025. Revista FF. Outubro 2015

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    1/32

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    2/32

    ContidosEditorial ....rase unha vez 2007/08 ...Fichaxes e baixas ..

    Polo mundo.......Mis perto ..Importancia do traballo preventivo dlesin do LCA no ftbol feminino Brtola, a desaparicin dun decano ...A competicin en setembro .Galegas no exterior ....Responsabilidade Social no deporte ..As competicins: XX.OO. 2000 Resultados de setembro ...

    FFRevista do ftbol feminino galego

    Director:Carlos Castro PinhoConsello de redacin:Carlos Castro Pinhoscar Losada CastroManuel Julin Jimnez

    Josu Imanol Julin FandioColaboracins:Mabel Ramos AguirreAdrin Gonzlez CondeVernica Girldez CostasJos Antonio Paz RubioGabriel Couago UchaFoto capa:Revista FF Maquetacin:Carlos Castro PinhoPublicidade:Gracia Prez Sanxon

    Enderezo electrnico:[email protected] Revista FF

    FF

    2

    Editorial

    236

    1012

    .. 14. 16

    19. 23.. 25

    2628

    ari Paz volvemellor goleadora eurrecupera unha condicidurante anos. difcil probar a existetodo porque non acostugardadas nun arquivrealidade, unha listafisicamente, unha lista nEra unha vez un lugestaba oprimido, ondecrenza firme nunha meinterese persoal, unidpermita que a decisinpeso especfico infinitmoitas profesionais. Opas, que nunca saa nsas sbditas, conquisfora imaxinado antes.un cuarto de sculo ciluminarse a travs dun

    Lembrades, antes dacando cada colectivoEuropa ao occidente vicomisarios polticos?conseguan fuxir unspoltico. O que fixeronsar de Canad lembratopar o seu espazo ncon folgos para pr pune sentirse co poder demis que 23, para q

    entrara, dunha vez, no sEntre esas moitas misextraordinaria, que napapel estelar no melltempos, que cun pasadpuxo, cos seus goles,mesma conquistou, unhmis, ocupou o lugcorresponde entre askilMari Paz Vilas Dono, dseleccin espaola deexperiencia frustrantefriamente, saba que noAgora si. o merecido

    M ao ftbol internacional. Apea nun partido oficial

    n da que se viu privada

    ncia de listas negras, sobreman a estar en axendas ou

    dun computador. Ennegra non ten que ser,egra.r onde o sentido crticopersonalidade acusada, a

    sma, era apagada, onde oo ao desinterese xeral,dun afeccionado tivera unamente maior que o deproblema foi cando aquels telexornais, a travs dasou un espazo que nuncapoder dun soo fixo que

    eo de tebras comezase afracaso.

    ada do pano de aceiro,que viaxaba do leste dea controlado por aqueless veces, daqueles grupos,poucos e pedan asilo

    as 23 da espaola antes deume aquilo. Tiveron ques medios, sentirse libres,to e final a aquel absurdo,todas, e todas eran moitasue a seleccin espaola

    culo XXI, no progreso.que 23 est unha dianteirapasada campaa tivo unr Valencia de todos os

    o envexable na Superliganomes a ttulos que elaa futbolista que, unha vezar hexemnico que lleer .Bamio, volve a contar naJorge Vilda. Pasou a

    e esperar por algo que,a ter.etorno dunha das grandes.

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    3/32

    FF

    3

    rase unha vez

    2007/08Carlos Castro

    O ftbol galego continuou mantendo ahexemona do grupo desde o punto de vistacuantitativo. Malia o descenso do Brtola, opas mantia seis equipos grazas ao ascenso doFriol. As de Geluco Villar conformaban ostimo equipo en lograr o acceso ao segundochanzo do ftbol espaol e o primeiro daprovincia de Lugo. Sera unha moi boatemporada, culminada pola presenza de ElOlivo na fase de ascenso. O equipo de JosEstvez, finalmente, nunha fase imposible polopotencial dos rivais, s puido acumularexperiencia da mesma. O bo exercicio foireforzado polo subcampionato de grupo doPontevedra. Nunca antes dous cadros galegosocuparan os dous primeiros lugares da tboaclasificatoria da categora. Foi a temporada naque unha histrica, Pili Neira, bordaba dunhacor mis dourada as lias da camisola doOrzn. No primeiro ano de existencia doequipo, as herculinas conseguan, contraprognstico, o campionato galego fronte aofavorito, Brtola. As bertolenses, sen que llesservira para cicatrizar as feridas da derrota dafinal ligueira, deberon conformarse co ttulo deCopa ao derrotar na final ao Galicia Gaiteira,que perdeu a oportunidade de ser o primeiroequipo en conquistar o campionato galego deafeccionados masculino (1969) e a Copa daFGF feminina, os dous principais torneos poreliminatorias organizados polo mximoorganismo futbolstico galego, fra do caseesquecido Campionato Galego, extinto no 1940,e cuxas primeiras edicins tamn foran porsistema de eliminacin a un mnimo de douspartidos.

    O remate da pretemporada, unha semana antes docomezo da Liga estatal, trouxo a Galiza o ftbol

    internacional. Un dos torneos que estabafacndose un lugar no panorama, o Trofeo SanRamn, de Bealo, celebraba a sa terceira edicininclundo no cartaz un equipo portugus. A prensafalou do Fika de Barcelos, anda que

    probablemente fose o Vrzea, da PrimeiraDivisin lusa, que foi quen de desfacerse nassemifinais do At. Arousana e do C.D. Boiro nafinal (7-4). As de Vilagarca foron terceirasgoleando ao Portosn (7-1) no partido da loita porese posto. O mesmo aconteceu en Lugo, co torneoMuralla, un evento de maior dimensin coapresenza do Athletic B, Rayo Vallecano, Boavista,Oviedo Moderno, El Olivo, Pontevedra, Val doUlla e as locais do At. Muralla. Os partidosxogados no Frigsa e na Cheda. Na final, asvallecanas venceron s bilbanas por 5-0 e, para oterceiro lugar, o Oviedo Moderno fixo o mesmoco At. Muralla por 2-0.O peor das datas previas Liga foi a aparicinfugaz e estraa do Santa Comba como un dosnovos da Liga Galega, apoiado por unha empresade viaxes vinculada ao ftbol sala. As comoapareceu en agosto, desapareceu s poucassemanas sen chegar a xogar partidos oficiais.O mellor, que o ftbol galego volva exportar dasxogadoras Superliga: Joana Montouto aoTransportes Alcaine, onde a esperaban Vero,Charo e Leti, e Mriam Domnguez do At.Arousana ao Oviedo Moderno. Seis galegas noprimeiro nivel do ftbol hispano.Desde o punto de vista hemerogrfico, e mesmoque se saia do mbito estritamente galego, o sitioweb futfem, o decano da informacin especficade ftbol feminino en Espaa dos que andaperviven, publicaba a primeira Gua sobre aSuperliga presentando os planteis dos equipos

    participantes xunto con datos relativos aos clubs eo calendario da competicin.

    A Liga comezou con sorpresa no liderado. OAguio, dirixido novamente por AndrsMonteagudo, cun tro de novidades. Yara, AndreaCarid e Pris, que empataban as baixas de Eva,Carminha e Irene, e que na campaa anteriorcertificara a permanencia na derradeira xornada,goleaba en Len para pasar da agona ao oprimeiro lugar en cinco meses.

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    4/32

    Foi moi anecdtico porque en poucconxunto da Tasca estaba na parte bpolas sancins logo dun final de paPontevedra cheo de protestos. As gragaando 3-0 pero en seis minutos, e

    76, Sonia achegou s barbanzsSubiu a tensin do partido, Mus foicomo consecuencia de todo iso, a pdo asubo final quedou en oito partidpara Ceci, cinco para Mus e tres pLuz, Alitas, Ana e Paula. Consecuen

    no seguinte encontro, o Aguio s pdez xogadoras, no adiado contra oDuero, nove, e o equipo foise ao lticinco choques consecutivos mispuntos.Na xornada 5, un dos mellores Valconseguira conformar Fachal viaxabderrotas e como lder. Chegaron 40do partido. Aos dous minutos Vikigoles e no descanso o partido estaba

    De golpe, as de Arnois baixaron dquinto lugar. Nesa altura, o Aguibaixa mis polo embarazo de Sonifixera cinco dos nove goles docontinuaba a pasara polo calvarioque o levaron ao ltimo lugar tras sBurgos presentando nove xogadoras.O Casa Social Catlica fechaba a qcomo nico equipo do grupo senque non puido prolongar na segucando as de vila caeron no Mofronte a un El Olivo superior que as4-0.

    FF

    4

    s xornadas oixa, axudadotido contra onates estabanntre o 70 e o

    o marcador.expulsada e,olmica logoos de sancinra Mon, Evaia inmediata:

    ido presentarAmigos del

    mo lugar trassen sumar

    do Ulla quea vila seninutos antes

    apaara doussentenciado.

    primeiro aosufra unha. A dianteiraequipo, quedas sancinsr goleado en

    inta xornadaerrotas, algointe semana,nte da Minaderrotou por

    As viguesas s tardarosubiren ao primeiro lugremate da competicin.de nada recuperar a gpois perderon 4-1 en Vi

    No parn de finais dedefensa coa incorporaciAguio, e o centro dode Santiago. O Val dode Zamora unha semandesbancando ao Amig

    cun gol de Rebecca noA Liga mantivo uncabeza, formado por Elat a xornada 9. Na dcgaaban en Mareo (0-1(2-1) e o Pontevedra caEl Olivo, que logroucampin de inverno,fabricacin de vitoriasrivais at que recibiu n

    Iso foi na xornada 16.pequena crise, seguidaempate na casa contrapreva cmodo se comfin co empate na tboapuntos na xornada antero liderado en Zamora.bateras e venceron naamarelas por 1-3. Por axornada 7 levaba 1dursima costa abaixo cAguio ocupaban os luremate, El Olivo s econtra o Mareo e aseg

    unha semana mis en sear, que non deixaron at oAo Aguio non lle serviuan parte das sancionadaso.

    utubro o Friol reforzou an de Ana, procedente doampo con Ofi, do CiudadUlla, que adiara o partidoa, deu unha nova sorpresas del Duero do liderado

    inuto 80.triunvirato empatado naOlivo, Gijn e Pontevedrama, mentres as de Estvez), O Gijn perda en Lena en Zamora por 3-0.

    o ttulo honorfico defoi unha mquina de

    que o afastaron dos seusMonte da Mina ao Gijn.

    Nese intre entrou nunhaola derrota en Burgos e oo Reocn. Un final que seplicou a oito xornadas dao Amigos del Duero a 39

    ior a que os dous dirimiranAs galegas cargaron as

    iudad Deportiva s verde- aixo, o Val do Ulla que na

    puntos, chegou nunhaon 18 na 20. Len, Friol eares de descenso. De a aorrou nun empate na casarou a presenza na fase de

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    5/32

    FF

    5

    ascenso a unha xornada da fin, tras un 7-0 ao Valde Ulla que continuaba cos seus 18, e que entrabanos tres ltimos lugares tras a vitoria do Aguiono fratricida duelo contra o Friol na Tasca (4-3).A derradeira xornada foi plana de emocins na

    parte baixa. O Friol estaba descendido e o OviedoModerno B, tamn, polo descenso do seu primeirodesde a Superliga. O Aguio estaba un lugar porriba do descenso con 19 puntos. Nos lugaresvermellos, o Val do Ulla, que reciba saguienses, contaba con 18, o Len con 17 e oFriol con 15.O partido chave era no Coto entre valexas eAguio. O Len precisaba gaar a El Olivo, naPalomera, e esperar un empate no partido de SantaCruz de Ribadumia. Seis meses menos oito das,as de Fachal atopronse coa vitoria, derrotaron sde Andrs Monteagudo por 3-0, deixando ao Valdo Ulla na categora mandando s da Tasca Preferente galega. O Len dera a sorpresaderrotando a El Olivo por 4-3, pero non lle serviude nada.Na fase de ascenso, un El Olivo notablementeinferior a Barcelona e Pozuelo de Alarcn tivounha presenza testemual. Exento na primeiraxornada, caeu no Monte da Mina por 0-5 contra asmadrileas, que vian de perder na casa contra ascatals, e volveron ser goleadas no feudoblaugrana por 7-1.No ftbol autonmico, outra vez dividido en douscadros, catro equipos mostraron maior potencialque o resto. No Grupo Norte a loita centrouse naCorua. O Orzn de Pili Neira acabou impoendoa sa lei fronte ao Galicia Gaiteira, que poucodespois acabara sendo a base do Victoria. Asorzanistas s perderon un partido en toda a Liga,contra o Ciudad de Santiago (3-2) e un empate, o

    conseguido na visita local no feudo das gaiteiristas(3-3). O resto foron todo triunfos includos osescandalosos contra o Taragoa (20-0) e Portosn(17-0). No Grupo Sur a disputa estivo entre oBrtola e a Guardesa. As bertolenses chegaron seliminatorias de ascenso invictas, cedendo s dousempates contra o Guardesa na casa (2-2) e enBaiona, contra o Erizana, fra (1-1), e as daGuarda con dous empates, o citado contra oBrtola e en Vigo, co San Roque Casablanca (1-1), ademais da derrota na casa, contra as campioas

    (3-4).A fase de ascenso foi das mis igualadas. O Orzngaou na Guarda por 2-4 pero anda sufriu na

    volta, na que a Guardesa igualou a tres. Polo outralado do cadro, o Gaiteira inflixiu a primeiraderrota ao Brtola. Na Corua, as do Galiciavenceron por 1-0, pero non puideron aguantar avantaxe na volta na que gaaron as pontevedresas

    por 2-0. A final, en Conxo, contra prognstico, oOrzn logrou o ascenso derrotando ao Brtola por3-1 nun partido que tivo como ancdota a lesinda aurinegra Alba quen, ao celebrar o 2-1,soportou o peso das apertas sobre a sa clavculadebendo pasar pola sala de cirurxas.A Copa tivo sorpresas. Nos oitavos de final oOrzn foi eliminado polo Ciudad de Santiago, quenos cuartos caeu ante o Galicia Gaiteira. Os outrossemifinalistas foron o sorprendente O Condado,que cun calendario doado pasara por riba deTordoia, Portosn e Erizana, que tivera problemaspara eliminar ao Lavadores en oitavos, e menos aoSan Roque Casablanca en cuartos, e o Brtola,vencedor do Sp. San Mateo, At. Arousana B eGuardesa.As semifinais foron desiguais. Mentres o Gaiteiraderrotou a O Condado por un global de 15-1, oBrtola gaou tamn s dous encontros ao Erizanapero por 2-3 en Baiona e por 2-0 en Brtola.Na final, en Conxo, o Brtola, na despedida deAna Buceta do equipo, fxose co ttulo de Copatras vencer ao Galicia Gaiteira por 2-0.En canto ao papel das seleccins, a sub25 deixouunha gran imaxe nesta temporada. Foi o principalreferente amparndose no potencial de El Olivo ePontevedra, fundamentalmente. Nunha primeirafase complicada, celebrada en Madrid, derrotou aoPas Vasco no Ernesto Cotorruelo por 4-3 eempatou coas locais sen goles. No segundo sector,en Compostela, empate contra Estremadura evitoria contra Aragn que deixaba seleccin

    cuarta e semifinalista. Na vspera do Da dasLetras Galegas, en La Salud, logo dun bo partidocontra Catalua, a irmandia non entrou na finalao caer por penaltis na morte sbita.Gran papel tamn a da sub18 que, sumando 10puntos de 12 posibles, se quedou s portas dassemifinais.Por ltimo, a sub16, no pasou da primeira fasexogada en Logroo con dous empates, anteCanarias e Asturias, e goleada sufrida anteMadrid.

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    6/32

    FF

    6

    Ficha es e

    bai asNon se pode dicir que este vern non foimovido no aspecto das fichaxes por parte dosnosos equipos. O conxunto que mis sufriu asmudanzas foi o Erizana, pero o Srdoma nonficou atrs. Quen menos oportunidades tiveronpara facer reformas foron os dous ascendidosde ltima hora, o Tordoia e a Milagrosa. ASegunda 2015/16 ser unha competicinespecial, cun equipo superior, moi benreforzado, como El Olivo, outro que est afacer un trnsito desde o mundo dapermanencia parte media alta, cunsexcelentes reforzos, Orzn, un ascendido conpoder para estar entre os cinco primeiros, At.Arousana, e algunhas incgnitas que, co pasodas semanas, dirannos se Friol e Srdomapodern estar arriba. Victoria, nunha polticadeportiva co ollar posto no futuro, dando pasoa moitas xogadoras do filial, escolleu o mellor

    momento para dar esa transicin. Os outrostres equipos, Tordoia, Milagrosa e Erizana,loitarn por non estar nalgunha das dasprazas do descenso, que podera ser s unha se,baixando o Oviedo Moderno, abaratara mis ocusto da permanencia polo obrigado descensodo Oviedo Moderno B. A desaparicin doBrtola no ltimo momento anda permitiu queas xogadoras que lle quedaban puideran trocarde equipo.

    Nas ltimas campaas, El Olivo tia unhadisciplina pendente, a composicin da sa liadefensiva. A marcha de Cuchi, de Karen e deAlba, deixou ao equipo con certas carencias nesa

    parcela, que comezaron aser cubertas con maiorcriterio hai dous anos. Poriso, David Ferreiro nondubidou en conseguir aNere Carballo nosprimeiros das de xullo e,posteriormente, a unha

    lateral como a colombiana Lau. Arriba, a perda deSarita, sabendo que insubstituble dentro do

    contexto galego, fichando mis poder ofensivocon Sandra (foto), unha futbolista experta enmarcar goles en partidos empatados, ou JoanaMontouto, reincorporada a un equipo que deixarano 2012 e do que, sendo moito mis nova,

    marchara Primeira Divisin. Ao centro docampo, sen ese poder creador e tamn finalizador,da citada Sarita, incorporronse Clo, outraxogadora da casa, que pasara un ano no Victoria, eMara, xogadora de futuro do ftbol galego.O Friol mantivo o eixo do equipo que tan bosresultados lle deu a pasada campaa. Futbolistascomo Eva, Fany Varela, Rai ou todo unharealidade, Luca Pardo, sern quen tiren do carro.Geluco Villar atpase este ano co reforzo daexperimentada Covi, a capit que pasou case todaa pasada Liga de baixa por lesin. Para estacampaa o Friol fichou pouco pero tamnpensando no futuro e iso que a ltima hora debeurenunciar a Alba (Galicia de Me de ftbol 8). Oequipo conta cunha nova guardarredes, a estreanteMalena, procedente do AsPontes de ftbol 8, e fichousobre seguro con Miri(foto), a central ex doCompostela e Villestro quesuplir con garantas aRaquel Bjar, e con LauraSouto, mellor xogadoragalega de Segunda natemporada 2011/12 e quexa coece a casa tras estar hai dous anos e tomarseun ano no ftbol sala. Por ltimo, incorporou aunha muller de ataque, Mara Corral, que en trecepartidos lle deu tempo a facer dez dianas con OVal na campaa pasada.Tony Paz fixo unha importante renovacin no

    Srdoma. O equipo, que nas dous ltimas sesinsacabou usando varias prometedoras futbolistas dofilial, perdeu a once futbolistas que estiveran na2014/15 actuando, con maior ou menorfrecuencia, no primeiro equipo. As missalientables foron as de Natalia (Santa Teresa),Sheila (Vorderland) e Irina (At. Madrid C). Oconxunto das Relfas trouxo algn nomechamativo, como o da internacional na espaolasub17, Iraia, o mesmo que a Ane, unha futbolistado Mulier Osasuna navarro. As branco e azuis

    escolleron ben certas pezas que poden serimportantes para engrenar a sa mquinafutbolstica e para mudar a praxe do seu ftbol,

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    7/32

    FF

    7

    agora mis vertical. Jenny (Brtola) e Uxa(Erizana), aportarn cousas novas na lia de

    retagarda. A experiencia deCris (Valladares) podeservir para que o equipo, en

    determinadas fases doxogo, consolide resultadospositivos. Alba (foto), afutbolista do sorrisopermanente, sempre dcousas na banda dereita,

    cando non un gol espectacular, e foi unhainteresante fichaxe na parte final da pretemporada,o mesmo que a sobriedade de Sandra. Paraalgunhas voces sadas de Asturias, a fichaxe deEva Cachn foi, cando menos, estraa. Ningunimaxinaba a sada da xogadora do ftbol asturianonesta altura e case se formulou o debate das orixesdo ftbol espaol sobre o amateurismo e oprofesionalismo. Na ltima campaa coassportinguistas marcou catro tantos, a terceiramellor goleadora do equipo dirixido por AlejandroMenndez, por detrs de Laurina e Seas. TonyPaz, na desbandada do Erizana, tampouco deixoufuxir a ocasin para facerse cunha das melloresatacantes que levaba en Baiona varios anos, Tania.No Victoria retirronse das das clsicas, conmoitos minutos de ftbol na Segunda Divisin quexa coincidiran no Aguio cando as da Tascaestaban nesta categora. A marcha de scarBarrientos no banco e o retorno de David Iglesias,mellor tcnico do feminino galego 2013/14, agoracomo coordinador, coincidiron con moitasmudanzas no club presidido por Juan Vzquez. Aaposta marcada evidente: a canteira. De feito,son un dos primeiros equipos galegos que tivoclaro o que quera facer desde abaixo e est a

    xuntar unha base que podedar moito que falar nosprximo anos. Xogadorascomo Goretti, Tati Barcia,Rosala (foto), Sabrina ouLaura Boado deben madurarnesta categora. Un salto detantas, ao mesmo tempo, algo novo no ftbolfeminino galego e non sesabe o que poden dar de si. O nico certo que,

    saia ben ou non, este era o ano no que se oconxunto agora dirixido por Marcos Mato tia quedar un salto con futbolistas da canteira

    victorianista, tia que ser este. O obxectivo lograr minutos de madurez, adaptarse a un ritmode xogo que non o da Segunda Divisin Galega,e que as mis vellas participen no proceso deintegracin, o mesmo que as retornadas Tati

    Tenreiro e Cris Oreiro.Un dos equipos que mis orientou as fichaxes foio Orzn. Non foi unha precampaa na que fixeranmoito barullo, pero ficharon a tres boas xogadorase a unha guardarredes con experienciainternacional para cubrir, no ltimo caso, a baixade Isa, que decidiu irse ao equipo B. DiegoFernndez botou o ollo no seu rival para o ascensode hai dous anos, o Villestro, e aproveitando adesmembracin do cadro das proximidades deCompostela, conseguiu a das das melloresxogadoras coas que contaba Chivi. Leti unhalateral esquerda con mis valencias que esa, aquen o tcnico aurinegro comezou probando comobisagra entre a lia defensiva e a das medias, oucomo parella de Lara na rea das mediascentrodefensivas. Por outro lado,atrs asegurouse o concursodunha das centrais misveloces do ftbol galego, anovsima Raquel Bjar e, naportera, unha ex ParisSaint-Germain de hai tresanos, Marie-Ocane Bayol(foto). Con elas, dasfutbolistas que entraron naparte final do pasado exercicio, Maras Roibs eAisha, xogadoras de ataque, con moitaexperiencia, s que esta categora tampouco lles estraa.Moitos mis problemas que ningun foron os quetivo o Erizana. O conflito entre a xunta directiva e

    as xogadoras non deu volta atrs e marcou o devirdo conxunto de Baiona, que debeu refacer oconxunto por completo logo que a maior parte dassas xogadoras ingresaran nas filas do AtlntidaMatam. A fichaxe de Jos Estvez foi a melloropcin, tanto pola sacapacidade competitiva, polasa axenda e o nivelcompetitivo que capaz dealcanzar mesmo partindo decero. O Erizana un equipo

    falto de experiencia, con apenasun puado de xogadoras queatesouran minutos, as Yaizas,

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    8/32

    FF

    8

    Comesaa e Yuste (foto), ou Cynthia, logo devarios anos sen estar coas vermellas. O obxectivo salvar a temporada, pero para as xogadoras doconxunto ser unha oportunidade nica paraprogresar. O equipo debeu nutrirse de varias

    xogadoras de Segunda Divisin Galega e dedeportes como o ftbol sala na sa maiora, ascomo dunha guardarredes, Noemi, conexperiencia no ftbol cataln.Dos tres ascendidos, quen mellor se rearmou foi o

    At. Arousana. O conxunto deVilagarca, que xa contabacun plantel de garantas coaxente que formaba parte doequipo que ascendeu Segunda espaola, reforzousecoas retornadas Carla, Ari,tras a sa grave lesin, eBeln e, anda da rea de

    Santiago, con outra xogadora que, en boa lxica,debera estar s este ano al debido a que o seufuturo a Primeira Divisin. Obviamente estamosa falar da internacional espaola sub17, NuriaRbano (foto). Na portera contarn cunha Houseque deber recuperar a forma fsica para alcanzaro nivel que tivo. Con ela, unha futbolista menosimportante, como Marta, que como a metaprocede do Barbads, as como Cris e Carminha,do Brtola.O Tordoia deber basearse na forza do equipo queo levou en dous anos do ltimo ao segundochanzo do ftbol espaol.As Luca, Leti Castro eRebeca, debern ser acolumna vertebral dunequipo que loitar por nonser un dos dous ltimos

    clasificados. Os seusreforzos foron modestos.Beli, na portera, vai aaumentar o nivel decompetitividade paragaar esa posicin. A futbolista de Silleda tenmoitos anos de oficio e coece os segredos dacategora. Quen pode ser unha sorpresa Ftima(foto), aquela atacante do Victoria da que moito seesperaba, incluso nas seleccins galegas, e que sefoi dilundo para acabar perdida no Cacheiras na

    pasada Liga. Na Rega pode ter a oportunidadedefinitiva para reivindicarse como unha xogadoracon mis calidade do que mostra a sa traxectoria

    mis recente. Pola sa banda, Raiane, que coVillestro non tivo minutos, atopa aqu a sarevlida para demostrar definitivamente se o seunivel de Segunda Divisin. Na mesma tesituraest Julia, fichada do Orzn.

    Por ltimo, a Milagrosa de Xoaqun Blanco,manter a mesma poltica que o levou a ser unequipo moi competitivo na Primeira Galega,Equipos moi traballados, coidando aspectostcticos defensivos esabendo explorar cadainstante da competicinpara obter o obxectivo dapermanencia. Nun ftbolnon profesionalizado, axente da capital dasmurallas sabe comocompetir e non lleimporta sacar recursos dexogadoras que volven deanos sabticos, de futbolistas moi hbiles e rpidasque procedan do ftbol sala, ou saber esperarcunha inesgotable capacidade de sufrimento quexogadoras da propia canteira vaian cumprindo osquince anos para poder incorporalas ao primeiroequipo. Futbolistas que xa dan que falar nas sascategoras, como Luca Sandar, Helena, Sabela ouIria unidas a outras que, malia idade, sernrookies na Segunda espaola, como o caso de Mini, xuntos fichadas, Alba, Mara Vzquez, Helena Garcae Peque (foto) non se deixarn arrebatarfacilmente a categora.

    Resumo de altas e baixas

    EL OLIVOALTAS: Lau (Erizana), Mnica (Tyde), Nere Carballo(Victoria), Clo (Victoria), Mara (Brtola), Joana(Srdoma), Sandra (Brtola).BAIXAS: Raquel (Valladares), Laura (Valladares),Loreto (retirada), Sarita (At. Granadilla), Tami (ftbolsala), Jessi (retirada), Katy (sen equipo).

    FRIOL ALTAS: Malena (F-8), Miri (Villestro), Laura (ftbolSala), Mara Corral (O Val).

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    9/32

    BAIXAS: rica (retirada), Patri (sen e(Orzn), Silvia (sen equipo), Lara (ftb(Monte Forte), Rosado (retirada).

    SRDOMA:ALTAS: Jenny (Brtola), Uxa (E(Brtola), Ane (Mulier), Cris (Valla(Erizana), Eva Cachn (Mareo), IraiaTania (Erizana).BAIXAS: Lili (Alertanavia), Desi (sen eNovoa (sen equipo), Sheila (Vorde(ftbol sala), Ildara (Erizana), Irina (Joana (El Olivo), Natalia (Santa TCameselle (Erizana), Yuste (Erizana).

    VICTORIA:ALTAS: Andrea (Victoria B), Laura BB), Goretti (Victoria B), Sabrina (ViTenreiro (ftbol sala), Cris (ftbol(Victoria B), Rosala (Victoria B),(tcnico).BAIXAS: Alba (sen equipo), Diana (seLamas (sen equipo), Nere Carballo (El(retirada), Clo (El Olivo), Eva (retira(sen equipo), Ofi (sen equipo), Pau (senBarrientos (tcnico).

    ORZN:ALTAS: Bayol (Magerit), Raquel(Villestro), Lidia (Villestro).BAIXAS: Isa (Orzn B), Alba (retiraequipo), Julia (Tordoia), Lorena (r(retirada).

    ERIZANA:ALTAS: Noemi (Santpedor), Betty (S(Srdoma B), Mara (Srdoma B), SheilSusi (sen equipo), Anta (ftbol sala),equipo), Ildara (Srdoma), Megan (ftb

    FF

    9

    uipo), Raquelol sala), Anta

    rizana), Albaares), Sandra(ftbol sala),

    uipo), Raquelrland), Cuchit. Madrid C),eresa), Yaiza

    oado (Victoriatoria B), Tatisala), Mara

    Marcos Mato

    equipo), EvaOlivo), Susa), Eva Lago

    equipo), scar

    (Friol), Leti

    da), Bea (sentirada), Peke

    rdoma B), Joaa (ftbol sala),

    Cynthia (senl sala), Nerea

    (sen equipo), Oli (MoledNoe (F-8), Yaiza (SrdoEstvez (tcnico).BAIXAS: Anny (Atlnti(Atlntida), Catu (ValladaOlivo), Laura (Atlntid(Atlntida), Ana (retiradLuzara (Atlntida),(Atlntida), Sandra (SCamisn (retirada), C(retirada), Noelia PereiraJavier Misa

    AT. AROUSANAALTAS: House (BarCarminha (Brtola), CriMarta (Barbads), N(Villestro).BAIXAS: Beli (TordoiLaura Marn (Portonov(retirada), Lu Pujol

    TORDOIA:ALTAS: Beli (At. ArFtima (Cacheiras), JuliaBAIXAS: Sheila (retiradLaura Raa (Santo

    MILAGROSA:ALTAS: Alba (sen eqequipo), Helena Garcasala).BAIXAS: Nuri (ftbol sal

    ), Fati (Gondomar F. Base),ma), Yuste (Srdoma), Jos

    da), Kily (Atlntida), Albares), Keka (retirada), Lau (Ela), Uxa (Srdoma), Sara), Ceci (San Miguel), Evaara (ftbol sala), Lucidoma), lex (Valladares),hama (Atlntida), NandaAtlntida), Tania (Srdoma),

    (tcnico).

    ads), Carla (Villestro),(Brtola), Ari (Villestro),

    uria (Milladoiro), Beln

    ), Tamara (Puentearnelas),), Raquel (retirada), Rosi

    (retirada).

    usana), Raiane (Villestro),Orzn).), Luca Snchez (retirada),

    Estevo de Abell).

    ipo), Mara Vzquez (sen(ftbol sala), Peque (ftbol

    a), Paula (atletismo).

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    10/32

    !olo mundo Futfem e educaciInglaterra

    A Federacin inglesa desenve o 10 de outubro, a SeFeminino. A mesma, queterceiro ano, consiste en cotipo de institucins educatsesins especficas de ftboten unha formulacin progr

    comezaron cunha programacin especfica enovas, pero a mesma xa chega a alumnas ensemana ter lugar grazas colaboracin

    Schools FA, English Schools FA, AssociatSport, British Univrsities e Colleges Spodeste ano atinxe a escolas de primariainstitutos, universidades, clubs e grupos c2014 participaron mis de 2.000 mullerestiveron como plataforma a oito institucideste ano conseguir que cinco mil rapazasa travs deste evento.

    As dbedas matan aoO club mis importante na historia do ft

    italiano, a Associazione SportiDilettantistica Torres Calcio Femminirenunciou no pasado mes a xogar a Serie ALiga italiana. O Torres feminino, mergullana estrutura dun club masculino, non foi capnin de atopar frmulas alternativas paradbeda contrada nestes anos, que alcanzouO club de Sassari foi o primeiro italianoCopa de Europa na temporada 2001/02 ealcanzou os cuartos de final, o mis alto aomxima competicin continental de clubs1993/94 fixranse coa primeira das sastorneo que conquistou, por derradeira vez,

    historial est adobiado por oito Copas enacionais. O mis beneficiado pola desapario Riviera di Romagna quen, logo deeliminatoria de permanencia contra o Zaccapasada campaa, na que a Liga decidiu rebaidoce os equipos da Serie A, volveu mxim

    Destino Andaluccamisola do Sp. HuelvA Junta de Andaluca e o Sp. Huelva chepara que o cadro onubense leve nas sas caDestino Andaluca durante esta campaa.no que se presentou o patrocinio foi presepolo conselleiro do eido, Francisco Javie

    FF

    10

    n enlver, entre o 5ana do Ftbolse celebra porcienciar a todoivas a realizarl. A actividadesiva. No 2012

    nfocada s misidade adulta. Ada Independent

    ion of Collegesrt. O programae secundaria,

    munitarios. Nonas sesins ques. O obxectivoxoguen a ftbol

    orresol

    vale,dao

    azfacer fronte s 90.000 euros.n participar nan tres ocasinsue chegaron na. No exerciciosete Ligas, unna 2012/13. O

    ete Supercopasin do Torres descender na

    ia ao remate daxar de catorce acategora.

    , naaaron ao acordoisolas a marcaO acto pblico

    tado en HuelvaFernndez. O

    acordo suvalor depatrocinana camispublicitariactualidad

    ftbol feminino da comunidO conxunto andaluz un sopo actual campin da Copa dpasada temporada ao derrota

    Oito xogadoriraniana son h Un escndalo de gran dimefinais de setembro o ftbodescubrirse que oito fseleccin iraniana son home

    difundida polo tabloide brite neste medio son recollidasMojtabi Sharifi, executivo dasitico, que engadiu que,estn espera dunha cirurxseu sexo. En Irn mis fsituacin debido a que al acon pantaln e camisola dcuberta. Non a primeiranatureza en Irn. No 2futbolistas que, na realidade,

    Kim Kulig pe

    no seu pas no 2011, debeumis tristes na historia dcentroeuropeo, o da derrotfinal. O problema nunhadurante varios meses. Dousnovo para a fase final da Eua futbolista de Herrenberg vcruzado tendo que deixarperdndose a cita na quecontinental. Sen ter sado pKulig acabou por quebrarZrich a comezos deste ano.ftbol, pois a partir dedepartamento de grupos e talFoto: Wikipedia.

    pn un apoio para o club por25.000 euros e a marca

    ora deber estar presente tantota como en calquera soporteo que sexa de difusin do, nae, mximo representante do

    de do sur da Pennsula Ibrica.orte de prestixio, toda vez que e Espaa, lograda no remate dar ao Valencia.

    s da seleccinmes

    sin sacudiu al feminino aotbolistas da. A noticia foi

    nico, The Sun,as palabras dea Liga do pasos oito casos,para mudar o

    cil burlar estamulleres deben xogar a ftbolmangas longas e coa cabeza

    ez que acontece un caso desta10 foron denunciadas catroeran homes.

    dura as botas Unha lesin nun xeonllo puxofin carreira como futbolistada alem Kim Kulig. Adianteira, que logrou os seusmaiores xitos de club noFrankfurt, sufriu unhamaldicin nas grandescompeticins internacionais sque foi convocada coamainschaft absoluta. As, naCopa do Mundo organizadaeixar lesionada un dos partidos

    seleccin feminina do pascontra Xapn nos cuartos dedas sas pernas prolongouseanos despois foi convocada deocopa de Suecia. Sen embargo,lveu a lesionarse no ligamentoconcentracin da seleccin e

    lemaa se proclamou campioaerfectamente da nova cirurxa,nun partido de treino contra oA xa ex xogadora non deixar o

    outubro ser integrada noentos da federacin alem.

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    11/32

    Ngozi Ebere, ao PSG

    A defensa nixeriana, Ngozi Ebere, ficha pGermain procedente do River Angels dzaguera, de 24 anos, participou ao copartidos xogados polas aguias na pasada CoCanad que a levaron a alcanzar asinternacionalidades representando ao seu pacoa absoluta nixeriana, proclamrase campi2014. Anteriormente, fixrase un sitio habitsub20.Foto: PSG.

    O galo Bruno Binseleccionador chins

    O francs Bruno Bini chegou a un acordoChinesa de Ftbol para dirixir ao combinadun dos tcnicos mis prestixiosos do mundseleccins, dirixiu a Francia entre 2007 e 2cuarto lugar na Copa do Mundo de Alemaparte importante de responsabilidade na mfeminino do pas galo. Con 60 anos recollecrise pois, logo de facer un aceptable paMundo, caeu nos tres partidos da East Asprovocou a dimisin do seleccionador antCuriosamente, o novo tcnico foi presentadcelebracin do primeiro dos dous partidoxogar contra Espaa, anda que a selecclevada, en mbolos casos, polo seleccionadYongkang.Foto: Chinese Football Associatio

    A NWSL premia s mA National Women Soccer League fixresultados das votacins s xogadoras mistemporada 2015. A Bota de Ouro foi parWashington Spirit, Crystal Dunn. A mestadounidense recibiu o galardn mell

    FF

    11

    lo Paris Saint- seu pas. A

    pleto nos tresa do Mundo deas ducias des. Precisamente,a de frica no

    ual na seleccin

    , novo

    coa Federacinasitico. Bini e, ao nivel de

    13 logrando una e tendo unhallora do ftbolunha China enel na Copa doian Cup, o querior, Hai Wei.horas antes da

    s que China ain asitica foior interino, Man.

    elloreso pblicos ossalientables daa dianteira dosma futbolistar futbolista da

    competicin polo que foigran triunfadora, a ttindividual, da terceira edicda competicin. MichBetos, do Portland Thorns,escollida mellor guardarrede

    a internacional da seleccinbarras e estrelas, BeSauerbrunn, sempre fiel slevarse, como nos dous andefensa. Danielle Colapricvotada como a mellor novado Seattle Reign, foi escconsecutiva, como a mellor t

    Estados Uniliderado da cl

    Estadosclasificlista pudo ftbseleccisupera74. Naas cin

    relacin clasificacin anInglaterra por atrs dos dousarriba do Corea do Norte,lugar, superando a Brasilcompletan otop ten . No qsexta Holanda (12), segu(14). Espaa (18) avanza u(19 do mundo).

    Arjan van dseleccionadorA Real Federacin Holandde Ftbol nomeou a Arjander Laan como nresponsable tcnicoseleccin absoluta, no que sa sa primeira experienciaftbol feminino. De 45 anos,temporada 2012/13 comezosa andaina como tcnico, csempre vinculado s categode base do Sparta de Rotteraprendizaxe en Nimega. Nxuvens do Utrecht e, naconstiturse como primeiro tcaso o afeccionado do Lisscargo a Roger Reijners,combinadooranje desde noa sa renuncia tras caer nosdo Mundo contra o futurdefensor do ttulo mundial,

    auloinllefois e

    askyores do Kansas City, volveu as anteriores, o trofeo mellor, do Chicago Red Stars, foia e, finalmente, Laura Harvey,ollida, por segunda campaacnica da sesin.

    os mantn osificacin FIFA

    Unidos volve a liderar acin mundial da FIFA tras alicada polo mximo organismol mundial o 25 de setembro. An norteamericana, con 2.189, sa seguidora, Alemaa, entboa, mantense invariablesco primeiras posicins enterior, con Francia, Xapn eanteriores. O maior avance porque avanza do oitavo ao sexto

    Suecia. Australia e Noruegaue atinxe ao ftbol europeo, aida de Italia (13) e Dinamarcan lugar tras superar a Islandia

    r Laan, novoholands esaanvoda

    ernona

    u aaseasam tras pasar o seu perodo depasada campaa dirixira aosactual, deu un avance para

    cnico dun equipo snior, nestee. Van der Laan substite noquen levaba a direccin doembro do 2010 e que presentouoitavos de final da pasada Copa

    subcampin, e naquel entnapn.Foto: KNVB.

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    12/32

    "#is $ertoA Milagrosa abre a s"Tu eresdel ftbol

    atractiva lea campaao conxunEscola Feda SCD Micomeza omantn a

    captacin de xogadoras. Dende o clube conde todas as idades a coecelos paraexperiencia futbolstica Na Escola v

    actividades desde xornadas de portas abePara solicitar informacin [email protected]

    Nace a EscolTecnificacin Vero B

    O novidoso proxeidea sobre a quelevan traballandoano e que vai servo ftbol entre os

    A escola contar(Santiago, A Corter unha actividao longo de todaoutubro a xuo)de treinamentosescoller polos par

    unha oportunidade nica para aprender e rediferente, os fundamentos do ftbol ametodoloxa innovadora adaptada s cnecesidades dos alumnos. Ademais, noncompetir cos clubs. A escola non ter eqreducidos de treinamento onde @s nen

    podern traballar e mellorar a sa tcnicaforma divertida vez que esixente eobxectivo completar e mellorar o traballoou rapaza realiza co seu club.Haber dous grupos de traballo: o de psiconenos e nenas de catro e cinco anos de idapara xogadores e xogadoras de seis a quincampliarse de haber interesad@s).Esta escola entra a formar parte do proeducativo de Vero Boquete, xunto ao CaNadal e os clinics e charlas celebrados duravern.

    O primeiro sector, enAs seleccins galegas sub'18 e sub'16 forogrupo B do primeiro sector do Campionat

    FF

    12

    Escolala protagonista!!!" Esa ada que presideque desenvolveo lugus. Ainina de Ftbollagrosa de Lugoseu traballo e

    campaa devidan a rapazasompartir unhase celebrando

    rtas at clinics.escribirse a

    dequete

    cto parte dunhaas fundadorasdesde hai un

    ir para impulsarmis pequenos.

    con tres sedesua e Vigo) eade continuada

    temporada (decon varios dasun ou dous, a

    ticipantes). Serorzar, de forma

    travs dunhaaractersticas e

    interferir ninipos, s grupos@s que vean

    e tctica dunhacompetitiva. Oque cada rapaz

    otricidade, parae, e o de ftbole anos (podera

    ecto deportivopus, torneo de

    nte os meses de

    avarraencadradas node Espaa de

    Seleccins Territoriais 2015entre o 18 e o 20 de dece(Grupo A), Navarra (B), AAragn (E).As irmandias xuvenil ecomezar e rematar esta fase

    contra as anfitrioas e no sega Baleares.O segundo sector ter lugar2016 en sedes por determingrupos.

    Foto: Seleccin galega cadete

    Tres nomes pftbol

    setembro no ftbol espaolunha muller pitaba un partipor primeira vez un tro foficial masculino de cateRibadumia-Boiro, xogadoactuacin non estivo exenthoubo de todo. Cartns,Changui logo de ser substitlocais Jon e Pitisi, cun dobree houbo goles. Marcou prisegundo tempo Herbert iguFoto: V%cto& 'o&en(o ) Gali*+

    A noticia f33.000 lectorePrecisamente, a noticiaelevou a mis de 33.400nmero dos seus lectores noda Revista, duplicando amis lida. O dato levantexpectacin imprevista. Aaxudada por outras cantid

    16. As datas de celebracin sonbro e tern por sedes Valenciasturias (C), Estremadura (D) e

    cadete sern as primeiras en, pois se estrean o primeiro da

    inte, o 19, tern como opoententre o 12 e o 14 de febreiro dor, igual que a composicin dos

    !"#$",. -c FAF.

    ra a historia do

    O tro de colexiadasgalegas ZulemaGonzlez Gonzlez,Elena CasalFernndez e AliciaAndrs Silva, foronprotagonistas asalientar na fin desemana do 12-13 de

    . Por primeira vez no galego,o de Terceira e, paralelamente,minino arbitraba un encontro

    ora estatal. O partido foi ono campo da Senra. A saa de traballo. Menos penaltis,n deles a un experimentado

    udo, houbo expulsins, as doscartn amarelo en ambos casos,eiro Pitisi para os locais. No

    lou para o cadro do Barbanza.bol.

    i seguida porsanterior,ersoas ofacebookanterior

    ou unhacifra foides que

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    13/32

    romperon as nosas barreiras anteriores. As,amigos que compartiron nas sas propias pforon unha condicin indispensable para obIgualmente, foi importante como referencigstame realizados por aqueles, ou outrsuperaron o nmero de 340.

    Noemi, mancada de gPor se todos os problemas polos que pasoforan abondo, o equipo de Jos Estvez pcontratempo. Aconteceu no derradeiro partina xornada 3 do Campionato. Todo estaCiudad Deportiva de Zamora logo que o Agaaba por 6-0 s galegas. Corra o minuaccin fatal para a guardarredes visitantestreante nesta campaa na categora, a portrotura total do ligamento cruzado anterior, odo menisco interno e a escordadura do li

    interno. A cirurxa da meta est previstaoutubro e, a partir de a, un longo perodoEstvez, ademais, deber atopar unhaespecializada nesa posicin, pois careca de s

    Foto: /&i(ana C.F.

    Mari Paz, recuperaVilda

    A futbolista dedas grandes noticsetembro logo daseleccin espaoresponsable, Jorgedobre participacique o combinadovenceu contraasitico. Mari Psegundo tempo nencontros e foi titdos mesmos. A d

    logo dunha excelente campaa no Valencia,premiada coa sa presenza na pasada Copadecisin do cuestionado Ignacio Quereda,mundo cheo de posibilidades para futurointernacionais coas mudanzas estruturaisFederacin Espaola logo do fracaso de la rFoto: 0F/F.

    FF

    13

    os mis de 140xinas a noticiater esa difusin.a o nmero deos amigos, que

    avidadeo Erizana non

    deceu un novoo de setembro,

    ba decidido naigos del Duero

    to 83 e, nunha, Noemi Vila,eira sufra unhautra rotura totalgamento lateral

    para finais dee recuperacin.nova futbolistauplente.

    da por

    amio foi unhaias do mes desa chamada

    la polo novoVilda, e sa

    n nos partidosispano xogou ehina no pasaz entrou no

    primeiro doslar no segundoianteira galega,que non se viudo Mundo polavolve a ver uns compromisosproducidas na

    oja en Canad.

    A MilagrosaConcello de LA Milagrosa, como corolarisa nova Escola e da estrea

    Divisin espaola, acabouinstitucional ao ser convidaparte da alcaldesa de Lugocorporacin luguesa. Noagasallaron s mandatariasequipo, que muda as raias vque as mximas representanvestir para varias fotos do ac

    Lei de TranspA FGF fixo pblicos os orltimos exercicios da era

    chaman a atencin, desde odietas polo anterior presidecase duplican s do ex prgastos na seleccin galegaano 2015, nos que este grupque na comparativa 2014-20aumentaron, diminuu o invefemininas, ou que no apartaddenotan un inmobilismo mentidade privada, a maioracotas de inscricin, licenzascento do orzamento anual dalgo mis de tres millnspola Asemblea Xeral do ltiderivado de patrocinios pordatos poden verse no sitio wno ndice horizontal superitransparencia.

    , recibida nogo

    o aos actos da presentacin dao equipo feminino na Segunda

    recibindo o recoecementoa a unha recepcin oficial pore a concelleira de deportes daacto, os dirixentes do clubunicipais coa nova camisola dorticais por unhas horizontais, e

    tes da cidade non dubidaron ento. Foto: S. C+lt. 1. 2ilag&osa.

    rencia na FGFzamentos da entidade dos tresiares. Hai moitas cousas que

    volume de dieiro percibido ente do Comit de rbitros, quesidente Garca Liares, at osmasculina de afeccionados noo non se xuntou para xogar, ou15, mentres os gastos de persoalstimento nas seleccins galegaso de ingresos, nunhas cifras queoi acentuado, impropio dunhadas partidas tean que ver cone sancins, e que s o 1,17 por

    2015, por exemplo, elevado ae euros segundo a aprobacin

    mo ano de Garca Liares, veaparte de empresas privadas. Oseb da FGF, nunha nova etiquetar que leva a denominacin de

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    14/32

    FF

    14

    %m$ortancia dotraballo $reventivo da

    lesi&n do 'C( noftbol feminino

    (dri#n )onz#lez Conde*Estudante C(F+,- !re$arador f.sico

    ardoma C F Feminino1er&nica )ir#ldez Costas

    *Estudante C(F+,- (destradora !oioftbol sala1

    Que lle est pasando ao ftbol feminino con respectos lesins? Que estamos a facer mal? Son daspreguntas que nos debemos facer e, indubidablemente,chegar a unha conclusin o antes posible, minimizandoas os riscos e asegurando a continuidade do grancrecemento que est tendo este deporte nos ltimosanos.

    Non cremos nas lesins fundamentadas na mala sorte,toda lesin non traumtica ten un porqu, anda que certo que hai moitos factores nelas que a da de hoxese nos escapan. Debemos ser cautos hora de idear eplanificar plans preventivos e ter en conta todos osfactores diferenciadores que nos leven a un risco miselevado. O traballo preventivo, ademais de potenciardunha maneira ptima o corpo para unha posible lesin(sendo consciente da magnitude que isto leva), trata deacumular experiencias ante situacins lesivas, dicir,expoer ao corpo da deportista ante situacins dunclaro perigo, onde se produzan ou onde se manifestanos mecanismos lesivos que ns saibamosempiricamente que son os causantes, propndolle deportista unha creacin de patrns motores que asfagan menos vulnerbeis e minimicen as o riscodunha posible lesin.

    A modo de contextualizacin, facmonos unhapregunta: Cales son os principais problemas da lesindo LCA? O principal problema que se cita nabibliografa son as secuelas. Para decatarnos damagnitude do problema ao que estamos expostos encada partido, en cada adestramento, traballos como osde (Vavken P.Murray, S.M.A., 2011) nos indican queos lesionados de LCA desenvolven artrose aos 12,5anos despois da lesin e entre o 41 e 75% dos

    pacientes tratados necesitan unha prtese de xeonllo,sendo o ratio de mulleres 3,4 veces maior. dicir,mis do dobre son mulleres con respecto aos homes.Cando a rotura se produce en adolescentes incrementaa artrose nun 22%, e, evidentemente, incidenegativamente no desenvolvemento do seu deporte.

    A lesin do LCA basase para ns, dende aexperiencia e a revisin bibliogrfica, en cinco feitosclaros: no dficit de surales, dficit na aprendizaxedalgns xestos deportivos, en mala praxe das tcnicasde aterraxe no salto (valgo ou varo), cansazo musculare, como non, nas condicins climticas que nos fancambiar a nosa forma de traballo ou planificacin,variando se estamos nun sitio como Galicia ou outrocomo Madrid.Un ensaio clnico que est realizando o doutor Carlos

    Hernndez Gil e o seu equipo de traballo salienta queun dos factores mis importantes da lesin queobservan un calzado inadecuado superficie dexogo, un 71,7% dos lesionados empregan un calzadoimpropio para a prctica do ftbol. Neste estudoamsannos tamn a relacin que teen as lesins coascondicins climticas e as distintas estacins do ano,producndose en novembro e febreiro un 66% doslesionados. Por outra banda, cmpre destacar que nassegundas partes se producen o 61% das lesins, poloque resulta evidente que o factor fatiga importante,ao igual que a deficiencia dos isquicrurais, tendo amaior parte das lesionadas un dficit na relacincudriceps-isquios dun 90%.

    posible a prevencin? Persoalmente cremos que si.Evidentemente os factores que estn descritos eunanimemente aceptados son os medioambientais,anatmicos, hormonais e biomecnicos. Hai que ter enconta que a maiora das lesins se producen por estesfactores: impacto do p na aterraxe, cambios dedireccin ou desaceleracin ou movementos corporaisdinmicos torpes. (Hunt Valey II)

    Dito todo isto debemos entender dous factoresdeterminantes a ter en conta na prevencin da lesin namuller deportista: o mecanismo de lesin e, como non,as diferenzas entre sexos.

    MECANISMOS DE LESIN

    Evidentemente centrarmonos no mecanismo daslesins sen contacto.O mecanismo de lesin do LCA pdese producir tras acada dun salto, por hiperextensin, por unha flexinforzada do xeonllo ou por xirosrepentinos.Nun estudo realizado por Zainos et al. (2010), acharonque o mecanismo de lesin mis frecuente se produce

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    15/32

    FF

    15

    sen contacto (ata un 70%), por mor da desaceleracinbrusca co xeonllo bloqueado en extensin, con ou sencambio de direccin, ou ao caer despois dun salto.Ademais, os aumentos que se producen nos momentosde varo e valgo son determinantes na lesin do LCA.Outros autores como Gray, Taunton, Mckenzie,Clemen, McConkey e Davidson (1985) en Romero eTous (2007) explican que os mecanismos mis cotinsde lesin son o apoio do p en accin de pivotaxeseguido dun cambio de direccin (29%), a recepcindo salto co xeonllo en extensin (28%) e a recepcinbrusca do salto en apoio monopodal co xeonllo enhiperextensin (26%). Segundo Rozzi et al. (1999),detalla que as lesins do LCA en baloncesto e ftbol seproducen na meirande parte dos casos sen contacto,sobre todo por desaceleracins ou recepcins dunsalto.

    En numerosos estudios, como os de Arelando (1999),Koga et al., (2010), Zahno et al. (2010) ou Ferrer,Balius, Domnguez, Linde e Turmo (2014) amosan adescricin do mecanismo de lesin sen contacto doLCA. Estes autores demostran que a rotura do LCA seproduce cunha aplicacin de carga en valgo, sobre unnico apoio con pouca flexin do xeonllo que, sumado forza anterior xerada pola contraccin docudriceps, produce unha translacin anterior da tibiaacompaada dunha rotacin interna, causando a roturado mesmo. Ademais, Ireland (2000) fala dun conceptocoecido como posicin de non retorno. Consiste enque os abdutores e extensores da cadeira se bloquean ea pelve e a cadeira perden o control, producndoserotacin interna. O xeonllo atpase en valgo e sofreunha rotacin tibial externa. O grupo de msculos quenormalmente sosteen ao suxeito son incapaces derealizar a sa funcin debido s desvantaxes mecnicase distensin do grupo de msculos.Adoptar medidas eficientes para tentar previr aslesins por contacto complicado, xa que se debe aunha entrada ou choque fortuto. Porn, as lesins sencontacto teen unha connotacin diferente, xa queestn ligadas a aspectos que poden estar influenciadospolo adestramento e a planificacin dunha prevencinque incida nos factores intrnsecos que posteriormenteestudaremos.

    DIFERENCIAS ENTRE SEXOS

    O feito de que no ftbol feminino existan mis lesinsde LCA ca no masculino non casualidade. As causasmis destacables son:

    Factores hormonais : estudos realizadosdeterminan que existe un maior nmero delesins de LCA na fase folicular ou ovulatoriado ciclo menstrual (dura dende o da 6 ata o

    da 13 nun ciclo medio de 28 das). (Wotjys etal., 1998)

    Segundo autores como Harmond e Ireland (2000), crenque se pode deber secrecin de relaxina, unhahormona que podera contribur ao incremento delaxitude. Por iso deberiamos ter especial coidado hora de desear tarefas que non xeren un riscoengadido xogadora.

    Factores anatmicos: presentan un xenuvalgo superior (cara a dentro), debido formada pelve. Este ngulo aumntase comoresultado da maior anteversin femoral erotacin tibial externa. (Wilk, Arrigo, Andrewse Clancy, 1999). Cando supera os 15 deextensin estmase un risco no tren inferior(todo isto pode xerara unha controversia

    debido a que hai estudos que determinan que alesin se produce 43 milisegundos antes deque se produza o valgo.)

    Factores antropomtricos : as mullerespresentan un menor tamao corporal. Polotanto, un peso e unha talla mis baixa que oshomes. Estas caractersticas supoen que o seucentro de gravidade (CDG) descenda.Segundo un estudo realizado por Muneta,Takakuda e Yamamoto (1985) acharon que area transversal do LCA notablemente menoren mulleres, sendo un factor de risco deruptura.

    Factores mecnicos : Atpanse tresdesequilibrios que prexudican en maior grado muller (Hewett et al., 2005): dominancialigamentosa, dominancia do cudriceps edominancia dos membros inferiores.

    Con este traballo queremos concienciar a todo estemundo no que estamos inmersos da gravidade daslesins e, en especial, a do ligamento cruzado anterior,na que o traballo preventivo un piar fundamental edeterminante para elas e que cun traballopluridisciplinar (dentro das nosas posibilidades)debemos traballar nunha mesma direccin polo bendas nosas xogadoras.

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    16/32

    34rto

    desa$adun de O 4 de setembro un fax chegaba arredor das tres da tarde e nel ocoecemento da sa renuncia a pacampaa nas competicins. Un esforzmes na procura de xogadoras parplantel, unha traxectoria de misdesde a Liga do Condado e Baixo Mpresenza na categora estatal, deixapolo menos temporalmente. Con elesencial da mellor historia do ftgalego.

    B3&tola "445$46. C.F. B3&tola Fe7.

    As orixes

    O Brtola nace por unha demanda, comaior parte dos equipos de ftbol. A voque teen as rapazas dunha parroquia dPontevedra.Foi no 1994 cando xente como Paco Bestruturar aquela idea e darlle outro senpartidos espordicos que as rapazaxogaban, sobre todo, nos verns.A calidade do equipo, desde o comezo,cos seus resultados. As bertolenses saamaior parte dos encontros.Barcala, xunto a Rber e Miguel, do L

    da Guardesa, tamn foi outro dos prrecuperacin do ftbol galego. El e aembarcronse naquela historia da liga

    FF

    16

    a- a

    ici&nano RFEF. Eran

    Brtola dabaticipar nestade mis duncompor un

    e vinte anosio at a saa de existir,, unha partebol feminino

    o o caso datade de xogara provincia de

    arcala decidiutido a aqueles

    de Vilaboa

    demostrbasevitoriosas da

    irens, ou Nito,

    tagonistas nasas rapazasinternacional

    entre equipos galegosagrandndose e sendo elaa Guardesa, as principconseguan atraer naqueledos noventa, grupos deasistan aos partidos decisdas finais de Copa.A idea partiu de min,persoas involucradas, emoitas delas viviron a hisat agora, pois continanEstiven case vinte anosun membro mis da midedicmoslle mis tempofoi unha poca moi bonitpois nunca se vira unhEstabamos moi implica

    partidos e con participarno sur con clubs portugue Era unha poca na que ovas diferentes. Por un lmaioritario, ao que axia

    Vigo, eSalns,referentArousancomopoca edos quedecanos

    TamnBrtolaanos asMio eincgnit

    mellor equipo galego desBarcala ou o At. Arousanlixeiramente inferior a est

    Liga Galega

    O club decidiu integrarsepolo tanto, no seo daCoincidindo coa primeiraFoi outro ano de ausenciaAt. Arousana pois asascender entn chamadque en realidade represeftbol estatal. A campaaque brillante. Rematou inempate na visita do equiaconteceu na Copa, na quseu nivel. En todo caso, oa igualar un 0-2 para sucu

    e portugueses que fois, principalmente co Lirns eis cabezas do cartaz que

    s domingos da pasada dcadacincocentos seareiros que

    ivos, e mis cando se trataba

    anda que estabamos variassobre todo, as xogadoras,

    toria do club desde as orixeso club, dinos Paco Barcala.para min o Brtola comofamilia, ou algo mis pois

    que s nosas xentes. Aquela, na que haba moita ilusin,cousa igual na parroquia.

    os co equipo, con montar

    naquela Liga que se xogabaes.

    ftbol galego camiaba porado estaba o grupo do sur,se lle xuntaron os equipos depor outro, os do Barbanza eque tian como principaiss ao Aguio e o At.a, que nestes intres ficanos representantes daquela

    a quen pode considerarse,anda existen, como os dousdo ftbol feminino galego.

    era unha poca na que odominou en case todos osLigas do Condado e Baixona que sempre quedou a

    a sobre quen puido ser odcada, se o cadro de Paco

    , dado que o Aguio parecas dous.

    na competicin federada, eGF, na campaa 2001/02.Liga Galega do sculo XXI.de duelo entre o Brtola e oe Vilagarca acababan dePrimeira Divisin espaola,

    ntaba o segundo chanzo doligueira do Brtola foi misvicto a Liga, cedendo s uno a Aguio (4-4). O mesmoe tampouco atopou rivais doAguio, que na final chegarambir na prrroga por 4-2. Os

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    17/32

    goles pontevedreses naquel partido, ooficial, foran logrados por Ana Beln,de penalti, e Paula.

    B3&tola "444$!!. C.F. B3&tola Fe7.

    Primeira espaola

    A primeira experiencia xogando na caestivo no nivel das expectativas. O eqproblemas para salvarse baixo as oPoceiro. Para a historia ficou o primeiroo Castilla de Valladolid, que acabou conpor 3-0. O Brtola finalizou dcimo, ccun final de Liga cmodo, rematandoriba do descenso.O Brtola respondeu ben ao salto de cesixa esta competicin. No segundo

    hexemona do ftbol galego. Acadaronposicin, a dez puntos do Gijn, que xoascenso, e dous por riba do At. ArouNesa campaa, o 26/10/2003, lograronvitoria oficial sobre as de Vilagarca, aFontecarmoa por 1-3.Nos seguintes anos incorporaron ao eqxogadora que vestiu a camisola do cluA xogadora de Moaa chegou a estreacatorce anos, logo que o club manipulZaira para estaren reforzadas cunharealidade. Araceli, Vanesa, Eli eAndrea, Jenny e Sandra acabaran senddo conxunto de Vilaboa. Nesa etapa taclub unha das mellores futbolistas aGamundi, que rematara a sa carreira nOs mellores anos prolongronse at2006/07, cando o equipo baixou Lidescenso consumouse a das xornadasempate na casa fronte ao Aguio (06/05/ Anos abeirando o regreso

    Co descenso, o Brtola sempre foi favocandidato galego para o retorno ao ftbsempre ficou s portas. Unhas vecespartido decisivo, outras por ficar por d

    FF

    17

    segundo ttuloarga, Araceli,

    tegora estataluipo non tivordes de Luispartido, contratriunfo galegoon 22 puntos,19 puntos por

    lidade que lleno lograron a

    unha segundagara a fase desana, terceiro.a sa primeira

    derrotalas en

    uipo mellor, Ana Buceta.rse cando tiaara a ficha depromesa feitaosteriormentesanto e sinalmn estivo no

    turianas, AnaMareo.

    a campaaga Galega. Oo remate, cun

    2007).

    ito e principall estatal, peropor caer no

    trs do ltimo

    equipo galego ascendidodoutros doutras comunidaO primeiro equipo queOrzn, nunha final de Lias coruesas gaaron 3-segunda Copa ao derrotarNo seguinte exercicio,entraron na fase de ascenno Aguio. Se embargo ba liguilla por detrs doNa 2009/10 foron terceascendidos Orzn e Barbs o sabor do fracaso, sseu cuarto lugar doeu mprimeira vez, os tres primAt. Arousana, Pedras de SMalia subir na clasificac

    Preferente galega unha sevolveu a instalarse no cahaba algns anos eran vdesta vez s a facelo un,Por fin, na temporada 20das renuncias e ascendeportivo, ao ser as mellona primeira fase como na l

    Segunda Divisin e renu O segundo ascenso ao ftfinal dun gran ciclo. Uinternas determinaron qentidade, que foi represenpolas xogadoras. O edeportivamente responsabilidade importaCanle.O tcnico vigus levou nconxunto branco e cresultados, mostrando unrematou as Ligas ben clasiCando o equipo pareca ae varias xogadoras impoabaixo que ningun foi caFixemos un gran esforzxogadoras, algunhas nivieron a probar un danada, comenta a ex xoMartnez. A marcha dalfxonos moito dano.problema que tiveran parfoi o seu equipo e formabimposible. Estivemos esporque non podiamosacontecendo isto e xa, canxente para facer un equ

    beneficiado polas renunciases.

    o afastou do ascenso foi oa xogada en Santiago na que. Pola contra, fixronse coaao Galicia Gaiteira.olocadas no Grupo Norte,so como segundas, por atrsaixaron ao terceiro lugar trasrizana e Friol, que subiron.

    iras, sendo superadas polosads. A 2010/11 deixou nonnn tamn a frustracin. Ooito mis ao ver como, poreiros suban, nomeadamente,antiago e Victoria.in e ficar subcampioas da

    sin mis tarde, a frustracinro vilaboense pois, se desdearios os galegos que suban,

    Srdoma.12/13, deixaron de dependereron pola va do dereitores da Primeira Galega, tantoiga de ascenso.

    cia

    ol estatal levou aparellado onha serie de circunstanciase Paco Barcala deixara aada con maior protagonismouipo adaptouse moi ben

    nova categora cunhate desenvolvida por Marcos

    s dous ltimos exercicios aoleste logrando excelentesBrtola moi competitivo queficado.sentado, a marcha do tcnicotantes marcaron unha costaaz de endereitar.

    o, falamos con mis de 200nos responderon, outras

    e non volveron, sen dicirgadora e secretaria, Andreaunhas futbolistas de sempreuixemos resolver calqueraa que continuaran, pois estean o noso esqueleto, pero foiperando at a ltima hora

    crer que nos estiverado vimos que non teramos aipo, Vane enviou o fax da

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    18/32

    FF

    18

    renuncia a Madrid, contina Andrea, a que foi bravadefensa do equipo durante unha dcada.Pola sa banda, ngel Zabaleta, o presidente, sentiusedefraudado polos antigos dirixentes do Erizana, doValladares e no ltimo caso, do Srdoma, que desde apretemporada foron collndonos todas as xogadorasque lle interesaron sen falar connosco. Estivemosa piques de resolver o problema coas xogadorasdo Erizana que marchaban do club. an vir oito ounove, pero nos pediron que deixaramos incorporar directiva aos dirixentes que estiveron do ladodelas no club de Baiona. Tivemos unha reunincon Miguel Cedeira que rematou pasada a medianoite. O principal problema que tian era xogaren Vilaboa at que lles fixemos ver que enVilaboa tiamos unhas excelentes instalacins,sen problemas de ocupacin para traballar nelas, e

    que como a maior parte das xogadoras eran deVigo, estabamos anda mis perto da gran cidadeque Baiona. Cedeira sau convencido,visualizando o proxecto e as aportacins quepodan incorporar ao mesmo pero, logo de falarcon outros dirixentes que saan do Erizana,acabou por non decidirse. Para o presidente doBrtola, a busca de xogadoras foi como unha contra-reloxo na que sempre chegaban un segundo tarde,como cando falou con Juan Carlos Padn, o secretariode El Olivo. Acababan de asinar un convenio coValladares. Padn dxome que de falar con eles cincodas antes terannos pasado todos os seus descartes e oproblema estara resolto. Das depois subose que osestatutos do Valladares invalidaban ese acordo.Falamos con eles pero o tcnico quera contar contodas e non nos cederon ningunha xogadora. Deme oque pasou porque este ano a ser especial, tiamosapalabrado catro patrocinios importantes, un deles aaportar 45.000 euros. Este sera o primeiro ano no queo club estaba en disposicin de pagarlle osdesprazamentos s xogadoras e, no apartado tcnico,conseguramos ter a disposicin das futbolistas unfisioterapeuta. Aumentramos o noso respaldo social epenso que estabamos en condicins de preparar unproxecto bonito para o ftbol feminino galego, pero detodo iso hai que esquecerse agora. Para mellorar noaspecto de direccin este ano fun a facer o curso dexestin deportiva avaliado pola Secretara Xeral para oDeporte. Pero tamn resultoume moi duro pensando notcnico que acababamos de fichar, unha persoa moicompetente que se achegou ao club cunha gran ilusin.Estamos seguros que a facer un gran papel. BrunoGago comportouse moi ben, por estar ao noso lado ato final perdeu outras posibilidades para formar partedoutros equipos nesta temporada. O seucomportamento co Brtola, a sa palabra, a saseriedade, algo a ter moi en conta. Para ngelZabaleta isto debe ser un punto e aparte. Creo que o

    Brtola non debe desaparecer, de feito o club continacomo tal, s sen competir. Creo que vamos comezaroutra vez na prxima temporada, cando todos nosrecuperemos un pouco do noso esforzo estril. OBrtola unha institucin no ftbol feminino que nonse pode perder.

    B3&tola !"#$",. Revista do Ftbol Feminino )alego

    Brtola, temporada a temporada

    2001/02: Liga Galega: 1. Ascende.Copa FGF: Campin2002/03: 2 Divisin. Gr. II: 102003/04: 2 Divisin. Gr. II: 22004/05: 2 Divisin. Gr. II: 52005/06: 2 Divisin. Gr. II: 62006/07: 2 Divisin. Gr. II: 13. Descende.2007/08: Liga Galega. Gr. II: 1

    Fase de ascenso: 2Copa FGF: Campin.

    2008/09: Liga Autonmica. Gr. II: 2Fase de ascenso: 3

    2009/10: 1 Autonmica: 3

    2010/11: Preferente Autonmica: 4Copa FGF: Eliminado en 1/4 de final.2001/12: Preferente Autonmica: 2

    Copa FGF (Aut.): Eliminado en 1/4.2012/13: Liga Galega- 1 Divisin. Gr. II: 1

    Fase de ascenso: 1. Ascende.Copa FGF (1 Gal.): Eliminado 1/4 .

    2013/14: 2 Divisin. Gr. I: 7Copa FGF (Estatal): Eliminado en 1/2.

    2014/15: 2 Divisin. Gr. I: 6Copa FGF (Estatal): Eliminado en 1

    fase.

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    19/32

    FF

    19

    ( com$etici&n en

    setembro Este ano queremos achegarvos un pouco mis ascompeticins, que os tcnicos de Segunda espaolae Primeira Galega estean presentes a travs dassas anlises, que poidamos entender mellor comovaloran aos rivais e ns poder recoecelos mellor naimportante dimensin que teen. complicadotelos a todos por medio de entrevistas pero asteremos maiora implicndoos mis na Revista,facendo esta mis coral e aprendendo cousas que s

    eles nos poden ensinar cando nos mostren algunhaclave. En cada nmero dous tcnicos analizaran omes nas das competicins sinaladas e nsengadiremos unha visin xeral da Primeira Divisine da Segunda Galega.

    !rimeira ,ivisi&nO Transportes Alcaine, que na pasada campaaconseguiu a permanencia na derradeira xornadavencendo en Palma, foi o equipo de setembro no ftbolespaol. O conxunto de Zaragoza non parou desorprender en cada unha das tres xornadas. O seupartido a priori menos complicado era o inaugural, enOviedo, e gaou con certa folgura ao Moderno, quepode vivir unha campaa complicada logo de perderalgunhas xogadoras importantes. O triunfo contra oGranadilla foi mis complicado. As estreantescanarias, que perderan o primeiro partido dando a caracontra o Barcelona, puxronllo difcil s aragonesas,que gaaron grazas a un tanto de Marta Cardona. Agran sorpresa drona na terceira data, sorprendendo aun Levante que non comezou do mellor xeito.

    O At. Madrid, que foi o primeiro lder do campionatoao vencer sen problemas ao Rayo Vallecano no derbi,viuse sorprendido por un sempre complicado Sp.Huelva, que amarrou un punto no partido xogado enAndaluca. O Fundacin Albacete pagou os pratos desepartido ao apaar en Maxadahonda a goleada do mescontra ascolchoneras (9-1). Os outros dous aspirantes,Athletic e Barcelona, an verse na xornada 3. AneBergara inaugurou o marcador de Lezama no minutosete, pero as locais empataron na sada do segundotempo por medio de Vanessa Gimbert.Moi bo comezo o da R. Sociedad, que se ben mostroudbidas na xornada inaugural, na que foi empatadopolo Collerense en Zubieta, completou os dousseguintes enfrontamentos con vitorias en Palma e nacasa contra o Espanyol.Os dous ascendidos estiveron ben. Granadilla, tendo

    como figuras galega Sarita e a Mara Jos, estaltima determinante con dous dos tres goles do seuequipo ao Rayo Vallecano na terceira data. Un poucomellor, repartindo os tres signos, o Oiartzun de JonAlkorta.No lado negativo, os tres que fracasaron nos treschoques: Collerense, Rayo Vallecano e Levante. Osdous ltimos nunha crise que nunca viviron nuncomezo de exercicio.Dos 24 partidos celebrados s un non chegou aoremate. O Valencia-Santa Teresa debeu ser adiadologo de cumprirse o minuto catorce pola choiva queimpeda a practica do deporte nos terreos de Paterna.Precisamente o Valencia parece que pode manter onivel da pasada edicin da Liga logo de oporresistencia ao Athletic en Lezama. O equipo de MariPaz cumpriu os prognsticos gaando a un Espanyolque contina loitando por volver ser quen foi e deumoito traballo ao Athletic en Lezama. A de Bamioabriu o partido que logo viraron as leoas. Sen embargo,o partido ficou aberto at o remate pois, malia que asbilbanas chegaron a estar 3-1, un gol de Gio a falta

    dun cuarto de horas elevou a dbida sobre oresultado at o asubo final.No apartado das curiosidades, a valencianistaNaiara Beristain foi quen logrou o primeiro golda temporada, cando no minuto 1 do partidoinaugural, bata espanyolista Norma.O primeirohat-trick foi para Jenny Hermoso(Barcelona). Logrouno na xornada 2 no mediodo 7-1 que as blaugranas lle fixeron aoLevante. As vctimas na meta granota forondas, Lourdes e Canals.Ningunha futbolista fixo goles en cada unhadas tres primeiras xornadas.

    Athletic)Ba&celona. bi(kaia.eldes7a&8+e.co7

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    20/32

    FF

    20

    egunda ,ivisi&n 5 )ru$o % Analista: Tony Paz (Srdoma C.F.)

    El OLIVO: Con s tres xornadas deLiga xa queda claro que estatemporada vai ser todava mis domesmo incrementando a diferenzacos demais equipos terreais. unequipo feito para subir que neste

    exercicio aumentou o seu potencial cun banco do quecareca antes. Al polo mes de febreiro xa sercampin.

    MAREO: Outro ano mis o Mareo vai estar pelexandopor repetir ese tan meritorio segundo posto do anopasado. No seu campo un equipo temible e poderoso.Este ano, de momento, xa conseguu das vitoriaslonxe da casa, onde lle custaba quitar puntos.

    FRIOL: Tocoulle descansar na primeira xornada e osoutros dous partidos solventounos con sendasgoleadas. un equipo moi forte que estar entre oscatro primeiros, sempre coa referencia dos goles deEva e Fany Varela.

    SRDOMA: O meu equipo est nunha fase deadaptacin polas doce altas deste ano. Creo quegaamos na solvencia defensiva, pero perdemos moito

    gol coa sada de Natalia ao Santa Teresa e experienciacoas baixas de Sheila, en Austria, e sobre todo Desy,retirada polo momento. Das vitorias e unha derrota enMareo son resultados normais nestas tres primeirasxornadas.

    AT. AROUSANA: Vai ser unha das revelacins doCampionato. Ao que xa tian uniron a volta dexogadoras como Beln e Ari, das grandes futbolistas.Darn guerra. En setembro ficaron invictas.

    FEMIASTUR: Acaba de voltar categora moi ben

    reforzado con xogadoras do Oviedo Moderno B. Estdando guerra a todas. Unha vitoria diante do Erizana,un empate en Torrelavega e unha honrosa derrota por0-1 contra El Olivo reflicten iso.

    ORZN: Outro equipo moi ben traballado que despoisde manter a categora o ano pasado, estou seguro queda man de Diego Fernndez non vai pasar ningnatranco para volver a mantela nesta temporada. Unhaderrota ante o Srdoma por 1-0, unha vitoria no derbiante o Victoria e unha derrota no sempre difcil campodo Tordoia a sa colleita nas tres primeiras xornadas.

    ZAMORA: Un equipo que solventa a sapermanencia sen apuros nos seus resultados da casa.

    As como comezou a sumar. Un empate e unhavitoria na Ciudad Deportiva zamorana comezan aencamialo ao seu obxectivo.

    MILAGROSA: Equipo moi novo que vai ter quepelexar para manterse. Comezou con tres derrotasnormais ante equipos que non deberan ser da sa Liga.Creo que se salvarn.

    AVE FNIX: Equipo que non coezo nada pero,polos seus resultados, creo que compiten con todos osrivais. A victoria en Tordoia fala moi ben delas. Xuntoa iso, o empate na casa e a contundente derrota no casado Friol, un dos grandes, son resultados normais.

    TORDOIA: Equipo que ten que buscar a sasalvacin nos partidos da casa, onde o seu campo

    pequeno, o seu xogo directo e o apoio dunha afeccinimplicada co equipo teen que chegarlles paraconseguir a permanencia. De momento, a importanciada vitoria contra o Orzn fanlle descontar tres puntospara lograr o seu obxectivo.

    VICTORIA: A simple vista sorprende ver con ceropuntos ao equipo das cebras, un dos animadores dapasada temporada. Se reparamos mis profundamentenon tan rechamante en canto a aposta de canteira quefixeron, bonita e arriscada. s novas xogadorasestalles custando a adaptacin pero estou convencidoque lles vai sar ben. Ao final creo que farn unha boaclasificacin.

    ERIZANA: Vai ser unha temporada moi dura para oequipo de Baiona, construdo a ltima hora conxogadoras novias e sen experiencia na categora.Ademais, a ausencia dunha porteira failles estar nunhasituacin complicada. De todos os xeitos, seguro quemelloran da man do gran Estvez e tentarn asalvacin at o final.

    9o&doia)A e F3ni;. Revista do Ftbol Feminino )alego

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    21/32

    FF

    21

    !rimeira ,ivisi&n )alega Analista: Gabi Couago (Cen. Cult. Art. Rec.

    Valladares)

    Comeza outra nova temporada,pero non cambian as vellassensacins. Un novo caosfederativo na organizacin dacompeticin, una vez mistarda, daba lugar a unha nova

    Liga con clubs agasallados con ascensos, equiposnovamente tendo que renunciar a competir, ou planteisde xogadoras que se mudaban completo a outrosequipos, empregando o nome para competir de clubsque non representan, xa que incluso algn seguevestindo para competir a equipamentos do club queabandonaron. Sucesos que continan a deixar aire atriste realidade na que se atopa o noso ftbol feminino. final toda esta mestura tradcese nunha Liga ondecompiten equipos que deportivamente estn tanafastados como os propios resultados van amosando,ata que as rapazas rematen por perder a ilusin edeixen de competir. Unha mestura tamn na que poucose diferenza aqueles que co seu traballo exemplarizano camio que debera levar o noso ftbol feminino, naloita por unha correcta cultura de ftbol para as nosasrapazas no futuro, con aqueles que continan a poertrabas no camio.

    2onte Fo&te)Vallada&es. CCA0 Vallada&es

    Neste primeiro mes de liga poucas sorpresas levamos,con resultados que a maiora agardbamos. A priori, ecoecendo a competicin, os catro equipos que parecaque marcaran o ritmo son os primeiros en posicionarseno alto da tboa clasificatoria, onde non coeceronanda a derrota nestas tres primeiras xornadas. O granfavorito, o Matam, destino das antigas xogadoras doErizana, deixou poucas dbidas nestes tres partidos.Chicho logrou formar un gran plantel que s pensa en

    acadar o ascenso de categora. E a continuacin, tresequipos sen esa obriga do ascenso, pero con grandesilusins nesta temporada. Valladares, O Val e Orzn Bperflanse xunto ao Matam como dominadores estacategora. Diferentes maneiras de entender o ftbol,pero catro equipos que parece que sern os que loitenpolo campionato, loita que de seguro ser moiinteresante e onde ademais, deixaranos pasalo ben conxogadoras da calidade de Noemi (O Val), NoeliaPereira (Matam), Alex Pichel (Valladares) ouCarolina Braas (Orzn B), entre outras.Nunha segunda lia, agardo que se posicionen equiposcomo Lavadores, Arcadia ou Alertanavia, equipos moicompetitivos e con boas xogadoras nos seus planteis,as como o Boiro, que a pesar de arrincar acompeticin sen sumar nas tres primeiras xornadas, vaiser un equipo moi difcil de superar, e que ademais

    conta, na mia opinin, coa mellor guardarredes dacompeticin, Renata.Estas tres primeiras xornadas tamn nos amosan queequipos como Umia, Aguio, Monte Forte ou o filialdo Srdoma, podern ser equipos que compitan a bonivel, e que a pesar de ser novos na categora parecenpoder adaptarse ben nova competicin.As todo, polo momento moi cedo para poder facercaso dos primeiros resultados, con equipos andafacndose e medrando, e moi ousado xogar aclasificar os equipos a final de temporada, e ademaisde seguro que nos atoparemos, coma de costume no

    mundo do ftbol, con mis de algunhasorpresa. O que si amosaron estas tresxornadas, a gran ilusin coa que, a pesar detodo, as nosas rapazas afrontan unha vez misa nova temporada, ingrediente principal parapoder gozar do bo ftbol que levan dentro.Agardo que nos atopemos, co paso dassemanas, cada vez cunha mellor competicin,que as ilusins das rapazas poidan serrecompensadas por unha Liga altura do quese merecen, e isto s poderemos conseguilo sevn froito do traballo responsable que debenpracticar todas as partes que estamosinvolucradas no ftbol feminino galego, somosas que temos que transmitir valores no ftbol: odo traballo serio e ben feito. O verdadeiro xito

    das rapazas ser que poidan pasalo ben cada da cunhamellor competicin, con equipos que aposten portraballo de calidade, que aposten polas rapazas, queaposten polo noso ftbol.

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    22/32

    FF

    22

    egunda ,ivisi&n )alega)ru$o % Un estreante, o Victoria de Santiago, o gran favorito

    para conseguir o primeiro lugar do grupo. Est a unnivel mis alto que o resto, como amosa nestesprimeiros partidos. O cadro dirixido por Chivi estformado por unha alta porcentaxe de xogadorasprocedentes do Villestro, que na pasada campaaestaba na Segunda Divisin espaola. O equipodomina todas as facetas do ftbol, con independenciade ter notables individualidades en todas as lias.Carmen, a guardarredes da galega sub16, mantivo asa meta sen goles nos catro partidos de setembro. Senembargo, a gran sorpresa est a dala o Torre, un equipoque na pasada campaa foi de menos a mis e que secolocou lder ao remate do primeiro mes. O equipo tenxogadoras como Marta Mosteiro, Rouco ou BlancaGarca, ademais dunha das guardarredes con maiorpotencial da categora, Aroa, que este vern tentouprobar no competitivo ftbol sueco. O Ra Valdeorras,un equipo algo atpico, capaz do mellor e do peor eImperator son os outros que converteron en triunfoscada un dos seus partidos.Outro dos puntos de atencin vai estar no Orzn C, unequipo en formacin, con moitas novatas e que semarcou un lmite de idade, constitundose no primeiroequipo galego de categora cadete integramentefeminino. De momento pagou a novatada pero esa unha portaxe que esperaban na entidade aurinegra que,neste momento, miran nesas xogadoras algo mis queresultados. Outro que comezou moi ben foi o Touroque, baseado no poder goleador de Laura Mosquera,gaou os seus tres primeiros partidos, quebrando a saxeira na visita a Santo Estevo de Abell. O Pastorizacomezou o torneo na parte alta. O conxunto coruspode sacar moito partido de futbolistas que militaronen categoras superiores, como Chus. Un dosdescendidos, o Cacheiras, cunha ilustre nas sas filas,

    como Pati, vivir un ano mis agradable que o pasado,no que se atopara cunha categora que non llecorresponda e mis que gaar un ano de competicin,perdeu un. O grupo tamn gozar da presenza de Noelia Pires, exFriol, que defende a camisola do Antas, un equipo quecomezou moi ben aproveitando a individualidadegoleadora de Jenny Garca, dez tantos en catroencontros, dos que cinco foron na primeira xornada aoSp. Burgo.

    egunda ,ivisi&n )alega)ru$o %% O grupo partiu con das baixas de ltima hora: oConcello de Mos, cuxas xogadoras pasaron ao Moledo,e o Vila do Corpus, xa que coa marcha de Rberlvarez, non houbo outro que collera aresponsabilidade tcnica e procurara xogadoras paraconformar o plantel.Setembro deixou dous equipos vitoriosos en todos osseus choques. Foron o Tyde, moi reforzado este anoaproveitando a desaparicin da Guardesa, do quemoitas xogadoras se incorporaron ao conxunto brancoe vermello, e o Ourense, que colle a testemua doBarbads con futbolistas importantes que foran docadro da Valenz, como Helena, Pacy, Alba ouYanina, dirixidas polo ltimo tcnico que gobernara aescuadra dos carrs, Rubn Garca. Outras que estarndebatendo o ascenso son as xogadoras do Portonovo,logo que conseguiran un bo patrocinador e ficharan aun tcnico como Luis Trivio, que vn de subir aSegunda espaola ao At. Arousana. Mis dunhasorpresa ser a que dean o Racing Vilario, o RpidoBaha, da sempre perigosa Lara Boubeta ou o Tomio,que anda conserva futbolistas da casa que acumulanminutos da poca do equipo na Primeira DivisinGalega.Un dos datos curiosos pono o Mamis Arnelas. O

    conxunto pontevedrs est formado na sa totalidadepolas nais de xogadores da base do Puentearrnelas.Nos primeiros partidos competiron e s forongoleadas polo At. Arousana B.Por outro lado, equipos de novo cuo, como oBalados, debern pagar a novatada ao non poderescoller entre moitas futbolistas. Tanto as verde ebrancas como o Mamis son os nicos conxuntos queremataron setembro sen obter puntos nos seuspartidos.No apartado individual, das futbolistas do RacingVilario remataron o mes liderando as clasificacins

    de goleadoras e guardarredes: Laura Rodrguez, con8 dianas, a primeira, e Silvia lvarez, a segunda.9o+&o)

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    23/32

    )aleg

    e* ete No pasado vern fomos testemuasdistintas futbolistas galegas cuxo destido tro Vero, Anair, Ana Buceta,anterior. Foi algo inusual e o que denoso ftbol ten capacidade para expningn dos nosos clubs capaz de dar

    do ftbol espaol. As que marcharonen equipos de Primeira e de Segunda,espaola, como en Alemaa equeremos que os seguidores do futfeperdan a pista e por iso imos traer omes. Algunhas estn lesionadas, e osnotan as sas ausencias, poisindiscutibles, outras estnrapidamente e xa son donas da samoven na polivalencia que lles ocalidade. Para algunha, como Marifoi especial porque o seu nivel, quefoi confirmado coa chamada do noEspaa, Jorge Vilda, que a levou realizada polo cadro hispano, paraSarita, a sa chegada ao At. Granadfacer parte da historia do club clogrado o primeiro gol do equipocategora.

    ANA BUCETA (Foto: Levante U.D.Non puido comezara unha lesinpretemporada.preparatoria chegono cadro dirixidTudela. As, por eTorneo de LAlcAthletic.

    ANAIR (R.C.D. Espanyol) Foto: R.C.05/09, Valencia-E (2-1): Substite no 6313/09, E-Santa Teresa (1-0): Non foiestaren facndolle un estudo do cambiolesin da pasada campaa.

    FF

    23

    s no

    eriorbro1da sada de

    no se uniu aoa temporadaostra que o

    ortar, xa queo salto elite

    militan agoratanto na Ligaustria. Non

    m galego llesque fan cadaseus equiposon titularesadaptndoseosicin ou setorga a saaz, setembrounca perdeu,o tcnico dexira chinesaoutras, comolla levouna anario ao terna mxima

    evante U.D.)

    a Liga debidoproducida na

    Na faseu a ser titular

    por Andrsemplo, no IVdia contra o

    . Espanyol a Pelegr.convocada aode apoio pola

    27/09, R. Sociedad-ESubstituda por Aroa Le80.

    MARI PAZ (ValenciRFEF04/09, Regresa selecciprimeira convocatoriaresponsable, Jorge VildChina para xogar doucombinado hispano.05/09, V-Espanyol (2-1)minutos. Anlanlle un gol1-0 e participa na xogad2-0.13/09, Athletic-V (3-2):

    os 90 minutos. Logra obatendo guardarredesseleccin espaola no paMundial, Ainhoa. Fainodisparo desde fra da rea18/09, China-Espaa (Substituu a Natalia aosminutos. Aos catro minde entrar no campo Espagaando.21/09, China-Espaa (1-2Natalia aos 70 minutos.27/09, V-Santa Teresa. Tiaos catorce minutos pola

    NATALIA (Santa TereFutfem06/09, T-Collerense (3-1): Estrase oficialmentena mxima categora.Xoga de titular sendosubstituda por Paulita no64.13/09, Espanyol-T (1-0):Foi titular e substitudapor Ftima no minuto 49.27/09, Valencia-T:Partido suspendido aoscatorce minutos polachoiva. Estaba de suplent

    2-0): Titular.n no minuto

    C.F.) Foto

    n espaola nado novo

    a. Viaxar apartidos co

    : Xoga os 90condo

    oga

    0-1daadocun

    ..-3):54

    utosa pxose por diante e acabou

    : Titular. Foi substituda por

    tular. O partido suspendeusehoiva.

    sa C.D.) Foto J. Castillo /

    .

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    24/32

    PATRI (C. At. Madrid B) Foto: C. At.Recuperndose dunha rotura no dedodereito.

    SARITA (U.D. At. Granadilla) FGranadilla06/09, G-Barcelona (1-3):Xoga de titular, cumpre os90 minutos e tardou 42minutos en entrar nahistoria do equipo canarioao marcar, de cabeza, oprimeiro gol das insularesna Primeira Divisin.

    13/09, TransportesAlcaine-G (1-0): Xoga os90 minutos. Puido facer o 1-1 no pnunha accin de estratexia.27/09, G-Rayo Vallecano: indispensaXoga os 90 minutos e asiste desde o chapara que esta faga o 2-0.

    SHEILA (FFC Vorderland AUVorderland

    23/08, V-0): Titular

    minutos.comeza a L30/08, RanTitular eminutoscampo alcomplicadcomezouaos catrorematoulogrado poa falta de ci

    Feldkirch/(0-9): Titular e xoga os 90 minutos

    FF

    24

    adridmedio do p

    to: U.D. At.

    imeiro tempo

    ble no equipo.n a Mara Jos

    ) Foto: FFC

    eretsberg (2- e xoga os 90

    seu equipoiga vencendo.kweil-V (1-1):xoga os 90o derbi enleo. Partidoimo queun gol local

    minutos eco empate

    lo Vorderlandnco.

    02/09,ankweil B-Vseu primeiro

    partido da TOTO Cup, a cO Vorderland arrasourexional. O resultado do t06/09, V-Heeres (4-1): TVitoria fcil.20/09, Rankweil-V (3-1):Copa austraca. Xogou toaos dous grandes rivais dGastra por segunda vezlocais quen levaron o partde penalti, nos ltimos cin27/09, V-Wolfern (1-0):equipo gaa con sufrimeda fin. Sheila cumpre.

    VERO (FC Bayern - DEULesionada nos isquiotibiai

    non pode acudir, maliaconvocatoria con Espaapartido das hispanas en C

    opa do estado de Vorarlberg.o equipo B do seu rivalodo.itular e xoga os 90 minutos.

    Estrea e adeus de Sheila nao o partido. O sorteo xuntouVorarlberg que xogaban no

    en 21 das. Desta foron asido marcando dous goles, unco minutos.

    oga o partido completo. Oto marcando a tres minutos

    ) Foto: FC Bayerns. Perde o comezo de Liga e

    ser chamada, primeirade Jorge Vilda para o dobreina.

  • 7/24/2019 025. Revista FF. Outubro 2015

    25/32

    FF

    25

    Res$onsabilidadeocial no de$orte

    "abel Ramos (guirreMabel Ramos xogou nas Celestes, no Friol, naMilagrosa, no Victoria e na seleccin mexicana.Actualmente exerce como psicloga deportiva,licenciatura obtida na Universidade de Anahauac.

    Responsabilidade social un concepto utilizado nomundo empresarial e nas fundacins, pero actualmenteest estendndose a campos de accin e influenciacomo o deporte. As empresas estn utilizando osprocesos da Responsabilidade Social para facer destemundo, un mundo de desenvolvemento esustentabilidade ao longo do tempo. un concepto quevai aln do legal e precisamente este o punto, que amaiora da xente se limita a facer: o que legalmente llecorresponde, e non o que eticamente se ten que facer.A Responsabilidade Social que se realiza no deportedesde os organismos mis importantes como a FIFA eo COI, cada vez cobra mis relevancia. Contan cundesenvolvemento de procesos de sustentabilidade moi

    profesional e capaz para a realizacin dos seuseventos, como os Mundiais ou os Xogos Olmpicos.No ftbol, vemos como algns clubs fan que os seusxogadores vaian a asilos, albergues ou hospitais avisitar a nenos con cancro, ou derivan recursoseconmicos de entradas a causas sociais. Que impactoteen esas doazns?A responsabilidade ben feita fai que a permanenciadentro dos obxectivos que cada club sexa cumprido.Pero tamn certo que s veces escoitamoscomentarios do tipo como un equipo vai tirar odieiro en campaas de doazn de rganos, ou enrecolectas de lixo? Como van doar dieiro se osequipos deportivos non son organismos de caridade? Aresposta est en que cando un equipo vai aln de sumarpuntos partido a partido, actuando coa sociedade, vaiter mis apoios e unha satisfaccin moral superior.Todo o que facemos causa un impacto no medioambiente. Que provoca un partido? Maioresdesprazamentos, trnsito, usos de combustible, lixo,consumo de alimentos e produtos de longadegradabilidade. Por iso cmpre crear estratexias deResponsabilidade Social nos clubs.Nalgunhas partes do mundo, nos cursos de treinadorespara o ftbol feminino est inclundose no temario otema da Responsabilidade Social. Existen moitasposibilidades de xito cando un tcnico induce sobre as

    xogadoras conceptos que van aln de aspectos,tcnicos, tcticos e fsicos. Entendamos que o ftbolfeminino diferente que o masculino por factoresdescritos en artigos anteriores. O ftbol femininonecesita ser atractivo non s para o espectador, senntamn para os grupos de interese que estn arredor del.Se un tcnico traballa cada mes das horas deactividades de Responsabilidade Social coas xogadorasdo primeiro equipo para que dean charlas demotivacin aos equipo infants ou de primeiro ano,charlas deportivas a rapazas en situacin deprecariedade, ou sesins de nutricin ou psicoloxabsica, conseguirn mellorar a imaxe do ftbolfeminino. Se todo iso se redimensiona a travs dasredes sociais se conseguir que un gran de area sexunte a outro e que o movemento vaia sendo misgrande. A muller moi sensible para empatizar con

    este tipo de situacins. Por iso, o eido de explotacinda Responsabilidade Social no ftbol feminino ten unespazo expansivo por conquistar e que lle reportargrandes beneficios.Hai xente que me di: Mabel, os equipos femininosapenas teen para os seus gastos. Como imosdesenvolver a Responsabilidade Social se moitas dasxogadoras teen que pagar os seus transportes,equipamentos ou as rehabilitacins? Eu respondo queiso certo pero que, moitas veces, con pouco podefacerse moito. s veces a palabra dunha xogadoraexemplar vale mis que o dieiro e pode ser uninvestimento.En Mxico hai un programa chamado GLORIAS DELDEPORTE, deseado para a prevencin do delito entrerapaces e rapazas de 13 a 16 anos que viven noslugares mis perigosos do pas. O programa