1UIVJiI» DROUONTSCARDINALIS 15l(i

duncusi toiiio XXI. Iluic subjungitur, pag. 341, liber Decreationecl reclemplioneprimihominis,editus pri-mum an.1022 e ms. coilicehibliotheciBElnensis : nec non, pag. 544 D«septiforintgratia Spirilus sancti ac•debealitudinibus,et pag. 545Dedivinisofficiis seuhoriscanouicis.

DKOGONIS CARDINALIS

SERMO

DE SACRAMËNTO DOMINICA PÀSSÏONÎS.

(Bibliolh. Patr. Lugdun.;\\i, 529.)

Noli timere, filia Sion; eccë rex tuus venu libi A s

muusuetus,et sedens super pullumfilium siibjugalh ]

{Matth. xxi; Zach.ra). Veni, DomineJesu, veni, s

dcsideralc cunclis gcnlibus , quia dormitavit anima {

mea proetoedionuira; tuoe; et oculi mei languerunt 1

proeinopia luminis lui. Orere, sol amabilis, ut éxeat I

bomo ad opus suum et ad operationemsuam usque i

ad vesperam, et operelur non cibum qui périt, sed 1

qui permanct in oeternum. Noli timere, ftliaSion. '

ïiniere pusilloruni est; ideo àdhuc filia, quia limes.

NondumJérusalem, sed filiaSion; hoc est, spécula. '

Krgo, disce speculari ; noli timere, quia timor ocu-

lum turbat. Uilarisptipilla lucide spcculalur, Fides,

pupilleest Oculitui. Quomodopupilla oculi est sub-

lilissima : et nisi impigre ac sollicite custodiatur a

palpebris, levissimiet tenuissimi pulveris taclu con- H

fuitditur; sic acie fidei,nisi pervigilemsemper ha—

beat custodiam, nibil cilius conlurbalur. Sed noli

timere, filia Sion; eccc rex tuus venit libi : oritur

libi sol, qui le et cuslodiat et illumine!et perducatte ubi pulvis non est. Venit libi mansuelus: qualis

ipso est, talcmte esse vult; matisuescc'jugum ejusportare. Et ipse sedeat super te asinam suant, et

pullum filium subjugalis. Et quoe est hoec asina?

Ipsa quoecaro vocalur et mulier, cl virago quia deviro sumpta est. El quis est pullus ejus? Masculusvir. Et quomodo pullus ejus est? Quia non prias

quodspiriluale sedquod animale, deindequodspiri-luale (I Cor. xv). Scdet prius rex iriansuetussuperasinam, postea super pullum : prius caro domalurut jugo habilis sit, deinde nascitur pullus ctnutri- ^

tur et Toboraturut sessorem suum portare possil.Et quare Illius subjugalis'?'Quiasub viro est mulier,et mulieris caput vir (I Cor. xt), el tamen Aliusest

subjugalis, quia per mulierem vir, sed in dolorc

:-psaparict. Sedeat super ulrumque rex mansuelusfaciens pacem, nec hoecsibi invicem adversenlur.Venit libi mansuetus, et tu non vadis ci? Égredereds.terra (Gen. xn) carnis tuoe,cl dé cognàlionèma-ii is tuoe: cl de domo(ibid.), id est, mentoria patrislui. Pater tuus Amorrhoeusest, et mater tua Chana-v.aiu(Ezech. xyi). Hûjû.scpatrisobliviscerc, et lune

concupiscentrex décorent iuum. Décormagnus est,

A si audis et vides, et inclinas aurcm luain. Audis

per obedientiam, vides per inlelligentiaiii, inclinasaurem tuam per humiliiatimi. Hic décor, hic oinnis

gloria ab intus est in fimbriisaureis (Psal. xuvj :

"ltunc decorem tuum rex mansuelus concupiscit.

Egredere ergode civilate; quia vidit, inquit, iniqui-tatem et conlradictionem in civilule (Psal. LIX).Egredere cum pueris Hcbroeis,qui transeunt simpli-citer in oecursum Domini. Slcrnè in via ramos oli-varum (Matth. xxi), et opéra misericordioepedibus

ejus accommodes. Accipe frondes palmarum, ut

triumphes de principibus tenebrarum. Nibil in lercsideat quod in oecursum Jesu non prodeal, quianec ungula in ./Egypto, Pharaoni relinquenda est.Manuscl cor, liiiguiu conciliant Osaunain excetsit,.

" Vidensvidisli, DomineDeus, affliclionempopuli tui

qui esl in /Egypte, el iiulinasti coelosluos^ct de-i scendislt liberare nos. Ilidutta est milii, Domine,

modica quies ab operibus tenebrarum durissimis,t- quibusmentem mcam vehementer afilixit imporlu-s nus exactor. Pbaraonis, et Sabbali lui proeparalio> jam loelilicavitanimant nieam. Vcruintanten non-t dum usque ad speluncam perveni, ubi plenius inlel-» Hgampustulas et noevosqui maculant faciémmeam,; quoevalde displiccnt in oculis luis ; quoniam et sis lavero me nitro (Jet: n), et niulliplicavero niihis herbamBoritlt (ibid.), maculala sum iniqiiilalc mea.

Et nunc, Domine, passionis tuoedies urgere nos de-r bcrcnl niagis quant proepositiPharaouis : quoniamr in operibus luis juslitia esl et pax et gaudium in- Spirilu sanclo. Nos autem dormitamus, te, Domine,.. pro nobis orante, quia oculi aoslri tempore nostro

•, gravati (Matth. xxvi) sunt. Suscita nos ut vigilemus;t et oremus, ne incidamus in lentalionem; quoniamc tribulatio proxima est nobis. Quam cilo clauditurs oculus ne te videat, collabilur pes noster in hoc. niarc .magnumel syaliosum manibus [navibus], ubi« sunt reptiliaquorum non est numerus ; quoesomnio-t- rum suorttm phantasiis inlenlani ludificaittaiiimam,s et trahunt in cor maris, undc non facilis ad supe-- riora reditus est, nisi tu emittas manum tuam dec alio et libères nos de aquis mollis. Suscita nos, Do-, mine, ut lecum veluna hora vigilemus et oremus.

n:i-7 SERMODE PA-SSIONEDOMINICA. folfl

Quisaulcm est qui lecumuna hora vigilet?AvulsusAra

enim es a nobis quantum jaclus est lapidis , et ago- sa

nizas prolixius, ita ut gulta sanguinis lui decurrat ce

tu terrant (Luc. xxu). Longeavulsuses a nobisquia qv

lapis est abscissusde monte sine manibus, et jaclus qi

est lapis, et percussitGoliain in fronle, et statuam q'

in pedibus. Iste est jaclus tuus longe a nobis, quia di

etiam adusque inleriora velaminis proecursor in- ai

troisti pro nobis, ubi semperinterpellasPatrem. Sed P<

ulinam gutta .sanguinis qui de agone tuo sudat, te

us([ucad terrant dccurral; cl aperial terra os suum, le

et bibat illumet claniel ad te, cl lecumad Patrem , n

melius quam sanguis Abel! (Gen. îv.) Quis autem, n

est, Domine,qui lecum una hora vigilet?Etiam in j:coelononest factumsilenlium(Apoc.vin), nisi quasi a

médiahora; quaittominus in terra, una hora(Mallh, B ri

sx-vi),vigilabimustecunt? Quotieset redis ad nos, (et invcni.sdormienles(Ibid.), el tamen bénignesusci- £

tas nos, et ilerum abissecundoet tertiocumdemr,er- d

moncmdicens?. (ibid.) Stalim autem ut recessoris, s

ilerum somiiusoccupai nos, nec vigilaie possumus 1nisi quandiu nobiscum es cl suscitas nos. Venis tu «

secundael terlia vigilia (Luc. xn), sed bealus ille '

servus quemtune inveneris vigilantes (ibid.). Jam l

prinioecl quartoevigilioenulla nicnlio fit; quia nec (

primoevaoetassensum recipil vigilandi, nec ultima (

spein prolixius dormiendi. El quid est, Domine, '

quod tertio rediens, copiam dormiendi proestas? I

Dormite jam, inouis,. et requiescitc(Matth. xxvi). '•

Nunquidalium concedissomnuin, ubi req::icseitur; i

et alium prohibes in quo oculi gravantur ? lia est :

qui enim vigilat in le , suaviler dormit, cl silel, clsomnosuo requiescit; qui autem dormit, a te, sicut i

ebrius nocte (Jcr. xxui) nesciens graviter agilatur.Tristis est, inquis, anima mea usque ad mortem

(Halth. xxvi). Animatristis esl qua:exspeetatmor-tis tribulationcni : quis eiiiin sciai utriini ad sini-

slram an ad dextram cal? Quisenimsciai quomodo

respondéat ad arguenleni se, quando judex sicut

parluriens (Isai. xi.n) loquilur? Ideo tristis anima,similis fiât pcllicaiiosolitudinis, qui oditcivilalcin,conventicula cortim de sanguinibus, et macie soli-

liuliiiispallel, cl sicut nyclicorax in parietinis Scri-

pluroequoerat sibi escam tota nocte, et evolct.in

passerem super tccluin vigilantcni et caventenipquando veniat fur. Vel Judam non videtis, qiionio-do non dormit?Quantpervigileshabet oculos avari-tia! Quomodocircuit orheniterras! Noncessai ma-nus ejus, non cessât pes, el coacerval sibi iram indie iroe;El tamen dormit Simon, dormit Jacobus etJoannes. Quare? Quianon atlcndmit quid postpau-liilumfuluiuni sit ; periculi magniludo somnuin fu-

gat! Nunquid dorntivilPeints in atrio? Nunquiddormierunt qui relicto eo fugerunt?Nunquiddor-mivit adolescensquandolenuerunt eum, et ille, rc-

jeçla sindone,nudus (Marc, xiv) profugit?Et tamen

frigns eral, quia stabat Peints el çalefaciebat se(Joan. xvni) : magniludo periculi, el frigus et fa-meni façilobllvisci. Evigila tandem, evigila, inisç-

Arabilisanima; si non amore, saltem timoré. Cogitasaltcm cruciatum quem jam passura es in morte ;ccile nulla crux est durior quam mors. Mors, in

quant, ipsa est durissima crux quoelibi paralur; ad

quant quotidie lu fcslinas, et non attendis : vide

quomodole mors crucifigit, corpus rigescit, crura

dislcndunlur, manus cl, brachia decidunt, pectusaithelat,cervix laiiguescit,labia spumant, oculi slu-

pescunt, facièsexsudât, vultus liorrescit, et velut

, testa pallescil. lsta le înanct crux, nescio utruni in

p lectulomolli,,an in cruce rigida suavius morialur.

, nisi quod crux cititis dolorem abscindit. Quoevide-

, mus et senlimus leviasunt ad ca quoeintus anima

t jam proegiistat.Nam seiisus a corpore cito rccedil,i animantsua mors semper comitalurt.Cumam6i</«-

, B rent animalia, ambulabant paritir et rota?juxta e:t

, (Ezech. i). Si vila nostra profieeret, iota sanctoe

Scripturoenobiscumambularct, sed quia per palu-des et saxa pedibuscuntes offendimusvis rotoenos

, sequuntur. Passio Dominicelebratur, et nos volu-

s ptati operam damus! Clamâtnobis de cruce : O vos

n omnesqui transilis perviam, altendileel videtesi est

e dolor similis sicul dolormeus (Thren.t)j et nemo

u est qui audiat, nemo esl qui consolelur, nemo est

c qui respondéat. Sitio (Joan. xix), inquit, Domine,

a quid silis?Ergoneplus crucial sitis quam crux? de

t cruce siles, et de siti clamas?Sitio : Quid? Yestram

1 fidem, vestram salulem, vestrum gaudium; plus

). animarum vcslrarum quam corporis nici crucialus•; me tenet. Ovosomnesqui transilisper viam, atfen-

: **'diteet videte si est dolor similissieut dolor racusi

cl Aitciidiledidorçminciini, ul in dolorc nteo videatisu doloremvestrum; dolor meus imagovestri dolorisr. est. Quod alteitdilis in corpore nteo, atlendile etm vos si similis dolor non est in corde vestro, trans-

r- ilis a vobis ad me; transitea me invos, cl videtesii- similisdolor in vobis sit sicul dolor meus. Nolite!o flercsuperme, sedsupervosipsas fleie, filialJcrusa-ut lent (Luc. xxm). Nam ille dolor, quem. transilis et

n, non allendilis',niagisesl flendusquam dolor meus :

n, propler scclus enim vestrum percussus sunt. Hoec

li- nobis de cruce tua clamas, o bénigne Jesu; el si •

i- non verbis, tamen ipsa re : quid libi respondeam?in quidloquar? aut quid rétribuant? fecisti ergo miliiitn p de corpore tuo spéculumanima;mcoe.Nrsciebam.o- contumcliascl terrorcs, cl colaphizanlemmeinces-ri- santer Satanam, nisi videremartem medicinoetuoea- similiasimilibuscuraniem, et appenderemin stalerain (Job vi) bine calamilalcm luani, illinc iniquilatemet meam. Dedisti corpustuum percutienlibus,et gênasu- tuas vellentibus, facicm tusm non avertisti a-con-fu- spuenlibusin te (Isa. t.), Ht alapoetuoealapas measîid removeant, cl flagellaffagellist-xpianlur, et oppro-3r- bria e.xprobrapliumquoececiderunt super' ta aufe-i-e- rant a me opprobr'mnisempiternum. Hoecsunt lin-oeii teamentamundissima -carnis tuoe, "quibus vulnerase mea alligasti,. o Samaritane inisericors, ut impotie-

fa- res me super jumentum tuum et perduceres in sta-se- biilum, quoniamvere lanyuorcs nostros ipse tuli.s..ti,

ltU9 DROGONISCARDINALIS 1550

et dotoresnùs'tmsipse portasti, cujus tivore sanali A t

tumiis (Isa. ufi)i In domo etgo principis sacerdo- a

tum, yelata facié colaphizatur Christus, quia in do- t

mo cènsciciitioecoecatamente colôphizaturChrislia- if

nus. Quod enim Christus in publico, ego patior in i

occulto; quod ille.foris a niinistris Caiphoe,ego in- c

lits a negotiis Satanoe;quia situerdorsummeumfa- jbricaverunl pcccalores (Psal. cxxvm) : faciemmihi /velàverunt, facicïilnieam in terra défixerunt,et dor- Isum incudem suam féecrunt-,et super dorsummeum jfabricaverunt peceatores : sedadhuC intra donnini 1

corilincor,ubi puella moritur et suscitatur, nam et jibidemPetrus negavit, dieens : O homo, non sum j

.(Matth. ix) ; Imminentalléndo, non Deum; hontinom |li-ineo,non Deum cujus veritatéinnego. Nonne tibi rPe.lnis in bis verbis velalam habuisscfaciem vide- '* 1fur?- Unde tertio colaphizatus est? quia tertio ne- c

gavit, fil Pàulus tertio rogavit Dominumut aufer- ttel a se angetum Satanoequi (II Cor. xn) eum co- (

laphizabat. Uterque ergo apostolus colaphizatus s

est, uterque naufragiuni passus ; ille intus , iste {foris. Voluisset^quidem Satanas (si tamen licuis- 1

set) -tandiu Pelrum colaphizando cribrare sicut 3(riricum (Luc. xxn), donec omnem ab co lidci jnicdullam excussissel , sed ego, înquil, Petre , 1

rogavipro te, ut non deficiatfidestua (Matth. xxvi), 1

unde respexit Christus, et egréssus foras flevit 1amare. Tandiu faciemhitbuit velalamPetrus, donec 1

respexit eum Christus. Sudnunquid non etiamprius 1

respiciebat?etiam, sed Pelnis rcspicicnlem se Chri- ç. ,tain non respiciebat, quia velalam faciemhabebat.

Unde benc alius cvangelisla, et recordalus esl, in-

quit, Petrus-{ibid.); recordalus Pétri,respeclus fuit (Christi. Ergo cum peccalorum flendo, recordaris,a Christo videris; inio sublato vclaminc Christum

vides. Et egréssusforas (ibid.) : propterea negabat, ,

«nia-intus esse nolebat; et lamen quando negavit,foras egréssus est. Unde, foras? de domo Chrisli,

de domo fidelium. At ubi de domo Caiphoeforas

egréssus est, in domum Christi intromissus est.

Quoi sunt hodie qui dicuut : Nos sumus de domo

Christi, nos sumus de. domo Ecclcsioe; et sunt de

domo Caiphoe: hoc esl, hypocrisis? Quod Petrus

negando, hoc isli factunl affirmando,sed nisi confi-

len-ào exeant foras et amare floant, non intrant in DEcclesiam Christi. Amariludo fletuumvelanicn di-

luit oculorum. In domo ergo Caiphoecolaphizatusest Christus, quia in domo Caiphoe colaphizatur

Petrus, et quod Petrus a Salana intus passus est,

hoc Christus a niinistris Satanoeforis peitulit. At-,

tende et vide si est dolor similis sicul dolor mens

(Thren. 1). Vide quis graviora pertulit opprobria,Christus foris in corpore, an Petrus intus in corde?

Sed jam ad Pilatuï»éâtùr. JWoiieautem fucto(Matth.

xxvti), vtnclûs addùeitiir ad Pilatum :quândiu culpa

latet, nox,est, at ubi c'a'pevil innoïesecre, mane fil.

Tune jant ligalur a principibus sacerdolum, et tva-r

ditur Pilalo, hoc est principi tenebrarum.: sicut et

Apostolus'j'ubethujusnwdi iradere Satafw.m-inle.ri-.

A <itmcarnts (1 Cor. v). Effertur adôlesceitsde domoad portant civitatis (Luc vu), ubi sedetPilat'us protribunali, in porta enim civitatis judicium solebatfieri. Pilatus autem àppreliensumflagellavit.Soepedum culpa retegitur per impudentïam peccalorumeffrenatur; augentlir flagella, plagoenïuliiplicanlur,Mt<i««enim flagella peccalorum (Psal. xxxt). Ilis

flagellis(Exod. v)soeculiPharao coedebatfiliosIsraël-,Pêst hoectraditur militibus ad illudendum (Matth.,

xx), ipsa est ntalitia spirilualis nequitioe.Videordi-nem miserioe: A principibus sacerdolum traditur

principi tenebrarum, qui flagellissuis sibi mancipa-

palum, militibus suis exposuit allius illudendum, et

posteanovissime crucifigendum: post Crucemenim

t non restât supplicium, quia peccatuin niorle lermi-'

itaïur, sed vitata jam morte, majori doemoi.uutlu-dibrio peccator agilatur. Exuentesquippe eum vesle

toiius Christiani decoris, quasi pro regio splendore

chlainydemcoccincam(hocest, vestimenlumniisluin

sanguine) cirs'.umdanl,cum propler crudelem sait-

guiiiotcnliam a plcrisque et honoralur cl circunida--

lur : unde et plcclenlescoronam de spinis (Matth.

xxvu), ponuut super caput ejus, cuin de raphia

pauperum spineas ei divilias coacervantes, caput

ejus ad regnunt elationis cfferunl. Vindicat eniiii

pecunia, quod Sapientia sibi dicere solebat : Per

me regésrégnant et conditoreslegttmjusta decernufit

(Prov. vin) ; ubi pecunia, ibi rex, ibi clicntium co-

pia. Unde et arundinem in dexlra ejus ponunt

Q (Matth. xxvn). Potestas enim et regnum impioruinai'tindoest, venlo agitant; regnum autem Chrisli,

virga ferrea. El beiie in dextera arundo ponitur:

quia dexteraeorum, dextera iniquitatis (Psal.[xtm).Jam quod sequilur luce clarius est, quia genu flexo

1 talibus illuditur pôtius quam servitur. Ave, rex Ju-

ilfiorum, el exspuentesin cum (Marc, xv), laudilms

supervacuis [/onrffl!«renim peccator ht desideriis

1 anima:suai,et iniqunsbcnediciiur(Psal. s)]. Accepe-i runt arundinem et pefcutiebanlcaput ejus (Marc.

xv). A talibus recloribus, milites eorum potestatem> uccipiunt nocendi cl devorandi pauperes, quod to •

te» tamen redundabit in caput ejus, cujus auctori-> tate se tuentur. Hoecterlia mors est, quando sedat

fêtonsin cathedrapcstilentioe(Psal. 1): bis morlibus

1D infelix anima, anle extremam crucem morlc affici-

tur, et quod miserabilius est, talibus opprobriis5 quasi pro maguis bonoribus dclcctatur, et lalis quo-'' tidic ducitur adcrucem,bajulans ipse sibi suoedant-

1 natiouis supplicium. Sed quid est quod post illu-

"- sionem, cblamydeexuitur, et suis vestibus reindui-s lur; nisi quod soepesuperbus Adam, cum per dolo-

> rein carnis conllnia inorlis ingredilur, deposita ela-? tione, ad putredinis suoecoiisidcrationcmrevertitur?

ubi videlicetvel miseratlone diviitapoenitentioefi 1-

a ctus invenit, vel post tremelndiimjudicium duplicii* contritionc contcritUr. Sic HerodCscum vesle regia- proefulgidus,plusquam decuit a populo ci acclama-

it relur, mox percussus ab angelo, cxulus chlantydci-. vestem suam rcinduit, cl consumptus a vermibus,

4.5*1 SERMODE PASSIQNEDOMINICA. 4511

cxspiravit. Itaclene illusus est? Ave,RexJv.doeorumA-hif

(Marc, xv), quid supcfbisterra-et e'nis? (Eccl, x.) ria

quid vesle nilidà gloriaris?Sultler le slernetur tinea, lto

cl operi.meiitumtuum-verraisest (Macliab,ix); hoec »««

tua vestis.est; illuscrunttibiqui chlamydecoccinea in<

circumdedcrUnt. Sic Antiochus,et Domininalalis voltostis Ilerodes, alienis vestib.usdepositis, in suis cl

verniibus.exspirarunt.Rediad cor tuum tandemali- ex

quando; redi, vêtus Adam; vide ubi et quomodote co

requisivil et inventt novtis Adam, oslentlamtibi in cli

corpore ejus ignominias ar.imoeluoe.Non satis fuit or

q.ual per colaphosel nova irrisionum gênera, post <Hte fugientem, clamitans et miserans percurril, et ht

«sque ad novissiniuincrucis supplicium,te animant di«lil.antciiiconseciitus invenit et, apprchendit?Quis raenim lalro ille nisi Adam fuit? Quiex.quo.primum tuin paradiso sui ipsius homiciduim pcrpclravil; tan- picliu a Christo fuit reus.et abscondit se, donec in clcrucia articule novissime consuntptus et contpre- gihensus fugereet. latere a,mpliusnon potuit. Ibi tan- fi<lemcomprehensusad te, boncJesu, conversusest; pculpaiii suam.confessus.est; peenam libentcr am- U

plexus est : tu. enim admonehasne pati abhorrerez u

quod te quoquesecumpati vidercLIlle ergo libi dé h

tolo hocnuiiidosoluset.unus adhoesil,et ideo soins «

de loto hoc mundo tecum in paradisUmintravit, i(

ubi et tant finititer nonjam custos paradisisedcivis c

et domeslicus Deicollocatusest, ut amplius inde c

cadere jam non possit. 0 bcalissimunt latroncm, Dimo non latronem.sed martyrem. et confessorem! 1

nécessitaient enim verlit in voluntatem,et poenam '

(lonnnulavilin groriamet crucem in triumphum. lu '.

te, bcatissime confessor, martyr, de tolius mundi <

stcrilitale, fidei reliquias.tollilChristus : lu, fugien- (libus discipulis et Petro negante, socius et contes *

passionis ejus fieri gavisus es; lu, Petrus in cruce t

fuisti; el Petrus.in domoCaiphoe,latro. Tandiu hic <Petrus latro fuit, quandiu intus lalilans Christuna 1

fpris.negavit,:et-ideoet Petrum proecessistiin pa-r I

radisiun, quia,qui te cruce complexusest dux et irecior tuus, eadem die qua ipse ingressiisest, fide- ilent et. gloriosum militein secum-tepari1er.intro- l

duxjt. i

Egeituset patineregosum (Psal. I.XIX),Domine,etclaudusex utero matrismcoe(Act.xiv),et ecce sedeo Dad portam lemplitui qua,dicitur spetiosa(Act.m),non valonsnec volcnsinlroire, quin potius.egestatebonorumtuoruin mendicansforisalimoiiiamcarnis

uieoe,,oereas.et falsas imagines hoinjnitm, ubi coa-.cerveminilti taleiitum.iniquilalis, fascicules depri-nientes. Et;ecce hora oralionis nona (ibid.)est; as-cendunt Petrus et Joannes.(ibid.) aposloli lui utoreitl ad tempium sanclum tuum, ego hoereoterroeel luto, lerrena et vana sapiens, et aliis inlrocunti-bus ego.foris remànconon quoerenscum eis ca quoePatris tui sunt, sed quoeprimi patris met, quoeniesive foras quotidie ponttnt, et maieconcupiorunt.Eccejam hora oralionisnona est, iiiclinataest dies,prtjpe est nox; cum surrexcro maue dijuculo, île

Abis quoenunc mendiconiliil in manibusnicis repe-riam. Hora, inquam, oralionis nona est; orasli hachora pendeitsin cruce; orasli, inclinatocapileclii-mans vocemagna (Joan. xtx), etexpirasti; orasli,inclinato rapitc in spiritu huniilitàtis,.et damansvocemagna,altissimoet sCcveiissimoaffectupaterr.o

: etnoslroecharilatis; in,,illo,Bomine,elamorevalido

exspirasti, et eunidem,quemdé nobis tsme habebas

i compassionisatiimum lecum adhuc réservas, quiai charitas lua refrjgesccre nesclt. Erat autem horat orationisnona, Et quare noua oralioniserat hora?

t quia circa horaui nonam tenebroefactoesunt [lene-t broefactoesunt usqne in horam nonam]. Repelleii--i dus eralhor.eor tenebrarum,quiuniv.ersam operce-3 rat terrain; repellcndacaligo populorum,quoe exx "tune coepcratabundare ex quo tu ccepisliadaurani

postmçridiemdeambiilare; ex quo lunenoncessasli,n damans-,ubi esAd.um.?'(Gen-iiii.).Sequens posi ter-- gum fugientiset,abscondenlis se quantum in ipso,

fuit-qui et- dimissus est, de paradiso voluplatis, et

; pervenit usque ad condignumsuoecruciatuin iniqui-tatis. Sed nos, inquit, digna factis recipimus, liic

;k autem quidfecit? (Luc.xxm.)OAdam,quam scro in3 hoecverbaprorupisti !Modote primuminveni.Amen

s amendico libi, hodiemecumcris in paradiso(ibid.}.:l, ideo est hora oralionis nona. Nonaoravit.Miamde,-

'

is. cima paradisum intravit. Propterea non inlroibat

le claudus in tempium,.quia nondum usque ad deci-

i, mam gencrationempervenerat, sedPetrus ad cum-:

i! In nçntine,inquit, Jesu Chrislisurgeetambula {Act*.n ni). Vere vos estis montes ad quos levavioculos

[u meos,unde venietauciliummihi: sed auxithimmeum

di a Domino(Psal. cxx), quia dixisli ; I» uonmieJesu

i- Christi surgeet ambula. In verboChrisli laxasrçte,es etin verboChristiclaudumlevas,litverboChristisoli-

ce danlurbasesejuset plantoe.Quoesuntbasesejus?Fidés

ic et timor :et quoeplantoe?Speset charitas : ideo bôrie

VA Petrus et Joamtcs simulascendebant; quorum aïtéraT iidet aller charilatis insigneferebaUAscendebantà1et tempium.luum, Domine,tecuin simul oraluri ut ete- ipsi tecum simul introeant in paradisumsanctuariio- lui. Quiascissumest i» morte tua velamcnltimquod

CKJIsuper faciem Moysi(Exod, îv). Sed nolucruntet inlroire soli, quia nec lu, Domine,solus paradisunico p iutroisti. Tu lalronent, isti claudum ititroducuni.

i), Sed neque jam latro in-paradiso est, neque claudus =

ite in templo : quomodo enim Claudusest qui stat etlis ambulal, cxsilit et Dominum l«udat?-Autquomodota-, latro est, si cum Christo in paradiso?'îVoueiiiniri- juxta- le habitubil malignus(Psal. v), Latro fueratts- quando latebal anle coufessioncm; justus autemut post'orationem,quid enimoravit? Mémentomeidum

TSO venerisin regnumtmim(Luc.xxm). Omagna fides,iti- o magna charitas! orat pro fuluris, non proeseitli--uoe bus; non vult de cruce depôni,sed in regno Christinie reponi : quid enim est aliuddicere quain, cupiodis-mt. solviet cum Christo esse (Philip, i). Néscio quidics, Piiuhismagis isto latrone cupicrit. Mémentoinri.'Oîle cor. contritum el humUiatùm1Quidmiuus veLhu-

1SÎ-3 DROGONISCARDINALIS L"2i

minus pôtuit roigare, quam ut sut mentor essel? A h

Mémentomei! cujus mei, inquam, tant indigni, tant t

peccaloris : iniquitalem meam ego cognosco.et pec- <

catum meum conîra mè est, eonfundoroculosmeos t

ad te levare; libi soli peccavi, tu soins potes a pec- t

càto meo me mundare : malum contra te feci. cum t

me tibi volui celare; latro sum animoe mcoe,ho- J

micidium quidein feci; volui occullare, sedmalum i

coram le feci; mémento mei, miserere mei, nterilo sin Italiemiscriam deveni, qui tuam beatiludinem <

deserui; dives eram, et ecce quam pauper factus istim! De omni ligno paradisi poleram comedercet <

cîelectari,.et ecce crucior et morio.r in hoc ligno, (mémento met, lui oblilus cram, sed tu, cum iratus j:fueris, misericordioeniemor cris. Misereremei se- \eundummagnantmiseriçordiamtuam(Psal. t.):video - iin te, magnani et tuam; hoc est çotnpetcntemtibi i

miseriçordiam, quoele mihi, ad mei consimilcm -i

çondescenderefecit miscriam.Ego dignafactis(Luc,xxiu) recipio; tu autem quid fecisti? Video le mihiin poenas.imilem,quem in actu video tam dissimi-lem! Nonpotuisti me Iongiussequi. Unde vcnisli?A summocoelo(Psal. xvm) egréssus es, et de utero

Yirginis, speciosus forma proçassisli, et mecum

.pendes in ligno! Quis hue lea;îduxit? sola miseri-cordia. Secundumlianemagnammiseriçordiamtuantmiserere mei, Deus.Deus es, non homo lanium :Deuses, ego homo, ego plasma tuum, ego quem fe-cisti ad imaginem et similitudinemtuam ; imaginistuoe,Deus,miserere. Sedin quo te agnoscam mise- çreri? in eo quod imaginem meam in te video sinti-lem, et eahidem mecum miscriam pati ; quid ergorestât nisi ut sperem de tanta misericordia? Quis,inquam, possit desperare?Ergo mémento mei dumveneris iu regnum tuum. Vadis ad regnum tuum,implcsii negolium tuum ! ad hoc venisti ul me re-ducas tecum; tecum ire concupisco, et banc ama-rissimam inorlcm pati non contremisco, non eru-bosco. Quomodoenim contremiscerem, ubi te me-cum esse vidèrent? eliamsi ambulavero in médiaumbroemorlis.non timebo.mala, quoniamtu mecumes, aut quomodo erubescerem quod te Dominumcoeliportare videreni? Qui enim te erubiicril et luossermoncs, hune erubescescum veiieris in ntajeslaleJua, et Patris cl sanctorum angelorum. Qui non ba- R

julal crucem suant (Luc. xiv), et sequilur me, nonesl meus discipulus; hic est. sermo tuus : qui hunesermoiiem criibueril, hune tu erubesces : qui enimerubeseit crucem tuam, erubescit gloriam tuam;mihi autem absit gloriari nisi in cruce DomininostriJesu Christi. Crux gloria tua est, crux imperiumtuum esl : ecce imperium tuum super hunicrumtuum ; portas portantem te.Qui portât crucem tuam,portât gloriam tuam; qui portât gloriam tilam por-tât te ; portanlem auicm te, tu portas super hume-rum tuum, quia imperium tuum super humerumtuum (Isai. ix) : ergo qui te portant imperium tuunisunt- in ipsisenim tu régnas, 0 maxime imperalor!sed quomodo,aut quo portas imperium tuum super

A hunicrum tuum ? humérus luus altus est, humérus

i tuus fortis, humérus luus pertingit usque ad Patriscojisessuiiisuper omnem principatum et potestatem

; cl virtutem.-Illuc perducis ovem cenlesimam, illucdeducisovemJoseph (Psal. LXXIX).Ad dexteramPa-

i tris dediicitur ovis Joseph. Valdc jam secura ovis- Joseph; Christus te portai super humerum suum;i fortis est humérus ejus, noli timoré; altus est, noli

i ad ima respicerc, quia nemomitlensmanumsuam,:;/

i aratrum, e' respiciensrétro, aptus est regv.oDei(L;ic.i ix). Gravejuguntsuper filios Adam a die nativilalis

t eorum, usquead diemreversionisin malremomnium!

, (Eccl. xi..) Quandiu sum filius veteris Adam,grave; jugum porto. Si essem filiusnoviAdam, levéjugunt

porlarcm. Quodest jugum grave? talciitum plumbi;t - et quod est omis levé? crux Chrisli. Illud sicut

i scriplum est, suhmergitur iu aquis vehementibus

i (Exod. xv); islud enatat superaquas. Mirares ! nihil

, formidolosius hominiquam crucem pati. Sedquarei tintent hommes crucem? Quia latrones sunl : si la-

troncs non essent, crucem non timerent; ergoqui? limet, latro est. Quomodo,inquis, latro est? audi

:i Christum : Vosautem, inquit, fecisli.seam id est,i domiun meam speluncam latronum (Matth. xxi).

Tempium Dei sancluin est, quod estis vos ; faciunt

il ergo hoininesseipsosspeluncamlatronum:jugulant: hommes el trahunt in speluncamsuam. Quodcuim

majus homicidium, quam ut seipsum interficiat

s homo? vel quod gravius homicidium,corpus oeçi--

Q dere an spiritum? O quoties homo spirituin suum

interficit! quoi hoinicidiain semetipsoperlicit?quo-o tics voluntarie et ex studiopeccalumperpétrât, quid;, aliud quam seipsum jugulât?0muis enimqui acce-

n péril gladium, gludioperibil (Matih. xxvt). Gladius

i, animoe peccatum est ; peccatum animoe mors est ;s- qui hune gladiummanu proprioedeliberalionisacce-

i- périt; hoc est acceptum habet et gralum; primus ini- seipsummanummittil, primussemetipsuminterficit:s- Gladius,inquit, eorum intret in cordaillorum(Psal.io xxxvi). Nec salis est semel occidere el quiesecre;m milliesetntillies crudelcs in se manus convertu.nt;m et veloces sunt pedeseorum ad effundendumsan-

>s guincm suum viri sangiiinum et dolosi. Quo-le modo dolosi?. Quia congerunt cadavera mortuo7j- R riim in speluncam suam, el operiuiit aggere terroem ne vel ipsi videant, vel ab aliis videantur. Noluntic ipsi videre, ne horrarcio vel pudorent ingérant eism in faciem,morliciua felcnlia; nolunt videri, ne forte

i; deprehensi liiitqiiamlatrones hoinicidoead horrendari suppliciaperlrahaiitur. Quidaulem in omnibussup-ni pliciis tam horrmidum quam crux? Ideo timcnl cru-m cem latrones, quia crux scclerum vindex esl, crux

n, impiorum poenaest, crux oequalance judicat et rc-r- muncrat, bine nocentes, illinc innocenies, ideo.cruxe- impiis formidolosa,piîs autem super omnia lignam paradisi gratiosa est. Nunquid enim Chrislus cru-ni cent timuit? nunquid Pelrns? nunquid. Andréas?ir! imo et optavit, exsullavil enim ul gigas ad curren-icr ifniHviam(Psal. vin) : Et, desiderio, inquit, deside-

tHÎS. SERMODE PASS10NEDQMINKU. 1S2S

ravi hoc pascha.nwnduçarcvobiseum-anlequampa- A ru

tiar (Luc. xxu). Manducavitpascha cumdiscipulis, ca

manducavitel paschacumpassusest, qu.ando.lrans- . in

ivit ex hoc mundo ad Patrem :-Ego, inquit-,habeo in

cibum manducarequem vosnescilis;meus cibusest m

Ul faciam volitntatemPatris mei (Joan. iv), el vo- n

luntas Patris esl ut calicembibam. Ergo in cruce pimanducavit et bibit, cl cbriatus est, et dorniivit. D

Risil.verenda ejus inalediclusCliam; cl filii, avum il

reL'reutes, allissimi soporis îiiysleriumpallio con- ci

texerunt : ImmisilquippcDominussoporeminAdam .qet lulifunamde coslisejus,et oedificavitin mulierem d

çt,qdduxiteamad Adam(Gen.n). Manifesta.resest, (i

quia dormitaùl Christus, et soporalus est Christus, liet de latere ejus quotidieoedilicalur,et pascitur,.et lnutritur Eeclesia, el adducitur a finibus.terroe,ul-" r,assistât Regina a, dextris in vestitu deaurato-cir- cjçuntdata varielate. In cruce ergo pascha manduca- .«vit,, quia ascendit in palniam, et collcgit fructus .5ejus..Cumcxaltahts, inquit, fuero,omnia.traitantad tme(Joan. xn), quoeomnia?coelum,terrain, et in- lferos. Traxil ad se Patrem, quia clamor ejusintro- <i.vit in conspeclum.ejus, in aures ejus; et contre- \tiiuil terra, et petroe scissoesunt, el monunieitta I

aperta siint, quia vocem Filii Dei audierunt. SicMediatorDei et hoininum, médius inter coelumet

terrant, paschantanducabat,et fructus arborisundi-

que col'.igebat,quos in corpussuum trajiciebat; quiaçonflucbantoimiiaadarboremvitoe,quoecralinmedio

paradisi; restinctaenim,erat fiainca, quoeviaminter- rcluserat. Quisergo anipliuscrucem tiineat? in crucecniinpendetoinnisfrucliisviloe,quiaipsaestarborvitoe

quoeest in medio paradisi; ipsaest allitudo, lalitur

do, su.blimitaset profundum; ipsa bonos.colligilet

rémunérai; ipsa malosdisperditcl condemnat; ipsaest mccstoruiiieonsolatio,esurienliumrefectio,per-"f.clorum gloriatio. Circuire possuin, Domine,.coe-

lum, cl terrain, cl-mare et aridaui, et nusquam te'inventantnisi tantum in cruce; ibi dormis,,ibi.pa-scis, ibi cubasin meridie(Cant. 11).Crux.eiiimtuafiles esl cujus latitude charitas, longiliulo longani-niilas, allitudospes, profundumtinior. In ha.ccruce

"Ioinvenitquicunque le invciiit:,in haecruce anima

Eiispçudilura terra, cl dulcia poma de lignovitoe

decerpil; in bac cruce Dominosuo adhoerensdul- Tciter decamat: Susceptormeus es lu, gtoria meaetexaltonscaputmeum(Psal. m).

Nullus ergo te quoerit,nullus te invenil, nisi cru-cilixus.Ogloriosacrux, radicale in me, ul ascendantin le! Sïd ubicrucifixerunteum?(Joan. xix.) in Cal-varioeloco. Bcatus vero locus in quo figiliircrux.Rona calvities <[uoetali fronde vestitur. Ad banccalvitiemElisoeusascendebat:Aseende,cake. Ascen-

a~C;calve (IV Reg. 11).Vide si non calvus esl;ci 110-

Stet;Elisoeus:.Filius hominîs, inquit, non habet ubi

reclinetcaput suum(Luc. ix). Eccequant calvusest

qui nonhabetubi caput reclinet! calvusest, quia re-

gnumejus non est de hoc mundo; calvus estnoslcr

Elisoeus,quia discipuli ejus reliclo coomnes fuge-

A runt (Matth. xxvi), quid enim discipuli, nisi capilii

capilis, qui omnesnumerati sunt? (Mollit, x.) Ergo. in Calvarioeloco vcxillum crucis erigitur. Pro eo,

> inquil, quod ambulavcruntfilialSion exlenlocolloet; natibusoculorum,decalvabilD'ominusverticemfiliu-

rum Sion(Isa. 111).DccalvclDominus.verticemca-

s pilli perambu'.antinmin delictis suis(Ps«i, LXVII).

Decalvabit,inquit, verticem filiarumSion, et facict

t ibi Calvarioelocum, ul ibi figatur gloriosaChristi

crux, ubi sedemsibi superhia locaverat.Dilata, in~-

j quit, calviliumtuum sicut aquila (Micfi. i). Aqtiila•1 dccalvala,perspicuo sole fruilur; sic animoecalvi-

, lies quanlo dilalatur, lanlo se purius in eam v ra

;, lux infuiidit; qui autem sibicontantnutriunl, coeci-

it lalis cfcgravilatis sibi dainiiationemacquirunt. Pro-

ilt plerca lucis hujus bealoevisioncmperdtdilAbsaloit,

quia gravabat euin coesaries,et non nisi semel.iu-,1- annolondebatur,et crinessuos ponderabatducenlis

is siciispondèrepublico (II Reg.xiv), unde in codentd crine suspensus ad arborem inlcriil. Absaloii, pa-1- tris pax, ipse est et Judas, et quicunque in puce,i- Christocslumuritudoantarissima(Isa. xxxvm).Ave,

Rabbi (Matth. xxvi), voçc el osculo, Patri pacemta ferehat, oresuo bcnedicebanl,el cordesuomaledice-

ic banl (Psal.i.w). Homo, inquit, pacis méat,in qnnet speravi,qui edebalpanesmeos,magniftcavilsuperme.

li- supplantationem(Psal. si.). Unus est et multi sunt.ia- E.cceAbsalon,ecceJudas, ecce corpus.Satanoe.Seil

io quomodoconiain niitriebat? fur erat, et locu.losha-

r- p bebat (Joan. xn). Isla cum coesariesgravabat,et se-

ce mei in anno lonsus, quando-,semel îelulil Iriginla-loe argenleoscl projecit eos in lemplo-;quos pondei'avit-Ur duccnlis sielis, qui numeriis inimundorum est, et

et hoc, pondère publico, non pondère sancluarn; pee-isa nitentia enimduclus pcccalutnsuum valdepondera-:r- vit. Peccavitradenssanguinemjnstuin (Matth.xxvn).oe- Singula verba.plena.sunt ponderibus, sed pondèrele publico, non pondèresancluarii, quia plus eriibuit

ia- infamiantquant conscientiam,plus suam neqiiitiani;ua quam Dei miseriçordiam ponderavit. Audi pondusni- sancluarii :.Peccavi,malumcoramtefeci,deleiniqui-JUC tatem meam (PsaLi). Ilinc iniquitatemmeam egoma agnosco-(ibid,), illinc miseriçordiamtuam magnait)itoe altendo; misereremei, Deus (ibid.). Audiet ponduslui- P publicuni : Majorest, ail.Çain, iniquiliisjiieaquant, ct ul veniammerear (Gen.ly). liclulitcrgo trigintu ar-

genleos,et projecit in iemplp (Matth. xxvn). Vide

vu- quam magni. ponderabat.eos, non projecit eos in

nuit stcrquilinio,sed in tçmplo, nimirum talibus semperjul- diis tempium.suuin.dcvoveral: Avariliaenim, simu-

ux. laçrorum servitus est (Gai. v), et avarilia excoecal.

anc oçulpssapicnlum(Deut. 1).Ecce infclixqua.li.tcrex-.

•;en- coecatusest ! maluit seipsum perdere, quam dena-

110- rios perire. Denarios lemplo, seipsumlsqueo addirubi xit; amabat hoeredessuos qui cosdem. denarios

iest exinde colligercnt,qui eliam nunc réservant in suo

, rc- Corban. Projecit eos in templo, et abiens laqueo se

is1er "snspend-it.Janidiu erat quidem quod a Christo re-

uge- cesseraiet avaritioelaqueose suspendcïat : sed quod

1527 DROGONISCARDINALIS 1528

fecerat,»no«ttilo,palam,omnii)usinnoluil(Ma»ft.x). A tam

Extcrioris poenoequalitas, suppliciimodum ape- non

ruit ; quia per quoepeccaverilhomo, per hac punie- ad j

lur (Sap. xi). Suspensuscrepuit médius(Act. i), pie- tebt

nus erat venter, et ruplus est. Uter crepuit médius nin

ubi sedeserat Satanoe,crepuit ergo vas contumclioe, est

quia non erat de vasis figuliquoeprobantur in for- rev

nace (Eccli. xxvn) : propler quod in agio figuli in var

sepullura peregrinorum(Matth. xxvn) sorlem non eni

uabuit : sed velut lesta crepitansper inane dissolvi- Qui

tur, et diffusa sunt omnia viscera ejus (Act. i). Pe- m.]cunioeviscera sunt avari; illa diflïiiidunturet per- diu

dunlur, sed viri ntisericordioecolliguntur. Pendet diuadhuc Judas et Absalonper coniain capilis sui, et seumulus cui sederat pertransiit (II Reg.xvm). Nolite in

fieri sicut cquus et mulus, quia mundus transit et uni

coiicupiscentiaejus.CrinisAbsalonquo suspendilur, x»radix*omniummatorumavarilia est (l Tim. vi), ubi quliaecradicaverit, omniummalorumcoesariesabunda- estnil. Mulusvero ex cquo et asino mistus est duplex çuanimus qui foris ostentat quod intus non servat. 'tuiTa lis erat Judas, lalis Absalon : foris pictas intus etmalilia ; duplex iniquilas. Equus manifeste tumet, eslasinus slmpliciterainbulat, mulus nequam et sub- ba

dolus, incautumproecipitat. ce

Aperinobis, Domine,-aperi nobis ostium lateris dotui ([uodest in arca tua, ut introducas nos cum nemundis aiiimalibus septenaet seplena. Tu es verus ta-:Woequem solutn invenit Deus Pater luus justum vucoram se (Gen.vi). Hicest, inquit, Filius meus dite- ç DIctus in quo complacui (Matth. iv) : Tu cognoscis gtoves tuas, et ipsoete agnosc'unt,quia sunt animalia mmunda septena et seplena qui scpliformigralia et in

operibus lucis. Sabbatum ex Sabbato adepli jam in

digni sunt oclavoeconscribi; qui r.-.imcru.stantum in «i

arca salvatus est. diIntroduc et nos ad te per ostiumlateris tui, quod rfi

est fuiesEcclesioe,et Claudeostium a foris (Gen. vu) ndonec pertranseat iniquilas. Et cessantediluvio,île- s]rum nobis aperias ostium, non jam lidei sed spei; aostium contra ostiumquod in inontis oedificioEze- rchieli prophetoemonstratum est (Ezech.xi.). Intérim ntamen et feneslramhabes in arca, per quant dileclus t;vtiltit manumsuant (Gant,y), etcolumbam suam ex- ecitât: Sarje, inquiens,arnicamea,speciosamea,etveniD j

(ibid.). Et cum ovolat post te ut appréhendai te, tu i

effugiset ascendissuper tchérubin,et volas, super l

pstinas ventprum (Psal. xvn), ut non inveniat pes t

columhoetuoesolidumqiiid.dete ubi requiescal, nisi (iterum ad arcam tuam rever.talur,el tu manu appre- shensani iterurn in sua mansiuncula reponas (Gen. i

vin). Tutius esl enim in portu fideiintérim proeslo- ilari et quiesecre, quam te nimis et frustra inse- |

qnendo in aquas diluvii intransmeahilesdecidere et

"submergi.Aquoeenim quoea dextro lempli lutere

cftluunt (Eucch. XLVH),mille passus mensuratoe,

usque ad talos veniunt; et post alios mille passus,Usque ad genua; ilerum post alios mille, usque ad

renés asçendunl; post alios aillent mille passus, ii\

A tantum crescit et intumescit fluviuset transvadarinon possit (ibid.); sed oportcat rétro polius rediread solidumripoe,ideo sancta animalia ibant et reve-r-tebantur (Ezech. i). Columbaquoque cum non inve-nirct ubi pes ejus requiesceret, ad arcam reversaest (Gen.vin). At vero corvus semelemissusnescitreverti (ibid.), quia non simplici oculo persequensvanitatis diluvio interceplus est, et nierito. Quidenim columboeet corvo? Quid candido cl nigro?QuidJudoeet Joanni?QuidChristoet Belial ? (II Cor,

vi.) Et tamen Christus inter Judam cl Joannem mé-dius sedet inter electum et reprobum latronem mé-

dius, etNoe inter corvum el columbam; sed corvussemelemissus non est reversus, quia Judas egress.usin aère submersus est.. Sed quid, o Domine, quod

, unus ex militibus lancea lalns tuum aperil? (Joan.; xix.) Quis est ille unus ex militibus, nisi forte illei qui tunicam tuam inconsutilem sorte accepil ; ipsa

est nimirum unitas fidel.ium,quoeUbi soli militât;; çujus lancea proedicationiscunctis credentibus latus

tuum aperuit. Viwiisesl enim sermo Dei et efficax,î el penetrabilioromnigtadio ancipili (Itebr. îv). Hoec

i est illa lancea quam Habacucpropheta fulgurantrinhastant nominal (Habac. m) ; banc hastam cum ur-

ceo aquoe tul.it David a capite Saulis ininiici suis dormicnlis (/ Reg.xxvi), quia superbis cl invidis aci negligentibu.ssermosapientioesimulcum gralia sub-s ta-ahitur; sed dormientem, filius Sarvioeconfoderca voluit semel, ul secundo opus non esset, nisi hune-

C David bénigne prohibuisset; quia peçcatorem pi-s grum et coiilemnentcm nisi misericors et.longani-a mis paticnliaDeisuslincret, gladius Satanoe(hocest,;t iniquilas sua) in oeternum interficeret : Vu1.1eniiiin improbus Satan, quatenus qui dormit, non adjiciotn ul resurgat (Psal. xux). At vero misericors David

do longinquovertice soepiusinclamat ; nonneresppn->d debis, Abner?(I Reg. vi.) Retribuis enim peccatorii) mala pro bonis, milissimc David,et admoneset ex-e- spectasdiutius ut respondéatlibi unum pro.mille;rtiis

i; autciit vox tua improba videlur, quia inqiiictumco-e- rum somnum inqrjictas. Quis es tu, inquit, qui cla-

m mas et inquiétas rcgçm?(I Reg. xxvi.) Ab increpa-us tione tua, Domine, dormitaverunt qui ascenderuntx- eijiHos(Psal. i.xxv), nec evigilare eos.vult*auriga'ni D ipsorum, donec proecipitetin profun.dum.Rex enim

tu impiorum superbia, iu umbra dormit, in secreloco-

ter lami, in locis humentibus,et prolegunt timbra;um-

ics bram ejus (Job XL).Ipse est Abner qui protegit Saul.

isi Çur, inquit, inquiétas régent? Compiingitur lamen

rc- aliquando et superbum cor, ad vocem David, sed

3«. non usque ad çorreplionem. Flcclitur humillimis

lo- sermonibus superbus Saul, dicente David : Quemse- persequeris, rex Israël; quem perseqtteris? canem

:et morttmmet pulicemunum, sicut perdix in montibus

ère . (1 Reg. xxiv). Non sine causa, vcl cani mortuo vcl

toe, pulici se comparât David,meliorest enim ennis ei-

us, »HStconemortuo(Eccli. tx) : melior eslcanis vivens

ad Deo, mortuus mundo, quant lco superbus et repro-

, ii\ bus, mortuus Dec, vivens soeculo. Pulex parvuîus

4529 SERMODE PASSIÙNEDOMINICA. 11530

et mordetet salit, sichumilisjustus, carnaliumvilia Aqimordetconfidenler,et salitin monlibusubi tutissi- n,muni habet refugium,ut non timeàtperdicemadul- a\tarant quoepersécutaest Eliam (III Reg. xix), et clJoannemBaptistaminlerfecit(Matth.xiv).Damihi, li

Domine,portionemin terra vivenlium,in sepultura c<

peregrinorufnin agroAceldama(Matth.xxvn), qui ei

prelio magnosanguinistui entptusest; ibi enimse- pp.ilti sunt omîtesPatres nostri, qui super terrant ]Vbanc advenoefueruntet peregrini;ibi Abraham,pul- f,cherrimain eonjugcinsuam Saram in speluncadu- E

plici sepelivit(Gen.xxm). Sed quid est quod nec jigratis agrum ipsum acciperevoluit, nec in electis seorum sepulcrismorluum sepelire? Quia nec sine i]prelio sanguinisChristi, gratis se per seipsumsal- ,vandunicredidil, nec bonuntsibioeslimavitesse, si '* ,1in fetenlibtts mundisepulcrishabitaret. in electis, tait, sepulcris noslris sepeli mortuumtuum (ibid.). (Habet mundus elecla sepulcra; illos utique quos ;clalionisfastigium,vel superslitionisoperositasper- .

spicuos reddit. Tola iEgypius sepulcrisplena est, ]nequeenim erat domusin qua nonjacerct mprtuus 1(Exod.xn). Illa sepulcra in desertodesidorabantfilii 1Israël : Deerantnobis,inquiunl, in Aigyptosepulcra >

(Exod. xiv), ut cadavera nostra jaccant in deserto ]nuda et inhumata. In talibus sepulcrisnoluit mor- jUnim suum sepelire sanclissimuspatriarche, sedubi? in speluncaduplici; ubi spesbonorumoperum,et amor conlemplativoerequiescit; ibi enim et Liaconditajacet : ergo Sara cl Lia in speluncaduplici, nsimul abscondiloesunt. Illa prius sterilis, postmo-(lunijam senex, filium gaudii unum lanlunimodo

peporil;hoecpost sexfiliosparère cessavit,nisi quodnovissimeflliain(sacri generisignominiam)peperit.Mira rcs! hoecquoesex habutt filios,parère cessaredicitur (Gen. xxix); illa quoe unum taitlummodo,parère cessare non memoratur. Sed activa finem

habet, conlcmplalivasemper parit; illa in dolore,ista in gaudioparturit, et tamen ulraquc in codent

agro sepullaest. NamRacheljuxta Bcthlchemsubtersilieemcrucis superpositaest (Gen.xxxv),nimirumsedet ad pedes Jesu, ut de domopanis semper fe-cunda pariât. Ergo Sara et Rachelnunquamparèrecessabunt. Lia vero, post sex filios,aul onininopa-rère cessât, aut liliam parit; ipsa est carnalis volu- D

plas, quoesub specicdiscretionisiiomtiiuquainsuh-

repit activoe;sed tamen si verevidua fucril, salva-

bilur; non per filioe,sed per generationemfiliorum

(I Tint. 11).In spelunca itaqueduplicipalriarchoenobilesuna

cum suis coitjugibusscpulli sunt; habilariint enim

in labernaculissicut advenoeet peregrinisuper ter-

rain ; ideosepullurainperegrinorum,lam ipsiquamtota eorum successio, hoereditatepossidetil. Sed

quid est quod Jacob grandoevus,majore quant coe-tcrl ainbitionc,suavilate,et gloria ibidema filiosuo

Josephsepultusest? (Gen.h.) Per Jacobgrandoevum,perfectacharitas exprimilur; in qua Pater a Filio,i;no cum Filioconsepelilur,dicenle ipso, quia si

kquis diligit me sermonemmeum servaott,et Patermeusdiligeleum, et ad eum veniemuset maimouem

apudeumfaciemus(Joan.xiv). Haseest illa gloriosa; et suavis sepulturaPatris. Anliquidicrum, qui di-

, ligenlesse sibi conscpelit,et absconditeos 111abs-1 conditofacieisuoea contradictionehominum.IUudi et ossaJoseph(Salvatorisnoslri memoria)ex iEgy-

plo, quotidie referuntur a filiisIsraël (Exod. xm).1 Nonenim in iEgyptoossa JosephDeusrcliquit,qui

fetentiaetdealbatasepulcradetestalur(Matth.xxtu).El MoyscnDeussepelivit; sed sepulcrumejususque

> in hodiernumdiemab hominenon invenilttr(Deut.5 xxxtv). Deniquequis polerit illuc asccitderc ubiJ ille ascendit per médium nebuloe in alUssimum

inontem; et fuit ibi quadraginla diebus et qua-' draginla noclibus, el vidit, et perscrulatus est

> excmplartabernaculiadtuirabilisquod lixeratDetis'• et non homo? Propterea usque hodiedum legiturs Moyses(II Cor.ni), velalam[habet faciem, quia

ab homine mortali sepulcrum ejus non invenitur.

t» In eodemagro et sanguinis, et gloriosa regum 11-

s nea sortemrecepit, qui sepulti sunt in sepulcropa-ii trutn suorumin Jérusalem. Illicet prophelarumvi-

« sio, et Machaboeorumbcllicosavirtus gloriosedeco-

o rata est. Compareturjam, si placct,-huicsepulturoe

percjjriuoiKiu(Isai. xm), illa quondam gloriosa in

d regnis, inclyta iu superbia,Chaldoeorumlurris Ba-

1, bel. Quid simile huie nostroesepultursereperilur{

ia Ibi, in plures lingua discinditur; hic, quinqueci-

i, Q vitales JEgyptinon jam lingua jEgyptianec Chana-

)- nitide loquuntur, sed civilas solis vocatur una.

Io De illa siquidem tune Babelprojectaesl meretrix

)d Jezabel, fortificationummater, idolorum cultrix,t. avaritioeartifex (JV Reg. îx) ; et cum eam sepelirere vellent, quia erat filia régis, non invenerunt nisi

0, tantum calvariam et manuum summitates, et san-

m gnine respersumparietem.Hoecsane est impiorum

c, sepultura, hoecdigna rctribulio; quod ex eis non-

m nisi manuuni sumniilalcs, hoc est operum vix ex-

er tréma vestigia, rémanent, et calvaries;qui fuerat

m locus superbioe,spoliatus capillorunt gloria, quia'e- vidi impium supercxallalum, el elevatumsicul ce-

:rc drosLibani,et transiviet eccenonerat (Psal,xxxvi).a- Hoecest calvariesJezabel, quoevestila erat décore

u- D nteretricioctperunxeratoculossuosslibio (IV Reg.b- îx). Decalyatusest superbioevertex, nones*,quijama- dignetur aspicerenisi oui voluerit nefasejus abhor-

(iu rerc, utlavet manussuas in sanguinepeccatoris,et,

velut.equus fortis etvelox, meretricemprojectamna ungulasua confodialet conculeetet proetereat.Hic

ini cl paries adhuc sangtiineusreliclus est, ut lerreat

sr- -virossanguinuniet dolosos, qui propler avariiiam

ain suam lapidant humilemNaboth. Sed canes impu-

Jed dentissinii,amatorescadaverum, carnes sibi forni-

loe- carias incorporant, unde et sanguinemejus consc-

suo ciueuterlambunt, quia sicut libidinis, ita et ultio-

im, nis participeserunt. Aliivero sunt canesqui fiunt

lio, ex inimicisabyssi, qui famenijustilioepatiuntnr,si qui cirauneunl civitalctn, non Babylonioesed Ec-

iTf.'l DROGONISCARDINALIS 155Î

•desioe;et quod mortuum a vitiis ibidem reperiunl, A rt

comedunl, et sibi conscpcliunt. Unde autem hi C

quos extra civitalem mortuos, volucres, hoc est qjrtapmones,per inane volantes comedunl, qualesfucriint Achitofcl,elxVbsalon,et Jezabel, et Judas, ,pquiaccipienles in vanoanimantsuant, isivanoetiam n(filiiverunleam. Sed redeatnus ad agruin Aceldema, vpt admiremur et oemulciiiurpoliusbeatoriim man- rsiiiimm gloriam, quoniam menioria impiorumcura 1

sonitu, memoria vero juslorum vivel in soeculasoe- gculoruni, quales fueruntJoseph, qui erat deçuriovir -(1

juslus el bonus(Luc. xxm) et Nicodemiis,qui quon- ldam noclis, sed jam dieiminister, ad pcruiigcndum "f

.corpus Dominicuni, ferebat misluram myrrhoe et saloesquasi libras cenlum(Joan. ixx). Taies sepullu- «

roesuoeininistros amabatJésus, qui corpus ejus au- * 'dacler cripiantde potcstale tenebrarum, et sibi vin- I

dicent, «t sciât unusquisquevas stiumpossiderein .1sunctificalioneet honore(I Thess.vi), liganles illud Icastitalis legtbuset disciplina;linteis, et a vermium -'

putredine conservantes, per misluram myrrhoeet ialoes. Sunt enim hoe speciesamaroe quidem, sedçorruptelaht removentes : laboripsa quidem est ca-stigatio carnis, sed aliter neque mens, neque ipsacaro servalur imputribilis. Quasi libras cenlum. Omensuram bonam el confertam! librandum saneest inter corpus cl animant, diserctioncs.ubtilissiiiia,ut unumquodqueplénum sinum se habere gaudeat,-et s'il pax et oequalilas inter carneut et spiriliini,quatenus et mensura tencatur, cl non dcseraïurperfectio. Hoesunt quasi libroecenlum quoecorpusJesu in sepulcro fidelium, inlegrum semper elsuave cuslodiuitt. En lectulusSalomonis sexagintafortes ambiunt, omnestenentesgladium et ad bclladoelissimi (Cant. m). Lectulus Unis, Jesu Christe,plusquam Salomon; sepultura tua est, in qua Sab-bato requiesti ab omniopère quod patrasti. Est au-tem monumcnlumtuum in horto novum(Joan. xix)

. -et inpetraexcisum ; quiaamicatuafidelis.aniina,hor- .tus coiiclususest, et renovatur quotidie in agnilionetua, et solidalur in petra amoris lui consepelicnsSeipsamlibi in interioré homine, in secreto laher-tiaculi tui : ibi le ambiunt sexaginta fortes ex for-tissimis Israël, in quibus opéra sex'dierunt, opéraboita cl valde perfecla sunt, ut in senario etdena- rrio legis, imaginem et simililudincmtuam conser-r

•veni. Isli mcliiis le cuslodiunl quant fallax impio-rum cuslodia, qui sunt ad bella doelissimi,non so-luin carnis illecebras, sed]eliam poteslaics acreas,noclurnosque timorés abigerc. Illi aulem qui noctesicut chrii sepulcrumobsident, illi trepidaverunt li-more ubi non est timor, quoniam poleslas tenebra-rum lueem non est suslinens, ad îiuntium vitoefa-cli sunt veluti morlui (Malach.xxvin). Non ergo le

•çuslodiunt filii noctis, sed filiidiei : illis enim hor-- rorem incutit splendor luus ; ut fugiant a tç; istis' autem gaudium ne approximcnladlCi Nobis,aiunt,dormientibusveiierunldiscipuli ejus, el fuyait suntcum(Matth.xxvin). Omendaecs!vcvu.nidixislis, sed

A mentitaestim"<]ruftffSsffci(Psa/'.xxvi).Diirmienlcseuim,i Chrislum cuslodirenon possunt ; sed qui mane, in-

l qu'il, vigilaverintad me, invententme (Prou. vin),i Vobisquippe dormientibus, quid nisi sommaap-, .parent? Ecce habclis copiosam in manibus pecu-t niam ; illam, si polcstis, cuslodile ne fureseffodiant

, vel furenlur : nain discipuli Chrisli suum llicsau-- .rum diligenlercuslodient : unusquisquequoil amat,i hoc servarc sludel. Cerlc Micholamabat Davidma-- gis quant patrem suum Saul, ideo per fenestram.r clcmisiteum cl s.ervavit(I Reg.xix)._Quidest hoc?- -AHchollilia Saul, filia quondam superbioe; post-ii quam nupserat speciosoDavid, incip.ilodissc patrein.( suum, cuidicitur in psalmo-.-Audi,plia, el vide,el in-

clina aurem ludmel oblivisecredomumpatris lui, et

[. " concupisçctrexdeeoremtuum (Psal. XI.IV).Unde pprfenestram demiltil David; illani intelligc fenestram

n .?"'''quant dilectusmiltit manumsuam (I Reg. x) ;(j per banc fencslrani dciuiltilur ab arnica sua ad aini-

n .cant suam, hoc esl ad seipsam, et absconditur in

;t interioré homine, ubi et securus vivat, et iuiquosd ljatcat.Absconditciji.mse el.exiitde lemplopcrlidi;c;:i- quoniam dum citharizal coram. Saul,' ut spiiilum.;a Domini malum faciat ab eo recedere, ille impius0 basta eum cum pariele tentât çonligere. Sed dccli-

ie nante David (L Reg. xvi), quid. est quod parieti

^ basla infigitur, nisi quod reeedente Christi grafia,t mens indurala, suoe malilioetelo confodilur? Quid

ii, autem ila hodicque pcrosuni habet.rex tenebrarum

ir Saul, quamDavidgenerumsuum? Propler,quod,ab-

is seule David, filiam suam.luljl, cl da.talleri inarilo.

et ignobili (I Reg.y) sed manu fortis, cum r-edicr.it,ta et acceperitregnum, rursus suam sibi vindical, quiala desponderat sibi eam du.centisproepntiis,a qua non

,e, soluni carnis sed et ..mentisimniundilias absciderat.

b- .Voepcccaloribus,Domine,sepulcrum linnn obsiden-

u- tibus; quoniam vere déclinas ab eis, et non invo-

ix) niunt le in lcctulo tuo suavi et florido, sed poliusir- offendunt slaluam cordis sui lenebris inv.olulam,ne habenles ad caput suum pelleni caprinam (I Reg-ns xix), peccalorum suorum nicmoriam fetentem. Bea-

>r_ lus auteni'qui vigilat ad monumcnlum tuum, et cu-

ir- . stodii le , et luclalur mane cum angclorcsurreclio-

;ra nis, nec dimittit eum donec audial aliquid de no-

ia- p,mine ejus quod est. mirabile : ul el nomen Jacob

er_ . cominulclur in Israël (Gen. xxxv), cl transmisso

io- . amne doloris, slaiim orialur ei sol juslilioe. Quis;o- revplvclnpbislapident ab ostiomouiimenli? (Malljt,as, xxyn.) Clausuin est, Doniine, ostium mentis.meoe,cte et promit intcllccluni meum lapis morlaljlatis prie-li_ gravatus pondère iniquilalis tncoe; nec humainera- . prorsus vires valent aitiovcrc, nisi oinnipqtcns ser-

fa- mo tuus a regalibus sedibus veniat, angel.uscousi--

oie ' lii, qui diruat maccriarn inimicitiarum, el aperiat.or- npbis sensum ut intelligamus Scripturas, ei videa-.

stis : mus lintcamina posita ante nos, hamililatis et rc-

ml, siu'rectioiiis tuoe verissima testimonia : in quibusmnt qui te scrutari, le adjuvante, poluerit, proeguslabitsed aliquid de gloria resurrectionis quant proeparasli

1S53 SERMODE PASSIONEDOMINICA. 1S34

diligenlibuste; cujusprimilias in sinù tuojam col- A m

legisti, offerenscas semperin conspeclu.Patris tui mtoslas igni Spiritus sancti. Et illequidem angélus cltanli gaudii proenuntius, qui revolvitlapidcm et piimpiasmentesperterruit, pias autemblandelcniens citimereprohibuit : ille, inquam,angélusnon lanium U

verbo, sed et vullu , habitu vel laclii, beatoeresur- Ereclioni tcstinioniuniperhibuit. Revolviteitint lapi- ndentetsupereumsedit (Matth.xxvm) : lapidcm,in- c

quam, qui el nunc advolutusest super nos, et fa- Iciem nostram deprimit: quod in prima resurre- xclionequoeest animoe,fierinondubiumesl, ut pre- s

mentent se corrupljoiiissarcinainversa vice spiri- rtus subjiciat, et velul judex ac Dominusinferioris s

sui regimenaccipiat.Quidautemper candoremni - s

vis, et vestimentorumspeciem,nisi corporis noslri " 1

frigidael mundissiuiacaslilas signatur, quoeproesi- Identi in seangelicoeclaritali similis, et testimonium <

proebelet obsequium?Porro aspectus ejus interior, <ubi subsigiiatumest lumenvullus lui, Domine,sic- iut fulgur terribilisesl et lucidus : terribilis ut ini- imicos animoescindât medioset perterreat; lucidusaillent,ut libi veroluniini, cumjustitia seniper ap-pareat. Talis erat facièsMoysi(Exod. m) ex con-sortio sermonislui : hoc est, luminosaet terribilis,quia cornulaerat ad venlilanduminimicos, et vc-lata propter splcndorem,quemcantates oculi ferrenonpoterant. Et nunc , Domine, scimuset gaude-mus quia rcsurrexisli vere a morluis, et longedi-visuses a nobis adhuc morialibus, quia ascendisli„superequostuos'(Habite,ni) igneosetcurrumigneum,qui decemmillibusmultiplex(Psal. LXVII)est : vc-ruintameneccidit nobis aie, et apud nos usquehodieremansit pallium tuum quoesunt liiiteaniiuacorporislui, quibuspotenlioeluoeopemexperiamurin temporeopportune, ut spirilus luu*duplexfiâtin visceribusnoslris, quatenus in te et Deum etproximuindiligamus. Circumdederuntnos dolorcsmoriis, et tribulalionesinferntconturbaveriintnos ;circumdederuntnos, morlalitatisnoslroevestinicn-lum scaturicitsvermibus,qui me assidueconieduntet non dormiuiif, qui sunt doloresproenuntiidolo-ris illiusniaxinii,qui venitsupernosvelularmalus,et improvisosmoliturobruere. El quis tant provi-dus, ut terroretn illiuspossit sustinere? Atlanienr

volimusnolimus,certe sustinendusest, certe iraus-mcandus. Sed noli obliviscipalliumElioe,alioquintorrens tibi sineillo non dividetur. Sunt et alii tor-rer.tcs iniquitatis (pelagus pcccatornui mcorum)qui conlurbant me; atqueulinani sic conlurbareiit,ut cum dolorcclamarcin : Pater mi, paler mi, cur-rus Israël cl auriga ejus! (IV Reg. u.) Conlurbantenim me torrentes iniquitatis, auferenlesmihi lu-men oculorummeoruin, ut non possintviderepiis-siniumEliam, quandolollitur a me : si enim vide-

rem, profectospirilus ejus duplexfieret in nie, etclantarciti: Pater mi, palermi? MisitDeusspiritumfilii sui in cordanoslra, ait Apostolus,clamantem:

Abba,Paler (Galat. îv). Duplexspiritus, duplocla-

A mat : Paler mi, pater mi; pater mi, çreator; patermi, reformater. Pater mi, pater mi1 o vox affe-cluosa! currus Israël et auriga ejus (IV Reg.xm) :

portas et régis, suslincset gubernas : quem?Israëlcredentem in te, sperantemin le, suspirantemadle. Eccesublalus es, ampliuste tuus non videbitEliseus: remansit tamen ei pallium Utuniin mc-ntoriam tui, ut proesenliaabsenlioetuoe dolorem

ejus semperet augendoleniat, et leniendoaugeal.Hocsumile, ait, i» meamcommemorationem(Luc.xxn) : hoc est sacramentumcorporis lui, quodsumimusin tui conimcinorationemcorporistui do-necvenias. Pallium tuum est caro tua qua vestilus

5 ad nos processisli; et laluisti quidem perfidos,sed fidelibustuis teipsum oslendistisicutet usque

i Hhodie. Subhoc pallioabsconditaest niaxima forti-tudotua (Habac.m), o fortissimoSamson, quam

ii etiam dilectoeet non diligentite, ad ultimumnon

•, celasti,ut inimicamverteres in amicam. In tantumi- aniaslimulicremnon amantemte, sedpersequen-i- tem, ut propter ambrem ejus sapientia tua stulte-,s sceret, et forlitudotua infirmaretur.Sed quodstul-i- lum est Dei sapieniiiis faclum est hominibus, et

i_ quodinfirmumDeifortiushominibus(I Cor. i), quo-

3j niauivolunlarieteipsumPatri sacrificans,et ex po-;_ lestale tua moriensconcussisliprinci|tes tenebra-

rC rum el regnumeorum altrivisli ; faclaest crux tua,Ï- Judoeisquidemscandalum,gentibusautemstultilia,i- bis autemqui credunt, Deivirlus et Dei sapientia.ili „ Quandiusuiitusin hoc corpore, pcregriiiamura te,

n, Domine; ambulasquidemcum bis qui diliguntte,c- et loquunturet tristantur super te; sed tamenperç-ue grina est faciès tua, et cum cognoscaseos, non la-

na men cognoscerisab eis. Vere tu es ille Joseph

ur (Gen.XLU),qui ad fratres tuos quasi ad alienosdu-

at rius loquebaris,non indigiiatione,sed miseratione,

et dum illos duos in via ambulantes, et dolcbas, et

es arguebas : O slulti et lardi corde ad credendum!

s ; (Luc. xxiv.) Yeniuntergo ad te quasi alicni fralres

m- lui, sed lu bénigneappropinquaseis : veniuntad te

int cum asinis stultitioeet tardilalis suoe,et cumsaccis

lo- vacuis proe inopia; sed non solo frumento repies.

,is, eos, quia el pecuniamreddis ligatamin ore sacculi.

vi- Apcrto, inquit, unus sacco,ul daretjumentopabu--

oeiiD lum, inveniipecuniamin ore sacculi : redditu etl,

us- ait, mihipecunia,en habeturin saCco,quidnamest

uin quod fecit nobisDeus? (Gen.XLU.)Vacuiet slulti

or- veniunt ad te, sed tu rcmitlis eos oniisloset abun-

im) dantes frumentosapientioetuoe,insuperel eloqueiw

;nt, tioepecuniamreddis ligatamauctoritaleScripturoe;nr- quia littguasinfantiumlacisdisertas,ut dentjumen-

ant Usnondum intclligentibuste, pabulum,et mensu-

lu- ram triltci in temporesuo. Graderenuncet nobis-

iis- cum, Domine, ne desolcmur et trisiemur in via

ide- bac qua antbulamus, quoniam tu ipse quondam, et proeccdebasfilios Israël in column'uuubis pertum diem,et in columnaignis pernoclem(K.-rodxiii), et

im: ad milum tuum dcponebaiitlentoria, et rursus

cla- crigcbanl.Qnoeest nubesquoeproecedilveros Israc-

1555 DROGONISCARDINALIS 4£r6 |>

litas, nisi verlssimumet sanclissimumcorpus tuum, A xis

quod in allari sumimus, in quo velatur nobis alli- ma

tudo Dei, immensilas majestatis luoe, cujus et ca- ibi

loret» et splendoremmortalis infirmitas sustinere pr<fton possct, nisi mcdiatrix nubes interposita, et ar- ria

dorein temperaret desuper, et lulam sttbtus le viam es,

proemonslrarel? Hanc nubem lotus exercitus tuus de

sequilur, Domine rex Sabaolh ; qui autem non se- paquilur eam, in lenebris est, et in lenebris. ambulat, beet nesc'itquo eat ; relucet enim de hac semitaquoe viducitad vitam, semita humilitatis et patientioe,se- pamita mansuctudinis et misericordioe, et quidquid deliumanogeneri per Incarnationis tuoemysteriumre- tuvelaredignalus es. Relucet nobis ex hac luçe, legis biet prophclioegloria, quoniamMoyseset Elias tecum ri

apparuerunt in monte, sed nubeslucidaobumbravit" qeos(Matth. xvn) : nec enim ipsi.sicut et nos , sine ptua protectiônc salvari potuiss.ent; verumtamenil- Blis sicut àmicis et dnmesticis(imodomesticorumçt pamicorum luorum proecipuis)sacramenti tui nubes ijerat perlucida quoenobis jacentibus et projectis a sfacie oculorum tuorum valde subobscuraest, sed \

imperfectum rneumviderunt oculi tui, et in libro ttuo omnesscribentur, quoniamsub nube tua nutris ;

ctperficis, et deducisvelut ovem Joseph. Hoecest tcolumna nubis, quoe per diem proecedebat filios i

Israël; columna vero ignis per noclem, Spiritus <sanctus est qui super apostolosin igneis linguis ap- 1paruit, qui coecitatisnostroecalig'memilluminât et isursuni erigil, ut sapiamus ca quoe sursum sunt, p i

non quoesuper terrant. Nubes ergo per diem et co- ilumna ignis per noclem, quia et caro tua divi-itilatis oestumtempérât et Spiritus sancti lux te-nebras nostroe mentis illustrai. Igitur dum lo-

queieris inviaduobus discipulis tecum pariiereun-libus, et nubes peregrina faciem tuam tegeret :

Nonne, inquiunt, cor nostrumardenserat in nobis,dum nobistoquereturin viaet aperiretnobisScriptu-ram? (Luc. xxiv.) Ardebat nimirum intus columna

ignis, quia foris columnanubis loqucbalur ad eos.Sed ubi tandem cognoverunl? in fraclione panis(ibid.) ; et vere non cognosecris, Domine, nisi infraclione panis: panis, caro tua est; fregistinia.ni-bus tuis corpus tuum, quia potcstalem habebas po-nendi animam tuam, et ilerum sumendi eam : fre- £gisti corpus quod foris apparebat, et ostendisti me-dullam quoeintus latcbal; nisi enim patiaris, non

cognosecris: ibi, inquit, absconditaesl fortitudoejus(Habac. m). Quoeest aulemfortitudo tua, nisi man-

suetudo,nisi humilitas, nisi sapientiaet obedienîia?Hasvirlules fortissimaset suavissimas, in fractione

panis, hocest, in passione tua.nobis ostendisti. His

virtutibus caro tua (quod nos sumus) nutritur paù*latim cl perficit et perlicitur. Et primum quidemin-

ter duas molas spei et litnoris, molitur sicut fru-

nienlunt, ut Xtal nova conspersio: deinde cum in

formam panis transiçrit, coquitur in clibano pas-

sionum, postea cum bciiedixcrisci omni benedi-

etioncspiriluali(el.dixeris.,Consummatumest (Joan.

A xix), lrangis el ipsum corpus nostrum, quod inmanibus tuis est, et in manus tuas commitlimus: etibi agnosceris, non specie peregrina, sed in facie !

» propria, ut jam non.lancea nobis latus tuum ape-riat, seddigitopalpareet videre possimus, quia tu

i es, Domine,Deus noster, pater orpbanorumet ju-3 dex vidu.arum.Nunquid non vides viduam banc

pauperculanijel desolatam animam meam non ha-

, bentemaliquos, nequefratres, nequeamicos,nequee vicinos,a quibus mulua accipiam vasa vacua, non:- pauca, quoemihifiliimei suggérant,et ego infundamd de modico olei, quod mihi de te residuum est, uts- tu benedictionis tuoeplenitudineni omnibus exhi-

i.s béas? InleUigoenim, Domine,vasa vaouaesse lilte-oi raies quosda.met historicos sensus Scripturoetuoe,it quoenon pauca sunt, ut lotus mundus ea caperenonte possit. Quoequidem vasa sanclissimi templi tui,H- Babylonius.rex, hoc est, superbioepriiicipatus ca-

ét ptiva sibiducit,suisqueconviviis,nonadgloriam,ades ignominiamsuamservirecogil(JVReg.n); usurpaiisa sibi scienlianilegistuoe,et bibens in vasis sancluarii

ed vinum prostilutioni.ssuoe,unguentisque merelricisiro donaria tua commaculaus. Propter quod et exris adversoparictis, crudelis, sed justa contra eos sen-est Icntia conscribitur (Dan., v), quia omne regnumios in seipsum divisumdesolabitur, et tradetur Mcdis

lus et Persis.qui argentuni.non quoerant,nec anrum vc-

ip- lint, sed venenatisel ardenlibus sagiltis parvulose:

et stultos eorum sensus interficiant. Tu autem Domi-

nt, p ne, pauperiset desolaloeviduoemiccreberis,nepi?s-co- sinius, et importtinus foeneralov,quod ad usinamivi- perditionismeoe,multamihi iniquitatis suoe talenlate- credidit, duos filiosmeos interioris animoesensuslo- ad serviendumsibi tollat. Bonum et saltitare tuum,un- ul pelantmutuovasanon pauca, et-benedicttonesu-et : perabundantis olpircdi.mampeccala mea, de reliquobis, autem vivantcum filiis.meis.otu- Sed quia nec vicinoshabeo nec liberos a quibusnna commodemexercitiummcnlis meoe,slatim ut renù.-eos. sero manus, invadit me creditor ille improbus, et

anis duos filiosmeos, hoc est intellecluin et affectum,i in inertioevanisque illusionibus suis deservire cogit.a.ni- Tu ergo misericors, ut viduarunidcfcnsor,quoniam

po- diveses nimis, et das omnibus affluenter: tu, in-

fre- D quam, ipsemihicommoda,et vasa quoenostiad hoc

me- esse utilia, et oleum, ut tua sint cmnia, et omnia

non serviant tibi : quia nolo in yEgyptunioleum tuum

ejus déferreut non peccem libi, sed tantummodone pa-nan- nem otiosa comedam,quin potius tota dis exercear

nîia? in juslilicationibus tuis et vivant.Et-eccequod filiustione memorioemeoemihi obtttlil,sicut primum,inter ma-

.His nus mcas incidit, arripiain. Slabat Elias in verlice

paù* montis, el mittitur ad eum quinquagenarius pri-min- mus, qui igui consumptusest, et secundussimiliter,, fru- terlius tamen, humilitatis et devotionis merito re-

in in servatus est (IV Reg. i). Ecce vas, sed vacuum,

pas- quia potius sic acceplumcrudelitatemresonat, im-

inedi- plealur oleo,et gravis ex co sonus cessabil. Quis

Joan, enim Elias malus in verlice iitonlis ni» tu, D.o-

i$57 SERMODE PASSIONEDOMINICA. ÎBS3

mineJesu, qui sursmtiPatri àssistis, venit ad te A i

quinquagenariusprimus,quemtibiaridusproenimia

siccitatemundustransmittit.et clamâtad te : Homo

Dei,descendedemonte?(ibid.)Mundusenimcogno-scit, quiasalvari sine le non potest. Homo Dei et

Deushomo,moveatte quemquoerishomo,ut ho>

mini condcscendas.Descendedemonte,nullus tibi

potestapprôpinquare,nisi lu appropinquavcrisei,nullusad te potestascendere,nisi lu descendasadeum.HomoDei,descendedemonte: lu es nionscle-valussuperverticemmontium,descendeet compa-terenobis in convallelacrymaruin.Sihomo,inquit,Deisum,descendulignisde coelo(ibid.),etc.—Ignemenimvenimiltereinterrain(Luc.xu), quemvolo,utaccendatel devorctte el quinquagintatuos. Obse-

cro, Domine,et superniedescendatignis ille, etde-voret inmevelcrembominemcumaclibussuis. Hicest quinquagenariusprimusquem luus ignisdévo-

rai, ut ab onini opère servili requieseerc faciat.

Quinquagenariusautem secundus ipsa est activavitaquoesimiliterfinenihabet, Sabbatuinex Sab-bato; banc quoqueinholocaustum,ignisluusabsu-

mit, et in primoquidemquinquagenariocrematur

bircus, in secundoaries incendilur; tertius autem

qui est resurreclionisvelconlemplationis,fineninon

habet, sedcum Eliasempervivit.Undebencleclutnest inEvaiigelio,demagnispiscibuseenliimcl quin-quagintatribus, qui omîtesin unumpiscemredaeti

sunt, quemsuper primasposilumseplemdiscipulividerunt,et una cumJesu qui octavuserat, pransi fsunt (Jooii.xxi).lpsdnumerus, hoc est centuniet

quinquaginta,qui sunttrèsquinquagenariiclseplemdiscipuli,requiemconcordilersonat, et sicutsinguliqutnquagenarii,ad imitaient; ita seplem, ad ocla-

vain, hocest adChrislum,tendunl,et in unoomnesconseutiunl.Sicutauleutunumcorpus,unus panis,unus homovcl unus piscisChristus et omîtesele-cti : ita diaboloscum omnibusreprobisunum cor-

pus el unushostis.Estenim aquitagrandis,magna-rumulurum, etc. (Eiech. xvn).Aquita,propter ni-

miani naturoe spirilualis perspicaciam; grandis,

propter superbioealtiludincm; mugnoealoeadhoe-

renlessibietextollenleseum,malignorunispiriliium

potcslales; tongomembrorumduclu,pessimi homi-

ne;;, quorum ministerio fuitgitur ad ptigiiandum]contra bonos. Et bene,longo: quia adhuc quotidieveniunt,et durantusque in finem soeculi,ducatum

superbioesequentes: pienaplumis,fallacioedoits,et

avaritioe,quia casdemartes variis modisad deci-

piendumtransfigurât. Venitad Libunum, aniinam

semelfideiet vilaameritocandidalam.Tulitmedul-

lamcedri: cedrus imputribilis,altiludo spei, cujusmedullaestcharitas,quamsingulariternititur«xpu-

gnarcdiabolus.Summitatem(rondiumejus avetlit,el sermonemsapientioequiexcellentissimusest.evel-lilab amorcDei.Et trunsporlavilinterrantSennaar:

hoc est fetoriseorum,quodsignificatinaiientglo-riam. In die illa sibilabitDominusmuscoe,quoeest

in cxlremofluminumterra' /Eyypti,et apiquaiesl in

A terraAssur(Isa. vu). Sibila,Domine,et huic musc»immundoe,animoemeoepeccatrici,ut spiritus luusbonus deducat me in viamreclam, ut vadam adexcclsamet monliiosamproniissiouisterrain, qua?de superioribustuis irrigatur,et de coeloexspeclat

i pluviam,non sicut lerra jEgypti, quam fluvius dei terraebullienslolam cooperit.Nonesl enim nions

oppositus;nonesl aliquodobstaculumconcupisceu-l liisjEgypti; sed sicut de lerrena mente cbulliunt- super délectantanimoesuperficiem,sine mora de-

currrunt. Habetenim septentostia fluvius jEgy-, ptius, quoede uno capite,id est superbia, dérivanti tur. Horumcxlremutnintelligilurluxuriacarnis, det qua muscoeimmuiiditioesemper amatriecs iiascun-

tur : nec istamdespieitsuperabundantiagratioe,sed- " sibilat et evocateamde exiremofluminum,et jun-a git apiquoeerat in terraAssur: El venientel reqnie-

scenlsimulin torrenlibusvaltium: et in eavernispe-trarum, el in omnibusfrulelis,et in universrsj'oru-

a minibus(ibid.).Apisvirgoest, sedquandiu est iuterra Assur, hocest elalionis,mei non potest ope-vari; solaenini reprotnissionisterra lacté et nielle

r fluil : sibilanteergo gralia,miisra et apis conve-u niunl, et simulrequiescuntin torrenlibus valliiint.u In illis torrenlibus, et apis de superbioe,et musc»n de luxurioesordibus emundanlur. Torrenles val-,_ lium, disciplinoesunt humilitatis.Quaretorrentesîti Quiasi quismoeror,si qua gravitas in corrigendisli viliis, ciloproetereunt: undemulier cum parit, tri-

sj slitiamhabet; cum vero peperit, jam non memiuit

5t pressura(Joan. xvt): nain lahor vertitur in amo-

m rem, et loediumin desiderium.,el amaritudoin dul-

li cedincm; sicquede torrenlibus valliuntproficiunti- adcavernaspetrarunt.Petroe,firmissiniialque for-

;S tiss'nni in fidepatres sunt, in quorumpassionibus

s, velut suis cxemplaribus,mttsca et apis quasi co-;- lumboenidificantesrequiescunt,undenoncessâtnia-'. nus eorum,noncessâtpes; sed in omnibusfruteiisa- bonorumoperumjugiterexercitatoe,sic démuniadii- conlcmplalionisforamina perveniunt. Hoecsunt

s, opéra tua, DomineJesu, quia sunt bonavalde. Sice- MarioeMagdalenoesibilasli,dequa non unum, sedm septemvEgyptiHumiliaejecisti.Videquomodore-i- quievitin torrenlibusvallium; intravit interepulasm D discumbetuium,cucurrit ad pedesJesu; effundebatie super eos lorreitles lacrymarum: ad lavanda suim Dominivestigia,non alias quamocitlorumsuorumet undas attulit, capillissuis pro linteis usa est, tum:i- veroubi alfectusvehementior incatiduilet ubera-m vit, carbolacrymarumimbrerespersusfortiusexar-(/- sit (Matth.xxvi; Luc. vu). Yideresah illa sacratisus vestigiis;celebcrrimaet insatiabiliaosculà infigi;u- videres' eûusoeunctionîs suavitate tolam domum

it, compleri.;1- Quidigitur illa nisi in torrenlibusvalliumrequie-r: scebat, de qiia toi et taiiti gratioelorrentes culue-o- bant?unde et dimissisci peccatismultis,quiamul-ist linndilexerat,jam, sictilcolumbaquoelacleest lola,»i residebat ad pedesJesu juxta flucnlaplnnssinia;

1$39; DROGONISCARDINALIS rit)

cum quidem soror ejus Marlha satagcret circa fre- A i

qucns ministerium. Quid memorcm desepultura; of- I

iicioquod proevenit: de pedibusascendensad unctio- {nem capilis, cum in ca fremerct illud avarilioese- t

piilcrum fclens, odorem pietatis ferre non susti- c

r.ens?Non potuit amor tantus, Christo eliam mo- (

rienle tnori: fugicntibus et latentibus viris (hoc est i

aposlolis) mulier intperterrila.s/nfcat ad monumen- (

tum, plorans(Joan. xx). Non habebat vintim, el iota <

super niortuum ardebat. Corpus erat sublalum, et i

a monumenlo recedere non valebal ; quo plus de '

manibus eloculis auferebatur, co ardenlius animus \

iiiscquebatur. Si fieri potuisset, reditiiendo corpori <

srpulcrum lacrymis implessel; siabat, inquit, plo-

rans, id solum ci de té residebat; corpus erat subla- i

lum, sed quis auferat ei ploraliim? Indulge domina, B ]

iudulge lotis habenis, et efiundcreprocurrenS in in—

faligahiles lacrymas, donec sublalum, imorcsurgen-tcin, Dominum tuum conscquaris ; ilerum et iterum .

inclinare, vel locuiïtvacuuni ubi posilus fuerat soe-

pius intuere; aniplius et antplius ipse le.ad ploran-duni locus irritai, dum ejus quem quoerisabsentiamtibi proesenlat. Vidil, inquit, duos angclos in clins .

sedentes,unum ad caput,.etunum ad pedes,ubi fueratpositttmcorpus Jesu; mulier, inquiunt, quid ploras?quemquoeris? (Ibid.) Equidem benenoveralis, o piis-simi angeli, quid ploraret et quem quoereret; quareillani commemorandoilerum iu lletusexcitaslis? Sedprope erat insperaloe consolalionis gaudium, ideotota vis doloiïs et ploralionis excurrat. Conversare- „trorstun vidil Jesum stanlem, el nesciebatquia Jésusest (ibid.). O piunt, o deleclabilepietatis spectaeti-lum! Ipse qui quoeritur et desideralur, cl occultaise et nianifeslalur : occultât se ut ardenlius requi-ratur, et requisitus cum gaudio inveniatur, inven-lus cum soUiciludinelencatur, et lentus non dimit-

tatur,'donec in amoris sui cubiculo maiisionem fa-clurus inlroducalur. Ilacarlc ludit sapientia in orbe

terraruni, et delicioeejus esse cum filiis homiiiuni.

Mulier, quid ploras? quem quoeris? (Ibid.) habes

quem quoeris,et ignoras? habes veruin et oelcrnuni

gaudium, cl ploras? habes intus.quem foris requi-ns? Vere slas ad monumentumforis plorans (Ibid.):mens tua monumentum meum esl, illic non mor-

tuus, sed in oeternumvivons requiesco, mens lui Cliortus meus est. Beno existimasli quia horlulamis

sunt, secundus Adam ego sum, operor cum cuslo-dio paradisum meum. Fletus tuus, pielas tua, desi-derium tuum, opus meum est : habes me inlra le,et nescis; ideo quoerisforis, et ecce ego foris appa-vebo, ut te intro reducam, et invenias intus quemforis quoeris.Maria, novi te ex nomine, <Sisceme

coguoscere ex.lide.Rabboni,id est, Magister : quodest dicere, docc me quoererele, doce me langere cl

ungere te. Noli, ait, me langere sicut liominem, necsicut. prius letigisli et unxisli morlalem: nondumascendiad Patrem meum; nondumcredidisti nie Pa-tri cooequalcm, çooeternum et consubsiaiilialem:

hoc igitur crede, et letigisli me. Homiiiem vi-.'.es,

A ideo non crcdis:quod enim videtur, non creditur.Deum non vides, crede et videbis, credendome tan-

ges, sicut illa mulier quoevestimenti mei fimbriam

leligit, et confestim sanata est (Matth. ix); quare?quia fide sua teligit ine. Hac manu tange nie, hisoculis quoereme, his pedibus fcslina currens ad

me, nec longe a te sum, Deus enim appropinquansego sunt, verbum in ore tuo et in corde tuo sunt,quid propinquius homini quantcor suum? Illic intusinvenior a quibuscunque invenior, nam quoe foris

videnlur, opéra quidem mea sunt, sed transitons

sunt, sed caduca sunt, egoaulem, horum arlifex, insecrclissiniis et mundissintis cordibus inhabilo.Data esl tibi, DomineJesu, oimiispolcslasin coeloelin terra (Psal. vm), rex magne, vex virtutum ; quia

" faclus esobediens Patri usque ad morlcm, mortentautem crucis. Ecce elevata esl magnificentia tua

super coelos(II Reg.n), et omnia subjeela sunt sub. pedibus luis. Regnavil David prius in Hcbron se-

ptem annis super Judam, postea vero unetns est su-

per universum Israël, et regnavit in Israël triginlai tribus annis. Cum aiilein super Judam lanium un-!. gereris, fortissimo David, in Hcbron, jam mortuust erat in eis Saul rex superbioe: alioquin vivenle illo,.' et dominante eis peccalo, non dicerent libi, Os no-

strum et caro npslra es. Quis enim nicmbrum Chri-

e sli, et nicmbrum simul polesl esse nteretricis? mil

1 quoecpnventipChristi ad Bctial? Eccenos(inquiunt)i os tuum et caro tua sumus(II Cpr. vi) ; sed cl heri- « et nudius tcrlitià cum esscl Saul rex super nos, lus eras educens el reducens Israet,-et vere sic est: ré-

gnante adhnc principe tenebrarum super nos, tu su-J situes in niulta jialieniia vasa ira: apta in interitum,

cl exis anle nos provocans ad bclliini conlra vilia,cl libéras, et educis indignos de manu peccatorum.

- ldcirco primus Judas, id est, confessio, ungil te su-

per se regem in Hcbron; tnortuo quippe Saule, bc-c neliciorum Inoruin reniiniscilur, et, errorem suumi. confitendo, Iraitsilum facit de peccat.isad te, rex ju-:s stitioe? Régnas autem super Judam septem annisn in Hcbron, quoniam reddis eis septuplum in sinui- eorum, cl septuplum vitiis expiatos, quibus proe-I: crût superbus Saul, tua virtutc septemplici vefor-•- mas. Postea transilus regni tui fit in Jerusa-

'

IÎ O lem super universum Israël, (juia per negoliumis confessionis, illuininatis jam sensihus perveni-;)- tur ad visioncni pacis, in qua faclus esl locus,i- et ipse est nions quem constitueras discipulis, ut

e, iront in Galiloeam, ut vidèrent cl adorarcul tea- ibi post resurreclionem tuam, quia jam unxcralm te Deus tuus oleo helilioe proe participibus luis,ne islam despicit supcrabundanlia gratioe, sed sibilaad ivgum terroe. Porro in Jérusalem régnas trigintacl tribus annis : triginla très habet décades, lex quoece dcçem proeccptisconsislit, in ternario triplex animoeu» pro.eclus accipilur, quoe vivendo, meililando, vel'a- ainaudo legcni Dti ciislodil. De primo dicilur: LUII-ii : dubo Deum in vila mea (Psal. c.xi.v);de secundo:

:s, Lex tua meditatio mea est (Psal. cxvni) ; dé lerlio :

iUl SERMODE PASSIONEDOMINICA. ijtfî

Qupmododilexi letjemtuam, Domine(ibid.). Très A ejiveroqui super triginla sunt, qaosdamcontcmplali- «c

vorum excellentissimosindicanl, qui purilalc con-, ga

scietllioe,plenitudincsapienlioe,pcrfeclionecharita- sii

lis, suinmoeTrinitali approximant.Hic est etiam se

numerus forlissimorum, qui sunl in exercitu tuo ai

poleniissimi; quorum lamen emincnlissiiiiiusqué m

adsapienliamcl forlitudinemtuam non perveniunt, in

quoniamquisin nubibusoeqnabiturDomino,similis q!erit Dominoin fitiis Dei? (Psal. LXXXVIU.)Tu es n

quasi fciicrrininslignivermiculus(II Reg.xxm); qui n

virginaliteredilus, huiiiililalecl charitalc tua oui- h

nem perforas duriliam, into impetu Spiritus tui ''<

octingenlos interficis principes malitioe.Quis ita II

fortis, ul tu? quis ila misericors,qui flesti superJe- «

rusalcm,planclumfecistisuper interitu ininiicorum e

luorum? Et nunc, Domine,doles lu super Saul et c

Jonathamliliumejus, quioccumbuntquolidiesuper n

montesGelboe.Nisi eniin dolercs, nonclamarcsde i1

coelo: S.iufc, Saule quid me peisequeris?(Act.ix.) a

quos enim, Saul, nisi superbosin Eeclesiatua proe- I

latossignifical,qui ab luimeroet sursuin emiiiere (sibi videntursuper universumpopulum?Quidvero e

per Jonathan, nisi docileset elcganlis ingenilado-"!i

lïscentes, qui ntoribuscl colloquiismajorumdepra- (

vali, amiciliamsuamnonpossunlcxcolerecum Da- (

vid, nisi furlini el quasi cavenlcsab insidiisdelra- '

henliuinet illudcnlium sibi? Meritoorgoploras, o !

bénigneDavid,super Jonalliaiifiliumejus, plorandi '

enim non essent, si bene occubuissenl. Sed super„montesGelboequi decurrunt in ]irofunduni,necros

gratioe,necplttviudoclriuoeveniet amplius,quia ibi-

abjeclusesl clypeus.fortium(Il Reg.i), elypeusSaul.

Clypeusfnrtium, spes est divinoeprotectionis,quo.igniiadiabolijacula repellunlur,«[iiibusgravitervul-ne,alus esl Saul a sagillariis, in lanium ut seipsumdcspcralioiicinlerlicercl.Clypeusautem Saul, pvo-prioevirliiliscoiindenliaest, quoenon valet resislere

sa^iilis incircumcisoruiii: voeautem his qui amisc-ritni susMiienlJam!hoc est, clypeumforliuni. Et,uialcdicltishomoqui confidit in homine,quodesl,clypeusSaul, erit enimsicutmyricoeindcstrlo, (;u:anecros, nec pluviaveniuntsupervos,montesGelboe.

Quomodocccidcruntfortes?Etenimsi fortes, quo-niiKÎocccidcrunt?et, si ccciderunl,-quomodofortes? I)sed : Non glorictursapiensin sapientia sua, nequefortis in forlilndine sua (Jer. ix; / Cor. i); sed:

Quiylorialur, in Dominoglorietur(II Cor.x), el quisltit, videntneeadat (I Cor.x). Namc:si s'.ntaqtiilisvelociorcs,ut contcinplalivosvelocilale inieliectus

supcrvolent:ctsi leonibusforliores,ut in forlilndine

operisveros proedicaloressupcrcitl, lamensi de se

pioesumentes,clypeumsalutis abjiciunt: erunt cor-rucnlcs coram iniitticis suis ; qui autemconfiditiu

Domino, sicut nions Sion -non commovebiturinoei.emuui.Sedinaluil Saul incuniberesup^rltaslamsuam, quaminuili super Dominum,ideircobaculuà

.Aîgypiiarundinens perforavit manum ejus. Suactiin hasta, et suus auriga, qui cttrriim insolenlirç-

A ejus agitahal,interfecit.Sciebam,inquit, quoaviverenonposset (II Reg.i). Nescitenim hiimiliariarro-

gantisobslinalio,ul viverepossit. Julie, rex justis-sime David,jubé puero tuo (idest spirilui puroedi-

scrclionis)ut interficiat in nie Amalcchilamhunei armigerumSaillis,qui aususesl(liant nustcquotidies iiiaïuiniinitleie in ChrislumDomini.Nepluassuper( nos colurniecs, Domine, desideria carnis nostroe,Î quoenon nisi duobuscubitis levanlur a terra, quiaj nonatlingunt dona Spiritussancti. Nepluas superi nos, sicutpulvercm,carnes, quiacaro pulvisesl, et

iu pulvercmdeducit. Omnequod intrat in os, ini rentrentvadit, el in secessumemiltilur(Matth.xv) :i lalisesl omniumvoluptaliinicarnaliuiufinis,cl tient

arenamaris, volatiliupenuala(Psal. i.xxm): gaudet•

i. cdacitas,pennulasmovet,sedmoxin arcnanimaris

t converlilur: gaudet luxuria, modicumvolitat, sed

r moxin arcnanimaris transit : omnis dulcedocarnise in amaritudinemfinit; modicumlevant infeliccm

) animam, sedmoxaggravantin arcnani. Tu aillent,,_ Domine,manna nimiruin es sicut semencoriuudri

e (Exod.xvi), quodfractummolacandoremproducil,0 et dulcedinemquasi panis oleali: hic est panisan-

H•gelorum,quemmanducavithomo.Dicuntadhuc in-

,. creduli: Manht,quid est hoc?(Ibid.) quiaminutant

,_ et huiiiilemvident, et quasi dcspeclumsermonein.

,.. tuum, et ideo redeuntet concupiscuntcarnesnia-.

0 gnas yEgyptias,quia nesciunt, neque guslaveruntli. ajscouditum.intus mannoesaporcm,habenlcmomne

B|, suavitatis delectamenlutn(Sup. xvi) , redeunt ad:

BSJ

carnes,exsiccantcasad soientinclrcuitucastrorum..

yi- Mirares, unocodemquesole,et carnes iudurantur,.,1, et mannaliquescit! (Exod.xvt.) siccanlurcarnes, ut:

JO ampliusdurabilcssint; induranlu'r iniqui, ul suasil- diutiuscxpleanlvoluptates: tuum autem manna li-

ât quefiebat, cum sol incalescerel, quia anima mea.

o- liquefactuest, ul ditectustocutiisesl (Cant.v). Inca-

ire lescesupernos, sol meridiane,utliqueat manna,et

;c- fluanl aroinala illius sicul torrens in attstro (Psal.-£tt cxxv).Colligite,filiiIsraël, colligilemanna,et fran-.

si, gitc mola, el replebitur sicut adipeet pingucilinet'a anima noslra. Moleslusest labor, sed frucluosus: -

je. Luborcsmantiumtuarum manducabis,et jam bealus-

io- es, clbenelibi erit (Psal. cxxvn)in futuro; frangile,'S? f) iisquain,mola,corpus el animam, et inveniclisme- :

pie dullalunicorpus, jejuniis, laboribus, vigiliis; ani-.d : main, divinoelegissludiis. Non excidat tibi lex de

r/ni ore cordis tut, volve, rcvolvc,versa et reversa, etilis tune intclligcsquid sapiat manna. Sic facicbalille;tus qui dicebat: Quamdulcia faucibusmeiscloquiatua,-.ine supermetcl favutnori meo(Psal. cxvnt). Esto apis;se virginea, colligede flosculisinan : habes horlum

or- voluptatisplénumrosis et liliis,mira varictatedepi- ,t iu clunt; quidquid illiciitvcnies,suaveesl et odorife-:in rum; coude abiiiidanter alveolo tuo : cl quidam-:

.am plius dieain? unus'idcnique cibus et api mol, et.,dus cervofousaquoe,et panisqui corhomiuisconfirmâtj.Sua hic esl panis olealus: sanatoegrotum,voboratsana- .nia; tum, faciem.exhilaiat omnedelcctanienliini.ct&:«--.

Ï543 DROGONISCARDINALIS i544tiem saporem suaviiatis habet. Ubi sunt colurnices? A vubi sunt carnes cxsiccatoe?certe putruerunl in den- si

tibus edenlium. Si. iu denlibus putrucrunt, quanto ti

magis in véntribus? imo eliam computruerunt ju- h

nienta in slërcore suo, panis autem angelorum quem 1<

manducavit homo, pulrescere nescil; non vadit in »

secessum, sed tendit in excelsum; illuc reducit ho- c

minem, unde traxit imaginem. Diveses, Domine, et o

indeficicnsest horreum tuum ; ciba hodie paupcrcm t

tuuni de micis quoecadunl de niensa filioruin luo- jrum : clamai egenus tuus ad fores tuas, quia non- (

ltsbet hodie quod manducet. Domine, sic infirmus <

etiam sum, quod os meum aperire non possum. O <

quant sanus erat qui dicebat : Os meumaperui, et <

attraxi spiritum! (Ibid.) Ergo, Domine, aperi labia i

mea, et ciba nie laude tua, verus est cibus : de alio " ;

cibo non vivit tota civilas tua Jérusalem, quoniamtu adipe frumenti sattas, et torrente voluptalis tuoeinebrias. Voehis qui jejunant a laude tua, nimirumsedent super slcrcora sua, ut bibant urinant pecca-lorum suorum, hoc est, temporal!bus inhianl, ulcarnis illecebras expleant : talibus enim das terrain

oeneam et coeluin ferreum , ut non pluat eis annostrès et menses sex, quia nec fidei, nec bonorum ope-lum fruclum faciunt. Tcrram haheût oeneain,quialabia eorum sicut cyntbaluni liitniunt, et coeluinfer-

reum, quia cor duruin et inflexibilegerunt. De qua-libus Psalmista : Peccalori autem dixit Deus, quaretu enarras juslilias meas, et assumis lestamenlummeum per os tuum (Psal. LXW); non vivunt isli de plande tua, Domine, sed moriuntur faîne, non paniset aquoe,sed verbi tui. Non autem interficies faméanimant justi, quia in tempore siccilatis proecepisticorvo cl viduoeSareptanoe,ut pasceret servum tuumEliam (III Reg. xvii). Tu enim pastis. Domine, pa-scentes te : unde eliam hydria farinoeet lecvlbus oleinon déficit viduoepasccnli te. Pascit té corvus, pa-scit et vidua, sed vidua, pane subeinericio ; corvus,carne vespertina. Peccalor, corvus esl : corvus eratZachoeuspublicanus; unde volavil in arborent syco-morum. Hodie, inquit, oportet me apud le matière

(Luc. xix), hodie corvus pasect Eliam. Quomodo. pavit? Eccedimidiumbonorummcorumdopauperibus

(ibid.), ergo pavit Christum, et pauperes cum Chri-

sto;-imo in pauperibus, Christum. Unde? de carni- £bus : hoc esl, de leinporalibus : lemporalia enim etcarnalia pro Christo relinquere, hoc est, Christumcarnibus pascere. Et hoc vespere lit, iu confiitiote-nebrarum et l'ucis, ut proficiat et dicatur, vespereetmanedies unus(Gen. i). Prius pascit corvus, deinde

vidua; corvus enim, vidua fit; corvus mutaiiir in

columbam, et gemilus edit. Quare? quia vidua est,

quia mortuus est Sponsus, quia lavit eam a peccalissuis, hoc est, a nigredine corvi. Sponsus ejus mor-

tuus est, unde etiam in memoriam ejus duo lignacolligit, ut faciat sibi et filio suo (hoc est, spirilui)modicum vialici, et moriatur cum sponso suo. Sed

prius pasccndits est Elias, et de ipsa farinula novoe

conspersionis, faeiendus est snbciiicricius pauis par-

»?A vulus. Operum nostrorum primitias requinl Chri-r- stus, el non ul alla sapiainus, sed humilibus consen-10 tiamus, Cavcntcsa fermenlo Pharisoeorum,quodestil- hypocrisis(Matth. xvi). Isle simplexet huntilis intcl-m lectus, subeincricius panis est parvulus, quem ain nobis exigit Christus : nec sine farina vel modicoo- olei débet esse bona mulier, quia hilarem daiôremet diiijfif Deus (II Cor. ix). Sed quisquis habel farinoe:m vel olei paululuni, sibi videlur, quia csurit et sitito- jusliliam. ATouhabeo, inquit, nisi quantum pugilluson. capere polest farinoe in hydria, et paululuni olei inus lecylho (III Reg. xvu). Pugillus, exigua est capa-0 citas; farina, mundus et subtilis fidei candor; by-ct dria, humilitatis eircumspecla custodia, ne ventusliia superbioetantam gloriam in pulvercmdeducat et di-lio B spergat. Qui modicum in se habet, intelligit, quibusmi armis débet cuslodire, ne et hoc ipsum amittat. Er-uoe %QrDomine, corvus et vidua pascunt le in Sareplaim Sidoniorum, cui ficus maledicta aruit in terra Ju-ca- doeorum.Publicani, rueretrices, et peccatores proe-ut cedunt Pharisoeosht regnum coelorum.In domo Pha-

am visoeiforis discunibis, in domopeccalricis intus epu-iios laris. Pasce, Domine,pullumcorvorunt(Psal. GTLI,\I),pe- filium peccalorum clamanlem ad le, quoniam paleruia meus et mater mea dereliquerunt me (Psal. xxvi), lufer- autem l.Oilrclinquis speraiitem in te. Indurasti, Do-ua- mine, cor nostrum, indurasti cor nostrum, ne time-

•are rentus te, opposuisti unbem, ne iransiret oralio.

\um Aufer a nobis, Domine, sicut et promislsli et1!'la-i de p pideum (Ezech. xxxvt), et da nobis carneum, ut spi-tnis riluiit tuum ponas in medio noslri. Spirilus luustmc adveniens, iniiium sapicnlioe,timorcm Dominiquasitisti basim et fuiidamenlum ponit : timor autem Dominitum stabile cor facit,ut domus septemplicisgratioesuper •

pa- oedificata persévèrel immobilis. Tu nosti, Domine,olei quam inquiclum est cor meum, et instabile sicut

pa- pulvis et velul arena maris, ul quidquid nioli.tr su-

vus, peroedificare,potius in ruinam capitis vùlear coaccr-crat vare. Quam bene dicluni est : Peccatum peccavityco- Hierusalem, propterea instubilis facta est (Thren. i).itère Peccatum peccavit, scclitscoacervavit, propterea in-lodo stabiiis facta est, nunc foris, nunc intus, nunc inibtis angulis platearum garrula cl vaga, quielis impatiensIhri- nec valons in domo consistere pedibus suis. Eccerni- D quam bene depictaest meretricialis vecordia animoe

m et meoe,et quid faciam? Reverlerc ad priorem virum

.lum tuum, et noli divaricare pedes tuos omni transcuntt;3 te- propterea instabilis et vilis facta es, nimis iterans

rc et vias tuas : peccatum peccavit Hierusalem, vias suas

inde nimium iteravit ! Redi ergo ad virum tuum priorem,ir in et die ei : Couftge timoré tuo carnes meus (Psa1.

iest, cxvni) : et ille libi : Prohibe linguamtuam a malo

calis (Psal. xxxtn), coercegulam, jugula luxuriant,omnesnor- corporis tui illicitos motus ampula. Quicunquesunt

ligna Christi, carnem suam cruciftxerunt (Gai. v) : noit

rilui) satis est ItoC; fecerunt hoc philosophi, fecerunt hoc

Sed inanis glorioecupid'i,faciunthypocriloe;carnem suam

novoe crucilixerunt, sed mercedem a Christo non accepe-

par- runt : quatc? quia timorem Domini non habuerunt

ifj4?i SERMODE'PASSIONEDOMINÎCA. l"ii»

Configilimoretuocarnesmeus,multicamesconfixe-A ci

runt, non lui limore,sed vanilatisluniorc: nonsalis il

est hoc; coinfigetimoré tuo, non solum carnis, sed il

animoeluxuriant.Animoeluxuria, est hiatus gloria: b

Pcrdidisliomnesqui fornicanturabs te (Psal. i.xxn). 1

Quid refcrl pcrirc carnis immundil.ia,an animoe v

luxuria?Ergonon solumcarnis, sedel animoecrux n

lollendaest. Membrorummortificat'io,crux carnis r

est; crux aninioe,linior Domini: liinor Deiconfigil r

animant,ul non respicialaddcxlcram nequead si- s

nistram.Esl cl terliacrux Spirilus,quoeest cbarilas. s

Christo,ail Apostolus,conpxussum (Gai. n), guis c

me-separabil a charilale Christi (Rom. vin) ? illa A

crux (hocest, .cbarilas)cor meumcarneumet molle c

et lencruin facit, undeel per vitulum tencrriuium s

Christum iiileHigamiis,proenimia charilale cruci- " i

fixum.Adillam ergocrucemqui pervenit,composi- i

lam nubem transit, el in conspectuDei orationem i

effundit. Unde ciîam Moyscnin moule Sinai sex i

diebusnubesoperuil,septimoautemdievocavitcum

Dominus de medio ealiginis. Erat autem, inquit,

s/iceiesgloriaiDomini,quasiignisardais superver-ticemmontis,in conspectupliorumIsraël. Ingressus-que Mogsesmédiumnebntoe,ascendil in montent

(Exod.xxiv). Quidenim-per sex dies, quibus nube

tegitur Moyscs,intelligilnr, nisi sex illoevirlulcs

quibusascendilurad sapienliam?in soloautemver-licesapienlioe,ignischarilatis ardcuiissimoespecicmdivinoeglorioedéclarai : quidquid infra septiniumsapienlioegradum est, caligo rcputalur et nubes.

Prima igilurcrux, per timorcmcl piclatem,et scion-G

tiam, carnem crucifigal:secundacrux, animoefor^

tiliidincm, consilium cl inicllectumpossidcal; ut

foriituilinelerreatdiabolum, consiliodirigat proxi-inum, inlcllcclucuslodiat sentelipsum: nam lertia

crux, hoecomnia iransccndil,et collectain unitate.

Cbarilas, in pace in idipsum dorniiens requiescit;In principio,Domine,coelumcl terrant (Gen.i), hoc

est, angelicamcl humaitam naltiram crcasli, sed

factabac brevi încntionede angelis,ad solum hu-

milientsermo tuus eonverlilur: Terra niifciuerat

inanis el vacua-, et tenebroesuper faciem abyssi

(ibid.). Videntus,Domine, cl proesloest, scitsibus

nostris, magna cl mirabilishoecmachina mundi,

quoesua puicliriliidincet magnitudinc,sapienliam,et virtulem, et bonilalem immciisam,cl incompre-heiisibilcuicloelcrnantproedicarenon cessai. Vcruni

et hoecquainvis omniuin et sensum et facundiam

morlaliumsuperent,ad novuntpoliuscoelumet ter-

rain novant, quoetu modocreare te asseris, acicm

mentisiutendère libet.Dicisenimin Evangelio,quiaPaler meususquemodoopcralur,ctegooperor(Joan.

v) : quidnisi novum coelumet novamterrain? De

abyssisenimterrain formas,cl de lerra coelos:pec-

cator, abyssusest; sed cunt de lenebris facislumen

splendcsccro,ut abjiciant opéra tenebrarum,et in-

duantur «rnia lucis (Rom.xm); novamterrant, el

novum coelumcréasse cognosecris.Ecceauimad-

verlo, Domine,quia lerra nientis meoeadliuciiinnis

PATKOJL.CLXY1.

A et vacua est, et tenebroesuper faciem abyssi ,inanis est, quia Huilât misera inquieliludine,perinania ntigarum, el phanlasmaluinsuorum, vacuabonorum operum fruclibus. Yel, sicut habet aliaTrauslalio , invisibilis el incomposita. Est enimve'iul quoddam chaos , cor.fusione sua telerri-mum el involiitum,iglioranstam finemsuum quam

i principium, el naturoe suoe modum, nisi quoda sitinmo Çrcalore de niiiilo mirabiliter~factamse crédit, et post banc vilain, vel ad itifcrosprosuis meritis, vel ad coelospro miscricordiasui au-

i cloris Iraiisfcrendam.Incompositasaiic est, quoei virluiumdécorem el divinoeimaginis,cuiassimilalaj esl, speciemnon serval. IdoOin âbyssiimcoecitalisi suoerelunditur, cl lenebris illusioiiumsuarum fa-- " cies illius obscuralur. Talis .est anima mea, Deus

meus,lalisesl anima mea; terra esl inaniset va-i cua, invisibilisel inro:>.iposi'a,cl tenebroesuper fa-

it oientabyssi. Yerunilameti ail : Abyssus dédit vo-

it cent suam (llabac. ni), cl : Abyssusinferiorel ob-

,, scura, invocalabyssumsuperiorem(Psal.xi.i); te qui

exsuperas omnem sensum. Invocal le, Domine,;- abyssusmentis meoe,ut eliamdeme novamterrainu el novumcoelumcrées. HocinvocabatDavid,el nos

ie cum David invocamus: Cor mundum créa in me,:s Deus, el spirilum rectum innovaiu visceribusmeis

(Psal. t.). Jam aliquid se faciuntesse sciebat, sedn nova creaturaj novum coelumet terrain fieri sepo-il scellât. Auribus nostris audivimus,et patres nostri5. narraverunlnobisopusquodoperaluses indiebuseo-ii-*' rum (Psal. xi.m) : hoc opusest in diebus,unde di-r-r cil : Paler meususque modooperatw, et egooperor-ut (Joan. \). Finxisti enim sigillalim corda eorum,i- creans in eis lucem, et dividetislticcnta lenebris,ia appellansluceinclient,et tcuebrasnoclem: hocestte. quodoperaluses in diebuseorum, et indiebusan-iti tiquis ; horumdieriim,senexAbraham,cl.aliiquam-3C plurespleni fuisseconiincinoraiilur,sicutet illiqui-cd bus diccbalApostolus: Fnislis aliquundotenebroe.;o- nuncautemluxinDomino(Ephes.v). 0 Creatoropli-al me, si usque modooperaris opus hoc quodopera-isi lus es in diebus antiquis, quare et in anima mea

us opus hoc non operaris? Animaenim mea inanis et

li, vacua est, et tenebroesuper faciemabyssi,clic ut

n, pat lux (Gen.i), el fiel!jam crcasli eam, ul aliquid•c- sit, créa cant, ut lux sit. Dieut fiai lux, cl fiellux.

mi Hocopus cl in Lazaroet inPaulooperatuses; illius

tm facièssudario ligala erat, quia tenebroecrant super;r- faciemabyssi. Hujus ab ocul.is(cum baplizarctur);ni tanquam squamoececideruni(Act. ix), ul révélata

lia faciegloriamDominispecularclur; quoecor meumin. assiduecoramle faciuntdormilare,per bas,.aposloliDe cl in agonetuodorniitabant: crantenim,inquit,oc»/i

ce- eorumgravait(Marc.xiv). Sedjam horaest,Domine,icn de somnosurgere(Rom. xxni), tuba tua crebrius

in- inlonanle,Surge, quidormis,clexsurgeamortuis,et ..el illuminabille Christus(Ephcs.x).Illumina,Clnïste,

i»l- lenebvasincas;dieanima;uicoe:Fiat lux, cl fiet lux.nis

w" • ':

4547 DROGONISCARDINALIS 1S48

BROGONIS €B.^DIMALIS

LIBER

DE CREATIONE ET REDEMPTION E PRIMI HOMIRIS.

(Bibliplh.Patr. ibid., p. 541.)

Befttàilla et sempiterna Trinitas, Pater el Filius A in

et Spirilus sanclits, unus Deus, scilicet sumina po- ti

lenlia, summa sapientia, sunima benignitas, creavit ci

quamdaiu trinitatem ad imaginem et. similUù'dir.eiii ci

suam, animam videlicet rationalem, quoein eo proe- a

jfert yésligium quoddam illius summoe Trinitalis, c

quod ex meinoria, ratione, et voluntale consislit. s;

Creavit autem hoc modo, ut nianens in illo, parti- n

cipationc ejus esset beaia, aversa ab illo, quoeuu- a

que se conferrcl, remancret misera. Sed hoectrini- l

tas elegil potius per niolum proprioe voluntatis ca- 11

derc, quain ex gratia Condiloris per arbitrium starc. r

Cecidit ergo per suggestionem, delectationcm con- c

sensum ab illa summa el pnlchra Trinitalc, scilicet i

potenlia, sapientia, p'uritate, in quamdam contra- (

riant, cl foîdam Iriiiilateni.innrmitatem, coeciiateni," (

tninniiidiliani. Meiïiôria enim facta est inipotcns 1

et infirma ratio impriulcns el lenebrosa voluntas i

impura. :

Porro meinoria quoe simplieis divinitatts poten- I

liam slans cogitabat, ab illa cadens, et velul super I

saxa corruens, in ti-cspartes'confracla dissiliit, sci- <

licet in cogilalioncs affectuosas, onerosas, otiosas. '

Affecluosasvoco illas' in quibus illa afncilur, ut in '

curis vcriiin necessariarum, edendi, bibendi,'coetc- '

raruïnqué inminicrabilium; oiicrosas, ul in exte-

riovibus administratioitibus ; oliosas,' quibus nec

afficiiur, nec oneralur, et lamen ab oelcrnorumc'on-

téiiiplalioneper illasdistendiuir, lit si cogitcriic'quiimcurrentem, aut avem volaittem; Ralionis quôqiie Qtriplex casiis est, ejus siquidem est examiiiare bo-

niini et malum, yerum cl falsum, commoditm et

incommoduin. In quibus disceraendis lanla caligihe

coecatur,ût soepein éoiitrarium ducal judicium, ca-

piens malum pro bono, falsum pro vero, noxium

pro conimoilo,et e converso. Nunquam vfcroin his

fallerctur, si nunquam luinine quo creala est priva-

reiiir, setlquia ipsa inde cecidit, procul dubio nibil

aliud quam ienebras sua; coecitalisinvenit. Unde fa-

çtum est ut etiam instrUmentuniperderet, quo illa

administrarct, scilicet illud Irivium sapienlioe, etlii-

Catn,logicain, physicam, quas nos possumus aliis

hominibus riiineuparc, moràlcni, inspectivam, natu-

r-alcmscienliam. Si quidemper ethicameiigilin- ho-

iuim, id est virluies; reprobatur hialum, id est vi- "

lia. Per logicam cognoscitttr verum et falsum. Per

physicam coinmodumet incommoduin, id est quid

A in usiiiti assumendumsit, quid respuenilum. Sequi-tur voluntas,cujus ruina siniiliteriripartila est. Quoeenim summoe benignilati et purilali irihoerere, eteam solam diligeredebuit, per propriam iiiiquitatcnia supernis in hoecinfirma lapsa ; concupiscentiaincarnis, cl concupiscciiliainoculorum, elatnbitioiicmsoeculidilexit. Quid hoc infelicius casu potest oesli-mari? ubi pereunte nicnioria, ratione, voluntate,.loi»animoesubstanlia pariler péril. Yerunitamen hunetam gravem, tant sordidum, tam lenebrosuin lapsum.nostra; naUtroereparavit illa beata Trinitas, nieniormisericordioesuoe, immemor culpoe nostroe. Venit

ergo a Pâtre missus DeiFilius, et dédit fidem. Postt filium missus esl Spirilus sanclus, et docuit, dedit-

que charilatent. Ilaque per hoecduo, id est fidemet

," charitateni, facta esl spes redeundi ad palriam. Et

3 hoec est trinitas, sciliccl fides, spes, charitas, pers quam, velul per tridenleiii, reduxil de limo proiundi

ad amissam bealiludinem illa incoinniutabilis et bea-ta Trinitas, miilabileui, lapsain, et miscram trinita-

r ttm. Et fides quidem illuminavit raiiotiem, sp:serexit memoriam, charitas vero purgavil volunta-

i. tcm. Cum igitur venil, ut dicinin est, Filius Dei fa-

rt dus homo, qui erat Deus, tanquam bonus medieus.. dédit proeccpta, quibus observalis reformaretur sa-

i- lus ainissa, Ul ergoproeccptisfidemfacerel,cxhibuite signa, ut eorumdem proeceptorumpersuadciet utili-

i- tatoin, proinisit bealiludiiiem. Est autem fides, alia

n proeceptorum,-aliasignorunt, alia proniissorum, id

ie p est qua credimus in Deum, qua crcditiius Deum,i_ qua credimus Deo. Per fidemproeceptorumcredi-

al mus in Deum. Crcderc autem in Deum est in eum

ie sperare, et cum diligere. Per fidem signorum cre-

i- dimus Deum qui talia polest, et omnia potest. Per

ni fidemproniissorum credimus, qui quitiquid pr-omit-

is lit,-,veraciter complet. Similiter quoque spes triplex

i- est, et procedit de proedicta triplici fide; nam de

dl fide proeceptorumorilur spes venioe,de fide signo-a- rum, spes gratioe,de.fidepro'missorum, spes glorioe.la Charitas itidem térnario numéro colligilur, de corde

ii- puro, de conscientiabona, de fide non licta. Puri-

iis talent debemus preximo, conscientiam nobis, fidem

u- Deo. Purilàs'aulcm est, ait quidquid agitur, aut ad

o- ultli'latcm proxinti, aut ad honorent fiât Dei, maxi-

,-i-D me lanlcn exhibenda est proxiiuo, quia Deo oninino

er manifesli sumus; proxiiuo, autem non possumus,:id nisi'quantum'nos illi cor nostrum aporimus. Cou-

IBI!) LIB. DE CREATIONEET REDEMPT.PRIMIH0M1N1S. 1550

scienliambonam in nobis faciunt duo, pcenitcnliaA (et conlinenlia, quoniam scdicct per poenitentiam pcommissa peccata puiiimus, et per conliitenliam li

doincepspunienda non coinmillimus,d h.acé debe- I

mus nobis. Post hoecscquilur fidesnon ficla, quoe pDeovigilanlerexhibendaest, ut nec propter pioxiri; ,s

muni, cui nos inipenditnus, offcndaiiiiisDeum;nec

propler conscienliam, quam per jtoenilenliam,et (conlincnliamin humilitalecustodire volumus, mi- (

nus exsequttniurmandalorum Dei obcdienliain, et ]hiec est fidesnon ficta. Non fictaauteinponilur ad (

diflerenliamniorluoefidei,el licloe.Morluafidesest, <

quoesine operibusesl. Fides ficla est, quoead leu> :

pus crédit, cl tempore teulalionisrccedil. Unde et ifides ficla, id est fragilis dicitur.

Est proetereactalius resuvgcndimoclussubeodem n,'.numéro coinprehensus,primi honiinis casui com-

posilus.Adani'quippeinparadisoposilus,primoper-didit circumspeclioncinDei. Tcslalur enim beatus

Augustinusquo'd nequaquainhomineintenlator de

paradiso ejecisset,nisi aliquaelalio in anima honii-nis proecccissel,cum verissiine scriptum sit. Anleruinant exaltatur cor (Prov. xvi). Secundoperdiditjustiliam, quoniam uxoris voci plus quam divinoeobedivit. Juslitia ciiim est virtus, quoesua cuiquereddit. Tertio amisit judicium, cum post pcccaiumcorreptus, oblique per mulieremrelorsit propriatnçulpam in aclorem dicens : Mulier quam dedisti

mihi sociam,(leditmihi de ligno, cl cotnedi (Gen.

m). Eisdem ergo virlulitm gradibus rcdeuiuluni

est hoiniui in exsilioposilo, quibus privatus expelliC

meruil de paradiso. Primum ilaquc faciendumest

judicium; deindeexercendajuslitia, tandemcircuin-

spectioadhibciida.El judiciumquidemnobis, ut nus

ipsos judiccimis, cl accusemus justiliam proximo;circuinspcclioncmvero debemusDeo. Hancredeun-

cliviam ostcndilnobis Michoeasprophela, dicens :

Indicabo libi, o homo,quid sit bonum,el quid Do-

minusrcquiralu te : uliquefacerejudicium,el dili-

gere miseriçordiam, ambnlare sollicitumcum Deotuo (Mich.vi). Hanc salulis viamtcstalurApostolusdocuisseChristum, dicens: ApparuilgraliaDeiSal-vatoris nostri omnibushominibus,erudiens nos, ut

abuegantesimpietatetnel soeculariadesideria,sobrie,et juste, et pie tiiuflnuisinhocsoeculo(TU. u). Sobrie

scilicetquantum ad nos, juste ad proximu'm,pic ad '

Deum.Quieliam manifestiusintulil circuinspcclio-ncm Deisubjungeiis: ExspectanlesadventumglorioemagniDei,et Salvatorisnoslri.Jesu Christi(ibid.).Elin mullis aliis sacra;Scripluroelocishicordo viloe,et

insiilutio, si diligenterquoeralur,potest inveniri,utUlud: Beatusvir qui in sapientiamorabitur,et quiin juslitia sua meditabilur,cl in sensucogi.tnbitcir*

cumspeciioncmDei (Eccli.xiv). Moralur quippe in

sapientia, et sapiens est, qui semelipsuinhic sem-

per dijudicatut oelernumDei judiciumévadai. Sienim ait Aposlolus,nosmelipsosdijudicaremur,lion

ultqimjudicaremttr; cumjiidicamur autema Domi-

no, eorripimur,ut non cum hoc'mundo damnemur

A (1 Cor. u). Sapiensest eniin non secundum sapieu-picntiainhujus soeculi,sed secundum illani sapien-liam quoetrahitur de occullis,per quainulique mireDei opère,agitur, ut elccli quique luusionibus e*.

i pressuris hic allrili in oedificioveri Salomonissine

ijj..soiiïtu malleipostea epnstruantur.; Hauriclis aqnas in gaudiode fonlibus Salvatoris

t (/s«. xi. Pro paradiso,quem perdidimus,reslitulus• esl nobis SalvalorChristus. Siéut ergo de uno foute

t paradisi quatuor flumina ad irrigandumparadisum1 derivaulur, ila de peccatorisejus arcano procedunt, qualuor fontes, ex quibus oriunlur cjuatuorgênera

aquarum, unde lola per universummunduinirriga-t tur Eeclesia. Sunt aulemquatuor fontesveritas, sa-

pientia, virtus, et charitas. Ex his ergo .fonlibusn u haiiriunlur aquoe,ex singulis scilicetsinguloe.Nam

de fonte verilatis sumuntur aquoe judiciorum; de

foulesapientioe,aquoecoiisiliorum; defontevirlulis,s aquoeproesidiorum; de fonle;charilatis, aquoeclcsi-.e deriorum. In aquis; judiciorum. cognoso'nr.usquidi- liceatvcl non liceat; in cons.iliisdiscernimusquidle expédiât vel non expédiât. Sed quia electis virisit reeleper hoecgradienlibus non desunt tcntaliones :oe Ici)tanlur aulem de duobus: aut enim terroribusie conçutiunlur, aut blandiinenlis seducunlur. Idc'ucom armandi sunt contra lerrores-proesidiisdivinoevir-m lutis contra blandimeiiladesideriis supremoechari-'* lalis. Desideriisenim meliorum superanlur, ul ait»• quidam sanctus, desideria deleriorum; vcl siepos-111 sumusprocedere, Quidprodest nosse quid liceat etll>^ expédiai,quod ulique docentjudicia atque consilia,-si si possc perfici minime cdiilingat?. Idcirco postn- aquas judiciorum el coiisiliorum quoerendoesuâtus aquoeproesidiorum.Rursum el nosse et posse quido; valcal, si horum omnium non est finiscbarilas?n- Rccleilaquc post judicia, post consilia, post proesirs : dia hauriunlur de fonte charilatis desideria, ut vi?'o- deliect quidquid sapinius et loquiinur, quidquidli- operamur aul palimur, finisvitoeoetérnoeconcludal.'eo Sedut hoecquoedictasunt de fonlibus el aquis cla-us vins eluceanl, Scripluraruiii exemplisesse compro-al- banda puto, aurique siinililudines,quas protulimusut veiiniculandas argento. Ac primum quod dicluin

in, esl, qualuor illos fouies de. peclorc Jesu nianarc,rie nulluni arbilior ambigerc. Quomodoautemex cis-ad " dem fonlibushauriunlur proedictoeaquoe,id clabo-io- randum est. Veniatergo Davidet dicat : Ut quid'ex>ioe fonteverilalis procédantjudicia. Hoccertevidelui::El sensisse,cum diceret : De vultu tuojudicium'meum

, et prodeal (Psal. xvi). Nequeenim vir sanctus judi-, ut cium suuin diceret, quodde vultu Dei,id est de ve-

qui ritale non prodiret. Noverat enim electos verilatisïir* judiciis, tanquain virga ferrea régi, quia sub eorumin regiminese esse sentiebat exsullanspsallebat: Ju-

ra- dicia Dominivera, jnslificala in semetipsa,deside-Si rabilia superdurumet lapidentpreliosummultum,et

lion dulciordsuper meiet favum(Psal. xvm). A quibus,mi- ne forte per inclinant devient, audianl voeemPa-nur tris, per cumdem Prophetam coinmiiianiis. Si in

1S51 DR0G0N1SCARDINALIS 1552

judiciis, inquit, meis non umbulaverint,et mandata A i

mea non cuslodicrint,visilabo in virgu iniquilales i

eorum,el inverbcribuspcccalaeorum(Psnï.LXXxvin). (

Hoecmystcria divini judicii rescrabat coelestisregni <

elavicularius, cum diceret : Tempuseslut judicium I

incipiat de domoDei (I Pelr. iv). Si aulem primum t

a nobis quis finis illorum qui non credunlDeiEvaii- i

gelio? cl hoc de electis dielum est. Coelcrumest :

aliud de reprobis judicium, quod iiihilominus ab i

ipsa vcritale procedit ; unde cl per Paulum dicilur : '

Scïmus' enim quoniam judicium Dei esl secundum (

veritatemin eos qui talïa agunl (Rom.n). Et uK'iim- 1

que quidem judicium compleclilur ipsa Veritas, di- i

cens : lu judicium egoveniin hune mundum,ni qui i

non videntvideant, et qui videntcoecifiant (Joan.it).

tJtrumque autem discernit,cum item clicil; Elibunt °

ni in suppliciumoelernum,jusli autemin vitam oelcr-

nam (Matth.xxv). Si vidimus quomodode fonte ve-

rilatis hauriantur judicia,videamusquomododefonte

sapienlioepropinentur consilia. Quis dubitet aposto-lùmPaûluincssesapicntem, cunietPelrus ejuscoapo-slolus sapienliam ei datant aslrual (II Pelr. ni), et

cjusdem aposloli Iota verboruin séries nibil aliud

quam sapienliam redoleat? Proférai igitur consilia,et per ipsa nos doceat, quid peregrinanlibus cl ad

coelestempalriam feslinantibus expédiât. De virgi-itibusj inquit, proeccplumDomini non habeo: con-silium aulem do, lanquam miseriçordiam censecutus

a Deo, ni situ fidclis. Existïmo ergo hoc bonum esse

propler instanlcm nécessitaient; quoniambonum est phoniini sic esse (/'Cor. vu). Si de virginibus proe-ccptuin haberct, nibil aliud quant quod proecipereturiicerct. Nunc vero cum utrumque liceat, vel nuberevcl non nubere, quid compendiosiusdieipoluit, quambonumest homini sic esse, hoc est in vi-rginitatcma-

tière; proesertim cum et necessilatis instantia lïc-

qucnlcr opprimerc soleal; et cito niori ipsa temporisbrev'uas urgeat, toliusque niundi figura proelcreal?Item cum do vidua loqueretiir : Beatio>; inquit, erit

si'sic, id est, innupta permunserit secundum meumconsilium(I Cor. vu) ; ac ne de proprio corde, quinpotius de fonte sapienlioeviderctur hoc ipsum consi-lium deprompsisse, subjecit dicens :Pnlo autemquodet egospirilumDei habeo(ibid.). Sed cur ego paucisimmoror exemplis? cum in ejus verbis omnis sexus, pomnis îclas, dmnis condilio consilium inveniat, si

diligenter quoerat, salulis? Quod si quis curiosiusvelit prospiccre utrtim verum sit quod dictum estde sapientia consilia maiiare, légal libros qui inscri-buutur Sapicnliai,ubi lotus orationis contcxlus con-silia videlur spiraré. Si vero consullius et utiliusstudeal inde vitam clicers, autliat ipsam salubrilcrinvitantem Sapienliam : Si vis, inquit, ad vilain

venWe,servamandata (Matth. xix). Quoeris cujus?Deum, inquit, lime, cl mandata ejus observa (Ecclc.xn). Audial, inquam,eamdeniipsammalcrno affçctuinclamanlcm : Dumihi,pli, car tuum (Prov. xxui).0quantumvellcmcl ego cor meumin ejusvcrbiitnsus-

pendere, decujus oreuiirilîcolatndulciavitoeconsil'r

i A audio personare! O iitinamet Iinguoemeoecalaiiiums in ejus fonte possein inliiigcie, quo idoncus essetn

ca quoereslant de duobus fonlibus, id est virlutis eti charilatis, ulililcr exararc El quoniamquatuor isti» fontes ita sibi invieem saporem suum transfundunt,(i ut qui de uno biberit, quadam incffabilidileclionis

dulcedine invitelur ad alium, libet jam de Sapientiat ad virluleni iransire, et qualiter illitie haurianturt» aquoeproesidiorum, qimnluni ab-ipsa virtutc adju-: vor, ostendere. Sicul auloin.superius dixi, gemmau esse veritalis judicia : quia' scilicetdecernunt quid

liceat vel non liceal ; iliilcmque sapienlioeconsilia'duo clocere, hoc est quid expédiât vel non expe-

li diat, ila el hic agnoscimusde fontevirlutis haurîcn-

). das duplices aquas proesidiorum, quoe vel abluar.tif ° eleclos a culpis, vcl réfrigèrent in tormentis. De

ulrisque suniaïuus cxcmplum. Rcfert Lucas evange-- lista quod quoedammulier quoe fluxtim sanguinise palicbalur, crôgala iu ntedicis Iota subslanlia sua,i- cum minimecurari poluisset, accessit rétro, et leti-

)- gil fim'hrianivestiincnli Domini, et confestim stetit;t fluxus sanguinis. Jesum vero dixisse : Quis me le-.d tigil? cumque discipuli respoiiderent : Turboe te

t, compïimwit et affiigunl,el dicis : Quis me tetigit?id rursum respondisse : Tetigit me-aliqnis; nam egoi- novivirtulem de me exisse (Luc. vin). Ecce quasi- aquas proesidiihauserit mulier illa de fonte virlutisis Salvatoris; quibus ablnta est a pro'fluviosanguinis,se quoenulla medicoruni arte polcrat sanaii. Quodsist

p quis objicial prolatum teslimoniimi nibil ad remQ- proesenlisoperis pertincre, co quod illa mulier nc-in' quaquam abluta esse videalur a culpis, sed tantumre ab oegriludinccarnis; novcril ntoris esse Divinoem virlutis prius cordi mederi quam corpori. Undeeta- alibi cum quidam ci paralyticusofferretur curandtts,c- lanquam.bonus et pius medieus,volons sanare priusis quod cral potius, id esl mentem quant carnem, aitl? eidem paralylico : Confidc,pli, remiltuntur libipec-rit cala tua (Mullli. ix). Ilaquc sanala conscienlia, coit-m srquenter eliam sanalur corpus, cum dicitur : Surge,in toile lectum tuum, et vadeindomina tuani (ibid.).si- Sic ergoet ejus cor mulicrisprius abluit intus donumod iidci, per quant nicruil exterius impetrare salulem:is corporis. Hoc enim iniiuit ipse -Dominuscum dicit :

!S,]) Filia, fides tua tcsalvamfecit,vadeiiipace(Liic.ym).si Quod aulem de hoc ipso fonte virlutis baiiriantUrus aquoeproesidii in tormenlis, ostendunt et illi 1res;st pueri in for.nacis oesluanlis.incendio.posili, quibus'i - ipsa flammafriguit (Dan.ni) :el proecipueiîle ittclylusm- martyr Vinceniitis,qui cumgraviter-lorquerctur, nonus solumtolérasse,verum eliamlorloremsuumconslan-Icv ter provocasse fertur bis verbis : Insurge, inquit, eltm toto maligniiulisspiriludebacchare,videbismeDeivir-s? iule plus posse dum torqucor, quam possisipsequile. torques. Posscnt plura de hoc fontevirlutis copiosiusilu dici, sed cum succincte proelerco: quia jam dé lonle.0 Charilatis bibere potius, quam scribe:-e, inbianleris- desidero.Adhune enimfonteminvilauuirRedcmpio-li" ris noslrivocedicciitis : Si quissilit,veniui; et bibat,

1555 DE SEPTEMD0N1SS. SPIRITUS. 5554

et de ventreejus fluent aquoe.vivoe(Joan. vu). El A '

secutus evangelislaexposuit, ad quem potum nos

invilarel,dicens: Hocaulemdixilde spiriluquemac-

ceplurieranl credenlesin eum(ibid.).Quem,nisi spi-riluiii charilaiis, quem mundusnonpolest accipere,sed soli accipiuntqui vere creduut in eum?Ex hoc

ergo fonte hauriamus nobis aquas desideriorum,

ipsasque parliaitiur in géminés rivulos; ut, sicutunius cjusdemquecharilatis sunt duo proecepla, itasint cl geinina desideria, quibus implcantur ipsaproecepla.Aliudcslcitiin desidcrium,quoDeus pro-pler seipsum, aliud quo proximusdiligilur in Deo,vel proplerDcuiu.In illo nullus modus,sedex lolo

corde, Iota anima, lola virtutc diligalur Deus: inhocaulemproeseribilurmodusquidam,cumdicitur :

Diligesproximitmtuumsicut'leipsum.{Matth.xix).Illo

fiagrabalProphcla,cumdiceret: Siculcervusdesideralad foulesaquanint, ita desideralanima meaad te,Deus(Psal.xi,i); clilem: Concupiscil,etdéficitanimameain atria Domini(Psal.. LXXXIII).HOCexhibebatPaulus Romanis, quibus scribebat: Desideraenim

viderevos,aliquid ut imperliurvobisgratioespiriiua-lis (Rom.i). El Dominus in Evangelio discipulissuis : Desideriodesideravi hoc Pascha manducare

Avobiscum,anlequampatiar (Luc. xxn). Et iiolandumi quodad illud excilalur mens humaita spii'itualiler

tribusafl'cclionibus,ac provcbitiir.UndeeliamDeum

diligereloto corde,lola anima, lola virtutc jubelur,, et quidemprima dulcis, secundaprudens, terlia est: fortis. Primam habebat Petrus, cum Dominoihori, dissuaderel,ex corde enimdulciler diligebat, cujusl passionemexpavescebat;sedcumaudiret Yaderétro,i Saiana, non sapis ea quoeDei sunt, sed quoehujusi miindi(Marc,vin), bis verbis correplus, et intelli-

gens quid boni haherel mors Christi, coepit Iota, animaprudcnlerdiligere, quemprius lanium dul-» citer diligebatex loto corde: necdiimvero diligebatil tola virtutc, quod si facerct, nec propler niortis: discrimeneuin negarel. Al vero posi resurreclio-0 nein et ascensionemdato desuperSpirilu, tune de-!' muni tolavirlute dilexit; pro quo eliam borrcnduni'i crucis suppliciumpostmodum subire non expavit." Erga charilalcm quoqueproximi exercemur tripli-it cilcr, ul vcl oediliceluripsa charitas, ubi non est-;n vcl augealurubiesl; vel cerlc caveamus ne pereal,'- aut minuatur ubi est. Quisqiiis aulem hanc purois affeclu erga proximum operabitur, illani procul'e dubio, quoeDei est uberius promerebilur.

DROGONIS GARBINAIilS

OFUSCULUM

DE SEPTEM DONIS SANCTI SPIRITUS

SKU

Do seplifornii gralia Spirilus ss.ncli, ac do bcaliludinibus.

(Bibliolh.Pair. Hid., p. 544.)

Prima gralia est lintor Domini; qui hanc habet, (

omneitiodil iniqiiilalcni,juxta illudPsalniistoe: Ini-

qiàtatemodioliabvi cl abominalussum, omnemviam

iniquitatisodiohubui(Psal.cxvm).Scriplumnamqueest: Timor Domini odil malum (Prov. vin); el

item: Time Deum, et recede a malo (Prov. ni).El de Job dicitur : Vir timens Deum, et r.ecedensa

malo (Job.i). Sine bac gralia. graliarum prima,

quoelotius religionis.exordinm.esl, nullinnbonum

pullularo vclntanercpoiesl. Sicul enini sccurila.s,vcldesidia, causaet mater est omniumdelictorum;sic limor Dominiradix cl cuslosesl omniumbono«

rum : unde scriplum est : Si non in timoréDo-.

mini lenueris te inslanlar, cilosubvertctnrdoinustua

(Eccli.xxvn). Omniumnamquevirtuuuii oedificiuui

illicovergit inproecipiliunijsi hujus gratioeamiscril

proesiduim:.unde Saloinon ait: In timoréDominieste tola die, quia hnbebisspemin novissimo,el prai-

Cslolatio tua nonau-ferelnr(Prov. xm.) Hiuccl Apo-stolus dki'. : Cum mclu el limorevestramsalulem

operainini(Pliilipp.n). El quid plura? Conncxasuntsimul limor cl rcligio; non inancrc polestalleriinisineallero. Unde Sinieon est diclus vir jusius , eti-imoratus(Luc. u). Hinc eliam in lege scriplumest:DominionDeumtunmti.mebis,et illi soli servies;ipsi adhoercbis(Dent.vi).UndeSa!oiiionait:Deum li-

me,clm(indalaejusobserva(Eecte.xu).Iloecauleiii.la-litcrliabcrcdcbeiiius;qualiter seasscril babiiisseJôbbcalissimus: Semperquasi lamentesfiuclussupermeDominumlimai (Job xxxi). Per hune Dei linioreniuniversadescrimus,mundonbrcniiiiliamus,nosqiieipsos, sicul Dominus ait, abncgainus: Si quisvult...postmevenire, abnegelsemetipsum(Matth.tv). Isle.

D ergo divinus limor, qui eum quemperfeeLeiinbuit,paupertali suhjicil,cl a malodividit, ila;csl primusin ordine graliarum, sicul patipcrlas in série beali-