17
Prof a Jane de Castro Latim 1 ___ o /0___ EXERCÍCIOS DE FIXAÇÃO DE CONTEÚDO 1. Com base no latim clássico, julgue as assertivas e coloque (C) ou (E) e corrija o que estiver errado: ( ) Os casos latinos são as formas que um nome assume ao desempenhar uma função sintática na oração. ( ) Os casos latinos são 7 e correspondem a funções semânticas. ( ) Declinação é a possibilidade de flexão de um substantivo ou adjetivo. Também é cada um dos 5 conjuntos de desinências que se unem ao tema (radical + VT), de acordo com a função desempenhada pelo substantivo ou adjetivo na oração. ( ) Existem 5 declinações no latim. O genitivo é a marca que indica a declinação a que pertence uma palavra. Em: puella , -ae : a terminação de genitivo -ae indica que a palavra é da 1 a declinação. ( ) São adjuntos adnominais latinos: substantivos em ablativo, em ablativo preposicionado, em acusativo preposicionado e o advérbio. ( ) São adjuntos adverbiais os adjetivos e os substantivos em genitivo. ( ) Os verbos podem ser transitivos (exigem complemento), intransitivos (não exigem complemento) e de ligação (exigem predicativo do sujeito). ( ) O verbo sum, quando de ligação, pede dois nominativos: sujeito e predicativo do sujeito. Quando é intransitivo, é traduzível por estar ou existir. ( ) O verbo sum intransitivo sempre pede dois substantivos no nominativo: um sujeito e predicativo. ( ) Um verbo transitivo latino pede um substantivo em acusativo e pode ou não pedir um substantivo em dativo. ( ) Os adjuntos adverbiais são circunstâncias de tempo, lugar, modo, instrumento, companhia etc., que se unem ao verbo. 2. Quais são os tempos primitivos dos verbos que o dicionário registra? amo , (am)-as , (am)-are , (am)-aui , (am)-atum 1 2 3 4 5 1 - __________________________________________________ 2 - __________________________________________________ 3 - __________________________________________________ 4 - __________________________________________________ 5 - __________________________________________________ 3. Como no quadro, conjugue os seguintes verbos regulares de 1 a conjugação no presente do indicativo, nas pessoas abaixo. Dê sua tradução: radical de nego vogal temática da 1 a conj. desinências pessoais resultado: -o 1 a sing . = nego (s/ VT) a. 2 a pl. – aestuo f. 3 a sg. – interrǒgo -s 2 a sing . = negas b. 3 a sg. – certo g. 2 a pl. – intro neg- - ā - -t 3 a sing . = negat c. 1 a pl. – deămo h. 3 a pl. – labōro -mus 1 a plur. = negamus d. 2 a sg. – dolo i. 2 a sg. – neco – 1

latim 1 exercícios

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: latim 1 exercícios

Prof a Jane de Castro Latim 1 ___o/0___ EXERCÍCIOS DE FIXAÇÃO DE CONTEÚDO

1. Com base no latim clássico, julgue as assertivas e coloque (C) ou (E) e corrija o que estiver errado:

( ) Os casos latinos são as formas que um nome assume ao desempenhar uma função sintática na oração.( ) Os casos latinos são 7 e correspondem a funções semânticas.( ) Declinação é a possibilidade de flexão de um substantivo ou adjetivo. Também é cada um dos 5 conjuntos de desinências

que se unem ao tema (radical + VT), de acordo com a função desempenhada pelo substantivo ou adjetivo na oração. ( ) Existem 5 declinações no latim. O genitivo é a marca que indica a declinação a que pertence uma palavra. Em: puella, -ae :

a terminação de genitivo -ae indica que a palavra é da 1a declinação.( ) São adjuntos adnominais latinos: substantivos em ablativo, em ablativo preposicionado, em acusativo preposicionado e o

advérbio.( ) São adjuntos adverbiais os adjetivos e os substantivos em genitivo.( ) Os verbos podem ser transitivos (exigem complemento), intransitivos (não exigem complemento) e de ligação (exigem

predicativo do sujeito).( ) O verbo sum, quando de ligação, pede dois nominativos: sujeito e predicativo do sujeito. Quando é intransitivo, é traduzível

por estar ou existir.( ) O verbo sum intransitivo sempre pede dois substantivos no nominativo: um sujeito e predicativo.( ) Um verbo transitivo latino pede um substantivo em acusativo e pode ou não pedir um substantivo em dativo.( ) Os adjuntos adverbiais são circunstâncias de tempo, lugar, modo, instrumento, companhia etc., que se unem ao verbo.

2. Quais são os tempos primitivos dos verbos que o dicionário registra?

amo, (am)-as, (am)-are, (am)-aui, (am)-atum 1 2 3 4 5

1 - __________________________________________________2 - __________________________________________________3 - __________________________________________________4 - __________________________________________________5 - __________________________________________________

3. Como no quadro, conjugue os seguintes verbos regulares de 1a conjugação no presente do indicativo, nas pessoas abaixo. Dê sua tradução:

radical de nego

vogal temática da 1a conj.

desinências pessoais resultado:

-o 1a sing . = nego (s/ VT) a. 2a pl. – aestuo – f. 3a sg. – interrǒgo –-s 2a sing . = negas b. 3a sg. – certo – g. 2a pl. – intro –

neg- - ā - -t 3a sing . = negat c. 1a pl. – deămo – h. 3a pl. – labōro –-mus 1a plur. = negamus d. 2a sg. – dolo – i. 2a sg. – neco –-tis 2a plur. = negatis e. 3a pl. – paro – j. 1a sg. – porto –-nt 3a plur. = negant

4. Diga o gênero e decline os nomes de acordo com o código dos casos abaixo. Dê a tradução, de obedecendo a noção de caso e número:

(1) nominativo singular (7) nominativo plural(2) vocativo singular (8) vocativo plural(3) genitivo singular (9) genitivo plural(4) ablativo singular (10) ablativo plural(5) dativo singular (11) dativo plural(6) acusativo singular (12) acusativo plural

puēlla, -ae (12) – poeta, -ae (6) – tenĕ�brae, -ārum (8) – agricŏ�la, -ae (3) – persōna, -ae (1) – diuitĭ�ae, -ārum (10) – formica, -ae (10) – musca, -ae (11) – puēllŭ�la, -ae (3) – aquĭ�la, -ae (4) – insŭ�la, -ae (2) – uia, -ae (5) – ianŭ�a, -ae (7) – nuptĭ�ae, -ārum (9) – praeda, -ae (1) –

1

1

Page 2: latim 1 exercícios

1a E 2a DECLINAÇÕES

1. Complete o quadro com as terminações de 1a e 2a declinações:

1a DECLINAÇÃO 2a DECLINAÇÃOrosa, -ae lupus, -i puer, -i uir, -i templum, -i (ntr.)

sing. plur. sing. plur. sing. plur. sing. plur. sing. plur.N ros ros lup lup puer puer uir uir templ templG ros ros lup lup puer puer uir uir templ templV ros ros lup lup puer puer uir uir templ templAc ros ros lup lup puer puer uir uir templ templAb ros ros lup lup puer puer uir uir templ templD ros ros lup lup puer puer uir uir templ templ

2. Complete:

a. O caso de um substantivo ou adjetivo latino é forma que ele assume quando exerce uma __________________ na oração.

b. O nominativo é o caso da palavra que é o _____________ ou o ______________________________da oração.c. O genitivo é o caso da palavra que é o ___________________________ de algum substantivo da oração.d. O acusativo é o caso da palavra que é o ______________ do verbo da oração.e. O dativo é o caso da palavra que é um ____________________________ da oração.f. O ablativo é o caso da palavra que é um ___________________________ da oração.g. O vocativo é o caso da palavra que indica um _________________.h. Os verbos são encontrados no dicionário sempre na ___ pessoa do _________ do tempo __________ do modo

_________. Por exemplo, parātis acha-se em par__ ; necas acha-se em nec__ ; cogĭtat em cogĭt__ .i. A vogal temática da 1a conjugação é ___. À exceção da 1a pessoa do singular do presente do indicativo, as demais

pessoas dos verbos de 1a conjugação sempre apresentam esta vogal antes das desinências de tempo e de pessoa.j. As desinências verbais (marcas) de pessoa são ___, ___, ___ para o singular e ___, ___ , ___ para o plural.

3. Decline as palavras abaixo e estabeleça a diferença entre os dois grupos dessas palavras de 2 a declinação terminadas em -er.a. liber, libri ; ager, agri ; caper, -pri ; magīster, -trib. puĕ�r, -i ; socer, -eri ; gener, -ĕ�ri.

4. Diga o gênero e decline os substantivos de acordo com o código dos casos abaixo:

(1) nominativo singular (7) nominativo plural(2) vocativo singular (8) vocativo plural(3) genitivo singular (9) genitivo plural(4) ablativo singular (10) ablativo plural(5) dativo singular (11) dativo plural(6) acusativo singular (12) acusativo plural

malus, -i (9) - rota, -ae (7) - faber, -bri (2) - fiducia, -ae (9) - ager, -gri (4) - scriptum, -i (5) - tumulus, -i (6) - filum, -i (10) - poeta, -ae (5) - debitum, -i (11)- Gallia, -ae (3) - frumentum, -i (4) - Marcus, -i (3) - uir, -ri (4) - forum, -i (7) - malum, -i (8) -

6. Verta os termos sublinhados para o latim:

a. Eu vejo piratas junto à ilha. f. A rainha e as meninas estão no bosque.

b. Corto as folhas (folia) da violeta. g. As famílias das professoras são grandes.

c. As meninas nadam no lago. h. A natureza dá asas às garças.

d. Demos um presente ao marinheiro. i. A águia pega a rã pela perna.

e. Existe uma mosca na cabana (lt. casa). j. Professora, as meninas são boas alunas!

2

Page 3: latim 1 exercícios

SOBRE O TEXTO 2, PÁG. 68: DE CAPRO, APRO ET ALEXANDRO FABRO

1. Quantas orações há no texto

3. Sintaticamente , que função(ões) exerce(m) os elementos abaixo:

a. pulcher (l.1)b. certe (l.1) c. puero (l.3)

d. libri (l.3)e. de apro, capro (l.3)f. caperque (l.5)

g. belliger (l.6)h. firma (l.7)i. sed (l.8)j. sum (l.8)k. in siluam (l.10)l. cultrum (l.10)

m. apro (l.11)n. neca (l.11)o. fabri (l.12)

p. pulchram magistri fabulam (l.14)q. ad stabulum (l.16)

3. Dê a análise morfológica de: a. signiferum (l.1) - e. es (l.6) -b. cessauit (l.2) - f. mea (l.6) -c. magister (l.3) - g. cultrum (l.10) -d. certabant (l.5) - h. neca (l.11) -

4. Conjugue e traduza os seguintes verbos nos tempos pedidos (p.60 ss.):

PROFLO (soprar) - pret. imperf. PVGNO (lutar) - fut. imperf. MANDVCO (comer) - pret. perf.1a sg

2a sg

3a sg

1a pl

2a pl

3a pl

5. Faça a análise morfológica dos seguintes pronomes (págs. 65/6):

illos illi alii, earum,

illa, eius, aliis eis/iis

illis, id, alia, alios,

SOBRE O TEXTO 4, PÁG. 70: DE FATIDICIS ET AUSPICIIS

1. Sintaticamente , que função(ões) exerce(m) os elementos abaixo?

a. per auspicia (l.1)b. Dii (l.1) c. industriis (l.1)d. erat (l.3)e. indiciorum (l.3)f. illis (l.3)

g. itaque (l.4)h. auspicia (l.4)i. cum (l.4)j. in publica aut priuata uita (l.4 e 5)l. auguria (l.5)m. initio (l.5)

n. auicularum indicia (l.5) o. lituo (l.7)p. ab herbis, auiculis, bestiis et signis (l.11)q. cibum (l.13)r. sanctae (l.16)s. Romae (l.19)

2. Dê a análise morfológica de: a. erat (l.5) -

b. terminabat (l.7) -

c. consultabant (l.12) -

e. sustentant (l.16) -

f. superauit (l.18) -

g. fuit (l.19)

3

Page 4: latim 1 exercícios

1a e 2a declinações: substantivos e adjetivos; pronomes e verbos

1. Estabeleça a concordância entre o substantivo e o adjetivo ou pronome adj. em caso, gênero e número.

a. bellus, -a, -um (= belo – modelo pág. 55-7):_____________ scholae (sg.), ____________ scribarum (profissão), ____________ familĭ�is,

_____________ seruam , ____________ agricŏ�las (prof.), ____________ poētā (profissão),

_____________ puellā, ____________ uiri (pl.), ____________ caprōrum,

b. pulcher, -chra, -chrum (=bonito – pág. 55-7):_____________ templo, ____________ malus (árvore), ____________ pire! (árvore)

______________ castra1, ____________ anuli 3, ____________ pinum (árvore),

______________ armentum 2, ____________ pennae, ____________ oliua4, 1 castra, -orum – acampamento; 2armentum, -i – rebanho; 3 anulus, -i – anel ; 4 oliua, -ae – azeitona, oliveira

c. ille, illa, illud (= ................................................ – pág. 65):______________ puēllae (pl.), _____________ agricolae (pl.),______________ oliuo6 (2 respostas)

______________ ancillas5 , _____________ nautam , ______________ aurigārum7

______________ puĕ�ris, _____________ uiri (sg.), ______________ librōrum,

______________ piros , _____________ mali (pl.), ______________ pirum (árvore),

5ancilla, -ae – serva; 6oliuum, -i – azeite; 7auriga, -ae – cocheiro

2. Passe para o plural ou para o singular conforme a situação:

a. Templum magnum pulchrum est. __________________________________________________________________

b. Ferum bellum Romānus amabat._________________________________________________________________

c. Paruum stabŭ�lum habĭ�tauit macer caper.__________________________________________________________

3. Com que substantivos, os seguintes adjetivos podem concordar. Sublinhe-o/-os:

a. paruam (ac., fem., sg.) – cenā , seruas , pirum , familĭ�ae , domĭ�nam ,

b. pulchră (___., ___., ___.) – femĭ�nam , domus , ianŭ�as , pecunĭ�is , pirus , scribă (m.)

c. pulcher (___., ___., ___.) – cerāsus , malus , aurīga (m., cocheiro), filĭ�um , adulescentŭ�lus

d. feră (___., ___., ___.) – bellă , casă , mensă , corōnă , femĭ�nā , assecla (m., companheiro)

e. magni (___., ___., ___.) – uiros , puer , cattum , equi , poetae , uernae (m., escravo doméstico)

4. Dê as formas verbais solicitadas e sua tradução nestes tempos:

a. 2a sg. do pret. perf. de desidĕ�ro – _______________________________

b. 3a pl. do pret. imperf. de neco – _______________________________

c. 1a pl. do fut. imperf. de ampŭ�to – _______________________________

d. 2a pl. do pret. perf. de mandūco – _______________________________

e. 3a sg. do pret. imperf. de paro – _______________________________

f. 1a pl. do fut. imperf. de nego – _______________________________

4

Page 5: latim 1 exercícios

EXERCÍCIOS DE CONCORDÂNCIA 1a, 2a e 3a DECLINAÇÕES

1) Complete o quadro:pág. 56 pág. 57 pág. 82/3

decl. caso /gênero/ no liber, -bĕ�ra, -bĕ�rum(livre)

piger, -gra, -grum(preguiçoso)

fortis,-e

uiros Ac m p libros pigros fortesfemină V.nautā Abl.

magistri 2 N.

homĭ�ni Gmagnus, -a, -um

(grande)miser, -ĕ�ra, -ĕ�rum

(infeliz)grauis, -e(pesado)

agni 2asinorumcanem 3

G.

amplus, -a, -um pulcher, -chra, -chrum grandis, -eagris 2circumstagna 2ruribus

D.

Ac.Abl.

m

gratus, -a, -um(agradável)

mirus, -a, -umadmirável)

breuis, -e

fabulis 1historiasuitarumcarminis 3

Abl.

n

2) Passe para o plural ou para o singular:

a) laborioso agricola

b) iustos uiros

c) lunam plenam

d) paruorum asinorum

e) pirus patŭ�la (pereira frondosa)

f) agitata urbs

g) multa pericula (neutro)

h) siluarum umbrosarum

i) ferā plebe

j) serena caela (céus serenos)

l) benigno patri

3) Como se acham no dicionário:

dignationi – illustrationem –

gregĭ�bus – inertes –

felicium – carnifĭ�ce –

timores – comĭ�tem –

ueritatis – frontĭ�bus –

5

Page 6: latim 1 exercícios

origĭ�ni – culĭ�ces –

3a DECLINAÇÃO

CASO GÊN. No NO DICIONÁRIO TRAD. CASO GÊN. No NO DICIONÁRIO TRAD.

labōrem m ora n

dolōre m corpŏ�ris n

senatōres

m more m pelo costume

oratōris m florĭ�bus m

sorōrum f tempŏ�rum n

uxōrĭ�bus f honōres m as glórias

CASO GÊN. No NO DICIONÁRIO TRAD. CASO GÊN. No NO DICIONÁRIO TRAD.

dotĭ�bus f necem f a morte

fraudes f danos pice f c/ o piche

nepōte m precis f da prece

auctoritātis f da realização nucium f das nozes

ciuilitātem f a civilidade sorĭ�ces m os ratos

grauitatĭ�bus f p/ os pesos silĭ�cĭ�bus m/f p/ as pedras

CASO GÊN. No NO DICIONÁRIO TRAD. CASO GÊN. No NO DICIONÁRIO

TRAD.

nationĭ�bus f flumĭ�na n os rios

leōnes m nomĭ�ne n em nome

conditiōnis f da preparação agmĭ�nĭ�bus n p/ as fileiras

sermōne m na conversa omĭ�na n presságios

Cicerōni m crimĭ�num n dos ...

satisfactiones f lumĭ�ni n p/ a luz

CASO GÊN. No NO DICIONÁRIO TRAD. CASO GÊN. No NO DICIONÁRIO TRAD.

uulnĕ�ris n da ferida frigŏ�ris n do frio

onĕ�re n com carga nemŏ�ri n p/ o bosque

opĕ�ra n as obras litŏ�ra n os litorais

munĕ�ri n p/ o cargo equĭ�tes m cavaleiros

sidĕ�ra n as constelações iudĭ�cem m o juiz

genĕ�rum n da raças cinĕ�res m cinzas

CASO GÊN. No NO DICIONÁRIO TRAD. CASO GÊN. No. NO DICIONÁRIO TRAD.

N n pl ligāmen, -ĭ�nis ligações N m pl pater, -tris os paisAb n sg aequor, -ŏ�ris planície Ab f sg calx, calcis calcanhar / cal

G f pl uirtus,-tūtis das virtudes V f pl caedes,- is ó matanças

Ac m pl ars, artis as artes Ac f pl uulpes, -is as raposas

D f sg oratio,-ōnis p/ o discurso D n sg rete, -is p/ a rede

Ab m pl ordo,-ĭ�nis pelas ordens Ab n pl cubĭ�le, -is no leito

6

Page 7: latim 1 exercícios

EXERCÍCIOS SOBRE A 3a DECLINAÇÃO

1. Qual é o nominativo de:a. Opem - hieme -

plebis -b. luci - uoces -

legibus -regum -

c. custodes -sacerdote -fraudibus -libertatis -

d. flores -ora -honore -

e. Ciceronem -sermonum -legionibus -nationes -

f. flumĭ�na -nomĭ�ne -lumĭ�ni -

crimĭ�nis -

2. Onde você enquadraria os itens do exercício anterior, de acordo com a maneira como achou o nominativo singular das palavras:

( ) levando em conta o rotacismo: o -s do radical no nominativo sg. “passa” a -r- nos demais casos. ( ) dentais (t, d) do radical “caem” seguidas de -s no nominativo sg.( ) velares (c, g) do radical seguidas de -s no nominativo sg. mantêm-se e, na escrita latina, são grafadas -

x.( ) bilabiais (p, b, m) do radical mantêm-se quando seguidas de -s no nominativo sg.( ) o -on do radical, no nominativo sg., “perde” o -n.( ) o -n do grupo -en mantém-se no nominativo sg. (nos demais casos, passa a -ĭn-).

3. Pensando na apofonia e em alguns dos fenômenos acima descritos, encontre o nominativo de:

a. ĭ� > e (nom.)milĭ�tes - silĭ�cibus -iudĭ�cum - equĭ�tem -

b. ŏ� > u (nom.)nemŏ�ris - tempŏ�rum -litŏ�ra - corpŏ�ribus -frigŏ�re -

c. ĭ� >u (nom.)capĭ�tis -

d. ĭ� > o (nom.)ordĭ�ne - imagĭ�nem -homĭ�nibus - uirgĭ�nes -

e. ě > u (nom.)opěra - siděra -oněre - geněribus -uulněrum -

f. ě > i (nom.)ciněrem -

3. Há palavras da 3a declinação que têm radical igual para o nominativo e os demais casos. O nominativo singular com tema em consoante apresenta marca zero (). Como:● amatores – nom. sg. →___________ ; pastoris – nom. sg. →__________ ; passeribus – nom. sg. →_________

4.

5. Há palavras da 3a declinação que têm final em -is para o nominativo singular (tema em -i). Como:

● lintres (barquinho) – nom. sg. →_________ ; auem – nom. sg. →___________ ; pestis – nom. sg. →____________

5 . Numere pela ordem que deve se seguir a fim de achar o nominativo de uma palavra de 3a declinação( ) radical com apofonia (alteração vocálica) : milĭt-es (ac.) milĭ + alter. vocál. + s = miles (nominativo sg.)( ) o radical + -s : pleb-i (dat.) pleb + s = plebs (nominativo sg.)( ) o radical sem desinências de caso (marca ) : labore (abl.) labor - = labor (nominativo sg.)( ) o radical + -is : nauem (acus. sg.) nau + is = nauis (nominativo sg.)( ) a radical com alteração consonantal (alguma das acima mencionadas) no radical. Exemplos:

ducis (G.) duc + -s (-cs = -x) dux (nomin. sg.); muris (G. ) → mur (rotacismo) → mus (nomin. sg.)

7

Page 8: latim 1 exercícios

6. Qual é a finalidade de se encontrar o nominativo de um substantivo ou de um adjetivo no latim

8

Page 9: latim 1 exercícios

EXERCÍCIOS DE FIXAÇÃO: adjetivos de 2a classe e substantivos da 3a declinaçãoa. Adjetivo com tema em -i - : OMNĬS, OMNE (biforme, uma forma de Nom. para o masc. e o

fem. e outra para o neutro, p.82/3). Complete:singular plural

masc./fem. neutro masc./fem. neutro

N omn omn omn omnG omn omn omn omnA omn omn omn omnV omn omn omn omnD omn omn omn omnAb omn omn omn omn

b. Adjetivo com tema em consoante: PAUPER, PAUPĔRIS (uniforme, uma só forma de Nom. para o masc., o fem. e para o neutro, p.83). Complete:

singular pluralmasc./fem. neutro masc./fem. neutro

N pauper pauper pauper pauperG pauper pauper pauper pauperA pauper pauper pauper pauperV pauper pauper pauper pauperD pauper pauper pauper pauperAb pauper pauper pauper pauper

c. Adjetivo com final em -ns – SAPIENS, SAPIENTIS (uniforme, p.82/3). d. Complete o grau comparativo do adj. IUCUNDUS, -A, -UM: (agrável) Complete: (Pág. 84):

singular plural singular pluralmasc./fem. / neutro

masc. /fem. / neutro

masc./fem.

neutro masc./fem.

neutro

N sapien__ sapient__ / sapienti__

N iucund iucund iucund iucund

G sapient__ sapienti__ G iucund iucund iucund iucundA sapient__ /

sapien__sapient__ / sapienti__

D iucund iucund iucund iucund

V sapien__ sapient__ / sapienti__

A iucund iucund iucund iucund

D sapient__ sapient____ V iucund iucund iucund iucundAb sapient_ /_ sapient____ A

biucund iucund iucund iucund

9

Page 10: latim 1 exercícios

4a e 5a DECLINAÇÕES (PRINCIPALMENTE)1. Complete os quadros: 4a DECLINAÇÃO 5a DECLINAÇÃO

PALAVRAS MASCULINAS ou FEMININAS

Ex uersus, -us (masc. – verso)

PALAVRASNEUTRAS

Ex. genu (joelho)

SOMENTE PALAVRASFEMININAS

Ex. dies, -ei (dia)singular plural singular plural singular plural

N uers uers gen gen di diA uers uers gen gen di diG uers uers gen ou gen di diV uers uers gen gen di diD uers uers gen ou gen di di

Ab. uers uers gen gen di di

2. Traduza as frases:a. Praefectus exercĭ�tus nostri seuērus est. Sed illīus ingenĭ�um et prudentĭ�a exercĭ�tui nostro uictorĭ�am parauērunt.b. Magistratus senātum Romānum conuocauĕ�rat.c. Pauca pluuĭ�a fructĭ�bus arbōrum perniciōsa est.d. Inimīci ab exercitĭ�bus nostris fugitauērunt.e. Genŭ�a mea sagittā uulnerāta sunt.f. Puĕ�ri incauti tauro fero appropinquauērunt. Taurus cornĭ�bus puĕ�ros incautos fere captāuit.

g. Manus manum lauat.i. Acus acūta est. Acu digītum meum uulnerāui.

3. Idem:a. Virtus res pretiōsa est.b. Deus nostrae spei causă est.c. Senātus Romānus de statu rei publĭ�cae deliberābat.d. Fortuna est rerum domĭ�na.e. Fundamentum iustitĭ�ae est fides.f. Veri amīci in aduersis rebus fidem seruant.

g. Nomina dierum apud Romanos antiquos fuerant: dies Solis, dies Lunae, dies Martis, dies Mercurii, dies Iouis, dies Venĕris, dies Saturni. Hodĭ�e, nomĭ�na dierum hebdomādae alĭ�a sunt: dies Dominĭ�cus, ferĭ�a secunda, tertĭ�a, quarta, quinta, sexta, sabbătum.

4. Dê a forma que se pede para as palavras a seguir e sua tradução de acordo com o caso em que se encontram:

(1) nominativo singular (7) nominativo plural(2) vocativo singular (8) vocativo plural(3) genitivo singular (9) genitivo plural(4) ablativo singular (10) ablativo plural(5) dativo singular (11) dativo plural(6) acusativo singular (12) acusativo plural

tribus, -us (3) portus, -us (9) fluctus, -us (4) pecu (4) *quercus, -us (4) arcus, -us (10) exercĭtus, -us (5) fides, ei (6)acus,-us (5) artus, -us (11) cornu, -us (6) spes, -ei (3)domus, -us (6) lacus, -us (8) ueru, -us (7) plebes, -ei (8)manus, -us (7) cantus, -us (2) genu, -us (8) res, rei (10)specus, -us (12) Senātus, -us (3) gelu (3)* dies, -ei (9)

* indeclinável

5. Passe os elementos das frases abaixo para o plural ou singular. Mude o tempo verbal para o futuro anterior.

a. Viri seditiōsi magistratĭ�bus non obtempĕrant._____________________________________________________

10

Page 11: latim 1 exercícios

b. Genu meum uulnerātum curaui. _______________________________________________________________

c. Puĕ�ri et puēllae dies festos amabant. ____________________________________________________________

11

Page 12: latim 1 exercícios

PRONOMES

1. IS, EA, ID – ANAFÓRICO DE 3a PESSOA: ELA, ELA, ELE; -O, -A,

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. is ea id ii/ei eae eaAcus. eum eam id eos eas eaGen. eius eorum earum eorumDat. ei iis, eisAbl. eo ea eo iis, eis

2. HIC, HAEC, HOC – DEMONSTRATIVOS: ESTE, ESTA, ISTO

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. hic haec hoc hi hae haecAcus. hunc hanc hoc hos has haecGen. huius horum harum horumDat. huic hisAbl. hoc hac hoc his

3. ISTE, ISTA, ISTUD – DEMONSTRATIVOS: ESSE, ESSA, ISSO

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. iste ista istud isti istae istaAcus. istum istam istud istos istas istaGen. istīus istorum istarum istorumDat. isti istisAbl. isto ista isto istis

4. ILLE, ILLA, ILLUD – DEMONSTRATIVOS: AQUELE, AQUELA, AQUILO

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. ille illa illud illi illae illaAcus. illum illam illud illos illas illaGen. illīus illorum illarum illorumDat. illi illisAbl. illo illa illo illis

5. IPSE, IPSA, IPSUM – DE IDENTIDADE: O MESMO, O PRÓPRIO

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. ipse ipsa ipsum ipsi ipsae ipsaAcus. ipsum ipsam ipsum ipsos ipsas ipsaGen. ipsīus ipsorum ipsarum ipsorumDat. ipsi ipsisAbl. ipso ipsa ipso ipsis

6. PESSOAIS Singular Plural

1a 2a 3a 1a 2a 3a

Nom. ego tu ─ nos uos ─Voc. ─ tu ─ ─ uos ─Gen. mei tui sui nostrum/nostri* uestrum/uestri* suiAcus. me te se nos uos seDat. mihi tibi sibi nobis uobis sibiAbl. me te se (sese) nobis uobis se (sese)

*nostrum = dentre nós, nostri = de nós; uestrum = dentre vós, uestri = de vós

7. POSSESSIVOS – declinam-se com os adjetivos em -us, -a, -um / -er, -ra, -rum (pág. 55 e 57)

Masculino Feminino Neutromeus mea meum meu, minha, meutuus tua tuum teu, tua, teusuus sua suum seu, sua, seunostrer nostra nostrum nosso, nossa, nosso

12

Page 13: latim 1 exercícios

uester uestra uestrum vosso, vossa, vossosuus sua suum seu, sua, seu

8. ALIUS, ALIA, ALIUD – INDEFINIDO: OUTRO (UM EM RELAÇÃO A MAIS DE DOIS)

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. alĭ�us alĭ�a alĭ�ud alĭ�i alĭ�ae alĭ�aAcus. alĭ�um alĭ�am alĭ�ud alĭ�os alĭ�as alĭ�aGen. alĭ�us aliorum aliarum aliorumDat. alĭ�i alĭ�isAbl. alĭ�o alĭ�a alĭ�o alĭ�is

9. QUI, QUAE, QUOD – RELATIVO: O QUAL, A QUAL, QUE

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. qui quae quod qui quae quaeAcus. quem quam quod quos quas quaeGen. cuius quorum quarum quorumDat. cui quibusAbl. quo qua quo quibus

10. IDEM, EADEM, IDEM – DE IDENTIDADE: O MESMO, A MESMA

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. īdem eădem īdem iīdem/eidem eaedem eădemAcus. eundem eandem īdem eosdem easdem eădemGen. eiūsdem eorundem earundem eorundemDat. Eīdem iisdem, eisdemAbl. eōdem eādem eōdem iisdem, eisdem

11. QUIS/QUI, QUAE, QUID/QUOD – INTERROGATIVO: QUEM? O QUÊ?

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. quis / qui quae quid / quod qui quae quaeAcus. quem quam quid / quod quos quas quaeGen. cuius quorum quarum quorumDat. cui quibusAbl. quo qua quo quibus

12. ALIQUI, ALIQUA, ALIQUOD/ALIQUID – INTERROGATIVO: ALGUM, ALGUMA, ALGUM?

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. aliqui aliqua aliquod aliqui aliquae aliquaAcus. aliquem aliquam aliquod aliquos aliquas aliquaGen. alicuius aliquorum aliquarum aliquorumDat. alicui aliquibusAbl. aliquo aliqua aliquo aliquibus

13. ALTER, ALTERA, ALTERUM – ALTERNATIVO ENTRE DOIS: OUTRO, OUTRA

Singular Pluralmasc. fem. neutro masc. fem. neutro

Nom. alter altĕ�ra altĕ�rum altĕ�ri altĕ�rae altĕ�raAcus. altĕ�rum altĕ�ram altĕ�rum altĕ�ros altĕ�ras altĕ�raGen. alterĭ�us altĕ�rorum altĕ�rarum altĕ�rorumDat. altĕ�ri altĕ�risAbl. altĕro altĕ�ra altĕro altĕ�ris

13