Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
บทท 1 สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบน
และแนวโนมในอนาคต
อาจารยทศน ดวงรตน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต
บทท 1 สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบน
และแนวโนมในอนาคต
อาจารยทศน ดวงรตน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-2 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
บทท 1 สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต นช.2 (2 ชวโมง) เรองท 1.1 สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบน 1.2 แนวโนมในอนาคตของธรกจประกนชวต 1.3 การเปดเสรดานประกนภย 1.4 สงทาทายส าหรบอตสาหกรรมประกนชวต แนวคด
1. การประกนภยเกดขนในประเทศไทยในรชสมยรชกาลท 5 และมการพฒนาอยางตอเนอง ทงน การเตบโตของเศรษฐกจในประเทศมผลตออตราสวนการท าประกนชวต เพราะเมอประชาชนมรายไดมากขนจะท าใหเกดความความสนใจในการท าประกนชวต ประเทศไทยยงมความจ าเปนทจะตองสงเสรมและสนบสนนใหมการท าประกนชวตมากขน เพราะเมอประชาชนใหความสนใจตอการด ารงชพ ดแลรกษาสขภาพใหแขงแรง คนจงมอายยนยาวขน การประกนชวตจงเปนการออมเงนไวใชยามชราภาพท าใหสถตการท าประกนภยมอตราสวนทสงขน
2. แนวโนมในอนาคตของธรกจประกนชวตยงมความสดใสแกนกลงทนตางชาตทใหความสนใจเขามาลงทน แตกฎหมายยงไมอนญาตใหมการจดตงบรษทประกนชวตรายใหม ส าหรบแนวโนมทส าคญของธรกจประกนชวต ไดแก การออกแบบผลตภณฑประกนชวตใหม ๆ การโฆษณาประชาสมพนธ การพฒนาและเพมชองทางการจ าหนาย การสนบสนนจากภาครฐ และอตราดอกเบยในตลาดลดลง
3. การเปดเสรดานการประกนภยของประเทศไทยด าเนนการภายใตกรอบองคการการคาโลกและกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ขอเสนอผกพนดานประกนภยสาขาตาง ๆ ของประเทศไทยไดยดหลกการสามารถปฏบตไดตามระเบยบและการปฏบตทเปนอยในปจจบน และใชความระมดระวงใหมากทสดเพอไมใหผกมดประเทศเกนขอบเขตอนอาจท าใหกระทบกระเทอนตอธรกจประกนภยในประเทศ
4. การด าเนนกจการธรกจประกนชวตตองพบกบสงทาทายตาง ๆ ทส าคญไดแก การทประชากรมอายยนยาว การขยายอายการท างาน ความมนคงของบรษทประกนชวต ทศนคตและความเชอมนตอบรษทประกนชวต ความรความเขาใจเกยวกบการประกนชวตของประชาชน การพฒนาระบบเทคโนโลย การเปดเสรดานการประกนภย รวมทงการลดลงของอตราดอกเบย
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-2
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-3
วตถประสงค เมอศกษาบทท 1 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายสถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนได 2. อธบายแนวโนมในอนาคตของสถานการณธรกจประกนชวตได 3. อธบายการเปดเสรดานการประกนภยทมผลกระทบตอธรกจประกนชวตได 4. อธบายสงทาทายส าหรบอตสาหกรรมประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-3
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-3
วตถประสงค เมอศกษาบทท 1 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายสถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนได 2. อธบายแนวโนมในอนาคตของสถานการณธรกจประกนชวตได 3. อธบายการเปดเสรดานการประกนภยทมผลกระทบตอธรกจประกนชวตได 4. อธบายสงทาทายส าหรบอตสาหกรรมประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 1.1 สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบน การศกษาสถานการณธรกจประกนชวตในเบองตนเกยวกบประวตความเปนมาโดยยอของหนวยงานทเกยวของ รวมทงสถตขอมลเศรษฐกจและขอมลธรกจประกนภย ตลอดชวงเวลา 5 ป จะท าใหทราบถงพฒนาการของธรกจประกนภยและเปนแนวทางในการศกษาหาขอมลตอไป 1. ความเปนมาของการประกนชวตในประเทศไทย จากอดตถงปจจบน ธรกจประกนภยมพฒนาการมาอยางตอเนองนบแตมการประกนภยขนในประเทศไทยในรชสมยรชกาลท 5 เปนตนมา กจการประกนภยเจรญมากขนโดยล าดบจนภาครฐตองเขามาดแลโดยตรง และในชวงทศวรรษ 2470 ธรกจประกนภยสวนใหญด าเนนการโดยชาวตางชาตกอนหยดชะงกไปชวงสงครามโลกครงท 2 จากนนมามผประกอบการชาวไทยเขามามสวนรวมในการด าเนนธรกจ และเพมมากขนในทศวรรษ 2490 เปนตนมา สวนทางภาครฐไดมการปรบปรงหนวยงานและกฎหมายเพอใหทนตอสภาพการณทเปลยนไป จงเปนทนาศกษาอยางยงในววฒนาการของการประกนภยและหนวยงานก ากบดแล ซงแสดงโดยล าดบไดดงน
พ.ศ. 2454 ก าหนดกฎหมายเกยวกบประกนภยครงแรก คอ “พระราชบญญตลกษณะเขาหนสวน และบรษท ร.ศ. 130”
พ.ศ. 2471 จดตง “พระราชบญญตควบคมการคาขายอนกระทบถงความปลอดภยหรอความผาสกแหงสาธารณชน”
พ.ศ. 2472 จดตง “กองควบคมบรษทประกนภย” ภายใตกรมทะเบยนการคา กระทรวงพาณชยและคมนาคม
พ.ศ. 2484 เปลยนชอเปน “แผนกควบคมประกนภย” กองหนสวนบรษท กรมทะเบยนการคา กระทรวงเศรษฐการ
พ.ศ. 2495 ยกฐานะขนเปน “กองประกนภย” กรมทะเบยนการคา กระทรวงเศรษฐการ พ.ศ. 2511 เปลยน “กองประกนภย” มาสงกดส านกงานปลดกระทรวงเศรษฐการ พ.ศ. 2515 เปลยนชอเปน “ส านกงานประกนภย” สงกดส านกงานปลดกระทรวงพาณชย พ.ศ. 2522 ยกฐานะส านกงานประกนภยเทยบเทาเปนกรมหนงในกระทรวงพาณชย พ.ศ. 2533 เปลยนชอกรมจากส านกงานประกนภยเปน “กรมการประกนภย” กระทรวงพาณชย
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-4
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-5
พ.ศ. 2550 เปลยนสถานะเปนองคกรอสระภายใตชอ “ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย ( คปภ.)”
จะเหนไดวาภาครฐใหความส าคญกบการด าเนนงานของภาคเอกชนมาตลอด โดยมการจดท าแผนพฒนาธรกจประกนภยฉบบท 1 ระหวางป พ.ศ.2549 – พ.ศ.2554 และจดท าฉบบท 2 ขนอก ในป 2553-2557 ซงแผนดงกลาวไดใหขอมลความส าคญของการประกนภยตอระบบเศรษฐกจของประเทศ (สามารถศกษาเพมเตมไดจากเวบไซตส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย www.oic.or.th) ยงไดก าหนดใหวนท 31 กรกฎาคม ของทกป เปนวนประกนชวตแหงชาต นอกจากนยงมหนวยงานทส าคญภาคเอกชนทเกยวของ ไดแก สมาคมประกนชวตไทย และสมาคมตวแทนประกนชวตและทปรกษาทางการเงน และสมาคมนายหนาประกนภยไทย 1.1 สมาคมประกนชวตไทย สมาคมนไดกอตงขนเมอป พ.ศ. 2499 โดยผประกอบธรกจการประกนชวต 8 บรษท ในขณะนน ไดแก 1) บรษทไทยประกนชวต จ ากด 2) บรษทไทยประสทธประกนภย จ ากด 3) บรษทอาคเนยประกนภย จ ากด 4) บรษทประกนชวตศรอยธยา 5) บรษทเมองไทยประกนชวต จ ากด 6) บรษทไทยสมทรพาณชยประกนภย จ ากด 7) บรษทสยามบรการประกนชวต จ ากด (มหาชน) และ 8) บรษทกรงสยาม ประกนชวต จ ากด ไดมความเหนรวมกนวาบรษทประกนชวตควรรวมตวกนจดตงสถาบนทเปนศนยรวมของผประกอบธรกจประกนชวตและวชาชพทเกยวของ เพอท าหนาทประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ ทงภาครฐ และภาคเอกชน เพอสงเสรมพฒนาธรกจประกนชวตใหเจรญกาวหนาอยางมนคงและยงยนและไดด าเนนการอยางเขมแขงมาจนถงปจจบนเปนเวลาเกอบ 60 ป จากการเจรญเตบโตอยางตอเนองของธรกจประกนชวต สมาคมประกนชวตไทยจงมการพฒนาบทบาทหนาทใหทดเทยมกบการพฒนารอบดาน โดยมพนธกจปจจบน ดงน 1) เปนองคกรหลกของผประกอบธรกจประกนชวตและกลมวชาชพทเกยวของ เพอสงเสรมใหธรกจเจรญเตบโตอยางมนคงและยงยน 2) เปนตวแทนของผประกอบการในการประสานงานกบภาครฐและองคกรเศรษฐกจหลก เพอใหธรกจประกนชวตเปนสวนหนงของภาคการเงนทมบทบาทตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ 3) สงเสรมและพฒนาศกยภาพและขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการสความเปนสากล 4) สงเสรมการประชาสมพนธและเผยแพรความรดานการประกนชวตใหประชาชนทวไปไดเขาใจและตระหนกถงความส าคญและคณคาของการประกนชวตมากยงขน ปจจบน (ป 2558) สมาคมมสมาชกซงเปนบรษทประกนชวตทงหมด 23 บรษท เปนบรษททรบประกนภยโดยตรง 22 บรษท และเปนบรษททรบประกนภยตอ 1 บรษท การด าเนนงานของสมาคมอยภายใตการบรหารงานของคณะกรรมการและคณะกรรมการบรหารสมาคม ทมาจากผบรหารของบรษทสมาชกท ง 2 3 บรษท และคณะอนกรรมการดานตาง ๆ รวมคณะแพทยทปรกษารวมทงสน 16 คณะ ท าใหธรกจประกนชวตของบรษทสมาชกมการเตบโตอยางตอเนองและมนคง จนเปนทประจกษวา การประกนชวตเปนการสรางหลกประกนและระดมเงนออมระยะยาวทมนคงใหกบประชาชน (ทมา: สมาคมประกนชวตไทย) 1.2 สมาคมตวแทนประกนชวตและทปรกษาการเงน จดทะเบยนกอตงเปนสมาคมครงแรกเมอวนท 30พฤษภาคม พ.ศ. 2511 ในตอนนนยงใชชอวา “สมาคมตวแทนขายประกน” หรอ Underwriters Association สมาคม
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
การประกนช วต
8 บรษท ในขณะนนไดแก
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-5
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-5
พ.ศ. 2550 เปลยนสถานะเปนองคกรอสระภายใตชอ “ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย ( คปภ.)”
จะเหนไดวาภาครฐใหความส าคญกบการด าเนนงานของภาคเอกชนมาตลอด โดยมการจดท าแผนพฒนาธรกจประกนภยฉบบท 1 ระหวางป พ.ศ.2549 – พ.ศ.2554 และจดท าฉบบท 2 ขนอก ในป 2553-2557 ซงแผนดงกลาวไดใหขอมลความส าคญของการประกนภยตอระบบเศรษฐกจของประเทศ (สามารถศกษาเพมเตมไดจากเวบไซตส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย www.oic.or.th) ยงไดก าหนดใหวนท 31 กรกฎาคม ของทกป เปนวนประกนชวตแหงชาต นอกจากนยงมหนวยงานทส าคญภาคเอกชนทเกยวของ ไดแก สมาคมประกนชวตไทย และสมาคมตวแทนประกนชวตและทปรกษาทางการเงน และสมาคมนายหนาประกนภยไทย 1.1 สมาคมประกนชวตไทย สมาคมนไดกอตงขนเมอป พ.ศ. 2499 โดยผประกอบธรกจการประกนชวต 8 บรษท ในขณะนน ไดแก 1) บรษทไทยประกนชวต จ ากด 2) บรษทไทยประสทธประกนภย จ ากด 3) บรษทอาคเนยประกนภย จ ากด 4) บรษทประกนชวตศรอยธยา 5) บรษทเมองไทยประกนชวต จ ากด 6) บรษทไทยสมทรพาณชยประกนภย จ ากด 7) บรษทสยามบรการประกนชวต จ ากด (มหาชน) และ 8) บรษทกรงสยาม ประกนชวต จ ากด ไดมความเหนรวมกนวาบรษทประกนชวตควรรวมตวกนจดตงสถาบนทเปนศนยรวมของผประกอบธรกจประกนชวตและวชาชพทเกยวของ เพอท าหนาทประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ ทงภาครฐ และภาคเอกชน เพอสงเสรมพฒนาธรกจประกนชวตใหเจรญกาวหนาอยางมนคงและยงยนและไดด าเนนการอยางเขมแขงมาจนถงปจจบนเปนเวลาเกอบ 60 ป จากการเจรญเตบโตอยางตอเนองของธรกจประกนชวต สมาคมประกนชวตไทยจงมการพฒนาบทบาทหนาทใหทดเทยมกบการพฒนารอบดาน โดยมพนธกจปจจบน ดงน 1) เปนองคกรหลกของผประกอบธรกจประกนชวตและกลมวชาชพทเกยวของ เพอสงเสรมใหธรกจเจรญเตบโตอยางมนคงและยงยน 2) เปนตวแทนของผประกอบการในการประสานงานกบภาครฐและองคกรเศรษฐกจหลก เพอใหธรกจประกนชวตเปนสวนหนงของภาคการเงนทมบทบาทตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ 3) สงเสรมและพฒนาศกยภาพและขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการสความเปนสากล 4) สงเสรมการประชาสมพนธและเผยแพรความรดานการประกนชวตใหประชาชนทวไปไดเขาใจและตระหนกถงความส าคญและคณคาของการประกนชวตมากยงขน ปจจบน (ป 2558) สมาคมมสมาชกซงเปนบรษทประกนชวตทงหมด 23 บรษท เปนบรษททรบประกนภยโดยตรง 22 บรษท และเปนบรษททรบประกนภยตอ 1 บรษท การด าเนนงานของสมาคมอยภายใตการบรหารงานของคณะกรรมการและคณะกรรมการบรหารสมาคม ทมาจากผบรหารของบรษทสมาชกท ง 2 3 บรษท และคณะอนกรรมการดานตาง ๆ รวมคณะแพทยทปรกษารวมทงสน 16 คณะ ท าใหธรกจประกนชวตของบรษทสมาชกมการเตบโตอยางตอเนองและมนคง จนเปนทประจกษวา การประกนชวตเปนการสรางหลกประกนและระดมเงนออมระยะยาวทมนคงใหกบประชาชน (ทมา: สมาคมประกนชวตไทย) 1.2 สมาคมตวแทนประกนชวตและทปรกษาการเงน จดทะเบยนกอตงเปนสมาคมครงแรกเมอวนท 30พฤษภาคม พ.ศ. 2511 ในตอนนนยงใชชอวา “สมาคมตวแทนขายประกน” หรอ Underwriters Association สมาคม
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-6 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
มพฒนาการตอเนองมาตลอด มกจกรรมวชาการทสงเสรมและพฒนาใหตวแทนประกนชวตไดมความรความสามารถในระดบสากล ไดรบความรวมมอจากสมาคมทปรกษาการเงนแหงเอเชยแปซฟก (APFinSA หรอ APLIC ในอดต) ทไดพฒนาหลกสตรทปรกษาการเงนขนมาใหม ชอ FChFP( Fellow Chartered Financial Practitioner) ซงเปนหลกสตรทสมบรณและเหมาะกบตวแทนประกนชวต สมาคมจงน าเขาหลกสตร FChFP จดอบรมใหกบผสนใจ ซงเนอหาต าราไดน าเขาจากประเทศสงคโปร โดยมอาจารยจากมหาวทยาลยและผทรงวฒจากสถาบนตาง ๆ เปนผสอน แบงเปน 6 กลมวชา วชาละ 30 ชวโมง จงท าใหสมาคมมนใจวา ผเรยนจะสามารถเกบเกยวและท าความเขาใจเนอหาไดอยางเตมท หลกสตรนเรมเปดอบรมครงแรก ในวนท 5 มถนายน พ.ศ. 2550 และมการเปดสอนในอกหลายรนถดมา นอกจากนยงมโครงการทเปนความรวมมอระหวางสมาคมและองคกรภายนอกเกดขนหลายโครงการ ปจจบนสมาคมมสมาชกมากถง 12,000 คน การเปนสมาชกสมาคมนนมขอดคอ การไดรบทราบเกยวกบความรใหม ๆ ขอมลขาวสารความเคลอนไหวตาง ๆ ทงในประเทศและนอกประเทศ มการแลกเปลยนความคดเหนระหวางสมาชก หากไดมกจกรรมรวมกนจะไดท าใหสมาชกเกดความรสกทดตออาชพตวแทนยงขน จากเดมผทมอาชพนมองเปนเพยงอาชพเสรม มไดมองเปนอาชพหลกเหมอนปจจบนทตวแทนประกนชวตตองเพมพนความรมากขน ทงน การทตวแทนประกนชวตตองอบรมกอนการตออายใบอนญาตจงเปนความจ าเปนทมสวนชวยในการสงเสรมและพฒนาใหเปนอาชพทยงยนได (สามารถหาขอมลเพมไดจาก เวบไซตสมาคมคอ www.thaifa.org) 1.3 สมาคมนายหนาประกนภยไทย จดทะเบยนกอตงครงแรกเมอวนท 9 มกราคม พ.ศ. 2512 โดยมวตถประสงคหลก ดงน
1) เพอคมครองสงเสรมสนบสนนธรกจและสวสดภาพของนายหนาประกนภย และรวมมอกบหนวยราชการ บรษทประกนชวตและบรษทประกนวนาศภยในอนทจะชวยใหกจการประกนภยมคณคาตอสงคมกวางขวางยงขน รวมทงใหความรและประสบการณกบสถาบนการศกษาตาง ๆ
2) เพอธ ารงไวซงเกยรต ศกดศรและความสามคคในระหวางมวลสมาชก 3) สนบสนนและชวยเหลอสมาชกแกไขอปสรรคขอขดของตาง ๆ รวมทงการเจรจาท าความตกลงกบ
บคคลภายนอกเพอประโยชนรวมกน 4) ท าการวจยเกยวกบการประกอบอาชพนายหนาประกนภย สงเสรมคณภาพของนายหนาประกนภย
ใหเขามาตรฐาน แลกเปลยนและเผยแพรความรในทางวชาการ การขยายงาน ตลอดจนขาวสารอนเกยวกบอาชพนายหนาประกนภย รวมทงการสรางงานใหกบสงคม
5) เพอใหความชวยเหลอและบรจาคในการกศลตอผทตองการความชวยเหลอโดยเฉพาะผทเกยวของกบการประกนภย
6) เพอรวมมอ ตดตอหรอเปนสมาชกกบสมาคมอนทวโลกทท างานหรอมวตถประสงคคลายคลงกบสมาคมน เมอป พ.ศ. 2545 สมาคมสมครเขาเปนสมาชกของ Council of International Insurance Brokers Associations (CIIBA) ซงเปนสหพนธนานาชาตทมสมาชกเปนสมาคมนายหนาประกนภยของประเทศตาง ๆ ทวโลก
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-6
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-7
7) ไมเกยวของกบการเมอง ปจจบนสมาชกของสมาคมในรปแบบของการเปนบรษทนายหนานตบคคลนน ใหการเสนอขายผลตภณฑประกนชวต ทงประกนรายบคคลและกลม (รายละเอยดศกษาไดจากเวบไซต www.ibathai.com) 2. จ านวนบรษทประกนภย รายชอบรษทประกนชวตและสดสวนเบยประกนภย ตามขอมล ณ วนท 1 ธนวาคม พ.ศ. 2557 ธรกจประกนภยในประเทศไทยมจ านนวนบรษททงสน 85 บรษท โดยแบงเปนบรษทประกนวนาศภยทจดทะเบยนในประเทศไทย 51 บรษท บรษทประกนวนาศภยสาขาบรษทตางประเทศ 5 บรษท บรษทประกนสขภาพ 4 บรษท บรษทประกนตอ (วนาศภย) 1 บรษท บรษทประกนชวตท จดทะเบยนในประเทศไทย 22 บรษท บรษทประกนชวตสาขาบรษทตางประเทศ 1 บรษท และบรษทประกนภยตอ (ชวต) 1 บรษท ดงจะเหนไดจากสถตตาง ๆ ทสามารถน าไปใชประกอบความรในวชาชพ ดงน 2.1 จ านวนบรษทประกนภยในประเทศไทย ณ วนท 1 ธนวาคม 2557 แสดงดงตารางท 1.1
ตารางท 1.1 จ านวนบรษทประกนภยในปจจบน
บรษททประกอบธรกจ จดทะเบยนในประเทศไทย สาขาบรษทตางประเทศ รวม ประกนชวต 22 1 23 ประกนวนาศภย 51 5 56 ประกนสขภาพ 4 - 4 ประกนภยตอ
- ประกนชวต 1 - 1 - ประกนวนาศภย 1 - 1
รวม 79 6 85
ทมา: ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย 2.2 รายชอบรษทประกนชวตในประเทศไทย ปจจบนจ านวนบรษทประกนชวตในประเทศไทย มทงสน 24 บรษท เปนบรษททรบประกนภยโดยตรง 23 บรษท และ เปนบรษททรบประกนภยตอ 1 บรษท มรายชอเปนอกษรยอและชอเตมดงตารางท 1.2
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-7
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-7
7) ไมเกยวของกบการเมอง ปจจบนสมาชกของสมาคมในรปแบบของการเปนบรษทนายหนานตบคคลนน ใหการเสนอขายผลตภณฑประกนชวต ทงประกนรายบคคลและกลม (รายละเอยดศกษาไดจากเวบไซต www.ibathai.com) 2. จ านวนบรษทประกนภย รายชอบรษทประกนชวตและสดสวนเบยประกนภย ตามขอมล ณ วนท 1 ธนวาคม พ.ศ. 2557 ธรกจประกนภยในประเทศไทยมจ านนวนบรษททงสน 85 บรษท โดยแบงเปนบรษทประกนวนาศภยทจดทะเบยนในประเทศไทย 51 บรษท บรษทประกนวนาศภยสาขาบรษทตางประเทศ 5 บรษท บรษทประกนสขภาพ 4 บรษท บรษทประกนตอ (วนาศภย) 1 บรษท บรษทประกนชวตท จดทะเบยนในประเทศไทย 22 บรษท บรษทประกนชวตสาขาบรษทตางประเทศ 1 บรษท และบรษทประกนภยตอ (ชวต) 1 บรษท ดงจะเหนไดจากสถตตาง ๆ ทสามารถน าไปใชประกอบความรในวชาชพ ดงน 2.1 จ านวนบรษทประกนภยในประเทศไทย ณ วนท 1 ธนวาคม 2557 แสดงดงตารางท 1.1
ตารางท 1.1 จ านวนบรษทประกนภยในปจจบน
บรษททประกอบธรกจ จดทะเบยนในประเทศไทย สาขาบรษทตางประเทศ รวม ประกนชวต 22 1 23 ประกนวนาศภย 51 5 56 ประกนสขภาพ 4 - 4 ประกนภยตอ
- ประกนชวต 1 - 1 - ประกนวนาศภย 1 - 1
รวม 79 6 85
ทมา: ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย 2.2 รายชอบรษทประกนชวตในประเทศไทย ปจจบนจ านวนบรษทประกนชวตในประเทศไทย มทงสน 24 บรษท เปนบรษททรบประกนภยโดยตรง 23 บรษท และ เปนบรษททรบประกนภยตอ 1 บรษท มรายชอเปนอกษรยอและชอเตมดงตารางท 1.2
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-8 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
ตารางท 1.2 รายชอบรษทประกนชวตในประเทศไทย
ล าดบ ชอยอ ชอเตม
1 ACE ACE Life Assurance Public Co., Ltd. บรษทเอซ ไลฟ แอสชวรนซ จ ากด (มหาชน) 2 AIA AIA Co., Ltd. บรษทเอไอเอ จ ากด 3 ALife Advance Life Assurance Public Co., Ltd. บรษทแอดวานซ ไลฟ ประกนชวต จ ากด (มหาชน) 4 AZAY Allianz Ayudhya Assurance Public Company Limited บรษทอลอนซ อยธยา ประกนชวต จ ากด (มหาชน) 5 BLA Bangkok Life Assurance Public Co., Ltd. บรษทกรงเทพประกนชวต จ ากด (มหาชน) 6 BUILife BUI Life Insurance Public Co.,Ltd. บรษทบางกอกสหประกนชวต จ ากด (มหาชน) 7 DLA Dhipaya Life Assurance Public Co., Ltd. บรษททพยประกนชวต จ ากด (มหาชน) 8 FWD FWD Life Insurance Public Co., Ltd. บรษทเอฟดบบลวด ประกนชวต จ ากด (มหาชน) 9 GT Generali Life Assurance (Thailand) Public Co., Ltd. บรษทเจนเนอราล ประกนชวต (ไทยแลนด) จ ากด (มหาชน) 10 KTAL Krungthai AXA Life Insurance Public Co., Ltd. บรษทกรงไทย-แอกซา ประกนชวต จ ากด (มหาชน) 11 MIT Manulife Insurance (Thailand) Public Co., Ltd. บรษทแมนไลฟ ประกนชวต (ประเทศไทย) จ ากด (มหาชน) 12 MTL Muang Thai Life Assurance Public Co., Ltd. บรษทเมองไทยประกนชวต จ ากด (มหาชน) 13 OLIC Ocean Life Insurance Public Co., Ltd. บรษทไทยสมทรประกนชวต จ ากด (มหาชน) 14 PLA Phillip Life Assurance Co.,Ltd บรษทฟลลปประกนชวต จ ากด(มหาชน) 15 PLT Prudential Life Assurance (Thailand) Public Co., Ltd. บรษทพรเดนเชยล ประกนชวต (ประเทศไทย) จ ากด (มหาชน) 16 SAHA Union Life Insurance Public Co., Ltd. บรษทสหประกนชวต จ ากด (มหาชน) 17 SCBLife SCB Life Assurance Public Co., Ltd. บรษทไทยพาณชยประกนชวต จ ากด (มหาชน) 18 SCI Life Siam City Life Assurance Public Co., Ltd. บรษทประกนชวตนครหลวงไทย จ ากด (มหาชน) 19 SELIC Southeast Life Insurance Public Co., Ltd. บรษทอาคเนยประกนชวต จ ากด (มหาชน) 20 TCLife Thai Cardif Life Assurance Public Co.,Ltd. บรษทไทยคารดฟ ประกนชวต จ ากด (มหาชน) 21 TLA Thanachart Life Assurance Public Co.,Ltd. บรษทธนชาตประกนชวต จ ากด (มหาชน) 22 TLI Thai Life Insurance Public Co.,Ltd. บรษทไทยประกนชวต จ ากด (มหาชน) 23 TMLTH Tokio Marine Life Insurance (Thailand) Public Co., Ltd. บรษทโตเกยวมารนประกนชวต (ประเทศไทย) จ ากด (มหาชน) 24 TSLI Thai Samsung Life Insurance Public Co., Ltd. บรษทไทยซมซงประกนชวต จ ากด (มหาชน)
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-8
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-9
2.3 สดสวนเบยประกนภย การจดท ารายงานสถตขอมลทแตละบรษทตองน าสงใหกบส านกงาน คปภ. มรายการเกยวกบเบยประกนภยรบรายใหม ณ ป 2557 แยกเปนเบยประกนภยแบบพนฐาน ประเภทสามญ ประเภทอตสาหกรรม ประเภทกลม และเบยประกนภยจายครงเดยว หรอ Single Premium และเบยประกนภยปตอไป โดยจดเรยงล าดบสดสวนทางการตลาดของบรษทประกนชวตจากมากไปหานอย ดงแสดงในตารางท 1.3 ซงบรษทประกนชวตล าดบท 1 ไดแก บรษทเอไอเอ จ ากด ล าดบท 2 คอ บรษทเมองไทยประกนประกนชวต จ ากด (มหาชน) และล าดบท 3 คอ บรษทไทยประกนชวต (จ ากด) มหาชน เปนตน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-9
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-9
2.3 สดสวนเบยประกนภย การจดท ารายงานสถตขอมลทแตละบรษทตองน าสงใหกบส านกงาน คปภ. มรายการเกยวกบเบยประกนภยรบรายใหม ณ ป 2557 แยกเปนเบยประกนภยแบบพนฐาน ประเภทสามญ ประเภทอตสาหกรรม ประเภทกลม และเบยประกนภยจายครงเดยว หรอ Single Premium และเบยประกนภยปตอไป โดยจดเรยงล าดบสดสวนทางการตลาดของบรษทประกนชวตจากมากไปหานอย ดงแสดงในตารางท 1.3 ซงบรษทประกนชวตล าดบท 1 ไดแก บรษทเอไอเอ จ ากด ล าดบท 2 คอ บรษทเมองไทยประกนประกนชวต จ ากด (มหาชน) และล าดบท 3 คอ บรษทไทยประกนชวต (จ ากด) มหาชน เปนตน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-10 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
ตารางท
1.3 สด
สวนเบ
ยประก
นชวต
รบเดอ
นมกราคม
– ธนว
าคม 25
57 เรย
งล าดบ
ตามเบย
ประกนภ
ยรบร
วม
ล าดบ ท No.
บรษท
Co
m-
panies
เบยปร
ะกนภ
ยรบร
ายใหม
Ne
w Busi
ness P
remium
เบย
ประกนภ
ยปตอ
ไป
Renew
al Prem
ium
เบยปร
ะกนภ
ยรบร
วม
Total
Prem
ium
รวม
Grand
To
tal
สดสว
น การ
ตลาด
Marke
t Sh
are
เบยปร
ะกนภ
ยปแรก
Fir
st Year
Prem
ium
เบยปร
ะกนภ
ยจาย
ครงเด
ยว
Single
Prem
ium
Ordin
ay Ind
ustril
Group
PA
Or
dinay
Group
Or
dinary
Ind
ustril
Group
PA
Or
dinary
Ind
ustril
Group
PA
1 A
IA
13,79
2.73
0.00
1,137
.21
4,437
. 20
1,596
.81
5,223
.36
85,74
2.78
0.00
2,853
.92
0.00
101,1
32.32
0.0
0 9,2
14.49
4,4
37.20
11
4,784
.01
22.78
2 M
TL
21,52
2.12
1.66
404.5
9 27
4.12
8,902
.54
4,170
.68
38,48
5.56
7.34
1,465
.13
0.00
68,91
0.23
8.99
6,040
.40
274.1
2 75
,233.7
5 14
.93
3 TL
I 11
,687.8
2 11
0.72
352.5
5 27
3.11
710.2
1 1,7
68.54
45
,655.2
1 1,1
15.22
1,3
53.51
33
.11
58,05
3.24
1,225
.94
3,474
.60
306.2
2 63
,060.0
0 12
.52
4 BL
A 4,7
11.84
0.0
0 27
6.93
38.93
12
,044.6
7 1,9
96.15
31
,871.0
9 0.0
0 87
0.52
0.00
48,62
7.60
0.00
3,143
.60
38.93
51
,810.1
3 10
.28
5 KT
AL
13,56
4.72
0.00
1,376
.68
7.85
0.00
4,526
.72
28,41
1.85
0.00
989.6
8 0.0
0 41
,976.5
6 0.0
0 6,8
93.09
7.8
5 48
,877.5
0 9.7
0
6 SC
BLife
13
,255.4
3 -0.
03
87.13
55
.00
-5.80
4,9
37.60
28
,952.6
4 49
2.25
840.9
7 6.1
0 42
,202.2
7 49
2.22
5,865
.70
61.10
48
,621.2
9 9.6
5
7 A
ZAY
4,398
.41
0.00
865.9
4 26
0.34
0.00
523.2
3 19
,116.9
8 0.0
0 1,7
93.00
0.0
0 23
,515.3
9 0.0
0 3,1
82.17
26
0.34
26,95
7.89
5.35
8 PL
T 3,6
56.52
0.0
0 20
6.28
20.02
1,8
41.74
3,1
25.21
6,4
67.90
0.0
0 12
3.77
16.17
11
,966.1
6 0.0
0 3,4
55.26
36
.19
15,45
7.61
3.07
9 O
LIC
2,493
.72
868.5
2 24
1.82
207.9
4 83
.25
123.7
4 4,8
88.18
5,3
26.19
43
7.42
0.00
7,465
.15
6,194
.71
802.9
8 20
7.94
14,67
0.78
2.91
10
FWD
3,2
46.21
0.0
0 44
.16
18.20
0.0
0 1,0
67.69
9,6
69.92
0.0
0 45
.94
23.00
12
,916.1
3 0.0
0 1,1
57.78
41
.20
14,11
5.11
2.80
11
SELIC
35
5.12
0.00
37.10
11
.84
497.4
1 1,7
44.19
1,7
16.73
4.2
2 50
7.62
10.12
2,5
69.26
4.2
2 2,2
88.91
21
.96
4,884
.35
0.97
12
DLA
47
5.60
0.00
89.42
1.7
9 0.0
0 2,5
68.46
90
6.73
0.00
248.5
7 0.0
0 1,3
82.33
0.0
0 2,9
06.45
1.7
9 4,2
90.58
0.8
5
13
TCLif
e 0.0
0 0.0
0 12
3.55
7.83
0.00
3,462
.41
58.59
0.0
0 44
5.88
0.00
58.59
0.0
0 4,0
31.84
7.8
3 4,0
98.26
0.8
1
14
TMLT
H
745.7
3 0.0
0 15
3.40
13.45
6.9
4 1.5
7 1,9
01.08
0.0
0 64
8.03
12.80
2,6
53.75
0.0
0 80
3.00
26.25
3,4
83.00
0.6
9
15
ACE
36
4.38
0.00
296.1
8 9.1
8 0.0
0 83
3.53
1,197
.25
0.00
575.2
0 10
.62
1,561
.63
0.00
1,704
.92
19.80
3,2
86.34
0.6
5
16
GT
280.1
5 0.0
0 21
6.68
0.00
0.00
2.11
1,250
.39
0.17
833.2
5 0.0
0 1,5
30.54
0.1
7 1,0
52.04
0.0
0 2,5
82.74
0.5
1
ลขสท
ธ ขอ
งสำน
กงาน
คณะก
รรมก
ารกำ
กบแล
ะสงเ
สรมก
ารปร
ะกอบ
ธรกจ
ประก
นภย
หามน
ำไปใ
ชในก
ารแส
วงหา
กำไร
ทางก
ารคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-10
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-11
ตารางท
1.3 (ต
อ)
ล าดบ ท No.
บรษท
Co
m-
panies
เบยปร
ะกนภ
ยรบร
ายใหม
Ne
w Busi
ness P
remium
เบย
ประกนภ
ยปตอ
ไป
Renew
al Prem
ium
เบยปร
ะกนภ
ยรบร
วม
Total
Prem
ium
รวม
Grand
To
tal
สดสว
น การ
ตลาด
Marke
t Sh
are
เบยปร
ะกนภ
ยปแรก
Fir
st Year
Prem
ium
เบยปร
ะกนภ
ยจาย
ครงเด
ยว
Single
Prem
ium
Ordin
ay Ind
ustr
il Gr
oup
PA
Ordin
ay Gr
oup
Ordin
ary
Indust
ril Gr
oup
PA
Ordin
ary
Indust
ril Gr
oup
PA
17
TLA
0.00
0.00
0.80
0.37
0.00
15.28
2,2
29.94
0.0
0 10
.01
0.00
2,229
.94
0.00
26.09
0.3
7 2,2
56.40
0.4
5
18
TSLI
46
6.35
0.00
128.8
0 36
.76
0.00
78.99
70
0.71
0.00
124.7
8 20
.83
1,167
.06
0.00
332.5
7 57
.58
1,557
.21
0.31
19
ALif
e 25
7.97
0.00
16.91
8.3
7 32
3.41
0.00
644.0
2 0.0
0 0.2
7 0.2
7 1,2
25.39
0.0
0 17
.18
8.64
1,251
.21
0.25
20
SCI L
ife
52.50
0.0
0 0.0
0 34
.31
0.00
3.14
770.2
4 0.0
0 21
.16
1.70
822.7
4 0.0
0 24
.30
36.01
88
3.05
0.18
21
PLA
48.36
0.0
0 0.0
0 5.3
0 27
.87
1.31
759.0
6 2.3
7 0.0
0 0.0
0 83
5.29
2.37
1.31
5.30
844.2
7 0.1
7
22
MIT
86
.54
0.00
0.03
4.97
0.80
0.00
416.6
8 0.1
1 1.0
5 0.0
0 50
4.02
0.11
1.08
4.97
510.1
7 0.1
0
23
SAHA
13
.26
2.18
0.98
4.42
66.56
72
.26
49.08
25
.66
52.60
0.0
0 12
8.90
27.84
12
5.84
4.42
287.0
0 0.0
6
24
BUILi
fe
0.17
0.00
32.82
4.5
4 0.0
0 0.0
0 4.8
0 0.0
0 6.1
4 0.0
0 4.9
7 0.0
0 38
.96
4.54
48.47
0.0
1
รวม
Total
95,
475.64
983
.05
6,089.
95 5,7
35.83
26,
096.41
36,
246.19
311
,867.4
1 6,9
73.52
14,248
.43
134.72
433
,439.4
6 7,9
56.57
56,584
.56
5,870.
54 503
,851.1
3 100
.00
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-11
ลขสท
ธ ขอ
งสำน
กงาน
คณะก
รรมก
ารกำ
กบแล
ะสงเ
สรมก
ารปร
ะกอบ
ธรกจ
ประก
นภย
หามน
ำไปใ
ชในก
ารแส
วงหา
กำไร
ทางก
ารคา
1-12 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
3. ขอมลเศรษฐกจและขอมลธรกจประกนชวตในปจจบน ขอมลเศรษฐกจและธรกจประกนชวตไทย (Thailand Key Economic Indicators and Thai Life Industry) ควรศกษาเปนอยางยงเพราะเปนขอมลทางสถตทส าคญทเหนพฒนาการการเตบโตทดขนเปนล าดบ ดงจะเหนไดจากสถตตาง ๆ ดงน 3.1 สถตเศรษฐกจและสถตธรกจประกนชวต ในระยะเวลา 5 ป ตงแตป พ.ศ.2553 – พ.ศ.2557 มจ านวนประชากรเพมขน แมในบางปอาจจะมปจจยทางดานเศรษฐกจ หรอดานอน ๆ มากระทบตอรายไดของประชากร จะเหนไดวาสดสวนของจ านวนกรมธรรมประกนภย จ านวนเงนเอาประกนภย และเบยประกนภยตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) ในป 2557 สงขน จากตารางท 1.4 ทแสดงสถตเศรษฐกจและสถตธรกจประกนชวตนจะปรากฏขอมลตามล าดบและอตราสวนการเปลยนแปลงดงน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-12
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-13
ตารางท 1.4 สถตเศรษฐกจและสถตธรกจประกนชวต (Thailand Key Economic Indicators and Thai Life Industry
หมายเหต: 1. จ านวนกรมธรรมประกนภย และจ านวนเงนเอาประกนภย เปนของจ านวนกรมธรรมทมผลบงคบทงหมด 2. ประมาณการผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคาปจจบน ป 2557-2558 3. ประมาณการเบยประกนภยรบป 2558 โดยผนแปรตามอตราความคงอย 4. ประมาณการเงนส ารองประกนภย สนทรพยลงทน สนทรพยประเมน เงนกองทนประเมนในป 2558 ทมา: สมาคมประกนชวตไทย
ป (พ.ศ.)
ป (ค.ศ. ) / year
2553
2010
2554
2011
2555
2012
2556
2013
2557
2014
2558
2015 Proj.
สถตเศรษฐกจ ประชากร (ลานคน) Population (Million)
% ขยายตว (%Change)
63.9
64.1
64.5
64.8
65.1
65.4
0.01 0.3 0.61 0.52 0.52 0.39 ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคา ปจจบน (GDP) (พนลานบาท) GDP at current price (Billion Baht)
% ขยายตว (%Change)
10,802.4
11,300.5
12,354.7
12,910
13,149
13,609
11.9 4.6 9.3 4.5 1.8 3.5
สถตธรกจประกนชวต จ านวนกรมธรรมประกนภย : ประชากร (%) No. of Policies : Population (%) จ านวนกรมธรรมประกนภย+PA : ประชากร (%) No. of Policies+PA : Population (%) จ านวนเงนเอาประกนภย : ประชากร (บาท)
Sum Insured : Population (Baht)
25.51
27.26
29.28
31.1
30.2
32
28.25
30.22
32.39
34.6
35
37
106,304
114,596
138,034
152,082
193,231
226,781
เบยประกนภย : ผลตภณฑมวลรวม ภายในประเทศ (GDP)(%) Premium Income : GDP at current price (%)
2.74
2.91
3.16
3.4
3.8
4.0
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-13
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-13
ตารางท 1.4 สถตเศรษฐกจและสถตธรกจประกนชวต (Thailand Key Economic Indicators and Thai Life Industry
หมายเหต: 1. จ านวนกรมธรรมประกนภย และจ านวนเงนเอาประกนภย เปนของจ านวนกรมธรรมทมผลบงคบทงหมด 2. ประมาณการผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคาปจจบน ป 2557-2558 3. ประมาณการเบยประกนภยรบป 2558 โดยผนแปรตามอตราความคงอย 4. ประมาณการเงนส ารองประกนภย สนทรพยลงทน สนทรพยประเมน เงนกองทนประเมนในป 2558 ทมา: สมาคมประกนชวตไทย
ป (พ.ศ.)
ป (ค.ศ. ) / year
2553
2010
2554
2011
2555
2012
2556
2013
2557
2014
2558
2015 Proj.
สถตเศรษฐกจ ประชากร (ลานคน) Population (Million)
% ขยายตว (%Change)
63.9
64.1
64.5
64.8
65.1
65.4
0.01 0.3 0.61 0.52 0.52 0.39 ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคา ปจจบน (GDP) (พนลานบาท) GDP at current price (Billion Baht)
% ขยายตว (%Change)
10,802.4
11,300.5
12,354.7
12,910
13,149
13,609
11.9 4.6 9.3 4.5 1.8 3.5
สถตธรกจประกนชวต จ านวนกรมธรรมประกนภย : ประชากร (%) No. of Policies : Population (%) จ านวนกรมธรรมประกนภย+PA : ประชากร (%) No. of Policies+PA : Population (%) จ านวนเงนเอาประกนภย : ประชากร (บาท)
Sum Insured : Population (Baht)
25.51
27.26
29.28
31.1
30.2
32
28.25
30.22
32.39
34.6
35
37
106,304
114,596
138,034
152,082
193,231
226,781
เบยประกนภย : ผลตภณฑมวลรวม ภายในประเทศ (GDP)(%) Premium Income : GDP at current price (%)
2.74
2.91
3.16
3.4
3.8
4.0
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-14 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
3.2 ขอมลธรกจประกนชวตไทย ในระยะเวลา 5 ป ตงแตป 2553 – 2557 บางปอาจจะมปจจยทางดานเศรษฐกจหรอดานอน ๆ มากระทบตอรายไดของประชากร ดงนนเพอใหชดเจนขนจงไดแสดงขอมลธรกจประกนชวตเปนตารางใหมดงตารางท 1.5
ตารางท 1.5 ขอมลธรกจประกนชวตไทย (Thai Life Insurance Industry)
ทมา: สมาคมประกนชวตไทย
ป (พ.ศ.) ป (ค.ศ.) / Year
2553 2010
2554 2011
2555 2012
2556 2013
2557 2014
2558 2015 Proj.
จ านวนกรมธรรมประกนภย (ลานกรมธรรม) No. of Policies (Mill.)
% ขยายตว (% Change)
16.3
17.5
18.9
20.1
20
21 7.1 7.2 8.1 6.7 - 2 5
จ านวนกรมธรรมประกนภย+PA (ลานกรมธรรม) No. of Policies + PA (Mill.)
% ขยายตว (% Change)
18.0
19.4
20.9
22.4
23
24 6.1 7.3 7.8 7.3 2 6
จ านวนเงนเอาประกนภย (พนลานบาท) Sum Insured (Billion Baht)
% ขยายตว (% Change)
6,790.7
7,341.5
8,897.3
9,853.4
12,584
14,826 23.4 8.1 21.2 10.7 28 18
เบยประกนภยรบ (พนลานบาท) Premium Income (Billion Baht) % ขยายตว (% Change)
296.2
328.9
390.5
441.4
503.9
539 14.6 11.1 18.7 13.0 13.7 7
เงนส ารองประกนภยตามราคาประเมน (พนลานบาท) Life Policy Reserves (Billion Baht)
% ขยายตว (% Change)
974.3
1,064.4
1,178.5
1,311.3
1,569
2,090 15.6 9.2 10.7 11.3 20 14
เงนกองทนตามราคาประเมน (พนลานบาท) Capital Funds (Billion Baht)
% ขยายตว (% Change)
178.6
327.7
416.6
449.4
558
550 35.4 83.5 27.1 8 24 (1)
สนทรพยลงทน (พนลานบาท) Investment Assets (Billion Baht)
% ขยายตว (% Change)
95.2
95.1
95.0
94.0
90.0
94.6 18.9 19.6 15.1 9.8 20 17
สนทรพยตามราคาประเมน (พนลานบาท) Assets (Billion Baht)
% ขยายตว (%Change)
1,242.6
1,487.8
1,714.8
1,903
2,275
2,658 18.6 19.7 15.3 11.0 20 17
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-14
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-15
จากตารางท 1.5 มรายละเอยด ดงน 1) จ ำนวนกรมธรรมประกนภย แสดงจ านวนผถอกรมธรรมในป 2557 มสงถง 20 ลานกรมธรรม ซงเมอ
รวมจ านวนกรมธรรมประกนภยสวนบคคล (PA) มสงถง 23 ลานกรมธรรม จากสถตจะเหนวาตงแตป 2553 เปนตนมา มจ านวนกรมธรรมเพมขนเปนล าดบ
2) จ ำนวนเงนเอำประกนภย ในป 2557 มการขยายตวสงถงรอยละ 28 คดเปนมลคาจ านวนเงน 12,584 พนลานบาท
3) จ ำนวนเบยประกนภย ธรกจประกนชวตไทยมผลการด าเนนงานตงแตเดอนมกราคม -ธนวาคม 2557 ดวยเบยประกนภยรบรวม 503.9 ลานบาท โดยมอตราการเตบโตรอยละ 13.75 (2556: 13.06%) เมอเทยบกบปทผานมา
4) เงนส ำรองประกนภย หมายถงหนสนหรอพนธะผกพนทบรษทประกนชวตมตอผถอกรมธรรม ในป 2557 มจ านวน 1,569 ลานบาท
5) เงนกองทน แสดงตามราคาประเมน เปนไปตามประกาศวาดวยการประเมนราคาทรพยสนและหนสนของบรษท
6) สนทรพยรวม แสดงตามราคาประเมน 3.3 เบยประกนภยรบ เบยประกนภยรบรวมตลอดระยะเวลา 5 ปทผานมา คอ ป 2552-2557 มอตราการขยายตวสงขนทกป ซงในป 2557 เบยประกนภยรบรวมทงสนกวา 5 แสนลานบาท แยกเปนเบยประกนภยรบปแรก 1 แสนกวาลานบาท มอตราการขยายตวรอยละ 15.1 มอตราความคงอยของกรมธรรมสงถงกวารอยละ 86 ดงแสดงในตารางท 1.6
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-15
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-15
จากตารางท 1.5 มรายละเอยด ดงน 1) จ ำนวนกรมธรรมประกนภย แสดงจ านวนผถอกรมธรรมในป 2557 มสงถง 20 ลานกรมธรรม ซงเมอ
รวมจ านวนกรมธรรมประกนภยสวนบคคล (PA) มสงถง 23 ลานกรมธรรม จากสถตจะเหนวาตงแตป 2553 เปนตนมา มจ านวนกรมธรรมเพมขนเปนล าดบ
2) จ ำนวนเงนเอำประกนภย ในป 2557 มการขยายตวสงถงรอยละ 28 คดเปนมลคาจ านวนเงน 12,584 พนลานบาท
3) จ ำนวนเบยประกนภย ธรกจประกนชวตไทยมผลการด าเนนงานตงแตเดอนมกราคม -ธนวาคม 2557 ดวยเบยประกนภยรบรวม 503.9 ลานบาท โดยมอตราการเตบโตรอยละ 13.75 (2556: 13.06%) เมอเทยบกบปทผานมา
4) เงนส ำรองประกนภย หมายถงหนสนหรอพนธะผกพนทบรษทประกนชวตมตอผถอกรมธรรม ในป 2557 มจ านวน 1,569 ลานบาท
5) เงนกองทน แสดงตามราคาประเมน เปนไปตามประกาศวาดวยการประเมนราคาทรพยสนและหนสนของบรษท
6) สนทรพยรวม แสดงตามราคาประเมน 3.3 เบยประกนภยรบ เบยประกนภยรบรวมตลอดระยะเวลา 5 ปทผานมา คอ ป 2552-2557 มอตราการขยายตวสงขนทกป ซงในป 2557 เบยประกนภยรบรวมทงสนกวา 5 แสนลานบาท แยกเปนเบยประกนภยรบปแรก 1 แสนกวาลานบาท มอตราการขยายตวรอยละ 15.1 มอตราความคงอยของกรมธรรมสงถงกวารอยละ 86 ดงแสดงในตารางท 1.6
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-16 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
ตารางท 1.6 เบยประกนภยรบ ป 2552-2557 การประมาณการป 2558
ป (พ.ศ.) ป (ค.ศ.) / Year
2552 2009
2553 2010
2554 2011
2555 2012
2556 2013
2557 2014
2558 2015 Proj.
เบยประกนภยรบ (พนลานบาท) Premium Income (Billion Baht)
% ขยายตว (% Change)
258.5
16.7
296.2
14.6
328.9
11.1
390.5
18.7
441.4
13.0
503.9
13.7
539 7
เบยประกนภยรบปแรก (พนลานบาท) First Year Premium (Billion Baht)
% ขยายตว (% Change)
57.2
30.8
63.9
11.6
67.4
5.5
82.4
22.3
93.5
13.5
108
15.1
113 5
เบยประกนภยรบปตอไป (พนลานบาท) Renewal Premium (Billion Baht)
% ขยายตว (% Change) ความตอเนอง (Persistency)
170.5
10.9 86.30 %
202.4
18.7 88.9 %
230.4
13.8 86.5 %
260.4
13.0 87.5 %
294.9
13.2 86.0 %
333
13.1 86 %
368
11 83.4 %
เบยประกนภยรบจายครงเดยว (พนลานบาท) Single Premium (Billion Baht)
% ขยายตว (% Change)
30.7
28.0
29.8
(2.9)
31.1
4.2
47.7
53.2
53.0
11.1
62
14.6
57
-8
หมายเหต: เบยประกนภยรบรวม เบยประกนภยรบปแรก เบยประกนภยรบปตอไป และเบยประกนภยรบจายครงเดยว
กอนหกประกนภยตอ ทงนสามารถศกษาขอมลธรกจเพมเตมไดจากเวบไซตส านกงาน คปภ. (www.oic.or.th) หรอจากสมาคมประกนชวตไทย (www.tlaa.org)
3.4 สดสวนการลงทนในสนทรพยของธรกจประกนชวต ส าหรบการลงทนในป 2552 – 2557 นน สดสวนการลงทนในสนทรพยของธรกจประกนชวตในป 2557 เปนการลงทนในหลกทรพยรฐบาลและรฐวสาหกจ สงกวา 1.3 ลานลานบาท รองลงมาไดแกการลงทนในหลกทรพยของเอกชน หลกทรพยตางประเทศ การใหกยมและเงนลงทนอน ๆ เงนฝากสถาบนการเงนประเภทมดอกเบย ตามล าดบ และมอตราสวนการลงทนตอสนทรพย รอยละ 94 ดงแสดงในตารางท 1.7
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
(www.oic.or.th)
หรอ
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-16
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-17
ตารางท 1.7 สดสวนการลงทนในสนทรพยของธรกจประกนชวต ป 2552-2557 Investment of Life Insurance Business 2009-2014
หนวย (Unit): ลานบาท (Million Baht)
ป Year
รวมสนทรพย Total Assets
หลกทรพยรฐบาลและรฐวสาหกจ
Government Security
หลกทรพยเอกชน Private Security
หลกทรพยตางประเทศ
(Foreige Security)
เงนใหกยมและเงนลงทนอน ๆ Other Loans
& Investments
เงนฝากสถาบนการเงน
ประเภทมดอกเบย
Deposits at Financial
Institutions with Interest
รวมสนทรพยลงทน Total
Investment Assets
อตราการลงทนตอ
สนทรพยรวม % to assets
2552/2009
2553/2010
2554/2011
2555/2012
2556/2013
2557/2014
1,047,379
1,242,645
1,487,841
1,714,837
1,902,794
2,274,857
642,346
757,838
894,875
1,043,697
1,136,258
1,327,465
206,926
269,850
331,832
365,124
394,742
513,570
55,845
56,343
71,848
92,911
110,187
130,356
74,787
86,603
88,352
91,925
107,080
117,801
15,130
11,215
27,158
35,302
40,943
61,727
995,034
1,181,851
1,414,064
1,628,959
1,789,210
2,150,919
95.00
95.11
95.04
94.99
94.03
94.55
หมายเหต: ไมรวมขอมลจากบรษทไทยรประกนชวต จ ากด (มหาชน) ทมา: รายงานสถตธรกจประกนชวต สมาคมประกนชวตไทย 2552-2557 และ www.oic.or.th 3.5 สดสวนของเบยประกนภยตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศและเบยประกนภยตอคน ตามขอมลในเดอนมถนายน 2558 ประเทศไทยมประชากร 65.1 ลานคน ทนประกนภย (ยกเวน พ.เอ. ตามสถตของ คปภ. เทากบ 11.57 ลานลานบาท มจ านวนกรมธรรม 21.53 ลานกรมธรรม (ไมรวม พ.เอ. ซงม 1.96 ลานกรมธรรม มทนประกนชวตรวม 1.33 ลานลานบาท) ป 2557 เบยประกนภยรบรวมในอตสาหกรรมประกนชวต เทากบ 191.000 ลานบาท ขณะทผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (Gross Domestic Product: GDP) เทากบ 13.14 ลานลานบาท (ตวเลขตามราคาปจจบน) นนหมายความวา Life Insurance Penetration ของไทย เทากบ 3.73% ในประเทศไทยเรามบรษทประกนชวต 24 บรษท ตวเลขนไดรวมบรษทรบประกนชวตตอแลว มตวแทนประกนชวต 273.670 คน มนายหนา 85.053 คน และเพอใหเกดความเขาใจงายในการศกษาเรองการเปรยบเทยบ จงอธบายความหมายเปนดงน 1) Life Insurance Penetration เปนอตราสวนของเบยประกนชวตรวมตอผลผลตภณฑมวลรวมในประเทศ หรอ GDP ดชนนใชวดระดบพฒนาการของการท าประกนชวตในประเทศนน ๆ วามมากเพยงไรตอรายไดของประชากร หมายความวาหากคนเราเจยดรายไดมาท าประกนชวตไมนอยกวา 10% ของรายไดในแตละป GDP คอมลคาของสนคาหรอบรการทผลตขนในประเทศนน ๆ ใน 1 ป เพยงแตไมใชรายไดของใครคนใดคนหนงแตเปนของ ทกๆ คนรวมกน ดงนนเมอเอาเบยประกนภยททกคนในประเทศจายปทผานมา หารดวยรายไดรวมของประเทศ จงเปนคาเฉลยวาปทแลว คนในประเทศมคาจายเปนเบยประกนชวตกเปอรเซนตของรายได ซงตามทฤษฎทเราทองกน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-17
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-17
ตารางท 1.7 สดสวนการลงทนในสนทรพยของธรกจประกนชวต ป 2552-2557 Investment of Life Insurance Business 2009-2014
หนวย (Unit): ลานบาท (Million Baht)
ป Year
รวมสนทรพย Total Assets
หลกทรพยรฐบาลและรฐวสาหกจ
Government Security
หลกทรพยเอกชน Private Security
หลกทรพยตางประเทศ
(Foreige Security)
เงนใหกยมและเงนลงทนอน ๆ Other Loans
& Investments
เงนฝากสถาบนการเงน
ประเภทมดอกเบย
Deposits at Financial
Institutions with Interest
รวมสนทรพยลงทน Total
Investment Assets
อตราการลงทนตอ
สนทรพยรวม % to assets
2552/2009
2553/2010
2554/2011
2555/2012
2556/2013
2557/2014
1,047,379
1,242,645
1,487,841
1,714,837
1,902,794
2,274,857
642,346
757,838
894,875
1,043,697
1,136,258
1,327,465
206,926
269,850
331,832
365,124
394,742
513,570
55,845
56,343
71,848
92,911
110,187
130,356
74,787
86,603
88,352
91,925
107,080
117,801
15,130
11,215
27,158
35,302
40,943
61,727
995,034
1,181,851
1,414,064
1,628,959
1,789,210
2,150,919
95.00
95.11
95.04
94.99
94.03
94.55
หมายเหต: ไมรวมขอมลจากบรษทไทยรประกนชวต จ ากด (มหาชน) ทมา: รายงานสถตธรกจประกนชวต สมาคมประกนชวตไทย 2552-2557 และ www.oic.or.th 3.5 สดสวนของเบยประกนภยตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศและเบยประกนภยตอคน ตามขอมลในเดอนมถนายน 2558 ประเทศไทยมประชากร 65.1 ลานคน ทนประกนภย (ยกเวน พ.เอ. ตามสถตของ คปภ. เทากบ 11.57 ลานลานบาท มจ านวนกรมธรรม 21.53 ลานกรมธรรม (ไมรวม พ.เอ. ซงม 1.96 ลานกรมธรรม มทนประกนชวตรวม 1.33 ลานลานบาท) ป 2557 เบยประกนภยรบรวมในอตสาหกรรมประกนชวต เทากบ 191.000 ลานบาท ขณะทผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (Gross Domestic Product: GDP) เทากบ 13.14 ลานลานบาท (ตวเลขตามราคาปจจบน) นนหมายความวา Life Insurance Penetration ของไทย เทากบ 3.73% ในประเทศไทยเรามบรษทประกนชวต 24 บรษท ตวเลขนไดรวมบรษทรบประกนชวตตอแลว มตวแทนประกนชวต 273.670 คน มนายหนา 85.053 คน และเพอใหเกดความเขาใจงายในการศกษาเรองการเปรยบเทยบ จงอธบายความหมายเปนดงน 1) Life Insurance Penetration เปนอตราสวนของเบยประกนชวตรวมตอผลผลตภณฑมวลรวมในประเทศ หรอ GDP ดชนนใชวดระดบพฒนาการของการท าประกนชวตในประเทศนน ๆ วามมากเพยงไรตอรายไดของประชากร หมายความวาหากคนเราเจยดรายไดมาท าประกนชวตไมนอยกวา 10% ของรายไดในแตละป GDP คอมลคาของสนคาหรอบรการทผลตขนในประเทศนน ๆ ใน 1 ป เพยงแตไมใชรายไดของใครคนใดคนหนงแตเปนของ ทกๆ คนรวมกน ดงนนเมอเอาเบยประกนภยททกคนในประเทศจายปทผานมา หารดวยรายไดรวมของประเทศ จงเปนคาเฉลยวาปทแลว คนในประเทศมคาจายเปนเบยประกนชวตกเปอรเซนตของรายได ซงตามทฤษฎทเราทองกน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-18 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
คอ 10% ของรายได ประเทศทม Life Insurance Penetration ถง 10% ไดแก ไตหวน องกฤษ ฮองกง เกาหลใตและญปน ในขณะทสหรฐอเมรกาและสงคโปรยงมไมถง 10% ส าหรบประเทศไทยมคาใชจายเบยประกนชวตประมาณ 3.73% ซงถอวานอยมาก ยงมโอกาสเตบโตอกมาก ดงนนถาใชค าวา Insurance Penetration จะหมายถงอตราสวนการจายเบยประกนชวตและวนาศภยตอรายไดเฉลย ซงตวเลขทสงขนเพราะมเบยประกนอคคภย และเบยประกนภยรถรวมอยดวย 2) Life Insurance Density เปนอตราสวนของเบยประกนชวตรวมเมอคดเปนดอลลารสหรฐ หารดวยจ านวนประชากร ใชวดวา โดยเฉลยคนไทยจายเบยประกนชวตคนละกดอลลารสหรฐตอป เพอใชเปรยบเทยบวาในแตละประเทศประชาชนใชจายเบยประกนชวตมากนอยเพยงใด โดยทวไปประเทศทยงมอตราสวนทงสองตวนสง มกจะเปนประเทศทมความมนคงทางการเงนสงหรอเปนประเทศพฒนาแลว โดยป 2557 ประเทศไทยมยอดเบยประกนชวต 491,000 ลานบาท เทากบ 14,878 ลานดอลลารสหรฐ (ใชอตราแลกเปลยน 1 ดอลลารสหรฐเทากบ 33 บาท) มประชากร 65 ลานคน ดงนนโดยเฉลยคนไทยจายเบยประกนชวตคนละ 228.9 ดอลลารสหรฐ หรอ 7,533 บาทตอป กยงถอวาต ามาก ขณะทมาเลเซยม Life Insurance Density สงกวาไทย 1 เทาและสงคโปรมากกวาไทย 10 เทา ดงนนธรกจประกนภยในประเทศไทยยงสามารถขยายตวไดอกมาก สามารถศกษาขอมลเพมเตมไดจากเวบไซตของ ส านกงาน คปภ. (www.oic.or.th) สมาคมประกนชวตไทย (www.tlaa.org) และธนาคารแหงประเทศไทย (www.bot.or.th) ส าหรบการเปรยบเทยบสดสวนของเบยประกนชวตตอ GDP และเบยประกนภยตอคนของประเทศตาง ๆ แสดงดงตารางท 1.8
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
(www.oic.or.th)
(www.bot.or.th)
(www.tlaa.org)
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-18
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-19
ตารางท 1.8 การเปรยบเทยบสดสวนของเบยประกนภยตอ GDP (Insurance Penetration) และเบยประกนภยตอคน (Insurance Density) ป 2557
ประเทศ
สดสวนเบยประกนภยตอ GDP (%) Insurance Penetration (Premium as % GDP)
เบยประกนภยตอคน (ดอลลารสหรฐ) Insurance Density
(Premium per Capita USD)
อนดบท รวม ชวต วนาศภย อนดบท รวม ชวต วนาศภย
ไตหวน 1 18.9 15.6 3.3 9 4,072 3,371 701
ฮองกง 2 14.2 12.7 1.4 5 5,647 5,071 575
แอฟรกาใต 3 14.0 11.4 2.7 34 925 748 176
เกาหลใต 4 11.3 7.2 4.1 19 3,163 2,014 1,149
ญปน 7 10.8 8.4 2.4 14 3,778 2,926 852
สหราชอาณาจกร 8 10.6 8.0 2.6 7 4,823 3,638 1,185
สงคโปร 21 6.7 5.0 1.6 15 3,759 2,840 919
ไทย 26 5.8 3.6 2.2 51 323 198 125
มาเลเซย 32 4.8 3.1 1.7 40 524 338 186
อนเดย 42 3.3 2.6 0.7 76 55 44 11
สาธารณรฐประชาชนจน 44 3.2 1.7 1.5 57 235 127 109
อนโดนเซย 68 1.7 1.1 0.6 74 60 40 20
ทวโลก 6.2 3.4 2.7 662 368 294 ทมา: สมาคมประกนชวตไทย 3.6 ชองทางการจ าหนายผลตภณฑประกนภย ชองทางการจ าหนายผลตภณฑไดมการจ าแนกจาก 2 หนวยงานคอ ส านกงาน คปภ. และสมาคมประกนชวตไทย ซงสวนของส านกงาน คปภ.จะมชองทางการจ าหนายผลตภณฑละเอยดมากกวาของสมาคมประกนชวตไทย
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-19
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-19
ตารางท 1.8 การเปรยบเทยบสดสวนของเบยประกนภยตอ GDP (Insurance Penetration) และเบยประกนภยตอคน (Insurance Density) ป 2557
ประเทศ
สดสวนเบยประกนภยตอ GDP (%) Insurance Penetration (Premium as % GDP)
เบยประกนภยตอคน (ดอลลารสหรฐ) Insurance Density
(Premium per Capita USD)
อนดบท รวม ชวต วนาศภย อนดบท รวม ชวต วนาศภย
ไตหวน 1 18.9 15.6 3.3 9 4,072 3,371 701
ฮองกง 2 14.2 12.7 1.4 5 5,647 5,071 575
แอฟรกาใต 3 14.0 11.4 2.7 34 925 748 176
เกาหลใต 4 11.3 7.2 4.1 19 3,163 2,014 1,149
ญปน 7 10.8 8.4 2.4 14 3,778 2,926 852
สหราชอาณาจกร 8 10.6 8.0 2.6 7 4,823 3,638 1,185
สงคโปร 21 6.7 5.0 1.6 15 3,759 2,840 919
ไทย 26 5.8 3.6 2.2 51 323 198 125
มาเลเซย 32 4.8 3.1 1.7 40 524 338 186
อนเดย 42 3.3 2.6 0.7 76 55 44 11
สาธารณรฐประชาชนจน 44 3.2 1.7 1.5 57 235 127 109
อนโดนเซย 68 1.7 1.1 0.6 74 60 40 20
ทวโลก 6.2 3.4 2.7 662 368 294 ทมา: สมาคมประกนชวตไทย 3.6 ชองทางการจ าหนายผลตภณฑประกนภย ชองทางการจ าหนายผลตภณฑไดมการจ าแนกจาก 2 หนวยงานคอ ส านกงาน คปภ. และสมาคมประกนชวตไทย ซงสวนของส านกงาน คปภ.จะมชองทางการจ าหนายผลตภณฑละเอยดมากกวาของสมาคมประกนชวตไทย
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-20 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
1) จ ำแนกตำมส ำนกงำน คปภ. ขอมลสถตชองทางการจ าหนายผลตภณฑประกนภยมรายละเอยดเปน 6 ชองทางการขาย ไดแก ตวแทนประกนชวต นายหนาประกนชวต ธนาคาร ไปรษณย ขายผานทางโทรศพท และชองทางอน ๆ (ศกษารายละเอยดไดจาก www.oic.or.th) 2) จ ำแนกตำมสมำคมประกนชวตไทย แบงเปน 4 ชองทางการขาย ไดแก ตวแทนประกนชวต ธนาคาร การตลาดแบบตรง และชองทางอน ๆ (นายหนา รานสะดวกซอ รานอนเทอรเนต เปนตน) ทงนจะเหนไดวาธรกจประกนชวตมาจากชองทางนายหนานอยมาก จงไดน าเบยประกนชวตจากชองทางนายหนาไปรวมไวในชองทางอน ๆ (ศกษารายละเอยดไดจาก www.tlaa.org) ส าหรบจ านวนเงนและสดสวนเบยประกนภยรบจ าแนกจ านวนเงนและตามชองทางการจ าหนายแสดงดงตารางท 1.9
ตารางท 1.9 สดสวนเบยประกนภยรบจ าแนกตามชองทางการจ าหนาย (หนวย: ลานบาท)
ชองทาง
จดจ าหนาย
2554 2555 2556 2557 2558_Q2 จ านวนเงน %
สดสวน จ านวนเงน %
สดสวน จ านวนเงน %
สดสวน จ านวนเงน %
สดสวน จ านวนเงน %
สดสวน ตวแทน
ประกนชวต 200,782.27 61.02 224,671.00 57.31 241,870.95 54.61 260,014.27 51.61 126,244.10 48.03
ธนาคาร 107,065.99 32.54 143,667.68 36.65 172,322.54 38.91 210,895.32 41.86 118,516.82 45.09
การตลาด แบบตรง
11,087.42 3.37 12,128.65 3.09 14,016.32 3.16 15,242.32 3.03 7,799.51 2.97
อน ๆ 10,082.51 3.06 11,583.73 2.95 14,663.94 3.31 17,697.76 3.51 10,274.93 3.91
รวม 329,018.18 100.00 392,051.06 100.00 442,873.75 100.00 503,849.67 100.00 262,835.36 100.00 ทมา: สมาคมประกนชวตไทย
3.7 สถตตวแทนประกนชวต ทก ๆ ป มการเพมขนของบคลากรฝายขายประเภทตวแทนประกนชวต ซงแตละบรษทประกนภยมการลงทนในเรองการจดอบรมใหความรทงกอนขอรบใบอนญาตและหลงรบใบอนญาต เพราะการเตบโตของธรกจประกนชวตในประเทศยงจ าเปนทตองใชการขายแบบเหนตวตน หรอ แบบ Face to Face ซงผขายตองมใบอนญาตประกอบการขาย มฉะนนจะมโทษจ าคกไมเกน 6 เดอนและปรบไมเกน 5 หมนบาท (ตามบทลงโทษ มาตรา 105 ใน พระราชบญญตประกนชวต พ.ศ. 2535 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) 2551) ส าหรบสถตตวแทนประกนชวตระหวางป 2552-2557 แสดงดงตารางท 1.10
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
ธรกจประกนชวตมาจากชองทางนายหนาประกนชวตนอยมาก จงไดน�าเบยประกนชวตจากชองทางนายหนาประกนชวต
ไปรวมไว ในชองทางอน ๆ (ศกษารายละเอยดไดจาก www.tlaa.org)
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-20
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-21
ตารางท 1.10 สถตตวแทนประกนชวต ระหวางป 2552 – 2557 (Life Insurance Agents During the Year 2009 – 2014)
ป
Year ตวแทนประกนชวตทไดรบใบอนญาตทงสน
Total Number of License at The End of Year % เพมขน (ลดลง)
2552/2009 2553/2010 2554/2011 2555/2012 2556/2013 2557/2014
289,983 259,495 268,929 279,540 272,816 273,670
(13.04) (10.51) 3.64 3.95 (2.41) 0.31
ทมา: ฝายพฒนาระบบใบอนญาต ส านกงาน คปภ. Data from Office of Insurance Commission
จากตารางท 1.10 ตวแทนประกนชวตทไดรบอนญาตนนบางปเพมขนและบางปไดลดลง
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-21
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-21
ตารางท 1.10 สถตตวแทนประกนชวต ระหวางป 2552 – 2557 (Life Insurance Agents During the Year 2009 – 2014)
ป
Year ตวแทนประกนชวตทไดรบใบอนญาตทงสน
Total Number of License at The End of Year % เพมขน (ลดลง)
2552/2009 2553/2010 2554/2011 2555/2012 2556/2013 2557/2014
289,983 259,495 268,929 279,540 272,816 273,670
(13.04) (10.51) 3.64 3.95 (2.41) 0.31
ทมา: ฝายพฒนาระบบใบอนญาต ส านกงาน คปภ. Data from Office of Insurance Commission
จากตารางท 1.10 ตวแทนประกนชวตทไดรบอนญาตนนบางปเพมขนและบางปไดลดลง
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-22 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 1.2 แนวโนมในอนาคตของธรกจประกนชวต ระบบการประกนภยถอเปนเครองมอทางการเงนทมสวนส าคญอยางยงในการสงเสรมความเขมแขงมนคงใหกบระบบเศรษฐกจและสงคมของประเทศ รวมทงคณภาพชวตทดขนของประชาชน ส าหรบภาพรวมของธรกจประกนชวตยงคงรกษาอตราการเตบโตทนาพอใจ สะทอนไดจากตวเลขธรกจประกนภยในภาพรวมป 2557 การเตบโตของธรกจประกนชวตอยทรอยละ 13.00 มสดสวนเบยประกนภยตอผลตภณฑมวลรวม ในประเทศรอยละ 4.13 มสดสวนผถอกรมธรรมประกนชวตตอประชากรเพยงรอยละ 30 เทานน ดงนน จงตองเรงสรางความรความเขาใจใหประชาชนไดตระหนกถงความส าคญ ความจ าเปนและคณประโยชนของระบบการประกนภย และสรางความเชอมนของประชาชนในทกภาคสวน ใหมหลกประกนความมนคงทางเศรษฐกจ มคณภาพชวตทด เพอเตรยมตวเขาสสงคมของผสงอายอยางมคณภาพ ธรกจประกนชวตมอนาคตทสดใสและสามารถเตบโตไดอยางตอเนอง โดยมแนวโนมทส าคญดงน 1. การออกแบบผลตภณฑประกนชวตใหม ๆ บรษทประกนชวตจะเรงออกแบบผลตภณฑประกนชวต ใหมๆ เพอตอบสนองความตองการของประชาชน ซงจะท าใหเบยประกนภยรบ จ านวนกรมธรรมประกนชวตและจ านวนเงนเอาประกนกจะสงขน โดยเฉพาะหากมผลตภณฑใหมนนตรงกบความตองการของกลมเปาหมาย ซงแตละบรษทจะมนกคณตศาสตรประกนภยเปนผท าการค านวณอตราเบยประกนภย 2. การโฆษณาประชาสมพนธ บรษทประกนชวตเรงโฆษณาประชาสมพนธผลตภณฑทออกใหมผานส อ ตางๆ เปนการใหความส าคญในการท าประชาสมพนธ ท าใหประชาชนสามารถเขาถงการรบรเกยวกบบรษท และผลตภณฑประกนชวตไดเรวกวาในอดตทผานมา 3. การพฒนาและเพมชองทางการจ าหนาย บรษทประกนชวตมการพฒนาและเพมชองทางการจดจ าหนายมากขน เชน การซอผานเวบไซตหรอเคานเตอรเซอรวสส าหรบผลตภณฑส าเรจรปตาง ๆ ท าใหประชาชนสามารถซอไดงายขน หรอการพฒนาการขายผานสอสงคมออนไลนทหลากหลาย 4. การสนบสนนจากภาครฐ ภาครฐใหการสนบสนนธรกจประกนภยมากขน โดยใหการสงเสรมและสรางความเชอมนตอประชาชน เชน 1) กระทรวงกำรคลง ออกประกาศเรองการลดหยอนภาษส าหรบเบยประกนชวตประเภทสามญ (ศกษารายละเอยดเพมเตมไดในเรองผลตภณฑประกนชวต) 2) ส ำนกงำน คปภ. ใหความรวดเรวในการอนมตผลตภณฑ ชวยท าการประชาสมพนธเกยวกบการท าประกนชวตตามสอตาง ๆ เพอเชญชวนประชาชนใหเขาถงการท าประกนมากขน การไดรบความรวมมอกบบรษทประกนภยในการจดท าผลตภณฑประกนภยรายยอยซงเหมาะส าหรบผมรายไดนอย หรอสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนในทกระดบชน เชน กรมธรรมประกนชวตแบบบ านาญ (รองรบสงคมผสงอาย) หรอกรมธรรม
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-22
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-23
ประกนชวตทมสวนของการลงทน (Unit-Linked, Universal Life) ซงกรมธรรมประกนชวตดงกลาว ยงคงตองอาศยเวลาในการประชาสมพนธท าความเขาใจอกมาก เพอกระตนใหประชาชนไดตระหนกถงประโยชนและความจ าเปน คาดวาแนวโนมในอนาคตจะมอตราความนยมมากขน ทงนประเทศไทยก าลงเขาสสงคมผสงอายทถอวาเปนวกฤตในเชงเศรษฐกจของประเทศ เพราะในสงคมทจ านวนประชากรสงอายมากกวาคนวยท างาน โอกาสทจะขบเคลอนการเตบโตทางเศรษฐกจใหเกดขนนนเปนไปดวยความยากล าบาก ดงนน คนวยท างานจงใสใจในการออมเงนดวยการลงทนทางการเงนไดหลายรปแบบ ผลตภณฑประเภทนจะท าใหมการกระตนในการท าประกนชวตมากขน 5. อตราดอกเบยในตลาดลดลง แตไมไดท าใหการท าประกนชวตลดลง เพราะในทสดบรษทประกนชวตจะมกลยทธผานการออกแบบผลตภณฑตาง ๆ เพอท าการขยายตลาดไดอยางตอเนอง อตราดอกเบยเปนตนทนส าคญอยางหนงในการผลตสนคาประกนชวต แตละบรษทจะมนกคณตศาสตรประกนชวตทผานหลกเกณฑก าหนดของ คปภ. เปนผรบผดชอบ และค านวณแบบประกนชวตตามหลกคณตศาสตรประกนชวตทถกตอง และเปนธรรมตอผบรโภค โดยตองคาดการณความผนผวนของอตราดอกเบยในอนาคต ผลตอบแทนจากการลงทน อตรามรณะ (Mortality Rate) คาใชจายของบรษท (Loading) เพอค านวณเบยประกนภย หลงจากค านวณเบยประกนภยไดแลว ตองน าไปแสดงตอ คปภ. เพอขออนมตใหเปนไปตามหลกเกณฑทก าหนด กอนมาเสนอขายตอประชาชน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-23
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-23
ประกนชวตทมสวนของการลงทน (Unit-Linked, Universal Life) ซงกรมธรรมประกนชวตดงกลาว ยงคงตองอาศยเวลาในการประชาสมพนธท าความเขาใจอกมาก เพอกระตนใหประชาชนไดตระหนกถงประโยชนและความจ าเปน คาดวาแนวโนมในอนาคตจะมอตราความนยมมากขน ทงนประเทศไทยก าลงเขาสสงคมผสงอายทถอวาเปนวกฤตในเชงเศรษฐกจของประเทศ เพราะในสงคมทจ านวนประชากรสงอายมากกวาคนวยท างาน โอกาสทจะขบเคลอนการเตบโตทางเศรษฐกจใหเกดขนนนเปนไปดวยความยากล าบาก ดงนน คนวยท างานจงใสใจในการออมเงนดวยการลงทนทางการเงนไดหลายรปแบบ ผลตภณฑประเภทนจะท าใหมการกระตนในการท าประกนชวตมากขน 5. อตราดอกเบยในตลาดลดลง แตไมไดท าใหการท าประกนชวตลดลง เพราะในทสดบรษทประกนชวตจะมกลยทธผานการออกแบบผลตภณฑตาง ๆ เพอท าการขยายตลาดไดอยางตอเนอง อตราดอกเบยเปนตนทนส าคญอยางหนงในการผลตสนคาประกนชวต แตละบรษทจะมนกคณตศาสตรประกนชวตทผานหลกเกณฑก าหนดของ คปภ. เปนผรบผดชอบ และค านวณแบบประกนชวตตามหลกคณตศาสตรประกนชวตทถกตอง และเปนธรรมตอผบรโภค โดยตองคาดการณความผนผวนของอตราดอกเบยในอนาคต ผลตอบแทนจากการลงทน อตรามรณะ (Mortality Rate) คาใชจายของบรษท (Loading) เพอค านวณเบยประกนภย หลงจากค านวณเบยประกนภยไดแลว ตองน าไปแสดงตอ คปภ. เพอขออนมตใหเปนไปตามหลกเกณฑทก าหนด กอนมาเสนอขายตอประชาชน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-24 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 1.3 การเปดเสรดานประกนภย การเปดเสรสาขาประกนภยด าเนนการภายใตกรอบการคาโลกและกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดยทผานมาไดมการเปดเสรในอตสาหกรรมประกนภย 2 ระยะ ระยะแรก ป 2538 – 2539 เปดเสรโดยการใหใบอนญาตประกอบธรกจประกนภยแกบรษทประกนภยจ านวนรวมทงสน 25 บรษท (บรษทประกนชวต 12 บรษท และบรษทประกนวนาศภย 13 บรษท) ระยะทสอง ป 2551 เปดเสรโดยการเพมสดสวนการถอหนในบรษทประกนภยของผถอหนตางชาตจาก รอยละ 25 ของหนทงหมด เปนรอยละ 49 การเจรจาระดบพหภาคเปนกรอบการเจรจาของประเทศสมาชกภายใตองคการการคาโลก (World Trade Organization: WTO) โดยการเจรจาในรอบอรกวย ในป พ.ศ. 2538 ประเทศไทยในสวนของการประกนภยไดผกพนกจกรรม 6 รายการ ประกอบดวย
1) ธรกจประกนชวต (Life Insurance Services) 2) ธรกจประกนวนาศภย (Non-life Insurance Services) 3) ธรกจนายหนาและตวแทนประกนวนาศภย (Insurance Broking and Agency Services) 4) ธรกจทปรกษาดานประกนภยเวนบ านาญ (Insurance Consultancy Services Excluding Pension
Funding Services) 5) ธรกจการประเมนภย (Average and Loss Adjustment Services) 6) ธรกจใหบรการคณตศาสตรประกนภย (Actuarial Services)
1. ขนตอนการเปดเสรดานประกนภย ทผานมารฐบาลไดปรบนโยบายเปดเสรประกนภยในลกษณะเปนขนตอนคอยเปนคอยไปเพอใหธรกจประกน- ภยของไทยไดเตรยมความพรอมและปรบตว โดยด าเนนการเปนขนตอนดงน ขนตอนแรก การอนญาตใหเปดบรษทประกนภยภายในประเทศเพมขนทงการประกนชวตและการประกนวนาศภย โดยมเปาหมายวาจะเปนมาตรการอนหนงในการกระตนตลาดใหมการปรบตว ใหบรษทประกนภยทมอยเดมไดปรบปรงฐานะความมนคงเขมแขงทางการเงนและขยายขนาดของบรษทใหใหญขน ปรบปรงเทคโนโลยในการด าเนนงานและการบรหารจดการ พฒนาบคลากรและรปแบบของสนคาประกนภยหรอกรมธรรมความคมครองใหม ๆ มากขน และมการแขงขนในการพฒนาคณภาพการใหบรการ โดยมบรษทไดรบอนญาตเพมอก 25 บรษท เปนประกนชวต 12 บรษทและบรษทประกนวนาศภย 13 บรษท ซงขนตอนนไดด าเนนการแลวเสรจในป พ.ศ. 2540 ขนตอนท 2 เมอบรษทของคนไทยไดเพมขดความสามารถในการแขงขนไดระดบหนงแลว กจะพจารณาการเพมสดสวนผถอหนตางชาตใหมากขนคอมากกวารอยละ 25 ตามทก าหนดไวในกฎหมายเดม ทงนเพอความมนคง
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-24
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-25
ทางการเงนและขดความสามารถของบรษทประกนภยไทย โดยด าเนนการแกไขในเรองของการเพมสดสวนผถ อหนตางชาตแลวเสรจในป 2551 ตามพระราชบญญตประกนชวต พ.ศ. 2535 (แกไขเพมเตม พ.ศ. 2551) และพระราชบญญตประกนวนาศภย พ.ศ. 2535 (แกไขเพมเตม พ.ศ. 2551) ขนตอนท 3 การอนญาตใหบรษทประกนภยตางประเทศเขามาประกอบกจการหรอตงสาขาในประเทศไทย โดยไมจ ากดสดสวนการถอหนของคนตางชาต ซงขนตอนนจะเปนการเปดเสรเตมรปแบบเมอบรษทประกนภยของไทยมศกยภาพในการแขงขนสงเพยงพอแลว ทงน เงอนไขทประเทศไทยผกพนในสาขาประกนภยคอ ผกพนเทาทกรอบกฎหมายของไทยก าหนดไว อาท ในเรองเงอนไขสดสวนการถอหนของชาวตางประเทศในบรษทประกนภย หรอการก ากบดแลตวแทน/นายหนาประกนภย หรอเงอนไข/หลกเกณฑการอนญาตใหบคคลเขามาท างานในสาขาขางตนในประเทศไทย เปนตน 2. การเจรจาการเปดเสรในภมภาคอาเซยน การเจรจาการเปดเสรการคาบรการระหวางประเทศภายในภมภาคอาเซยนม 2 กรอบคขนานกนคอ การเปดเสรการคาบรการภายใตกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของอาเซยน (ASEAN Community) ซงประเทศสมาชกอาเซยน 10 ประเทศ ประกอบดวย บรไนดารสซาลาม กมพชา อนโดนเซย สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว มาเลเซย เมยนมาร ฟลปปนส สงคโปร ไทย และเวยดนาม มพนธกรณทจะตองเปดการคาบรการภายใตกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของอาเซยน (AFAS) ตามทรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Ministers Meeting: AEM) ไดลงนามในการประชมสดยอดอาเซยน (ASEAN Summit) ครงท 5 เมอเดอนธนวาคม 2538 และไดรบรองปฏญญากรงเทพฯ (Bangkok Summit Declaration of 1995) ทระบใหประเทศสมาชกจดท าความตกลงเกยวกบความรวมมอและการเจรจาเปดเสรการคาบรการใหแกกนมากกวาทไดผกพนเปดเสรใหแกประเทศสมาชก WTO (หรอเรยกวา GATS Plus) การเจรจาจะแบงเปนรอบ รอบละ 3 ป เรมขนตงแตป พ.ศ. 2539 เปนตนมา โดยจะมการจดท าขอผกพนสาขาการบรการ 7 สาขา ไดแก สาขาการเงน การขนสงทางอากาศ การสอสารโทรคมนาคม การทองเทยว การกอสราง และบรการธรกจ ซงในการเจรจาเปดเสรสาขาการเงนจะมคณะท างานเปดเสรทางการเงนภายใตกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของอาเซยน (Working Committee on ASEAN Financial Services Liberalization under ASEAN Framework Agreement on Services: WC-FSL/AFAS) เปนผประสานงานกลาง 3. การรวมตวเปนประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ประชาคมอาเซยนเกดจากความพยายามของประเทศอาเซยน 10 ประเทศทมความตองการรวมกลมดวยกนเปนหนงเดยว เพอใหการคาการลงทนภายในภมภาคมการขยายตว มอ านาจในการตอรองกบภมภาคอน ๆ ของโลก โดยผน าประเทศอาเซยนไดรวมลงนามในปฏญญาวาดวยความรวมมออาเซยนเมอเดอนตลาคม 2546 และตงเปาหมายจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ใหแลวเสรจในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015)
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-25
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-25
ทางการเงนและขดความสามารถของบรษทประกนภยไทย โดยด าเนนการแกไขในเรองของการเพมสดสวนผถ อหนตางชาตแลวเสรจในป 2551 ตามพระราชบญญตประกนชวต พ.ศ. 2535 (แกไขเพมเตม พ.ศ. 2551) และพระราชบญญตประกนวนาศภย พ.ศ. 2535 (แกไขเพมเตม พ.ศ. 2551) ขนตอนท 3 การอนญาตใหบรษทประกนภยตางประเทศเขามาประกอบกจการหรอตงสาขาในประเทศไทย โดยไมจ ากดสดสวนการถอหนของคนตางชาต ซงขนตอนนจะเปนการเปดเสรเตมรปแบบเมอบรษทประกนภยของไทยมศกยภาพในการแขงขนสงเพยงพอแลว ทงน เงอนไขทประเทศไทยผกพนในสาขาประกนภยคอ ผกพนเทาทกรอบกฎหมายของไทยก าหนดไว อาท ในเรองเงอนไขสดสวนการถอหนของชาวตางประเทศในบรษทประกนภย หรอการก ากบดแลตวแทน/นายหนาประกนภย หรอเงอนไข/หลกเกณฑการอนญาตใหบคคลเขามาท างานในสาขาขางตนในประเทศไทย เปนตน 2. การเจรจาการเปดเสรในภมภาคอาเซยน การเจรจาการเปดเสรการคาบรการระหวางประเทศภายในภมภาคอาเซยนม 2 กรอบคขนานกนคอ การเปดเสรการคาบรการภายใตกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของอาเซยน (ASEAN Community) ซงประเทศสมาชกอาเซยน 10 ประเทศ ประกอบดวย บรไนดารสซาลาม กมพชา อนโดนเซย สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว มาเลเซย เมยนมาร ฟลปปนส สงคโปร ไทย และเวยดนาม มพนธกรณทจะตองเปดการคาบรการภายใตกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของอาเซยน (AFAS) ตามทรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Ministers Meeting: AEM) ไดลงนามในการประชมสดยอดอาเซยน (ASEAN Summit) ครงท 5 เมอเดอนธนวาคม 2538 และไดรบรองปฏญญากรงเทพฯ (Bangkok Summit Declaration of 1995) ทระบใหประเทศสมาชกจดท าความตกลงเกยวกบความรวมมอและการเจรจาเปดเสรการคาบรการใหแกกนมากกวาทไดผกพนเปดเสรใหแกประเทศสมาชก WTO (หรอเรยกวา GATS Plus) การเจรจาจะแบงเปนรอบ รอบละ 3 ป เรมขนตงแตป พ.ศ. 2539 เปนตนมา โดยจะมการจดท าขอผกพนสาขาการบรการ 7 สาขา ไดแก สาขาการเงน การขนสงทางอากาศ การสอสารโทรคมนาคม การทองเทยว การกอสราง และบรการธรกจ ซงในการเจรจาเปดเสรสาขาการเงนจะมคณะท างานเปดเสรทางการเงนภายใตกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของอาเซยน (Working Committee on ASEAN Financial Services Liberalization under ASEAN Framework Agreement on Services: WC-FSL/AFAS) เปนผประสานงานกลาง 3. การรวมตวเปนประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ประชาคมอาเซยนเกดจากความพยายามของประเทศอาเซยน 10 ประเทศทมความตองการรวมกลมดวยกนเปนหนงเดยว เพอใหการคาการลงทนภายในภมภาคมการขยายตว มอ านาจในการตอรองกบภมภาคอน ๆ ของโลก โดยผน าประเทศอาเซยนไดรวมลงนามในปฏญญาวาดวยความรวมมออาเซยนเมอเดอนตลาคม 2546 และตงเปาหมายจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ใหแลวเสรจในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015)
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-26 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
ค าวาประชาคมอาเซยนนนมความหมายคอ ประเทศสมาชกรวมตวกนใน 3 ดาน ประกอบดวย 1) ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community: ASCC) โดยมงหวงเปนประชาคมทมประชาชนเปนศนยกลาง มสงคมทเอออาทรและแบงปน ประชากรอาเซยนมสภาพความเปนอยทดและมการพฒนาในทกดานเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน รวมทงสงเสรมอตลกษณอาเซยน (ASEAN Political Identity) เพอรองรบการเปนประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน 2) ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political and Security Community: APSC) มวตถประสงคเพอเสรมสรางและธ ารงไวซงสนตภาพและความมนคงของภมภาค เพอใหประเทศในภมภาคอยรวมกนอยางสนตสข และสามารถแกไขปญหาและความขดแยงโดยสนตวธ 3) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) มวตถประสงคเพอท าใหอาเซยนมตลาดและฐานการผลตเดยวกน และมการเคลอนยายสนคา (Free Flows of Goods) บรการ (Free Flows of Services) การลงทน (Free Flows of Investment) เงนทน (Free Flow of Capital) และแรงงานมฝมอ (Free Flows of Skilled Labor) อยางเสร 4. ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ทศทางของการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนคอ ในป พ.ศ. 2558 ภมภาคอาเซยนจะเปนตลาดและฐานการผลตรวมกน หมายถงการผลตสนคาและบรการจะไมจ ากดในประเทศใดประเทศหนง สนคาทตองการใชแรงงานมากจะยายฐานการผลตไปยงประเทศทมแรงงานราคาถกกวา สนคาทตองการวตถดบชนดใดกจะเคลอนยายไปผลตยงประเทศทมทรพยากรนน ๆ มากขน ในแงของการบรการกเชนเดยวกน ประเทศทมบรการสาขาใดทดมราคาเหมาะสม ผบรโภคจะเลอกทจะใชบรการในประเทศนน ๆ มากยงขน อาเซยนจะกลายเปนทงฐานการผลตและตลาดขนาดใหญของโลกในเวลาเดยวกน เนองจากประชากรในอาเซยนรวมกนมมากกวา 600 ลานคน จะกลายเปนภมภาคทดงดดนกลงทนจากทวโลก เพราะมกฎระเบยบในการท าธรกจระหวางประเทศไดสะดวกมากขน การเคลอนยายแรงงาน เงนทนไดงายขน ดงนน เพอใหการรวมตวเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนมขนตอน ก าหนดเวลาและแผนงานทชดเจน ประเทศสมาชกจงไดรวมกนจดท ารางแผนงานเพอการรวมตว หรอเรยกวา AEC Blueprint และไดก าหนดตถประสงคหลกของ Blueprint ไว 4 ดาน และแผนงานรวมของแตละดาน ดงตารางท 1.11
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-26
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-27
ตารางท 1.11 วตถประสงคและแผนงานหลกของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
วตถประสงค แผนงานหลก 1. การเปนตลาดและฐานการผลตรวม (Single Market and Production Base)
แผนงานสงเสรมการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน แรงงานและเงนทนทเสร โดยลดอปสรรคดานตาง ๆ
2. การสรางขดความสามารถทางเศรษฐกจ (High Competitive Economic Region)
แผนงานสงเสรมขดความสามารถในดานตาง ๆ เชน นโยบายการแขงขนทางการคา หรอทรพยสนทางปญญา e-Commerce เปนตน
3. การสรางความเทาเทยมในการพฒนาทาง เศรษฐกจระหวางสมาชก (Equitable Economic)
แผนงานการสงเสรมการรวมกลมของประเทศสมาชก ลดชองวางความแตกตางของระดบการพฒนาระหวางสมาชกเกาและใหม
4. การสรางการรวมตวของอาเซยนเขากบ ประชาคมโลก (Fully Integrated into Global Economy)
แผนงานสงเสรมการรวมกลมเขากบประชาคมโลกปรบประสานนโยบายในระดบภมภาค สรางเครอขายการผลตและจ าหนาย
แมวาการรวมตวเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน จะมเปาหมายคอป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) แตไดมขอยกเวนไวส าหรบสาขาทออนไหวหรอสาขาทประเทศคาดวายงไมพรอมทจะเปดเสร โดยสามารถเปดเสรไดในป พ.ศ. 2563 (ประเทศไทยไดก าหนดใหสาขาการเงนของประเทศไทยเปนสาขาออนไหว) อยางไรกด ประเทศนน ๆ กสามารถเลอนการเปดเสรสาขาทออนไหวใหเรวขนได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-27
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-27
ตารางท 1.11 วตถประสงคและแผนงานหลกของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
วตถประสงค แผนงานหลก 1. การเปนตลาดและฐานการผลตรวม (Single Market and Production Base)
แผนงานสงเสรมการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน แรงงานและเงนทนทเสร โดยลดอปสรรคดานตาง ๆ
2. การสรางขดความสามารถทางเศรษฐกจ (High Competitive Economic Region)
แผนงานสงเสรมขดความสามารถในดานตาง ๆ เชน นโยบายการแขงขนทางการคา หรอทรพยสนทางปญญา e-Commerce เปนตน
3. การสรางความเทาเทยมในการพฒนาทาง เศรษฐกจระหวางสมาชก (Equitable Economic)
แผนงานการสงเสรมการรวมกลมของประเทศสมาชก ลดชองวางความแตกตางของระดบการพฒนาระหวางสมาชกเกาและใหม
4. การสรางการรวมตวของอาเซยนเขากบ ประชาคมโลก (Fully Integrated into Global Economy)
แผนงานสงเสรมการรวมกลมเขากบประชาคมโลกปรบประสานนโยบายในระดบภมภาค สรางเครอขายการผลตและจ าหนาย
แมวาการรวมตวเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน จะมเปาหมายคอป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) แตไดมขอยกเวนไวส าหรบสาขาทออนไหวหรอสาขาทประเทศคาดวายงไมพรอมทจะเปดเสร โดยสามารถเปดเสรไดในป พ.ศ. 2563 (ประเทศไทยไดก าหนดใหสาขาการเงนของประเทศไทยเปนสาขาออนไหว) อยางไรกด ประเทศนน ๆ กสามารถเลอนการเปดเสรสาขาทออนไหวใหเรวขนได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-28 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 1.4 สงทาทายส าหรบอตสาหกรรมประกนชวต ปจจยหลายดานทอาจกอใหเกดการเปลยนแปลงดานการเตบโตของธรก จ อาท โครงสรางประชากรความกาวหนาทางเทคโนโลย การเปดเสรการประกนภย การท าตลาดแบบ Digital Marketing หรอ Social Medias ตาง ๆ เพอใหเกดการรบรและสรางแบรนดใหเปนทรจก หรอสามารถซอผานในระบบออนไลนไดรวดเรว นบเปนชองจดจ าหนายรปแบบใหมททนสมยขน โดยมปจจยการสงเสรมการเตบโตของธรกจประกนชวตดงน 1. การทประชากรมอายยนยาว ประชากรไทยจะอายยนยาวขนดวยอตราทเรวมาก สงทนากงวลส าหรบประเทศไทยทก าลงเขาสสงคมผสงอาย คอ ประชาชนจะตกอยในสถานะ “แกกอนรวย” ซงตางจากประเทศญปนทแมวาจะเขาสสงคมผสงอายแตประชากรของเขา “รวย” ประชาชนมเงนออมสงมาก ท าใหสามารถใชชวตในวยเกษยณไดอยางมความสข ดงนน จงถอเปนโอกาสของธรกจประกนชวตทจะเสนอกรมธรรมทเหมาะสมกบกลมผสงอาย ซงถอเปนการขยายตลาดการประกนชวตไดเพมขน ซงปจจบนนมบรษทประกนชวตไดออกผลตภณฑส าหรบผสงอาย เชน การรบประกนชวตโดยไมตองมการตรวจหรอตอบค าถามเกยวกบสขภาพ โดยมเงอนไขทส าคญคอเมอเสยชวตใน 2 ปแรกจากการเจบปวย จะไดรบเบยประกนภยทช าระมาแลวคนไมต ากวารอยละ 2 ของเบยประกนภย ทงน แลวแต แบบประกนชวตของแตละบรษท หรอหากเสยชวตตงแตปท 3 เปนตนไป ผรบประโยชนไดรบเงนตามจ านวนเงน เอาประกนภย เปนตน รายละเอยดศกษาจากเวบไซตสมาคมประกนชวตไทย (www.tlaa.org) จากขอมลองคการสหประชาชาต (United Nations: UN) ไดใหนยามผสงอาย (Older Person) หมายถงประชากรทงเพศชายและหญงทมอายมากกวา 60 ปขนไปและไดแบงระดบการเขาสสงคมผสงอาย เปน 3 ระดบ ไดแก 1) ระดบกำรกำวเขำสสงคมผสงอำย (Aging Society) หมายถงสงคมหรอประเทศทมประชากรอาย 60 ปขนไปมากกวารอยละ 10 ของประชากรทงประเทศ หรอมประชากรอายตงแต 65 ปมากกวารอยละ 7 ของประชากรทงประเทศ แสดงวาประเทศนนก าลงเขาสสงคมผสงอาย 2) ระดบสงคมผสงอำยโดยสมบรณ (Aged Society) หมายถงสงคมหรอประเทศทมประชากรอาย 60 ปขนไปมากกวารอยละ 20 ของประชากรทงประเทศหรอมประชากรอายตงแต 65 ป มากกวารอยละ 14 ของประชากรทงประเทศ แสดงวาประเทศนนเขาสสงคมผสงอายโดยสมบรณ 3) ระดบสงคมผสงอำยอยำงเตมท (Super-aged Society) หมายถงสงคมหรอประเทศทมประชากรอาย 65 ปขนไปมากกวารอยละ 20 ของประชากรทงประเทศ แสดงวาประเทศนนเขาสสงคมผสงอายอยางเตมท องคการสหประชาชาตคาดการณวา ในชวงป 2001-2100 (พ.ศ. 2544-2643) เปนศตวรรษแหงผสงอาย โลกก าลงกาวเขาสสงคมผสงอาย ซงแตละประเทศจะเขาสสงคมผสงอายแตกตางกนไปตามสภาพแวดลอมของแตละประเทศ เชน ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ การพฒนาทางดานการแพทย การโภชนาอาหาร เปนตน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
ประชากรอาย 60 ป
ขนไปมากกว าร อยละ
(www.tlaa.org)
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-28
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-29
ส าหรบประเทศไทย กระทรวงสาธารณสขคาดวาภายในป 2568 ไทยจะกาวเขาสการเปนสงคมผสงอายโดยสมบรณ (Aged Society) จ านวนผสงอายจะมประมาณ 14.4 ลานคน หรอเพมขนเกนรอยละ 20 ของประชากรทงหมด กลาวคอจะมผสงอาย 1 คน ในประชากรทก ๆ 5 คน ซงในป พ.ศ. 2548 เปนปแรกทประเทศไทยเขาสสงคมสงอายตามทองคการสหประชาชาตก าหนด ขณะนนมประชากร รวม 62.2 ลานคน เปนผสงอายรอยละ 10.3 ส าหรบการประมาณสดสวนประชากรผสงอายในประเทศไทย แสดงดงภาพท 1.1
ภาพท 1.1 ประมาณการสดสวนประชากรสงอายในประเทศไทย การกาวเขาสสงคมผสงอายตามนยามของสหประชาชาตของประเทศตาง ๆ แสดงดงตารางท 1.11
ภาพท 1.1 ประมาณการสดสวนประชากรสงอายในประเทศไทย ทมา : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
การกาวเขาสสงคมผสงอายตามนยามของสหประชาชาตของประเทศตาง ๆ แสดงดงตารางท 1.12
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-29สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-29
ส าหรบประเทศไทย กระทรวงสาธารณสขคาดวาภายในป 2568 ไทยจะกาวเขาสการเปนสงคมผสงอายโดยสมบรณ (Aged Society) จ านวนผสงอายจะมประมาณ 14.4 ลานคน หรอเพมขนเกนรอยละ 20 ของประชากรทงหมด กลาวคอจะมผสงอาย 1 คน ในประชากรทก ๆ 5 คน ซงในป พ.ศ. 2548 เปนปแรกทประเทศไทยเขาสสงคมสงอายตามทองคการสหประชาชาตก าหนด ขณะนนมประชากร รวม 62.2 ลานคน เปนผสงอายรอยละ 10.3 ส าหรบการประมาณสดสวนประชากรผสงอายในประเทศไทย แสดงดงภาพท 1.1
ภาพท 1.1 ประมาณการสดสวนประชากรสงอายในประเทศไทย การกาวเขาสสงคมผสงอายตามนยามของสหประชาชาตของประเทศตาง ๆ แสดงดงตารางท 1.11
ภาพท 1.1 ประมาณการสดสวนประชากรสงอายในประเทศไทย ทมา : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
การกาวเขาสสงคมผสงอายตามนยามของสหประชาชาตของประเทศตาง ๆ แสดงดงตารางท 1.12
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-29
ส าหรบประเทศไทย กระทรวงสาธารณสขคาดวาภายในป 2568 ไทยจะกาวเขาสการเปนสงคมผสงอายโดยสมบรณ (Aged Society) จ านวนผสงอายจะมประมาณ 14.4 ลานคน หรอเพมขนเกนรอยละ 20 ของประชากรทงหมด กลาวคอจะมผสงอาย 1 คน ในประชากรทก ๆ 5 คน ซงในป พ.ศ. 2548 เปนปแรกทประเทศไทยเขาสสงคมสงอายตามทองคการสหประชาชาตก าหนด ขณะนนมประชากร รวม 62.2 ลานคน เปนผสงอายรอยละ 10.3 ส าหรบการประมาณสดสวนประชากรผสงอายในประเทศไทย แสดงดงภาพท 1.1
ภาพท 1.1 ประมาณการสดสวนประชากรสงอายในประเทศไทย การกาวเขาสสงคมผสงอายตามนยามของสหประชาชาตของประเทศตาง ๆ แสดงดงตารางท 1.11
ภาพท 1.1 ประมาณการสดสวนประชากรสงอายในประเทศไทย ทมา : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
การกาวเขาสสงคมผสงอายตามนยามของสหประชาชาตของประเทศตาง ๆ แสดงดงตารางท 1.12
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-30 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
ตารางท 1.12 การกาวสสงคมผสงอายของประเทศตาง ๆ
When proportion of 65+ years old reaches Years taken 7% 14% 20% 7% -> 14% 14% -> 20%
Korea 2000 2018 2026 18 8 U.S. 1942 2013 2028 71 15
Germany 1932 1972 2012 40 40 Japan 1970 1994 2006 24 12 U.K. 1929 1976 2021 47 45
France 1864 1979 2020 115 41 Italy 1927 1988 2007 61 19
Sweden 1887 1972 2012 85 40 จากตารางท 1.12 ซงแสดงการเปรยบเทยบการกาวเขาสสงคมผสงอาย ประเทศญปนจะเปนประเทศทเขาสสงคมผสงอายอยางเตมทเรวกวาประเทศอน ๆ ตามมาดวยประเทศอตาล เยอรมนและสวเดน ส าหรบจ านวนและสดสวนของประชากรตามกลมอายของประเทศในอาเซยน ป 2556 แสดงดงตารางท 1.13
ตารางท 1.13 จ านวน และสดสวนประชากรตามกลมอายของประเทศในอาเซยน ป 2556
ประเทศ จ านวนประชากร (ลานคน) สดสวนของประชากรตามกลมอาย (%)
0-14 ป 15-59 ป 60-64 ป 65 ปขนไป บรไน 0.4 25.3 70.7 5.7 4 กมพชา 14.7 30.1 65.7 6.7 4.2 อนโดนเซย 247.2 26.1 68.1 7.1 5.8 ลาว 6.5 32.1 63.9 6.9 4 มาเลเซย 29.8 29.1 65.6 7.4 5.3 พมา 49.1 24.4 70.3 7.5 5.4 ฟลปปนส 96.1 34.3 61.8 5.7 3.8 สงคโปร 5.3 15.6 73.9 20 10.5 ไทย 64.6 18.7 71.4 12.5 9.9 เวยดนาม 90.7 22.8 71.1 9.5 6.1 อาเซยน 606.4 28.2 66.3 7.6 5.5
ทมา: World Population Prospect, the 2012 Revision. United Nations.
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-30
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-31
จากตารางท 1.13 ประเทศไทยมจ านวนประชากร 64.6 ลานคน มผสงอาย 60-64 ปในอตรารอยละ 12.5 และผสงอาย 65 ปขนไปในอตรารอยละ 9.9 2. การขยายอายการท างาน ประเทศสงคโปรนนภาครฐไดสงสญญาณใหแกประชากรในประเทศรบทราบอยางชดเจนวาชาวสงคโปรตองพงพาตนเองเปนหลก สงคโปรไมมงเนนการเปนรฐสวสดการแตอยางใด ประชาชนตองมการวางแผนการออมตลอดชวงชวตอยางเหมาะสมเพอใหมรายไดในการด าเนนชวต มทอยอาศย ไดรบสทธในการรกษาพยาบาล ตลอดจนมเงนบ านาญในยามชราภาพอยางพอเพยง ภาครฐจงสนบสนนใหประชากรมสวนรวมในก าลงแรงงานตอไป แมวาอายจะสงแลวกตาม แนวคดการพงพาตนเองนไดซมซบเขาสวถชวตและคานยมของประชาชนในประเทศ ดงจะเหนไดจากการทประชากรสงอายจ านวนมากยงคงท างานอย เพอเปนหลกประกนวาตนเองจะมรายไดอยางเพยงพอเพอใชในยามชรา ส าหรบประเทศไทย การขยายอายการท างานยงไมครอบคลมทวไปทงภาครฐและภาคเอกชน ขนอยกบวชาชพเฉพาะดานเทานน เชน แพทย ผพพากษา เปนตน แตกมแนวโนมวาจะมการขยายอายการท างานใหมากขน เชน การมแนวโนมทจะขยายอายการเกษยณของขาราชการไปจนถงอาย 65 เปนตน 3. ความมนคงของบรษทประกนชวต จากสถตดงทไดกลาวถงดานการลงทนของบรษททตองอยภายใตการก ากบดแลของส านกงาน คปภ. ซงขนอยกบกระทรวงการคลง การเพมความแขงแกรงทางการเงนดวยวธการด ารงเงนกองทนตามระดบความเสยง (Risk Base Capital: RBC) เปนการสรางความมนใจใหกบประชาชนในความมเสถยรภาพทางการเงนทด มระบบการตรวจสอบฐานะทางการเงนทมคณภาพท าใหบรษทความแขงแกรงและมนคง ซงจะท าใหธรกจขยายการเตบโตไดสงขน และประชาชนยอมรบมากขน 4. ทศนคตและความเชอมนตอบรษทประกนชวต ธรกจประกนภยเปนธรกจการเสนอขายบรการหรอค ามนสญญาทวาจะใหความคมครองตอชวตในกรณเกดเหตการณขนในอนาคต กรมธรรมประกนชวตจงเปนหลกฐานส าคญของสญญาประกนภย ทก าหนดเงอนไขชดเจนในการจายจ านวนเงนหรอเงนผลประโยชนตามสญญา ปจจยในการซอกรมธรรมของประชาชนคอความเชอมน ไววางใจและภาพลกษณทดของบรษทประกนภย ซงเปนผลมาจากความมนคงในฐานะการเงนและสภาพคลอง หรอความสามารถในการปฏบตตามสญญาประกนภยไดอยางครบถวน รวดเรวและตลอดเวลา ดงนน หากการเสนอขายไมถกตอง ไมมคณภาพการบรการทด ยอมท าใหประชาชนขาดความเชอมนในการท าประกนชวต การพฒนาบคลากรดานการขายของแตละบรษททตองการสงเสรมใหมความรความสามารถ เพอสรางการขยายตลาดไดอยางยงยน แมปจจบนนประชาชนเรมมทศนคตทดตอการท าประกนภย แตหากการน าเสนอขายไมถกตองจะขาดโอกาสในท าใหธรกจประกนภยการเตบโตได 5. ความรความเขาใจเกยวกบการประกนชวตของประชาชน แมทกวนนความรเรองการประกนชวตของประชาชนจะมมากขน แตความเขาใจในเรองของสญญาประกนภยหรอกรมธรรมประกนชวต ซงจ าเปนทจะตองใหขอมลแกผเอาประกนในเรองความคมครอง เงอนไข ขอยกเวนและผลประโยชนทผเอาประกนภยพงจะไดรบในขนตอนการเสนอขาย ทงน สมาคมประกนชวตไทยหรอส านกงาน คปภ. ซงเปนหนวยงานทใหการสงเสรมธรกจประกนภยไดจดท าคมอตาง ๆ ออกมาเพอแจกจายและท าความเขาใจใหกบสถานศกษาหรอหนวยงานราชการตาง ๆ รวมทงการจดกจกรรมรวมกนในการใหประชาชนไดเขาถงการประกนชวต
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
ป เปนตน
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-31
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-31
จากตารางท 1.13 ประเทศไทยมจ านวนประชากร 64.6 ลานคน มผสงอาย 60-64 ปในอตรารอยละ 12.5 และผสงอาย 65 ปขนไปในอตรารอยละ 9.9 2. การขยายอายการท างาน ประเทศสงคโปรนนภาครฐไดสงสญญาณใหแกประชากรในประเทศรบทราบอยางชดเจนวาชาวสงคโปรตองพงพาตนเองเปนหลก สงคโปรไมมงเนนการเปนรฐสวสดการแตอยางใด ประชาชนตองมการวางแผนการออมตลอดชวงชวตอยางเหมาะสมเพอใหมรายไดในการด าเนนชวต มทอยอาศย ไดรบสทธในการรกษาพยาบาล ตลอดจนมเงนบ านาญในยามชราภาพอยางพอเพยง ภาครฐจงสนบสนนใหประชากรมสวนรวมในก าลงแรงงานตอไป แมวาอายจะสงแลวกตาม แนวคดการพงพาตนเองนไดซมซบเขาสวถชวตและคานยมของประชาชนในประเทศ ดงจะเหนไดจากการทประชากรสงอายจ านวนมากยงคงท างานอย เพอเปนหลกประกนวาตนเองจะมรายไดอยางเพยงพอเพอใชในยามชรา ส าหรบประเทศไทย การขยายอายการท างานยงไมครอบคลมทวไปทงภาครฐและภาคเอกชน ขนอยกบวชาชพเฉพาะดานเทานน เชน แพทย ผพพากษา เปนตน แตกมแนวโนมวาจะมการขยายอายการท างานใหมากขน เชน การมแนวโนมทจะขยายอายการเกษยณของขาราชการไปจนถงอาย 65 เปนตน 3. ความมนคงของบรษทประกนชวต จากสถตดงทไดกลาวถงดานการลงทนของบรษททตองอยภายใตการก ากบดแลของส านกงาน คปภ. ซงขนอยกบกระทรวงการคลง การเพมความแขงแกรงทางการเงนดวยวธการด ารงเงนกองทนตามระดบความเสยง (Risk Base Capital: RBC) เปนการสรางความมนใจใหกบประชาชนในความมเสถยรภาพทางการเงนทด มระบบการตรวจสอบฐานะทางการเงนทมคณภาพท าใหบรษทความแขงแกรงและมนคง ซงจะท าใหธรกจขยายการเตบโตไดสงขน และประชาชนยอมรบมากขน 4. ทศนคตและความเชอมนตอบรษทประกนชวต ธรกจประกนภยเปนธรกจการเสนอขายบรการหรอค ามนสญญาทวาจะใหความคมครองตอชวตในกรณเกดเหตการณขนในอนาคต กรมธรรมประกนชวตจงเปนหลกฐานส าคญของสญญาประกนภย ทก าหนดเงอนไขชดเจนในการจายจ านวนเงนหรอเงนผลประโยชนตามสญญา ปจจยในการซอกรมธรรมของประชาชนคอความเชอมน ไววางใจและภาพลกษณทดของบรษทประกนภย ซงเปนผลมาจากความมนคงในฐานะการเงนและสภาพคลอง หรอความสามารถในการปฏบตตามสญญาประกนภยไดอยางครบถวน รวดเรวและตลอดเวลา ดงนน หากการเสนอขายไมถกตอง ไมมคณภาพการบรการทด ยอมท าใหประชาชนขาดความเชอมนในการท าประกนชวต การพฒนาบคลากรดานการขายของแตละบรษททตองการสงเสรมใหมความรความสามารถ เพอสรางการขยายตลาดไดอยางยงยน แมปจจบนนประชาชนเรมมทศนคตทดตอการท าประกนภย แตหากการน าเสนอขายไมถกตองจะขาดโอกาสในท าใหธรกจประกนภยการเตบโตได 5. ความรความเขาใจเกยวกบการประกนชวตของประชาชน แมทกวนนความรเรองการประกนชวตของประชาชนจะมมากขน แตความเขาใจในเรองของสญญาประกนภยหรอกรมธรรมประกนชวต ซงจ าเปนทจะตองใหขอมลแกผเอาประกนในเรองความคมครอง เงอนไข ขอยกเวนและผลประโยชนทผเอาประกนภยพงจะไดรบในขนตอนการเสนอขาย ทงน สมาคมประกนชวตไทยหรอส านกงาน คปภ. ซงเปนหนวยงานทใหการสงเสรมธรกจประกนภยไดจดท าคมอตาง ๆ ออกมาเพอแจกจายและท าความเขาใจใหกบสถานศกษาหรอหนวยงานราชการตาง ๆ รวมทงการจดกจกรรมรวมกนในการใหประชาชนไดเขาถงการประกนชวต
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
1-32 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
6. การพฒนาระบบเทคโนโลย เพอเปนการเพมชองทางในการจดจ าหนาย ปจจบนบรษทประกนภยใหความส าคญกบการลงทนในระบบเทคโนโลยเพอท าใหการท างานงายและสะดวกรวดเรว แมการลงทนน าเอาระบบททนสมยมาใชจะท าใหมคาใชจายสง แตจะท าใหกาวทนธรกจประเภทเดยวกน ทงน หากฝายขายไดรบความสะดวกรวดเรวในการรบรขอมลขาวสาร ทงในสวนการพจารณารบประกนภย การพจารณาจายผลประโยชนตาง ๆ กจะสงผลใหเพมยอดขายได การพฒนาระบบอนเทอรเนตมมาอยางตอเนอง ท าใหเกดการคาในรปแบบใหมทเปนลกษณะออนไลนมากขน (e-Commerce) เชน การขายผานเวบไซตหรอผานสอโซเชยลเนตเวรกตาง ๆ ซงท าใหตนทนต า ในอนาคตอตราเบยประกนภยอาจลดลงได 7. การเปดเสรดานการประกนภย ผลกระทบของประเทศไทยจากการเปดตลาดเสรการคาและบรการของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ยอมจะสงผลกระทบตออตสาหกรรม และผประกอบการในประเทศทมขดความสามารถในการแขงขนต า ดงนน อตสาหกรรมและผประกอบการในประเทศตองเรงปรบตวทงดานการพฒนาบคลากรภายในและฝายขาย ดานการจดท าขอมล ความรดานภาษาตางประเทศ และความรดานเทคโนโลยสารสนเทศ 8. การลดลงของอตราดอกเบย การยนขออนมตกรมธรรมประกนภย ตองไดรบอนมตจาก ส านกงาน คปภ. ทงนอตราดอกเบยทเปนองคประกอบหนงในการก าหนดอตราเบยประกนภยนน นอกจากอตรามรณะ และอตราคาใชจายในการด าเนนงาน ซงอตราดอกเบยปจจบนอาจมแนวโนมลดลง ทงนอาจท าใหเบยประกนภยมราคาทลดลงได แตอยางไรกตาม นกคณตศาสตรคอผทจะท าหนาทในการค านวณอตราเบยประกนภย ซงขนอยกบแบบประกนภย พฤตกรรมความเสยงและสขภาพของแตละคน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต
เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต
ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม
สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง
เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน
การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน
2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ
1-32
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต 1-33
บรรณานกรม บรรยง วทยวรศกด. (2558). บทความการใหความรวชาการตวแทนประกนชวต. สมาคมตวแทนประกนชวตไทยและทปรกษาทางการเงน. (2558). เกยวกบสมาคม. สบคนเมอวนท 1 สงหาคม 2558, จาก
www.whaifa.org สมาคมนายหนาประกนภยไทย. (2558). ขอมลสมาคมนายหนาประกนภยไทย. สบคนเมอวนท 1 สงหาคม 2558, จาก
www.ibathai.com สมาคมประกนชวตไทย. (2558). รายงานสถตธรกจประกนชวต ประจ าป 2553-2557. . (2558). รายงานสถตธรกจประกนชวต 1-2 เดอนธนวาคม 2557. . (2558). เอกสารประวตสมาคมประกนชวตไทย. . (2558). เบยประกนรบ. สบคนเมอวนท 1 สงหาคม 2558, จาก www.tlaa.org ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย(คปภ.) (2550). บนทกประวตศาสตรการประกนภยไทย . (2558). เอกสารการเปดเสรประกนภย. . (2558). บรษทประกนชวตในประเทศไทยและเบยประกนภยรบ. สบคนเมอวนท 1 สงหาคม 2558 , จาก
www.oic.or.th
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา
กฎหมายทเกยวของกบนายหนาประกนชวต 2-3
5. กรมธรรมประกนชวตประเภทสามญมแบบและขอความทเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอใหการขอรบความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตดงกลาวมความสะดวกและรวดเรวยงขน จงมค าสงของนายทะเบยน เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ ฉบบมาตรฐาน โดยมเงอนไขทวไปแหงกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญซงไดแก แบบสะสมทรพย แบบ ชวระยะเวลา แบบตลอดชพ โดยแบงออกเปน 5 หมวด คอ หมวดท 1 สญญาประกนภย หมวดท 2 การประกนภย หมวดท 3 การใชสทธเกยวกบมลคากรมธรรมประกนชวต หมวดท 4 การกยม และหมวดท 5 สทธในการขอยกเลกกรมธรรมประกนชวต มาเปนขอก าหนดอยในเลมกรมธรรมประกนชวตดงกลาว
วตถประสงค
เมอศกษาบทท 2 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบการประกนชวตได 2. อธบายสทธและหนาทของบคคลทเกยวของกบสญญาประกนชวตได 3. อธบายกฎหมายทเกยวของกบการประกนชวตได 4. ระบบทก าหนดโทษนายหนาประกนชวตได 5. อธบายลกษณะของสญญาประกนชวตได 6. อธบายเงอนไขทวไปของสญญาประกนชวตได
ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา
สถานการณธรกจประกนชวตในปจจบนและแนวโนมในอนาคต1-33