ค ำน ำ - krukird.comใบงานที่ 4 70 ใบงานที่ 5 71 . t e p e - 02110 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย

T E P E - 0 2 1 1 0 ก ล ม ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย ส า ห ร บ ผ ส อ น ร ะ ด บ ป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า

1 | ห น า

ค ำน ำ

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาโดยยดถอภารกจและพนทเปนฐานดวยระบบ TEPE Online โดยความรวมมอของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถง องคความรในทกททกเวลา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ E-Training หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา จะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป


2 | ห น า

สำรบญ

ค าน า 1 หลกสตร “หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ส าหรบผสอนระดบ ประถมศกษา”

3

รายละเอยดหลกสตร 4 ค าอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 4 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 6 ตอนท 1 หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย 9 ตอนท 2 หนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการ 16 ตอนท 3 การจดการเรยนร 32 ตอนท 4 การพฒนาทกษะการอานคดเขยน 44 ตอนท 5 การวดผลและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย 54 ใบงานท 1 66 ใบงานท 2 68 ใบงานท 3 69 ใบงานท 4 70 ใบงานท 5 71


3 | ห น า

หลกสตร

หลกสตรกลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ รหส TEPE-02110 ชอหลกสตรรำยวชำ หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

ปรบปรงเนอหำโดย

คณาจารยภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหำ นางสาวนจสดา อภนนทนาภรณ นางสาววไลลกษณ ภภกด ผศ.ดร.สรอยสน สกลรกษ


4 | ห น า

รำยละเอยดหลกสตร ค ำอธบำยรำยวชำ

สาระส าคญของหลกสตรทใชเปนหลกการในการจดการเรยนร หลกการส าคญของการจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยและสามารถน าหลกการจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยไปบรณาการในการเรยนการสอน หลกและวธการสรางหนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการจากหนงสอแบบเรยน ขนตอนทส าคญของการออกแบบหนวยการเรยนร คณคาของแผนการจดการเรยนร อธบายหลกและกระบวนการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยทเนนการพฒนาดานสมรรถนะและพหปญญาของผเรยน หลกและวธการพฒนาคณภาพผเรยนดานทกษะการอาน การคดและการเขยน และอธบายหลกวธการวดผลและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายสาระส าคญของหลกสตรทใชเปนหลกการในการจดการเรยนรได 2. น าหลกการจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยไปบรณาการในการเรยนการสอนได 3. อธบายหลกและวธการสรางหนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการจากหนงสอแบบเรยน 4. สามารถวเคราะหความสมพนธเชอมโยงระหวางองคประกอบตางๆ ของแผนการจดการ

เรยนรได 5. อธบายหลกและกระบวนการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยทเนนการพฒนา

ดานสมรรถนะและพหปญญาของผเรยน 6. อธบายหลกและวธการพฒนาคณภาพผเรยนดานทกษะการอาน การคดและการเขยน 7. อธบายหลกและวธการวดผลและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย

สำระกำรอบรม ตอนท 1 หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ตอนท 2 หนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการ ตอนท 3 การจดการเรยนร ตอนท 4 การพฒนาทกษะการอานคดเขยน ตอนท 5 การวดผลและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย

กจกรรมกำรอบรม 1. ท าแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ท าใบงาน/กจกรรมทก าหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจ าหลกสตร 8. ท าแบบทดสอบหลงการอบรม


5 | ห น า

สอประกอบกำรอบรม 1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

กำรวดผลและประเมนผลกำรอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลง

เรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทก าหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา บรรณำนกรม พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต). เลำเรยน-ท ำงำนกนไป ชวตไดอะไร. พมพครงท 20.

กรงเทพมหานคร: พมพเสวย, 2550. วนษา เรซ. อจฉรยะสรำงได. ปทมธาน : ไทยยเนยน กราฟฟกส, 2550.


6 | ห น า

หลกสตร TEPE-02110 กลมสาระการเรยนรภาษาไทยส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

เคาโครงเนอหา

ตอนท 1 หลกสตรกลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย เรองท 1.1 ธรรมชาตและความส าคญของภาษาไทย เรองท 1.2 คณภาพผเรยนตามระดบชวงชน เรองท 1.3 มาตรฐาน ตวชวดและสาระแกนกลางภาษาไทย แนวคด

1. วชาภาษาไทยเปนมรดกทางวฒนธรรมของชาตททรงคณคา เปนเครองมอในการ ตดตอสอสาร การฝกฝนทกษะทางภาษาไทยใหมความช านาญในการสอสารชวยใหเกดการเรยนรทมประสทธภาพ พฒนากระบวนการคดวเคราะห วจารณ และสรางสรรคได

2. สาระการเรยนรวชาภาษาไทยในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ในระดบชนประถมศกษามร 5 สาระ ไดแก 1) การอาน 2) การเขยน 3) การฟง การดและการพด 4) หลกการใชภาษาไทย และ 5) วรรณคดและวรรณกรรม ซงการจดการเรยนการสอนภาษาไทยจะตองฝกฝนใหเกดความช านาญในการใชภาษาเพอการสอสาร การเรยนรอยางมประสทธภาพ และเพอน าไปใชในชวตจรง

วตถประสงค 1. อธบายสาระส าคญของหลกสตรทใชเปนหลกการในการจดการเรยนรได 2. สามารถแสดงความคดเหน/คดเชงวพากษในประเดนทก าหนดใหได ตอนท 2 หนวยกำรเรยนรภำษำไทยบรณำกำร เรองท 2.1 หลกและวธการบรณาการวชาภาษาไทย เรองท 2.2 กระบวนการสรางหนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการจากหนงสอแบบเรยน เรองท 2.3 แผนการจดการเรยนรภาษาไทยบรณาการ แนวคด 1. การบรณาการวชาภาษาไทยเปนการจดการเรยนรทเชอมโยงความร ทกษะกระบวน

การในการเรยน ซงมลกษณะของการบรณาการทหลากหลายขนอยกบบรบททผสอนเลอกใช เชน บรณาการผสอน บรณาการเนอหาสาระการเรยนร ทกษะตางๆ เปนตน การน าการบรณาการไปใชในชนเรยน โดยทวไปม 4 วธ ดงน การบรณาการแบบสอดแทรก การบรณาการแบบคขนาน การบรณาการแบบสหวทยาการ และการบรณาการแบบขามสาขาวชา

2. กระบวนการสรางหนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการจากหนงสอแบบเรยน สามารถ ใชการออกแบบยอนกลบ (backward design) ซงเปนแนวคดทปรบเปลยนการออกแบบกจกรรมการเรยนรตามจดประสงค มาเปนการออกแบบกจกรรมใหสอดคลองกบผลงานของนกเรยนทครจะตองประเมน ซงจะชวยใหครประเมนผลไดสะดวกขน

วตถประสงค 1. เขาใจในหลกการส าคญของการจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยและสามารถน า


7 | ห น า

หลกการจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยไปบรณาการในการเรยนการสอนได 2. อธบายหลกและวธการสรางหนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการจากหนงสอ

แบบเรยน 3. เกดความรและเขาใจในขนตอนทส าคญของการออกแบบหนวยการเรยนร 4. เกดความรความเขาใจและเหนคณคาของแผนการจดการเรยนร สามารถวเคราะห

ความสมพนธเชอมโยงระหวางองคประกอบตางๆ ของแผนการจดการเรยนรได ตอนท 3 กำรจดกำรเรยนร เรองท 3.1 แนวคด หลกการ วธการและรปแบบการจดการเรยนร เรองท 3.2 จดเนนและสมรรถนะของผเรยน เรองท 3.3 พหปญญาและแนวทางการจดกจกรรมการเรยนร เรองท 3.4 การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ แนวคด 1. การจดการเรยนรทดทน าไปสการปฏบตและใชในชนเรยนทมประสทธภาพ ผสอนควร

มความรพนฐานเกยวกบการจดการเรยนร ในดานหลกการจดการเรยนร กระบวนการเรยนร การออกแบบการจดการเรยนร และบทบาทของผสอนและผเรยน รวมถงการเลอกใชสอการเรยนร และการวดและประเมนผลการเรยนรของผเรยน

2. การพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหม สมรรถนะส าคญ 5 ประการ ไดแก ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต และความสามารถในการใชเทคโนโลย

3. การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ เนนประโยชนของผเรยนเปนหลก ใหผเรยน มสวนรวม เนนการปฏบตจรง การพฒนากระบวนการคด การมอสระในการเรยนรตามความถนดและความสนใจดวยวธการและแหลงเรยนรทหลากหลาย สามารถน าความรและประสบการณไปใชได วตถประสงค 1. อธบายหลกและกระบวนการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยทเนนการพฒนาดานสมรรถนะและพหปญญาของผเรยน

2. สามารถแสดงความคดเหน/คดเชงวพากษในประเดนทก าหนดใหได ตอนท 4 กำรพฒนำทกษะกำรอำนคดเขยน เรองท 4.1 การจดกระบวนการเรยนรโดยใชทกษะการอาน การคดและการเขยน เรองท 4.2 ตวอยางการวเคราะหขอสอบ O-Net แนวคด ทกษะการอาน การคดและการเขยนเปนทกษะทส าคญเพราะเปนเครองมอการเรยนร

ศาสตรตางๆ การพฒนาทกษะการอานคดเขยนควรจดกระบวนการเรยนรตามแนวบรณาการตวชวดของกลมสาระการเรยนรภาษาไทยเพอพฒนายกระดบคณภาพของผเรยน


8 | ห น า

วตถประสงค 1. อธบายหลกและวธการพฒนาคณภาพผเรยนดานทกษะการอาน การคดและการเขยน 2. แสดงความคดเหน/คดเชงวพากษในประเดนทก าหนดใหได

ตอนท 5 กำรวดผลและประเมนผลกำรเรยนรภำษำไทย เรองท 5.1 หลกการและแนวคดในการวดผลและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย เรองท 5.2 การสรางเครองมอการวดผลภาษาไทย ประเภท Scoring Rubric เรองท 5.3 ตวอยางการใช Scoring Rubric เพอตรวจประเมนงานเขยน แนวคด เนองจากหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 ไดปรบเปลยนทศทางในการวด

และประเมนผลจากการทดสอบมาสการประเมนตามสภาพจรง การวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทยนนผสอนจ าเปนทจะตองเขาใจถง หลกการ จดมงเนน ทศทางในการวดและประเมนผลยคใหมทเนนผเรยนเปนศนยกลาง รวมถงการใชเครองมอในการวดและประเมนผลอยางถกตอง เพอใหการประเมนผลการเรยนรมความครอบคลมและสอดคลองกบเปาหมายมากทสด การประเมนผลทดจะท าใหผสอนรจดดอยทตองซอมเสรมส าหรบผเรยน และสามารถน าเอาขอมลในการวดและประเมนมาปรบปรงการสอนของตนเองใหมประสทธภาพมากยงขน

วตถประสงค 1. อธบายหลกและวธการวดผลและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย 2. แสดงความคดเหน/คดเชงวพากษในประเดนทก าหนดใหได


9 | ห น า

ตอนท 1 หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

เรองท 1.1 ธรรมชาตและความส าคญของภาษาไทย

กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย

ท ำไมตองเรยนภำษำไทย

ภาษาไทยเปนเอกลกษณของชาตเปนสมบตทางวฒนธรรมอนกอใหเกดความเปนเอกภาพและเสรมสรางบคลกภาพของคนในชาตใหมความเปนไทย เปนเครองมอในการตดตอสอสาร เพอสรางความเขาใจและความสมพนธทดตอกน ท าใหสามารถประกอบกจธระ การงาน และด ารงช วตรวมกน ในสงคมประชาธปไตยไดอยางสนตสข และเปนเครองมอในการแสวงหาความร ประสบการณจากแหลงขอมลสารสนเทศตางๆ เพอพฒนาความร พฒนากระบวนการคดวเคราะห วจารณ และสรางสรรคใหทนตอการเปลยนแปลงทางสงคม และความกาวหนาทางวทยาศาสตร เทคโนโลย ตลอดจนน าไปใชในการพฒนาอาชพใหมความมนคงทางเศรษฐกจ นอกจากนยงเปนสอแสดงภมปญญาของบรรพบรษ ดานวฒนธรรม ประเพณ และสนทรยภาพ เปนสมบตล าคาควรแกการเรยนร อนรกษ และสบสาน ใหคงอยคชาตไทยตลอดไป

เรยนรอะไรในภำษำไทย

ภาษาไทยเปนทกษะทตองฝกฝนจนเกดความช านาญในการใชภาษาเพอการสอสาร การเรยนรอยางมประสทธภาพ และเพอน าไปใชในชวตจรง

กำรอำน การอานออกเสยงค า ประโยค การอานบทรอยแกว ค าประพนธชนดตางๆ การอานในใจเพอสรางความเขาใจ และการคดวเคราะห สงเคราะหความรจากสงทอาน เพอน าไปปรบใชในชวตประจ าวน

กำรเขยน การเขยนสะกดตามอกขรวธ การเขยนสอสาร โดยใชถอยค าและรปแบบตางๆ ของการเขยน ซงรวมถงการเขยนเรยงความ ยอความ รายงานชนดตางๆ การเขยนตามจนตนาการ วเคราะหวจารณ และเขยนเชงสรางสรรค

กำรฟง กำรด และกำรพด การฟงและดอยางมวจารณญาณ การพดแสดงความคดเหน ความรสก พดล าดบเรองราวตางๆ อยางเปนเหตเปนผล การพดในโอกาสตางๆ ทงเปนทางการและ ไมเปนทางการ และการพดเพอโนมนาวใจ

หลกกำรใชภำษำไทย ธรรมชาตและกฎเกณฑของภาษาไทย การใชภาษาใหถกตองเหมาะสมกบโอกาสและบคคล การแตงบทประพนธประเภทตางๆ และอทธพลของภาษาตางประเทศในภาษาไทย

วรรณคดและวรรณกรรม ว เคราะหวรรณคดและวรรณกรรมเพอศกษาขอมล แนวความคด คณคาของงานประพนธ และความเพลดเพลน การเรยนรและท าความเขาใจบทเห บทรองเลนของเดก เพลงพนบานทเปนภมปญญาทมคณคาของไทย ซงไดถายทอดความรสกนกคด คานยม ขนบธรรมเนยมประเพณ เรองราวของสงคมในอดต และความงดงามของภาษา เพอใหเกดความซาบซงและภมใจในบรรพบรษทไดสงสมสบทอดมาจนถงปจจบน


10 | ห น า

มำตรฐำนกำรเรยนรกลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย สำระท ๑ กำรอำน มำตรฐำน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรและความคด เพอน าไปใชตดสนใจ แกปญหาใน

การด าเนนชวตและมนสยรกการอาน สำระท ๒ กำรเขยน มำตรฐำน ท ๒.๑ ใชกระบวนการเขยนเขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และเขยนเรองราวใน

รปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ

สำระท ๓ กำรฟง กำรด และกำรพด มำตรฐำน ท ๓.๑ สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด และความรสก

ในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค สำระท ๔ หลกกำรใชภำษำไทย มำตรฐำน ท ๔.๑ เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษาและพลงของ

ภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต สำระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม มำตรฐำน ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและ

น ามาประยกตใชในชวตจรง

สรป การจดการเรยนการสอนในกลมสาระการเรยนรภาษาไทยตามหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ครผสอนจะตองศกษาสาระการเรยนรและมาตรฐานการเรยนร ในหลกสตรเพอใชในการวางแผนโครงสรางของรายวชา โดยในระดบชนประถมศกษาไดก าหนดตวชวดรายชวงชนใน 5 สาระหลก ไดแก การอาน การเขยน การฟง การดและการพด หลกการใชภาษาไทย และวรรณคดและวรรณกรรม


11 | ห น า


เรองท 1.2 คณภาพผเรยนตามระดบชวงชน

คณภำพของผเรยนตำมระดบชวงชนเรยน (ขอมลขางลางนเปนการสรปความจากเอกสารหลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐานฉบบ พทธศกราช 2551 หากตองการรายละเอยดสามารถอานจากฉบบจรงได) 1. คณภำพของผเรยนภำษำไทยเมอจบชนประถมศกษำปท 3 ทกษะกำรอำน : อานถกตอง คลองแคลวและเขาใจความหมาย ทกษะกำรเขยน : คดลายมอ เขยนสอสารในชวตประจ าวน ประสบการณและจนตนาการ ทกษะกำรฟง กำรด และกำรพด : ฟงและดแลวสามารถเลาเรอง สอความคดได หลกกำรใชภำษำไทย : สะกดค า สรางและใชค า/ประโยค ค าคลองจอง ใชพจนานกรม ใชภาษาถนและภาษามาตรฐานไดเหมาะสม วรรณคดและวรรณกรรม : สรปขอคดเพอน าไปใช เรยนรค าคลองจอง บทเหกลอม บทรองเลน อาขยาน ขอคดค าคมตางๆ 2. คณภำพของผเรยนภำษำไทยเมอจบชนประถมศกษำปท 6 ทกษะกำรอำน : อานท านองเสนาะ อธบายความหมายตรงและโดยนย อานค าแนะน า แยกขอเทจจรง/ความคดเหน ทกษะกำรเขยน : คดลายมอ เขยนสอสาร ใชค าส านวน แผนภาพความคดในการเขยนและเขยนสอสารตามรปแบบตางๆได ทกษะกำรฟง กำรด และกำรพด : ฟงและดแลวสามารถแสดงความรความคด ประเมนเรองพดสอสารในรปแบบตางๆได หลกกำรใชภำษำไทย : ใชความหมายของค า ส านวน ภาษต ค าพงเพย ค าและชนดของค า ค าราชาศพท และแตงบทรอยกรองงายๆได วรรณคดและวรรณกรรม : บอกคณคา ขอคดจากเรองทอานสรปขอคดเพอน าไปใช 3. คณภำพของผเรยนภำษำไทยเมอจบชนมธยมศกษำปท 3 ทกษะกำรอำน : อานถกตองทงรอยแกว/รอยกรอง เขาใจความหมายโดยตรง/โดยนย จบใจความส าคญ แสดงความคดเหน/โตแยง วเคราะห/วจารณอยางมเหตผล ทกษะกำรเขยน : เขยนสอสาร ใชถอยค า ระดบภาษา เขยนตามรปแบบตางๆมากขน ทกษะกำรฟง กำรด และกำรพด : การแสดงความคดเหน วเคราะหวจารณ มศลปะในการพดแบบตางๆ หลกกำรใชภำษำไทย : เขาใจและใชภาษาระดบและประเภทตางๆ เชนบาล-สนกฤต ภาษาถนราชาศพท ค าตางประเทศทงค าทบศพท ศพทบญญต โครงสรางประโยค บทรอยกรอง วรรณคดและวรรณกรรม : สรปสาระและขอคด วเคราะหตวละครและคณคาจากเรองทอาน


12 | ห น า

4. คณภำพของผเรยนภำษำไทยเมอจบชนมธยมศกษำปท 6 ทกษะกำรอำน : อานถกตองทงรอยแกว/รอยกรอง ตความ ประเมน โตแยง เสนอแนวคดตอเรองทอาน ประยกตใช มมารยาทในการอาน ทกษะกำรเขยน : ใชภาษาเขยนถกตองและสอดคลองกบวตถประสงค เขยนตามรปแบบเขยนสรางสรรค ใชขอมลสารสนเทศเพอการเขยน ทกษะกำรฟง กำรด และกำรพด : การเลอกฟง/ด แสดงความคดเหน ประเมนเรองได หลกกำรใชภำษำไทย : เขาใจธรรมชาต/อทธพลของภาษา แตงค าประพนธ ใชภาษาวเคราะหและประเมนการใชภาษาของสอตางๆได วรรณคดและวรรณกรรม : ร/เขาใจลกษณะเดนของวรรณคด ภมปญญา เชอมโยงกบประวตศาสตรและวถไทย รวมทงวรรณศลปได กำรใชขอมลเรองคณภำพของผเรยนเพอพฒนำกำรเรยนร การทหลกสตรก าหนดคณภาพของผเรยนตามชวงชน เพอใหผสอนทกทานตระหนกถงบทบาทหนาทและความรบผดชอบทผสอนพงมตอผเรยน ทงยงเปนความรบผดชอบรวมกนของครทกคนในแตละชวงชน บางทานเขาใจผดวา เรองคณภาพของผเรยนเปนหนาทของคร ป.3 ป.6 ม.3 และ ม.6 เทานน เมอคดและเขาใจอยางนจงปฏบตตอผเรยนไมเหมาะสม โยนภาระความรบผดชอบออกจากตวเอง จงเปนผลใหผเรยนดอยคณภาพ ดงทปรากฏ แนวทางการจดกระบวนการเรยนรเพอพฒนาคณภาพผเรยน ผสอนตอง

1. ศกษามาตรฐาน ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางใหเขาใจ และใชเอกสารนเปนคมอในการจดท าหนวยการเรยนรและเขยนแผนการจดการเรยนร

2. ออกแบบการเรยนรใหเหมาะสมกบผเรยนทงกจกรรมการเรยนร แบบฝกตางๆ 3. เลอกสอและแหลงการเรยนรทเหมาะสมและนาสนใจ 4. ด าเนนการวดผลและประเมนผลอยางมคณภาพ คะแนนทนกเรยนไดรบตองตรงหรอ

สอดคลองกบสภาพความสามารถของผเรยน 5. ครตองพจารณาสภาพปญหาทางการเรยนของผเรยนวาเกดจากสงใด พรอมหาทางแกไข

ใหตรงจดตรงเหตแหงปญหา จากประสบการณพบวา ครจดท าหนวยการเรยนรโดยใชตวชวดมาวางเปนกลม เพอใชเปนแนวทางการสรางหนวยโดยมไดปรบตวชวดใหเปนจดประสงคการเรยนร จากเหตดงกลาวสงผลใหครจดการเรยนรแกผเรยนไมตรงตามตวชวด ครใชรหสตวเลขแทนขอความตวชวด และครจ าไมไดวาขอความนนๆคออะไร ครจงจดการเรยนรตามความเคยชน เชนบทเรยนวรรณคด ครใหนกเรยนอานบทเรยน ตอบค าถาม สรปเรอง บอกขอคด ท าไดดงนกถอวาจบบทเรยน หากน ากรณทกลาวมานไปตรวจสอบกบตวชวด พบวา ไมสอดคลองและไมครอบคลมตวชวดของระดบชนเรยน ดานสาระการเรยนรแกนกลางกเชนเดยวกน ครสวนใหญใชหนงสอแบบเรยนเปนหลก ครจงละเลยสอการอานหลากหลายทหลกสตรก าหนดใหครน ามาเปนบทอาน เชน บทความ สารคด นทาน บทรอยกรอง เพลง ขาวเหตการณประจ าวนตลอดจนบทเรยนในกลมสาระอนๆ นกเรยนจงขาดโอกาสการอานหนงสอหลายรปแบบ เมออานหนงสอแบบเรยนเพยงอยางเดยวกเหมอนกนอาหารชนดเดยวทกวน จงมอาจรบรสการอานทแตกตาง จงสรางรสนยมแหงการอานไมได


13 | ห น า

จากทกลาวมาสรปไดวา “นกเรยนจะมคณภาพตามทหลกสตรก าหนดหรอไมนน ขนอยกบผสอนทกระดบชน ทสามารถจดการเรยนรภาษาไทยแกผ เรยน โดยใชตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางไดครบถวนอยางมประสทธภาพมาก - นอยเพยงใด” เวลาเรยนของนกเรยนมไมมากนกเมอเทยบกบเวลาตามปฏทน ครจงตองใชเวลาทก าหนดไวอยางมคณคาตอผเรยนใหมากทสด

สรป ในการจดการเรยนการสอนวชาภาษาไทยใหมคณภาพ ครผสอนควรค านงถงการออกแบบกระบวนการเรยนรใหเหมาะสมกบผเรยน โดยมเนอหาครอบคลมทกษะส าคญในการจดการเรยนรภาษาไทยในแตละชวงชน


14 | ห น า


เรองท 1.3 มาตรฐาน ตวชวด และสาระแกนกลางภาษาไทย

มำตรฐำนตวชวดและสำระแกนกลำงภำษำไทย 1. มำตรฐำนกำรเรยนรภำษำไทยตำมหลกสตร ทกษะกำรอำน : ใชกระบวนการอานสรางความรและความคด เพอน าไปใชตดสนใจ แกปญหาในการด าเนนชวตและมนสยรกการอาน ทกษะกำรเขยน : ใชกระบวนการเขยน เขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความและเขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ ทกษะกำรฟง กำรด และกำรพด : สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความรความคด ความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค หลกกำรใชภำษำไทย : เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษา การเปลยนแปลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต วรรณคดและวรรณกรรม : เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและน ามาประยกตใชในชวตจรง มาตรฐานการเรยนทหลกสตรก าหนดไวน เปนมาตรฐานคณภาพผเรยนเมอส าเรจการศกษาขนพนฐาน (12 ป) ก าหนดคณภาพผเรยนแบบองครวม โดยจ าแนกตามระดบชวงชน ทก 3 ป (ป.3 ป.6 ม.3และม.6 ) และก าหนดพฤตกรรมการเรยนรแตละสาระการเรยนรตามระดบชนเรยน (รายป) 2. ตวชวดและสำระแกนกลำงภำษำไทย ตวชวด คอ ขอบงชพฤตกรรมการเรยนรของผเรยนในแตละสาระการเรยนร ตวชวดมใชสงใหมในกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ครทกคนรจกและคนเคยกบตวชวดในชอทแตกตางกนตามยคสมย เชน จดประสงคการเรยนร จดประสงคการเรยนรเชงพฤตกรรม ผลการเรยนรทคาดหวง ตวชวดทก าหนดไวตามระดบชนเรยนเปนตวบงชพฤตกรรมการเรยนรของผเรยนตลอดปการศกษา ดงนนแตละตวชวดจงเกดขนไดหลายครง เปรยบเทยบงายๆคอ เราจะเทยบสาระการเรยนรทง 5 สาระฯกบอาหารหลก 5 หม การรบประทานอาหารแตละวนเราตองกนอาหารใหครบทง 5 หม อาหารแตละหมมชนดของอาหารหลากหลายใหเลอก เชน เราอาจเลอกโปรตนจากถว เหด เนอสตว ไขและนมเปนตน แตจะกนอาหารชนดใดทกลาวมาแลวขางตน สงทรางกายไดรบคอสารอาหารประเภทโปรตน เราอาจเลอกอาหารประเภทแปงจากขาว เผอกมน ขนมปง อาหารเสนตางๆ เชนกวยเตยว บะหมกได อาหารหมอนๆกเชนเดยวกน ทเปรยบเทยบสาระการเรยนรกบหมอาหารกเพอสรางความเขาใจวา ตวชวดทกตวสามารถเกดขนไดหลายครง เหมอนชนดของอาหารทเรากนแตละวน แตละเดอน หรอตลอดชวตของเรา


15 | ห น า

กำรจดกำรเรยนรตำมตวชวดและสำระกำรเรยนรแกนกลำง เมอผสอนท าความเขาใจกบตวชวดแลว ขนตอไปคอการท าความเขาใจกบสาระการเรยนรแกนกลาง หลกสตรก าหนดวา สาระการเรยนรแกนกลางทก าหนดใหนนมน าหนกรอยละเจดสบ หมายความวาผสอนสามารถคดสรรบทเรยนจากทองถน หรอพจารณาเรองทนาสนใจมาจดการเรยนรเพมเตมไดอก (ครสวนใหญเขาใจวาเมอโรงเรยนเลอกหนงสอแบบเรยนชดใดแลว กใชเฉพาะหนงสอเรยนเปนบทเรยนและพยายามสอนใหจบกเปนอนหมดภาระหนาท ความเขาใจเชนนไมถกตองตามแนวทางของหลกสตรฉบบน) ผสอนอาจไมตองยดแบบเรยนเลมใดเลมหนงเพยงเลมเดยว แตสามารถเลอกสรรบทเรยนหรอสรางสรรคขนเองได ขอเสนอแนะแนวทางดงน 1. บทเรยนประเภทวรรณคดหรอวรรณกรรมทกระทรวงศกษาธการแนะน า หรอวรรณกรรมทองถนทนาสนใจ บทเรยนประเภทนสงเสรมใหผเรยนเรยนรความเปนมาของชนชาตไทยและความเปนชาตไทยทงดานวฒนธรรม ขนบประเพณ วถชวตและสงคม รวมทงการเรยนรววฒนาการของภาษา ค าศพท ส านวน แนวคดตางๆ 2. บทเรยนประเภทขอมลขาวสารเรองราวทอยในความสนใจ เชน มหาอทกภยของไทย วกฤตการณการเมอง ภาวะขดแยง กรณความชนชมตางๆ (เรองประเภท Hit Hot) บทเรยนประเภทนจะชวงใหผเรยนสนใจความเปลยนแปลง ความเปนไปของผคนและสงคมโลกทกดาน ผสอนสามารถสงเสรมการเรยนรดวยตนเอง การคดวเคราะห การวพากษวจารณตางๆไดเปนอยางด 3. บทเรยนประเภททมคณคาและผสอนเหนวามประโยชนตอผเรยนทงดานคตชวต วธคด การพฒนาคณภาพชวต ตลอดจนการสงเสรมความรแบบรอบรและการสรางความสมพนธเชงบรณาการกบสาระการเรยนรอนๆ

หลงจำกศกษำเนอหำสำระตอนท 1 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 1

สรป มาตรฐานและตวชวดในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ครจะตองน าตวชวดทก าหนดเปนรายปมาวางแผนเพอจดท าโครงสรางรายวชา และค าอธบายรายวชา ซงจะน าไปสการจดท าหนวยการเรยนร และการออกแบบการจดการเรยนการสอนเปนรายหนวยการเรยนรตอไป


16 | ห น า

ตอนท 2 หนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการ

เรองท 2.1 หลกและวธการบรณาการ วธกำรจดกำรเรยนรแบบบรณำกำร การน าบรณาการไปสการปฏบตในชนเรยน โดยทวไปม 4 วธ ดงน

1. การบรณาการแบบสอดแทรก (Infusion Instruction) หมายถง การทผสอนวชาใดวชาหนงสอดแทรกเนอหาของวชาอน ๆ ในการสอนของตน หรอน าผเรยนตางชนมาเรยนรวมกนในหวขอเดยวกน เปนการสอนตามแผนการสอนและประเมนผลโดยผสอนคนเดยว วธนแมวาผเรยนจะเรยนจากผสอนคนเดยว แตกสามารถมองเหนความสมพนธระหวางวชาได ถาผสอนมความรในศาสตรทเกยวของ

ตวอยาง 1. ครนภาน านกเรยนชนประถมศกษาปท 4 และ 5 มาเรยนรวมกนในสาระเรองการ

เขยนเรยงความ เพราะนกเรยนทงสองชนตางกมความรและประสบการณเรองการเขยนเรยงความมากอนแลว

2. ครสมใจสอนประวตสนทรภ แลวอธบายประวตศาสตรสมยรตนโกสนทรตอนตน ซงเปนสมยทกวทานนก าเนด เพอใหนกเรยนเขาใจสภาพสงคมในสมยนน 2. การบรณาการแบบคขนาน (Parallel Instruction) หมายถง การทผสอนตงแต 2 คนขน

ไป ซงสอนตางวชากน มาวางแผนการสอนรวมกน โดยเนนหวเรอง หรอความคดรวบยอด หรอปญหาเดยวกน ซงจะตองก าหนดกจกรรมการเรยนรรวมกนวาจะสอนหวเรอง หรอความคดรวบยอด อะไรในวชาของตน จากนนแตละวชาจะมอบหมายงานใหผเรยนแตกตางกน แตตองสอดคลองกบหวเรอง หรอความคดรวบยอด ทก าหนดไวรวมกน การสอนแตละวชาจะเสรมซงกนและกน ท าใหผเรยนมองเหนความสมพนธเชอมโยงกนระหวางวชาชดเจนยงขน

ตวอยาง ครวทยาศาสตร ครภาษาไทย ครสขศกษา ครพลศกษา ครสงคมศกษา และครศลปะ วางแผนการสอนรวมกนในหวขอเรอง สมดลของชวต แลวเสนอแนะกจกรรมการเรยนรทจะน าไปสอนในวชาของตน ดงน

- วทยาศาสตร สอนความสมดลของระบบนเวศ - ภาษาไทย สอนการเขยนเรยงความในหวขอ ชวตทสมดล - สขศกษาและพลศกษา สอนการรบประทานอาหารและการออกก าลงกายอยางสมดล - สงคมศกษา สอนแนวคดเรองเศรษฐกจพอเพยง - ศลปศกษา สอนการสรางสรรคผลงานทางศลปะ โดยการจดองคประกอบศลปทสมดล 3. การบรณาการแบบสหวทยาการ (Multidisciplinary Instruction) หมายถง การท

ผสอนตงแต 2 คนขนไป ซงสอนตางวชา มาวางแผนการสอนรวมกน โดยก าหนดวาจะสอนหวเรองหรอความคดรวบยอด หรอปญหาเดยวกน แลวแยกกนสอนตามแผนการสอนของตน แตมอบหมายใหผเรยนท างานหรอโครงงานรวมกน ซงจะชวยเชอมโยงความรสาขาวชาตาง ๆ เขาดวยกนอยางเปนรปธรรม ทงน ผสอนแตละคนจะก าหนดเกณฑประเมนผลงานของผเรยนเฉพาะสวนทตนสอนเทานน


17 | ห น า

ตวอยาง ครวทยาศาสตร ครภาษาไทย ครสขศกษา ครสงคมศกษา และครศลปะ มอบหมายใหนกเรยนท าโครงงานท เกยวของกบการอนรกษสงแวดลอมกจกรรมโครงงานของนกเรยน ประกอบดวย ศลปะบนก าแพง (ศลปศกษา) การแสดงละคร (ภาษาไทย) การตรวจวดมลพษในบรเวณโรงเรยน (วทยาศาสตร) การชวยกนก าจดขยะรอบรวโรงเรยน (สขศกษา) การศกษาประวตวนสงแวดลอมโลก (สงคมศกษา) เมอนกเรยนน าเสนอโครงงาน ครแตละรายวชาจะประเมนผลเฉพาะกจกรรมทเกยวของกบรายวชาของตน

4. การสอนบรณาการแบบขามวชา (Transdisciplinary Instruction) หมายถง การทผสอนวชาตาง ๆ มารวมกนปรกษาเพอก าหนดหวเรอง หรอความคดรวบยอด หรอปญหารวมกน แลวรวมกนสอนเปนคณะ (team teaching) โดยสอนผเรยนกลมเดยวกน มอบหมายงานใหนกเรยนท ารวมกน และก าหนดเกณฑในการประเมนผลงานของผเรยนรวมกน

ตวอยาง ครวทยาศาสตร ครภาษาไทย ครสขศกษา ครพลศกษา ครสงคมศกษา และครศลปะ รวมกนสอนหนวยการเรยนรเรอง ชวตทมคณภาพ สาระทก าหนดในหนวยประกอบดวย

- สงคมศกษา สอนเรองสงคมอดมคตในยคยโทเปย (Utopia) - สขศกษา/พลศกษา การรบประทานอาหารและการออกก าลงกายใหถกสขลกษณะ - ภาษาไทย การอานเพอพฒนาคณภาพชวต - วทยาศาสตร ความกาวหนาทางวทยาศาสตรกบการพฒนาคณภาพชวต - ศลปศกษา สนทรยศาสตรกบการพฒนาคณภาพชวต เมอนกเรยนเรยนรสาระทงหมดแลว จะตองน าขอมลตาง ๆ มาน าเสนอเปนแผนภาพ

ความคดแสดงลกษณะชวตทมคณภาพ หรอแสดงละครทสะทอนเรองราวใหสอดคลองกบประเดนทก าหนด

นอกจากการจดการเรยนรแบบบรณาการทงสวธดงกลาวมาแลว หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 ไดก าหนดการประเมนสมรรถนะการอานคดวเคราะหและเขยน ซงหมายถงการประเมนคามสามารถของผเรยนในการอานสอตาง ๆ เชน หนงสอ เอกสาร อนเทอรเนต แลวน าเนอหามาคดวเคราะห เพอน าความรจากการอานมาใชประโยชนในชวตจรง หรอการแกไขปญหาตาง ๆ และสามารถถายทอดความคดเปนภาษาเขยนทเรยบเรยงอยางชดเจน ถกตอง ดงนน ในการจดการเรยนรครจะตองบรณาการทกษะทงสามดานในกลมสาระการเรยนรทตนสอน เพอพฒนาสมรรถนะของผเรยนตามทหลกสตรก าหนด

สรป การบรณาการการเรยนรวชาภาษาไทยในชนเรยนเปนการเชอมโยงเนอหาดานความร ทกษะ กระบวนการ หรอคณลกษณะอนพงประสงคเขามาในการจดการเรยนการสอน โดยทวไปม 4 วธ ไดแก การบรณาการแบบสอดแทรก การบรณาการแบบคขนาน การบรณาการแบบสหวทยาการ และการสอนบรณาการแบบขามวชา


18 | ห น า

ตอนท 2 หนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการ เรองท 2.2 กระบวนการสรางหนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการจาก

หนงสอแบบเรยน กำรจดท ำหนวยกำรเรยนรแบบกำรบรณำกำร การจดท าหนวยการเรยนรแบบบรณาการจะประเมนผลไดสะดวกขน หากครน าความรเรองการออกแบบยอนกลบ (backward design) มาใช เพราะเปนแนวคดทปรบเปลยนการออกแบบกจกรรมการเรยนรตามจดประสงค มาเปนการออกแบบกจกรรมใหสอดคลองกบผลงานของนกเรยนทครจะตองประเมน Wiggins และ McTighe (2006) อธบายวา การออกแบบยอนกลบม 3 ขนตอน ไดแก (1) ระบผลการเรยนร (2) ระบผลงานทตองประเมน และ (3) จดประสบการณการเรยนรและการเรยนการสอน แตละขนมรายละเอยด ดงน ขนตอนท 1 ระบผลกำรเรยนร (identify desired results) ขนตอนนครตองก าหนดสงทผเรยนควรเรยนร เขาใจและสามารถท าไดตามมาตรฐานและตวชวดในหลกสตร ซงเปนความเขาใจทคงทน

Wiggins และ McTighe ไดกลาวถงความเขาใจทคงทน 6 ดาน ดงน 1. สามารถอธบาย (can explain) หมายถง การอธบายเหตการณเรองราวตาง ๆ หรอ

หลกการ โดยแสดงเหตผล ขอมล ขอเทจจรง ปรากฏการณตาง ๆ ทนาเชอถอประกอบการอางอง เชอมโยงกบประเดน หรอปญหาตาง ๆ

2. สามารถตความ (can interpret) หมายถง การแปลความหมายไดชดเจน เลาเหตการณ หรอเรองราวตาง ๆ ได อธบายคณคา หรอมมมองของตนเองประกอบการตความได

3. สามารถประยกตความร (can apply) หมายถง การน าความรไปใชในสถานการณใหม ๆ ไดเหมาะสมกบสถานการณ

4. มมมมอง (have perspective) หมายถง การเขาใจและวเคราะหประเดนตาง ๆ โดยมแนวคด ทฤษฎ ขอมล ขอเทจจรงสนบสนน

5. เหนความส าคญ (can empathize) หมายถง การเขาใจคณคาของบทเรยนตามความคดและประสบการณของตน

6. รจกตนเอง (have self-knowledge) หมายถง การรจกและเขาใจการเรยนรของตนวามสงใดบางทยงไมเขาใจ และสะทอนประสบการณไดชดเจน

ขนตอนท 2 ระบผลงำนทตองประเมน (determine acceptable evidence) ขนตอนนครตองก าหนดผลงานทนกเรยนตองท าเพอแสดงวาเกดการเรยนร สอดคลองกบ

มาตรฐานของหลกสตร การวดผลประเมนผลตามแนวคดน จะตองเปนการวดผลประเมนผลตามสภาพจรงตลอดระยะเวลาของการจดการเรยนร โดยสะทอนมาตรฐานการเรยนรและตวชวดซงเปนเปาหมายท


19 | ห น า

ตองการใหนกเรยนทกคนบรรล และตองใชเกณฑการประเมนแบบ rubrics เปนแนวการใหคะแนน เพราะสามารถจ าแนกระดบความส าเรจในการเรยนรหรอคณภาพของผลงานของผเรยนไดอยางชดเจน ตงแตคณภาพในระดบตองปรบปรงแกไขจนถงระดบดมาก ขนตอนท 3 จดประสบกำรณ กำรเรยนรและกำรเรยนกำรสอน (plan learning experiences and instruction) ขนตอนนเปนการก าหนดวธการจดกจกรรมการเรยนรทเหมาะสมหลงจากก าหนดเปาหมายและผลงานทจะประเมนแลว ครผสอนตองพจารณาค าถามส าคญ ดงน

1) ความรและทกษะอะไรทตองการใหผเรยนเรยนร 2) กจกรรมอะไรทจะท าใหผเรยนมความรและทกษะทตองการ 3) จะสอนอยางไรเพอใหผเรยนบรรลตามเปาหมาย 4) จะใชสอและทรพยากรอะไร ทจะชวยใหผเรยนบรรลเปาหมาย

Wiggins และ McTighe ได เสนอแนวทางการจดการเรยนการสอน โดยใชแนวคด WHERETO ซงมลกษณะดงน

1) W (where and why) หมายถง การคนหาเปาหมายการเรยนรใหชดเจนวาผลการเรยนรทคาดหวงอยท

ไหน ท าไมตองเรยนบทเรยนนโดยตอบค าถามตอไปน 2) H (hook and hold) หมายถง ครผสอนตองดงและตรงความสนใจของผเรยน ความทาทายของการ

จดการเรยนรข นอยท การท าให ผ เรยนเกดแรงจงใจภายใน (intrinsic motivation) อยางมประสทธภาพ อาจเรมทการตงค าถามทเหมาะสมกบประสบการณของผเรยน การใชบทบาทสมมต หรอกรณศกษา ครผสอนควรสรางบรบทการเรยนร ดงน

3) E (explore and experience enable and equip) หมายถง การส ารวจประสบการณเดมและสรางประสบการณใหม ครผสอนตอง

พจารณาประสบการณเดมของผเรยน เพอจะไดทราบวาผเรยนยงขาดความรเรองใดบาง แทนทจะมงแตใหความรใหม โดยไมสนใจวาผเรยนเคยเรยนรอะไรมากอนแลวบาง และตองคดวาควรจดความรทกษะหรอกจกรรมอะไรบางทจะชวยใหผเรยนพฒนาตนเองและท าใหเกดความเขาใจทยงยน

4) R (reflect rethink revise) หมายถง การไตรตรอง คดซ า และทบทวน ครผสอนตองพงระลกวา การทจะท าให

นกเรยนมความร ความช านาญเรองใด ตองจดกจกรรมนนหลาย ๆ ครง เพราะการเรยนร หมายถงการเปลยนแปลงพฤตกรรม ซงจ าเปนตองใชเวลาในการฝกฝน เพอใหเกดความเขาใจทยงยน

5) E (evaluate work and progress) หมายถง การประเมนผลงานและความกาวหนาในการเรยนร ครผสอนตองชวยให

ผเรยนสามารถตรวจสอบตนเอง ประเมนตนเอง และปรบปรงผลงานของตนเอง ทงทเปนรายบคคลและเปนกลม เพอความกาวหนาในการเรยนร เพราะความเขาใจตนเองเปนสงส าคญทสดของการเรยนรตลอดชวต ทงน ตองเนนใหประเมนตนเองอยางซอสตยจงจะชวยใหเกดความเขาใจอยางชดเจนวา ตนเองเรยนรอะไรและยงไมเรยนรอะไร


20 | ห น า

6) T (tailor and personalize the work) หมายถง การปรบแตงกจกรรมการเรยนรใหเหมาะสมกบผเรยนแตละคน ครผสอน

ตองค านงความตองการ แบบการเรยนร ความร เดม และความสนใจของผเรยนเปนรายบคคล และจดการเรยนรไปบรรลเปาหมายทก าหนด โดยใชกจกรรมและกระบวนการเรยนรทเหมาะสมกบความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน และรวมถงการใชสอการเรยนการสอนทหลากหลาย เชน บทอานทมระดบความยากงายตางกนตามศกยภาพของผเรยน การใหผเรยนเลอกวธการน าเสนอผลงานดวยวธตาง ๆ เชน การน าเสนอดวยวาจา การใชภาพ การเขยนรายงาน นอกจากน ครผสอนอาจน าเสนอทางเลอกทหลากหลายในการใหนกเรยนจดท าผลงานในหวขอเดยวกน เชน การวาดภาพ การเขยนบนทกการเรยนร การแสดงละคร เปนตน

7) O (organize for optimal effectiveness) หมายถง การจดระบบการเรยนการสอน ครผสอนตองจดการเรยนรอยางเปนขนตอน เพอใหนกเรยนสามารถพฒนาการเรยนรไดดทสด

สรป การจดท าหนวยการเรยนรแบบบรณาการจะประเมนผลไดสะดวกขน สามารถออกแบบโดยใชการออกแบบย อนกลบ (backward design) เน องจากเปนแนวคดทปรบเปลยนการออกแบบกจกรรมการเรยนรตามจดประสงค มาเปนการออกแบบกจกรรมใหสอดคลองกบผลงานของนกเรยนทครจะตองประเมน มขนตอนดงน ระบผลการเรยนร ระบผลงานทตองประเมน และจดประสบการณการเรยนรและการเรยนการสอน


21 | ห น า

ตอนท 2 หนวยการเรยนรภาษาไทยบรณาการ

เรองท 2.3 แผนการจดการเรยนรภาษาไทยบรณาการ

แผนกำรจดกำรเรยนร กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย ชนประถมศกษำปท 3 ภำคเรยนท ...... หนวยกำรเรยนรท เรอง คนดมสจจะ ครงท 1/6 แผนกำรจดกำรเรยนร เรอง การอานเพอสรปใจความส าคญ เวลำ 1 ชวโมง ผสอน............................................................................................................................................ สอนวนท....................................................................................................................................... 1. สำระส ำคญ 1.1 คนดมสจจะ คอ คนทมความตรง ความแท ความแนนอน รกษาค าพดและการกระท าของตนเอง 1.2 การอานเรอง ผอานตองเกบสาระส าคญของเรองมาเรยบเรยง เปนการสรปใจความส าคญของเรอง 2. จดประสงคกำรเรยนร เมอนกเรยนอานบทเรยน เรอง “คนดมสจจะ” แลวนกเรยนสามารถ (1) สรปใจความส าคญของเรองได

(2) บอกขอคดและน าขอคดไปเปนแนวทางการด าเนนชวตได 3. สำระกำรเรยนร

ดำนควำมร ( K; Knowledge) 1. คนดมสจจะ คอ คนทมความตรง ความแท ความแนนอน รกษาค าพดและการกระท าของตนเอง 2. การอานเพอสรปความและจบใจความส าคญ ผเรยนจะตองปฏบตตามขนตอนดงน 1) อานในใจทถกตองตามหลกการอาน โดยใชรปแบบการสอนอานแบบจกซอว 2) จบใจความส าคญและสรปความจากเรองทอาน พรอมน าเสนอใหสมาชกฟง 3) บอกขอคดและน าไปใชในการด าเนนชวตได

ดำนทกษะกระบวนกำร ( P; Process) 1. การอานเพอสรปใจความส าคญ

2. การคนหาขอคดและน าไปเปนแนวทางในการด าเนนชวตได

ดำนเจตคต คณคำ (A ;Attitude) ชนชมและยกยองคนทมสจจะ พรอมทงเตอนตนใหเปนคนมสจจะ

4. กระบวนกำรจดกำรเรยนร กจกรรมท 1 สนทนำกอนกำรอำน จดประสงค : เพอน านกเรยนเขาสการอานเรอง คนดมสจจะ

สอกำรเรยนร : ภาพการท าความด และท าความชวทพบในชวตประจ าวน วธด ำเนนกจกรรม :


22 | ห น า

1. นกเรยนและครรวมกนสนทนาในประเดนตอไปน - นกเรยนคดวาคนด/คนชวในความคดของนกเรยนมลกษณะอยางไร? - คนด/คนชวตองปฏบตตนอยางไรบาง? - นกเรยนคดวาตนเองเปนคนอยางไร? เพราะอะไร? - เมอท าความด/ความชว จะไดรบผลอยางไรบาง

2. นกเรยนและครดภาพการท าความด/การท าความชว แลวรวมกนอภปรายในสงทเหนในภาพ ในประเดนตอไปน

- ภาพทนกเรยนเหนคอภาพอะไร ? - เหนภาพนแลวคดอยางไร? - เปนภาพการท าความดหรอการท าความชว ? 3. นกเรยนและครรวมกนสรปผลการอภปราย เปรยบเทยบคนดและคนชว จาก

พฤตกรรม/การกระท า ผลทได : นกเรยนรจกลกษณะของคนดและคนชว และมขอมลน าไปสการอานเรองตอไป

กจกรรมท 2 อำนสรปควำม จดประสงค : เพอใหนกเรยนสามารถจบใจความส าคญและสรปความไดถกตองเหมาะสม

สอกำรเรยนร : บทเรยนท 7 เรอง คนดมสจจะ วธด ำเนนกจกรรม :

1. ครแบงนกเรยนออกเปนกลมละ 4- 5 คน แลวใหนกเรยนแตละกลมแบงบทเรยนท 7 เรอง คนดมสจจะ ใหไดเทาๆ กน จากนนแตละคนอานบทเรยนทไดรบผดชอบ ใชเวลา 5 นาท 2. นกเรยนแตละคนคนหาใจความส าคญและสรปความในสวนทตนเองรบผดชอบ เพอเตรยมไปน าเสนอใหเพอนในกลมเขาใจสวนทตนเองอาน 3. นกเรยนเขากลมเหมอนเดม แลวใหแตละคนน าเสนอใจความส าคญและสรปความในสวนทตนเองรบผดชอบใหสมาชกในกลมเขาใจ โดยใชวธการเลาเรองตามความเขาใจ 4. กลมนกเรยนประมาณ 2- 3 กลมออกมาน าเสนอเรองสรปหนาชนเรยน เพอเปนการสรป ผลทได : นกเรยนรจกการสรปความและใจความส าคญของเรองทอาน พรอมทงเขาใจเรองทอาน

กจกรรมท 3 ตรวจสอบควำมเขำใจ จดประสงค : เพอตรวจสอบความเขาใจของนกเรยนหลงการอาน

สอกำรเรยนร : ใบงานท 9.1 วธด ำเนนกจกรรม :

1. ครใหนกเรยนท าใบงานท 9.1 ซงประกอบไปดวย ใจความส าคญและสรปความจากเรองทอาน บอกขอคดและการน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนดวย ใชเวลาในการท า 25 นาท 2. ครสมนกเรยนออกมาน าเสนอผลงานตนเอง และรวมกนวพากษวจารณผลงาน และแลกเปลยนเรยนร 3. นกเรยนและครรวมกนสรปบทเรยนจากทเรยนมาทงหมดในประเดนตอไปน - ใจความส าคญหรอสรปความของเรองนเปนอยางไร?


23 | ห น า

- ตวละครใดทควรเอาเปนแบบอยาง? เพราะอะไร? - เราไมควรท าตามตวละครใด ? เพราะอะไร? - นกเรยนชอบตวละครใดมากทสด ? เพราะอะไร? - นทานเรองนใหอะไรกบนกเรยนบาง? เราจะน าไปใชในชวตไดอยางไร? ผลทได : นกเรยนบอกใจความส าคญของเรองท พรอมทงบอกขอคดของเรองและน าไปใชในการด าเนนชวตไดถกตองเหมาะสม 5. สอและแหลงกำรเรยนร (1) ภาพการท าความด และท าความชวทพบในชวตประจ าวน (2) บทเรยนท 7 เรอง คนดมสจจะ (3) ใบงานท 7.1 6. กระบวนกำรวดและประเมนผล

สงทจะวด วธกำรวด เครองมอทใช พฤตกรรมการเรยนของนกเรยน สงเกตพฤตกรรม แบบสงเกตพฤตกรรม กระบวนการท างานกลม สงเกตพฤตกรรม แบบสงเกตพฤตกรรม ผลงานการท าใบงานท 7.1 ของนกเรยน (งานเดยว)

การน าเสนอผลงาน /การตรวจผลงาน

แบบสงเกตพฤตกรรม/เกณฑการตรวจผลงาน

การสรปผลการเรยนร สงเกตการตอบค าถาม การสงเกต 7. บนทกผลกำรสอน แผนกำรจดกำรเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ผสอน …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ผเรยน …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ผลกำรเรยนรทเกดขน …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


24 | ห น า

ใจควำมส ำคญของเรองทอำนคออะไร?

จงวำดภำพและระบำยสตวละครทนกเรยนชอบมำกทสด พรอมใหเหตผลประกอบ

ใบงำนท 9.1 ตรวจสอบควำมเขำใจ จดประสงค : เพอตรวจสอบความเขาใจของนกเรยนหลงการอาน

ชอ -นามสกล…………………………………… ชน ป.3/........เลขท...................................................... วนท............................................................................

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ชอบเพราะ…...........................................................

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

เดกๆ ลองตอบค ำถำมตอไปนหนอยนะ

ครบเดกๆ ลองตอบค ำถำมตอไปนหนอย

นะครบ


25 | ห น า

แผนกำรจดกำรเรยนร กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย ชนประถมศกษำปท 3 ภำคเรยนท ...... หนวยกำรเรยนรท เรอง คนดมสจจะ ครงท 2/6 แผนกำรจดกำรเรยนร เรอง การคดวเคราะห เวลำ 1 ชวโมง ผสอน............................................................................................................................................. สอนวนท....................................................................................................................................... 1. สำระส ำคญ 1. การคดวเคราะห คอการจ าแนกขอมลออกเปนสวนยอยๆ

2. สะทอนวเคราะหตนเอง คอ การจ าแนกการกระท าของตนวามจดเดน – จดดอย ขอควรแกไข การ3. การใหค ามนสญญาใจในการตงมนท าความดเพอพฒนาคณภาพชวตใหดขน

2. จดประสงคกำรเรยนร เมอก าหนดหวขอเรองใหนกเรยนนกเรยนสามารถ (1) บอกจดเดน- จดดอยของตนเองไดเหมาะสม

(2) วางแผน ตงค ามนสญญา กบตนเองในการท าความด ไดอยางถกตองและเหมาะสม

3. สำระกำรเรยนร ดำนควำมร ( K; Knowledge)

ในแตละวนเราท ากจกรรมตางๆมากมาย บางครงเราท าด บางครงท าไมด การจ าแนกขอด-ขอดอยของตนเองไดจะชวยใหเราเรยนรและสามารถพฒนาตนไปในทางทดขนได

ดำนทกษะกระบวนกำร ( P; Process) การคดวเคราะห การฝกจ าแนกขอมลและการใหเหตผล

ดำนเจตคต คณคำ (A ;Attitude) การวเคราะหตนเองตนเอง ท าใหผเรยนรจกตนเองมากยงขน เพอการเขาใจตนเอง

และพฒนาตนเองใหมคณภาพชวตทดขน 4. กระบวนกำรจดกำรเรยนร

กจกรรมท 1 ชอกจกรรม : เรยนรกรณศกษา จดประสงค : เพอเปนแนวทางใหนกเรยนรจกการวเคราะหการท าความดจากกรณศกษา

สอกำรเรยนร : ใบความรท 9.2.1 บทความ กรณศกษา เรอง “ตามรอย...แทกซคนด” ใบงานท 9.2.1 เรอง เรยนรกรณศกษา

วธด ำเนนกจกรรม : 1. ครแบงนกเรยนออกเปนกลมละ 4 – 5 คน ใหนกเรยนชวยกนอานเรอง “ตามรอย...แทกซ

คนด” 2. นกเรยนชวยกนท าใบงานท 9.2.1 เพอหาขอมล การท าความดของคนขบแทกซ 3. นกเรยนสงตวแทนกลมน าเสนองานหนาชน เพอแลกเปลยนเรยนรและสรปบทเรยนใน

ประเดนตอไปน


26 | ห น า

- จากบทความทอาน นกเรยนมความคดเหน/รสกอยางไรบาง ? เพราะอะไร? - จากบทความนใหประโยชนอะไรแกนกเรยนบาง? - ถานกเรยนเปนคนขบแทกซคนน นกเรยนคดอยางไรกบตนเอง

ผลทได : นกเรยนฝกคดเชงวเคราะหจากกรณศกษา กจกรรมท 2 ชอกจกรรม : รจกตนเอง จดประสงค : เพอใหนกเรยนรจกวเคราะหจดเดน - จดดอยในตนเอง สอกำรเรยนร : ใบงานท 7.2.2 เรอง รจกตนเอง วธด ำเนนกจกรรม :

1. นกเรยนฟงเรอง ชวตแตละวนของนายเอกเขนก ตงแตตนนอนจนกระทงเขานอน แลวสนทนาเชงวพากษและสรปประเดนส าคญรวมกน 2. นกเรยนและครรวมกนสนทนาในประเดนตอไปน

- ในวนหยดนกเรยนท าอะไรบาง? - กจกรรมใดทคดวาเปนประโยชน? และเปนประโยชนอยางไร? เกดขนกบใครบาง? - นกเรยนคดวาในแตละวนตนเองไดท าความดอะไรบาง? และท าอะไรทไมเปนประโยชน ฯลฯ

3. แบงกลมนกเรยนเปนกลมๆ ละ 4-5 คน แตละกลมรบหวขอการสนทนากลม โดยใหปฏบตดงน 3.1 นกเรยนในกลมเลอกหวหนากลม เพอท าหนาทควบคมเวลาในการสนทนาพดคย เลอกเลขากลมเพอท าหนาทจดบนทกขอมลของสมาชกทกคนในการพดคยลงในใบงานท 9.2.2

3.2 ใหนกเรยนแตละคนเลาถงสงทเคยท าด/ไมด ใหครบทกคน 4. ตวแทนกลมน าเสนอผลงานกลม นกเรยนและครรวมกนต-ชมและใหขอเสนอแนะ 5. นกเรยนและครรวมกนสนทนาสรปในหวขอตอไปน - สงทท าแลวดตอตนเอง ตอผอน ตอโลกใบน ไดแกอะไรบาง - สงทท าแลวไมดตอตนเอง ตอผอน ตอโลกใบน ไดแกอะไรบาง - เราควรท าดเพออะไร ฯลฯ ผลทได : นกเรยนฝกการคดวเคราะหพฤตกรรมด/ไมดของตนเอง

กจกรรมท 3 ชอกจกรรม : สญญาใจ จดประสงค : เพอใหนกเรยนใหสญญา ในการท าความดกบตนเอง

สอกำรเรยนร : ใบงานท 9.2.3 เรอง สญญาใจ วธด ำเนนกจกรรม :

1. ท าใบงานท 9.2.3 ใหนกเรยนแตละคนก าหนดค ามนสญญา กบตนเองในการท าความด 2. นกเรยนท าใบงานแลวตกแตงใหสวยงามตามใจชอบ 3. นกเรยนแตละน าเสนอผลงานของตนเองหนาชนเรยน ครและเพอนรวมชนชมค าสญญา 4. นกเรยนและครรวมกนสนทนาเพอสรปบทเรยนในประเดนตอไปน

- นกเรยนไดเรยนรอะไรบาง? - นกเรยนคดวาความดทนกเรยนอยากท าจะส าเรจหรอไม ? เพราะอะไร? - นกเรยนจะน าขอคดทไดจากการท าบทเรยนนไปใชไดอยางไรบาง? ฯลฯ

5. ตดผลงานนกเรยนเพอแลกเปลยนเรยนรรวมกน ผลทได : นกเรยนไดก าหนดค ามนสญญา กบตนเองในการท าความดได


27 | ห น า

5. สอและแหลงกำรเรยนร (1) ใบความรท 9.2.1 บทความ กรณศกษา เรอง “ตามรอย...แทกซคนด”

(2) ใบงานท 9.2.1 / 9.2.2 และ 9.2.3 6. กระบวนกำรวดและประเมนผล

สงทจะวด วธกำรวด เครองมอทใช พฤตกรรมการเรยนของนกเรยน สงเกตพฤตกรรม แบบสงเกตพฤตกรรม กระบวนการท างานกลม สงเกตพฤตกรรม แบบสงเกตพฤตกรรม ผลงานใบงานท 9.2.1,9.2.2,9.2.3 การตรวจผลงาน เกณฑการตรวจผลงาน การสรปผลการเรยนร สงเกตการตอบค าถาม การสงเกต

7. บนทกผลกำรสอน

แผนกำรจดกำรเรยนร ผสอน ผเรยน ผลกำรเรยนรทเกดขน


28 | ห น า

ใบควำมรท 9.2.1 เรอง “ตำมรอย...แทกซ

คนด” จดประสงค : เพอเรยนรคณลกษณะของคนดจากกรณศกษา

ชอกลม…………………………………………….. ชน ป.3/........เลขท...................................................... วนท............................................................................

ชยวฒนมอาชพขบรถแทกซเปนเวลานานกวา 5 ป หาเลยงครอบครวดวยอาชพน ชยวฒนเปนคนหนมนสยโอบออมอาร ชอบชวยเหลอคนทตกทกขไดยากและไดรบความเดอดรอน โดยไมค านงถงตวเอง จงเปนทรกใครของเพอนฝงและคนรอบขาง วนหนง เขาขบรถแทกซคใจตระเวนออกหาผโดยสารบนถนนพระราม 9 วนนฟาฝนจะไมเปนใจสกเทาไร ระหวางทางกสอดสายสายตาหาลกคาทอาจจะมารอเรยกแทกซตามรมทาง ดวยเวลานสถานบนเทงก าลงจะปดบรการ ทวาแทนทจะเปนลกคาเขากลบเหนรถบรรทกดนท าดนหกเรยราดจากกระบะทายเปนทางยาว ดวยความหวงดและเปนพลเมองดเกนกวาจะนงเฉยปลอยเลยตามเลย ชยวฒนกลบเกรงวาดนเหลานเมอถกน าฝนจะสงผลท าใหรถทสญจรผานไปมาเกดอบตเหตได จงตดสนใจจอดรถแลวรถไปโบกใหสญญาณอ านวยความสะดวกแกยวดยานพาหนะทามกลางสายฝนยามดก จากนนเขาโดนรถชนบนทองถนน เพราะคนขบรถทขบตามมามองไมเหนจงท าใหเขาเสยชวตบนทองถนน เขาไมมแมเวลาจะบอกกลาวหรอร าลาลกสาวตวนอยๆ วย 8 ขวบ ทามกลางความเศราโศกเสยใจของญาตมตร สงคมเลงเหนความดมน าใจของเขา จงมการตงกองทนขนรบบรจาคเงนชวยเหลอครอบครวอนแกว ธารน าใจจากทวทกสารทศหลงไหลเขามาชวยเหลอ ท าใหเดกหญงมเงนไวเปนกองทนส ารองชวตเกอบ 2 ลานบาท ขอมลจำก : http://websociety.biz/news/20091225/42732/ ,คนขอมล 11 มนำคม 2553

“ตำมรอย...แทกซคนด”

ใหเดกๆทกคนชวยกนอำนบทอำนนนะครบ

http://www.komchadluek.net/search.php?search=แทกซ

http://www.komchadluek.net/search.php?search=แทกซ

http://websociety.biz/news/20091225/42732/


29 | ห น า

.........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

...............

.........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

...............

.........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

...............

ใบงำนท 9.2.1 เรอง เรยนรกรณศกษำ จดประสงค : เพอเรยนรคณลกษณะของคนดจากกรณศกษา


1.กำรกระท ำของชยวฒน ขอใดบำงทเรยกวำ “ควำมด” 2.ชยวฒน ไดรบผลตอบแทนอยำงไรจำกกำรกระท ำของเขำ? 3. เมอนกเรยนอำนแลวไดขอคดอะไรบำง ?

เดกๆ จะชวยตอบค ำถำมนหนอยนะจะ


30 | ห น า

ใบงำนท 9.2.2 เรอง รจกตนแอง

จดประสงค : เพอใหนกเรยนรจกวเคราะหจดเดน - จดดอยในตนเอง


ท ชอ – สกล ควำมดทเคยท ำมำ สงไมดทเคยท ำมำ 1 2 3 4

เพอนๆ จำท ำอยำงไรฉนจงรจกเพอนๆ เปนอยำงด ขอใหเพอนๆ ชวยกนเขยนขอมลของ

ตนเองนะจะ


31 | ห น า

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

เดกๆ จะสญญำใจกบตนเองวำอยำงไร

ใบงำนท 9.2.3เรอง สญญำใจ

จดประสงค : เพอใหนกเรยนก าหนดค ามนสญญา กบตนเองในการท าความดได

ชอ- นามสกล………………………………………. ชน ป.3/........เลขท...................................................... วนท............................................................................


ควำมดทอยำกท ำเดกๆ อยำกท ำ คอ ……………………………………………………………… ท ำอยำงไรควำมดทวำงไวจงจะส ำเรจ


32 | ห น า

ตอนท 3 กระบวนการจดการเรยนร

เรองท 3.1 แนวคด หลกการ วธการและรปแบบการจดการเรยนร กำรจดกำรเรยนร การจดการเรยนรเปนกระบวนการส าคญในการน าหลกสตรสการปฏบต หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานเปนหลกสตรทมมาตรฐานการเรยนร สมรรถนะส าคญและคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน เปนเปาหมายส าหรบพฒนาเดกและเยาวชน ในการพฒนาผเรยนใหมคณสมบตตามเปาหมายหลกสตรผสอนพยายามคดสรรกระบวนการเรยนร จดการเรยนรโดยชวยใหผเรยนเรยนรผานสาระทก าหนดไวในหลกสตร ๘ กลมสาระการเรยนร รวมทงปลกฝงเสรมสรางคณลกษณะอนพงประสงค พฒนาทกษะตางๆ อนเปนสมรรถนะส าคญใหผเรยนบรรลตามเปาหมาย

1. หลกกำรจดกำรเรยนร การจดการเรยนรเพอใหผเรยนมความรความสามารถตามมาตรฐานการเรยนร สมรรถนะส าคญ และคณลกษณะอนพงประสงคตามทก าหนดไวในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน โดยยดหลกวา ผเรยนมความส าคญทสด เชอวาทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได ย ดประโยชนทเกดกบผเรยน กระบวนการจดการเรยนรตองสงเสรมใหผเรยน สามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ ค านงถงความแตกตางระหวางบคคลและพฒนาการทางสมอง เนนใหความส าคญทงความร และคณธรรม

2. กระบวนกำรเรยนร การจดการเรยนรท เนนผ เรยนเปนส าคญ ผ เรยนจะตองอาศยกระบวนการเรยนรทหลากหลาย เปนเครองมอทจะน าพาตนเองไปสเปาหมายของหลกสตร กระบวนการเรยนรทจ าเปนส าหรบผเรยน อาท กระบวนการเรยนรแบบบรณาการ กระบวนการสรางความร กระบวนการคด กระบวนการทางสงคม กระบวนการเผชญสถานการณและแกปญหา กระบวนการเรยนร จากประสบการณจรง กระบวนการปฏบต ลงมอท าจรง กระบวนการจดการ กระบวนการวจย กระบวนการเรยนรการเรยนรของตนเองกระบวนการพฒนาลกษณะนสย

กระบวนการเหลานเปนแนวทางในการจดการเรยนรทผเรยนควรไดรบการฝกฝน พฒนา เพราะจะสามารถชวยใหผเรยนเกดการเรยนรไดด บรรลเปาหมายของหลกสตร ดงนน ผสอนจงจ าเปนตองศกษาท าความเขาใจในกระบวนการเรยนรตาง ๆ เพอใหสามารถเลอกใชในการจดกระบวนการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ

3. กำรออกแบบกำรจดกำรเรยนร ผสอนตองศกษาหลกสตรสถานศกษาใหเขาใจถงมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สมรรถนะส าคญของผเรยน คณลกษณะอนพงประสงค และสาระการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยน แลวจงพจารณาออกแบบการจดการเรยนรโดยเลอกใชวธสอนและเทคนคการสอน สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล เพอใหผเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพและบรรลตามเปาหมายทก าหนด


33 | ห น า

4. บทบำทของผสอนและผเรยน การจดการเรยนรเพอใหผเรยนมคณภาพตามเปาหมายของหลกสตร ทงผสอนและผเรยนควรมบทบาท ดงน

4.1 บทบำทของผสอน 1) ศกษาวเคราะหผเรยนเปนรายบคคล แลวน าขอมลมาใชในการวางแผน

การจดการเรยนร ททาทายความสามารถของผเรยน 2) ก าหนดเปาหมายทตองการใหเกดขนกบผเรยน ดานความรและทกษะ

กระบวนการ ทเปนความคดรวบยอด หลกการ และความสมพนธ รวมทงคณลกษณะอนพงประสงค 3) ออกแบบการเรยนรและจดการเรยนรทตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลและพฒนาการทางสมอง เพอน าผเรยนไปสเปาหมาย

4) จดบรรยากาศทเออตอการเรยนร และดแลชวยเหลอผเรยนใหเกดการ เรยนร

5) จดเตรยมและเลอกใชสอใหเหมาะสมกบกจกรรม น าภมปญญาทองถน เทคโนโลยทเหมาะสมมาประยกตใชในการจดการเรยนการสอน

6) ประเมนความกาวหนาของผเรยนดวยวธการทหลากหลาย เหมาะสมกบ ธรรมชาตของวชาและระดบพฒนาการของผเรยน

7) วเคราะหผลการประเมนมาใชในการซอมเสรมและพฒนาผเรยน รวมทง ปรบปรงการจดการเรยนการสอนของตนเอง

4.2 บทบำทของผเรยน 1) ก าหนดเปาหมาย วางแผน และรบผดชอบการเรยนรของตนเอง 2) เสาะแสวงหาความร เขาถงแหลงการเรยนร วเคราะห สงเคราะหขอความร ตงค าถาม คดหาค าตอบหรอหาแนวทางแกปญหาดวยวธการตาง ๆ 3) ลงมอปฏบตจรง สรปสงทไดเรยนรดวยตนเอง และน าความรไปประยกตใชในสถานการณตาง ๆ 4) มปฏสมพนธ ท างาน ท ากจกรรมรวมกบกลมและคร 5) ประเมนและพฒนากระบวนการเรยนรของตนเองอยางตอเนอง สอกำรเรยนร

สอการเรยนรเปนเครองมอสงเสรมสนบสนนการจดการกระบวนการเรยนร ใหผเรยนเขาถงความร ทกษะกระบวนการ และคณลกษณะตามมาตรฐานของหลกสตรไดอยางมประสทธภาพ สอการเรยนรมหลากหลายประเภท ทงสอธรรมชาต สอสงพมพ สอเทคโนโลย และเครอขาย การเรยนรตางๆ ทมในทองถน การเลอกใชสอควรเลอกใหมความเหมาะสมกบระดบพฒนาการ และลลาการเรยนรทหลากหลายของผเรยน

การจดหาสอการเรยนร ผเรยนและผสอนสามารถจดท าและพฒนาขนเอง หรอปรบปรงเลอกใชอยางมคณภาพจากสอตางๆ ทมอยรอบตวเพอน ามาใชประกอบในการจดการเรยนรทสามารถสงเสรมและสอสารใหผเรยนเกดการเรยนร โดยสถานศกษาควรจดใหมอยางพอเพยง เพอพฒนาใหผเรยน เกดการเรยนรอยางแทจรง สถานศกษา เขตพนทการศกษา หนวยงานทเกยวของและผมหนาทจดการศกษาขนพนฐาน ควรด าเนนการดงน


34 | ห น า

๑. จดใหมแหลงการเรยนร ศนยสอการเรยนร ระบบสารสนเทศการเรยนร และเครอขาย การเรยนรทมประสทธภาพทงในสถานศกษาและในชมชน เพอการศกษาคนควาและการแลกเปลยนประสบการณการเรยนร ระหวางสถานศกษา ทองถน ชมชน สงคมโลก ๒. จดท าและจดหาสอการเรยนรส าหรบการศกษาคนควาของผเรยน เสรมความรใหผสอน รวมทงจดหาสงทมอยในทองถนมาประยกตใชเปนสอการเรยนร ๓. เลอกและใชสอการเรยนรทมคณภาพ มความเหมาะสม มความหลากหลาย สอดคลอง กบวธการเรยนร ธรรมชาตของสาระการเรยนร และความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน ๔. ประเมนคณภาพของสอการเรยนรทเลอกใชอยางเปนระบบ ๕. ศกษาคนควา วจย เพอพฒนาสอการเรยนรใหสอดคลองกบกระบวนการเรยนรของผเรยน ๖. จดใหมการก ากบ ตดตาม ประเมนคณภาพและประสทธภาพเกยวกบสอและการใชสอ การเรยนรเปนระยะๆ และสม าเสมอ

ในการจดท าการเลอกใช และการประเมนคณภาพสอการเรยนรทใชในสถานศกษาควรค านงถงหลกการส าคญของสอการเรยนร เชน ความสอดคลองกบหลกสตร วตถประสงคการเรยนร การออกแบบกจกรรมการเรยนร การจดประสบการณใหผเรยน เนอหามความถกตองและทนสมย ไมกระทบความมนคงของชาต ไมขดตอศลธรรม มการใชภาษาทถกตอง รปแบบการน าเสนอทเขาใจงาย และนาสนใจ กำรวดและประเมนผลกำรเรยนร การวดและประเมนผลการเรยนรของผเรยนตองอยบนหลกการพนฐานสองประการคอ การประเมนเพอพฒนาผเรยนและเพอตดสนผลการเรยน ในการพฒนาคณภาพการเรยนรของผเรยนใหประสบผลส าเรจนน ผเรยนจะตองไดรบการพฒนาและประเมนตามตวชวดเพอใหบรรลตามมาตรฐานการเรยนร สะทอนสมรรถนะส าคญ และคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนซงเปนเปาหมายหลกในการวดและประเมนผลการเรยนรในทกระดบไมวาจะเปนระดบชนเรยน ระดบสถานศกษา ระดบเขตพนทการศกษาและระดบชาต การวดและประเมนผลการเรยนร เปนกระบวนการพฒนาคณภาพผเรยนโดยใชผลการประเมนเปนขอมลและสารสนเทศทแสดงพฒนาการ ความกาวหนา และความส าเรจทางการเรยนของผเรยน ตลอดจนขอมลทเปนประโยชนตอการสงเสรมใหผเรยนเกด การพฒนาและเรยนรอยางเตมตามศกยภาพ การวดและประเมนผลการเรยนร แบงออกเปน ๔ ระดบ ไดแก ระดบชนเรยน ระดบสถานศกษา ระดบเขตพนทการศกษา และระดบชาต มรายละเอยด ดงน

๑. กำรประเมนระดบชนเรยน เปนการวดและประเมนผลทอยในกระบวนการจดการเรยนร ผสอนด าเนนการเปนปกตและสม าเสมอ ในการจดการเรยนการสอน ใชเทคนคการประเมนอยางหลากหลาย เชน การซกถาม การสงเกต การตรวจการบาน การประเมนโครงงาน การประเมนชนงาน/ภาระงาน แฟมสะสมงาน การใชแบบทดสอบ ฯลฯ โดยผสอนเปนผประเมนเองหรอเปดโอกาส ใหผเรยนประเมนตนเอง เพอนประเมนเพอน ผปกครองรวมประเมน ในกรณทไมผานตวชวดใหมการสอนซอมเสรม การประเมนระดบชนเรยนเปนการตรวจสอบวา ผเรยนมพฒนาการความกาวหนาใน การเรยนร อนเปนผลมาจากการจดกจกรรมการเรยนการสอนหรอไม และมากนอยเพยงใด มสงท


35 | ห น า

จะตองไดรบการพฒนาปรบปรงและสงเสรมในดานใด นอกจากนยงเปนขอมลใหผสอนใชปรบปรงการเรยนการสอนของตนดวย ทงนโดยสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด

๒. กำรประเมนระดบสถำนศกษำ เปนการประเมนทสถานศกษาด าเนนการเพอตดสนผลการเรยนของผเรยนเปนรายป/รายภาค ผลการประเมนการอาน คดวเคราะหและเขยน คณลกษณะอนพงประสงค และกจกรรมพฒนาผเรยน นอกจากนเพอใหไดขอมลเกยวกบการจดการศกษาของสถานศกษา วาสงผลตอการเรยนรของผเรยนตามเปาหมายหรอไม ผเรยนมจดพฒนาในดานใด รวมทงสามารถน าผลการเรยนของผเรยนในสถานศกษาเปรยบเทยบกบเกณฑระดบชาต ผลการประเมนระดบสถานศกษาจะเปนขอมลและสารสนเทศเพอการปรบปรงนโยบาย หลกสตร โครงการ หรอวธการจดการเรยนการสอน ตลอดจนเพอการจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาตามแนวทางการประกนคณภาพการศกษาและการรายงานผลการจดการศกษาตอคณะกรรมการสถานศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ผปกครองและชมชน ๓. กำรประเมนระดบเขตพนทกำรศกษำ เปนการประเมนคณภาพผเรยนในระดบเขตพนทการศกษาตามมาตรฐานการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน เพอใชเปนขอมลพนฐานในการพฒนาคณภาพการศกษาของเขตพนทการศกษา ตามภาระความรบผดชอบ สามารถด าเนนการโดยประเมนคณภาพผลสมฤทธของผเรยนดวยขอสอบมาตรฐานทจดท าและด าเนนการโดยเขตพนทการศกษา หรอดวยความรวมมอกบหนวยงานตนสงกด ในการด าเนนการจดสอบ นอกจากนยงไดจากการตรวจสอบทบทวนขอมลจากการประเมนระดบสถานศกษาในเขตพนทการศกษา ๔. กำรประเมนระดบชำต เปนการประเมนคณภาพผเรยนในระดบชาตตามมาตรฐาน การเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน สถานศกษาตองจดใหผเรยนทกคนทเรยน ในชนประถมศกษาปท ๓ ชนประถมศกษาปท ๖ ชนมธยมศกษาปท ๓ และชนมธยมศกษาปท ๖ เขารบการประเมน ผลจากการประเมนใชเปนขอมลในการเทยบเคยงคณภาพการศกษาในระดบตาง ๆ เพอน าไปใชในการวางแผนยกระดบคณภาพการจดการศกษา ตลอดจนเปนขอมลสนบสนนการตดสนใจในระดบนโยบายของประเทศ ขอมลการประเมนในระดบตาง ๆ ขางตน เปนประโยชนตอสถานศกษาในการตรวจสอบทบทวนพฒนาคณภาพผเรยน ถอเปนภาระความรบผดชอบของสถานศกษาทจะตองจดระบบดแลชวยเหลอ ปรบปรงแกไข สงเสรมสนบสนนเพอใหผเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพบนพนฐานความแตกตางระหวางบคคลทจ าแนกตามสภาพปญหาและความตองการ ไดแก กลมผเรยนทวไป กลมผเรยนทมความสามารถพเศษ กลมผเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนต า กลมผเรยนทมปญหาดานวนยและพฤตกรรม กลมผเรยนทปฏเสธโรงเรยน กลมผเรยนทมปญหาทางเศรษฐกจและสงคม กลมพการทางรางกายและสตปญญา เปนตน ขอมลจากการประเมนจงเปนหวใจของสถานศกษาในการด าเนนการชวยเหลอผเรยนไดทนทวงท ปดโอกาสใหผเรยนไดรบการพฒนาและประสบความส าเรจในการเรยน สถานศกษาในฐานะผรบผดชอบจดการศกษา จะตองจดท าระเบยบวาดวยการวดและประเมนผลการเรยนของสถานศกษาใหสอดคลองและเปนไปตามหลกเกณฑและแนวปฏบตทเปนขอก าหนดของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน เพอใหบคลากรทเกยวของทกฝายถอปฏบตรวมกน


36 | ห น า

สรป การพฒนาผเรยนใหมคณสมบตตามเปาหมายหลกสตร ผสอนควรมความรเกยวกบหลกการจดการเรยนร กระบวนการจดการเรยนร การออกแบบการจดการเรยนร บทบาทของผสอนและผเรยน สอการสอน และการวดและประเมนผลการเรยนร


37 | ห น า


เรองท 3.2 จดเนนและสมรรถนะของผเรยน สมรรถนะส ำคญของผเรยน ในการพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ผสอนควรมงพฒนาผเรยนใหมสมรรถนะส าคญ 5 ประการ ดงน

1. ควำมสำมำรถในกำรสอสำร เปนความสามารถในการรบและสงสาร มวฒนธรรมในการใชภาษาถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสก และทศนะของตนเองเพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม รวมทงการเจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวยหลกเหตผลและความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสาร ทมประสทธภาพโดยค านงถงผลกระทบทมตอตนเองและสงคม

2. ควำมสำมำรถในกำรคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห การคด อยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ และการคดเปนระบบ เพอน าไปสการสรางองคความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม

3. ควำมสำมำรถในกำรแกปญหำ เปนความสามารถในการแกปญหาและอปสรรคตางๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสมบนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรมและขอมลสารสนเทศ เขาใจความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา และมการตดสนใจทมประสทธภาพโดยค านงถงผลกระทบทเกดขนตอตนเอง สงคมและสงแวดลอม 4. ควำมสำมำรถในกำรใชทกษะชวต เปนความสามารถในการน ากระบวนการตาง ๆ ไปใชในการด าเนนชวตประจ าวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การท างาน และการอยรวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอน 5. ควำมสำมำรถในกำรใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอก และใช เทคโนโลยดานตาง ๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคม ในดานการเรยนร การสอสาร การท างาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม สมรรถนะส าคญของผเรยน กจกรรม 1. ความสามารถในการสอสาร

- รบสารดวยการอาน เชน อานหนงสอตามความสนใจ อานบทความ อานนทาน อานขาวและเหตการณประจ าวน อานเรองสน ฯลฯ - รบสารดวยการฟง เชน ฟงเพลง ฟงเสยงตางๆ ฯลฯ - รบสารดวยการด เชน ดสอภาพ สอวดทศนคลปวดโอ สอโฆษณาทางโทรทศน ฯลฯ - สงสารดวยการพด เชน พดแสดงความคดเหน พดแสดงความรสก


38 | ห น า

สมรรถนะส าคญของผเรยน กจกรรม จากเรองทฟงและด พดโนมนาวใจ พดอภปราย พดโตวาท พดรายงานการศกษาคนควา ฯลฯ - สงสารดวยการเขยน เชน เขยนบรรยายเกยวกบลกษณะของคน สตว สงของ สถานท เขยนบนทกประจ าวน เขยนจดหมาย เขยนเรองตามจนตนาการ เขยนเรยงความ เขยนแผนภาพโครงเรอง เขยนแผนภาพความคด เขยนยอความจากเรองทอาน เขยนรายงาน เขยนวเคราะหวจารณและแสดงความร ความคดเหน ฯลฯ - กระบวนการเรยนรทกษะการอาน การคด และการเขยน

๒. ความสามารถในการคด - กจกรรมสรางค าใหม - กจกรรมแสดงความคดเหนจากวรรณคดหรอสงทอานและสอตางๆ เชน สอวดทศน สอโฆษณาทางโทรทศน - การวเคราะหคณคาและขอคดจากวรรณคดหรอเรองทอาน - กจกรรมตอบปญหาโดยใชค าถามกระตนการคด - กจกรรมเลานทานโดยนทานเรองเกาเอามาเลาใหม

๓. ความสามารถในการแกปญหา

- การก าหนดสถานการณตางๆ แลวใหนกเรยนคดแกปญหา - กจกรรมแสดงบทบาทสมมต - กจกรรมเกม - กจกรรมตอบค าถาม

๔. ความสามารถในการใชทกษะชวต

- กจกรรมกลม (ทกษะการท างานรวมกบผอน) - กจกรรมทสงเสรมความสามารถดานความเปนผน า เชน การเปนพธกร การเปนหวหนากลม - กจกรรมทสงเสรมใหนกเรยนเหนความส าคญของภาษาไทย และความส าคญของการอานสามารถน าทกษะทางภาษาไทยไปปรบใชในชวตประจ าวนได เชน กจกรรมวนภาษาไทยแหงชาต กจกรรมวนสนทรภ ใหนกเรยนอานหนงสอตามความสนใจ ฯลฯ

๕. ความสามารถในการใชเทคโนโลย

- กจกรรมทใหนกเรยนไดใชเทคโนโลยในการศกษาคนควา เชน ท ารายงานหรอโครงงานทางภาษาไทย การใชโปรมแกรม Power point น าเสนอขอมล หรอการสบคนขอมลทาง Internet

สรป สมรรถนะส าคญของผเรยนทผสอนควรมงพฒนา 5 สมรรถนะ ไดแก ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต และความสามารถในการใชเทคโนโลย


39 | ห น า


เรองท 3.3 พหปญญาและแนวทางการจดกจกรรมการเรยนร

พฒนำศกยภำพเพอสรำงควำมเปนอจฉรยะ ดร. โฮเวรด การดเนอร (Howard Gardner) แหงมหาวทยาลยฮารวารด ผเปนเจาของทฤษฎพหปญญา (Multiple Intelligences) กลาววา อจฉรยภาพของมนษยม 8 ประการ ดงน

1. อจฉรยภำพดำนภำษำและกำรสอสำร คอ คนทมความสามารถทางภาษา ใชภาษาเปนเครองมอของการตดตอสอสารและการเรยนร ตวอยางชพทตองการคนทมทกษะทางภาษาสง เชน นกประชาสมพนธ นกการทตนกกลอน นกเขยน ครอาจารย นกกฎหมาย เปนตน คนทมความสามารถดานภาษาเปนคนชางสงเกต บางคนสามารถใชภาษาไดหลายภาษา ท าใหเรยนรไดมากปรบตวไดด กลายเปนคนทมเสนหนารกนาคบหา

2. อจฉรยภำพดำนรำงกำยและกำรเคลอนไหว คอ คนทสมองท างานเรวและทรงพลงเปนพเศษเมอไดเลน ไดออกก าลง ไดเตนรวมทงการบงคบเครองยนตกลไกตางๆ เปนคนทใชรางกายในการเรยนร ซง การเคลอนไหวจะชวยใหสมองของเราดขน และถาเราไดเรยนรสงใหมๆสมองจะหลงสารเคมแหงการเรยนรออกมา สารตวนท าใหเราสดชน รสกเตมตนเหมอนมความหวงเพมขน สขภาพจตจะดขน ถาเราเคลอนไหวออกก าลงกายเปนประจ า ทงสมองและสขภาพจตของเรากจะดขนเปนล าดบ

3. อจฉรยภำพทำงดำนมตสมพนธและกำรจนตภำพ คอ คนทจ าแมน มองหรออานอะไรจะเหนเปนภาพตงแตตนจนจบ คนทสรางแผนภาพขอมลไวในสมองหากมขอมลจ านวนมากและซบซอนเขากสามารถแบงแยกจดหมวดหม จดระบบและน าเสนอใหคนอนเขาใจไดงายๆ คนทมอจฉรยภาพทางดานมตสมพนธและการจนตภาพ มกจะมอาชพเปนสถาปนก นกประดษฐนกสรางสรรคผลงานใหมๆ นกออกแบบงานตางๆ

4. อจฉรยภำพทำงดำนตรรกะและคณตศำสตร คนกลมนเปนคนชางสงสย ชอบสบคนขอมล สามารถสรปความคดรวบยอดทางคณตศาสตรวทยาศาสตร ออกมาไดชดเจนและเปนเหตเปนผล เราใชทกษะดานตรรกะและคณตศาสตรในชวตประจ าวนโดยทเราไมรตว เชน การขบรถ การเลอกซอสงของ การบรหารเวลา การบรหารเงน การเปนนกวจย เปนตน หากเราออนหดดานตรรกะและคณตศาสตรมากอน เราอาจเรมตนพฒนาตนเองโดยพฒนาทกษะการท างานทเกยวของกบตวเลข ขอมลเชงสถต ฝกท า Mind Maps เปนตน

5. อจฉรยภำพทำงดำนกำรเขำใจตนเอง คนกลมนชอบการอยนงๆกบตวเอง มองและท าความเขาใจกบความคดของตนเอง มความสขกบการคดไปคดมา ถามตอบตวเองอยเนองๆ สามารถท าความรจกและเขาใจตนเอง เขาใจถง การมชวตอยและการเปนมนษย นอกจากนยงมความสามารถในการรอารมณตนเอง ภาคภมใจในตนเอง และหากมความทกขกปลอบใจตนเองได

6. อจฉรยภำพทำงดำนมนษยสมพนธและกำรเขำใจผอน คนกลมนจะมความสขสดชน สดใสเมอไดเจอะเจอพบปะผคน สามารถพดคยไดอยางสนกสนาน โนมนาวจตใจคนใหเหนคลอยตามหรอเปลยนความคดดวยความเตมใจ คนกลมนเปนนกฟงทดและน าขอมลจากการฟงมาปรบกระบวนยทธ หรอตดสนใจเพอผลทดกวาเดม


40 | ห น า

7. อจฉรยภำพทำงดำนกำรเขำใจธรรมชำต ในอดตอจฉรยภาพดานนมอยในตวมนษยเพอการด ารงชพและการอยรอด แตในปจจบนอจฉรยภาพดานน ถกลดบทบาทใหแคบลง เหลอความส าคญเฉพาะกลมคนทท างานดานเกษตรและวทยาศาสตร ทงทความเปนจรงสมองของเราไดรบการออกแบบมาใหชอบธรรมชาต และรบรถงความรสกวาธรรมชาตใหความสขแกเรา คณคาของอจฉรยภาพดานนจะชวยใหเรามองสรรพสงแบบองครวม เขาใจถงการทเราเปนสวนหนงของธรรมชาต ทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา

8. อจฉรยภำพทำงดำนดนตรและจงหวะ เปนคนทรกเสยงเพลง รกดนตร สามารถฟงและแยกเสยงตวโนต จบจงหวะไดชดเจน รองเพลงไมเพยน แตงเพลงเกง อจฉรยภาพดานนเปนพรสรรคของคนมากกวาเปนพรแสวง อจฉรยภาพดานดนตรชวยใหคนจ าแมน เพราะความสามารถดานนมลกษณะพเศษทชวยจดระบบคลนสมองใหผอนคลายและเหมาะกบการเรยนร

มนษยเรามความสามารถซอนอยมากมาย บางอยางเปนพรสวรรค บางอยางเปนพรแสวง ทานป.อ. ปยตโต กลาวไววา “ธรรมชาตของมนษยกคอตองฝก ตองศกษา และมนษยนนเปนสตวโลกทฝกไดจรง” ดงนนเราจะตองศกษาฝกฝนพฒนาตวเองใหดขน เจรญขน จะไดมชวตทดงาม มความสขเปนอสระและอยรวมกนไดอยางมสนตสขในสงคมและในโลก

สรป ระดบความสามารถทางสมองของมนษยสามารถฝกฝนและพฒนาใหมความฉลาดและกาวหนาใหเตมศกยภาพทมอยได โดยอจฉรยภาพของมนษยม 8 ประการ (Howard Gardner) ไดแก อจฉรยภาพดานภาษาและการสอสาร ดานรางกายและการเคลอนไหว ดานมตสมพนธและการจนตภาพ ดานตรรกะและคณตศาสตร ดานการเขาใจตนเอง ดานมนษยสมพนธและการเขาใจผอน และทางดานการเขาใจธรรมชาต


41 | ห น า


เรองท 3.4 การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ควำมหมำยของกำรจดกำรเรยนรทเนนผเรยนเปนส ำคญ แนวคดการจดการศกษาทเนนผเรยนเปนส าคญมรากฐานมาจากนกปรชญา สาขาปฏบตนยม (Pragmatism) โดยนกปรชญาคนส าคญ คอ Jean Jacques Roussau และ John Locke ตอมาไดขยายแนวคดไปสปรชญาการศกษาสาขาพพฒนนยม (Progressivism) โดย Froebel, Pestalozzi, Kilpatrick (Darling, 1994; Felder, 2004) บคคลส าคญท ท าใหแนวคดน เปนท ยอมรบอยางแพรหลาย คอ John Dewey (1963) ซ งเปนผบกเบกแนวคดเรองการเรยนรจากการปฏบต (learning by doing) แนวคดนไดรบการพสจนวาสามารถพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะทตองการอยางไดผล ซงทวโลกยอมรบแนวคดนมานานแลว การจดการเรยนรโดยเนนใหผเรยนปฏบตจรงเปนการเปลยนบทบาททางการเรยนรของผ เรยนจากการเปนฝายเรยนรแบบรบขอมล (passive learning) มาเปนการเรยนรโดยการจดท ากระท ากบขอมล (active learning) การเปลยนแปลงครงนจงเปนจดเรมตนของการจดการเรยนรทเนนบทบาทของผเรยน ตอมา Carl R. Rogers ไดรเรมใชค าวา child – centered เปนครงแรก ในหนงสอ Freedom to Learn โดยมความเชอวาผเรยนควรมอสระและความสขในการเรยนร ผเรยนแตละคนมคณคาและสามารถพฒนาไดตามศกยภาพของตน ผสอนมหนาทสงเสรมความคดของผเรยนและอ านวยความสะดวกใหผเรยนไดพฒนาศกยภาพนนอยางเตมท ทงน ไดมการขยายถอยค าทแสดงแนวคดทางการสอนลกษณะน คอ student – centered และ learner – centered เมอพจารณาความหมายของถอยค า จะเหนวาการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ หมายถง การจดการเรยนรทเนนประโยชนของผเรยนเปนหลก เพราะหากเราเหนความส าคญของใครกตาม กจะตองใหความรก ความปรารถนาดและเปนคณคาของผนนเสมอ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2542) อธบายวา การจดการเรยนรลกษณะนมความหมาย 2 ดาน คอ ความหมายดานผเรยน หมายถง กระบวนการเรยนรทผเรยนมสวนรวม เนนการปฏบตจรง การพฒนา กระบวนการคด การมอสระในการเรยนรตามความถนดและความสนใจดวยวธการและแหลงเรยนรทหลากหลาย สามารถน าความรและประสบการณไปใชได ความหมายดานผจด หมายถง กระบวนการจดการเรยนรทค านงถงความแตกตางระหวางบคคล การเนนประโยชนสงสดของผเรยนเปนส าคญ การเคารพในศกดศรสทธของผเรยน โดยมการวางแผนการจดประสบการณการเรยนรอยางเปนระบบ หลกกำรจดกำรเรยนรทเนนผเรยนเปนส ำคญ ประเวศ วะส (2542) ไดเสนอแนะกระบวนการทางปญญา 10 ประการ ในการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ เพอใหสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต สรปไดดงน

1. ฝกสงเกต การฝกสงเกตจะท าใหเกดปญญาและโลกทรรศน 2. ฝกบนทก เปนการพฒนาปญญา ควรฝกใหผเรยนจดบนทกโดยก าหนดรายละเอยดตาม

วยของผเรยน


42 | ห น า

3. ฝกการน าเสนอ ใชในกรณการใหผเรยนท างานกลม การน าเสนอใหรเรองเปนการพฒนาปญญาทงของผน าเสนอและกลม

4. ฝกการฟง การฝกฟงท าใหฉลาดขนและน าไปสความเปนพหสต 5. ฝกปจฉา-วปสสนา การฝกถาม-ตอบ เปนการฝกใชเหตผลในการวเคราะห สงเคราะห

เพอใหเกดความเขาใจแจมแจงขน 6. ฝกตงสมมตฐานและตงค าถาม เมอผเรยนเรยนรแลว ควรใหผเรยนฝกตงค าถามเกยวกบ

บทเรยน 7. ฝกการคนหาค าตอบ การคนหาค าตอบจะท าใหไดความรเพมขน 8. ฝกการวจย เพอหาค าตอบและคนพบความรใหม 9. ฝกเชอมโยงบรณาการ เพอใหผเรยนเหนภาพรวมของความรทงหมด 10. ฝกการเขยนเรยบเรยงทางวชาการ การเขยนเรยบเรยงทางวชาการท าใหผเรยนศกษา

คนควาความร เพอหาหลกฐานมาอางอง ท าใหเรยนรไดกวางขวางขน คณะอนกรรมการปฏรปการเรยนร ส านกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต (2543) ไดพฒนา

ตวบงชการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญขน โดยก าหนดตวบงชการเรยนดานการเรยนรของผเรยน 9 ขอ และตวบงชดานการจดการเรยนรของคร 10 ขอ ตวบงชดงกลาวใชเปนหลกการในการจดการเรยนรไดดงน

ตวบงชดำนกำรเรยนรของผเรยน 1. ผเรยนมประสบการณตรงสมพนธกบธรรมชาตและสงแวดลอม 2. ผเรยนฝกปฏบตจนคนพบความถนดและวธการของตนเอง 3. ผเรยนท ากจกรรมการเรยนรโดยการแลกเปลยนกบกลม 4. ผเรยนฝกการคดอยางหลากหลายและสรางสรรคจนตนาการตลอดจนไดแสดงออกอยาง

ชดเจนและมเหตผล 5. ผเรยนไดรบการเสรมแรงใหคนหาค าตอบ แกปญหา ทงดวยตนเอง และรวมดวยชวยกน 6. ผเรยนไดฝกคนควารวบรวมขอมลและสรางสรรคความรดวยตนเอง 7. ผเรยนไดเลอกท ากจกรรมตามความสามารถความถนดและความสนใจของตนเองอยางม

ความสข 8. ผเรยนฝกตนเองใหมวนยและมความรบผดชอบในการท างาน 9. ผเรยนฝกประเมน ปรบปรงตนเองและยอมรบผอนตลอดจนสนใจใฝหาความรอยาง

ตอเนอง ตวบงชดำนกำรจดกำรเรยนรของคร 1. ครเตรยมการสอนทงเนอหาและวธการ 2. ครจดสงแวดลอมและบรรยากาศทปลกเรา จงใจและเสรมแรงใหผเรยนเกดการเรยนร 3. ครเอาใจใสนกเรยนเปนรายบคคล และแสดงความเมตตาผเรยนอยางทวถง 4. ครจดกจกรรมและสถานการณใหใหผเรยนไดแสดงออกและคดอยางสรางสรรค 5. ครสงเสรมใหผเรยนฝกคดฝกท าและฝกปรบปรงตนเอง 6. ครสงเสรมกจกรรมแลกเปลยนการเรยนรจากกลม พรอมทงสงเกตสวนดและปรบปรง

สวนดอยของผเรยน 7. ครใชสอการสอนเพอฝกการคด การแกปญหาและการคนพบความร


43 | ห น า

8. ครใชแหลงเรยนรทหลากหลายและเชอมโยงประสบการณกบชวตจรง 9. ครฝกฝนกรยามารยาทและวนยตามวถไทย 10. ครสงเกตและประเมนพฒนาการของผเรยนอยางตอเนอง เมอพจารณาจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต ตวบงชดานครและผเรยนรวมทงความร

จากนกการศกษา สามารถสรปหลกการจดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญไดดงน 1. จดกจกรรมการเรยนรทสงเสรมใหผเรยนรบผดชอบการเรยนร ตงแตเลอกหรอมสวนรวม

ในการเลอก และการวางแผนสงทตนจะเรยนร แลวเรยนรดวยตนเองดวยการศกษาคนควา คนหาค าตอบ เพราะการเรยนรโดยคนพบดวยตนเอง (discovery learning) จะท าใหผเรยนจดจ าความรไดดและเปนความรทมความหมายโดยตรงตอผเรยน นอกจากน จะตองสงเสรมใหผเรยน มสวนรวมในการประเมนผลการเรยนรของตน โดยเรยนรกระบวนการเรยนร ของตนเองวาประสบความส าเรจ เพยงใด ควรปรบปรงแกไขดานใดบาง

2. จดกจกรรมการเรยนรโดยเนนกระบวนการกลม เพอใหผเรยนแลกเปลยนความคดเหนและประสบการณซงกนและกน จะชวยใหผเรยนสามารถปรบตวใหอยในสงคมได นอกจากน การเรยนรจากกลมยงท าใหผเรยนไดรบความสนกสนานจากการเรยน ไดคนพบขอค าถามทนาสนใจและค าตอบใหม ๆ จากประเดนททาทายความคดและขยายความรความคดใหลกซงขน

3. จดกจกรรมการเรยนรทเนนกระบวนการคดและปฏบตจรง (process) ควบคไปกบผลงาน (product) ไมควรมงพจารณาผลงานเพยงอยางเดยว เพราะประสทธภาพของผลงานขนอยกบประสทธผลของกระบวนการท างานดวย

4. จดบรรยากาศและสงแวดลอมทสงเสรมการเรยนรใหผเรยนเรยนรอยางมความสข ใชสอการสอนและแหลงเรยนรทหลากหลาย เพอสงเสรมกจกรรมทเนนการคดและการปฏบต

5. ประเมนพฒนาการทางการเรยนรของผเรยน สงเสรมใหผเรยนปรบปรงการเรยนรเตมศกยภาพของตน


สรป การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ คอ การจดการเรยนรใหผเรยนไดเรยนรตามศกยภาพของแตละบคคล ครภาษาไทยจงตองศกษาแบบการเรยนร (learning styles) ของผเรยนแตละคน เพอน าไปจดการเรยนรใหสอดคลองกบความตองการผเรยน


44 | ห น า

ตอนท 4 การพฒนาทกษะการอานคดเขยน

เรองท 4.1 การจดกระบวนการเรยนรโดยใชทกษะการอาน การคดและการเขยน ทกษะกำรอำน กระบวนกำรอำน การอานจดเปนพฤตกรรมทเปนกระบวนการเพราะการอานเกยวของกบพฤตกรรมยอยหลายอยาง แตละพฤตกรรมนนจะมปฏสมพนธกนอยางเปนระบบและตอเนองกนไป ไดแก

1. กระบวนการพฒนาเรองการจ าค าและความหมายของค า 2. วธการทจะท าใหสามารถอานออกเสยงค านนได 3. กระบวนการท างานของสมอง (mental process) 4. กระบวนการสรางความเขาใจการอานในระดบตางๆ

กระบวนกำรเรยนรภำษำ 1. กระบวนการเรยนรภาษาดวยการสอสาร คอความพยายามทจะท าความเขาใจกบถอยค าทสอสารกนโดยไมค านงถงกฎเกณฑทางภาษา 2. กระบวนการเรยนรดวยวธธรรมชาต คอการเรยนและฝกทกษะทางภาษาทงสไปพรอมๆกน ในสถานการณจรง โดยไมตองบอกผเรยนใหทราบวาบดนจะเรยนฟง จะเรยนพด จะเรยนอาน หรอจะเรยนเขยน กระบวนการเรยนรดวยวธธรรมชาตนมความเชอวา “มนษยท าไดหลายอยางพรอมกน” เชน เมอพดกตองฟงดวย หรอเมอฟงกตองเขยนดวย เปนตน 3. กระบวนการเรยนรดวยวธฝกทละทกษะ คอการเรยนทตงเปาหมายไวชดเจนวาชวโมงน การเรยนในครงนมงหวงใหผเรยนเกดทกษะเดนชด เชน เนนการอานเพอความเขาใจ เนนการเขยนจดหมาย การพดโตวาท หรอฟงการอธบาย เปนตน การเรยนอานเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนรภาษาซงเปนกระบวนการเรยนรทเปนระบบ มแบบแผน มองคประกอบและมปจจยทเกยวของหลายดาน ดงนนการจดกระบวนการเรยนรทกษะการอานจ าเปนทผสอนตองเรยนรและเขาใจ สรรหารปแบบวธการทเหมาะสมเพอเปดโอกาสใหเดกไดเรยนอยางมความสข สามารถพฒนาความสามารถดานการอานไดเตมศกยภาพของตน ทกษะกำรคด ทกษะส าคญยงอยางหนงของครคณภาพ คอ ทกษะการออกแบบบทเรยนทเปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกฝนทกษะการคดอยางเหมาะสม และขยายเพมพนขนอยเสมอ กำรสอนคดในหองเรยน การเรยนรทดจะตองพฒนาการคดเปนพนฐานอยเสมอ ครทประสงคจะฝกใหผเรยนมความสามารถในการคดจะจดการเรยนรทยดการพฒนาทางสมองเปนพนฐานหลกอยเสมอ วธปฏบตทนยมใชคอ การสรางนสยแหงการคด


45 | ห น า

1. กำรฝกใหผเรยนแสวงหำขอมล การฝกความสามารถในการรบร สงเกต แสวงหาขอมลอยางหลากหลายโดยผานประสาทสมผสตาง ๆ เชน ด ฟง ถาม สมผส ลองท างาย ๆ การมขอมลทงดานปรมาณและคณภาพ เปนสงจ าเปนพนฐานของการคดซงตองไดรบการเพมเตมดวยวธคดคณภาพของขอมล คอ ลกษณะของรปธรรม กายภาพ เพมขน เปนการเคลอนไหว และเพมเปนนามธรรม 2. กำรฝกใหผเรยนจดกระท ำขอมล 1) กำรจ ำแนกจดหมวดหม เปนการจ าแนกจดหมวดหมสงของตาง ๆ มอะไรเหมอนกนบางอะไรตางกนบาง จดเขากลมหรอพวกเดยวกน 2) กำรเรยงล ำดบ เปนการจดกลมหาความเหมอนหาความตางน ามาเปรยบเทยบ 3) กำรเรยงล ำดบ เปนการอธบายความรเกยวกบขนตอนล าดบการท าล าดบ การเจรญเตบโตและกระบวนการเปลยนแปลงตาง ๆ ทมเวลาเปนตวก ากบ นอกจากนยงมการเรยงล าดบตามกายภาพ เชน เลกไปหาใหญ ราคามากไปหาราคานอย การเรยงล าดบงาน เรยงล าดบการเจรญเตบโตของสตว เรยงล าดบเหตการณ เปนตน อาจใชแผนภาพตาง ๆ มาชวยในการเรยงล าดบไดการคดแบบเรยงล าดบ จะท าใหผเรยนรจกท านายวาจะเกดอะไรขนตอไป...ตอไปจะเปนอยางไร..... 3. กำรฝกใหผเรยนคดเปนผงควำมสมพนธ กรอบแนวคดหรอน าความคด (Mind Map) หรอผงใยแมงมม (Web) เปนรปการน าเสนอความคดและความรจากสงทอยในสมองถายโอนออกมาภายนอก เปนการสอความแบบหนงทตองการใหผเรยนคดเองคดเพมพนขน น าเสนอไดมากขนกวางขวางเปนนามธรรมขน เปนระบบมากขน ทกษะกำรเขยน

การเขยนเปนทกษะหนงของการใชภาษา ทตองไดรบการฝกฝนจนช านาญ เพอทจะถายทอดความร ความคดของตนใหผอนเขาใจ การเขยนจง หมายถง การทผเขยนขดเขยนถายทอดความคดออกมาอยางมความหมาย ผเขยนสามารถบอกไดวาเขาเขยนอะไร การเขยนอาจจะไมสวยงามหรอถกตองตามหลกการเขยน แตจะมพฒนาการไปตามความสามารถเฉพาะของแตละคน


46 | ห น า

กำรจดกระบวนกำรเรยนรทกษะกำรอำน กำรคดและกำรเขยน

การอานเปนการรบสารโดยการแปลความหมายของถอยค า สญลกษณ หรอรหสตางๆ จาก

สงทอานการอานทมประสทธภาพเปนการอานทมกระบวนการอานทประกอบดวยการรจกค า การเขาใจความหมายของสาร การมปฏกรยาตอสาร และการรวบรวมความคด การอานทด ผอานควรมความพรอมทจะอาน ไดแก ความพรอมทางกาย ความพรอมทางใจ ความพรอมทางความคด และความพรอมทางสภาพแวดลอม เมอรบสารแลวสมองจะท าหนาท 2 ประการ คอ รและคด รคอการรบความร ความเชอ ความคดทอยในสาร สวนการคดคอการน าขอมลทไดรบมาคดโดยใชวธก ารคดในลกษณะตางๆ เมอสมองไดรและคดจนไดผลการคดแลวกน าไปสการแสดงออกดวยการเขยน ตวอยำงกำรจดกระบวนกำรเรยนรทกษะกำรอำน กำรคดและกำรเขยน กจกรรมท 1 : อานคดเขยนจากโฆษณาสนคา วธด ำเนนกจกรรม 1. ใหนกเรยนอานโฆษณาสนคา 1 รายการ โดยการอานในใจและเกบรายละเอยดของขอมลจากโฆษณาใหไดมากทสด 2. ใหนกเรยนแยกขอเทจจรงและขอคดเหนจากโฆษณา โดยจ าแนกออกเปนขอๆ เพอใชเปนขอมลในการคดตดสนใจตอไป ดงน ขอเทจจรง ขอคดเหน 1. 1. 2. 2. 3. 3.


47 | ห น า

3. ใหนกเรยนคดวเคราะหวามความนาเชอถอหรอมความเปนไปไดมากนอยเพยงใด ควรจะเชอหรอไม 4. ใหนกเรยนประเมนคา ตดสนใจ และเขยนแสดงความคดเหน พรอมทงแสดงเหตผลประกอบการตดสนใจ เชน - ฉนจะซอสนคาโฆษณาดงกลาว เพราะ................................................. - ฉนจะไมซอสนคาโฆษณาดงกลาว เพราะ...............................................

กจกรรมท 2 : อานคดเขยนจากนทานเรอง กระตายกบเตา วธด ำเนนกจกรรม 1. ใหนกเรยนอานนทานเรอง กระตายกบเตา 2. ใชค าถาม 5W1H เพอตรวจสอบความเขาใจ - ใคร - ท าอะไร - ทไหน - เมอไหร - อยางไร 3. ใชค าถามกระตนใหนกเรยนไดฝกคดในหลายๆมมมองทงดานบวกและดานลบ และก าหนดสถานการณใหคดแกปญหาหรอหาวธการทหลากหลาย (อาจใชค าถามหมวกความคด 6 ส) เชน

- นกเรยนคดวากระตายกบเตามอะไรทเหมอนกน อยางไร - นกเรยนคดวากระตายกบเตามอะไรทแตกตางกน อยางไร - นกเรยนคดวากระตายมขอดและขอเสยอยางไร - ขอดของกระตาย คอ………………………………………………………………………… - ขอเสยของกระตายคอ …………………………………………….………………………. - นกเรยนคดวาเตามขอดและขอเสยอยางไร - ขอดของเตา คอ ………………………………………………………………………..……. - ขอเสยของเตา คอ………………………………………………………………….………… - ถากระตายไมไปนอนพกทใตมะพราว นกเรยนคดวากระตายจะไปนอนพกหรอเทยวเลนทไหนไดบาง - ถานกเรยนเปนเตา นกเรยนจะมวธการอยางไรทจะท าใหไปถงเสนชยไดอยางรวดเรว 4.ใหนกเรยนดดแปลงนทานเรองกระตายกบเตาใหม โดยก าหนดเงอนไขใหใชตวละครตวเดมแตใหเปลยนแปลงเนอเรองใหเหมาะสมกบยคสมย กจกรรมท 3: อานคดเขยนจากขาวเรอง น าทวม วธด ำเนนกจกรรม 1. ใหนกเรยนอานขาวแลวจบใจความส าคญของขาว


48 | ห น า

2. แบงกลมนกเรยนออกเปน 5 กลมแลวใหนกเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายในประเดนตอไปน - สาเหตทท าใหเกดน าทวม - น าทวมสงผลกระทบอยางไรบาง - ปญหาทตามมาหลงจากน าทวมมอะไรบาง - วธการแกไขปญหาน าทวม - จะอยอยางไรในสถานการณน าทวม 3. ใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนวา “ถานกเรยนเปนผประสบอทกภย นกเรยนจะมวธการปรบตวและใชชวตอยางไรในสถานการณน าทวม”

สรป การเรยนรทดผสอนจะตองพฒนาทกษะพนฐานใหผเรยนอยเสมอ ทงทกษะการอาน ทกษะการเขยน และทกษะการคด โดยสามารถฝกฝนจากการใหผเรยนไดฝกแสวงหาขอมล จดกระท าขอมล และคดเปนผงความสมพนธ


49 | ห น า

ตอนท 4 การพฒนาทกษะการอานคดเขยน

เรองท 4.2 ตวอยางการวเคราะหขอสอบ O-Net

ขอสอบวชำภำษำไทย (O-NET ป ๒๕๕๓) ชนประถมศกษำปท ๖ ขอสอบแบบปรนย ๔ ตวเลอก แตละขอมค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว จ านวน ๑๒ ขอ อานขอความทก าหนดใหแลวตอบค าถามขอ ๑-๖ พระราชวง หมายถง วงของพระมหากษตรย มระดบความส าคญรองจากพระบรมมหาราชวง เปนทประทบของพระมหากษตรยตามขตตยราชประเพณมาแตโบราณ การเรยกวงวาพระราชวงไดนนพระมหากษตรยจะทรงประกาศ พระบรมราชโองการสถาปนาวงขนเปน พระราชวง จงจะจดเปนทประทบของพระมหากษตรย เชน พระราชวงดสต เมอแรกสรางพระราชทานชอวาสวนดสตตอมาจงประกาศยกขนเปนพระราชวงดสต สวนพระต าหนกจตรลดารโหฐานซ งเปนทประทบของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลปจจบนสรางขนในสมย รชกาลท ๖ เปนสวนหนงของพระราชวงดสตเรยกวา พระต าหนกจตรลดารโหฐานสวนจตรลดา พระราชวงดสตไมเรยกวาพระราชวงจตรลดา ราษฎรทวไปมกเรยกอยางไมเปนทางการวา สวนจตรดาจากมลสถานแหงราชวงศ โดย รตนา ฤาชาฤทธ ในหนงสอชดความรภาษาไทย อนดบท ๓๓ เรองภาษาไทยวนน เลม ๗ ของสถาบนภาษาไทย กรมวชาการกระทรวงศกษาธการ

๑. สาระส าคญของขอมลนตรงกบขอใด ๑.ประวตพระราชวงดสต ๒.ขอก าหนดการเปนพระราชวง ๓. พระราชวงในสมยรชกาลท ๖ ๔. การสรางพระต าหนกจตรลดารโหฐาน ๒. แผนภาพโครงเรองแบบใดทเหมาะสมในการเขยนเรอง ๑.แสดงสาเหต ๒.แสดงเหตการณ ๓.แสดงการแกปญหา ๔.แสดงการเปรยบเทยบ ๓. หากขอความน เปนการพด จดเปนการพดประเภทใด ๑.เลาเรอง ๒.วจารณ ๓.อธบาย ๔.อภปราย ๔. ขอใดเปนค าราชาศพททใชไดเฉพาะพระมหากษตรย ๑. ประทบ ๒.ทรงประกาศ ๓.พระราชทาน ๔.พระบรมราชโองการ ๕. ขอใดเรยงค าตามพจนานกรมไดถกตอง ๑.ประทบ ๒.ประกาศ ๓.ประเพณ ๔.ปจจบน

๑. ๑ ๓ ๔ ๒ ๒. ๒ ๑ ๓ ๔ ๓. ๓ ๔ ๒ ๑ ๔. ๔ ๓ ๑ ๒ ๖. ขอความขางตน ใหความรดานใดมากทสด ๑.ประเพณ ๒. คานยม ๓. วถชวต ๔. สถาปตยกรรม


50 | ห น า

อานขอความทก าหนดใหแลวตอบค าถามขอ ๗ – ๑๒ ก ำเนดมจฉำน

เนองนางสพรรณมจฉาไดรบค าสงจากทศกณฐผเปนบดาใหพาบรวารปลาไปท าลายการจองถนนทจะไปลงกาของเหลาวานร นางถกหนมานจบตวไวได หนมานสามารถเกลยกลอมนางใหเรยกบรวารปลาขนกอนหนกลบคนมาจนถนนส าเรจและไดนางเปนภรรยา นางสพรรณมจฉาไมกลากลบไปพบทศกณฐ เพราะนอกจากไมอาจท าตามค าสงไดแลวยงมสวนชวยสรางถนนสายนอก และทส าคญคอนางตงครรภ นางจงตดสนใจหาชายหาดทสงบเงยบแหงหนงแลวอธษฐานตอบรรดาเทพยดานางฟาใหชวยนางดงบทกลอนตอไปน เมอนน นางสพรรณมจฉาโฉมศร เหนเทวาแลเทพนาร มาพรอมทฝงสาคร จงนอมเศยรเกลาบงคม ดวยใจชนชมสโมสร ครนไดศภฤกษสถาวร บงอรส ารอกโอรส ขาวผองบรสทธผวพรรณ กายนนเหมอนหนมานหมด ใหญถงชนษาโสฬส หางนนปรากฏเปนหางปลา เมอนน เทวญอปสรถวนหนา เหนนางส ารอกลกมา ลกขณาเหมอนศรหนมาน จงอ านวยนามตามวงศ อนทรงศกดากลาหาญ เอาชอบดาชยชาญ กบนางนงคราญมารดร ทงสองนนเปนสมญา ชอมจฉานชาญสมร เสรจแลวฝงเทพนนกร กเขจรไปวมานรจ ๗. ค าประพนธขางตนไมไดกลาวมจฉานในเรองใด ๑.ผใหก าเนด ๒.ทมาของชอ ๓.รปรางลกษณะ ๔.ความสามารถพเศษ ๘. ขอใดใชภาษาถกตองตามหลกของการยอความ ๑.นางสพรรณมจฉานอมเศยรเกลาบงคมเทวดา ๒.นางสพรรณมจฉาส ารอกโอรสทมผวขาวบรสทธ ๓.มจฉานมรางกายเหมอนหนมาน ๔.มจฉานมหางเปนมจฉาเหมอนแม ๙. ขอมลจากเรองขางตนน าไปใชประกอบการพดประเภทใดไดเหมาะสมทสด ๑.อภปราย ๒.โตวาท ๓.เลานทาน ๔.โนมนาวใจ ๑๐. ขอใดเปน “ค าเปน” ทกค า ๑. เหนเทวาแลเทพนาร ๒. อนทรงศกดากลาหาญ ๓. จงนอมเศยรเกลาบงคม ๔. บงอรส ารอกโอรส ๑๑. ค าในขอใดใชในการแตงค าประพนธประเภทรอยกรองเทานน ๑. มจฉา สาคร ๒. สมญา บรสทธ ๓. สโมสร กลาหาญ ๔. สถาวร ส ารอก


51 | ห น า

๑๒. ขอใดคอคณคาจากเรองนมากทสด ๑. คณคาทางปญญา ๒. คณคาทางอารมณ ๓. คณคาทางประวตศาสตร ๔. คณคาทางสงคมและวฒนธรรม สวนท ๒ : แบบเลอกค าตอบจากกลมทสมพนธกน จ านวน ๖ ขอ รวม ๒๐ คะแนน อานขอความตอไปนตอบค าถามขอ ๑๓-๑๘ โดยเลอกค าตอบทถกตองทสดจากหมวดค าตอบ ก และ ข หมวดละ ๑ ค าตอบใหครบทง ๒ หมวด จงจะไดคะแนน พระสนทรโวหาร (ภ) หรอ สนทรภ เกดวนจนทรเดอน ๘ ขน ๑ ค า ปมะเมย จลศกราช ๑๑๔๘ ตรงกบวนท ๒๖ มถนายน พ.ศ. ๒๓๒๙ สนทรภไดรบการยกยองวาเปนยอดกวแหงกลอนสภาพ บทกลอนของทานมความดเดนดวยการใชถอยค าไพเราะสละสลวย เลนสมผสในแพรวพราว และมกจะสอดแทรกขอคด คตสอนใจ แสดงสจธรรมของชวตไวอยางคมคายจบใจผอาน ซงสามารถน าไปใชไดทกกาลสมย เชน แลวสอนวาอยาไวใจมนษย มนแสนสดลกล าเหลอก าหนด ถงเถาวลยพนเกยวทเลยวลด กไมคดเหมอนหนงในน าใจคน มนษยนทรกอยสองสถาน บดามารดามกรกเปนผล ทพงหนงพงไดแตกายตน เกดเปนคนคดเหนจงเจรจา

องคการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (ยเนสโก) ไดประกาศเกยรตคณใหสนทรภเปนกวดเดนของโลก ในปพ.ศ. ๒๕๒๙ ในวาระทครบรอบ ๒๐๐ ป เกดของทานซงท าใหชาวไทยตางภาคภมใจวาเรามกวเอกทมชอเสยง เปนยอมรบในระดบสงคมโลก สนทรภจงเปรยบเสมอนเพชรน าหนงของเมองไทยอยางแทจรง

เรยบเรยงจาก อนสรณ สนทรภ ๒๐๐ ป ของสมาคมภาษาและหนงสอแหงประเทศไทย ๑๓. ทานสนทรภคอเพชรน าหนงของเมองไทยอยางแทจรง “เพชรน าหนง” ในประโยคนมความหมายตรงกบขอใดและสนทรภไดรบการยกยองในการแตงค าประพนธประเภทใดมากทสด

๑ ๔ . ข อ คว า ม

ขางตนเปนการเขยนในลกษณะใดและอยในประเภทใด ก. ข.

๑. แนะน า ๑. เรองสน ๒. โนมนาวใจ ๒. รายงาน ๓. สรรเสรญ ๓. บทความ ๔. แสดงความคดเหน ๔. สารคด

ก. ข. ๑. งดงาม ๑. กลอนแปด ๒. ดเยยม ๒. กลอนบทละคร ๓. ส าคญ ๓. กาพยยาน ๑๑ ๔. หายาก ๔. โคลงสสภาพ


52 | ห น า

๑๕. บทกลอนจากขอความ น าไปใชประกอบในการพดเรองใดไดเหมาะสมทสดและไมสามารถน าไปใชประกอบการพดเกยวกบเรองใด

ก. ข. ๑. การคบเพอน ๑. การใชค าพด ๒. การประหยดอดออม ๒ การชวยเหลอตนเอง ๓. สรรเสรญ ๓. ความสามคค ๔. แสดงความคดเหน ๔. ความรกของบดามารดา

๑๖. ค าคใดเปนค าสมผสในจากบทกลอนและอยในมาตราตวสะกดใด ก. ข.

๑. แลว – วา ๑. แม ก กา ๒. เกยว + เลยว ๒ แม กด ๓. ลด – คด ๓. แม กน ๔. ผล – ตน ๔. แม เกอว

๑๗. ขอใดเขยนวนเดอนปเกดของสนทรภตามแบบไทยไดถกตองและอานอยางไร ก. ข. ๑ ๑ ๘ ฯ

๑. วนจนทร เดอนแปด ขน ๑ ค า

๘ ๑ ๑ ฯ

๒. วนจนทร ขน ๑ ค า เดอนแปด

๑ ๒ ๘ ฯ

๓. ขน ๑ ค า วนจนทร เดอนแปด

๘ ๒ ๑ ฯ

๔. เดอนแปด ขน ๑ ค า วนจนทร

๑

..

.

๒

..

.. ๓

..

. ๔

..

.


53 | ห น า

๑๘. ขอคดจากบทกลอนขางตนทสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนตรงกบขอใด และการกระท าใดเปนการอนรกษสบสานมรดกของสนทรภไดดทสด

ก. ข. ๑. น าลดตอผด ๑. พรมชอบศกษาชวตและงานของสนทรภ ๒. น าขนใหรบตก ๒. แพรแตงกลอนสภาพตามหลกวธของสนทรภ ๓. น าเชยวอยาขวางเรอ ๓. แพรวรวมจดงานนทรรศการในวนสนทรภ ๔. น าลกหยงไดน าใจหยงยาก ๔. พลอยจดจ าขอคดจากค ากลอนของสนทรภได

จนขนใจ



54 | ห น า

ตอนท 5 การวดผลและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย

เรองท 5.1 หลกการและแนวคดในการวดผลและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย

หลกกำรวดและประเมนผลกำรเรยนร การวดและประเมนผลทดควรมความสอดคลองกบหลกการทง 8 ประการ ดงน

1. สถานศกษาเปนผรบผดชอบการก าหนดเกณฑในการวดและประเมน โดยเปดโอกาสใหทกฝายมสวนรวมในการแสดงความคดเหน

2. เกณฑในการวดและประเมนผลตองครอบคลม และสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรตามทกลมสาระการเรยนรก าหนด

3. การวดและประเมนผลมงท าเพอปรบปรงพฒนาและตดสนผลการเรยนของผเรยน

4. การวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทยตองครอบคลมทงการอาน การคด การวเคราะห การเขยน และคณลกษณะอนพงประสงค

5. การวดและประเมนผลควรมงเนนในการเขารวมกจกรรมของผเรยน 6. การวดและประเมนผลทมประสทธภาพควรมวธการทหลากหลายในการประเมน

รวมกน

7. การวดและประเมนทดตองมโครงสราง โปรวมใส และเปดโอกาสใหผเกยวของตรวจสอบได

8. การวดและประเมนผลควรมการเทยบโอนประสบการณและผลการเรยนร จดทมงเนนในกำรวดและประเมนผล

ในการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ .ศ. 2551 นน มจดทมงเนนในการประเมน ดงน

1.เนนการวดและประเมนตามสภาพจรง 2.การวดและประเมนผลการเรยนรจะตองท าทง 3 ดาน ไดแก

- ความร - ทกษะ/กระบวนการ - คณธรรม จรยธรรม คานยม

3.การวดและประเมนผลการเรยนรจะตองท าควบคไปกบการจดการเรยนร 4.ใชวธการวดและประเมนผลทหลากหลาย

ทศทำงกำรวดและประเมนผล 1.เปลยนจากการทดสอบไปสการประเมนทหลากหลาย (Form Testing to Multiple Assessments)

คอการเปลยนจากการพงแบบทดสอบเปนหลก ไปสการใชเครองมอและวธการทหลากหลาย 2. เปลยนจากการวดความสามารถทางพทธปญญาไปสความสามารถทหลากหลาย


55 | ห น า

(From Cognitive to Multiple Abilities) 3. เกดการบรณาการระหวางการวดและประเมนผลกบการเรยนการสอน

(From Isolated Testing to Integrated Assessment) หลกกำรประเมนผลทเนนผเรยนเปนศนยกลำง (Learner-Centered Assessment) 1. จดหมายเบองตนของการประเมนผเรยนคอเพอพฒนาการเรยนรทมความหมายและส าคญ 2. การก าหนดมาตรฐานความเปนเลศ และการออกแบบระบบการประเมนควรเปนผลจากความเหนรวมกนของผมสวนไดเสย (Stakeholders) ในทองถน เพอใหเกดการมสวนรวม ความรสกเปนเจาของ และความใสใจอยางจรงจงของผเกยวของ 3. การประเมนควรเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความสามารถทแทจรงออกมา และสะทอนใหเหนถงแรงจงใจและความตงใจในการเรยนร พรอมทงสงเสรมใหผเรยนรจกก ากบดแลและประเมนการเรยนรดวยตนเอง 4. ความร ทกษะและยทธศาสตรทประเมนควรเปนอยางเดยวกบทนกเรยนใชในกระบวนการเรยนรตามหลกสตรในชวตประจ าวน 5. การประเมนผลควรอาศยขอมลจากการปฏบตภาระงานทมความหมาย สอดคลองกบสภาพจรง (Authentic Tasks) และสอดคลองกบหลกสตรและการเรยนการสอนในชนเรยน 6. การประเมนผลควรใหความส าคญและน าหนกท เหมาะสมกบความสามารถและความส าเรจหรอผลงานทหลากหลายของผเรยนในขอบเขตของหลกสตร 7. การประเมนและการตดสนผลการเรยนไมควรใชขอมลจากผลการสอบแบบทดสอบมาตรฐานเพยงอยางเดยว เพราะจะไมเปนธรรมกบผเรยนทมความหลากหลายดานความสามารถและผลสมฤทธ 8. การประเมนตองเปนธรรมกบผเรยนทกคน ไมวาพนฐานทางวฒนธรรม ภาษา เชอชาต เพศ และภมหลงทางผลสมฤทธจะเปนเชนใด 9. ระบบการประเมนควรจะเปดโอกาสใหผเกยวของและผใชประโยชนขอมลการประเมนท าการตรวจสอบทบทวนและปรบปรงแกไขเปนระยะๆ 10. การประเมนในชนเรยนควรกระท าอยางตอเนอง เพอใหขอมลระยะยาวส าหรบใชเปนหลกฐานการพฒนาและความกาวหนาของผเรยนเปนรายบคคล 11. ระบบการประเมนควรจะรวมถงการวดแรงจงใจ เจตคต และปฏกรยาทางจตพสย (Affective Reaction) ของผเรยนตอหลกสตรและการเรยนการสอน นอกเหนอไปจากการวดดานความร ทกษะทางปญญา และยทธศาสตรการคด 12. การประเมนควรครอบคลมถงตวอยางผลงาน (exhibits) Portfolios และการปฏบตจรง เพอเปนหลกฐานบงชผลสมฤทธทางการเรยน นอกเหนอไปจากการทดสอบแบบ Paper-and-pencil 13. ผลการประเมนควรใหขอมลปอนกลบทชดเจน เขาใจงาย และเปนปจจบนแกผเกยวของระดบตาง ๆ 14. การประเมนไมควรถอความถก-ผดของค าตอบอยางเครงครดและคบแคบ แตควรพจารณาถงค าตอบทเปนไปไดและสมเหตสมผล และเปดโอกาสใหผเรยนเกดการเรยนรจากความผดพลาด


56 | ห น า

15. การประเมนควรเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงออกซงความรและความเขาใจอยางสรางสรรคและอสระ และไมควรจ ากดเพยงแคโจทยปญหาและค าตอบทไดเตรยมไวลวงหนา

สรป หลกการวดและประเมนผลทดควรมความสอดคลองกบหลกการ 8 ประการ และมจดมงเนนในการประเมน ไดแก การเนนการวดและประเมนตามสภาพจรง การวดและประเมนผลการเรยนรจะตองท าการวดและประเมนผลการเรยนรจะตองท าควบคไปกบการจดการเรยนร และการใชวธการวดและประเมนผลทหลากหลาย โดยทศทางการประเมนยคใหมมกประเมนแบบเนนผเรยนเปนศนยกลาง


57 | ห น า


เรองท 5.2 การสรางเครองมอการวดผลภาษาไทย ประเภท Scoring Rubric เกณฑกำรประเมนแบบรบรค (Scoring Rubric) รบรค คอ เครองมอใหคะแนนชนดหนง ใชในการประเมนการปฏบตงานหรอผลงานของนกเรยน รบรคประกอบดวย 2 สวน คอ เกณฑทใชประเมนการปฏบตหรอผลผลตของนกเรยน และระดบคณภาพหรอระดบคะแนน เกณฑจะบอกผสอนหรอผประเมนวาการปฏบตงานหรอผลงานนน ๆ จะตองพจารณาสงใดบาง ระดบคณภาพหรอระดบคะแนนจะบอกวา การปฏบตหรอผลงานทสมควรจะไดระดบคณภาพหรอระดบคะแนนนน ๆ ของเกณฑแตละตวมลกษณะอยางไร รบรคจงเปนเหมอนการก าหนดลกษณะเฉพาะ (Specification) ของการปฏบตหรอผลงานนน ๆ ในเชงคณภาพหรอเชงปรมาณ หรอทง 2 ประการรวมกน ทงน ขนอยกบ เปาหมายของการประเมน(Heidi Goodrich Andrade, 1997; Barbara M. Moskel, 2000; Craig A Mertler, 2001) ประโยชนของรบรค

1. รบรคเปนเครองมอทมประสทธภาพในการประเมนเพอชวยปรบปรงพฒนาการปฏบตหรอการแสดงออกของผเรยน

2. รบรคชวยใหผเรยนพจารณาตดสนคณภาพของผลงานตนเองและของคนอน ไดอยางมเหตผล 3. รบรคชวยลดเวลาของผสอนในการประเมนงานของของผเรยน 4. รบรคมความยดหยนสามารถน าไปใชกบผเรยนทมความสามารถตางกนไดเนองจากมระดบ

คณภาพแบงแยกกนอยางชดเจนตงแตดเยยมจนถงตองปรบปรง 5. รบรคใชงายและอธบายไดงาย ผเชยวชาญหลายคนเชอวารบรคชวยปรบปรงผลงานขน

สดทายของนกเรยน เนองจากมการอธบายทมาของคะแนนอยางชดเจน 6. รบรคชวยใหผสอนสามารถเพมคณภาพการสอนไดโดยตรง โดยมเปาหมาย จดเนน และ

ความตงใจทรายละเอยดเฉพาะ เปนตวอยางส าหรบผเรยน 7. รบรคชวยใหผเรยนมแนวทางการท างานทชดเจนตามความคาดหวงของคร 8. รบรคสามารถใชเปนเครองมอพฒนาความสามารถของผเรยน

กำรใชรบรคในกจกรรมกำรเรยน ใหคะแนนแบบรบรคมกใชในการประเมนกจกรรมกลม ประเมนโครงการและการน าเสนอปากเปลา เหมาะทจะใชกบวชาทางภาษา คณตศาสตร และวทยาศาสตร เปนการประเมนในชนเรยน รบรคการใหคะแนนจะถกน ามาใชเมอไรขนอยกบเปาหมายของการประเมน การใหคะแนนแบบรบรคมกใชกบการประเมนทมการอธบายบรรยายเพอสนบสนนการประเมนวาบรรลตามขอบเขตของเกณฑหรอไม การใหคะแนนรบรคจะใหรายละเอยดของแตละระดบวามความคาดหมายอยางไร ค าอธบาย


58 | ห น า

หรอรายละเอยดนนจะชวยใหนกเรยนเขาใจวาท าไมถงไดคะแนนเทานน และเขาจะตองท าอยางไรเพอปรบปรงตวในการปฏบตครงตอไป การใหคะแนนแบบรบรคมจดมงเนนการใชงานอยางนอย 2 ประการในกระบวนการประเมนผล ประการแรก รบรองหรอสนบสนนการทดสอบวาถงหรอบรรลขอบเขตตามเกณฑทระบไว ประการทสอง ใหผลสะทอนกลบไปยงนกเรยนวา จะปรบปรงการปฏบตของตนอยางไร ถาจดมงเนนเหลานสอดคลองกบวตถประสงคของการประเมน การใหคะแนนแบบรบรคกจะเปนเทคนควธการประเมนทเหมาะสม ชนดของรบรค รบรคม 2 ชนด คอ แบบภาพรวม (Holistic) และแบบแยกสวน (Analytic) 1.รบรคแบบภำพรวม รบรคแบบภาพรวมนน ครตองใหคะแนนโดยดภาพรวมของกระบวนการหรอผลงาน ไมแยกพจารณาเปนสวนๆ (Nitko, 2001) รบรคแบบภาพรวมจะใชเมอตองการดคณภาพโดยรวมมากกวาจะดขอบกพรองสวนยอยๆ (Chase, 1999) รบรคแบบภาพรวมเหมาะสมกบการปฏบตทตองการใหนกเรยนสรางสรรคการตอบสนอง และไมมค าตอบทถกตองชดเจน (Nitko, 2001) จดเนนของการรายงานคะแนนทใชรบรคแบบภาพรวมคอ คณภาพโดยรวม ความคลองแคลว หรอความเขาใจเกยวกบเนอหาสาระเฉพาะและทกษะ ซงเปนการประเมนระดบมตเดยว (Mertler, 2001) การใชรบรคแบบภาพรวมท าใหกระบวนการใหคะแนนเรวกวาการใชรบรคแบบแยกสวน (Nitko, 2001) ดงนน ครจงตองอาน พจารณาและตรวจสอบการปฏบตของนกเรยนโดยตลอด เพอใหรสกรบรถงภาพรวมวานกเรยนท าอะไรไดและยงใชเปนการประเมนสรป (Summative) ไดดวย แตนกเรยนจะไดรบทราบผลสะทอนกลบนอยมาก ตวอยางรบรคแบบภาพรวมตอไปน ระดบคะแนน ลกษณะของงำน

3 (ด)

เขยนไดตรงประเดน และชดเจน มค าน า เนอหา และบทสรปอยางชดเจน ตวสะกด และไวยากรณมความถกตองสมบรณท าใหผอานเขาใจงาย มแนวคดทนาสนใจ มเหตผลใชภาษาสละสลวย

2 (ผาน)

เขยนไดตรงประเดนตามทก าหนดไว มค าน า เนอหา และบทสรป ภาษาทใชท าใหผอานเกดความสบสน เหตผลยงไมคอยสอดคลองกน

1 (ตอง

ปรบปรง)

เขยนไมตรงประเดน ไมมการจดระบบการเขยน เชน ค าน า เนอหา และบทสรป ภาษาทใชท าใหผอานเกดความสบสน ขาดเหตผลสนบสนน ใชศพทไมเหมาะสม

0 ไมมผลงาน 2.รบรคแบบแยกสวน นยมใชเมอตองการเนนชนดหรอลกษณะเฉพาะของการตอบสนอง (Nitko, 2001) นนคอ ใชส าหรบการปฏบตงานทยอมรบการตอบสนอง 1 หรอ 2 ลกษณะ และความคดสรางสรรคไมไดเปนประเดนส าคญเกยวกบการตอบสนองของนกเรยน นอกจากน ผลลพธขนตนจะมคะแนนหลายตว ตามดวยคะแนนรวม ซงใชเปนตวแทนการประเมนหลายมต


59 | ห น า

(Mertler, 2001) การใชรบรคแบบแยกสวนท าใหกระบวนการใหคะแนนชาเนองจากมการประเมนทลงรายละเอยดมากขน ตวอยางรบรคแบบแยกสวน

รำยกำรประเมน

ค ำอธบำยคณภำพ น ำหนกจดเนน ดมำก (4) ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

1. อธบายเหตผลในการเลอกชนงาน

แสดงถงพฒนาการและความกาวหนาในการเรยนรมากและสะทอนเจตคตทดตอการเรยนร

แสดงออกถงพฒนาการและความกาวหนาในการเรยนรพอสมควรและสะทอนเจตคตทดตอการเรยนร

แสดงออกถงพฒนาการและความกาวหนาในการเรยนรพอสมควรแตไมสะทอนเจตคตทดตอการเรยนร

แสดงออกถงพฒนาการและความกาวหนาในการเรยนรนอยและไมสะทอนเจตคตทดตอการเรยนร

3

2. ความครอบคลมของเนอหา

ชนงานครอบคลมเนอหาของรายวชาและมความหลากหลาย

ชนงานครอบคลมเนอหาของรายวชาแตไมมความหลากหลาย

ชนงานไมครอบคลมเนอหาแตมความหลากหลาย

ชนงานไมครอบคลมเนอหาของรายวชาและไมมแตมความหลากหลาย

3

3. การจดการระบบและความมระเบยบเรยบรอย

การจดเรยงสวนประกอบของแฟมไวอยางเปนระบบครบถวนและเปนระเบยบเรยบรอยเปนอยางด

การจดเรยงสวนประกอบของแฟมไวอยางคอนขางเปนระบบและมเปนระเบยบเรยบรอย

การจดเรยงสวนประกอบของแฟมยงไมเปนระบบ แตงานมความเรยบรอยพอสมควร

การจดเรยงสวนประกอบของแฟมยงไมเปนระบบ และงานขาดความเรยบรอย

2

4. ความชดเจนและความสมบรณของแผนสรปนกเรยน

แผนสรปเขยนไดเขาใจงายชดเจน สมบรณมากทงรปแบบและสาระ

แผนสรปเขยนไดเขาใจงายมความชดเจน พอสมควรทงรปแบบและสาระ

แผนสรปเขยนเขาใจยาก จาดชดเจน สมบรณบางประเดน

แผนสรปเขยนเขาใจยาก

2


60 | ห น า

เกณฑกำรตดสนคณภำพ คะแนน ระดบคณภำพ ต ากวา 14 1 (ปรบปรง) 15-24 2 (พอใช) 25-34 3 (ด) 35 ขนไป 4 (ดมาก) ขนตอนในกำรสรำงรบรค 1. เรมตนดวยกำรตดสนใจ - ก าหนดเกณฑทจะใชในการประเมนงาน - ก าหนดจ านวนเกณฑการประเมน holistic / analytic - ก าหนดจ านวนระดบคณภาพ - ก าหนดน าหนกของแตละเกณฑ - ก าหนดจดตดบนมาตรวด (cut score) ส าหรบงานทผาน – ไมผาน 2. ออกแบบและกำรปรบปรงเกณฑกำรประเมน

2.1 ออกแบบรางเกณฑการประเมน เกณฑการประเมน สรางจาก เปาหมายของผลสมฤทธทตองการ

2.2 ตดสนใจเลอกระหวางเกณฑการประเมนทมความส าคญตอจดประสงคและธรรมชาตของสงทประเมนกบความเปนไปไดในการใชเกณฑการประเมนเหลานน 2.3 ตดสนใจวาจะใชเกณฑการประเมนแบบ holistic เพยงเกณฑเดยว หรอจะใชแบบ analytic 2.4 เรมก าหนดเกณฑการประเมนทตองการ ( 4 ชวง หรอ 6 ชวง) 2.5 หลกเลยงการใชค าเปรยบเทยบ ควรเรมตนดวย ค าวา ดมาก ( Excellent) ด (good) พอใช (fair) ปรบปรง/ใชไมได (poor) เพอชวยก าหนดระดบความพงพอใจแลวจงบรรยายผลงานในแตละระดบ 2.6 สรางเกณฑการประเมนจากระดบสงสดกอน เพอเปนเปาหมายของการปฏบต 2.7 สรางเกณฑการประเมนโดยค านงถงจดมงหมายของผใช และ ความเปนไปได 2.8 ใหพจารณาก าหนดจดตดคะแนนบนมาตรวด เพอใหมความชดเจนวา ผลการปฏบตเชนไร ถอวาประสบความส าเรจขนต าสด

สรป เกณฑการประเมนแบบรบรคประกอบไปดวย เกณฑการประเมน 2 รปแบบ ไดแก รบรคแบบภาพรวม และรบรคแบบแยกสวน ซงมวตถประสงคในการใช ระยะเวลาในการประเมน และผลลพธทแตกตางกน ผสอนจ าเปนตองพจารณาความเหมาะสมกอนการน าไปใช


61 | ห น า


เรองท 5.3 ตวอยางการ Scoring Rubric เพอตรวจประเมนงานเขยน เกณฑใหคะแนนแตละหวเรอง (Rubric)

1. ชอเรอง (2 คะแนน) 0 คะแนน : ไมตงชอเรอง 1 คะแนน : ตงชอเรองสอดคลองกบเรองบาง 2 คะแนน : ตงชอเรองไดสอดคลองกบภาพ

2. ค าน า (2 คะแนน) 0 คะแนน : ไมมค าน า 1 คะแนน : มค าน าสอดคลองกบเรอง แตไมสนใจ 2 คะแนน : มค าน าทตรงกบภาพ มประเดนส าคญของเรองนาสนใจ

3. เนอเรอง (2 คะแนน) 0 คะแนน : ไมเขยน/ไมสมพนธกบภาพและเนอเรอง 1 คะแนน : เขยนเนอเรองทมความสมพนธกนบาง 2 คะแนน : เนอเรองมความสมพนธกน สอสารไดชดเจน ล าดบเนอเรองไดนาสนใจ

4. ความคดของผเรยน (2 คะแนน) 0 คะแนน : ไมมแนวคด 1 คะแนน : มเพยงแนวคดเดยว 2 คะแนน : มหลายแนวคด/แปลกเปนตวของตวเอง

5. สรป (2 คะแนน) 0 คะแนน : ไมมการสรป หรอสรปไมสมพนธกบเนอเรองภาพ 1 คะแนน : สอดคลองกบเนอเรองบางเลกนอย 2 คะแนน : สอดคลองกบเนอเรอง นาประทบใจ

6. สะกดค า (2 คะแนน) 0 คะแนน : สะกดผดเกน 5 ค า 1 คะแนน : สะกดผด 3-5 ค า 2 คะแนน : สะกดผดไมเกน 2 ค า

7. การใชค า (2 คะแนน) 0 คะแนน : ใชค าไมถกหนาท ไมตรงความหมาย ไมเหมาะกบกาลเทศะ สถานท

บคคล 1 คะแนน : ใชค าไดถกตองพอใช 2 คะแนน : ใชค าไดถกตองเหมาะสม

8. การใชค า (2 คะแนน) 0 คะแนน : วางค าผด เรยงผด 1 คะแนน : ผดบาง ถกบาง ประโยคมลกษณะเปนประโยคเดยวไมคอยเหมาะสม


62 | ห น า

2 คะแนน : มประโยคหลากหลาย ใชค าเชอมไดถกตองเหมาะสม 9. ส านวนภาษา (2 คะแนน)

0 คะแนน : ไมสอสาร ไมสละสลวย ไมชดเจน 1 คะแนน : ใชค าธรรมดา ตรงตามความหมาย 2 คะแนน : ใชภาษาไดสละสลวย ถกตองและนาสนใจ

10. ความสะอาดสวยงาม (2 คะแนน) 0 คะแนน : มรอยลบ ขดฆา เปอนมาก 1 คะแนน : มรอยลบไมมาก 2 คะแนน : สะอาด สวยงาม เขยนดวยตวบรรจง มวรรคตอน

ตวอยำงแบบประเมนกำรแตงประโยค เกณฑกำรประเมน 0 หมายถง ท าไมได ไมไดท า 1 หมายถง ท าได ไดท า แตผลทไดยงไมสมบรณ 2 หมายถง ท าไดในระดบนาพอใจ

ชอผเรยน

1. แส

ดงคว

ามขอ

งค าใ

นปร

ะโยค

ไดถต

อง

2. รป

ประโ

ยคถก

ตอง

กะทด

รดได

ใจคว

าม

3. จด

วางค

าตรง

ตาม

ต าแห

นง ห

นาท

4. แส

ดงคว

ามคด

ของผ

แตง

ไดชด

เจน

5. ท า

งานส

ะอาด

เรยบร

อยภา

ยในเ

วลาท

ก าหน

ด

รวม

(ลงชอ).................................................ผประเมน


63 | ห น า

ตวอยำงแบบประเมนกำรท ำแผนภำพโครงเรอง ล ำดบเรอง และเขยนเรอง เกณฑกำรประเมน 0 หมายถง ท าไมได ไมไดท า 1 หมายถง ท าได ไดท า แตผลทไดยงไมสมบรณ 2 หมายถง ท าไดในระดบนาพอใจ

ชอผเรยน 1.

เขยน

แผนภ

าพโค

รงเรอ

งได

2. ล า

ดบเห

ตการ

ณของ

เรองได

3. เล

าเรอง

โดยใ

ชแผน

ภาพโ

ครง

เรองได

4.

เขยน

เรองต

ามแผ

นภาพ

โครง

เรองได

5. ใช

ภาษา

ไดถก

ตองแ

ละเห

มาะส

ม

6. ท า

งานส

ะอาด

เรยบร

อย

รวม

(ลงชอ).................................................ผประเมน

ตวอยำงแบบประเมนกำรเขยนยอควำม

เกณฑกำรประเมน 0 หมายถง ท าไมได ไมไดท า 1 หมายถง ท าได ไดท า แตผลทไดยงไมสมบรณ 2 หมายถง ท าไดในระดบนาพอใจ

ชอผเรยน

1. เข

ยนได

ถกตอ

งตาม

รปแบ

บยอค

วาม

2. สร

ปสาร

ะส าค

ญของ

เรอง

ไดตา

มประ

เดน

3. เรย

งใจคา

มของ

เรองได

ตา

มล าด

บเหต

การณ

4. ใช

ภาษา

ของต

นเอง

5. ท า

งานส

ะอาด

เรยบร

อยใน

เวลาท

ก าหน

ด รวม

(ลงชอ).................................................ผประเมน


64 | ห น า

ตวอยำงแบบประเมนกำรเขยนเชงสรำงสรรค เกณฑกำรประเมน 0 หมายถง ท าไมได ไมไดท า 1 หมายถง ท าได ไดท า แตผลทไดยงไมสมบรณ 2 หมายถง ท าไดในระดบนาพอใจ

ชอผเรยน 1.

ชอเรอ

ง-เนอ

เรองม

คว

ามสม

พนธก

น

2. ก า

หนดแ

นวคด

ไดชด

เจน

มเอ

กลกษ

ณเปน

ของต

นเอง

3. ใช

ภาษา

ไดตร

งควา

มหมา

ย สอ

สารค

วามค

ดและ

เรองร

าวได

ตร

งประ

เดน

4. เล

อกใช

ถอค า

ส าน

วนโว

หารไ

ดนา

สนใจ

และ

มควา

มหมา

ย

5. กล

ไกใน

การเข

ยนด

สะอา

ด แล

ะถกต

อง (ก

ารยอ

หนา ก

ารเวน

วรรค

ตอน

การว

างสร

ะ วร

รณยก

ต)

รวม

(ลงชอ).................................................ผประเมน บทสรปเรองกำรวดและประเมนผลทกษะกำรเขยน

การจดการเรยนรตามแนวปฏรปการศกษา ไดก าหนดสาระการเรยนรไว 3 มตดวยกน คอ ดานสาระการเรยนร ทกษะกระบวนการ และคณธรรม จรยธรรม คานยม ทกษะการเขยนเปนทกษะทคอนขางยากส าหรบผเรยน เพราะการเขยนเปนผลรวมของความรความคด ทกษะความสามารถหลายดานทผเขยนจะตองรวบรวมสงเคราะหและน าเสนอออกมาเปนผลงานการเขยน ครผสอนตองมความรอบคอบและมเกณฑการประเมนทชดเจนในการประเมนผลผเรยน ในดานการเขยนเราสามารถตรวจสอบความรความสามารถของผเรยนไดครบถวนทง 3 ดาน โดยอาศยตวบงชแตละคณลกษณะบางประการ อาจอยคาบเกยวกนระหวางดานสาระการเรยนรกบทกษะกระบวนการ ใครขอเสนอแนวทางการวดและประเมนผลทกษะการเขยน โดยก าหนดตวบงชพอเปนแนวทางดงนดงตอไปน

1. ดานสาระการเรยนร ผเรยนควรแสดงความสามารถในเรองตอไปน - การใชค า กลมค า ประโยค ไดตรงความหมาย - การตงชอเรองไดสอดคลองกบเนอเรอง - การก าหนดโครงเรองและแนวคดของเรองไดชดเจน - การเรยงล าดบเรองไดตอเนองสมเหตสมผล - การก าหนดแนวคดของเรองไดนาสนใจ - สามารถเขยนค าน าเรองไดนาสนใจและสมพนธกบเนอเรอง - สามารถเขยนบทสรปเรองไดเหมาะสม มเหตผลสอดคลองกบเรอง - สามารถใชภาษา ส านวนภาษา ภาษต สภาษต ค าคมในการเขยนไดถกและเหมาะสม


65 | ห น า

- เขยนแผนภาพโครงเรองจากเรองทอานหรอฟง หรอด ไดถกตอง - สามารถเขยนเรองตามแนวคดของเรองทก าหนดใหได - ใชรปแบบการเขยนไดตรงกบลกษณะของงาน (เรยงความ ยอความ สรปความ รายงาน

จดหมาย บนทก ฯลฯ 2. ดานทกษะและกระบวนการ ผเรยนควรแสดงความสามารถในเรองตอไปน - เขยนไดถกตองตามอกขรวธ - เขยนไดถกตองตามกลไกการเขยน (วรรคตอน ชองไฟ การวางรปสระ วรรณยกต

เครองหมายประกอบการเขยน ฯลฯ) - ท างานเปนระบบ มขนตอนการท างานทชดเจน - ใชภาษาเปนของตนเอง (ส านวนและลลาการเขยนมลกษณะเฉพาะตน) - สามารถท างานรวมกบผอนไดด - ใชการคนควา อางองเพองานเขยนไดเหมาะสมกบวยและระดบชน - วางแผนการท างานดวยตวเอง - การเชอมโยงความรเกากบความรใหม - การขยายความรความคดและยกตวอยางประกอบได - การเลอกใชภาษาทเหมาะสมกบกาลเทศะ บคคลและเปาหมาย - การใชแหลงขอมลเพอการเขยน - การจดกระท ากบขอมลเพอการเขยน - ฯลฯ 3. ดานคณธรรม จรยธรรม คานยม ผเรยนควรแสดงความสามารถในเรองตอไปน - ท างานเสรจทนเวลา (ตรงตอเวลา) - มความเชอมนในตนเอง - รจกปรบตน ท างานรวมกบผอนได - รบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย - กลาแสดงความคดเหน - รจกประนประนอมดวยเหตผล - ฯลฯ นอกจากน ครสามารถประเมนผลดานท 3 นจากผลงานเขยนของนกเรยนไดอกทางหนง คอ

ความคดและการกระท าทแฝงอยในตวละคร เรองราว เหตการณ หรอสถานการณทสมมตเปนเรองราว เชน เดกบางคนอาจสมมตใหตวละครของเขาเปนเดกทกาวราว รนแรง โกหก แตไดรบผลดตอบสนอง ถาพบเชนนบอย ๆ ครอาจตองคนหาสาเหตวามอะไรทท าใหเขาคดเชนนน



66 | ห น า

ใบงำนท 1

ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ ตอนท 1 หลกสตรกลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย เรอง การก าหนดจดประสงคการเรยนร ค ำอธบำย จากตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางทก าหนดให จงปรบเปนจดประสงคการเรยนร 1. ระดบชนประถมศกษาปท 1 สาระแกนกลาง : การอานจบใจความจากสอการอานประเภทนทาน ตวชวด: (1) ตอบค าถามเกยวกบเรองทอาน

(2) เลาเรองยอจากเรองทอาน (3) คาดคะเนเหตการณจากเรองทอาน

ปรบเปนจดประสงคกำรเรยนร ........................................................................................................... .................................................................................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................................................. ................................... 2. ระดบชนประถมศกษาปท 5 สาระแกนกลาง : การเขยนแสดงความรสกและความคดเหน ตวชวด: การเขยนแสดงความรสกและความคดเหนไดตรงตามเจตนา ปรบเปนจดประสงคกำรเรยนร ............................................................................................................................................................................................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ......................................................................................................................... .......................................................................... 3. ระดบชนประถมศกษาปท 3 สาระแกนกลาง : ชนดและหนาทของค า ไดแกค านาม ค าสรรพนามและค ากรยา ตวชวด: ระบชนดและหนาทของค าในประโยค ปรบเปนจดประสงคกำรเรยนร .................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ......................................................... ............................................................................................................................. ...................................................................................................................................................................................................


67 | ห น า

ตอนท 2

เรอง การวเคราะหคณภาพผเรยน ค ำอธบำย นกเรยนททานสอนอยในระดบชน......(ป.1 -3/ ป.4-6) มระดบคณภาพเปนอยางไร จงวเคราะหนกเรยนเปนรายบคคลตามเกณฑคณภาพของผเรยนทหลกสตรก าหนด (ดรายละเอยดจากหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน 255) แลวบนทกผลตามแบบฟอรมทก าหนดให ดงน เกณฑกำรประเมน 4 หมายถง ดมาก : นกเรยนมคะแนนพฒนาการรอยละ 80 ขนไป 3 หมายถง ด : นกเรยนมคะแนนพฒนาการรอยละ 70 - 79 2 หมายถง พอใช : นกเรยนมคะแนนพฒนาการรอยละ 60 - 69 1 หมายถง ออน : นกเรยนมคะแนนพฒนาการรอยละ 50 - 59 0 หมายถง ออนมาก : นกเรยนมคะแนนพฒนาการนอยกวารอยละ 50 ท ชอ - สกล อาน เขยน ฟง ด

พด หลก/การใช

ฯ

วรรณกรรม/วรรณคด

เฉลย/แปลผล

1 เด ก ห ญ ง ก ร ะ ต า ย ก นผกกาด

3.5 2.8 3.7 3.2 3.6 3.36 /ด

2 เดกชายทโมน ซนไมหยอก 1.8 1.5 2.2 1.6 2.2 1.9/ต ากวาพอใช

3 4 5 6 7 8 9 10


68 | ห น า


ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ ตอนท 2 หนวยกำรเรยนรภำษำไทยบรณำกำร ค ำอธบำย จงอธบายหลกการของวธการบรณาการการเรยนรภาษาไทยในชนเรยน ผานผงกราฟฟก ค ำแนะน ำ ศกษาความหมายหลกการของวธการบรณาการการเรยนรภาษาไทยในชนเรยน แลววเคราะหขอมลลงในผงกราฟฟกทก าหนดให

กำรบรณำกำรกำรเรยนรภำษำไทยในชนเรยน


69 | ห น า


ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ ตอนท 3 กระบวนกำรจดกำรเรยนร ค ำอธบำย ใหผเขารบการอบรมยกตวอยางสมรรถนะส าคญของผเรยนในการเรยนวชาภาษาไทย สมรรถนะละ 2-3 ตวอยาง


70 | ห น า


ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ ตอนท 4 กำรพฒนำทกษะกำรอำนคดเขยน ค ำอธบำย ใหผเขารบการอบรมสรปสาระส าคญจากการศกษาเอกสาร/ฟงค าบรรยาย เพอสรางความเขาใจใหตนเอง ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... .................................................................................. .............................................................................. ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................................. ................... ............................................................................................................... ................................................. ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... .......................................................................... ...................................................................................... ............................................................................................................................. ................................... ..................................................................................................................................... ........................... ....................................................................................................... ......................................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... .................................................................. .............................................................................................. ............................................................................................................................. ...................................


71 | ห น า


ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ ตอนท 5 กำรวดผลและประเมนผลกำรเรยนรภำษำไทย ค ำอธบำย ใหออกแบบ Scoring rubric และน าไปใชตรวจงาน น าผลทไดไปอภปรายแลกเปลยนเรยนรกบเพอนทเขารบการอบรม ................................................................................................................................. ............................... ................................................................................................... ............................................................. ............................................................................................................................. ................................... .............................................................................................................................................................. .. ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... .............................................................. .................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ........................................................................................... ..................................................................... ............................................................................................................................. ................................... ...................................................................................................................................................... .......... ........................................................................................................................ ........................................ ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................... ............................................................................. ............................................................................................................................. ................................... .............................................................................................................................................. .................. ................................................................................................................ ................................................ ............................................................................................................................. ...................................

Documents

ค ำน ำ - krukird.comใบงานที่ 4 70 ใบงานที่ 5 71 . t e p e - 02110 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย