Владимир Провчи

ДУША ЯК ГУШЛЯ

Вуковар, 2014.

Владимир ПровчиДУША ЯК ГУШЛЯ

Владимир Провчи – Душа як гушля

Видaвa Союз Русинох Републики Горвтскей

Зa видaвaтеляДубравка Рашлянин

Главна и одвичательна редакторкаВерa Пaвлович

Лекторe – Мария Вулич, руски язик и Андрея Маґоч, горватски язик

ИлустраторВладимир Провчи

РецензентиАна Мария Сасо и Надия Саджак

Компютерска приготовкаЖелько Дебелюх

ДрукарняҐрафичне ремесло Борово Ґраф Вуковар

Друковaнє помaгa Совит зa нaционaлни меншини Републики Горвaтскей

Tираж: 400 прикладнїки

CIP zapis dostupan u računalnom katalogu Gradske i sveučilišne knjižnice Osijek pod brojem 131217064

ISBN 978-953-7767-08-2

Владимир Провчи

ДУША ЯК ГУШЛЯ

Вуковар, 2014.

5

Змист

Молга єшеньска. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Остатнї днї єшенї . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Жовте лїсце єшенї . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11Лїсце октобра . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Златна єшень . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Мелодия єшенї . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Ноцна драга . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Душа як гушля . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19Сон . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Поволай ме зоз собу . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Нє плачце очи мойо . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Нє питай ше ми . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Нє охабяй ме самого . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Майце милосци . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Коренє любови . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29Птици любови. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Младосц . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Живот. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Думки . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Мир . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Цихосц . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Колїсанка. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Щесце . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Жаданє . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Валалу мой . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Совит Руснакови . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Моряк. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Морйо преклїна . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Мирне морйо . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47Конєц мойого живота . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Владимир Провчи „Душа як гушля” – руска поезия . . . . . . . . . 51

„Душа як гушля” – чудесни швет мрийох Владимира Провчия . . 53

7

8

9

Молга єшеньска

Руки лапаю молгу єшеньску,а єшень жовкнє.

Нє да ше и однїма смутнатраци ше зоз слизами у молги.

А молга чежкаприциска душу єшенї.

Поцерпя слизи нєдожитиу глїбоким и чежким дожицу.

Єшень ше траци у молги жимиодходзи смутна и жовта,молговита.

10

Остатнї днї єшенї

У долїни вше ме чекачисте жридло моїх шпиванкохи родима хижа, блїзка, а далєка,а на швеце найкрасша.

Дом на високей горивикукує з єшеньскей молги.

Шицко на швеце ше меня,а роки лєца.Нєпреривно сцекаю и нєт им врацаня.

Жовте єшеньске лїсцетреше ше за тобу.

Ти мнє нє знаш, мою любов. Придзем нєсподзивано, цихо у цмей ноци.

Пидзем з лїсцом у власохоблапиц молгу,молгу єшеньску.

11

Жовте лїсце єшенї

Ранше слунко.Витрик приноши запах єшенї.Остатнї мотилї лєца,мали и жовти, весело танцую.

Ластовки одлєтли,а чарни врани лєца.Лїсточка жовти викукуюи роздумую:чи най отаргнути одпадню,чи най их витри оддую.

Роздумую и чекаю судьбу.

А древа чада свойо нє даю,алє анї моци нє маю най их затримаю.

Єшень прициска,а жима на одпочивок вола.Шиви молги дзень скриваю,цагаю ше таки цми и дзень сцераю.

А жовте лїсце одпадуєи зоз свою жовту фарбуєшень оквицує.

12

13

Лїсце октобра

Диждж пада на лїсцежовте, зґажене,безживотне.

Лїсце дараз пирхаце,руцане з витромидзе по нєврацанє.

Дараз лїсце желєне,живе и веселепрекрасне було.

А тераз диждж пада,ґажиме мертве лїсцехторе жило з нами,а тераз є безживотне.

Лїсце хторе нас чувало,з хторим зме ше одушевйовали,радовали и вешелєлитераз покойне.

14

Златна єшень

Розкошна єшень,а плоди вельо.Чаривносц фарбох.Жовтосц облапя пейзаж.Кричаци фарби.

Краса вшадзи,слабучке слунковикукує през молгу.Шивидло ше бориоблапиц шицко.

Алє злато єшенї звладуєи шнїг ше рихта.

Попадує диждж допити,єшеньске шивидло надвладує златоєшенї жовтей.

15

Мелодия єшенї

Под мостом лєжимзуновани од мукии бляди руки лєжана моєй души.

Вноци у фарби лампашау нїжних фарбох лєжим.Нє дихам.Зоз розопяту душу лєжимна каменей стини.

Поциловала ши ме през цмотубивам блїзко, а далєко.Обчекуєм твою блїзкосц.

Гуторела ши:“Прецо любов преходзи коло нас?Чом нас любов роздзелює?”

У моєй души оставатвой нїжни шлїдхтори одходзи.

А єшень ту.Мелодия сна любови.Лїсце опадує,а у мнє кошмар.Умерам вєшенї.

16

17

Ноцна драга

Нє дотикай ми ґамбидок шпим.Нє рушай павучину сна,анї витор моїх думкоху глїбоким сну.

Нє шнїй мой сонпущ ме най шнїєм.Нє жалуй ме.Нє розбудзуй мойо чувствадок шпим.

Мирни сон,дарунок спокою,нє рушай.Най мирно шпим, блажени.

18

19

Душа як гушля

Паметам ластовки як лєцазоз слунком ошвиценина морю отвореним.Габи стини облапяю, вертикални и оштри,нїжно и безконєчно.

Шерцо у ритму любови трепеци.Душа нє шпи.Здогадує ше давней любовицеплей и смутней – блїзкей.

А тераз боль и цмота.Душа нєстава зоз звуком гушлї.Конєц. Така то судьба.Гвизда моя на души швици.

А гушля плачеза душу.Цихо, вично.

20

Сон

Шнїєм ладї на нєбе,лєца без сна.Нє маю кридла бешедиже би приповедали о лєту,цеплим и горуцим,о слунку цо пече през хмарии нє да шнїц.

Сон ше радує ноцивєдно ше вешеля,нєпреривно ше трацаи врацаю же би рано скапали.

Сами самучки през дзень,а вечар знова су тувєдно.

21

Поволай ме зоз собу

Поволай ме зоз собу до дзецинства давного и цеплого,поволай ме до младосци давней и смутнейдзе ше здогадуєм красних дньох и цеплого дому.

Поволай ме до любови красней и чаривнейповолай ме до красного швета дожицадзе ше го здогадуєм смутно и нїжно,най ше жадам чувствовац любени.

Поволай ме и понукнї щесце,най жадам жиц и любиц.Поволай ме най жиєм без часу.Поволай ме най украшиме ноц.Най слунко нєстанє, а ноц останє.Стретуца, поцилунки и – безцильне блуканє.

Там далєко отверам драгу дзецинствабудзем там дзе витор дує безчасовожадам най били птици лєца коло мнєнавше далєко.

22

23

Нє плачце очи мойо

Нє плачце очи мойонє губце сон.Дайце мира шерцу мойому.

Прешли щешлїви днїи любов ше нє враци.

Нє гаша ше чувстванє дайце най ме болїпрешла любов.

Нє забивайце любов,дайце єй най жиє,гоч прешли нашо щешлїви днїу шерцу моїм.

Майце моци врациц страцене,нє плачце очи мойо.

24

Нє питай ше ми

Нє питай ше ми прецотак часто мам виплакани очи.

Чом так частоблукам ноцамиглєдаюци це.

И нє питай чомглєдам квет любови моєй.И нє питай прецосом це так любел.

Єшень живота придзеи животна драга ше гашиа очи ми упадли.

Шнїєм це.Милу и нєзабутну, вичну.

25

Нє охабяй ме самого

Нє охабяй ме самогоанї на хвильку.Мир ми принєшкаждодньови.Нє дай души най блукадодня рано.Сцишнї пулс животаи нє дай го.

Ноц цма.Музика дзешка грає,дирґонї тложивотней драги.

Нє зохабяй ме самогоу цмей ноцидзе музика граєцихо.

26

27

Майце милосци

Майце милосци, понїзно модлїмза зли витор моїх думкох,за нєщесну любов моєй младосци,за ранєти птици моїх снох,за болї завити до чарного.

Милосци майце за знїчтожену радосц,за живот жалосни,за зло наздаваня,за нєвиполнєти жаданя и мертви думки мойо.

Майце милосци за гришних людзохзашалєних и поганьбених,за знїчтожену младосцу бурї трапези.

Милосци майце за шицки рани, глїбоки и тирвацимилосци майце за таїнствени думкии ранєту душу.

Милосци майце за ранєтого трапенїкау бездражу. Майце милосц вше и занавше.

28

29

Коренє любови

Нє зрубуй ми коренє любови нє зрубуй чувство за тебе.

Святосц любови нє дам,сцишнєм од траценя,од знїчтоженя.

Нє дам ю покалїчиц,нє дам ю знїчтожиц.

Чувам ю занавше,нє лєм за мнє,алє и за нас.За красну прешлосци вични спокой.

Нє зрубуй и нє знїчтожуй тото цо сом пестовали чувал за вичносц.

Нє дам ю.Чувам коренє и стебло любовивирно и занавше.

30

Птици любови

Лєцели птици били,гашели любов нову,нїжну и ганьблїву.И сами таки були и главу зогинали.

Лєцели птици червени,гашели радосц любови,цешели ше веселии главку пишно тримали.

Лєцели птици белави,красу любови ношелии у краси своєйпирка трацели.

Лєцели птици жовти,пишно главу дзвигалии на любов новувесело волали.

А птици чарнина конарох шедзелии жалосно патрацидругим птицом завидзели.

Нїч им нє могли зробицбо их любов звладалаи така моцна их розоружала.

31

Младосц

Моя младосц прешла, була така яка булаа живот моєй младосци одрезал кридла.Борела ше слабо, була без кридлох,алє заш лєм щиро, красна була.

Витри ю ношели по бездража,борела ше така слаба ипадала часто од велькей ганьби.

Сцела буц така як и при других,алє судьба бездушна то єй нє дала,та єй такей слабей заш кридла зламала.

И зоз зламанами кридламисцела судьби сцекнуцалє ю витри моцнизламали у єдней ноци.

Нє дала ше лєгкоборела ше як знала,алє знова на концусудьби своєй ше придала.

32

Живот

У белавидлу ока твойогоглєдам любов.У червенїдлу лїцох твоїх глєдам радосц,у полноти ґамбох твоїхглєдам ужиток.

Люб ме вше, занавше.Люб ме без гранїцох, глїбоко.

Бо живот жиєм без тебе,за белавидло ока твойого,за червени лїца твойо,за полноту ґамбох твоїх.

Жиєм за вичносц любови и щесцажиєм за радосц и вешелє, жиєм за вичносц.

33

Думки

Думки мойо блукаю,блукаю у морю памяткохбезгранїчно, безчасово,упарто ше боря зоз силами зла.А жадаю доброту. Глєдаю ю у вичносци,глєдаю ю у здогадованю.

Мойо думки потрошениполни ранох и болю,алє ше нє придаваюбо ше вше найдзе дахтохто их подопре.

Боляца ранаостала окована.Вично ше бори и нє да щесцунай ше родзи.

34

35

Мир

Нє дай ми миразнїщ цихосц нєбарозвешель ме даразнай нє умрем.

Нє дай да мимолга очи замуци,та най и музику чуц нє можем.

А душа блукапо безконєчних пространствохглєдаюци мир.

Спокойни сом,мир вшадзи.И трава мирно лєжиу паху покошеного шенанїжно ше будзи дзень.

Будзи ше у цихосци.У чишлєню спаднутих гвиздохбудзи ше дзень.Цихо, цихо.

36

37

Цихосц

Злaтнa цихосц мирує,уходзи до мнє спокойно,стрaцени витор у влaсох ю буртави.

Злaмaни души слухaю –конєц чекaю и спaшеню ше нaздaваю.

Витор розноши мир спокою. Цихосц боляцa.Бездзечни души вичерпанонa жем пaдaю.Жaдaм пойсцу миру и цихосци.

38

39

Колїсанка

Шпивал сом колїсанкусвоїм дзецом.Шпивал сом о русалкохчаривней красиокупаней з вичносцу.

Шпивал сом унуком о русалкох з моряками,строгима и баюсатима,борбенима.

Тераз нє мам кому шпивац,унукове виросли.А я бим шпивал колїсанку нїжно,зоз цихим гласом и заджмурених очох.

Алє нє мам кому, наисце нє мам.

40

Щесце

За щесце нє требаю слова,слова щезуюу цмоти.

За щесце треба нїжносц и цеплота,цихосц.Витор же би го дораз принєсложе би го облапеложе би ше нє розлєцело.Мир. Най ше нє забиє.Же бим нашол спокой души моєй.

41

Жаданє

Жадам присц ґу тебедотхнуц твой сони помервиц власи,посцерац слизи у очох,войсц до твоїх тайних думкохи чувства души.

Облап ме у розпуки,думай на мнє,спомнї ме дакедиу лавиринту смертельносци.

Остань зо мнуи люб ме нїжно,и поведз надиїи жаданя твойоу жвератку живота.

42

43

Валалу мой

Валалу мой милиу шерцу це ношим,я ше з тобу цешими зоз тобу пишим.

Як мали сом пошолдо цудзого швета,здогадам ше на цеяк красного квета.

Тераз сом далєкоу цудзини жиєм,алє я и тераз вше о тебе шнїєм.

А я пойсц мушелдо цудзого швета,одняти од красногопахняцого квета.

44

Совит Руснакови

Маш у своїм швецеглїбину ноци и красу лєта.

Заджмур и увидзиш гвизду швицацу.

Ноти твойого гласуприноша жертви.Розопяти медзи надїямии траценьом моци.

Нє дай най це дрилядо глїбини цмоти.Влап ше за гвизду швицацу,воздзвигнї шеи чувай прешлосц свою.

Нє дай сили най це звлада,май моци одтаргнуц ше Руснаку милии розум твой най звлада зло,нє дай ше нїґда и нїкому.

45

Моряк

Зоз слунком ошвицене морйогабовите пре маестралприповеда о судьби моряка.

Судьби горкейцо чежки живот правиморяка змоцнєє дорази судьбу лєгщейшу прави.

Пучина безконєчна,радосци мало,алє заш лємдацо и остало.

Моряку мили и горди,зоз животом рукуєш своїм,нє дай най морйо глїбокепостанє гробом твоїм.

Шнїй слунко блїщацеи пучину мирну и чистунай ци сон мирни правии драгу вше исту.

46

Морйо преклїна

На морю белавимлєца били чайки.Велїчезно лєцаопатраюци ше у габох.

Габи гурча чаривноа чайки крича.Одгук ламе цихосц,морйо чаривно патрии ошмихує ше.

Приблїжує ше ноц,морйо цмеє.Чайки облєтую,а габи бешня.

Руцаю ше и поцагую назадГурча.Рихтаю ше за музикумоцну, звичайну.

Морйо преклїна за миром, а чайки лєца.

47

Мирне морйо

Мирне морйо,швици мешац,швици ше у морю.Цихосц роздзера кричанє чайкох.

Маханє їх кридлох слабнєвистати птици лапаю ноцлапаю ноц нєсебично.

Остава цихосцбезчасоваладьох нєт,лєм мирбезгранїчни.

Будна ноцхтора з морйом панує,а мешац швици нє да морю спац.

48

Конєц мойого живота

Мой живот уж при концу,живот од ґару,живот потрошени.

Любел сом го себично и чуднє.Сцел сом го застановицна хвильку най потирва.

Спреведнул ме:нє становел ше, анї нє потирвал.Ноша го жимни молги до глїбини.До нєврацаня.

И я чекам конєцмойого живота.

49

Владимир (Антун) Провчи народзени 15. юния 1946. року у Миклошевцох при Вуковаре. По фаху є висши медицински технїчар, а тераз є у пензиї. Писнї почал писац у дзевятим року живота, алє интензивнєйше ше пошвецел писнаю пред двома роками кед наступел и на Фестивалу поезиї Приморско–ґоран-скей жупаниї. Векши успих посцигол и у ґимназиї, алє познєйше нє писал ве-льо.Його писнї полни песимизму през хтори ше нагадує оптими-зем. Прицагує го єшень зоз єй краснима фарбами, алє тиж так и марина, филозофске роздумованє и друге. „Душа як гушля“ його перша збирка поезиї.

51

Владимир Провчи „Душа як гушля” – руска поезия

Рецензия

Руска поезия у Горватскей нє ма вельо поетох, а окерме мало их єст у одношеню на поетох у Войводини. Кнїжки на руским язи-ку котри ше през рок друкую у Горватскей ридки. Прето зявенє Владимира Провчия представя щешлїву обставину.Приходзаци зоз медитеранского поднєбя, а з походзеньом зоз Славониї, вон представя новосц и приноши дух иншакого приступу. Рижнородни и цалком иншаки стил писня прица-гує повагу у намаганю же би бул ориґинални. Ориґиналносц обачлїва. Повагу му прицагує єшень зоз своїма красами, а по-при рефлексивного пасма препознатлїва и носталґия за ро-димим валалом. Жадаюци дожите зляц до єдней комлексней цалосци вон ше бави зоз словами и глєда смисел живота. По-вредзени, розчаровани зоз почежкосцами живота през мотиви терхи, розчарованя и жалосци прецагує нїтки радсоци и жи-вотного вешеля. Вон одкрива свою душу одпарто, нєприкрито и щиро. Щиросц прицагує з ґлїбину и зоз чувствительносцу.Вон реалиста, нє сцека од людзох и бриґох. Дзекеди вистанє, спаднє, нє ма моци, алє поручує же у його рукох моц, же ма розуму хтори звладує зло. У одношеню ґу любови єст одгуку розчарованя, алє и полєтованя у комлексносци. Вон жада нїж-носц и цеплоту глєдаюци щесце. Иншак барз дружтвени, бої ше самоти. Придава ше долї. Часто приволує здогадованя.Заш лєм у нїм иснує надїя до любови и лєпшого ютра. Нє вистава. Дума же єст надїї за любов и лєпше ютре. Без оглаяду же у збирки єст вельо песимизму, заш лєм оптимизем викукує зоз його чувствох. Патраци вообще, автор през збирку виноши свойо попатрунки на живот. Отвера душу и грає як гушля. Од-парто и щиро. Без патетики. Жада себе понукнуц. Вон нє модлї за милосц. Єдноставно ше оголєл и вислухує клїпнуце души. У позних рокох у хторих ше находзи, розтаргани зоз животом,

52

покус ше придава и роздумує о концу. Нє бої ше го. Стоїцки го чека.Провчи кратко пише поезию, лєм даскельо роки. Як уметнїк роками ше виражує з мальованьом. Тераз штафелай заменєл зоз словами. Предпоставка же ту читаче пренайду поетичну щиросц и же ю буду ценїц. Щири є у малярстве, а таки є и у поезиї. Без треми шлєбодно виходзи пред публику, отворени за вреднованє як маляр и поета. Найвецей цо може страциц то сцерпезлївосц. А зоз ню го живот обилно наградзел. Вежбал цали живот и вивежбал. По сами дробнїци.То перша збирка поезиї. Узретосц роботи нам гутори же их могло буц и вецей. Вона дїйствує пориваюцо, та ше наздаваме же тот порив нє загашнє. Тота кнїжка значна за културу Рус-нацох и того поднєбя. Вона завежнє одредзене место у порива-юцей култури и традициї Руснацох. Писана є и на горватским язику, цо дава спознанє о рускей поезиї и култури хтора при нас нєдостаточна. Вообще о националней меншини Руснацох менєй ше зна и тота кнїжка ма задаток прешириц знанє о нїх. Двоязичне виданє барз хасновите и зазберує векше число чи-тачох. Прето и виходзенє тей кнїжки завредзує похвалу у надїї же ше двоязичносц будзе практиковац и у будучносци.Закончуюци привитуєм намаганє же би ше друковала єдна кнїжка написана з руку 66 рочного Руснака хтори за дїялносц у култури 2008. року достал одликованє од предсидателя Украї-ни “Заслуги за народ III ступня” як и други числени припозна-ня и подзекованя. Можебуц же ше тота збирка требала зявиц и познєйше, же би автор мал часу написац векши опус писньох. Алє, час пред нїм и наздавайме ше же го позитивно вихаснує.

Ана Мария Сасо

(на руски преложела Вера Павлович)

53

„Душа як гушля” – чудесни швет мрийох Владимира Провчия

Рецензия

Владимир Провчи народзени 15. юния 1946. року у Миклошев-цох при Вуковаре. Основну школу закончел у родимим валалє на руским язику. Познєйше ше школовал у Руми, Вуковаре, Сримскей Митровици, Любляни и Новим Садзе. Висшу меди-цинску школу закончел у Беоґрадзе, дзе и дипломовал у януару 1969. року. Робел у шпитальох и после 42-ох рокох роботного стажу пошол до пензиї.Почал писац уж зоз 9 роки. Познєйше, интензивнєйше у ґим-назиї, а вец направел длугу паузу, же би ше 2010. року знова озбильнєйше прилапел писаня. Два раз наступел за здруженє на Фестивалу поезиї Приморско–ґоранскей жупаниї и на мен-ших сходох.Пришол час и за першу збирку. „Душа як гушля” перша його збирка хтора ма 30 писнї на руским и горватским язику.Владимир през поезию за нас отворел часц своєй души... Збир-ка як моцна вяза зоз коренями, дзецинством, младима днями и морйом. У збирки преплєцени озбильни филозофски теми („Младосц”, „Живот”, „Думки”, „Щесце”) зоз дзецинскима па-мятками („Колїсанака”), шицко то зблагало морйо („Мир-не морйо”, „Моряк”, „Морйо преклїна”), а прикрашела єшень („Жовте лїсце єшенї”, „Лїсце октобра”) и шицко надополнєла любов.Автор нам дарує нє лєм часц себе алє и красу, зоз осторожно вибераним словнїком водзи нас до швета мрийох и краси, по-нука нам бизовну оазу у хторей спокойно можеме предлужиц зоз шнїцом.

54

„Спокойни сом,мир вшадзи.

И трава мирно лєжиу паху покошеного шенанїжно ше будзи дзень.”

(„Мир”)

Окреме значне и тото же автор пестує свойо коренї и пише на руским язику, зоз тим надополнююци руски литературни скарб ту у Горватскей.Наздавам ше же тота перша кнїжка поезиї лєм початок поет-ского шора.

Надия Саджак, мр. филолоґиї

(на руски преложела Вера Павлович)