22
Counting Down to Kindergarten: Un Gía Útil pa Famílias di Jardin (K2) na Skolas Públiku di Boston Kontajen pa Jardin y Departamentu di Idukason Inisial di Skolas Públiku di Boston. Kontajen pa Jardin é patrusinadu pa Perfeitu Thomas M. Menino, Kumitê Skular di Boston, Skolas Públiku di Boston y parseru komunitariu. B A C D E F G H A b c D E f G h

A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

  • Upload
    lephuc

  • View
    234

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Counting Down to Kindergarten:

Un Gía Útil pa Famílias di Jardin (K2) na Skolas Públiku di Boston

Kontajen pa Jardin y Departamentu di Idukason Inisial di Skolas Públiku di Boston.Kontajen pa Jardin é patrusinadu pa Perfeitu Thomas M. Menino, Kumitê Skular di Boston, Skolas Públiku di Boston y

parseru komunitariu.

BA C D

EF

GH

Ab c

D

Ef

Gh

Page 2: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

BOSTON PUBLIC SCHOOLS

Karus Famílias,

Seja benvindu a Skolas Públiku di Boston! Departamentu di Idukason Inisial ta ansiozu pa kumesa es jurnada idukasiunal ku nhos. Nu sta kontenti pa nos parsaria ku nhos pa poi nhos kriansa na kaminhu di susesu pa vida interu komu aprendis y sidadon.

Es gía ta introduzi nhos a sala di aula di alunus di jardin di 5 anu (K2), inklíndu kuríkulu atual na leitura y matimátika, Pearson’s Scott Foresman Reading Street y TERC Investigations. Kes prugrama ta alinha ben ku kuríkulu di K1, OWL y Building Blocks, pa nhos kriansa ten un spriensa di idukason kontínua. Alén disu, meta di prugrama di alunus di jardin di Skolas Públiku di Boston é pa poi kriansa en kursu di susesu pa vida interu komu leitor, skritor, alunu y sidadon konsienti.

Nu ta adoraba di obi nhos sobri kuze ki nhos ta pensa di nhos spriensa na prugrama Inisial di Idukason di Skolas Públiku di Boston. Pur favor txoma departamentu na 617-635-6768 o e-mail [email protected]. Nhos tanben podi aproveita di txeu rekursu ki sta na fin di es gía, inkluíndu Kontajen pa Jardin, ki podi djuda nhos ku es tranzison inpurtanti. Pur favor, nhos xinti avontadi na txoma Kontajen pa Jardin na 617-635-6816 o vizita site na www.countdowntokinder-garten.org.

Midjor dezenhu pa anu skular ki sta entra,

Jason SachsDr. Jason SachsDiretor, Department di Idukason Inisial

Sonia Gómez-BanreySonia Gómez-BanreyDiretora, Kontajen pa Jardin

Page 3: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Kriansa ta floresi y kria kuandu ses pais,

otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é

ses primeru prufesor. Falandu, kontandu

stórias y kantandu pa y ku kriansinhas, adultu

ta djuda kriansas prendi lingua.

Kriansa ta kumesa ta Prendi na Kaza

Nhos fazi konta! Tudu ki famílias ta fazi pa da karinhu y pruteji ses kriansa ta fazi diferensa. Sen leva en

konta ora ki kriansa ta entra skola, pais y otus parentis é primeru algen na vida di kriansa ki ta apresia ken ki es é y kuze ki es ta fazi. Pa enkoraja kuriuzidadi, komunika valoris familiar, y ten apresiu jenuínu a kriansa, famílias ta kria un alisersu forti pa aprendizajen ki ta dura vida interu.

Kriansinhas ta ten mas susesu na skola kuandu es ta konxi txeu palavras y es ta ser kapás di spresa ses ideias y nesesidadi. Pasandu tenpu ta papia y brinka ku nhos kriansas ta djuda-s midjora ses vukabulariu, y ta djuda-s xinti ben, y ta djuda-s kumesa skola ansiozu y preparadu pa kontinua ta prendi.

1

Page 4: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Djuga pa Djuda Nhos Kriansa Prendi

Kes atividadis ka ten presu, nen kaluria y ka ta pidi pilha!

Txeu di kes kuzas ki nhos ta fazi pa djuda nhos kriansa prendi lê é fasíl, gratís y divertidu. Talves nhos ta fazi txeu di kes kuza sen sabi. Sô 20 minutu pur dia ta fazi diferensa.

PAPÍAPapia senpri ku nhos kriansa y enkoraja-l pa papia ku nhos y sukuta kuidadozamenti kuze ki el ta fla. Mas palavras y frazi ki nhos fidju obi, y mas ki el pratika uza-s kuandu el ta papia ku nhos, mas el ta entendi sobri forma ki lingua ta trabadja. Konta-l stórias y anedotas..

Atvidadi: “Stória, stória” Konta un stória sobri nhos. Fla-l sobri nhos avós o algun kuza sobri nhos kuandu nhos era kriansa. Kuandu nhos kriansa obi nhos papia sobri kuzas ki pasa na nhos vida, el sta ta prendi novus palavras. Nhos stória ta faze-l adora stórias y el ta pol ta kre prendi le. Pidi-l pa kontau un stória.

Konta stória ten un longu tradison di ser un forma di familia pasa ses valoris, krensas y ses stória. Konta stória é un forma inportanti ki pais, menbrus di família y kenha ta kuida di kriansa podi djuda kriansinhas aprendi lingua y torna menbru di ses komunidadi.

Kuandu nhos ta ranja tenpu pa papia ku nhos kriansa, nhos ta mostra-l ki nhos ta ama-l, ta valoriza-l y ta kuida di el. Nhos atenson ka ta so asegura y konforta nhos kriansa, ma ta aumenta se propriu estima, un karateristika ki el ta dependi di el pa restu di se vida.

2

Page 5: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Atividadi: “Kanta un múzika” Kanta pa y ku kriansa. Muzika é universal y apresiadu pa tudu algen. Músika ta kalma y konforta kriansa. Muzika é un grandi forma pa kriansa liga palavra ku signifikadu, seja múzika pupular o múzika pa kriansa.

DJUGADexa tenpu sufisienti pa nhos kriansa djuga. Kuandu nhos kriansa ta inventa stória enkuandu ta brinka ku kamion, bloku o otus brinkedus, el sa ta uza se imajinason, pratíka lingua y ta diverti. Kuandu nhos ta brinka ku nhos kriansa, é un grandi mumentu pa nhos dôs – o família interu – pa konpartilha palavras y

ideias.

Selesiona dretu prugramas di TV y djogu di vidiu. Poi limiti na kuantidadi y tipu di prugramas di TV y di jogu di vidiu ki

nhos kriansa podi odja. Enkuantu ki alguns prugramas é idukativu, peskiza ta mostra ki menus tenpu ki nhos kriansa odja TV, midjor dezenpenhu es ta ten na skola. Tanbén, kriansa ki ta xinta frenti televizon, es ta perdi oportunidadi di fazi izersisiu y uza ses imajinason.

BAI LUGARISKuandu nhos ta bai pa lugaris, ten senpre algun kuza novu pa papia. Lenbra ki kuze ki é regular pa nhos pruvavelmenti é novidadi pa nhos fidju. Mesmu un kaminhada diferenti pa parajen di autokaru, loja, o lavandaria ta signifika novus kuzas pa odja.

DEZENHA O “SKREVI”Dezenha y rabiska é primeras etapas di skrita, anton skrevi y dezenha djuntu. Kuandu nhos skrevi nhos lista di konpra, fla nhos kriansa pa “srevi” se lista, mesmu ke so rabiska. Papel normal o resikladu y lapís di kor o markador ki ta lavadu é tudu ki nhos kriansa mesti pa fazi ses “obra mestre”. Es ta gosta di rabiska, fazi imajen o pretendi ki es sta ta skrevi – tudu kes ta das tenpu di dezenvolvi ses abilidadi mutor y ses imajinason.

Atividadi: “Nu Pretendi” Pretendi ku nhos kriansa di bai lugaris o atua iventus ki ta interesa-s. Nhos podi pretendi fazi un festa d’anu, bai pa un restauranti, pilota un avion, nada o anda di trenó. El ka ten ki ser atividadi di stason di anu. Lenbra ki é so imajinason.

Atividadi: “Mi é spiãu” Nhos podi djuga kel li na kalker lugar: na karu, autokaru o na loja. Skodji un letra na nomi di nhos fidju y djobi si nhos podi odja kalker kuza ki ta parsi ku kel letra o kel letra na algun cartás di loja. “Bu podi atxa letra M?”, “S”, “T”, “V”, “C”, “O”, “E”, y “H”é otus letra fasíl pa kumesa.

3

Page 6: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

LEITURADesde inisiu, pais, menbrus di família, y ken ta kuida di mininu mesti da kriansa livrus. Un forma di xina kriansa valoriza livrus é pa mantê-s na un lugar ki podi ser alkansadu fasílmenti pa kriansa si es kre odja-s. Kuandu es ta bai das prezenti, pidi parenti y amigus pa oferesi livrus komo prenda. Livrus ka ten ki ser novu pa ser bon. Es podi ser pasadu di irmons o primus o konpradu na bazar!

Pais, menbus di família, y algen ki ta kuida di kriansa devi introduzi livrus pa bêbê y kriansinhas. Odjandu figuras y falandu sobri es é un introduson a un vida intera di aprendizajen. Adultus podi mostra kriansas modi ki livru ta uzadu, mostrandu mo ki ta viradu pajína jentilmente y kuida di es. Kriansas ta prendi apresía livrus ku adultu ki ta das izenplu.

Alen di prendi valoriza livru, maior parti di kriansa ta gosta di atenson ki es ta dadu kuandu es ta fika pertu di adultu ki kre konpartilha un livru ku ês.

Atividadi: “Skrevi un karta” Pidi nhos kriansa pa fazi un dezenhu. Dipos skrevi kuze ki el flau sobri kel figura. Le-l di volta pa el. Y dexa nhos kriansa disidi pa ken ki el ta manda-l: parenti, amigu, prufesor. Poi kel karta na un evelopi y entrega-l o envia-l pa kureiu.

Atividadi: “Nu Atua-l” Dipos ki nhos lê un stória mas ki un ves, atua-l ku nhos kriansa y ses irmon/irma o amigu. Kada un di nhos podi ser un personajen di stória. Y ka nhos priokupa sobri izajeru di kriansa, es ta aumenta na kuzas ki es obi.

Atividadi: “Adiri” Dipos ki nhos lê un livru txeu ves, pauza y dexa nhos kriansa fla alguns di kês palavras lê-s ku nhôs. Da dikas pontandu pa figuras.

Atividadi: “Nha parti favoritu” Dipos ki nhos lê un livru, papia ku nhos kriansa sobri un di ses parti favoritu di stória.

4

Page 7: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Enpenha na lê pa nhos kriansa diariamenti.

Kalker ora di dia ta trabadja, ma antis di ora di durmi é un bon forma di termina dia. Podi ser 20 minutu mas inportanti di dia.

Atividadi: “Rima di Palavras” Livrus di rima é divertidu oa kriansa. Lê kalker de kes livru di Mother Goose o Dr. Seuss. Fazi un rima di palavras ingrasadu dipos ki nhos lê kes livru di rima o djuga nhos propriu jogu pensandu rimas pa palavras komun. Pur izenplu, “dime,” “time,” “rhyme” ou “lime.” Fazi novus letras pa un muzika adisiunandu mas rimas.

Atividadi: “Nu deskubri” Ser kuriozu ku nhos kriansa. Sabi mas sobri kuzas buskandu na livru – na kaza o na biblioteka.

Rezumu di Kuríkulu

Meta di prugrama di Jardin (K2) di Skolas Públiku di Boston (BPS) é pa kuloka nhos kriansa na kursu di un vida di susesu komu leitoris,

skritoris, alunus y sidadon konsienti. Kuríkulu uzadu na sala di aula di K2 ta sigi Padron di Aprendizajen di Massachusetts y novu Padron Komun di Normas Fundamental.

5

Page 8: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

6

Alunus di jardin ta prendi midjor kuandu es sta ativamenti engajadu ku material interesanti y ta papia ku adultus y otus kriansas. Prugrama di Jardin di BOPS ta uza Kuríkulu di Pearson’s Scott Foresman Reading Street pa instruson di alfabetizason y TERC Investigations pa instruson di matimátika. Es ta oferesi kriansa tanben spriensas atraves di jogus FOSS (Papel/Madera, Animal 2x2) y studus susial atraves di tema di distritu interu (Nha Vizinhansa, Nha País).

Duranti un dia típiku, nos alunus di jardin ta partisipa na instruson di grupu interu (ki ta inklui trabadju ku palavra, dezenvolvimentu di konseitu relasiunadu ku tema, leitura en vos altu), spriensa di kresimentu di abilidadis na grupus pikenu (ki ta inklui instruson di leitura gíadu, pratika di kaligrafía, spriensa pratiku di siênsias) y atividadi independenti (ki ta inklui sentrus, dezenhu y skrita di stória pesual, rezoluson di prublemas di matimátika). Duranti dia, kuríkulu ta apoia ses dezenvolvimentu di linguajen y sosiu-emusiunal.

APRENDIZAJEN DI ALFABETIZASON Kuríkulu di Alfabetizason di Reading Street na K2 ta konsentra na abilidadi pa kriansa dekodifika y ententi stórias y testi di nãu-fikson.

Instruson di kualidadi na prugrams di K2 di Boston é baziadu na midjor prátikas sima peskizadu y definidu na kanpu di idukason inisial y otus disiplinas. Kuríkulu ya konsentra na instruson di alta kualidadi na arias kritiku di dezenvolvimentu di alfabetizason, dekodifikason y konprenson

DEKODIFIKASON: KONPRENSON: Identifikason di Letra di Alfabetu

Konsiênsia Funulójiku Prinsípius Alfabétiku

Kurespondensia Son/Letra Konvenson InprimiduKonsiênsia Inprimidu

VukabulariuSintaxa

Kunhesimentu di Kontíudu Pensamentu Rasiusinu/InferensialKunhesimentu di Strutura di Testu

Page 9: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Enkuantu txeu aprendizajen di alfabetizason di K1 y K2 sta inkluídu dentu di atividadi baziadu na tema pa kresi kunhesimentu, tudu dia algun tenpu é dedikadu a instruson di abilidadi di alfabetizason, inkluíndu dezenvolvimentu di linguajen oral, konsiênsia funulójika, kunhesimentu y konpreson di alfabetu. Na sala di aula, alunus ku 5 anu di idadi ta partisipa na atividadi di alfabetizason ondi es ta kanta, y pratika abilidadis ku kada ves menus apoiu di prufesor. Es ta konpartilha leitura di testu predizivel asin komu skrebi tabela di sala di aula. Prufesor ta oferesi instruson splisitu sobri formas ki livrus ta trabadja, modi ki ta rekunhesedu palavras inprimidu y formason di letra. Kuze ki kriansa ta prendi na tenpu pa grupu interu ta ser postu en prátika duranti tenpu di sentru y instrusiunal.

UNIDADI TEMÁTIKUEnkuantu tenpu na sala di aula ta oferesi kriansas txeu oportunidadi di entendi ses mundu y algen ki sta na el, temas spesifiku na Reading Street ta aumenta kunhesimentu ki kriansa ten di mundu. Es ta inklui topiku y perguntas relasionadu.

UNIDADI 1 Tudu djuntu gosi: Modi ki nu ta vivi, trabadja y djuga di djuntu? UNIDADI 2 Vida Animal: Ondi ki animal ta vivi? UNIDADI 3 Onservan: Modi ki algen, planta y animal ta kresi? UNIDADI 4 Nu Splora: Ondi ki nos aventura ta levanu? UNIDADI 5 Bai pa lugaris: Modi ki algen ta bai di li pa la? UNIDADI 6 Nos kaza: Modi ki kazas ta djunanu subrevivi y aproveita vida?

7

Page 10: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

8

MATIMÁTIKAAlunus di jardin ta investiga matimátika na mundu a ses volta. Es ta konta kuantu alunus ki sta na sala di aula, deskrevi formas ki es ta odja y rasiusinia sobri numeru. Kuríkulu di Investigason di Matimátika di Jardin ta oferesi un fundason forti na matimátika atraves di spriensas riku y variadu.

Dezenvolvi un forti kunhesimentu di numeru y modi ki es ta trabadja é un meta inpurtanti pa jardin. Duranti anu, alunus ta dezenvolvi linguajen pa deskrevi kuze ki es sta ta observa y konseitu di matimátika ki sta ta surji. Alunus di jardin ten txeu oportunidadi di konta en vos altu y skrevi y interpreta numerus na un variedadi di kontestu. Es ta dezenvolvi imajen vizual pa kualidadi y ta xinti un relason entri es (10 é mas ki 5; 4 é menus ki 6; na konta kada numeru é mas 1, ets.). Konta tanben ta sirvi komu ligason a operason di adison y subtrason. Alunus ta intendi y ta dezenvolvi stratejias pa rezolvi prublemas di adison y subtrason ku numerus pikenu y uzandu objetu konkretu, dezenhu y notas pa mostra ses stratejia y soluson. Alunus ta sprimenta repitispn sinplis di padron ku muvimentu di korpu (palma, toka bus mon), formas y numeru. Es ta identifika padron sinples di repetison, sima vermelhu-azul-vermelhu-azul y podi kópia, konstrui, deskrevi, rejista y anplía varius padron. Es ta determina kuzê ki ta ben di sigida na un padron repetidu, y ta kumesa ta pensa sobri forma ki 2 padron é similar y diferenti. Alunus ta dezenvolvi ses konprenson sobri formas sima di triangulu, retangulu, y trapezoidi, es ta splora kuze ki ta fazi un triangulu indentifikandu alguns di ses atributu (3 ladu, 3 kantu o 3 angulu). Na midida, alunus ta introduzi konprimentu komu un distansia, y uza konparason diretu pa konpara konprimentu di objetus. Pa tudu ladu, ta konsentradu na linguajen pa deskrevi y konpara konprimentu.

DEZENVOLVIMENTU SUSIAL & IMUSIUNALModi ki kriansinhas ta xinti é tãu inpurtanti komu es ta pensa, partikularmenti en relason ku preparason pa skola. Susesu akademiku é ligadu ku abilidadi susial-imusiunal ben dezenvolvidu di kriansa. Kriansinhas ta prendi midjor na un kontestu di relason puzitivu y ka ta podi prendi si es ka ta xinti seguru, amadu y apoiadu. Prufesor ta trabadja ku kriansas na rezoluson di konflitu, entendi signifikadu di amizadu y atua di forma respeitozu y responsavel.

RUTINAPrufesoris ta stablesi rutina na ses sala di aula pa djuda kriansa sabi kuze ki es ta spera, ki t’adjuda kriansas regula ses propriu konportamentu. Pur izenplu, txeu prufesor ta uza un muzika o sinu pa dexa kriansas sabi é ora di linpa o kuloka un

Page 11: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

9

tabela di paredi ku orariu di dia. Asin ki alunus di jardin ta fika mas familiar ku inprimi, prufesor ta uza mas tabelas pa apoia akizison di abilidadis di konportamentu y akademiku.

IDIFÍSIU KOMUNITARIU Prufesoris ta djuda kriansas prendi komu parti di un komunidadi y ta dezenvolvi un sentidu di responsabilidadi pa konpanheru atraves di konversa y regras sobri sta seguru, kada un pa ten se vês, konpartilhandu y djudandu ku rezoluson di konflitu. Na txeu sala di aula, kriansas ta ten oportunidadi di konpartilha ideias, pensamentus y spriensas ku kunpanheru duranti riunion di dia di grupu interu.

SIÊNSIASAtraves di lison y atividadis na sala di aula (espesial), asin komu na diskuson di grupu interu, kriansas ten oportunidadi di prendi y prátika kuze ki sientistas ta fazi: Observa, splora, predizi, midi, refleti y rejista ses spriensa ku material y objetu na ses anbienti. Pur izenplu, na unidadi di “Madera/Papel”, alunus ta prendi sobri tipus di madera diferenti, se uzu y modi ki ta fazedu papel.

DEZENVOLVIMENTU FIZIKUKriansas pikenu ta dezenvolvi rapidamenti ses abilidadi mutora y es ta mesti txeu oportunidadi pa muvimenta ses korpu pa apoia ses kresimentu. Alunus di jardin ta pasa mas tenpu fora tudu dia (si tenpu atmosferiku pirmiti) asin komu engajadu na atividadis motor grandi txeu ves duranti semana.

MUTORA GROSA: Kriansa ta aumenta ses abilidadi mutora grosa atraves di atividadis na sala di aula asin komu na juga fora di skola. Izenplu ta inklui, dansa, salta, subi, puluta un bola y uzandu eskurega o baloisu na parki.

MUTORA FINA: Kriansa ta dezenvolvi abilidadi mutora fina atraves di atividadis prátiku, ki ta inklui skrevi, pinta, korta, kosntrui, djuga ku puzzles y material pikenu sima kubus ki ta pega na kunpanheru o legu, y splora material sensorial sima água, areia, o plastisina..

Page 12: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Tranzison di Jardin

10

ARTI & MÚSIKA Arti y muzika ta oferesi kriansa oportunidadi nãu somenti pa prendi abilidadi di alfabetizason y matimátika, ma tanben forma kriantivu y splora ses ideia y sentimentu. Duranti dia, kriansas ta ten oportunidadi pa kanta, partisipa na atividadi ritmiku y spresa atraves di arti vizual en konkuntu ku prugram di alfabetizason Reading Street.

Txeu slolas ta oferesi prugramas adisiunal pa arti, muzika, idukason fizika o algun konbinason di kes di riba.

Salas di K2 sta aranjadu pa pirmiti oportunidadis di grupu grandi, grupu pikenu, y oportunidadi di aprendizajen. Es é lugar okupadu ondi kriansas sta ativamenenti envolvidu na aprendizajen atraves di konversa, splorason y koperason.

K2 classrooms are set up to allow for whole group, small group and independent learning opportunities. They are busy places where children are actively engaged in learning through talk, exploration and cooperation.

TAPETI DI ARIA DI ENKONTRU: Kel li é aria ondi kriansa pa djunta pa atividadis di grupu interu lideradu pa prufesor ki ta inklui, leitura en vos altu, instruson splisitu na alfabetizason y diskuson di asuntus akademiku y susial. Es tapeti txeu ves é uxadu pa skodji livru, konstrui ku bloku, y/o prujetu di grandi envergadura.

SENTRU DI APRENDIZAJEN: Sala é divididu na na sentru di aprendizajen ki ka é spesifiku a disiplina, ma ta sirvi txeu objetivu. Podi ten un sentru di drama pa faze papel di personajen, pa rekonta stória, un sentru ki ta inklui txeu tipu di bloku; un sentru manipulativu pa material pa trabadja ku mon, sima kebra kabesa y konstruson riba meza, un sentru pa skrita y dezenhu ki ten txeu instrumentu di skrevi, un biblioteka na sala di aula pa leitura di un variedadi di livrus familiar, puemas y otus material inprimidu, y un sentru di deskuberta pa splora y sprimenta ku material y konseitu relasiunadu ku tema. Kuandu kriansas sta trabadja na sentrus, prufesor ta sirkula entri es o trabadja ku grupus pikenu di kriansa pa instruson individualizadu.

Page 13: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Izenplu di Dia na K2PIKENU ALMOSU & ATIVIDADIS PA KUMENSU DI DIA

INKONTRU DI PALMANHANTa prepara pa atividadi di dia kumesandu ku rutina diariu, destaki di konseitu

di unidadi atual, y un orientason na atividadis di dia.

BLOKU DI LEITURATa inklui tenpu di grupu interu relasionadu ku tema atual, y leitura y diskuson di stórias y testu di nãu-fikson. Prufesor tanben ta enkontra ku grupus pikenu pa da-s instruson diferensiadu durenti sentru/trabadju independenti, ki é sigidu pa un grupu grandi pa instruson diretamenti na abilidadi di alfabetizason

(konsializason funulójiku y kunhesimentu di alfabetu).

FORA DI IDIFISIU/TEMPU PA MOTORA GROSU

BLOKU DI MATIMÁTIKATa inklui instruson en grupu na konseitu atual di matimátika, grupu pikenu/

trabadju manipulativu di matimátika independenti.

ALMOSU Y REKREIU

WORKSHOP PA SKRITORISEl ta inklui txeu ves un mini lison lideradu pa prufesor sobri kuzas ki un bon skritor ta fazi, tenpu pa skrita independenti gíadu pa prufesor y partilha di trabadju di alunu. Txeu ves ta inklui leitura en vos altu pa mostra alunus

mudelu di bon skrita y ilustrason.

SPESIALISTA DI ARTI, MUZIKA, JINAZIU, KONPUTADOR O SIÊNSIAS

Es ta varia di skola pa skola. Pergunta nhos diretor di skola kuze ki ta pasa na nhos skola.

SENTRU DI FIN DI DIAParti di dia ki kriansa ta skodji ses atividadi, ki é vizita un sentru ki es vizita

antis o splora un novu oportunidadi.

INKONTRU DI TARDITa inklui revizon di distaki di dia y previzon di atividadis di amanhan. Alguns kriansa ta bai pa kaza na es mumentu enkuantu otus ta fazi tranzison pa

prugramas dipos di skola.

11

Page 14: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Tranzison di Jardin

MODI KIN TA FAZI UN KARTON DI

BIBLIOTEKA?Kada vizinhansa ten un biblioteka ku aria di sirkulason. Aria di sirkulason é jeralmenti lokalizadu na parti di frenti di kada idifisiu. Pa konsigi un karton di biblioteka, nhos ten ki prienxi lejivelmenti aplikason di biblioteka y trazi un identifikason ku nhos nomi, direson atual, y sinatura a aria di Sirkulason.

12

Tranzison podi ser difísil pa kalker algen, adultu o kriansa, espesialmenti tranzison pa jardin, sen leva en konsiderason si nhos kriansa sa ta entra K0,K1 ou K2. Entretantu, maior parti di ves, trazison pa jardin é mas difísil pa pais ki pa propriu kriansa. Kontajen pa Jardin y Departamenu di Idukason Inisial di Kriansa di BPS ta gostaba di oferesi alguns sujeston pa atividadis ki podi djuda trazinson ser mais fasíl pa nhos y pa kriansa pa sala di aula di jardin.

VIZITA NOVU SKOLA DI NHOS KRIANSA Y LEVA-L MA BO. Kel li é un parti inportanti di prusesu de tranzison. Kada skola públiku di Boston ta oferesi un Dekson di Boas Vindas pa novus famílias di jardin jeralmenti entri Abril y Junhu. Es é un bon oportunidadi di enkontra ku diretor y prufesor di jardin, y pa vizita skola. Si nhos podi, vizita skola txeu ves duranti veron y dexa nhos kriansa brinka na aria di rekreiu. Nhos kriansa ta kumesa ta familiariza ku anbienti di skola, asin na Setenbru skola ka ta ser un lugar estronhe pa el.

PAPIA SOBRI TRANZISON. Pur ezenplu, “Nu sa ta bai pa biblioteka. Dipos di biblioteka, nu ta para na supermerkadu y konpra kumida, y dipos nu ta ben kaza, almusa y deskansa.”

KRIA RUTINAS. Ten un ora markadu pa-l deta y pa korda, y mante-l. El ta djuda kriansa sabi kuze ki es ta spera y ten serteza ki es ta ten deskansu sufisienti.

LÊ LIVRUS sobri ida a skola, ma kontinua ta lê livrus ku nhos kriansa pa diverti. Lê un repetidamenti si nhos kriansa gosta di kel livru. Pa un lista di livrus rekumendadus bai pa nos pajína di rekursu na fin di es livrete. Kuandu nhos ta le, pergunta, “Ken?” “Kuandu?” “Ondi?” y “Kuandu?” pa djuda nhos kriansa entendi. Dexa nhos kriansa lê stória pa nhos. El podi fla nhos kuze ki el ta odja na ilustrason. Pidi-l pa prevê kuze ki ta kontisi dipos. Vizita nhos biblioteka lukal senpri. Es ten grandis prugrams di leitura gratís na veron.

Page 15: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

ENKORAJA INDEPENDÊNSIA. Dal independensia dexandu nhos kriansa fazi alguns skolha. Nhos kre uza kamiza violeta o amarelhu? Dexa-l bisti el sô. Si el ka ta faze-l ja, enxina-l abri se propriu kaxa di sumu o resipienti di kumida. Kriansa podi leva ses propriu almosu pa skola y es ta bai abri ses propriu resipienti. Tanbén, si nhos kriansa ta kalsa sapatu ku kureia, ensina-l marra se propriu sapatu.

KONPLETA KESTIUNARIU DI PAIS ki sta djuntu, ou un di kes oferesidu pa nhos skola. Informason ta djuda prufesor konxi nhos kriansa midjor.

SELEBRA TRANZISON PA JARDIN. Kontajen pa Jardin ta oferesi un numeru di eventus na sidadi interu pa djuda selebra es marku inportanti. Buska nhos Pakoti di Preparason pa Jardin ki ta inklui kamiza ki ta fla “I’m going to Kindergarten” DVD “N Sta Prontu!” y un gia di atividadis ku lista di iventus gratís na sidadi interu. Es pakoti sta dispunivel na nhos biblioteka lukal.

DIKAS: Na primeru dia di skola, visti nhos kriansa ku ropa konfortavel. Visti-l ku kalsa ku elastiku (fexu, sintu y buton podi ser difikultozu na kes primerus dias). Asin si el spera ate ultimu mumentu pa uza kaza de banhu, ta ser mas fasíl pa el baxa se kalsa. Tanben si el ka sabi marra se propriu sapatu, dexa-l uza un sapatu ku velkru o ki ta kalsa fasilmenti. Asin ki nhos kriansa ta xinti konfortavel y el ta kostumadu ku novu rutina nhos podi dexa-l visti di forma ki el kre.

KALENDARIU DI TRANZISON DI KONTAJEN PA JARDIN

ABRIL-JUNHU: Bai pa un Sekson di Boas Vindas na skola di nhos kriansa. Nhos ta resebi un konviti di nhos skola.MAIU-JUNHU: Toma un pakoti di preparason ki ta inklui nhos kamiza gratís y DVD na nhos biblioteka lukal.JULIU-AGOSTU: Partisipa na iventus gratís di veron na sidadi interu ki ta inklui Prugrama di Leitura di veron na nhos biblioteka lukal. Pergunta bibliotekariu sobri entrada gratís pa txeu muzeu.AGOSTU: Selebra Dias di Jardin na nhos biblioteka lukal. Sisti un Selebrason Gratís di sidadi interu na Children’s Museum. Nhos ta resebi un konviti di Kontajen pa Jardin na mes di Agostu ou vizita www.countdowntokindergarten.org pa orariu di eventu.SETENBRU: Primeru dia di jardin é primeru Segunda-Feira dipos di Dia di Trabalhu na Stadus Unidus.

13

Page 16: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

DEZENVOLVI UN PLANU PA PRIMERU DIA DI JARDIN. Kuandu nhos vizita skola na primavera, nhos pergunta diretor sobri orientason pa primeiru dia di skola. Si es ta dexa nhos entra ku mininu na skola? Alguns skolas ten regra mas estritu y ta pidi pa nhos dispidi di mininu fora di idifísiu. Nhos podi prepara nhos kriansa pa-l sabi di antesedensia kuze ki el ta spera. Nhos podi tanbén po-l un foto di nhos família na pasta. Si nhos skola ten regra ki ta dexa nhos entra na sala di aula, papia sobri kantu tenpu ki nhos ta sta la (10-15 minutu devi ser sufisienti). Kuandu nhos dispidi, faze-l ku konvikson.

Si nhos ta antisipa algun difikuldadi pa nhos kriansa, relasiunadu ku tenpu de deskansu o separa di palmanha, papia ku prufesor di nhos fidju o diretor asin pa nhos podi djuntu fazi trazison mas fasil pa nhos fidju. Lenbra ki nhos ta konxi nhos kriansa midjor ki kalker otu algen.

Nhos ta ben nota poster di “Universidadi ta Kumesa na Jardin” na sala di nhos kriansa. El é pa lenbra nhos ki anu ki ta ben na un sala di jardin di BPS é

prosima etapa na jurnada idukasiunal di nhos kriansa. Tenpu ta voa, y brevementi nhos ta fla adeus y nhos ta dexa nhos kriansa na Universidadi! Obrigadu pa skodji Skolas Públiku di Boston.

14

Page 17: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Kestionariu di Pais di Alunu di JardinPur favor toma alguns minutus pa konpleta kes pergunta dibaxu y dipos devolve-l konpletu pa prufesor di jardin di nhos fidju. Es kestiunariu ta djuda prufesor konxi nhos fidju midjor y pa mutivu di instruson. Obrigadu!

NOMI DI KRIANSA______________ DATA DI NASIMENTU: _______

LUKAL DI NASIMENTU: ______________________ IDADI: _______

1. Pur favor, fazi un lista di nomis di nhos irmon/a di nhos kriansa o otus mininus na nhos kaza.

2. Kal ke lingua mas faladu na kaza? Ta faladu otus linguas? Nhos fidju sabi mas ki un lingua?

3. Ku kenha ki nhos kriansa ta mora (izenplu: mãe, pai, mãe y pai, avós, otus)?

4. Nhos kriansa ta podi kuida di se nesesidadi pesual, sima bisti, kaza banhu, abri si almosu? Si nãu, modi ki nhos ta djuda-l na kaza?

5. Ki ora ki nhos kriansa ta deta?

6. Ki responsabilidadi ki nhos kriansa ten na kaza?

15

Page 18: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

7. Pur favor, skrevi un lista di kuzas ki nhos kriansa ten medu (katxor, sta el so, ets).

8. Kuze ki ta konfortal kuandu el sta el so?

9. Kal ki é interese y pasatenpu di nhos fidju?

10. Ten algun kuza mas ki nhos kre flanu sobri nhos kriansa (routina diariu, kuzas ki el ta gosta/ka ta gosta)?

11. Nhos kriansa ten alerjias? Kuais.

12. Nhos família ten algun selebrason spesial ki nhos ta kre konpartilha ku sala interu?

13. Nhos kriansa ja tevi un spriênsa previu pre-skular o na kuidadu di mininu? Si sin, skrevi nomi di sentru o skola.

14. Kual ki é nhos spetativa pa prugrama K2? Ki kuzas spesifiku nhos ta gostaba di odja kontisi es anu?

15. Pur favor, konpartilha un kuza spesial sobri nhos kriansa.

Si ten otu informason inpurtanti ki nhos tava gostaba di konpartilha na un forma kon-fidensial, nhos podi marka un enkontru ku prufesor di nhos kriansa.

Votus di un anu esitanti! Obrigadu pa nhos tenpu pa prienxi es kestiunariu.

16

Page 19: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Rekursus pa Pais

Rekursu:Skolas Públiku di BostonNumeru prinsipal: (617) 635-9000http://www.bostonpublicschools.org

Linha Direta(617) 635-9046(August & September)

Idukason Spesial(617) 635-8599

Transporti(617) 635-9520

BOSTNET(Txoma pa opson di prugramas dipos y an-tis di skola)(617) 720-1290

Kontajen pa JardinLinha diretu: (617) 63LEARNhttp://www.countdowntokindergarten.org

Aprendizajen di Inglês617-635-9435

Servisu di Alimentu y Nutrison(617) 635-9144

Kumitê Skular di Boston (617) 635-9014

Grupu di Pais di Sidadi Interu(617) 635-9210

Childcare Choices of Boston(Txoma pa opson di kuidadu di kriansa)(617) 542-5437

17

http://www.ed.gov/pubs/CompactforReading/tablek.html Ta inklui atividadis pa fazi ku nhos kriansa pa inkoraja dezenvolvimentu di alfabetizason.http://www.familyeducation.com/home/ Ta iduka pais na spetativa jeral pa jardin. Ten txeu forun tanben ku konselhu pa otus pais.http://www.kinderart.com/littles/ Ta detalha txeu atividadis pa tenta ku nhos kriansa ki sta kategorizadu baxu temas ki ta inklui djogu sensorial, saúdi y separa/grupa igual.http://www.seussville.com/ Ta inklui atividadi interativu ki é divertidu y idukasiunal pa nhos kriansa.http://www.jstart.org/ Ten un gía mensal pa preparason pa skola, asin komu otus instrumentu pa família.http://www.terc.edu Ta oferesi mas informason sobri kuríkulu di matimátika di TERChttp://www.ncela.gwu.edu/pathways/reading/index.htm Ta enumera di pratikas pa ensina alunus bilinge modi ki es ta le.http://www.rif.org/leer Ta detalha atividadi di leitura pa familias ki ta papía spanhol.

Site di Internet:

Page 20: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

Parent ResourcesContinued

LivrusDibaxu sta un lista di livrus sujeridu pa le ku nhos kriansa. Vizita kalker Biblioteka Públiku di Boston pa enpresta kes sigintis livrus!

Welcome to Kindergartenpa Anne Rockwell

Bigmama’s pa Donald Crews

Gathering the Sun: An Alphabet Book in Spanish and Englishpa Ada & Simon Silva

The Dinosaur Alphabet Book pa Jerry Pallotta

Dim Sum for Everyone pa Grace Lin

Eli’s Night-Light pa Liz Rosenberg

Good Boy, Fergus!pa David Shannon

Elizabeti’s Dollpa Stephanie Stuve-Bodeen

Bippity Bop Barbershoppa Natasha Tarpley

What comes in 2s, 3s, and 4s pa Suzanne Aker

Big Fat Hen pa Keith Baker

Ten Little Rabbits pa Virginia Grossman

Color Zoo pa Lois Ehlert

Changes, Changes pa Pat Hutchins

Mr. Cookie Baker pa Monica Wellington

Ten, Nine, Eight pa Molly Bang

Irene and the Big Fine Nickel pa Irene Smalls

12 Ways to Get to 11pa Eve Miriam

Giant Pandas pa Gail Gibbons

Jamaica Tag-Along pa Juanita Hill

When Mama Comes Home Tonightpa Eileen Spinelli

La lagartija y el sol/The Lizard and the Sun pa Alma Flor Ada

Tar Beach pa Faith Ringgold

When I am Old with You pa Angela Johnson

Frederick and his Friends pa Leo Lionni

18

Page 21: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

THANK YOU

Countdown to Kindergarten and Boston Public Schools Early Childhood Department extends it sincere gratitude to the Early Childhood Coaches and the following Boston Public Schools Kindergarten Programs:

Dever Elementary SchoolHolmes Elementary School

Philbrick Elementary School

Page 22: A C D AB b c D - Countdown to Kindergarten ta floresi y kria kuandu ses pais, otus parentis y ken ta kuida d’es ta papia y djuga ku es. Pessoas na kaza di kriansa é ses primeru

PRODUCED BY:

Sonia Gómez-BanreyDirector

Countdown to Kindergarten

Connie HenryElementary Math Program Director

Boston Public Schools

Karen Sheaffer and Carol DarcyHanson Initiative for Language and Literacy (HILL)

MGH Institute of Health Professions

Catherine MarchantEarly Literacy Coach

\BPS Department of Early Childhood

Krystal BeaulieuEducational Consultant

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9A b c D Ef G h J P