Plantas medicinais usos populares tradicionais

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    1/47

    PLANTAS MEDICINAISUSOS POPULARES TRADICIONAIS

    P. CLEMENTE J. STEFFEN, S.J.2010Instituto Anchietano de Pesquisas/NISIN!S

    P. C"e#ente J. Ste$$en, S.J.P. Clemente Jos Steffen, S.J.E%a sace%dote &esu'ta.Nasceu e# Santo C%isto, (S, e# 1).0*.1*2+.Mo%%eu e# So Leo-o"do, (S, e# 1).0).200.acha%e" e# ist%ia Natu%a", es-ecia"ista e# Fisio"oia 3eeta"e Eco"oia.

    Co#o -%o$esso% da ni4e%sidade do 3a"e do (io dos Sinos,dedicou sua 4ida aos a"unos, aos co"eas e 5 #anuten6o da eco"oia doCa#-us ni4e%sit7%io.8esde 1**2 inte%essou9se -e"as -"antas #edicinais: P"antou9asnu# %ande &a%di#, c%iou u#a co"e6o de he%;7%io, %euniu suas se#entese deu -%inc'-io a u#a Fa%#7cia 3i4a.A -a%ti% de 2010 o Instituto Anchietano de Pesquisas se en4o"4euna continuidade do P%o&eto P"antas Medicinais.P. C"e#ente usa4a todos os #eios -a%a to%na% conhecidas as-"antas #edicinais: cu%sos, -a"est%as, con4e%sas in$o%#ais, #anuseio e&o%na".!s te e aqui $o%a# %e-%odu?idos se# #[email protected]"e os esc%e4eu -a%a "e4a% a u# "eito% no uni4e%sit7%io as-"antas #edicinais #ais co#uns: suas ca%acte%'sticas, deno#ina6@escient'$icas, seu uso -o-u"a% t%adiciona".No se t%ata de te

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    2/47

    A((8A...............................................................................................12A!SA................................................................................................1A(8ANA ............................................................................................1)EL8(!EA........................................................................................1+!L8! ..................................................................................................1H!LSA98E9PAST!(............................................................................1CALN8LA........................................................................................1KCAM!MILA..........................................................................................1*CAPIM9CI8(O......................................................................................20CAPCINA......................................................................................21CA(8!9MA(IAN!..............................................................................22CA(EJA...........................................................................................2CA(( ...............................................................................................2)CA3A9CA3A........................................................................................2+CA3ALINA ........................................................................................2HCE!LA................................................................................................2CELI8QNIA ..........................................................................................2K

    CENTELA9ASIRTICA..........................................................................2*CR98E9(E..................................................................................0CAP98E9C!(!..........................................................................1CIPO9MIL9!MENS ............................................................................2C!NF(EI ...............................................................................................C(A3!98E98EFNT! .......................................................................)8ENTE98E9LEG! ................................................................................+E(3A9CANC!(!SA...........................................................................HE(3A9CI8(EI(A.................................................................................E(3A98E9SANTA9MA(IA .................................................................KE(3A98E9SG!9J!G!..........................................................................*E(3A9LANCETA.................................................................................)0

    E(3A9LISA........................................................................................)1ESPINEI(A SANTA ..........................................................................)2FNC!................................................................................................)ENI(E............................................................................................))IN!................................................................................................)+AC!..................................................................................................)HANUMA........................................................................................)IN....................................................................................................)K!(TELG .............................................................................................)*LINAA..............................................................................................+0L!SNA...................................................................................................+1MAG....................................................................................................+2

    MACELA...............................................................................................+MAMG!................................................................................................+)MANE(ICG!.....................................................................................++MA((!I!.............................................................................................+HMAST(!..........................................................................................+MELG!98E9SG!9CAETAN! .............................................................+KMIL9F!LAS........................................................................................+*M!((IG!98!S9PASSA(IN!S .......................................................H0PATA98E93ACA ..................................................................................H1PICG!9P(ET!......................................................................................H2P!EJ!....................................................................................................HE(A9PE8(A.................................................................................H)E(A9T8!...................................................................................H+IT!C!..............................................................................................HH

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    3/47

    SRL3IA .................................................................................................HSRL3IA98A9(IPE .............................................................................HKSE((ALA...........................................................................................H*TANACET! ..........................................................................................0TANCAEM ......................................................................................1T!MIL!..............................................................................................2(TIA.................................................................................................3I!LETA...............................................................................................)

    +AAF(G!98A9TE((ANu# "i4%o de -"antas #edicinais de 1*K1 se di? que naantiuidade o a6a$%o9da9te%%a e%a #uito #ais a-%eciado que e# nossosdiasV que caiu e# desuso na Idade MWdia, de-ois de te% ocu-ado u#"ua% -e"o #enos to -%oe#inente co#o o eni;%e, co# o qua" West%eita#ente a-a%entado. A#;os so da $a#'"ia ini;e%aceae.Esta &7 no W $e"i?#ente a situa6o ho&e, quando o a6a$%o9date%%a

    a-a%ece co# destaque nu# "i4%o editado no ano de 2001 nosEE, %ecu-e%ando o inte%esse -o-u"a%, e ao%a ta#;W# o cient'$ico.! que W, co#o W e -a%a que se%4e o a6a$%o9da9te%%aX ! a6a$%oda9te%%a W ta#;W# cha#ado c%cu#a e seu no#e cient'$ico W Curcumalonga. E

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    4/47

    #edite%%neo, de onde W o%iin7%ia. Seu no#e cient'$ico W Cynarascolymus, da $a#'"ia Co#-ositae. E%a conhecida dos antios e'-cios e,ent%e os %o#anos, esc%e4ia 8iosc%ides esta %eceita sinu"a%: ZSua %ai? Wne%a e %ossa, a qua", a-"icada e# $o%#a de e#-"ast%o, co%%ie aso4aquei%a e a hedionde? das out%as -a%tes do co%-o.Z Foi cu"ti4adata#;W# na antia %Wcia.E#;o%a conside%ada -e"a #aio%ia co#o u# a"i#ento e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    5/47

    at%i;u'das, t%atando9se co# e"e -%inci-a"#ente a as#a, tosse e ;%onquite,sendo u# -ode%oso e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    6/47

    #uito i#-o%tantes -a%a o nosso te#-o. A a"$a?e#a W cha#ada ta#;W#"a4anda e o seu no#e cient'$ico Wa!andula officinalis ou ta#;W#

    a!andula angustifolia, da $a#'"ia La;iatae. e# -%i#ei%o "ua% u#a-"anta o%na#enta", co# suas #"ti-"as %a#i$ica6@es, co;e%tas de $o"has-equenas e est%eitas, se#e"hantes 5s do a"ec%i#, -o%W# de co"o%a6oes;%anqui6ada.!s -%i#ei%os usos da a"$a?e#a $o%a# -%o4a4e"#ente co#o-"anta a%o#7tica. Co#o ta" e%a a#-"a#ente usada -o% %eos e %o#anos,que -%e-a%a4a# co# e"a os seus ;anhos. Ainda ho&e seu uso co#ocos#Wtico W #uito di$undido. =As 7uas de "a4anda, di? u#a auto%a, soconhecidas no #undo intei%o e so anti9sW-ticas e %e$%escantes. SachBs de"a4anda so u# "u.Co#o #edicina", a a"$a?e#a te# #uitas indica6@es. Ae so;%eos ;%nquios, sendo anti9sW-tico %es-i%at%io e$ica? no t%ata#ento da

    tosse. ! "eo essencia" ae so;%e o #esencW$a"o esti#u"ando9o at%a4Wsdo ne%4o o"$ati4o, o que con$e%e u#a a6o ca"#ante. Na #edicina-o-u"a% W usada inte%na#ente co#o ca"#ante sua4e, no co#;ate 5 tosse,ou e# casos de -e%tu%;a6o 7st%ica ca%acte%i?ada -e"a $"atu"Bncia.Indicada ta#;W# -a%a doen6as %es-i%at%ias co#o as#a, ;%onquite,cata%%o, %i-e, a"W# de sinusite, en

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    7/47

    u# in%ediente essencia" de -%atos %eionais e# #uitas -a%tes do #undo,e# es-ecia" o su" da Eu%o-a, !%iente P% Na atua"idade o seue#-%eo est7 "i#itado -%inci-a"#ente aos o"-es, quedas e contus@es dequa"que% natu%e?a.# dos no#es antios da a%nica W ta;aco das #ontanhas.Ta;aco, -o%que suas $o"has secas e%a# $u#adas co#o su;stituto do$u#o. 8as #ontanhas, -o%que se di?ia que c%escia con4eniente#ente ao-W das #ontanhas, onde as quedas e %es-ecti4os a%%anh@es e%a# #ais$%eq]entes.

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    8/47

    Ent%e as -"antas que no %asi" %ece;e# o no#e de a%nica est7-%inci-a"#ente a e%4a9"anceta, Solidago chilensis [S# microglossa\, quese usa #uito cont%a #achucadu%as, quedas, contus@es, de%%a#e desanue inte%no, he#o%%aias. A nossa a%nica te# so;%e a a%nica eu%o-Wiaa 4antae# de no se% t

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    9/47

    anti]idade, e e# nossos dias 4o"ta a te%, ou continua tendo, as #es#asa-"ica6@es e #es#o encont%ando no4as. 8a ';"ia sa;e#os que $a?ia-a%te de u#a co#-osi6o -a%a e#;a"sa#a% co%-os, co#o o de C%isto.%eos e %o#anos a usa%a# e# suas #edicinas. R%a;es -o-u"a%i?a%a#seu uso na Pen'nsu"a I;W%ica. 8o suco que esco%%e de suas $o"hasco%tadas se o;tW# -o% desid%ata6o u#a %esina, cha#ada -e"os es-anhis^aci;a%_, #uito e#-%eada e# out%as W-ocas.Ta"4e? o uso #ais i#-o%tante ho&e, na #edicina -o-u"a%, co#ona c"7ssica, W no t%ata#ento de quei#adu%as. Po% isso a indst%iacos#Wtica a usa na -%e-a%a6o de "o6@es cont%a quei#adu%as do so", nos;%on?eado%es. MWdicos a#e%icanos usa# o suco da ;a;osa -a%a t%ata%quei#adu%as nuc"ea%es e de out%as %adia6@es. #a %ande e#-%esa-et%o"'$e%a nossa, h7 #ais de seis anos no usa out%a coisa, no seto%#Wdico, -a%a quei#adu%a seno a ;a;osa. 8a' a i#-o%tncia de te% u# -Wde ;a;osa na -%o-%iedade, e -e%to de casa. Acontecendo u#a quei#adu%aW s co%ta% u#a $o"ha e a-"ica% o suco que esco%%e, so;%e a $e%ida. Estesuco da ;a;osa ti%a a do%, e4ita in$ec6o e -%odu? u#a %7-ida

    cicat%i?a6o, se# #es#o dei

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    10/47

    auto%a in"esa %esu#e# e en"o;a# os -%inci-ais usos desta -"anta:=Esti#u"ado%a do a-etite, co"aoa, sudo%'$e%a, tnica e ca"#ante>, a;a%dana se#-%e te# uti"idade, #as a -%o-%iedade que a $a? ocu-a% u#"ua% i#-o%tante na $a%#7cia casei%a W a de de-u%ado%a do sanue. E"a%eti%a su;stncias t

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    11/47

    !ut%o ;o"do, que e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    12/47

    co# doen6as 4a%iadas, co#o at%o$ia #uscu"a%, -%o"a-so intestina", hW%niainuina" e out%as.1KCALN8LAA ca"Bndu"a W u#a -"anta no #uito conhecida -e"a nossa-o-u"a6o. Ent%etanto $oi #uito $a#osa e# out%os te#-os, usada de#anei%as #"ti-"as e o;&eto de hist%ias e "endas. Ainda ho&e de"a se $a"ae# todos os "i4%os so;%e -"antas #edicinais, cos#Wticas e o%na#entais.Seu no#e cient'$ico W Calendula officinalis, da $a#'"ia Co#-ositae. o%iin7%ia do su" da Eu%o-a.! que e# -%i#ei%o "ua% cha#a ne"a aten6o W a co% a#a%e"a aa"a%an&ada de suas 4istosas $"o%es. cu"ti4ada -a%a -%odu6o de $"o%es deco%te, -%estando9se ta#;W# -a%a ;o%dadu%as e -a%a $o%#a% #aci6os e#cantei%os. E# 1++1 di?ia u# auto%: ZA"uns a usa# -a%a tini% seuca;e"o de a#a%e"o... no estando satis$eitos co# sua co%.Z E &7 no sWcu"oUII se %eco#enda4a o"ha% si#-"es#ente -a%a a -"anta -a%a #e"ho%a% a4ista, a"i4ia% a ca;e6a e indu?i% a"e%ia.

    A ca"Bndu"a te# ta#;W# uso na cu"in7%ia. As -Wta"as -ode# se%to#adas $%escas e# sa"adas. So, -o%W#, #ais usadas -a%a da% u#a co%de a6a$%o e u# "e4e osto -icante ao a%%o?, so-as de -ei

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    13/47

    os "ua%es e desde te#-os antiqu'ssi#os. J7 e%a a-%eoada -o%8iosc%ides, #Wdico %eo do e20

    CAPIM9CI8(OEsta e%4a #edicina" W #uito conhecida do nosso -o4o e #uitocu"ti4ada e usada. Te# ainda os no#es -o-u"a%es de ca-i#9"i#o,ca-i#9cid%ei%a, ca-i#9santo e out%os. Seu no#e cient'$ico WCymbo$ogon citratus, da $a#'"ia %a#ineae. !s a"e#es e os in"eses ocha#a# de ca-i#9da9$e;%e, a"udindo a u#a de suas -%inci-ais-%o-%iedades que W a de ;ai

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    14/47

    Seus cau"es %aste&antes co# suas $o"has e $"o%es de -ec'o"os "onosco;%e# ;a%%ancos, #u%os e de-sitos de %estos de const%u6o, -e"os quais-a%ece# te% -%edi"e6o. As $"o%es tB# co%es 4a%iadas, -%edo#inando oa#a%e"o e o 4e%#e"ho. So;%e as $o"has o%;icu"a%es, co"ocadasho%i?onta"#ente, costu#a acu#u"a%9se 7ua da chu4a, se# e"as se#o"ha%e#.Po% causa das $o"has e $"o%es W u#a -"anta o%na#enta" #uitocha#ati4a. anua", #as no -%ecisa se% %e-"antada, -o%que as se#entes,t%Bs e# cada $%uto, caindo ao so"o, %enasce# es-ontanea#ente todos osanos.Co#o a"i#ento se%4e# as $o"has, $"o%es e $%utos. As $o"has soti#a sa"ada, de sa;o% -icante e #uita 4ita#ina C. Mais sa;o%osas aindaso as -%-%ias $"o%es. !s ;ot@es $"o%ais e ta#;W# os $%utos no4os so-%e-a%ados e# conse%4a de sa" e 4ina%e, sendo conhecidos co#oa"ca-a%%a dos -o;%es, usados co#o a-e%iti4o.8esde sua desco;e%ta no Pe%u e sua t%ans$e%Bncia -a%a a Eu%o-a,co#e6ou ta#;W# a se% usada co#o -"anta #edicina". (ica e# 4ita#ina

    C, W e$iciente no t%ata#ento do esco%;uto. !s #a%inhei%os cu"ti4a4a#9nae# cai

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    15/47

    %e#Wdios he-7ticos #ais -otentes conhecidos,> E# estudos co# o se%hu#ano, a si"i#a%ina de#onst%ou te% e$eitos -ositi4os no t%ata#ento de47%ias doen6as, inc"usi4e ci%%ose, he-atite c%nica, in$i"t%a6o o%du%osado $'ado [indu?ida -o% -%odutos qu'#icos e 7"coo"\, co"estase su;c"'nicada %a4ide? e in$"a#a6o da 4es'cu"a ;i"ia%.! ch7 do ca%do9#a%iano se $a? co# as se#entes, t%itu%adas ouintei%as, e as $o"has. Estas ta#;W# -ode# se% usadas e# sa"adas. So#uito ten%as. A nica di$icu"dade W co%ta% os es-inhos, #uito audos, ao"ono de todo o ;o%do da $o"ha, #uito ondu"ada.2CA(EJAMuito a;undante e# nosso estado, a ca%que&a W ta#;W# #uito$a#i"ia% -a%a a #aio%ia da -o-u"a6o, sendo usada ;asica#ente -a%a-%o;"e#as diesti4os. A ca%que&a -e%tence a u# %u-o #uito %ande de-"antas, do qua" $a? -a%te ta#;W#, -o% e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    16/47

    hy$ochondriacus. E"e $o%nece e# quantidade -equenas se#entes, usadas-%inci-a"#ente co#o $a%inha, co# a qua" se -%e-a%a# 4a%iados -%atos.sadas ta#;W# co#o -i-oca. No %asi" 47%ias es-Wcies de ca%u%us tB#uso cu"in7%io. So uti"i?ados e# %e$oados, #o"hos, -astWis e -anquecas.As $o"has e os ta"os de4e# se% co?idos e de-ois esco%%idos, -a%a e"i#ina%o eA -a%te usada da -"anta W a %ai? en%ossada. !s -o4os das i"hasdo Pac'$ico $a?ia# e ainda $a?e# u#a ;e;e%ae#, #astiando a %ai? edei

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    17/47

    CA3ALINAEnt%e as -"antas nati4as da nossa %eio e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    18/47

    co#o e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    19/47

    "euce#ia, cata%atas, cnce% da -e"e, a"W# de out%as doen6as #eno%es. -%eciso %ea;i"ita% a ce"idnia.2*CENTELA9ASIRTICAEsta -"anta e%a #ais ou #enos desconhecida atW h7 -ouco te#-o,e ne# consta nos "i4%os -o-u"a%es de -"antas #edicinais. uando suas-%o-%iedades $o%a# constatadas cienti$ica#ente na dWcada de )0, e seuuso $oi a-%o4ado no t%ata#ento da ce"u"ite, to%nou9se das #aisconhecidas. Foi usada h7 #i"Bnios nos -a'ses o%ientais, -%inci-a"#ente-a%a "es@es cutneas. Seu no#e cient'$ico W quase idBntico ao -o-u"a%,Centella asiatica, da $a#'"ia #;e""i$e%ae. u#a e%4a daninha, %astei%a,que a-a%ece e# tudo que W "ua%, no #eio da %a#a, nos &a%dins, te%%enos;a"dios, ;ei%adas de -%Wdios, ca"6a#entos, etc. As $o"has soa%%edondadas, -a%ecidas co# as da 4io"eta9de9&a%di#, ou "e#;%ando u#a-ata de ca4a"o, que W u# dos seus no#es -o-u"a%es, que a"i7s so #uitos.So;%e suas -%o-%iedades #edicinais di? u# "i4%o eu%o-eu de1**+: E%4a %e&u4enecedo%a diu%Wtica que -u%i$ica to

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    20/47

    ! ch79de9;u%e te# #uitas uti"idades. o%na#enta", -odendose% -"antado e# -equenos es-a6os. Suas $"o%es so #e"'$e%as. e#4a%iado W seu uso #edicina".A%ni"do Pott, e# ^P"antas do Pantana"_, di?: Ca"#ante [-eo que%distncia deste ch7\ e de-u%ati4o [di?9se que o "aa%to 4ence a co;%a seco#e% a $o"ha\. conside%ado antidia%%Wico, de-u%ati4o e anti%eu#7tico,diu%Wtico e -a%a doen6as da -e"e. Po% conte% -%inc'-ios antiin$"a#at%iose ana"Wsicos W %eco#endado -a%a -icada de co;%as e insetos.#a -%o-%iedade i#-o%tante do ch79de9;u%e W o de cu%a% ohe%-es, esta in$ec6o 4i%a" to co#u# e que inco#oda nas suas 4a%iadas#ani$esta6@es. Pa%a $a?e% o t%ata#ento, ;asta $a?e% u# ch7 das $o"has doch79de9;u%e e to#a% este ch7 e# dose no%#a", dia#os u#a

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    21/47

    T%ata#os aqui do que te# o no#e cient'$ico"ristolochia triangularis, da$a#'"ia A%isto"ochiaceae. ! no#e cient'$ico, A%isto"ochia, 4e# do %eoe sini$ica que W u# %e#Wdio -a%a u# ;o# -a%to, o que nos "e#;%a que&7 e%a usado -o% %eos e %o#anos. ! no#e -o-u"a% W e.Se %econhece o ci-9#i"9ho#ens -e"as $o"has t%ianu"a%es,a"onadas, -e"a $"o% -equena e# $o%#a de &a%%inha, e -%inci-a"#ente -e"oci-, que -ode en%ossa% atW 47%ios cent'#et%os e W co;e%to de u#a cascade co%ti6a toda $endi"hada. ! ci- co%tado ou descascado des-%ende u#chei%o $o%te e ca%acte%'stico.Seus usos -o-u"a%es so assi# %esu#idos nas ;i;"io%a$ias: W u#%e#Wdio nas $e;%es e# e%a". Tnico, esti#u"ante, esto#aca", #e"ho%a oa-etite, esti#u"a os %ins, o ;a6o e o $'ado, co#;ate c"icas intestinais,

    consti-a6o do 4ent%e, dia%%Wia, a-endicite, a&uda a -%o4oca% %e%as, no Waconse"hado du%ante a %a4ide?, W a;o%ti4oV a$uenta co;%as e cu%a suas-icadas, W ant'dotoV usado nos estados ne%4osos co#o histe%ia,con4u"s@es e-i"W-ticas, do% ci7tica, do% no co%a6o, nas cadei%as,ne4%a"ias, %eu#atis#o, de-u%ati4oV o - se%4e -a%a cu%a% $e%idas. Nointe%io% to#a9se #uito co#o a-e%iti4o cacha6a co# ci-9#i"9ho#ens.Ta#;W# no inte%io% encont%a9se ainda 5s 4e?es a c%endice, tota"#entedesca;ida, de que as co;%as #a#a# o "eite das 4acas. !s que c%eB#nesta "enda conhece# ta#;W# o %e#Wdio -a%a a$uenta% as co;%as:en%o"a% u# -eda6o de ci-9#i"9ho#ens no -esco6o da 4aca.Se#e"hante#ente di? ta#;W# a nossa t%adi6o que =-a%a conseui%e# os'ndios a -%ese%4a6o da #o%dedu%a o$'dica, t%a?e# &unto ao co%-o u#

    -eda6o deste ci->.C!NF(EITa"4e? nenhu#a -"anta #edicina" tenha sido o;&eto de tantacont%o4W%sia nos "ti#os te#-os co#o o con$%ei. Encont%a#9se os#aio%es de$enso%es, co#o ta#;W# os que condena# tota"#ente. Se##ete%9nos nesta ;%ia, 4e&a#os o que h7 de ce%to so;%e e"e.A -%i#ei%a coisa ce%ta W que $oi usado desde te#-os #uitoantios. Seu no#e cient'$ico, que W Sym$hytum officinale, da $a#'"iao%ainaceae. de o%ie# %ea, e W sa;ido que %eos e %o#anos ousa4a#, -%inci-a"#ente -a%a conse%ta% $e%idas e ossos que;%ados, coisa#uito co#u# e# suas ue%%as. esta, a"i7s, a sua -%o-%iedade #ais

    i#-o%tante e ce%ta, con$i%#ada -o% todos os "i4%os, e que W de4ida a u#asu;stncia cha#ada a"antoina, a;undante -%inci-a"#ente na %ai? e queace"e%a a cicat%i?a6o e a so"dadu%a dos ossos. ! seu e$eito cicat%i?ante Wto e$iciente, que, ent%e as -%ecau6@es, u# "i4%o %ecente [1**\ di?teA-esa% destas -%ecau6@es, a #aio%ia dos "i4%os, -%inci-a"#enteos #ais %ecentes e est%anei%os, esto cheios de indica6@es -a%a o usointe%no e e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    22/47

    su;stitui% o ch7. As $o"has $%escas se e#-%ea# co#o 4e%du%a. !ut%acita6o %ecente [1**2\: =Pa%a uso inte%no, a -%esen6a da #uci"ae#a"i4iado%a, $a? do con$%ei u# 4a"ioso %e#Wdio -a%a as "ce%as -W-ticas, aast%ite e a co"ite u"ce%osa. ! con$%ei W ta#;W# u# ca"#anteeEsta -"anta e%a to -o-u"a% e# te#-os -assados que h7 atW u#as%eceitas u# tanto -ito%escas, co#o esta do sWcu"o 1): =... se ;e;e -a%a e"do"o% de es-a"da de;ido a "os #o4i#ientos co#o "a "ucha o e" usoe.)C(A3!98E98EFNT!Pe"o seu no#e esta -"anta no -a%ece te% nada de #edicina". Masse#-%e te4e e no $utu%o -ode%7 te% #uito #ais. 7 duas -"antas ;e#conhecidas co# este no#eV u#a W o%na#enta" e a out%a daninha e a#;asso #edicinais. A -"anta daninha te# o no#e cient'$ico %agetes minuta,da $a#'"ia Aste%aceae [Co#-ositae\. ta#;W# conhecida co#o

    chinchi"ho. daninha, #as ta#;W# #edicina". # "i4%o atua" di? que na#edicina -o-u"a% a -"anta W %e-utada co#o "ini#ento cont%a o%eu#atis#o a%ticu"a%. Pa%a u# auto% #ais antio W ainda a%o#7ticae

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    23/47

    os he%;o%istas e# todo o #undo %e4e%encia%a# essa e%4a 4a"iosa du%ante#uitos sWcu"osZ. Neste "i4%o o dente9de9"eo W a -%i#ei%a -"anta que osauto%es %eco#enda# -a%a o t%ata#ento de -%o;"e#as do $'ado. Seundoe"es Zo dente9de9"eo W conside%ado co#o u# dos #e"ho%es %e#Wdioshe-7ticos, tanto co#o a"i#ento quanto co#o %e#WdioZ. Isto W, as $o"hasdo dente9de9"eo do u#a e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    24/47

    -o-u"a%es #uito inte%essantes consta# e# out%o "i4%o a%entino: =Lain$usin de "as ho&as, -%e-a%adas a %a?n de dos cucha%adas so-e%as deWstas en #edio "it%o de aua, es %eco#endada cont%a "a tos. Pa%a cu%a% e"a"coho"is#o, dicen que haY que ;e;e% e" decoctado de "as ho&as du%antet%einta dias seuidos. na %eceta de una cu%ande%a cont%a e" as#a diceque ;asta co# he%4i% un -uado de ho&as de so#;%a de to%o, &unto conot%o tanto de =se#i""as> de i%aso" en #edio "it%o de aua Y to#a% e"decoctado dia%ia#ente, -a%a e"i#ina% dicha a$eccin>.E(3A9CI8(EI(AA e%4a9cid%ei%a %ece;e ainda o no#e de #e"issa, que W ta#;W#seu no#e cient'$ico,Melissa officinalis, da $a#'"ia La;iatae [ho&eLa#iaceae\. u#a das -"antas #edicinais #ais uni4e%sa"#enteconhecidas, cu"ti4adas e usadas, e isto desde os te#-os #ais %e#otos. u#a e%4a de #enos de 1 # de a"tu%a, #uito %a#i$icada, $o%#andoa"o#e%a6@es densas. Identi$ica9se $aci"#ente -o% seu a%o#a adocicadointenso. (e-%odu?9se -o% se#entes ou di4idindo toucei%as #adu%as.

    A #e"issa te# u#a %e"a6o est%eita co# as a;e"has. Na#ito"oia, a #e"issa W a nin$a que desco;%iu a #anei%a de co"he% o #e".No -%i#ei%o sWcu"o da nossa e%a, o %o#ano P"'nio di?ia que as a;e"has sede"icia4a# #ais co# a e%4a9cid%ei%a que co# qua"que% out%a -"anta, e e%acostu#e es$%ea% co# e"a a cai, nos 4e# esta %eceita:=A in$uso das $o"has se %eco#enda cont%a ataques e do%es do co%a6o[so?inha ou #istu%ada co# o%e"ha9de9ato Dy$ericum connatum\ e-a%a di#inui% a a"ta -%esso a%te%ia">. # "i4%o ;e# nosso %esu#e e#

    -oucas -a"a4%as as -%o-%iedades e usos -%inci-ais da e%4a9cid%ei%a: =so-o-u"a%: inte%na#ente e# -%o;"e#as de ne%4os, insnia, do%es de ca;e6a,do% de dente, %eu#atis#o, dist%;ios ast%ointestinais etc. conside%adau#a -anacWia.>KE(3A98E9SANTA9MA(IAPa%a no ha4e% con$uso quando se $a"a e# E%4a9de9Santa9Ma%ia, W necess7%io esc"a%ece% antes de #ais nada que e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    25/47

    sini$ica que W cont%a 4e%#es, que W sua -%inci-a" -%o-%iedade. Esta-"anta de4e se% usada co# #uita caute"a. # "i4%o eu%o-eu atua" di? quee"a te# u# odo% #uito desa%ad74e" e constitui u# 4e%#'$uo -ode%oso.sa9se inte%na#ente -a%a 7sca%is, anci"sto#os e tBnias -equenasV nadisente%ia a#e;iana, as#a e cata%%o. Ad4e%te, -o%W#, que, e# e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    26/47

    co#o se t%ata de u#a -"anta nati4a nossa, $a"ta# in$o%#a6@es e#-u;"ica6@es acess'4eis. Ent%etanto, este seu uso est7 sendo con$i%#ado-e"a in$o%#a6o e t%adi6o -o-u"a%.)0E(3A9LANCETAA e%4aD"anceta W u#a -"anta #edicina" #uito co#u# e# nossa%eio. A-a%ece -%inci-a"#ente e# ca-oei%as, "a4ou%as a;andonadas e;ei%as de est%ada. Se %econhece $aci"#ente -e"o "indo -endo de $"o%esa#a%e"as no a"to de u#a haste de u# #et%o a #et%o e #eio. F"o%esce-e"o $i# do 4e%o e outono. No costu#a se% cu"ti4ada, #as W usada e#a%%an&os, -ois e. #a o;%a de 1K) d7 a seuinte in$o%#a6o:=As $o"has e $"o%es des-ede# u# a%o#a #uito a%ad74e" de "i#oV%e$o%6a# o siste#a ne%4osoV e so e$ica?es nas indiest@es, -a"-ita6@es,$"atu"Bncias e 4e%tiens -%o4enientes da hi-ocond%ia e da histe%ia>. As

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    27/47

    indica6@es da e%4a9"uisa nu# "i4%o de nossos dias #ost%a# co#o seu usoW uni$o%#e: =Anties-as#dica, esto#7quica, a%o#7tica, -%e-a%ada e#$o%#a de ch7 W ;enW$ica no t%ata#ento das n7useas, indiesto,$"atu"Bncia, -a"-ita6@es e 4e%tiens,>Po% causa do seu a%o#a a%ad74e", a e%4a9"uisa W ta#;W# usadae# t%a4essei%os a%o#7ticos e out%os -%e-a%ados, &unto co# out%as e%4asque se distinue# -o% seu a%o#a. Seu "eo essencia" W usado e#-e%$u#a%ia.)2ESPINEI(A SANTA $7ci" distinui% a es-inhei%a9santa de out%as 7%4o%es co# asquais W con$undida #uitas 4e?es. ! que W ca%acte%'stico ne"a so as$o"has -equenas, du%as, ;%i"hantes, de u# 4e%de #ais c"a%o e# ;ai

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    28/47

    8este te#-o 4e# ta#;W# a c%en6a que as se%-entes chu-a# osuco da -"anta -a%a #e"ho%a% sua 4ista, de-ois de t%oca% a -e"e. A c%en6anesta -%o-%iedade aco#-anhou o $uncho atW a A#W%ica do Su", onde, noPa#-a A%entino, se di? que #es #asca# $uncho e so-%a# nos o"hosdos $i"hinhos, na c%en6a de que co# esta -%7tica os -%ese%4e de cont%ai%o$ta"#ias. !ut%a -%o-%iedade esquecida ho&e W a que consta de u#a%eceita do SWcu"o U3I de que Z as se#entes, as $o"has e a %ai? do nosso$uncho cu"ti4ado se uti"i?a# #uito e# ;e;idas e ca"dos -a%a aque"es queso o%dos.Z8esde os e'-cios, %eos e %o#anos, o $uncho W usado e%eco#endado co#o -"anta #edicina". (esu#indo o que u# auto% dosWcu"o U3I di?ia e que 4a"e ainda ho&e, -ode9se di?e% que o $uncho Wcon4eniente cont%a a dis-e-sia, as $"atu"Bncias, a $a"ta de a-etite, as do%esda #enst%ua6o, o$ta"#ias, doen6as ;i"ia%es e he-7ticas, de$icientesec%e6o de "eite, int%anqui"idade ne%4osa, "ce%as e -eitos in$"a#ados.#a das indica6@es #ais $%eq]entes -a%a o uso do $uncho W de que Wca%#inati4o, isto W, co#;ate $"atu"Bncias ou ases intestinais, di?endo u#

    auto% atua" que Zdu%ante "a Edad Media se #astica;an "as se#i""as -a%aaca""a% "os %uidos 7st%icos du%ante "os se%#ones %e"iiososZ. 8a #es#aW-oca W out%a eTe# ta#;W# #uito 4a"o% #edicina". As indica6@es #ais co#unsso -a%a o a-a%e"ho diesti4o e %es-i%at%io. 8i? u# "i4%inho -o-u"a% quea %ai? #ais se usa co#o diesti4o, e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    29/47

    -a%a a"i4ia% os sinto#as de anstia ast%ointestina", inc"usi4e n7usea e4#itos t'-icos de %a4ide?.Cu;inhos de eni;%e c%ista"i?ados, encont%ados -%inci-a"#entee# casas natu%ais so ta#;W# %eco#endados -a%a in$"a#a6o daa%anta, -a%a -%e4eni% %es$%iados e %i-es.)+IN!To%na9se cada 4e? #ais conhecida e usada ent%e ns u#a 7%4o%e$a#osa so; #uitos as-ectos. o ino, cienti$ica#ente Ginkgo biloba,da $a#'"ia inoaceae. Pa%a os ;otnicos W antes de #ais nada u#$ssi" 4i4o ou 7%4o%e %e"'quia, co#o o cha#a4a 8a%in. !s chineses ocha#a4a# 7%4o%e do a4 e do neto, %e$e%indo9se 5 -"anta6o da 7%4o%e,cu&os $%utos co#e%ia# as e%a6@es seuintes, -o% causa do seu "entodesen4o"4i#ento. 7 2+0 #i"h@es de anos &7 e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    30/47

    ;o# e ca%acte%'stico. 8e#o%a# #uito -a%a seca%V #achuc79"as u#-ouco, es$%eando9as ent%e as #os, ace"e%a a secae#.Sendo -"anta nati4a, quase nada se encont%a so;%e e"a e# "i4%osest%anei%os. E# nossos "i4%os as indica6@es -a%a seu uso so #uitose#e"hantes. A indica6o -%inci-a" W -a%a o a-a%e"ho %es-i%at%io:%es$%iados, ;%onquites, tosses c%nicas, %ouquido. To#a9sesi#-"es#ente o ch7 das $o"has, ou e# co#;ina6o co# #e", suco de"i#o, ou, no caso de

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    31/47

    #es#a do u#;u. u#a e%4a que chea a #ais de u# #et%o de a"tu%a, %a#i$icada,de $o"has ;e# 4e%des, de onde so;%essai u#a haste "ona, ao "ono daqua" se $o%#a# as $"o%es -equenas e ;%ancas e de-ois as se#entes, e#$o%#a de -onta de $"echa, que se -ea# na %ou-a.! uso #ais conhecido desta -"anta ent%e a -o-u"a6o, no W o#edicina", #as o #7ico. ! ;%asi"ei%o te# #uita $W nos e$eitos deste4eeta", -o% isso $%equente#ente te# u# -W -"antado no &a%di# ou 4asode sua casa, &unto co# a a%%uda e a es-ada9de9so9&o%e. ! #es#o uso4e# con$i%#ado -o% u# te

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    32/47

    -%iso de 4ent%e, 4e%#es, ca"#ante e cont%a %eu#atis#oV co# o ;aa6o"i#-a#9se $e%idasZ. !ut%o "i4%o, este cient'$ico, di?: Zinte%na#ente e#dist%;ios diesti4os co# n7useas e c"icas, nas dia%%Wias, %es$%iados,do%es de ca;e6a, #uscu"a%es, da a%anta e dentesZ. # ch7 de ho%te",$eito co# "eite e# "ua% de 7ua, W u# conhecido %e#Wdio cont%a 4e%#ese# c%ian6as.# "i4%o e# es-anho" di?: Z"as ho&as Y su#idades -oseen-%o-iedades esti#u"antes, diesti4as, ca%#inati4as, antisW-ticas,etcete%aZ. Seundo u# "i4%o in"Bs, a ho%te" W usada no t%ata#ento dedi4e%sos t%ansto%nos ast%intestinais, quando se %eque%e# suas-%o-%iedades anti$"atu"entas, anties-as#dicas e a-e%iti4as. sadata#;W# -a%a do%es de ca;e6a ne%4osas e aita6o. 8ois auto%es tchecoes"o4acosdi?e# que a ho%te" esti#u"a a sec%e6o de sucos diesti4os,di#inui os ases e as dia%%Wias, atenua as c"icas do a-a%e"ho diesti4o eesti#u"a a sec%e6o ;i"ia%.Indust%ia"#ente a ho%te" W -%odu?ida e# %ande esca"a -a%ae

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    33/47

    (econhece9se a "osna co#o u#a e%4a ;ai

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    34/47

    at%asa% a a;so%6o destes a6ca%es.Po% $i#, u# a-e"o: se 4ocB te# u# a#io que -"anta #a6s,insista co# e"e -a%a %edu?i% ao #7

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    35/47

    $o"has $o%nece# -e"a inciso u# suco "7cteo, que W aconse"hadoe

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    36/47

    do que #e%ecia, -o%que, a"W# de te% #uitas -%o-%iedades #edicinais, Wta#;W# u#a ;e"a -"anta o%na#enta". C%esce e# tu$os de #uitas hastes.As $o"has, cin?entas e -e"udas, nasce# aos -a%es, o-ostas, aci#a dasquais se $o%#a# ao "ono da haste uns anWis en%ossados, $o%#ados -o%#uitas $"o%es ;%ancas. Seu no#e cient'$ico W Marrubium !ulgare, da$a#'"ia La;iatae. -"anta conhecida e usada desde a antiuidade. ContW# u#e. =A #edicina -o-u"a% se#-%e contou co#o #a%%oio -a%a cu%a% ;%onquite, tosse e cata%%o c%nico. !s he%;o%istas

    %eco#enda#9no -a%a #e"ho%a% a ci%cu"a6o, -a%a a"i4ia% -%o;"e#as do$'ado e c"icas #enst%uais. E# todos esses casos, $a6a u#a ;e;ida-ad%o e adoce9a co# #e"V to#e duas co"he%es de so-a t%Bs a quat%o4e?es ao dia.> =Ao -%i#ei%o sina" de consti-a6o, -ica% no4e $o"has-equenas de #a%%oio, #istu%a% co# u#a co"he% de so-a de #e" e co#e%"enta#ente, -a%a a"i4ia% a i%%ita6o da a%anta e a tosse. Se necess7%io,%e-eti% 47%ias 4e?es,> ! #a%%oio $oi conside%ado a cu%a ao #es#o te#-o-a%a u#a 4a%iedade i#-%essionante de #a"es, desde #o%dida de co%ai4oso a tu#o%es e $a"ha de 4iso. To#ado $%io o #a%%oio -%o#o4e asec%e6o ;i"ia%, a&udando todo o -%ocesso diesti4o, e $oi -o% causa doseu e$eito tnico que o #a%%oio $oi t%adiciona"#ente $e%#entado e ;e;idonas %ei@es o%ientais da In"ate%%a. ! #a%%oio e%a out%o%a adicionado a

    a"i#entos co?idos, sa"adas e #o"hos, #as o seu sa;o% a#a%o de #ento"no W -a%a o osto de qua"que% u#.A $o%#a #ais -o-u"a% de ine%i% o #a%%oio na atua"idade W co#oca%a#e"oV chu-a9se -a%a a"i4ia% a tosse ;%onquia" e a ;%onquite.+MAST(!! #ast%u6o W u#a daque"as -"antas que so du-"a#ente utWis:so #edicinais e co#est'4eis. ! #ast%u6o %ece;e ta#;W# out%os no#es,co#o #ast%u?, #ent%u?, #ent%usto. 7 ;astante con$uso e# %e"a6o aestes no#es: assi# co#o o #ast%u6o te# 47%ios no#es, 47%ias out%as-"antas %ece;e# o no#e de #ast%u6o. E# #uitas %ei@es do %asi" Wcha#ada #ast%u6o out%a -"anta, que ns conhece#os co#o e%4a9desanta9

    #a%ia, que W u# ch7 cont%a 4e%#es, de chei%o #uito $o%te e usadota#;W# -a%a es-anta% insetos. ! nosso #ast%u6o te# o no#e cient'$icoCorono$us didymus, da $a#'"ia C%uci$e%ae.Co#o a"i#ento W e%a"#ente usado e# sa"adas, quando as $o"hasso no4as. Sendo de osto #uito -icante, W ;o# #istu%79"o, e# #eno%quantidade, co# out%as sa"adas. ta#;W# #uito usado na cacha6a, tantoco#o a-e%iti4o co#o -a%a a$o#enta6@es. Te# ;oa quantidade de4ita#ina C e W #uito %ico e# c7"cio e $e%%o. Pode se% usado e# o#e"etese %e$oados.! #ast%u6o W de o%ie# su"9a#e%icana e #uito conhecido eusado nos -a'ses do P%ata. Po% isso so #uitas as in$o%#a6@es so;%e seu4a"o% #edicina" e a"i#ent'cio na "'nua destes -a'ses, co#o as seuintes:=E" #astue%?o es #uY diesti4o, a#a%o, a%o#7tico, a"o -icante Y #uY;uscado -o% cie%tas -e%sonas que "o consu#en en sa"ada. Es #uY usado

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    37/47

    ta#;ien co#o antiesco%;tico -o% e" e"e4ado contenido de 4ita#ina Cque -osee. Se e#-"ea toda -"anta en coci#iento.> =La in$usin de "a-"anta, o Wsta -uesta en e" aua -a%a e" #ate, se to#a co#o he-7tico Ydiesti4o. E" decoctado, en to#as $ue%tes, si%4e co#o %e#edio -a%ao"-es, Y con e" a%eado de a?ca%, sue"e se% %ecetado -o% a"unoscu%ande%as cont%a "a tos con4u"si4a Y e" e#-acho de "as c%iatu%as.># auto% acho, nu# "i4%o de 1*10, conc"ui assi#: =sa9setoda -"anta e# in$uso co#o e+KMELG!98E9SG!9CAETAN!E Estas indica6@es-o-u"a%es so ho&e con$i%#adas -o% -esquisas e testes cient'$icos, que u#"i4%o in"Bs atua" %esu#e desta #anei%a: ! #e"o9de9so9caetano W u#4eeta" t%o-ica" a#-"a#ente cu"ti4ado na Rsia, R$%ica e A#W%ica do Su",e te# sido usado e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    38/47

    no#e. usada desde os te#-os #ais %e#otos atW ho&e. A"W# de #i"$o"hasW cha#ada ainda #i"9e#9%a#a, #i"9$o"hada e #i"e$"io. Seu no#ecient'$ico W"chillea millefolium, da $a#'"ia Co#-ositae."chillea 4e#das "endas "iadas ao he%i %eo Aqui"es, que te%ia cu%ado co# e"a as$e%idas do %ei Te"e$o, dos seus so"dados e o seu -%-%io ca"canha%. #a"enda #ais $antasiosa di? que sua #e o #e%u"hou nu# ;anho de #i"$o"has-a%a o to%na% in4u"ne%74e" a $e%i#entos. Co#o e"a o seu%ou -e"oca"canha%, este se to%nou seu -onto $%aco. Sua $a#a de cu%a% $e%idas "hedeu out%os no#es, co#o e%4a9dos9#i"ita%es, e%4a9do9;o#98eus, e%4a9de9So9Joo e sa"4a6o9do9#undo, isto -o%que, ainda seundo u#a "enda,quando So JosW, ca%-intei%o, se $e%iu, o #enino Jesus $oi ;usca% u#a-"anta -a%a cu%79"o, e esta -"anta e%a a #i"9$o"has. Con$o%#e di? u# "i4%oatua" =W u#a -"anta #edicina" -o% e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    39/47

    adst%inente, a&uda a cu%a% in$"a#a6@es e $e%idas, cata-"as#as $a4o%ece#o a#adu%eci#ento de a;cessos.> E# 1+* &7 di?ia u# auto% da W-oca=e# u#a -a"a4%a, %econ$o%ta, a&uda a die%i%, -%otee e $a? su-e%a #uitonota4e"#ente>.Mode%na#ente se di? que se e#-%ea a e%4a $%esca, se W-oss'4e", -a%a $a?e% u#a -%e-a%a6o "i#-ado%a e tnica que a"i4ia ocansa6o e a de;i"idade. ti" nas in$"a#a6@es das 4ias u%in7%ias co#o acistite.H1PATA98E93ACAEste W u# ch7 enuina#ente nosso, tanto -o% e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    40/47

    %e4o"uti4os das "andu"as enu%itadas. ! succo W e#-%eadointe%na#ente cont%a as #ani$esta6@es de icte%icia. Ac%edita#os que, oin$uso dos %a#os e $o"has tenha -%o-%iedades aindo so;%e o cana"aW%eo.>Cita6@es de "i4%os atuais a-%esenta#, ent%e out%as, as seuintesindica6@es. $%eq]ente o uso do ch7 -a%a co#;ate% icte%'cia e,-%inci-a"#ente, e#-%eado -a%a co#;ate% he-atites. (eene%a o tecido"esionado -o% $e%i#entos ou $e%idas, cicat%i?ando9o. Te# atua6oco#-%o4ada na di#inui6o da "icose no sanue, ati4ando o -nc%eas nadist%i;ui6o da insu"ina. No%#a"i?a o dist%;io o%nico ca%acte%i?ado-e"o au#ento da ;i"i%%u;ina no sanue das -essoas que esto co#icte%'cia.Ce%ta#ente a indica6o que #ais inte%essa ho&e W a %e"ati4a 5di#inui6o da "icose no sanue. Esta #es#a indica6o se encont%ata#;W# e# "i4%o %ecente de Cu;a, onde se di? te

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    41/47

    E(A9PE8(AE

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    42/47

    ;anhos de desca%a, o que d7 u#a idWia ce%ta do seu 4a"o%desinto

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    43/47

    $o"has $%escas so u# esti#u"ante diesti4o a#a%o. So antissW-ticas,%edu?e# a t%ans-i%a6o, a sa"i4a6o e a -%odu6o de "eiteV soanti;iticas, %edu?e# os n'4eis de a6ca% do sanue e $a4o%ece# o $"u

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    44/47

    Co#-ositae. 8istinue9se de out%a que W cha#ada se%%a"ha97s-e%a ouse%%a"ha9es-inhenta, de $o"has %ea"#ente es-inhentas. A se%%a"ha9"isachea a ce%ca de 1 # de a"tu%a. Te# o cau"e oco e ;astante #o"e, as$o"has so %eco%tadas. Te# $"o%es a#a%e"as, as se#entes $o%#a# u#a;o"a ;%anca e so ca%%eadas -e"o 4ento.A se%%a"ha9"isa W u# saud74e" a"i#ento ta#;W# -a%a os ho#ens. consu#ida e%a"#ente co#o sa"ada, a-esa% do seu osto a#a%uento.As $o"has contB# a"to teo% de 4ita#ina C e de sais #ine%ais. J7 os%o#anos usa4a# a -"anta co#o sa"ada e e%a %eco#endada -o% suas-%o-%iedades nut%iti4as e cu%ati4as. Estas -%o-%iedades cu%ati4as so47%ias, indicadas -o% 47%ios e de 47%ias #anei%as. uti"i?ada not%ata#ento de he-atites c%nicas e co#o de-u%ati4o. ! "'quido que sai desuas $o"has, conhecido co#o "7te.

    Na A%entina W cha#ada ce%%a&a. 8e "7 4e# esta %eceita: =8eacue%do con "a indicacin de una ^#edica_, -a%a -%e-a%a%se una -ocincont%a "a tos, se -one a he%4i% un "it%o de 7ua Y cuando %o#-e e" he%4o%,se aaden una -"anta ente%a de ce%%a&a Y una cucha%ada de #ie" de a;e&a,de&ando9se he%4i% unos cinco #inutos, hasta que adquie%e consistencia de&a%a;e. Puede to#a%se ca"iente o $%io>.0TANACET!Tanaceto W o no#e -o-u"a% de u#a -"anta #edicina" que te# ono#e #ais -o-u"a% ainda de catina9de9#u"ata, a"W# de se cha#a%ta#;W# tan7sia, atan7sia, e%4a9dos94e%#es, e%4a9das9#oscas. !a#a?onense Sacaca, e%4atei%o e ta#;W# #u"ato, -%e$e%e que se cha#e

    chei%o9de9#u"ata. Seu no#e cient'$ico W %anacetum !ulgare, da $a#'"iaCo#-ositae. No seu no#e cient'$ico e e# a"uns -o-u"a%es a-a%ece aidWia de i#o%ta"idade, que ta"4e? 4enha de suas $"o%es que so #uitodu%adou%as. E"a W de $ato u#a -"anta o%na#enta" e di? u# auto% in"Bsque W cu"ti4ada $%equente#ente nos &a%dins de e%4as -o% suas at%ati4as edu%adou%as in$"o%escBncias a#a%e"as, que se e#-%ea# a"W# disso nos-ot9-ou%%is e out%os a%tios -e%$u#ados destinados a %e-e"i% insetos. Po%causa do seu chei%o $o%te e suas -%o-%iedades inseticidas e%a #uito usadanos te#-os -ouco hiiBnicos da Idade MWdia -a%a se es-a"ha% no chodas casas e nos "ocais -;"icos -a%a #asca%a% o #au chei%o e a$uenta%as #oscas. E%a es-a"hada -o% toda casa: nos tetos, onde a$asta4a #oscas,nos ua%da9%ou-as e a%#7%ios, que -%oteia das t%a6as, so; os co"ch@es e

    na casa do co, que de$endia das -u"as e na co?inha, ent%e ases-ecia%ias, -ois u#a -itada con$e%e ti#o sa;o% a o#e"etes e -udins.E# %e"a6o ao seu uso #edicina" W -%eciso o;se%4a%, antes de#ais nada, que se t%ata de u#a e%4a $o%te e no de4e se% consu#ida e#%andes doses e nunca -o% estantes, -ois W a;o%ti4a. (e#Wdio #uito-o-u"a% cont%a 4e%#es, o tanaceto costu#a se% ad#inist%ado so; $o%#ade ch7 5 noite e -e"a #anh, co# o est#ao 4a?io. E# doses -equenasW esto#7quico, anti$"atu"ento e %e4io%ante.7 ta#;W# o $o"c"o%e. #a cu%andei%a a%entina t%a? esta %eceitainte%essante -a%a estudantes e 4e"hos: ZCuando haY de;i"idad de#e#o%ia, se est%u&a una -"anta dent%o de un %eci-iente que contena un"it%o de 7ua Y se -one a" so" -o% a"unas ho%asV con este #ace%ado haYque "a4a%9se "a ca;e?a e in#ediata#ente en4o"4e%"a con u#a toa""a.Seun "a cu%ande%a que t%ans#iti esta in$o%#acin, se t%ata de un

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    45/47

    %e#edio in$a"i;"e -a%a $o%ta"ece% dicha acti4idad #enta".>Po% "ti#o, u#a %ande 4i%tude do tanaceto: u#a si#-"es $o"ha,co"ocada ent%e a so"a do -W e a #eia, e4ita a $adia. Esta est7 nu# "i4%oin"Bs de 1**1.1TANCAEMA tanchae#, ta#;W# cha#ada tansae#, t%ansae# ou-"antae#, W u#a -"anta in4aso%a #uito #a" 4ista e# ho%tas e &a%dins.Ao "ono de u#a haste, que sai de u#a %oseta de $o"has, se $o%#a u#aquantidade #uito %ande de se#entes #uito -equenas, e estas a%ante#sua dis-e%so e$iciente e consequente in$esta6o. Encont%a#9se es-Wciesdi$e%entes de tanchae# ent%e ns.A #ais co#u# te# o no#e cient'$icoPlantago tomentosa. aque se encont%a nos %a#ados, ;ei%a de ca#inhos, "a4ou%as a;andonadas.#a out%a,Plantago lanceolata, te# as $o"has est%eitas e co#-%idas, e asse#entes se $o%#a# s nu# tu$o na -onta da haste. #a te%cei%a W a

    Plantago ma&or, que, co#o seu no#e di?, W a #aio% de todas. Te# as

    $o"has est%eitas na ;ase e #uito a"onadas e a%%edondadas -a%a a -onta.Estas t%Bs so as #ais conhecidas e usadas. Pode# se% usadas -%i#ei%oco#o sa"ada. No so %ande coisa quanto ao osto, #as, quando no4as,se%4e# #uito ;e# -a%a #istu%a% co# out%as sa"adas. Seu uso -%inci-a" W#edicina", e neste caso suas -%o-%iedades so e

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    46/47

    intestino so %os aos que #ais a&uda o to#i"ho. ! ch7 ou os e. ! #es#o "i4%o $a? %e$e%Bncia ta#;W# 5 $"ae"a6o te%a-Buticaco# u%tias, conside%ada ;enW$ica desde a antiuidade e %e#Wdio se#-%ecedentes cont%a o %eu#atis#o, #as -ouco a-%eciado -e"os -acientesde ho&e. Mais $7ceis de uti"i?a%, a decoc6o da %ai? e as co#-%essasquentes das $o"has t%itu%adas se e#-%ea# iua"#ente -a%a ;anha% as-a%tes a$etadas -e"as do%es %eu#7ticas e a%t%'ticas. Ainda u#a indica6o#uito -%7tica: u#a in$uso $o%te, e#;e;ida e# a"odo, a-"icada nointe%io% da ;oca, W u# %e#Wdio #i"a%oso -a%a a$tas. E, ent%e #uitasout%as, ainda esta %eceita, que a-a%ece nu# "i4%o a%entino: =Ladecoccin de "a -"anta sue"e se% uti"i?ada co#o -ci#a -a%a ade"a?a%

    es-ecia"#ente -o% "as #u&e%es, de;iendo ;e;e%se en -equea cantidad.>Note9se que =a"dea?a%> sini$ica e#a%ece%.)

  • 7/23/2019 Plantas medicinais usos populares tradicionais

    47/47

    3I!LETAA 4io"eta de que aqui $a"a#os W aque"a -"antinha %astei%a, de$o"has a%%edondadas, -o% ent%e as quais a-a%ece, na -onta de u#a haste"ona, u#a $"o% a?u", -e%$u#ada. ta#;W# cha#ada 4io"eta9de9chei%o,4io"eta9-e%$u#ada, 4io"eta9eu%o-Wia, e 4io"eta9de9&a%di#. Seu no#ecient'$ico W 2iola odorata, da $a#'"ia 3io"aceae. Muito cu"ti4adaantia#ente, W #ais %a%a ho&e e no de4e se% con$undida co# a 4io"etaa$%icana,int%odu?ida #ais %ecente#ente e a#-"a#ente cu"ti4ada e#4asinhos.To antio co#o a 4io"eta, W o seu 4a"o% #edicina". o#e%o,-oeta %eo, conta que os atenienses usa4a# 4io"etas -a%a #ode%a% a%ai4a. P"'nio, histo%iado% %o#ano, %eco#enda4a usa% u#a %ina"da de4io"etas -a%a -%e4eni% do%es de ca;e6a e 4e%tiens. !s %o#anos ainda;e;ia# 4inho a%o#ati?ado co# 4io"etas, e $o%a# c%iticados -e"o -oetao%7cio -o% -assa%e# #ais te#-o cu"ti4ando 4io"etas que o"i4ei%as. !s#u6u"#anos e"oia4a# as 4io"etas quando di?ia# que a =e