คำแนะนำในการดแลสขภาพบคลากรทางการแพทย ในสถานการณการระบาดโรคตดเชอไวรสโคโรนา

2019 (COVID-19)

ในปจจบนไดมการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ทวทกภมภาคของโลก ซง

ถอเปนภยคกคามตอสขภาพของผประกอบอาชพ โดยเฉพาะอยางยงบคลากรทางการแพทยทมโอกาสสมผส

เชอไวรสโคโรนา (SAR-COV-2) ซงเปนเชอกอโรคนได จากการทำงาน สมาคมโรคจากการประกอบอาชพและ

สงแวดลอมแหงประเทศไทย ไดมความหวงใยในสขภาพของบคลากรทางการแพทย ซงเปนอาชพทเสยงตอการ

เกดโรคดงกลาว จงขอออกคำแนะนำในการดแลสขภาพและแนวทางสำหรบบคลากรทางการแพทยทตอง

ปฏบตงานสมผสกบผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ดงน

ไวรสโคโรนา เปนไวรสซงกอโรคในมนษยและพบในสตวหลายชนด รวมทง อฐ ปศสตว แมว และ

คางคาว บางครงไวรสโคโรนาทกอโรคในสตวสามารถกอโรคในคนและตดตอขามสายพนธได เชน SARS-CoV,

MERS-CoV, SARS-CoV-2 (COVID-19) โดยไวรสโคโรนา สามารถตดตอผานการสมผสใกลชดกบผ ปวย

เชนเดยวกบไวรสกอโรคทางเดนหายใจชนดอน ๆ คอทางสารคดหลงจากทางเดนหายใจจากการไอจามทรบ

สมผสเขามาทางตา จมก ปาก หรอการสดเขาปอด และอาจตดตอจากการสมผสเชอโรคจากสงของทปนเปอน

เชอโรคแลวนำมาสมผสกบตา จมก ปาก

จดประสงคของเอกสารฉบบน เพอกำหนดแนวทางสำหรบบคลากรทปฏบตงานในสถานพยาบาลซงม

ความเสยงตอการสมผสกบเชอไวรส COVID-19 ทกำลงระบาดอยในปจจบนคลอบคลมทงความเสยงผานการ

สมผสโดยตรง ผานอปกรณตาง ๆ ทปนเปอน หรอสงแวดลอมในสถานพยาบาล ลดโอกาสตดเชอตอบคลากร

ทางการแพทยใหมากทสด ตลอดจนเพอการประเมนความเสยง การสงเกตอาการ และเปนแนวทางในการ

จำกดการทำงานสำหรบบคลากรในโรงพยาบาลทมความเสยงในการสมผสผปวย COVID-19 เพอใหสามารถ

คนหาอาการในระยะแรกเรมไดอยางรวดเรว และปองกนการแพรเชอระหวางบคลากรในโรงพยาบาลดวยกน

เอง โดยในแนวทางฉบบน ขอกำหนดนยาม ดงน

การสงเกตอาการดวยตนเอง หมายถง บคลากรในโรงพยาบาลวดอณหภมกาย 2 ครงตอวน และ

สงเกตอาการผดปกตทางระบบทางเดนหายใจ เชน ไอ, หายใจลำบาก, เจบคอ และใหหนวยงานหรอ

ผรบผดชอบงานดานอาชวอนามย รวมกบ หนวยงานควบคมโรคตดเชอของหนวยงาน เปนหนวยงานตดตาม

การสงเกตอาการของบคลากร รวมทงสงตรวจตอไป

การสงเกตอาการโดยหนวยงานสำหรบสงเกตอาการ หมายถง หนวยงานทรบผดชอบตดตามการ

สงเกตอาการของบคลากรในโรงพยาบาลทงอณหภมกายและอาการทางระบบทางเดนหายใจ ควรมการตดตอ

กบบคลากรทมความเสยงปานกลางและความเสยงสงอยางนอยวนละครง โดยการใชโทรศพทหรอตดตอทาง

อนเทอรเนต ใหหมายถงหนวยงานอาชวอนามย และ หนวยงานควบคมโรคตดเชอในโรงพยาบาล

บคลากรของหนวยงานสำหรบสงเกตอาการ อาจเปนตวแทนจากแผนกโรคตดเชอ หรออาชวเวช

ศาสตร หรอแผนกงานอน ๆ ตามความเชยวชาญหรอไดรบอำนาจมอบหมาย

การสงเกตอาการโดยมผควบคม หมายถง การสงเกตอาการดวยตนเองภายในระบบโรงพยาบาล

และมหนวยงานสงเกตอาการดแลชวยเหลอ เชน มการวดอณหภมกายและประเมนอาการทางระบบทางเดน

หายใจกอนเรมปฏบตงาน

บคลากรในหนวยงานสงเกตอาการ ควรมการวางแผนสำหรบตดตามอาการ ใหคำปรกษา และวาง

ระบบสงตอหรอนดตดตามอาการของบคลากรในโรงพยาบาลกรณทมการปวย และมการประสานงานกน

ระหวางโรงพยาบาลทหางไกลในเครอขายตามความเหมาะสม

การสมผสใกลชด สำหรบบคลากรในโรงพยาบาล หมายถง

ก.) สมผสผปวยในระยะไมเกน 2 เมตร เปนระยะเวลาพอสมควร

ข.) สมผสผปวย หรอสารคดหลงโดยตรงโดยทไมไดสวมอปกรณปองกน

ทงน ขนอยกบ ระยะเวลาในการสมผส อาการของผปวย อปกรณปองกนทผปวยหรอบคลากรสวมใส

หรอหตถการททำตอผปวยกอใหเกดละอองเสมหะหรอไม โดยมการจดระดบความเสยงในการสมผสดงจะกลาว

ตอไป

บคลากรในโรงพยาบาล หมายถง ผททำงานในโรงพยาบาลซงมความเสยงทจะตองสมผสผปวยทง

โดยตรงและโดยออม รวมถงสงคดหลงหรออปกรณทางการแพทยและขยะปนเปอนสงคดหลง และสงของตาง

ๆ ทสมผสเชอโรค หรอการสมผสผปวยภายในบรเวณทอากาศไมถายเท

หลกการสำคญของคำแนะนำ

1. ลดโอกาสทเช อจะเขามาในสถานพยาบาล เชน ยกเลกหตถการทไมเรงดวน เพมการใชระบบ

Telemedicine ลดการเขาเยยมผปวยเพอจำกดคนทเขามาในสถานพยาบาล มการคดกรองและใหความรใน

การดแลตนเองแกผปวยกอนทจะเขารบการรกษาสถานพยาบาล

2. ในกลมผปวยทมอาการทางระบบทางเดนหายใจควรแยกใหเรวทสด ไดแก การแบงโซน เสนทาง

การนำผปวยไปยงพนทรกษา การเตรยมหองทมระบบปองกนการแพรของเชอ

3. ปองกนการแพรเชอสบคลากร เชน การใหความรและกระตนการดแลสขาภบาล และสขศาสตร

สวนบคคล ไดแก สวมหนากากอนามย การลางมอ ใสชดปองกนทเหมาะสม และจำกดผทตองสมผสผปวย

COVID-19 ใหนอยทสด และการใชกฎระเบยบมาบงคบ (มาตรการทางวนย)

โดยมาตรการทสำคญ มดงน

1. มาตรการปองกน COVID-19 สวนบคคล

1.1. ลดโอกาสสมผสโรคใหนอยทสด โดย ผปวยทถกคดแยกควรไดรบอปกรณปองกนสวนตวให

เพยงพอ เชน หนากาก เจลแอลกอฮอล และผปวยใหอยใน หองแยก (ควบคมแหลงกำเนดเชอ) ซงเปน

มาตรการสำคญในการบงชอ ยางรวดเรวและการดแลผปวยทเปนตดเชอทางอากาศ (ARI) รวมถงท ผปวยสงสย

วามการตดเชอ โคโรนาไวรส และเปนการจำกดการแพรเชอในบรเวณทพลกพลาน เชน หองฉกเฉนหรอหอง

ICU หรอไตเทยม ผปวยทยนยนตองแยกออกจากผปวยทวไป และจะตองยนยนใหไดโดยเรวทสด

1.2 สรางมาตรการและขอปฏบตเพอลดการแพรกระจายของโรค ขอปฏบตมาตรฐานควรเรมตน

จากการระลกไววาในผปวยและบคคลทวไปทมาในสถานพยาบาลอาจจะตดเชอ COVID-19 ไดแบบไมมอาการ

และยงสามารถแพรกระจายเชอไดตลอดเมอเดนทางเขามา ดงนนในบคลากรทไดส มผสใกลชดกบผปวยควร

สวมใสอปกรณปองกนอยางเหมาะสม ทงเสอกาวน หนากากอนามย ถงมอ และแวนตา ซงตองปฏบตตามหลก

Standard Precaution มขอปฏบตตาง ๆ ประกอบดวย

1.2.1 สขอนามยของมอ (Hand hygiene) บคลากรควรดแลความสะอาดของมอ ตงแต

กอนและหลงสมผสผปวย สมผสอปกรณทางการแพทย ระมดระวงระหวางสวมใสอปกรณเสอคลม ถง

มอ และทกขนตอนทอาจทำใหเชอแพรมาสมอของบคลากรได และ บคลากรควรดแลสขอนามยของ

มอดวยอปกรณทเหมาะสมและถกตอง เชน ลางดวยแอลกอฮอลตงแต 60%-95% หรอสบนานอยาง

นอย 20 วนาท

1.2.2 อปกรณปองกนสวนบคคล (Personal Protective Equipment)

1.2.2.1 หนากากและอปกรณคมครองความปลอดภยทางระบบทางเดนหายใจ

(Facemask and Respirator) ควรสวมหนากากอนามยตงแตกอนเขาสพนทรกษา เชน

โซนแยกผปวยทมความเสยง หองฉกเฉน ตกดแลผปวยทางเดนหายใจ และบรเวณทมการทำ

หตถการทเกดละอองฝอย การใสทอชวยหายใจ พนยา ดดเสมหะ

ควรใชหนากาก N95 หรอเทยบเทาแทนหนากากอนามยปกต ในพนททมความเสยง

สง คอ บรเวณทมการทำหตถการทเกดละอองฝอย การใสทอชวยหายใจ พนยา ดดเสมหะ

1.2.2.2 อปกรณปองกนตา (Eye protection) สวมใสอปกรณปองกนตา ไดแก

แวนตากนลม (goggles) หรอ face-shield ทครอบคลมทงบรเวณหนา เมอเขาสพนทรกษา

สวนแวนสายตาหรอคอนแทคเลนส ไมนบวาเปนอปกรณปองกนตาจากการแพรเชอไวรส

ดงกลาวและถอดอปกรณทงหมดกอนทจะออกจากพนท หากอปกรณทนำกลบมาใชซำ ตองม

วธเกบอยางเหมาะสม เชน การทำความสะอาดดวยนำยาฆาเชอทไดมาตรฐานกอนจะนำ

กลบมาใชซำ

1.2.2.3 ถงมอ (Gloves) ควรสวมถงมอทสะอาด ปราศจากเชอ กอนทจะเขาใน

พนทรกษาและเมอออกจากพนทควรทงทนท หลงจากนนดแลลางมอใหเรยบรอย

1.2.2.4 ชดเสอคลม (Gowns) สวมเสอคลมปองกนเชอกอนทจะเขาไปในพนท

รกษา และทงทนทหลงจากออกจากพนท แตในกรณทเสอคลมปองกนเชอขาดแคลน อาจ

พจารณาตามบรเวณทมความเสยงสง เชน บรเวณทมการพนยา พนละอองฝอย จดลางตว

และจดบรการหตถการทตองมการสมผสผปวยอยางใกลชด แนวทางการใชอปกรณปองกน

การตดเชอ [Personal Protective Equipment , PPE] แสดงดงตารางท 1

ตารางท 1 แสดงแนวทางการใชอปกรณปองกนการตดเชอ [Personal protective Equipment , PPE]

บคลากร กจกรรมหรอหตถการ หมวกคลมผม

กระจงหนาหรอแวนปองกนตา

หนากาก ชด ถงมอ รองเทา

แพทย ซกประวต และตรวจรางกาย ×

Medical mask [MM] หรอ surgical mask [SM]

กาวนกนนำ รองเทาหมปลายเทาและสนเทาใหมดชด

Bronchoscopy, CPR, ผปวยทใช high-flow oxygen N95

Cover all หรอกาวนกนนำ

รองเทาหมปลายเทาและสนเทาใหมดชด

พยาบาล

ซกประวตในพนทคดกรอง × กระจงหนา MM หรอ SM × × รองเทาหมปลายเทาและสนเทาใหมดชด

เขาหองผปวย ดแลทวไป × MMหรอSM กาวนกนนำ รองเทาหมปลายเทาและสนเทาใหมดชด

Swab, พนยา, เปลยน ventilator circuit หรอไกลชด N95 กาวนกนนำ

รองเทาหมปลายเทาและสนเทาใหมดชด

เจาหนาทรงสเทคนค × MMหรอSM กาวนกนนำ รองเทาหมปลายเทาและสนเทาใหมดชด

พนกงานทำความสะอาด N95 กาวนกนนำ รองเทาบท

เจาหนาทอนทไมเกยวของกบการดแลรกษาผปวยโดยตรงมระยะหางผปวยมากกวา 2 เมตร หรอนอยกวา 2 เมตร แตไมได

สมผสสงปนเปอนจากผปวย × × MM หรอ SM × ×

รองเทาหมปลายเทาและสนเทาใหมดชด

* ใช N95 แทนถาอยกบผปวยนาน ผปวยไอมาก หรอผปวยตองใชยาพน **ใช N95 แทนถาตองเขาใกลใบหนาผปวย

1.3. มาตรการปองกนในหตถการทเกดละอองฝอย (Aerosol Generating Procedures) ใน

หตถการบางอยางอาจเพมโอกาสในการแพรกระจายเชอของโรค COVID-19 นนคอหตถการททำใหเกดละออง

ฝอย ไดแก การดดเสมหะ การพนยา การใสทอชวยหายใจเปนตน ดงนนในการทำหตถการดงกลาวจงควรทำ

ดวยความระมดระวง และควรมมาตรการเพมดงน

1.3.1 บคลากรทปฏบตในหนางานดงกลาวควรสวม หนากาก N95 หรอมากกวา รวมทงชด

ปองกนตา ถงมอ และชดคลมอยางถกตอง

1.3.2 ควรจำกดบคลากรททำหตถการดงกลาวไมใหมากจนเกนไป และไมควรมผสงเกตการณ

หรอผไมเกยวของอยในบรเวณ

1.3.3 หตถการททำใหเกดละอองฝอยควรทำในหองระบบปดทเหมาะสม (AIIR)

1.3.4 เกบรกษาและทำความสะอาดอปกรณทใชใหปราศจากเชอ หากตองนำกลบมาใชอก

1.4. การเกบสงสงตรวจทางระบบทางเดนหายใจ เมอตองสงสงสงตรวจเพอวเคราะห โดยเฉพาะสง

สงตรวจทางระบบทางเดนหายใจ เชน nasopharyngeal swab หากผปวยมความเสยงตอโรค COVID-19 ควร

ปฏบต ดงตอไปน

1.4.1 กอนทผปวยจะเขารบการตรวจจำเปนตอง สวมหนากาก ลางมอใหเรยบรอย กอนทจะ

เขาหองตรวจ

1.4.2 บคลากรทปฏบตการควรสวมหนากาก N95 หรอมากกวามากกวา รวมทงปองกนตา

ถงมอ และชดคลมอยางถกตอง

1.4.3 จำกดบคลากรททำหตถการดงกลาวใหไมมากจนเกนไป ไมควรมผสงเกตการณหรอผไม

เกยวของอยในบรเวณ

1.4.4 ทำหตถการในหองทปดมดชด และหลงจากตรวจเสรจเรยบรอย ควรทำความสะอาด

อปกรณและทำความสะอาดหองตรวจ

1.5. การกำหนดมาตรการสำหรบผเขาเยยม

1.5.1 ผเขาเยยมตองไดรบการคดกรองทกรายกอนเขามาในสถานพยาบาล ทง ไข อาการทาง

ระบบทางเดนหายใจ และประวตการเดนทาง หากมอาการหรอความเสยงควรงดเขาเยยมผปวย

ภายในสถานพยาบาล

1.5.2 ผเขาเยยมจะตองสามารถลางมอไดอยางถกตอง และทำตามหลกสขาภบาลลดการ

แพรกระจายเชอได

1.5.3 บรเวณคดกรองสามารถใหคำแนะนำเกยวกบการสวมใสอปกรณปองกนทถกตองแกผ

เขาเยยม

1.5.4 จำกดผเขาเยยม โดยเฉพาะในการเยยมผปวยทมความเสยงตอโรคอยางรนแรง เชน

ผปวยผาตดเปลยนอวยวะ ผปวยทรบยาเคมบำบด เปนตน

1.5.5 งดการเยยมผปวยทสงสยหรอไดรบการยนยนวาตดเชอ COVID-19 แตเลยงโดยใหเปน

การเยยมทไมไดสมผสใกลชดแทน เชน Videocall application ตาง ๆ บนมอถอ แตหากจำเปนตอง

เจอผปวยอยางใกลชดจรง ๆ จะตองจดใหผเขาเยยมสวมอปกรณปองกนการตดเชออยางเหมาะสม

และไมเขาไปเยยมขณะบคลากรทำหตถการ

1.6. การใหความรและฝกอบรมบคลากรทางการแพทย

1.6.1 อบรมใหความร และขอปฏบตแกบคลากรเม อจำเปนตองสมผสผปวย COVID-19

นอกจากนยงตองฝกอบรมขนตอนการทำหตถการทมความเสยงกบการแพรกระจายของเชอโรค การ

สวมใสอปกรณปองกนสวนบคคลแตละชนดอยางเหมาะสม การเกบรกษาอปกรณและดแลสงแวดลอม

ตาง ๆ ในสถานพยาบาล

1.6.2 การคดเลอก บคลากรทจะปฏบตหนาทพนทน ตองไมมไข ไมตงครรภ ไมมโรคระบบ

ทางเดนหายใจ ไมมโรคประจำตว ควรมสขภาพทสมบรณแขงแรง และตองสวมใสอปกรณปองกนสวน

บคคล ไดแก หนากากอนามย ถงมอ แวนตา และการปองกนตนเองระดบสงสด (ชด level C ขนไป)

และควรลางมอดวยนำสบ หรอแอลกอฮอล หลงการสมผสผปวยทกครง รวมไปถงแยกทำความสะอาด

ชดอปกรณปองกนสวนบคคล และชดของตนเอง

1.6.3 บคลากรทางการแพทยตองดแลสขภาพตนเอง หากพบมอาการเจบปวยอน ๆ หรอ

อาการคลายไขหวดใหญ ควรงดปฏบตหนาท ในพนททเกยวของโดยเดดขาด และรายงานให ทบ.

ทราบหากพบวาตดเชอ และคาดวาจากการ ปฏบตหนาทใหปฏบตตามระเบยบกระทรวงการคลงวา

ดวย เงนชวยเหลอภาครฐ บคลากรสาธารณะสขทเจบปวยหรอบาดเจบจากการปฏบตหนาท พ.ศ.

๒๕๖๑

2. มาตรการปองกน COVID-19 สำหรบสถานพยาบาลและสงแวดลอมในโรงพยาบาล

2.1. ลดโอกาสสมผสโรคใหนอยทสด

2.1.1 กอนเขาสถานพยาบาล

2.1.1.1 ควรพจารณาเลอนนดผปวยทมการตรวจหรอนดผาตดทไมเรงดวน และใน

กรณทผปวยมาตามนดตรวจโรค หากผปวยมอาการทางระบบทางเดนหายใจควรเล อนนด

ผปวยไปกอน

2.1.1.2 หากในกรณทการนดตรวจเปนการตรวจเกยวกบทางระบบหายใจของผปวย

เดมอยแลว ใหบคลากรพจารณาอาการของผปวยหากยงไมจำเปนตองมาสถานพยาบาลให

ผปวยดแลตนเองทบานหรอเลอนนดไปกอน แตหากผปวยจำเปนตองมาทสถานพยาบาลให

จดการดแลผปวยตามมาตรการปองกนโรคทางเดนหายใจ และสวมอปรณปองกนสวนบคคล

ใหเรยบรอย

2.1.1.3 ผ ป วยท มากบรถฉกเฉน กรณน บ คลากร EMS ตองแจงอาการแก

สถานพยาบาล และไดรบอนญาตจากสถานพยาบาลกอนทจะนำตวเขามา เพอใหทางแผนก

ฉกเฉนไดเตรยมการรบผปวยไดอยางเหมาะสม

2.1.2 การควบคมสถานพยาบาลและการเขาเยยม

2.1.2.1 จำกดทางเขา - ออก จากสถานพยาบาลใหเปนทางเดยวหรอนอยทสด

2.1.2.2 มการคดกรองผปวยทมอาการทางระบบหายใจหรอผทมความเสยงตอโรค

COVID-19 กอนทจะเขามาในสถานพยาบาล และมปายสญลกษณอยางเหมาะสม

2.1.2.3 มปายสญลกษณและรายละเอยดเกยวกบโรค COVID-19 การดแลตนเอง

ตอนไอหรอจาม การลางมอ เฝาระวงอาการทางระบบทางเดนหายใจ และการปฏบตตวอน ๆ

เพอลดการแพรกระจายเชอ โดยปายดงกลาวควรตดอยททางเขาของสถานพยาบาล และจด

ตาง ๆ ภายในใหมองเหนไดงาย

2.1.2.4 มอปกรณเพอดและสขภาพโดยเฉพาะสขาภบาลระบบทางเดนหายใจอยาง

เพยงพอ เชน เจลแอลกอฮอล กระดาษชำระ เปนตน

2.1.2.5 มฉากกนในจดทบคลากรจำเปนตองตดตอ หรอสมผสใกลชดกบผทมความ

เสยงตอการตดเชอ

2.1.2.6 มบรเวณคดกรองเปนสดสวนทแยกออกมาเพ อคดกรองผปวยกอนเขา

สถานพยาบาล

2.1.2.7 มมาตรการรองรบเมอพบผปวย เพอแยกผปวยทมความเสยงตอการตดเชอ

COVID-19 หรอผทมอาการทางระบบทางเดนหายใจทนาสงสย

2.1.2.8 มระบบคดกรองทงเรองอาการและประวตการเดนทางของผปวย ซงควร

ปฏบตในผปวยทมาสถานพยาบาลทกราย

2.1.2.9 สรางมาตรการฉกเฉนและการคดแยกสำหรบผปวยทางเดนหายใจ ในแตละ

ระดบอาการตงแตระดบนอยจนถงผปวยอาการหนก

2.1.2.10 แยกผปวยทสงสยเพอตรวจในหองทมระบบปด แตหากไมมหองดงกลาว

ควรอยในพนททระบายอากาศไดดและมระยะหางระหวางบคคลอยางนอย 2-3 เมตร

2.1.2.11 ในแตละวนควรมการประเมนผ ป วยท เข าร บการรกษาคางคนใน

สถานพยาบาลทกรายเกยวกบอาการทางระบบทางเดนหายใจ หากมไขหรอมอาการทไม

สามารถอธบายได ควรมมาตรการสำหรบผปวยดงกลาวดวย

2.2. สถานทดแลผปวย

2.2.1 สถานพยาบาลจะตองจดใหมพนทคดกรองผปวยโรคระบบทางเดนหายใจ เปนพนท

เฉพาะ ทควรแยกเปนสดสวน มดชด เมอใชเสรจ ตองทำความสะอาดดวยแอลกอฮอล ฆาเชอทกวน

และเปนพนททแสงแดดสองถง รวมถงตองมการคดกรอง และรกษาแยกจากพนทปกตของหนวย

2.2.2 ณ จดคดกรอง หากประเมนอาการผปวยสงสย COVID-19 หรอผทมอาการทางระบบ

ทางเดนหายใจวายงไมจำเปนตองนอนในสถานพยาบาลควรใหเกบผ ปวยตวอย ท บาน แตหาก

จำเปนตองนอนในสถานพยาบาลควรอยในหองเดยวทมระบบปดมดชด มหองนำแยกสวนตว ซง

โดยเฉพาะผปวยทมขนตอนการรกษาทเพมความเสยงของการกระจายเชอเชน การพนยา ควรอยหอง

ระบบปดทดไดมาตรฐานตาม Airborne infection isolation rooms (AIIR)

2.2.3 ในระหวางรอตรวจ ผปวยทมอาการทางระบบหายใจทยงไมวนจฉย และผปวย

COVID-19 ควรแยกกนในสถานพยาบาลอยางชดเจน แตหากหองไมเพยงพอสามารถใหผปวยทยนยน

แลววาตดเชอ COVID-19 อยดวยกนได แตผปวยทยงไมวนจฉยยงไมควรอยใกลกน ใหมระยะหาง

อยางนอย 2-3 เมตร

2.2.4 จำกดจำนวนบคลากรในสถานพยาบาลทมหนาทดแลสมผสผปวยโรค COVID-19

และกลมเสยงโดยบคลากรนนควรดแลเฉพาะผปวยกลมดงกลาวตลอดกะการทำงาน ไมควรสลบดแล

กบผปวยทวไป

2.2.5 จำกดการเคลอนยายผปวยออกจากพนทกกตวแมจะเพอทำการรกษา หากเปนไปได

ควรมาทำในหองระบบปด เชน X-ray แบบเคลอนยายไดมาทำในหองผปวยแลวทำความสะอาดเครอง

หลงจากดำเนนการเรยบรอย โดยหากเปนไปไดผปวยทเรมเขารบการรกษาควรอยในหองเดมจนกว า

การรกษาจะสนสด ไมควรเปลยนหองหากไมมความจำเปน

2.2.6 หลงจากสนสดการรกษา จำหนายออกจากสถานพยาบาลแลว บคลากรควรดแลทำ

ความสะอาดหองอยางเหมาะสม ตงแตการระบายอากาศจนกวาจะแนใจวาเชอไดถกนำออกจากหอง

หมดแลว และทำความสะอาดดวยยำยาฆาเชอพนผวในหองใหเรยบรอย

2.3. การควบคมโรคโดยอาศยหลกวศวกรรม ออกแบบบรเวณพนทเพอควบคมการสมผสตอโรค

COVID-19 การสรางระยะหาง หรอฉากกนแกบคลากรในสถานพยาบาล รวมทงผปวยรายอน ยกตวอยางเขน

2.3.1 ฉากกน หรอ ทางเดนแยกสำหรบนำผปวยกลมเสยงเขาสพนทแยกโรคไดอยางรวดเรว

2.3.2 ผามานกนระหวางผปวยทอยในพนทเดยวกน

2.3.3 ปรบระบบระบายอากาศใหเหมาะสมกบการรบผปวย COVID-19 ตามหลก Airborne

Infection Isolation Room (AIIR) ไดแก มระบบกรองอาการผาน High-efficiency particulate air

(HEPA) มอตราการระบายอากาศตอช วโมงไมนอยกวา 12 ACH หรอ ไมนอยกวา 12 เทาของ

ปรมาตรหองใน 1 ชวโมง มทศทางการไหลแบบ Negative pressure ประตปดมดชด หากเปนการระ

บาบอากาศแบบธรรมชาต ตองมอตราการระบายอากาศ 160 ลตรตอวนาทตอคน

2.4. ระบบเฝาระวงบคลากรทมความเสยง สถานพยาบาลควรมมาตรการสำหรบบคลากรทสงสย

ไดรบเชอ บคลากรทปวย การปฏบตตวเมอตองเกบตวอยบาน การสงเกตอาการ และใหมาตรการดงกลาว

เหมาะสมเขาไดกบมาตรการของรฐบาล ตลอดจนมการประเมน เฝาระวง ดแลสขภาพทงกายและจต บคลากร

ทสมผสกบผปวย COVID-19 อยางตอเนอง

2.5. เสรมสรางมาตรการควบคมการแพรกระจายเชอสสงแวดลอม

2.5.1 ควรมเครองมอแพทยทจดไวเฉพาะสำหรบผปวยทสงสยหรอไดรบการยนยนวาตดเชอ

COVID-19 และหลงจากใชเสรจแลวควรทำความสะอาดดวยนำยาฆาเชอ

2.5.2 วางแนวทางปฏบตในการทำความสะอาดพนทและปฏบตตามหลกสขาภบาลอยาง

เหมาะสม มการทำความสะอาดอยางตอเนอง มระยะเวลาในการทำความสะอาดซำ ในแตละวน

โดยเฉพาะในพนทมความเสยงสง เชน หองทำหตถการทเกดละอองฝอย ห องซก ศนยอาหารและ

บรเวณทงขยะ เปนตน

2.5.3 จดเตรยมสงอำนวยความสะดวกตาง ๆ ไดแก หองสขาเพยงพอ ตามหลกสขาภบาล

(ผปวย 15 คนตอ 1 ท) มการจดระบบการใชหองนำหองสวมอยางเหมาะสมและแยกจากหองสขาของ

บคลากร สงอปกรณสวนบคคลของผปวย ควรแยกของผปวยแตละราย มการคดแยกขยะ และการ

กำจดขยะมลฝอยตดเชอ โดยการจดตงตำบลรวบรวมขยะ เพอใหมการดำเนนการตอขยะอยาง

เหมาะสม อาหารควรเปนอาหารสวนบคคล และอปกรณในการรบประทานอาหารสวนบคคล ให

ผปวยดำเนนการทางดานการลาง เกบ อปกรณในการรบประทานอาหารสวนบคคล ดวยตนเอง ไม

ปะปนกบของบคลากรทางการแพทยและผปวยอน ๆ การบรการนำดม ใหใชนำดมจากขวดพลาสตก

สวนบคคล และไมอนญาตใหมการเตมนำดมโดยใชขวดซำ การอาบนำ ใหจดหองอาบนำสวนบคคล

ตามระบบการใชหองนำ เชนเดยวกบหองสขา

2.6. สรางการสอสารระหวางสถานพยาบาลและบคลากรทางสาธารณสขในพนท

2.6.1 ควรมผทไดรบมอบหมายใหเปนผประชาสมพนธเกยวกบนโยบายของทางรฐบาล ทาง

สถานพยาบาลสบคลากรผปฏบตงาน ทงในสถานพยาบาลและในสาธารณสขอน ๆ

2.6.2 หากมการเคล อนยายผ ปวยทสงสยหรอไดรบการยนยนวาตดเชอ COVID-19 ใน

ขนตอนระหวางการเคลอนยายควรสอสารใหบคลากรทราบเพอหลกเลยงการเขาใกลกบผปวยและผ

นำสงจะตองสวมใสอปกรณปองกนสวนบคคล อยางนอย หนากากอนามย และตองลางมอกอนและ

หลงการใชยานพาหนะ ตลอดจนทำความสะอาดยานพาหนะ ทกครงหลงการรบสงผปวย

2.6.3 หากพบผปวยเขาขายสงสยตามนยาม หรอยนยน ใหดำเนนการรบไวรกษาพยาบาลใน

โรงพยาบาล คดแยก ใหผใกลชดและผเกยวของมาคดกรองดวย และรายงานให หนวยงานสาธารณสข

อน ๆ ในพนทดวย

2.6.4 ให สถานพยาบาล เตรยมทมสอบสวนโรค และประสานเจาหนาทสาธารณสขในพนท

รวมดำเนนการสอบสวน ภายใน ๑๒ - ๒๔ ชวโมง และใช พรบ.โรคตดตอ พ.ศ.๒๕๕๘ มาบงคบใชโดย

อณโลม เพอทำการคนหาผปวยเพมเตม และดำเนนการตดวงจรการระบาด

การประเมน basic facility ของสถานพยาบาล การระบายอากาศทเพยงพอ ในทกบรเวณ และการ

ดแลส งแวดลอม การมเตยงหางกนเพยงพอ อยางนอย 2 เมตร ในผ ปวยแตละคน รวมถงบคลากรทาง

การแพทย เมอไมไดใสอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล

อปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล (Personal Protective Equipment) ตามหลกการจะตองจด

อปกรณปองกนอนตรายทเหมาะสมและมการลางมอทถกตอง ถงแมวา การใชอปกรณปองกนอนตรายสวน

บคคล (PPE) จะทำใหเหนการปองกนชดเจน แตกเปนการปองกนการตด เชอในขนทใดผลนอยทสด การใช

PPE จะขนกบการมใชตลอดเวลา การสวมใสทถกตอง การฝกอบรม การลางมอใหถกหลกสขอนามย และนสย

ของบคลากรทางการแพทย ถาไมมการควบคมทางการบรหารและวศวกรรม การใชอปกรณปองกนสวนบคคล

มประโยชนเพยงเลกนอย

นอกจากนยงมมาตรการในการดแลสขภาพจต ตาม WHO สำหรบบคลากรทางการแพทย ดงน

1. สำหรบคนทำงานดานสขภาพ มนเปนไปไดมากทจะรสกถงความกดดนในชวงเวลาน จดเปน

ความรสกทปกตในสถานการณปจจบน ความเครยดและความรสกทไมสบายใจทเกดขนไมไดหมายความวาคณ

ออนแอหรอจะไมสามารถทำงานตอไปได การจดการกบความเครยดและดแลสขภาพจตของคณในชวงเวลานม

ความสำคญเทากบการดแลสขภาพกายของคณ

2. ดแลตวเองในเวลาน ลองใชวธการจดการอารมณทเปนประโยชน เชน การพกผอนอยางเพยงพอทง

ทบานและระหวางพกเบรคจากทำงาน กนอาหารใหเพยงพอและถกสขอนามย ออกกำลงกายสมำเสมอ และ

ตดตอกบครอบครวและเพอนฝงอยางตอเนอง พยายามหลกเลยงวธจดการอารมณทไมด ตอตนเอง เชน สบ

บหร ดมเครองดมแอลกอฮอลหรอใชยาเสพตดเพราะในระยะยาวสงเหลานอาจทำใหสขภาพกายและใจของ

คณแยลงได นเปนสถานการณทเราไมเคยเจอมากอนและไมไดเตรยมตวมาลวงหนา ดงนนคณควรจะใชวธ

จดการกบความเครยดทเคยไดผลในอดตสำหรบตวคณเอง และคณไมควรลงเลในการดแลรกษาตวเองทางดาน

จตใจสถานการณนไมใชการวงในระยะสน แตมนเปนการวงมาราธอนระยะยาว.

3.บคลากรทางสาธารณสขบางคนอาจถกกดกนจากครอบครวหรอชมชนเนองจากการรงเกยจหรอ

ความกลวซงทำใหสถานการณทลำบากอยแลวยากขนไปอก หากเปนไปได คณควรการตดตอกบคนทคณรกอย

สมำเสมอซงวธการสอสารทางดจตอลเปนวธหนงทจะชวยได ลองหนไปคยกบเพอนรวมงานของคณหรอบคคล

ทไวใจไดสำหรบการใหกำลงใจซงกนและกน เพอนรวมงานของคณอาจมประสบการณทคลายกนกบคณซ ง

สามารถแชรความรสกและเรองราวแกกนได

4.หาวธในการสอสารทสามารถเขาใจไดงายกบผทมปญหาทางสตปญญา ผมปญหาดานความจำหรอ

ระบบรคด ผพการ และผดอยโอกาสกลมตาง ๆ โดยไมจำเปนตองเปนขอมลในรปแบบงานเขยนอยางเดยว

(อาจเปนรปภาพ คลป หรอมการใชภาษามอประกอบ-ผแปล)

5.ใหการชวยเหลอแกผ ปวยและผ ท ไดรบผลกระทบจาก COVID และชวยพวกเขาในการเขาถง

ทรพยากรทมอย (ระบบรกษา สงตอ แพทยผเชยวชาญ ขอมล ฯลฯ-ผแปล) สงนสำคญอยางยงสำหรบผท

ตองการความชวยเหลอดานสขภาพจตและการสนบสนนทางสงคม ตราบาปทเกยวของกบโรคทางจตเวชอาจ

ทำใหเกดความลงเลทจะขอความชวยเหลอได

สำหรบหวหนาทมในสถานบรการทางสขภาพ มบทบาทดงน

1. การรกษาคนทำงานทกคนใหปลอดภยจากความเครยดเรอรงและปญหาทางสขภาพจตจะชวยให

พวกเขามความสามารถทดขนในการปฏบตงาน โปรดจำไววาวกฤตนจะไมหายไปในชวขามคนและคณควร

มงเนนไปทความสามารถในการทำงานระยะยาวมากกวาระยะสน

2. สอสารอยางมนใจและหมนอพเดทขอมลทถกตองใหแกคนทำงานทกคน ลองหมนเวยนคนทำงาน

ในระดบทเครยดสงสลบกบงานทมความเครยดตำบาง ใหคนทำงานทไมมประสบการณจบคกบเพอนรวมงานท

มประสบการณมากกวาในการทำงาน ระบบบดดจะชวยเหลอซงกนและกนในการใหกำลงใจ เฝาสงเกตและ

เพมความปลอดภยในการทำงาน ตรวจสอบใหแนใจวาบคลากรทเขาไปในชมชนนนเปนจบเปนคกน ควรมชวง

พกการทำงาน ใชตารางเวลาทยดหยนสำหรบคนทำงานทไดรบผลกระทบโดยตรงหรอมสมาชกในครอบครวท

ไดรบผลกระทบจากความเครยด และอยาลมใหกำลงใจและใหการสนบสนนทางสงคมซงกนและกน

3. หวหนาทมควรแจงคนทำงานใหรวาพวกเขาสามารถเขาถงบรการดานสขภาพจต (นกจตวทยา และ

จตแพทย-ผแปล) และการสนบสนนทางสงคม (เชน ฝากลกใหเลยงขณะทำงาน-ผแปล) ไดทไหน ซงเปนสงท

หวหนาทมทกำลงเผชญกบแรงกดดนทคลายกนกควรจะทราบไวดวย โดยหวหนาทมควรจะเปนแบบอยาง

ใหแกลกทมในการดแลตนเองเพอบรรเทาความเครยดจากการทำงาน

4. ควรใหความรแกผปฏบตหนางาน เชนพยาบาล ผขบขรถพยาบาล อาสาสมคร คร ผนำชมชนและ

คนททำงานในสถานทกกกนวาจะทำการปฐมพยาบาลทางจตวทยา (psychological first aid) ไดอยางไร

5. ควรมการจดการปญหาทางจตฉกเฉน (เชน อาการเพอสบสน อาการโรคจต ความวตกกงวลหรอ

ภาวะซมเศราขนรนแรง) ในสถานพยาบาลอาจตองจดเจาหนาททผานการฝกอบรมและมคณสมบตทเหมาะสม

ไปยงสถานทเหลาน ควรเพมบรการในดานสขภาพจตในชวงเวลาน

6. ตรวจสอบความพรอมของยาจตเวชทจำเปนในการดแลผปวยทกระดบ ผทปวยดวยโรคจตเวชเรอรง

หรอโรคลมชกควรจะตองเขาถงยาของพวกเขาไดอยางตอเนองและควรหลกเลยงการหยดยาฉบพลน

การจำแนกความเสยงจากลกษณะการสมผสโรค

แมจะยงไมมรายงานเกยวกบการตดเชอ COVID-19 จากการสมผสสงคดหลงชนดอนนอกเหนอจาก

สารคดหลงจากทางเดนหายใจ เชน เลอด อจจาระ อาเจยน ปสสาวะ แตการสมผสสงตาง ๆ เหลานโดยไมสวม

อปกรณปองกน ยงสามารถกอใหเกดความเสยงในการตดเช อแกบคลากรในโรงพยาบาลได ซงการประเมน

ความเสยง อาศยแบบประเมนความเสยงและแนวทางตาม ตามผนวก ก. และ แนวทางการปฏบต ในการ

ประเมนความเสยงของบคลากรสำหรบโรงพยาบาล ตาม ผนวก ข.

นอกจากนบคลากรทางการแพทยทเกดการตดเชอจากการปฏบตหนาท มสทธ ไดรบเงนชวยเหลอ

เบองตน ตามระเบยบกระทรวงการคลง วาดวยการจายเงนชวยเหลอเบองตนแกผใหบรการสาธารณสขทไดรบ

ความเสยหายจากการใหบรการสาธารณสข พ.ศ.2561 โดยตองยนคำรองตามสายการบงคบบญชาถงหวหนา

หนวยบรการ เพอดำเนนการในสวนทเกยวของตอไป

อยางไรกตาม สมาคมโรคจากการประกอบอาชพและส งแวดลอมแหงประเทศไทย หวงวา แนวทาง

ฉบบน จะเปนประโยชน สำหรบหนวยงานโดยเฉพาะอยางยงบคลากรในสถานพยาบาล ใหมสขภาพทแขงแรง

พรอมทจะปฏบตหนาท ดแลผปวย และเปนกำลงสำคญในการจดการแกไขปญหาวกฤตครงนตอไป

ดวยความหวงใย

สมาคมโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอมแหงประเทศไทย

แหลงอางอง

1 . Center of Diseases Control and Prevention. [Internet]. Interim Infection Prevention and

Control Recommendations for Patients with Suspected or Confirmed Coronavirus Disease 2019

(COVID-19) in Healthcare Settings. March,19,2020 ( เข าถ ง เม อ March 23,2020) available from:

https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/infection-control/control-

recommendations.html?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fcoronavirus%2F2

019-ncov%2Fhcp%2Finfection-control.html.

2. Center of Diseases Control and Prevention. [Internet]. Interim U.S. Guidance for Risk

Assessment and Public Health Management of Healthcare Personnel with Potential Exposure

in a Healthcare Setting to Patients with Coronavirus Disease (COVID-19). March, 7,2020 (เข าถ ง

เมอ March 23,2020) available from https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/hcp/guidance-

risk-assesment-hcp.html.

3.World Health Organization. [Internet]. Interim guidance Health worker exposure risk

assessment and management in the context of COVID-19 virus. March 4,2020 (เขาถงเมอ March

25,2020) available from https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/331340/WHO-2019-

nCov-HCW_risk_assessment-2020.1-eng.pdf

4.กรมการแพทยฯ

ผนวก ก.

การประเมนความเสยงตอการตดเชอ COVID-19 และการจดการดแลเจาหนาททางการแพทย

ทมความเสยงตอ COVID-19

สวนท 1: การประเมนความเสยงตอการตดเชอ COVID-19 ของเจาหนาททางการแพทยทปฏบตงานใน

สถานพยาบาล (โรงพยาบาลและคลนก)

1. ขอมลผสมภาษณ A.ชอผสมภาษณ B.วนทสมภาษณ C.เบอรโทรศพทของผสมภาษณ D.เจาหนาททางการแพทยมประวตอยอาศยหรออยใกลชดกบผปวยยนยน COVID-19

◻ใช ◻ไมใช

E.เจาหนาททางการแพทยมประวตการเดนทางทใกลช ดกบผ ป วยยนยน COVID-19 (อย ในระยะภายใน 1 เมตรจากผปวยยนยน)

◻ใช ◻ไมใช

ถาเจาหนาท ทางการแพทยตอบ ใช ในขอ 1D และ 1E ถอวามความเส ยงตอการตด COVID-19 ใหทำ

แบบสอบถามสวนตอไป (ขอมล 2A, 2B และ 2G ถอเปนความลบของบคลากรทางการแพทย)

2. ขอมลเจาหนาททางการแพทย A.ชอ B.นามสกล C.อาย D.เพศ E.จงหวด F.ประเทศ G.ทอยทตดตอได H.ลกษณะบคลากรทางการแพทย ◻แพทย

◻พยาบาล

◻ผชวยพยาบาล

◻เภสชกร

◻ผชวยเภสชกร

◻เจาหนาทหองแลบ

◻นกกายภาพบำบด

◻นกรงสวทยา/เทคนคการแพทย

◻เจาหนาทการเงน

◻เจาหนาทแผนกประชาสมพนธ/ตอนรบผปวย

◻เจาหนาทเคลอนยายผปวย

◻พนกงานทำความสะอาด

◻อนๆ โปรดระบ I.สถานททบคลากรทางการแพทยปฏบตงาน ◻แผนกผปวยนอก

◻แผนกฉกเฉน

◻แผนกหอผปวยหนก (ICU)

◻แผนกทำความสะอาด

◻หองปฏบตการ (LAB)

◻หองจายยา

◻อนๆ โปรดระบ

3. ขอมลปฏสมพนธของเจาหนาททางการแพทยและผปวย COVID-19 A.วนทท บคลากรทางการแพทยพบกบผปวยครงแรก

(วน/เดอน/ป) ____/__________/_______

◻ไมทราบ B.ชอสถานพยาบาลทใหการดแลผปวย C.ประเภทของสถานพยาบาลนน ◻โรงพยาบาล

◻คลนก

◻รพ.สต.

◻อนๆ D.จงหวด E.ม ผ ป ว ย COVID-19 จ ำ น ว น ห ล า ย ค น ใ นสถานพยาบาล

◻ใช ◻ไมใช ◻ไมทราบ จำนวนผปวย (โดยประมาณ หากไมทราบจำนวนทแทจรง) _________

4. การปฏบตตนขณะปฏบตงาน A.ทานเปนผทตองสมผสผปวย COVID-19 โดยตรงหรอไม

◻ใช ◻ไมใช ◻ไมทราบ

B.ทานไดพดคยกบผ ปวย (ในระยะ 1 เมตร) ในสถานพยาบาลนนหรอไม

◻ใช ◻ไมใช ◻ไมทราบ

C.ทานอย ในสถานการณท มกจกรรมทกอใหเกดละอองฝอย (aerosol generating procedures) ดตวอยางไดดานลาง

◻ใช ◻ไมใช ◻ไมทราบ

ถาใช เปนกจกรรมประเภทใด ◻ใสทอชวยหายใจ (Tracheal intubation)

◻การพนยา (Nebulizer treatment)

◻การดดเสมหะ (Open airway suctioning)

◻การเกบเสมหะ (Collection of sputum)

◻การใสทอหลอดลมคอ (Tracheostomy)

◻ ส อ ง ก ล อ ง ท า ง เ ด น ห า ย ใ จ ส ว น ล า ง (Bronchoscopy)

◻การกชพ (CPR)

◻อนๆ โปรดระบ______________________ D.ท านม การส มผ ส โดยตร ง ในสถานท หร อสงแวดลอมทผปวย COVID-19 รกษาตวอยหรอไม ยกตวอยาง เชน เตยง ผาคลมเตยง อปกรณทางการแพทย หองนำ เปนตน

◻ใช ◻ไมใช ◻ไมทราบ

E.ทานไดทำงาน ณ สถานพยาบาลอนๆ ในชวงเวลาดงกลาวดวยหรอไม

◻ใช ณ สถานพยาบาลอนๆ

◻ใช ในรถพยาบาล

◻ใช ทบานผปวยอนๆ

◻ไมไดปฏบตงานสถานทอน

5. การปฏบตตนเพอปองกนและควบคมโรคขณะปฏบตงาน คำถามดานลางตอไปน กรณาระบความถ ของการสวมใสอปกรณปองกนตว (Personal protective equipment: PPE) โดย

• ใสตามคำแนะนำทกครง หมายถงการสวมใสอปกรณมากกวา 95%

• ใสเปนสวนใหญ หมายถงการสวมใสอปกรณตงแต 50% ขนไป

• ใสเปนบางครง หมายถงสวมใสอปกรณตงแต 20% แตไมถง 50%

• ใสคอนขางนอย หมายถงสวมใสอปกรณนอยกวา 20% A.ขณะททานทำงานชวยดแลผปวย COVID-19 ทานม การสวมใส อ ปกรณ ป อ งก นต ว (Personal protective equipment: PPE)

◻ใช ◻ไมใช

ถาใช ทานสวมใสแตละอปกรณปองกนตว

(PPE) ถแคไหน

1. ถงมอ ◻ใสตามคำแนะนำทกครง

◻ใสเปนสวนใหญ

◻ใสเปนบางครง

◻ใสคอนขางนอย 2. หนากากอนามย ◻ใสตามคำแนะนำทกครง

◻ใสเปนสวนใหญ

◻ใสเปนบางครง

◻ใสคอนขางนอย 3. กระบงหนา (Face shield) หร อแว นตา

goggles ◻ใสตามคำแนะนำทกครง

◻ใสเปนสวนใหญ

◻ใสเปนบางครง

◻ใสคอนขางนอย 4. กาวนแบบใชแลวทง ◻ใสตามคำแนะนำทกครง

◻ใสเปนสวนใหญ

◻ใสเปนบางครง

◻ใสคอนขางนอย B.ในข นตอนการดแลผ ปวย COVID-19 ทานถอดเปล ยนอปกรณปองกนตว (PPE) ตามขอกำหนดมาตรฐาน (protocol) ทกคร ง (เชน เม อหนากากอนามยเกดความชนหรอสมผสสารคดหลงจากผปวย ทานไดจดการทงหนากากอนามยในถงขยะตดเชอ รวมถงลางมออยางถกวธ)

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย

C.ระหวางททานทำการดแลผปวย COVID-19 ทานไดทำความสะอาดมอดวยนำและสบหรอนำยาฆาเชอ

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

อนๆ กอนและหลงสมผสผปวย (โดยไมคำนงถงการใสถงมอ)

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย

D.ระหวางททานทำการดแลผปวย COVID-19 ทานไดทำความสะอาดมอดวยนำและสบหรอนำยาฆาเชออนๆ กอนทำหตการตางๆ หรอไม (เชน การแทงเขมเขาเสนเลอดดำสวนปลาย การใสสายสวนปสสาวะ การใสทอชวยหายใจ เปนตน)

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย

E.ระหวางททานทำการดแลรกษาผปวย COVID-19 ทานไดทำความสะอาดมอดวยนำและสบหรอนำยาฆาเชออนๆ หลงสมผสสารคดหลงจากผปวยหรอไม

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย F.ระหวางททานทำการดแลผปวย COVID-19 ทานไดทำความสะอาดมอดวยนำและสบหรอนำยาฆาเชออนๆ หลงสมผสกบสงตางๆ รอบตวผปวยหรอไม (เชน เตยง ลกบดประต เปนตน, โดยไมคำนงถงการใสถงมอ)

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย

G.ระหวางท มการดแลผปวย COVID-19 มการทำความสะอาดบรเวณหรอพ นท ท ม การโดนสมผสบอยๆ หรอไม (อยางนอย 3 ครงตอวน)

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย

6. การปฏบตตนเพอปองกนและควบคมโรค เมออยในสถานการณทมกจกรรมทกอใหเกดละอองฝอย (aerosol generating procedures)

คำถามดานลางตอไปน กรณาระบความถ ของการสวมใสอปกรณปองกนตว (Personal protective equipment: PPE) โดย

• ใสตามคำแนะนำทกครง หมายถงการสวมใสอปกรณมากกวา 95%

• ใสเปนสวนใหญ หมายถงการสวมใสอปกรณตงแต 50% ขนไป

• ใสเปนบางครง หมายถงสวมใสอปกรณตงแต 20% แตไมถง 50% ใสคอนขางนอย หมายถงสวมใสอปกรณนอยกวา 20%

A.ระหวางททานดแลผปวย COVID-19 และอย ในสถานการณทมกจกรรมทกอใหเกดละอองฝอย ทานสวมใสอปกรณปองกนตว (PPE)

ถาใช ทานสวมใสอปกรณบอยแคไหน

1. ถงมอ ◻ใสตามคำแนะนำทกครง

◻ใสเปนสวนใหญ

◻ใสเปนบางครง

◻ใสคอนขางนอย 2. หน ากากอนาม ย N95 หร ออ ปกรณท

เทยบเทา ◻ใสตามคำแนะนำทกครง

◻ใสเปนสวนใหญ

◻ใสเปนบางครง

◻ใสคอนขางนอย 3. กระบงหนา (Face shield) หร อแว นตา

goggles ◻ใสตามคำแนะนำทกครง

◻ใสเปนสวนใหญ

◻ใสเปนบางครง

◻ใสคอนขางนอย 4. กาวนแบบใชแลวทง ◻ใสตามคำแนะนำทกครง

◻ใสเปนสวนใหญ

◻ใสเปนบางครง

◻ใสคอนขางนอย 5. ผากนเปอนใชแลวทง ◻ใสตามคำแนะนำทกครง

◻ใสเปนสวนใหญ

◻ใสเปนบางครง

◻ใสคอนขางนอย B.ระหวางททานดแลผ ปวย COVID-19 และอย ในสถานการณทมกจกรรมทกอใหเกดละอองฝอย ทานถอดเปล ยนอปกรณป องกนต ว (PPE) ตามขอกำหนดมาตรฐาน (protocol) ทกครง (เชน เมอหนากากอนามยเกดความช นหรอสมผสสารคดหลงจากผปวย ทานไดจดการทงหนากากอนามยในถงขยะตดเชอ รวมถงลางมออยางถกวธ)

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย

C.ระหวางททานดแลผปวย COVID-19 และอย ในสถานการณทมกจกรรมทกอใหเกดละอองฝอย ทานไดทำความสะอาดมอดวยนำและสบหรอนำยาฆาเช ออ นๆ กอนและหลงสมผสผ ปวย (โดยไมคำนงถงการใสถงมอ)

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย

D.ระหวางททานดแลผปวย COVID-19 และอยในสถานการณทมกจกรรมทกอใหเกดละอองฝอย ทานไดทำความสะอาดมอดวยนำและสบหรอนำยาฆาเชออนๆ กอนทำหตการตางๆ หรอไม (เชน การแทงเขมเขาเสนเลอดดำสวนปลาย การใสสายสวนปสสาวะ การใสทอชวยหายใจ เปนตน)

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย

E.ระหวางท ทานดแลผ ปวย COVID-19 และอย ในสถานการณทมกจกรรมทกอใหเกดละอองฝอย ทานไดทำความสะอาดมอดวยนำและสบหรอนำยาฆาเชออนๆ หลงสมผสกบสงตางๆ รอบตวผปวยหรอไม (เชน เตยง ลกบดประต เปนตน, โดยไมคำนงถงการใสถงมอ)

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย

F.ระหวางท ทานดแลผ ปวย COVID-19 และอย ในสถานการณทมกจกรรมทกอใหเกดละอองฝอย มการทำความสะอาดบรเวณหรอพ นท ท มการโดนสมผสบอยๆ หรอไม (อยางนอย 3 ครงตอวน)

◻ปฏบตตามคำแนะนำทกครง

◻ปฏบตตามเปนสวนใหญ

◻ปฏบตตามเปนบางครง

◻ปฏบตตามคอนขางนอย

7. อบตการณความเสยงของบคลากรทางการแพทย A.ระหวางททานทำการดแลผปวย COVID-19 ทานเคยมเหตการณททานบงเอญสมผสกบสารคดหลงจากผปวยหรอไม ดตวอยางไดดานลาง

◻ใช ◻ไมใช

ถาใช เปนเหตการณประเภทใด ◻สารคดหล งจากรางกาย/ระบบทางเดนหายใจ กระเดนเขาเยอบตา

◻สารคดหล งจากรางกาย/ระบบทางเดนหายใจ กระเดนเขาจมก/ปาก

◻สารคดหล งจากรางกาย/ระบบทางเดนหายใจ กระเดนโดนผวหนงทมรอยแผล

◻มอบตเหตอปกรณมคมทปนเปอนสารคดหลงทมแทง

เจาหนาททางการแพทยมความเสยงตอการตด COVID-19 สง หากเจาหนาททางการแพทย ไมไดตอบ

ปฏบตตามคำแนะนำทกครง ตงแตขอ 5A-5G และขอ 6A-6F และ/หรอ ตอบ ใช ในขอ 7A

เจาหนาททางการแพทยทไมไดอยกลมขางตน ถอวามความเสยงตอการตด COVID-19 ตำ

สวนท 2: การจดการดแลเจาหนาททางการแพทยทมความเสยงตอ COVID-19

คำแนะนำสำหรบเจาหนาททางการแพทยทมความเสยงสง

• หยดงานอยางนอย 14 วนนบจากครงสดทายทดแลผปวย COVID-19

• ตรวจหาเชอ COVID-19

• กกกนตนเอง 14 วน ทบานหรอสถานททรฐบาลกำหนด

คำแนะนำสำหรบเจาหนาททางการแพทยทมความเสยงตำ

• วดอณหภมรางกายรวมถงสงเกตอาการผดปกตทางระบบทางเดนหายใจเปนเวลา 14 วน หลงจาก

ดแลผปวย COVID-19 ครงสดทาย หากพบวามไขหรอมอาการผดปกตแนะนำใหโทรแจงเจาหนาท

• ปฏบตตามวธการปองกนการแพรกระจายเชอโรคโดยวธ contact precautions (การปองกนการ

แพรกระจายเชอโรคทตดตอไดโดยการสมผสทงทางตรงและทางออม ) และ droplet precautions

(การปองกนการแพรกระจายเชอโรคจากละอองฝอย เสมหะ ทมขนาดใหญกวา 5 ไมครอน)

• ปฏบตตามวธการปองกนการแพรกระจายเชอโรคโดยวธ airborne precautions (การปองกนการ

แพรกระจายเชอโรคทแพรทางอากาศทมขนาดเลกกวา 5 ไมครอน) เมออยในสถานการณทมกจกรรม

ทกอใหเกดละอองฝอย (aerosol generating procedures)

• ใชอปกรณปองกนตว (Personal protective equipment: PPE) อยางถกตองและสมำเสมอ

• รกษาความสะอาด ลางมอกอนและหลงสมผสผปวย กอนและหลงทำหตการ หลงสมผสสารคดหลง

จากผปวย และหลงจากสมผสสงแวดลอมรอบตวผปวย

• รกษามารยาทเมอมอาการทางระบบทางเดนหายใจ ดวยการใสหนากากอนามย หากมอาการทาง

ระบบทางเดนหายใจ เชน ไอ จาม หรอปดปากและจมกดวยกระดาษทชช รวมถงทงกระดาษทชชใน

ถงขยะทปดมดชด และลางมอทนทเมอสมผสสารคดหลง

คำแนะนำเพมเตม

1. บคลากรทมความเสยงสง และมความเสยงปานกลาง ควรไดรบการสงเกตอาการโดยหนวยงานสำหรบ

สงเกตอาการ รวมทงการจำกดและพกจากการทำงาน 14 วนหลงจากการสมผสโรคครงสดทาย หากมไข

(อณหภมกาย 37.3 องศาเซลเซยส หรอมอาการคลายมไข) หรอมอาการทางระบบทางเดนหายใจ ตองกกตว

เพอปองกนการแพรกระจายโรค และตดตอหนวยงานทเกยวของทนท

2. บคลากรทมความเสยงตำ ควรสงเกตอาการโดยมผ ควบคมจนครบ 14 วน หากไมมอาการปวย

สามารถมาทำงานตามปกต และสงเกตอาการโดยวดอณหภมกายวนละ 2 ครง รวมทงอาการทางระบบทางเดน

หายใจ หากมไขหรออาการทางระบบทางเดนหายใจ ใหกกตวและตดตอหนวยงานทเกยวของ

3. บคลากรททำตามคำแนะนำในการปองกนและการใชอปกรณปองกนแลว ยงคงตองสงเกตอาการ

4. กลมทระบความเสยงไมได ไมจำเปนตองสงเกตอาการ

ผนวก ข.

แนวทางปฏบตสำหรบบคลากรในสถานพยาบาลทดแลผปวยตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVIDS-19)

ผปวยทมเกณฑในการเฝาระวง รายงาน และสอบสวนโรค (PUI)

หรอผปวยทมประวตไปในพนทเสยงตามประกาศของกระทรวงสาธารณสข

บคลากรในสถานพยาบาลทสมผสผปวยทเสยงตอการตดเชอ ( COVIDS-19)

ใหทำแบบประเมนความเสยงตอการตดเชอ COVIDS-19

IC /

อาชวะฯ

รพ.

กำกบ

ดแล

คำแนะนำสำหรบบคลากรในสถานพยาบาลทมความเสยงตำ

-วดอณหภมรางกายรวมถงสงเกตอาการผดปกตทางระบบทางเดนหายใจ

เปนเวลา 14 วน หลงจากดแลผปวย COVID-19 ครงสดทาย หากพบวา

มไขหรอมอาการผดปกตแนะนำใหโทรแจงเจาหนาท

-ปฏบตตามวธการปองกนการแพรกระจายเช อโรคโดยวธ contact

precautions (การปองกนการแพรกระจายเชอโรคทตดตอไดโดยการ

สมผสทงทางตรงและทางออม) และ droplet precautions (การปองกน

การแพรกระจายเชอโรคจากละอองฝอย เสมหะ ทมขนาดใหญกวา 5

ไมครอน)

-ปฏบตตามวธการปองกนการแพรกระจายเช อโรคโดยวธ airborne

precautions (การปองกนการแพรกระจายเชอโรคทแพรทางอากาศทม

ขนาดเลกกวา 5 ไมครอน) เมออยในสถานการณทมกจกรรมทกอใหเกด

ละอองฝอย (aerosol generating procedures)

-ใชอปกรณปองกนตว (Personal protective equipment: PPE) อยาง

ถกตองและสมำเสมอ

-รกษาความสะอาด ลางมอกอนและหลงสมผสผปวย กอนและหลงทำหต

การ หลงสมผสสารคดหลงจากผปวย และหลงจากสมผสสงแวดลอม

รอบตวผปวย

-รกษามารยาทเมอมอาการทางระบบทางเดนหายใจ ดวยการใสหนากาก

อนามย หากมอาการทางระบบทางเดนหายใจ เชน ไอ จาม หรอปดปาก

และจมกดวยกระดาษทชช รวมถงทงกระดาษทชชในถงขยะทปดมดชด

และลางมอทนทเมอสมผสสารคดหลง

คำแนะนำสำหรบบคลากรในสถานพยาบาลทมความเสยงสง

-หยดงานอยางนอย 14 วนนบจากครงสดทายทดแลผปวย COVID-19

-ตรวจหาเชอ COVID-19

-กกกนตนเอง 14 วน ทบานหรอสถานททรฐบาลกำหนด

บคลากรในสถานพยาบาลทมความเสยงตำ

บคลากรในสถานพยาบาลทมความเสยงสง