Recursos para o mestre Lingua 1 · 2014-04-11 · TALENTIA: é a hora do talento Os mestres e mestras sodes o motor do talento nas aulas. Desde rodeira ache- gámosvos recursos e

116132

Atención ao cliente902 44 44 41

[email protected]

www.edebe.com

1primaria

Lingua

Recursos para o mestre

rodeira

rodeira

116132_CG_LENGUA_1EP_GAL_TALENTIA_coberta.indd 1 19/02/14 12:10

As esencias do talentoO noso proxecto estimula e integra todas as formas de talento:

Talento analítico e críticoAprender a pensar, utilizar rutinas de pensamento, va-lorar o pensamento… Toda unha actitude fronte á vida.

Talento creativoDeixar aflorar a imaxinación, a expresividade... na reso-lución de problemas e retos.

Talento emprendedorIniciativa, imaxinación, traballo en equipo, comunica-ción, constancia… Persigue os teus soños.

Talento emocionalTalento que permite xestionar de maneira eficaz as emocións e fainas fluír adecuadamente.

Talento socialSensible á xustiza social para lograr un mundo mellor.

Talento cooperativoPara aprender con e dos demais, e xerar produtos de valor.

Programación e Orientacións didácticas

Material complementario



As esencias do talentoO noso proxecto estimula e integra todas as formas de talento:

Talento analítico e críticoAprender a pensar, utilizar rutinas de pensamento, va-lorar o pensamento… Toda unha actitude fronte á vida.

Talento creativoDeixar aflorar a imaxinación, a expresividade... na reso-lución de problemas e retos.

Talento emprendedorIniciativa, imaxinación, traballo en equipo, comunica-ción, constancia… Persigue os teus soños.

Talento emocionalTalento que permite xestionar de maneira eficaz as emocións e fainas fluír adecuadamente.

Talento socialSensible á xustiza social para lograr un mundo mellor.

Talento cooperativoPara aprender con e dos demais, e xerar produtos de valor.

Programación e Orientacións didácticas

Material complementario



TALENTIA: é a hora do talentoOs mestres e mestras sodes o motor do talento nas aulas. Desde rodeira ache-gámosvos recursos e materiais que faciliten o voso traballo docente. Este cader-no é unha guía explicativa dalgúns destes recursos: o libro de Programación e orientación didácticas e o Material complementario.

Confiamos que vos sexa de utilidade e agradecémosvos a confianza que deposita-des en nós.

Mostra da Programación e Orientacións Didácticas dunha unidade ................................................... 2-13

Mostra de diferentes recursos do Material complementario ................................ 14-20

Mostra de Programación didáctica e Programación de aula .................................... 21

Glosario .............................................................. 22

E ademais...

116132_CG_LENGUA_1EP_GAL_TALENTIA_interior.indd 1 19/02/14 12:12

Onde vivo?(páx. 82)

O noso recuncho(páx. 83)

Lectura e comprensión(páxs. 84-86)

Léxico(páx. 87)

Obradoiro de expresión(páxs. 88-89)

Gramática(páx. 90)

Fonética e ortografía(páx. 91)

Avaliación(páx. 92)

Consigue o reto(páx. 93)

Pos en práctica(páxs. 94-95)

• Suxestión dun reto. P• Proposta de preguntas relacionadas cun texto oral. P

• Identificación dos propios sentimentos. P• Valoración da importancia dos propios sentimentos. V

• Lectura dunha narración coa entoación adecuada. P• Extracción guiada da información máis salientable da lectura. P• Proposta de preguntas relacionadas co texto e reflexión. P

• Vocabulario da aldea, a vila e a cidade. C• Identificación da propia localidade. P

• Identificación e análise dun cartel. P• Concienciación da necesidade de coidar o medio. P• Creación dunha invitación. P

• O xénero. C• Identificación de palabras masculinas e femininas. P

• Pronuncia e recoñecemento do «e» aberto e pechado. P

• Comprobación da adquisición dos principais contidos da unidade.

• Comparación de dúas imaxes da mesma cidade. P• Elaboración dun debuxo sobre a propia localidade. P

• Aplicación dos contidos traballados na unidade de maneira competencial.• Emprende: Formulación dunha situación emprendedora.• Reflexiona: reflexión sobre a propia aprendizaxe.

AvaliaciónRecursos para a avaliación (MC): Rúbrica de avaliación da unidade páxina xx, Fichas de avaliación da unidade páxinas xx e xx. Rúbricas de habilidades xerais páxinas xx – xx. Táboa de observación de adquisición de contidos páxinas xx.

Unha escola para todos•Adaptación curricular básica (MC):

páxinas x –xx, Ficha de amplia-ción páxinas xx e xx.

•Detectámolo a tempo!: páxina xx.

Metodoloxías interactivas• (LA). Aplicarlle a metodoloxía coo-

perativa á actividade xx. páxina 34.

Ferramentas TIC• Recursos dixitais para o EDI: libro

dixital interactivo, actividades com-plementarias etc.

• Recursos dixitais para a aula.

Emprendemento• Emprende (LA) páxinas 36, 37

e 38.

Aprendizaxe 360º• (LA) páxina xx.

Competencias• Pos en práctica (LA): páxinas

161 – 184. • Fichas competenciais (MC): páxi-

nas 36, 37 e 38.• Actividades competenciais (POD):

páxinas 36, 37 e 38.

Intelixencias múltiples• Actividades de IM (LA) Lingüística

e verbal, Naturalista páxina 83, 88, Intrapersoal páxina 83, Inter-persoal páxinas 89 e 93

• Actividades de IM (POD): páxinas xx.

Cultura do pensamento•O noso recuncho (LA) páxina 34.

Creatividade• Reto (LA) páxina 34.

7Onde vivo?

Recursos para fomentar o talento na aula

* POD (Programación e Orientacións Didácticas), MC (Material Complementario), LA (Libro do Alumno).

CONTIDOS

32

2

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

1. PLANIFICACIÓN / PROGRAMACIÓN DA UNIDADE DIDÁCTICA

Mapa cos recursos dispoñibles na unidade didáctica.


1. Ler e comprender textos orais e escritos de tipoloxía diversa comprendéndoos globalmente, obtendo información e elaborando unha interpretación para sacar conclusións propias. (Comunicación lingüística / Intelixencia lingüística e verbal)

3. Identificar e empregar o vocabulario aprendido. (Comunicación lingüística / Intelixencia lingüística e verbal)

4. Coñecer a pronuncia e a diferenza entre «e» aberto e pechado e aplicar os coñecementos nos seus discursos do día a día. (Comunicación lingüística. Aprender a aprender / Intelixencia lingüística e verbal)

5. Recoñecer o masculino e o feminino. (Comunicación lingüística. Aprender a aprender / Intelixencia lingüística e verbal)

6. Aprender a elaborar un cartel e unha invitación. (Cultural e artística / Intelixencia visual e lingüística)

7. Identificar as accións positivas e negativas para coidar do medio no que vivimos. (Coñecemento e interacción co mundo físico / Intelixencia naturalista)

8. Ser quen de recoñecer os propios sentimentos e de llos explicar aos demais. (Aprender a aprender / Intelixencia intrapersoal e Interpersoal)

9. Desenvolver capacidades emprendedoras. (Autonomía e iniciativa persoal / Intelixencia interpersoal)

Obxectivos en clave de competencias/Intelixencias múltiples

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

• Comprender e reproducir textos orais como unha canción e extraer a información relevante.

• Participar activamente en situacións comunicativas da vida escolar.

• Ler textos breves coa pronunciación, o ritmo e a entoación axeitada.

• Ampliar o vocabulario con palabras relacionadas coa aldea, a aldea, a vila e a cidade.

• Saber analizar un cartel e elaborar unha invitación.

• Distinguir o masculino e o feminino.

• Distinguir o «e» aberto e o pechado.

• Reflexionar sobre os propios sentimentos e explicarllos aos demais.

RESULTADOS DE APRENDIZAXE (ESTÁNDARES)

• Comprende textos orais e extae información relevante.

• Participa activamente en situacións comunicativas.

• Reflexiona sobre os propios sentimentos e comunícaos verbalmente.

• Le texto sinxelos coa pronuncia, o ritmo e a entoación axeitados.

• Volve atrás na lectura dun texto para asegurar a comprensión.

• Codifica e descodifica os fonemas e grafías da lingua galega.

• Diferencia as letras que compoñen as palabras.

• Recoñece e usa o vocabulario relacionado coa aldea, a vila e a cidade.

• Distingue o xénero feminino e o masculino.

• Recoñece un cartel e elabora unha invitación.

• Distingue o «e» aberto e pechado.

• É consciente da influencia do seu esforzo nas situacións de éxito.

33

3

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

•Recursos dispoñibles en cada unha das unidades para o desenvolvemento dos talentos na clase.

• Intención educativa da unidade. Interrelación dos elementos curriculares da unidade.

Interrelación de elementos curriculares.

Referentes para a avaliación por competencias.


Unidade 7 Onde vivo?

CLAV

ES P

ARA

MO

TIVA

RD

ETEC

TÉM

OLO

A T

EMPO

!

Podemos empregar as seguintes propostas para prever e anticiparnos ás posibles dificultades que poidan xurdir respecto dos contidos da unidade.

a. Para mellorar a comprensión lectora e a expresión escrita:

– Lectura cooperativa: repartir a lectura da unidade entre os grupos e establecer roles: dous deles len o texto, outro fai un resumo do que se leu e o cuarto controla que os outros tres fixesen correctamente o seu traballo. Pódese repetir este proceso cambiando os roles para que os catro poidan desempeñar todas as funcións.

– Se un grupo ten dificultades para valorar se fixeron ben o traballo (lendo correctamente coa entoación e a intención adecuadas), podemos axudalos intercambiando os membros con outros grupos para que poidan desenvolver todos os roles de xeito correcto.

Adaptación curricular: propostas concretas sobre o masculino e o feminino páxinas xx.

b. Para mellorar a expresión oral:

– Xogo de rol: repartir os papeis entre os alumnos; cada un deles e delas representará o papel dun mo-numento, un lugar, un comercio etc. da localidade. O mestre ou a mestra poden ir describindo o que se pode atopar na súa localidade e, cando nomee o monumento, lugar... que lle corresponda a cada alum-no, este terá que describirse en voz alta e dicir cal é a súa utilidade ou finalidade na cidade. Por exemplo, se se fala da Torre de Hércules, o neno que a represente terá que explicar cando foi feita, para que serve ou servía e onde está situada. Para iso, previamente terán que buscar información sobre o que lles toque representar, guiados polo mestre ou mestra ou polos pais, e memorizar os datos que deberán explicar en voz alta. páxinas xx.

– Ler o título da unidade e observar a imaxe. Pódense formular preguntas como: Que cres que quere dicir o título da unidade?

– Transmitir a funcionalidade dos contidos para achegar valor significativo.

– Resolver en voz alta e conxuntamente as preguntas do Para comezar: O ví-deo describe mediante imaxes a cidade da Coruña. Nel vense distintos lugares coma a Torre de Hércules, o tranvía, as praias, o porto, a praza de María Pita... Comentar as actividades turísticas, comerciais e de lecer que eles cren que se poden facer nesta cidade. O importante é que os nenos comenten entre eles os seus pensamentos, as sensacións que lles produ-cen as imaxes e a música... É importante que se comuniquen oralmente e que vaian collendo soltura e perdan vergoña de falar diante dos demais. Tamén se pode optar por cantaruxar a melodía que acompaña o vídeo e imitar algúns movementos coma o dos malabaristas, o da cámara avanzando sobre o mar etc. (intelixencias musical e corporal e cinestésica).

– Formular unha pregunta para animar os alumnos a facer o reto da páxina x. Atréveste a debuxar a túa propia localidade? Preguntar se saben que é unha localidade, que hai nelas, quen vive, que se fai nunha localidade...

Páxina82

34

2. MOTIVACIÓN INICIAL / DETECTÁMOLO A TEMPO!•A motivación achega unha boa disposición de cara á aprendizaxe.• «Detectámolo a tempo!», pensada para previr as dificultades e

actuar sobre elas.

4

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

Orientacións prácticas para a motivación inicial.

Recursos para previr e atender a diversidade.


3. EXPRESIÓN ORAL. TRABALLO DAS EMOCIÓNS•A expresión oral é unha dimensión básica da competencia

lingüística.•O traballo das emocións é fundamental para o

desenvolvemento do alumno.

O noso recunchoDescrición

Coa realización destas actividades, os alumnos: – Analizan os seus propios sentimentos en determinadas situacións. – Explican como se senten e aprenden a escoitar os demais e compartir os seus sentimentos. – Reflexionan sobre as súas emocións e as causas que poden provocalas.

Proceso

1. Observar a fotografía e formular preguntas como: Que expresión ten o neno? Que está pensando? Por que cren que pensa así o neno? Que senten eles cando arde o mongte da súa localidade? E cando pensan nos animais que viven no monte, que senten? É diferente o sentimento nos dous casos ou é semellante? Por que cren que pasa iso?

2. Propoñerlles aos alumnos que mostren con xestos as súas emocións: cara de tristura, cara de alegría, cara de dor, cara de enfado... Comentar, entre todos, que a expresión das nosas caras vai conectada ás nosas emocións.

3. Pedirlles aos alumnos que pregunten na casa á familia, como se sentía pola mañá ao erguerse, como se sentía ao mediodía, como se sentía pola tarde e como se sentía pola noite. Que vaian tomando nota do que lles van dicindo, e que despois fagan unha ficha por persoa das emocións que experimentou ao longo do mesmo día. Pode dividir unha folla en tantos cadros como partes ten o día, en cada cadro escribirá o momento do día corresponde, a emoción que sentiu o familiar e un debuxo que represente esa emoción.

— Despois poden facer o mesmo pero cos días da semana. Como se senten o luns, o martes, o mérco-res, o xoves, o venres, o sábado e o domingo. E repetir a mesma ficha.

— Por último comentar entre todos na clase os datos recollidos: ver as coincidencias, as diferenzas, os momentos do día que parecen máis conflitivos, os momentos máis agradables, os días máis difíciles, os días máis levadeiros...

— Conversar sobre cales cren que son as causas de que haxa uns días nos que frecuentemente nos sen-timos peor e outros nos que nos sentimos mellor. Explicar se a eles tamén lles pasa e por que.

35

5

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

Proceso pautado para a realización de actividades orais e de educación emocional.


– Ler o apartado «Antes de ler» e responder as preguntas entre todos. Permitirlles aos alumnos que expresen os seus pensamentos, os seus gustos, as súas ideas...

• Ler o título e observar as imaxes e preguntarlles aos alumnos que ideas lles suxiren.

• Ler o significado das palabras destacadas nas marxes e responder a pregunta sobre o significado dunha expresión.

– Ler o poema A cidade e o texto sobre Lalín seguindo estes pasos:

• Lectura silenciosa individual, para fixarse nos signos de puntuación e naquelas palabras que presentan certa dificultade.

• Lectura en voz alta por parte dalgún alumno/a segundo as indicacións que dea o mestre/a: por exemplo, pode ler un parágrafo cada alumno/a.

– Detectar cales son as palabras que os alumnos descoñecen e explicar o seu significado. Activar o vocabulario formulando preguntas, por exemplo: que palabras non sabedes o que queren dicir?

– Deseguido, ler entre todos o significado das palabras destacadas nos textos e comentar se as entenden.

– Formular diversas preguntas de comprensión ao longo da lectura e ao final. Por exemplo:

1. Que ten a cidade do poema? Que pensan que é unha muralla medieval? Que non ten esta cidade? Que ten a vila de Lalín? Como están ordenadas as vivendas na vila?

2. Ao final da lectura: Como imaxinan a cidade do poema? Como imaxinan a vila de Lalín? Que seme-llanzas ou diferenzas atopan coa súa localidade?

Propostas para antes de ler

Propostas para facer durante a lectura

Despois de ler

Lectura

Como dinamizo a clase?

Unidade 7Páxinas

84 e 85

36

6

4. LECTURA E COMPRENSIÓN LECTORA. ORIENTACIÓNS

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

Estratexia de lectura con propostas e orientacións para antes, durante e despois da lectura.


Solucionario

E despois de ler


3. Rañaceos, teatros, cines. 4. Casas, casais, casas novas de varios pisos. 5. Rañaceos = edificio de moita altura. Museo

= Edifico onde se expoñen obxectos de inte-rese histórico, artístico etc. Arrabalde = Ba-

rrio das aforas da cidade. Vila = Cidade de pequeno tamaño. Chabolismo = Abundan-cia de casas pequenas e mal feitas, situadas nos arrabaldes. Casais = Casas de campo.

Unidade 7Páxina

86

37

IM

CB

Despois de realizar individualmente as actividades 4, 5 e 7 e poñelas en común tendo en conta:

– Na actividade 4, pode haber dificultades porque o texto da lectura é un pouco denso. É difícil atopar un texto ensaístico apto para estas idades. Simplemente cómpre que vexan como son estes textos e que se familiaricen con eles.

– Na actividade 7, algunha palabra pode requirir dunha orientación ou axuda do mestre ou mestra.

Actividade competencial

Identificación por imaxes

▪ Propoñemos que os alumnos busquen fotografías ou debuxos dunha cidade e dunha vila e que identifiquen nelas as partes das que se fala nas lecturas. Deste xeito, as palabras que lles sexan máis difíciles de comprender poderán asimilalas mellor se as visualizan.

Intelixencias múltiples

A localidade en sons (musical / cinética-corporal)

▪ Propoñerlles aos alumnos poñerlle son á súa localidade. Primeiro asignarlle un son a cada parte da localidade que queiramos representar. Por exemplo:

• A rúa = ruído de coches • A casa do concello = o son de papeis que se xuntan.

• O colexio = as voces dos nenos. • As casas e edificios = son de portas que se pechan.

• O parque = son de pasos. • A feira = son de vendedores anunciando produtos.

– Deseguido, asignarlle a cada alumno ou alumnos o elemento que deben representar e o son que deben realizar.

– Finalmente, e seguindo as instrucións ou as quendas que dea o mestre ou mestra, reproducir os sons da nosa localidade.

7

•Enfoque competencial da lectura da unidade didáctica.

•Baseada nos estándares internacionais de avaliación da comprensión lectora (PIRLS).

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

Propostas para odesenvolvemento dascompetencias e dasintelixencias múltiples.

Metodoloxía axustada aos modelos PIRLS-PISA:

• Obterinformación.

• Realizarinferencias.

• Interpretareintegrar.

• Analizareavaliar.


Léxico


– Antes de realizar as actividades sobre o vocabulario da aldea, a vila e a cidade, preguntarlles aos alumnos que cousas saben ou pensan eles que hai en cada unha delas. Procurar que os alumnos manifesten os seus coñecementos, as súas ideas, reais ou non, respecto dos tres lugares. Proba-blemente sairán moitos tópicos, o cal dará pé para distinguir o real do que xa non o é hoxe en día, ben mediante imaxes, mediante anécdotas, situacións vividas por algún alumno ou familiar...

6. Vila, cidade, aldea.7. 1 = vila; 2 = veciños; 3 = aldea; 4 = barrio.8. Resposta aberta. Cada alumno deberá con-

testar en función da localidade na que viva. Poden confundirse polo tamaño á hora de

dicir se é unha vila ou unha cidade, por iso quizais precisen algunha orientación a maio-res. Pódeselles recomendar que repasen os contidos do seu libro do alumno de Ciencias sociais se non están seguros.

Solucionario

Unidade 7Páxina

88

38

AC Actividade complementaria

Un, dous, tres…

▪ Por parellas, xogar a dar respostas correctas alternas no tempo que marque o mestre ou mestra. Cada pregunta enfrontará a dúas parellas que deberán dar respostas correctas por quendas antes de que o mestre ou mestra marque o tempo. Por exemplo: materiais para facer casas: Parella A = casas de pedra / Parella B = casas de madeira / Parella A = casas de ladrillo... E así ata que se con-suma o tempo ou que unha das parella se equivoque. Quen diga máis respostas correctas gaña e pasa á seguinte rolda.

▪ En cada rolda enfrontaranse cada dúas parellas que pasasen a anterior, e así ata chegar á final. A parella que gañe a última rolda é a que gaña o concurso.

▪ O mestre ou mestra deberá ter preparadas previamente unha serie de preguntas para lles facer ás parellas.

▪ Se o mestre ou mestra o considera axeitado, pódese facer este concurso entre as clases de primei-ro curso, tamén, por exemplo.▪ Identificar os artigos que aparecen e o nome que acompañan.

8

5. COÑECEMENTO E USO DA LINGUA. ORIENTACIÓNS

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

Contidos próximos á realidade dos alumnos.


Solucionario

Fonética e ortografía


16. Boneca = aberto. Testo = pechado. Dedo = pechado. Maleta = pechado. Tren = aberto. Martelo = aberto.

Unidade 7Páxina

91

41

IM

Como esta diferenciación entre vogal aberta e pechada faise difícil para algúns alumnos, o mellor sería que primeiro escoitasen os audios e que practicasen en voz alta, un a un para imitar os sons. O mestre ou mestra pode detectar aqueles alumnos que non teñan dificultades e que lles poderán axudar aos que si as teñan a pronunciar correctamente e identificar a diferenza.


Mural do «e»! (lingüística / visual-espacial)

▪ Colgar dúas cartolinas na parede da aula, unha para o «e» aberto e outra para o «e» pechado.

▪ Pedirlles aos alumnos que busquen imaxes en revistas, en xornais, en catálogos de xoguetes etc., e que os recorten. Procurar que cada alumno teña polo menos unha imaxe para colgar.

▪ Por quendas, colgar a imaxe no mural correspondente e dicir en voz alta o nome, intentando pro-nunciar correctamente a vogal aberta ou pechada.

9

•Traballo dos contidos de léxico, ortografía e gramática en contextos de uso.

•O traballo da reflexión lingüística ponse ao servizo da expresión e da comprensión.

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

Propostas para odesenvolvemento dascompetencias e dasintelixencias múltiples.


Gramática


– Comentar cos alumnos os obxectos que hai nese momento na aula que se adapten á norma. Por exemplo: mesa = feminino; encerado = masculino; bolígrafo = masculino; goma = feminino; ca-derno = masculino; chaqueta = feminino; mochila = feminino; cadeira = feminino...

– Para resolver as actividades do libro sería bo que o mestre ou mestra repase cos alumnos, antes de buscar na sopa de letras, cales son os femininos das palabras do cadro. Tamén é ben que faga o mesmo coas ilustracións, para que os alumnos teñan claras as palabras por se hai algunha ilus-tración que non interpreten correctamente.

13. Avoa, nena, gata, veciña.14. Masculino = banco, semáforo, rañaceos. Fe-

minino = bicicleta, casa, chabola.

Solucionario

Unidade 7Páxina

90

40

AC Actividade complementaria

Buscamos na rúa

▪ Pedirlles aos alumnos que busquen pola rúa e que anoten no caderno elementos masculinos e fe-mininos. Que escriban o nome de cada un no cadro que lles corresponda, ben no dos masculinos ou ben no dos femininos.

IM Intelixencias múltiples

Elaborar un poema visual (Intelixencia visual e espacial)

▪ Escribir no medio dun papel de envolver Palabras masculinas. Noutro papel escribir Palabras femi-ninas.

▪ Pedirlles aos alumnos que debuxen ou recorten imaxes de diferentes partes do corpo e que as peguen no mural correspondente.

10

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

Propostas para o desenvolvemento das competencias e das intelixencias múltiples.


Solucionario

Obradoiro de expresión


10. Mazá e raspa de peixe no colector gris. Lata e botella de auga no colector amarelo. Xor-nal e caixa de cartón no colector azul. Xerra no colector verde.

11 . Resposta aberta. É importante que saiban

que as cousas se tiran nos colectores do lixo, que hai que manter limpas as rúas e os lu-gares onde vivimos, que hai que respectar o medio...

Unidade 7Páxina

88 e 89

39

IM

AC

Neste apartado é importante que os nenos falen, escriban, creen, comenten, analicen... Trátase de traballar a expresión en todas as súas dimensións. As actividades elaboraranse de forma oral ou es-crita ou combinando as dúas, segundo o criterio do mestre ou mestra.


▪ Reflexionar e comentar, cada un para si e, despois, entre todos, como se comportan eles a diario. Se tiran o lixo nos colectores ou se o tiran no chan, se coidan o medio, se separan o lixo... (Inteli-xencia intrapersoal e interpersoal)

▪ A partir das reflexións, comentar que poden facer para mellorar o seu comportamento e para coidar mellor o medio. (Intelixencia naturalista)

Actividade complementaria

Festas da aula de 1º EP

▪ Aproveitando que están a facer as invitacións para a festa da súa localidade poden fixar un día para celebrar a festa da aula de 1º EP. Para iso terán que poñerlle un nome e elaborar os carteis correspondentes.

▪ Poden facelo por grupos. Un grupo elaborará os carteis para anunciar a festa e outro grupo ela-borará as invitacións.

11

6. OBRADOIRO DE EXPRESIÓN• TALENTIA dálles un novo valor ás expresións oral e escrita.•A expresión é unha dimensión básica da competencia

lingüística.

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

Incorporación dos novos formatos de expresión e comunicación (correos electrónicos, webs...).


7. TAREFA INTEGRADA. ORIENTACIÓNS•Unha proposta dinámica e creativa para ensinar/aprender.•Cambio metodolóxico. Traballo por competencias.

12

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

A finalidade do reto é multiple. Ademais de traballar a pintura e a fotografía (Competencia cultural e artística e intelixencia visual e espacial), tamén se traballa a atención visual,mediante a comparación entre dúas imaxes de distinto formato da mesma cidade e da mesma rúa, o paso do tempo e a conservación, pois están feitas en distintas épocas, e a concepción de cidade (Coñecemento e interacción co mundo físico e intelixencia naturalista).

A comparación e a explicación das imaxes pódese facer por escrito ou oralmente. A oralidade permite que os alumnos expresen as súas opinións, que traballen o respecto mutuo, a orde nas quendas de intervención, o uso práctico do vocabulario que van adquirindo, e mesmo a adquisión de seguridade en si mesmos ao participar e ver que as súas opinións son respectadas.

O traballo escrito pode ser individual ou colectivo. O individual pode formentar a adquisición paulatina de au-tonomía por parte do alumno e tamén a aplicación práctica na escrita dos contidos que foi asimilando. Se o traballo é colectivo, pódese traballar a cooperación, o respecto, o desempeño de roles no grupo, o intercambio de habilidades...

43

Consigue o reto


Unidade 7Páxina

93

Descrición do reto

Desenvolvemento

Cos debuxos resultantes pódese organizar unha exposición na aula, e a partir de aí abrir unha conversa múltiple: se os debuxos se parecen ás fotografías, Que parte da localidade lles gusta máis, que elemento destacaron máis nos seus debuxos e por que

Proceso final

Pautas para realizar atarefaintegradana clase.


8. PÁXINAS FINAIS. ORIENTACIÓNS•Modelos de probas PISA adaptados aos contidos da unidade

didáctica. •Actividades para promover a cultura emprendedora.

Pon en práctica A finalidade deste apartado é avaliar os contidos tratados na unidade mediante unha actividade múltiple de competencias básicas. O recibo da panadaría serve como punto de partida a través do que se artella a avaliación competencial el concretamente, da competencia en comunicación lingüística, competencia de coñecemento e interacción co medio físico e social e competencia cultural e artística.

É importante que antes de empezar a actividade, lean primeiro individualmente e despois colectivamente o recibo da panadaría, coa fin de aclarar todas as dúbidas que poidan xurdir e todo aquilo que os alumnos descoñezan. A partir de aí, poderán realizar as actividades propostas.

EmprendeCoa resolución desta situación preténdese desenvolver habilidades persoais que potencien as actitudes e as capacidades emprendedoras: comunicación, toma de decisións e responsabilidades, fomentar a creati-vidade e a perseveranza dun xeito creativo e lúdico.

Á hora de levala a cabo, o proceso podería ser:

1. Individualmente, pensan que poden facer se se ven na situación de chegar á piscina e non ter o bañador. O importante é que busquen alternativas e non digan que non poden facer nada.

2. Cando teñan idea individualmente do que poden facer, póñena en común co resto da clase, e explican por que optaron por esa opción.

3. Elixir entre todos a opción que se considere máis adecuada.

4. Aplicar ese sistema para poder solucionar o problema suscitado.

Reflexiona Responder, de maneira individual, as preguntas presentadas no apartado. Despois, contestalas entre todos, achegando ideas que lle axuden ao grupo a comprender os apartados onde tiveron problemas.

Solucionario

Para rematar: Pon en práctica


1. Femininas = pandaría, cafetaría, Almeiras, pera, bola, tosta, grazas, visita. Masculinas = obradoiro, pan, produto, prezo, zume, pastel, ovo.

• Algúns nomes non rematan en o ou en a, se o mestre ou mestra o cre axeitado, poden ignoralos e non incluílos na listaxe.

Agradecemento e despedida = Grazas pola súa visita.

Rúa = Rúa Almeiras, 9 -Verín.

2. Coma serra = pastel. Coma mesa = pera, prezo. Como lobo = bola, tosta. Coma foca = ovo.

3. O obradoiro do pan. Na rúa Almeiras en Ve-rín. Verín é unha vila.

4. Resposta aberta. Se non lembran como se fai, poden revisar as unidades anteriores para ver como facer un anuncio. Deste xeito reforzan a súa autonomía e tamén a iniciati-va persoal.

Unidade 1Páxinas

94 e 95

44

13

Prog

ram

ació

n e O

rien

taci

óns D

idác

ticas

Unha proposta de traballo/avaliación por competencias.

Orientacións paradesenvolver o talento emprendedor.

Aprender a aprender. Reflexión sobreo proceso da propia aprendizaxe.


9. ADAPTACIÓN CURRICULAR• Traballo cos contidos básicos da unidade e fichas de

ampliación.•Proceso de aprendizaxe máis visual e pautado, en secuencias

máis curtas, para estimular o alumno e facilitar a aprendizaxe.

Uni

dade

1. F

icha

de

adap

taci

ón c

urric

ular

bás

ica:

o a

rtig

o de

term

inad

o.

Nome: ............................................................................................................................................... Data: ...........................................

1 Observa e completa seguind& & exempl&.

a nena iiiii camisa iiiii escola

& nen& iiiii estox& iiiii pastel

iiiii aula iiiii orella

iiiii debux& iiiii coche

iiiii calendari& iiiii araña

2 Completa con...

...& …a

Catr& ave∫ escollida∫

son a∫ que pasan iiiiii mar:

iiiiii cuc& e mai∫ iiiiii andoriña,

iiiiii rula e iiiiii paspallá∫.

4

Uni

dade

2. F

icha

de

ampl

iaci

ón: o

art

igo

dete

rmin

ado.

Nome: ............................................................................................................................................... Data: ...........................................

1 Copia a∫ palabra∫ e debuxa:

& tomate iiiiiiiiiiiiiiiiiiii

&∫ tomate∫ iiiiiiiiiiiiiiiiiiii

a lupa iiiiiiiiiiiiiiiiiiii

a∫ lupa∫ iiiiiiiiiiiiiiiiiiii

2 Une e copia a∫ palabra∫.

& paleta iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

&∫ pol& iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

a paleta∫ iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

a∫ polo∫ iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

5

14

Mat

eria

l com

plem

enta

rio

Selección dosprincipais contidos da unidade didáctica.

Inclúe solucionarios.

Apoiovisualegráficona presentación dos contidos.


10. AVALIACIÓN. FICHAS•Avaliación completa dos contidos da unidade didáctica. •Valora a aprendizaxe e facilita a toma de decisións.

Uni

dade

8. F

icha

de

aval

iaci

ón

Nome: ............................................................................................................................................... Data: ...........................................

1 Observa e responde:

• Que leva post& & av≈? iiiiiiiiiiiiiiiiii• fi a avoa e mai∫ a nai? iiiiiiiiiiiiiiii• Com& é a camisa d& pai? iiiiiiiiiiiiii 2 Escribe & nome da∫ parella∫ anteriore∫.

1. av≈ e avoa

2. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii




1 2

3

45

11

15

Mat

eria

l com

plem

enta

rioInclúe solucionarios.

Inclúe:

• Diferentesmodelospara a avaliación dos contidos curriculares.

• Propostasparaasavaliacións inicial e final.

Fichas para a avaliación dos contidoscurriculares.


11. AVALIACIÓN. RÚBRICAS DA UNIDADE • Instrumentos para a avaliación por competencias.•O alumno toma conciencia dos criterios da súa avaliación.

RÚBRICA DE AVALIACIÓN Unidade 7

ALUMNO/A: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8

INDICADORES CB

NIVEIS DE CUMPRIMENTO 1 2 3 4

Le en voz alta e comprende textos para extraerlles información relevante.

Ten bastantes dificultades para ler o texto e non capta a información que transmite.

Le o texto máis ou menos sen dificultade, pero non é capaz de extraer información relevante.

Le o texto dunha forma bastante clara e a unha velocidade adecuada; é capaz de responder preguntas sobre o sentido.

Le o texto de maneira fluída e clara; extrae a información relevante.

Redacta de forma estruturada e con coherencia, incluíndo todos os elementos necesarios ao escribir calquera tipo de texto.

As súas producións escritas preséntanse desestruturadas. Ten bastante dificultade para usar algunha variedade de tipoloxía textual.

Os elementos do texto seguen unha orde predeterminada con algunhas irregularidades puntuais. Usa algunhas tipoloxías textuais con dificultade.

Os elementos do texto seguen a orde preestablecida. Usa de forma adecuada e correcta as tipoloxías pouco complexas.

Os elementos descritos seguen unha orde que se adapta ás necesidades do texto. Usa de forma adecuada e correcta todas as tipoloxías textuais.

Estrutura as ideas e dálle fluidez ao discurso oral.

Cústalle expresarse e faino de maneira pouco estruturada.

Exprésase de maneira ordenada e máis ou menos fluída só cando fala de temas moi coñecidos.

Normalmente, pero non sempre, exprésase de maneira fluída, lóxica e ordenada, sexa cal sexa a temática.

Sempre fala de maneira fluída e ordenada, independentemente do tema tratado.

Rúb

ricas

das

uni

dade

s di

dáct

icas

Demostra coñecemento sobre o funcionamento das regras ortográficas e gramaticais.

Adoita cometer bastantes erros ortográficos e/ou gramaticais.

Coñece algunhas regras, pero escribe con bastantes erros.

Comete algún erro, pero demostra un bo coñecemento das regras.

Utiliza normalmente o coñecemento adquirido sobre as regras ortográficas e gramaticais.

Toma consciencia das súas carencias ortográficas.

Non adquiriu o hábito de reflexionar sobre as carencias.

Fai o ditado, pero non fai a autoavaliación do ditado.

Presenta dificultades para decidir cales son as palabras que lle custan máis e cales, menos.

Identifica facilmente as dificultades que ten e que palabras lle son máis fáciles.

Mostra moita consciencia ante a importancia do respecto e a sostibilidade do medio natural.

É pouco consciente da importancia de conservar o medio natural.

Só é consciente da importancia de conservar o medio natural cando llo piden.

As súas actuacións mostran unha certa consciencia ante a conservación do medio natural.

É moi consciente da necesidade dun desenvolvemento harmónico e sostible do medio natural.

Escoita e respecta as opinións dos demais e achega as súas libremente.

Mostra dificultades para escoitar as opinións e non achega as propias.

Achega as súas opinións sen ter en conta as dos demais.

Respecta as opinións dos demais e amósase selectivo/a; e tamén achega as súas.

Escoita e respecta as opinións de todo o mundo e achega as súas con moita corrección.

16

Mat

eria

l com

plem

enta

rio

Indicadores das competencias avaliadas.

Niveis de cumprimento secuenciadossegundoa lóxica da aprendizaxe.

Ademais, inclúense:

• Unrexistroindividualedegrupo.

• Rúbricasdosproxectose habilidades xerais.

• Planificacióndecompetencias e intelixencias múltiples.


12. AVALIACIÓN. PORTFOLIO• Instrumento de avaliación que integra as evidencias do proceso

de aprendizaxe realizado e a súa xustificación.•Diferentes formatos: carpeta, e-portfolio etc.

59

Por

tfol

io e

e-p

orfo

lio

58

O portfolio (arquivo de aprendizaxe): unha potente ferramenta de avaliación

Durante os últimos anos estase xeneralizando o uso de portfolios, tanto no ámbito empresarial coma no educativo. O portfolio é un sistema de avaliación integrado nos procesos de ensinanza e aprendizaxe que habitualmente se desenvolven nas aulas. Consiste na conformación dun arquivo ou carpeta cunha selección reflexiva de evidencias/producións achegadas polo alumno/a ao longo dun período de tempo determinado e que responde a un obxectivo concreto. A presentación pode facerse en soporte papel ou en formato electrónico (neste caso, fálase de e-portfolio).

Os traballos (presentacións, murais, traballos escritos, filmacións...) permítenlle ao alumno/a demostrar as súas aprendizaxes, habilidades ou competencias, á vez que lle posibilitan ao profesor un seguimento do progreso desta aprendizaxe.

Un aspecto moi interesante dos portfolios é que o estudante debe acompañar as súas «evidencias de aprendizaxe» cunha reflexión (intrapersoal) na que xustifique a súa selección e valore o proceso que seguiu no seu percorrido de aprendizaxe (metacognición, aprender a aprender, regulación...). Esta reflexión axú-dalle a tomar consciencia de que e como vai aprendendo, ao mesmo tempo que lle permite regular o seu proceso de aprendizaxe e de estudo.

As tecnoloxías da información e a comunicación (TIC) achegan moitas potencialidades no deseño e na propia elaboración do portfolio. As TIC poden axudar na elaboración das evidencias que conforman o por-tfolio e tamén poden actuar como plataforma base do proceso de ensinanza e aprendizaxe; neste caso, o portfolio quedaría implementado na plataforma mesma.

Elaboración do portfolio

Traballo: tarefas, proxectos, actividades

Selección(reflexiva e estratéxica)

Arquivo-clasificación

Reflexión sobre logrose procesos

(metacognición)

Presentación: exposición pública

INICIO

Primeira avaliaciónSegunda avaliaciónTerceira avaliación

AVALIACIÓNS

INTERNET E TICS

TAREFAS E PROXECTOS

EnlacesProgramas

Tarefas - Proxectos

MEUS TRABALLOSPOR ÁREAS

Lingua e LiteraturaMatemáticasNaturaisMúsicaVisual e PlásticaRelixiónLingua Estranxeira

PortadaPresentaciónAxenda

17

Mat

eria

l com

plem

enta

rio

Ofrécese un e-portfolio on line para recompilar os traballos dos alumnos.

Modelo on line con orientacións para a súa personalización.


13. AVALIACIÓN. INFORME PARA A FAMILIA •Recursos para avaliar por competencias.•Para as familias, información detallada da evolución do alumno.

Avaliación das competencias e intelixencias múltiples

Final

Alto Medio Baixo

1a Av

2a Av

3a Av

1a Av

2a Av

3a Av

1a Av 2a Av 3a Av

1a Av

2a Av

3a Av

1a Av

2a Av

3a Av

1a Av 2a Av 3a Av 1a Av 2a Av 3a Av 1a Av 2a Av 3a Av

Descrición Capacidade de ler diferentes tipos de textos, de comprender o seu significado e de extraer a información. Tamén se basea na capacidade de escribir de maneira clara e estruturada, utilizando as expresións máis axustadas a cada situación e aplicando as normas básicas de puntuación, morfosintaxe e ortografía. A capacidade de comunicación oral (comprensión e expresión) tamén ten unha grande importancia no desenvolvemento desta competencia.

Capacidade de utilizar as ferramentas e os coñecementos matemáticos para resolver problemas na vida cotiá. Require resolver operacións e cálculos numéricos e aplicalos a exercicios sinxelos, así como operar con medidas de lonxitude, superficie, volume e peso. O recoñecemento e a representación de figuras en tres dimensións contribúen ao desenvolvemento desta competencia.

Capacidade de comprender e explicar o mundo natural e o tecnolóxico, e de recoñecer os trazos clave da ciencia e a tecnoloxía actuais. Tamén require habilidade para utilizar o pensamento e o método científico, e para empregar os coñecementos científicos na toma de decisións persoais.

Capacidade de buscar, obter, procesar e comunicar a información de forma eficaz a partir de diversas fontes (incluídas as TIC), e de transformar os datos en coñecemento dispoñible para o seu uso na vida cotiá. Permite aproveitar a información e analizala de forma crítica mediante o traballo autónomo e colaborativo, para conseguir obxectivos valiosos relacionados coa aprendizaxe, o traballo e o ocio.

Capacidade de comprender a realidade social e histórica do mundo actual (a súa evolución, os seus logros e as súas dificultades) e entender os trazos diferenciais das sociedades actuais nas súas dimensións plural, global e local. O desenvolvemento desta competencia baséase na comprensión e na tolerancia, a convivencia entre as persoas e a profesión de forma activa e responsable dos dereitos e os deberes da cidadanía.

Capacidade de creación e expresión artísticas valorando a importancia da expresión creativa das ideas a partir de distintos medios e apreciando a arte e o patrimonio cultural. Tamén se relaciona coa interculturalidade, entendida como interacción respectuosa entre culturas que facilita o enriquecemento mutuo.

Refírese á toma de conciencia das propias capacidades, o seu coñecemento e a eficacia na súa utilización. Relaciónase coa aprendizaxe estratéxica (planificar- regular-avaliar o propio proceso de aprendizaxe) e co uso estratéxico dos recursos e as técnicas de aprendizaxe.

Capacidade de coñecerse e confiar nun mesmo para adquirir compromisos, tomar decisións e asumir responsabilidades. Tamén se relaciona coa innovación, a creatividade e a implicación en iniciativas e proxectos, achegando actitudes activas, esforzo e constancia.

Competencia

Comunicación lingüística

Matemática

Coñecemento e interacción co mundo físico

Tratamento da información e Competencia dixital

Social e cidadá

Cultural e artística

Aprender a aprender

Autonomía e iniciativa persoal

18

Logotipo centro escolar

Boletín de Avaliación

Educación Primaria

Logotipo centro escolar

Alumno/a: ............................

............................

............................

............................

............................

............

Nivel: ................................

............................

............................

........................

Grupo: .........................

Curso: 20...... – 20 .........

1

Mat

eria

l com

plem

enta

rio

Avaliación de todas as competencias esixidas no currículo.

Pautasparaintegrara información das diferentes rúbricas e emitir un informe de competencias.


Nome: ............................................................................................................................................ Data: ............................................

Prob

a 1.

Com

pete

ncia

s

• Onde vai ir a fin de semana do 10 e o 11 de outubro?

aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

• Escribe que día lle toca ir ao dentista. Que día da semana é?


• Que domingo vai comer á casa dos avós?


• Que fin de semana non ten nada marcado no calendario?


• Que número e día da semana é o último venres do mes? Hai algo marcado no calendario?


• Que día é o aniversario da nai?


• Que día da semana non ten nada marcado en todo o mes?


• Que día é a excursión ao zoo?


2 Escribe no calendario:

• Os días da semana que tes clase de lingua.

• Debuxa un 8 os días que traballas co ordenador na escola.

Falar e conversar 3 Conversa cos compañeiros a partir das seguintes preguntas:

• Que actividades extraescolares fas?• Que días? A que hora?• Telas na escola ou noutro centro?• Como te organizas para facer os deberes?

163

Nome: ............................................................................................................................................ Data: ............................................

Prob

a 1.

Com

pete

ncia

s

Ler e escribir 1 Mira este calendario que ten Uxía no seu cuarto.

• Responde as preguntas sobre o calendario.

– Pinta de vermello o luns que cadra en festa.

– Marca os días que Uxía non vai á escola.

• Que día é o anterior ao 1 de outubro? aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa


• Escribe que día é Santa Icía: aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

• Que santa se celebra o 12 de outubro? Que día da semana é?

aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES SÁBADO DOMINGO

1 2 3 4

5 6 7Visita

ao dentista

8 9 10Fin de

semana en

Catoira

11

12Santa Pilar

13 14 15Aniversario

mamá

16 17 18

19Excursión ao

zoo

20 21Santa Icía

22 23 24 25Cea na casa

dos avós

26 27 28 29 30Festa

aniversario Xoán

31

OUTUBRO

162

14. COMPETENCIAS •Propostas de avaliación por competencias.•Contextualización da aprendizaxe.

19

Mat

eria

l com

plem

enta

rio

As probas seguenomodelo PISA.

Inclúe solucionarios.

Probas baseadas en contextos reais de aprendizaxe.


15. EDUCACIÓN EMOCIONAL•Programa graduado para mellorar a xestión das emocións. •Proposta de actividades para desenvolver a autonomía

emocional.

20

Imolo intentar!

Obxectivos•Converteraslimitaciónspersoaisenoportunidadesdecrecemento.•Favoreceraaceptacióndunmesmo.•Traballaraautoconfianza.

Material:papelelapis.

Método de traballo:individualeengrupo.

Tempo:1hora.

Desenvolvemento da actividadeTraballo individual•Pídollesaosmeusalumnosqueescribannunpapelaquelascousasquesegundoelesmesmosfanmal.Pododaralgúnexemplo:Eu non sei nadar ben, eu non sei bailar ben, eu non sei cantar ben, eu non sei correr ben, eu non sei facer amigos etc.

•Deseguido,pídollesquepensenporqueocrenasíerespondanaseguintepregunta:Por que cres que non sabes (nomear a actividade que o neno mencionou)?

•Deixounsminutosparaareflexiónpersoal.

Traballo en grupo•Sentámonosnochanformandounharoda.•Unaun,incluídoeucomoreferentedogrupo,compartiremoscogrupoaslimitaciónsper-soaisqueescribimosnopapel.

•Candoonenoterminedefalarémoiimportantepreguntarlle:— Que podes facer para mellorar ou aprender a (nomear a actividade que o neno mencio-

nou como debilidade)? — Intentaralo? Ou cres que é moi difícil?— Imaxina que o consegues. Como te sentirías? Por que?

Nocasodequealgúnnenononsaibacontestaralgunhadaspreguntas,entretodospodemosaxudarlleabuscarunharesposta.•Parafinalizar,explicoqueásvecespensamosouutilizamosoraciónsnegativasquenospodenfacermoitodanoporquenonnosdeixanfacercousaseademaisfannossentirmal,como«eunonpodo»,«eunonsei»,«sonmoimalo»,«vounofacermal».Estasoraciónspodemossubstituílasporoutrasmáispositivaseascendentes:«vouintentalo»,«ásvecesnonmesaebenperovoumellorando»,«eupodo».

•Podemosescribirestasexpresiónsnunhacartolinaepegalasnalgunhaparededaclaseparaqueaslembremos.Onosoobxectivoéqueosnenosvaianaprendendoarexeitarasoraciónsnegativaseinteriorizaraspositivasporquesonasquenosfacilitanresolverosproblemasenonfuxirparaevitaroesforzo.Endefinitiva,ousodopensamentoalternativoaxúdanosateraospoucosunhavidamáisplena.

Peche da actividadeAntesdedarporconcluídaasesión,pódesellespediraosalumnosquecompletenenvozaltaalgunhasdestasoracións.Podenescribirsenoencerado.

Educ

aciónem

ociona

l:EM

OCIONÁNDONOS

• Aprendín aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

• Sentinme aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

• Gustoume aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

• Non me gustou aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

256

Mat

eria

l com

plem

enta

rio

Actividades para identificar as emocións e favorecera autoconciencia emocional.


Programación Didáctica

1. Introdución 1.1. Xustificación e contextualización da programación 1.2. O proxecto da materia

2. Obxectivos 2.1. Obxectivos de etapa 2.2. Obxectivos da materia. Relación coas competencias 2.3. Obxectivos do terceiro curso da materia. Relación coas competencias

3. Ensinanzas transversais

4. Relación entre Contidos - Criterios de Avaliación – Estándares de aprendizaxe

5. Contidos 5.1. Organización e distribución dos contidos por unidades didácticas.

6. Unidades Didácticas 6.1. Distribución temporal das unidades didácticas

7. Avaliación 7.1. Criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe. 7.2. Criterios de avaliación mínimos esixibles para superar o curso. 7.3. Procedementos e instrumentos de avaliación 7.4. Criterios de cualificación 7.5. Avaliación do proceso de ensinanza-aprendizaxe

8. Atención á diversidade 8.1. Propostas para a adaptación curricular, reforzo, ampliación, actividades multinivel... 8.2. Contidos mínimos esixibles para o terceiro curso.

9. Iniciativa emprendedora 9.1. Capacidades emprendedoras. 9.2. Actividades para promover o desenvolvemento da cultura emprendedora. 9.3. Avaliación.

10. Metodoloxía

11. Organización de espazos

12. Materiais e recursos didácticos

13. Estratexias para incorporar as TIC na aula

14. Estratexias para estimular o interese e o hábito da lectura e desenvolver a expresión oral e escrita

15. Actividades complementarias e extraescolares

16. Procedementos para valorar o axuste entre a Programación Didáctica e os resultados

Programación de Aula

UNIDADE DIDÁCTICA... 1. Obxectivos en termos de competencias. 2. Relación de Contidos – Criterios de Avaliación – Estándares de aprendizaxe. 3. Ensinanzas transversais 4. Actividades de aprendizaxe 5. Outras actividades

• Avaliación Inicial • Actividades de motivación • Competencias e Intelixencias Múltiples • Actividades Complementarias • Atención á diversidade • Avaliación a) Da unidade didáctica b) Das competencias e intelixencias múltiples

6. Actividades de promoción da lectura e desenvolvemento da expresión oral e escrita. 7. Actividades TIC. 8. Cultura emprendedora: Capacidades, actividades e propostas para a avaliación. 9. Mínimos esixibles para unha avaliación positiva 10. Criterios de cualificación 11. Metodoloxía

• Materiais e Recursos • Espazos e tempos • Estratexias metodolóxicas

12. Procedementos e Instrumentos de avaliación • Escritos • Orais • Outros

13. Avaliación da práctica docente 14. Programación de Apoios a Necesidades Educativas Especiais

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA E DE AULAFerramentas para a planificación da materia.Adaptadas á normativa.

21

Prog

ram

ació

n di

dáct

ica e

Pro

gram

ació

n de

aula

Ferramentas para a planificación da materia.

Dispoñiblesparatodas as áreas.Documentosdispoñibles

na web e modificables polo mestre ou mestra.


Actividades competenciaisTipoloxía de actividades para o traballo específico das com-petencias. Son actividades prácticas, situadas en contextos reais que incitan o alumno a poñer en práctica as súas ca-pacidades.

Competencias Saber facer. Actividades relevantes, situadas en contextos reais que integran capacidades de distinta natureza.

E-portfolioPortfolio en soporte dixital.

EstándaresEspecificacións dos criterios de avaliación que permiten de-finir os resultados das aprendizaxes e que concretan, me-diante accións, o que o alumno debe saber, e saber facer, en relación con cada materia. Deben ser observables, medi-bles e avaliables, e permitir graduar o rendemento do logro alcanzado.

Habilidades xeraisCapacidades máis comúns e interdisciplinares que se des-envolven na aula e están estreitamente vinculadas ás com-petencias (comunicación oral/escrita, traballo en equipo...).

Indicadores de competencias e intelixencias múltiplesAs competencias refírense a «capacidades». Para avalialas necesítanse uns indicadores que describan a conduta «ob-servable» e manifesta desa capacidade.

Informe de avaliaciónModelo de comunicación ás familias dos resultados da aprendizaxe dos seus fillos en relación coas competencias. Permite situar sobre unha liña de progreso continuo a situa-ción do alumno respecto da adquisición das distintas com-petencias. Integra as avaliacións das diferentes áreas.

Intelixencias múltiples (H. Gardner)A intelixencia non é algo único e estático; pode traballarse e desenvolverse. Existen diferentes maneiras de ser intelixente (Gardner identificou ata oito tipos de intelixencia).

Mapa competencialDocumento no que figura o desdobramento e a concreción do oito competencias en «dimensións» e «subcompeten-cias».

Niveis de cumprimentoExpresan o grao de calidade amosado polo alumno na exe-cución da capacidade obxecto de avaliación.

PortfolioDocumento persoal do estudante no que incorpora os seus traballos, controis, producións audiovisuais etc. Resulta moi útil para avaliar procesos e resultados de aprendizaxe, á vez que estimula a autoavaliación e a reflexión sobre o proceso seguido.

Programación de aulaPlanificación das intencións educativas da unidade didácti-ca. Ferramenta imprescindible de planificación do traballo diario na clase.

Programación didácticaPlanificación anual do traballo e avaliación dos distintos ele-mentos que compoñen o currículo. É un dos documentos básicos para o traballo do profesorado.

Programar «por competencias»Incorporar as competencias na planificación docente: iden-tificalas, prever como traballalas e como avalialas.

ProxectosO traballo por proxectos constitúe unha estratexia educativa integral que utiliza un enfoque interdisciplinar e promove a aprendizaxe cooperativa. Adoitan responder á estrutura: elec-ción do tema, planificación, desenvolvemento, avaliación.

Rexistro claseTáboa de dobre entrada que relaciona o traballo das compe-tencias cos alumnos da clase.

Instrumento eficaz para o control por parte do mestre/a do progreso dos seus alumnos na adquisición das competencias.

Rexistro individual Matriz que relaciona o mapa competencial (competencias e dimensións) coas unidades didácticas, tarefas e proxectos que se desenvolven na clase. Permite rexistrar as cualifica-cións obtidas polo alumno (nas distintas rúbricas) e facilita a xestión da avaliación das competencias.

Rúbricas de avaliaciónMatriz que permite relacionar os indicadores de avaliación cos niveis de cumprimento, integrando as valoracións cuali-tativa e cuantitativa.

Tarefas integradasSecuencias didácticas organizadas ao redor da execución dunha actividade complexa, relacionadas con distintas áreas, nun contexto o máis real posible e próximo á expe-riencia dos estudantes. Adoitan responder á estrutura: pro-duto final, contexto e xustificación, secuencia de activida-des, síntese.

GLOSARIO

22

Glos

ario



24

rodeira


Documents

Recursos para o mestre Lingua 1 · 2014-04-11 · TALENTIA: é a hora do talento Os mestres e mestras sodes o motor do talento nas aulas. Desde rodeira ache- gámosvos recursos e