Transcript
Page 1: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

CUARTA TEMPORADA -

Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado

LAS SONATAS DE

Domenico Scarlatti

IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE YAGO MAHÚGO

TEODORO ANZELLOTTI LUIGI ATTADEMO MASSIMO SPADANO

Y LUCA GUGLIELMI RAQUEL ANDUEZA Y LA GALANÍA URI CAINE

Page 2: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

IREN

E V

EN

EZIA

NO

IL P

ER

GO

LESE

D

E V

ITO

, CO

UTU

RIE

R, LECH

NER

Y R

AB

BIA

YA

GO

MA

GO

TEO

DO

RO

AN

ZELLO

TTI

LU

IGI

AT

TA

DEM

O

MA

SSIM

O S

PA

DA

NO

Y L

UC

A G

UG

LIE

LM

I

RA

QU

EL A

ND

UE

ZA

Y L

A G

ALA

NÍA

UR

I C

AIN

E

CU

AR

TA

TE

MP

OR

AD

A

-

Cic

lo i

nte

gra

l d

e la

s 555

son

ata

s p

ara

tec

lad

o

LA

S S

ON

ATA

S D

E

Dom

enic

o S

carl

atti

Page 3: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

IREN

E V

EN

EZIA

NO

PIA

NO

9 d

e o

ctu

bre

de 2

014.

Institu

to I

taliano d

e C

ultura

, a las 2

0.0

0 h

ora

s

I

V

en E

uro

pa

(Ita

lia,

Su

ecia

, P

olon

ia,

Fra

nci

a, S

uiz

a, A

lban

ia,

Mon

tene

gro,

Esl

oven

ia,

Ale

man

ia,

Rep

úbli

ca C

heca

, G

ran

Bre

-ta

ña),

Asi

a (V

ietn

am,

Jord

ania

, Is

rael

, C

hina

, Si

ngap

ur,

Indi

a, C

o-re

a),

Áfr

ica

(Tún

ez),

Sud

amér

ica

(Per

ú) y

Am

éric

a (U

sa,

Can

adá)

. E

n Pe

kín

ha si

do n

ombr

ada

mie

mbr

o ho

nora

rio

del B

eijin

g B

ravo

ce M

usic

C

lub

y en

Per

ú ha

rec

ibid

o el

tít

ulo

hono

rífic

o de

“V

isita

nte

dist

ingu

ida”

.

En

2011

ha

debu

tado

en

el T

eatr

o A

lla

Scal

a de

Mil

án.

Ha

gana

do

una

trei

nten

a de

con

curs

os,

naci

onal

es e

int

erna

cion

ales

, de

pia

no.

Ha

sido

sem

ifina

lista

del

pre

stig

ioso

Con

curs

o F

. C

hopi

n de

Var

sovi

a 20

10,

ha s

ido

gana

dora

, en

tre

otro

s, d

el P

rix

Jean

Clo

stre

en

Gin

ebra

, el

seg

und

o pr

emio

en

el B

&B

de

Nue

va Y

ork,

el

prem

io A

. C

ase-

lla e

n el

Pre

mio

Ven

ezia

, 1°

Pre

mio

y G

rand

Pri

x en

el

Tim

de

Parí

s.

Ha

toca

do e

n nu

mer

osas

oca

sion

es p

ara

Rad

io3

en l

os C

onci

erto

s de

l Q

uiri

nal,

para

la R

adio

Sui

sse

Rom

ande

en

Gin

ebra

y p

ara

Rad

io C

lass

ica.

Se h

a tit

ulad

o co

n 10

, cu

m l

aude

y m

enci

ón e

n el

“G

. Pu

ccin

i” d

e G

a-lla

rate

. E

n 20

08 h

a ob

teni

do e

l T

ítul

o A

cadé

mic

o de

II

nive

l en

el

“G.

Ver

di”

de M

ilán

, el

Tít

ulo

de M

úsic

a de

Cám

ara

en l

a A

cade

mia

de

Ímol

a, e

l T

ítul

o de

Per

fecc

iona

mie

nto

en l

a A

ccad

emia

di

S. C

ecili

a de

R

oma

(con

“B

eca

de e

stud

ios

G.

Sino

poli”

ent

rega

da p

or e

l Pr

esid

ente

PR

OG

RA

MA

Bal

das

are

Gal

up

pi

(

-

)

Sona

ta n

° e

n D

o m

ayor

: .

And

ante

.

Alle

gro

.

Alle

gro

Ass

ai

Ott

ori

no

Res

pig

hi

(

-

)

Noc

turn

o

Tch

aik

ovs

ky

(

-

) /

Ple

tnev

(*

)

Suite

de

“El C

asca

nuec

es”

(M

arci

a, D

anza

del

la fa

ta c

onfe

tto,

Tar

ante

lla, I

nter

mez

zo,

Dan

za r

ussa

, Dan

za c

ines

e, A

ndan

te m

aest

oso)

Do

men

ico

Sca

rlat

ti (

-

)So

nata

K

en

la m

enor

Sona

ta K

en S

ol m

ayor

Sona

ta K

en S

ol m

ayor

Sona

ta K

en L

a m

ayor

Sona

ta K

e

n D

o m

ayor

Gia

com

o P

ucc

ini

(

-

)

Ari

e d’

oper

a

(Val

zer

di M

uset

ta, O

mio

bab

bino

car

o,

Che

gel

ida

man

ina,

Mi c

hiam

ano

Mim

ì,

E lu

ceva

n le

ste

lle, N

essu

n do

rma)

© GMR

Page 4: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

IREN

E V

EN

EZIA

NO

PIA

NO

. 9 D

E O

CT

UB

RE D

E 2

014. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

A

NO D

ISIM

UL

A I

RE

NE V

EN

EZIA

NO (

AN

GE

RA,

19

85

) S

U V

ÍNC

ULO E

SP

EC

IAL C

ON

Chopin

, que h

a s

ido s

u c

om

posi

tor fe

tiche d

esde q

ue c

on n

ueve

años

com

enzara

a t

ocar

el

pia

no y

una f

uente

inagota

ble

de insp

iració

n

a lo larg

o d

e t

oda s

u c

arr

era

. A

sí lo d

em

ostr

ó e

n 2

010

dura

nte

la s

em

ifinal

del C

oncurs

o Inte

rnacio

nal de P

iano F

rédéric C

hopin

de V

ars

ovi

a. Cla

ro q

ue

ante

s d

e a

lzars

e c

on u

na t

rein

tena d

e p

rim

ero

s p

rem

ios e

n c

om

peticio

nes

inte

rnacio

nale

s y

de g

anars

e e

l re

speto

de los

jura

dos

del Prix

Jean C

lostr

e e

n

Gin

ebra

, el B

&B

de N

ueva Y

ork

, el P

rem

io V

enezi

a o

el no m

enos p

restigio

so

Tim

de P

arís,

estu

dió

en e

l C

onserv

ato

rio d

e M

úsi

ca G

iuseppe V

erd

i de M

ilán,

bajo

la tute

la d

e E

dda P

onti, y m

ás tard

e e

n la A

cadem

ia N

acio

nal de S

anta

Cecilia

de R

om

a c

on S

erg

io P

ert

icaro

li.

Desde e

nto

nces s

e h

a d

eja

do v

er

en las m

ejo

res s

ala

s y

teatr

os d

el m

undo (

com

o L

a S

cala

de M

ilán,

donde

debutó

en 2

011)

abord

ando u

n a

mplio r

epert

orio, bie

n c

om

o s

olista

, a d

úo

(a m

enudo c

on e

l flautista

Andre

a G

rim

inelli) o

acom

pañando a

difere

nte

s

músi

cos y

form

acio

nes d

e c

ám

ara

.

A M

adrid lle

ga p

ara

inaugura

r la

cuart

a tem

pora

da d

el Cic

lo d

e las

555 S

ona-

tas d

e S

carlatt

i que o

rganiz

a e

l In

stitu

to Ita

liano d

e C

ultura

de M

adrid. U

na

odis

ea y

una o

sadía

(no s

e recuerd

a u

na inte

gra

l pare

cid

a e

n E

spaña) que h

a

reabie

rto e

l debate

en t

orn

o a

l gra

do d

e c

om

patibilid

ad d

el pia

no m

odern

o

y e

l re

pert

orio b

arr

oco. N

o s

e tra

ta, en c

ualq

uie

r caso, de reiv

indic

ar estilo

s

o f

órm

ula

s s

ino d

e c

onfirm

ar

la v

igencia

del le

gado s

carlatt

iano e

n t

oda s

u

dim

ensi

ón. La c

lave

, a fi

n d

e c

uenta

s, está

en e

l in

térp

rete

, en c

ada u

no d

e

los p

ianis

tas y

cla

vecin

ista

s q

ue e

n los ú

ltim

os t

res a

ños h

an p

asado p

or

el

Saló

n d

e A

cto

s del Pala

cio

de A

bra

nte

s, desgra

nando e

l catá

logo K

irkpatr

ick

de S

onata

s ju

nto

a o

tras

part

itura

s de a

uto

res

que influye

ron e

n S

carlatt

i y

de

com

posi

tore

s e

n los q

ue tuvo

esp

ecia

l efe

cto

la m

úsi

ca d

el genio

napolita

no.

Irene V

enezi

ano d

esc

orc

hará

la p

rogra

mació

n c

on la S

onata

nº 5 d

e B

ald

assa

re

Galu

ppi (1

70

6-1

78

5), q

ue a

rranca c

on u

n A

dagio

a m

odo d

e c

ontr

aste

: la

ingenuid

ad m

eló

dic

a d

e e

sta

pre

cio

sa n

ana fre

nte

a la fascin

ació

n a

rmónic

a

que c

ara

cte

riza b

uena p

art

e d

e la m

úsi

ca d

e S

carlatt

i. E

l público a

dve

rtirá

que e

l prim

er m

ovi

mie

nto

de e

sta

part

itura

, popula

rizada e

n s

u d

ía p

or Art

uro

Benedett

i M

ichela

ngeli, com

part

e a

lgo m

ás q

ue la tonalidad (do m

ayo

r) c

on

la f

am

osa S

onata

Sem

plice d

e M

ozart

, com

puesta

casi

al

mis

mo t

iem

po.

El si

guie

nte

Allegro

concede m

ás m

arg

en a

l vi

rtuosi

sm

o, m

ientr

as q

ue e

n e

l

conclu

sivo

Allegro

Assai G

alu

ppi da c

art

a b

lanca a

l in

térp

rete

para

su luci-

mie

nto

. O

casi

ón, la

de e

ste

div

ert

imento

, que n

o d

esapro

vechará

Venezi

ano.

El re

cital continúa c

on e

l vaporo

so y

postd

ebussyano N

octu

rno d

e O

ttorino

Resp

ighi (1

879

-1936), c

om

posi

tor, d

irecto

r y m

usi

cólo

go o

bsesi

onado c

on

de la

Rep

úblic

a, G

. Nap

olita

no, e

n el

Qui

rina

l), to

dos

cum

laud

e y

men

-ci

ón.

En

20

09

ha

obte

nid

o el

tít

ulo

de

Did

ácti

ca d

e la

sica

en

Mil

án.

Toc

a en

dúo

con

el r

enom

brad

o fl

auti

sta

An

dre

a G

rim

inel

li. H

a co

labor

ado

con

im

por

tan

tes

sico

s, e

ntr

e lo

s cu

ales

los

flau

tist

as W

illi

am B

enn

ett,

Dav

ide

For

mis

ano,

An

dre

a O

liva

, Mic

hel

e M

aras

co, c

on e

l pri

mer

fago

t del

Tea

tro

All

a Sca

la V

alen

tin

o Z

ucc

hia

tti; c

on e

l cu

arte

to T

erp

syco

rdes

; con

los

viol

inis

tas

Fra

nce

sca

Deg

o, D

anie

le P

asco

lett

i (C

once

rtin

o d

el T

eatr

o

All

a S

cala

); l

os

ten

ores

Sai

mir

Pir

gu,

Pie

ro M

azzo

cch

etti

; el

gu

itar

rist

a

Em

anu

ele

Seg

re; e

l pia

nis

ta B

run

o C

anin

o. H

a tr

abaj

ado

con

los

dir

ecto

res

de

orqu

esta

: Y

uri

Bas

hm

et, O

vid

iu B

alan

, Ser

gio

Vec

erin

a, M

assi

mil

ian

o

Cal

di,

Gia

nca

rlo

De

Lor

enzo

, Ste

phan

ie P

rador

oux,

Ele

na

Cas

ella

, Rob

erto

Mis

to,

Rob

erto

Bac

chin

i, S

and

ro P

ign

atar

o, L

uig

i D

i F

ron

zo,

Mas

sim

o

Ale

ssio

Tad

dia

, Jad

er B

ign

amin

i, R

ober

to P

asqu

ini, K

eith

Goo

dm

an, P

ier

Car

lo O

rizi

o, V

lad

imir

Eln

er,

Stan

isla

w K

och

anov

ski.

Es

con

seje

ra a

rtís

tica

de

la t

emp

orad

a d

e co

nci

erto

s en

on

colo

gías

“D

ona-

tori

di

mu

sica

”.

Imp

arte

nu

mer

osos

cu

rsos

de

per

fecc

ion

amie

nto

an

ual

es y

est

ivos

.

Es

pro

feso

ra d

e pia

no

en e

l C

onse

rvat

orio

“A

. Sco

ntr

ino”

de

Trá

pan

i.

Page 5: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

la m

úsic

a ital

iana

de

los

sigl

os X

VI a

l XVI

II. L

legó

incl

uso

a pu

blic

ar s

us p

ro-

pias

edi

cion

es d

e Cla

udio

Mon

teve

rdi,

Ant

onio

Viv

aldi

y B

ened

etto

Mar

cello

.

Res

ulta

esp

ecia

lmen

te e

vide

nte

la i

nflue

ncia

de

la m

úsic

a ba

rroc

a en

las

óper

as y

obr

as s

infó

nica

s de

Res

pigh

i, qu

e de

sem

peñó

dur

ante

alg

ún ti

empo

el c

argo

de

dire

ctor

de

la A

cade

mia

de

San

ta C

ecili

a de

Rom

a, d

onde

se

form

ó pr

ecis

amen

te Ir

ene

Vene

zian

o. “

Uno

de

las

aspec

tos

más

impor

tant

es

a la

hor

a de

enf

rent

arte

al in

stru

men

to e

s sa

ber

cal

ibra

r tu

s se

ntim

ient

os”,

reco

noce

la p

iani

sta

de 2

9 a

ños.

“Y

yo s

é qu

e ne

cesi

to e

moc

ione

s fu

erte

s”.

Com

o la

s qu

e si

n du

da d

epar

ará

el a

rreg

lo p

ara

pian

o de

Mik

hail

Ple

tnev

de

la s

uite

del

bal

let de

El c

asca

nuec

es d

e Tc

haik

ovsk

y, im

agin

ativ

o co

ntra

punt

o

pro

pues

to p

or la

pro

pia

artist

a ital

iana

en

su c

ita

con

el p

úblic

o m

adrile

ño.

La

prim

era

Son

ata

que

se e

scuc

hará

ser

á la

K61

en

la m

enor

, la

únic

a es

crita

en la

form

a va

riaci

ón y

una

de

las

men

os re

cono

cibl

es d

el c

ompo

sito

r, en

tant

o

que

recu

pera

alg

uno

de lo

s pr

oced

imie

ntos

del

baj

o co

ntin

uo c

arac

terís

ticos

de

la m

úsic

a pa

ra t

ecla

do d

e pr

inci

pios

del

sig

lo X

VIII, ép

oca

en la

que

el jov

en

Sca

rlatti,

ento

nces

adm

irado

r de

Cor

elli

y Pas

quin

i, se

pro

diga

ba c

omo

inté

rpre

te.

La K

391

en

sol m

ayor

es

una

de la

s so

nata

s m

ejor

div

ulga

das,

gra

cias

en

part

e a

Vlad

imir

Hor

owitz,

que

la in

terp

reta

ba c

on c

iert

a re

gula

ridad

y le

gó u

n ex

cele

nte

regi

stro

, pe

ro t

ambi

én a

la

popu

lar

tran

scrip

ción

par

a gu

itar

ra,

que

ha d

ado

luga

r a u

n ce

nten

ar d

e gr

abac

ione

s. E

lega

nte,

lige

ra y

con

un

mar

cado

car

ácte

r

espa

ñol (n

o ha

y qu

e ol

vida

r qu

e Sca

rlatt

i vi

vió

el ú

ltim

o te

rcio

de

su v

ida

en

Esp

aña)

, la

obra

com

ienz

a co

n va

rias

fras

es d

e ci

nco

nota

s co

mo

cinc

o si

gnos

de int

erro

gaci

ón.

Sól

o as

í se

ent

iend

e la

seg

unda

par

te c

omo

una

resp

uest

a

ocur

rent

emen

te lú

cida

a la

s va

riant

es d

e lo

s te

mas

pre

viam

ente

exp

uest

os.

Las

ver

tigi

nosa

s K

101 e

n la

may

or y

K425 e

n so

l m

ayor

, si

n se

r de

las

más

cono

cida

s, s

on u

n ej

empl

o de

dom

inio

en

la o

rnam

enta

ción

, so

bre

todo

en

lo

que

al e

mpl

eo d

e tr

inos

y m

orde

ntes

se

refie

re. L

a K

95 e

n do

may

or p

erte

nece

a un

a de

las

edic

ione

s B

oivi

n (P

ièce

s po

ur le

cla

veci

n), a

pare

cida

en

Par

ís e

ntre

1741

y 1

746, y

ha s

usci

tado

no

poca

s du

das

sobr

e su

aut

oría

. A p

esar

de

los

recu

rsos

típi

cam

ente

sca

rlatt

iano

s de

la p

artit

ura,

alg

unos

est

udio

sos

sugi

eren

que

pudo

hab

er s

ido

escr

ita

por a

lgún

com

posi

tor f

ranc

és d

e la

mis

ma

époc

a.

La

vela

da s

e ce

rrar

á co

n un

sur

tido

de

arre

glos

par

a pi

ano

de a

rias

de

óper

as

de P

ucci

ni (

Valz

er d

i M

uset

ta y

Che

gel

ida

man

ina

de L

a B

ohèm

e, O

mio

babb

ino

caro

de

Gia

nni S

chic

chi y

E luc

evan

le

stel

le d

e To

sca)

con

el qu

e

Iren

e Ve

nezi

ano

se e

xhib

irá

en s

u ot

ra f

acet

a: l

a de

mae

stra

rep

etid

ora

y

aman

te d

el r

eper

torio

líric

o.

BEN

JAM

ÍN G

. R

OS

AD

O

IREN

E V

EN

EZIA

NO

PIA

NO

. 9 D

E O

CT

UB

RE D

E 2

014. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

A

© GMR

Page 6: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

PR

OG

RA

MA

Il P

ergo

lese

Ogn

e p

ena

cch

iù s

piet

ata

Am

en/

Fac

Ut

Por

tem

Sin

fon

ia f

or v

iolo

nce

llo

Ch

i d

isse

ca

la f

emm

ena

Tre

gio

rni

son

ch

e N

ina

Fre

men

te

In c

omp

agn

ia d

’am

ore

I

In c

omp

agn

ia d

’am

ore

II

Dol

ente

IL P

ER

GO

LESE

MARIA

PIA

DE V

ITO, FR

AN

ÇO

IS C

OU

TU

RIE

R,

AN

JA L

ECH

NER

Y M

ICH

ELE R

AB

BIA

CU

AR

TETO

11

de d

icie

mbre

de 2

014.

Inst

ituto

Ita

liano d

e C

ultura

, a las

20.0

0 h

ora

s

E ECM “I P”,

pro

yect

o d

e M

aria

Pia

De

Vit

o, F

ran

çois

Cou

turi

er,

An

ja L

ech

-

ner

y M

ich

ele

Rab

bia.

Est

e tr

abaj

o, i

nic

ialm

ente

en

carg

ado

por

la

Fon

daz

ion

e P

ergo

lesi

- S

pon

tin

i p

ara

el F

esti

val I

nte

rnac

ion

al h

omón

imo

de

Jesi

, h

a si

do

pre

sen

tad

o, p

or p

rim

era

vez

en s

epti

embr

e d

e 2

011.

Le

han

seg

uid

o n

um

ero

sos

con

cier

tos

en I

tali

a y

en e

l ex

tran

jero

, y

Man

fred

Eic

her

, pat

rón

de

la E

CM

, dec

idió

gra

bar

lo p

ara

su s

ello

, com

o

fin

alm

ente

se

hiz

o e

n e

l A

ud

itor

io d

e la

Rad

io S

uiz

a d

e L

uga

no e

n d

i-

ciem

bre

de

201

2.

Las

rel

ectu

ras

arm

ónic

as y

for

mal

es y

las

tes

itu

ras

inst

rum

enta

les

de

Cou

turi

er, p

ian

ista

y c

omp

osi

tor

fran

cés

de

pol

iéd

rico

s in

tere

ses

(Tar

ko

-

vsk

y Q

uar

tet,

An

ouar

Bra

hem

Tri

o, M

ich

el P

orta

l),

esti

mu

lan

y c

ata-

liza

n e

l en

cuen

tro d

e cu

atro

per

son

alid

ades

fu

erte

s co

n e

xper

ien

cias

en

dif

eren

tes

terr

itor

ios:

el

fras

eo y

el

son

ido i

nco

nfu

nd

ible

s d

e la

vio

lon

-

chel

ista

ale

man

a, A

nja

Lec

hn

er,

soli

sta

de

valí

a ta

nto

en

ám

bit

o c

lási

co

com

o e

n e

l d

e la

sica

im

pro

visa

da

(col

abor

a, e

ntr

e ot

ros,

con

Pat

rici

a

Kop

atch

insk

aja,

Tõn

u K

alju

ste,

Din

o S

alu

zzi

y, h

asta

la

dis

olu

ción

del

ense

mb

le,

con

el

Ro

sam

un

de

Qu

arte

tt).

Mic

hel

e R

abbia

, m

úsi

co e

cléc

-

tico

y e

n c

onst

ante

fer

men

to e

n s

u i

nve

stig

ació

n s

onor

a d

e la

s m

ás d

is-

tin

tas

fuen

tes

y en

su

s p

osi

ble

s el

abor

acio

nes

ele

ctró

nic

as y

de

sen

sibil

i-

dad

del

icad

a e

intr

osp

ecti

va q

ue

lo h

ace

virt

ual

men

te c

apaz

de

toca

r en

© PAULO SEABRA

Page 7: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

cual

qu

ier

con

text

o m

usi

cal

(de

Lou

is S

clav

is a

Mar

ylin

Cri

spel

l).

Mar

ia

Pia

De

Vit

o, c

anta

nte

de

jazz

des

de

siem

pre

atr

aíd

a p

or l

as i

nfi

nit

as

po

sibil

idad

es s

onor

as d

e la

vo

z, c

uyo

s in

tere

ses

se h

an d

irig

ido t

anto

a la

exp

erim

enta

ción

com

o a

la

inve

stig

ació

n s

obre

sica

étn

ica,

bar

roca

,

elec

trón

ica

y al

mu

nd

o d

e la

can

ción

en

cu

alqu

ier

dec

lin

ació

n (

Ral

ph

Tow

ner

, Jo

hn

Tay

lor,

Ste

ve S

wal

low

). E

l m

ater

ial

mu

sica

l d

e P

ergo

lesi

se c

onvi

erte

en

cal

do d

e cu

ltiv

o p

ara

div

erso

s p

roce

dim

ien

tos

e in

jert

os

vari

ado

s: e

l diá

logo

de

imp

rovi

saci

ón s

obre

tes

itu

ras

arm

ónic

as y

est

ruc-

tura

s fl

uid

as y

mu

tab

les,

la

voca

lid

ad b

arro

ca y

el

can

to i

mp

rovi

sad

o,

los

diá

logo

s en

tre

la v

oz

de

De

Vit

o y

la

inst

rum

enta

l d

e L

ech

ner

, en

tre

son

ido

s ac

úst

ico

s, r

itm

os

de

pie

les,

met

ales

, y

un

a el

ectr

ónic

a aé

rea

y

“con

cret

a” q

ue

elab

ora

son

ido

s n

atu

rale

s y

de

sín

tesi

s. A

bri

end

o e

l m

ar-

co d

e p

ágin

as l

íric

as d

el S

tab

at M

ater

, d

anza

s y

aria

s d

e óp

eras

, so

nat

as

par

a vi

olon

chel

o y

fra

gmen

tos

de

pie

zas

inst

rum

enta

les,

a l

a b

úsq

ued

a

de

un

a tr

adic

ión

n p

or i

nve

nta

r.

Mar

ia P

ia D

e V

ito

ha

elab

orad

o ad

emás

la

par

te t

extu

al,

trad

uci

end

o

al n

apol

itan

o en

tre

otro

s “F

ac,

ut

por

tem

Ch

rist

i m

orte

m”

y “Q

uis

est

hom

o, q

ui n

o fl

eret

”, d

el S

taba

t Mat

er, s

elec

cion

and

o ad

emás

en

la v

ersi

ón

orig

inal

nap

olit

ana

“Ogn

i p

ena

più

spie

tata

” y,

de

Lo

Fra

te n

nam

orat

o,

“Ch

i d

isse

ca

la f

emm

ena”

y “

Nu

n s

i ch

ella

ca

io l

assa

je”.

CU

AR

TE

TO

. 11 D

E D

ICIE

MB

RE D

E 2

014. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AIL

PER

GO

LE

SE

FU

E A

LE

SSAN

DR

O S

CA

RLATTI

(1660

-1725),

PA

DR

E D

E D

OM

EN

ICO,

CO

MP

OSIT

OR

pro

lífico y

venera

ble

maest

ro e

n l

os

tiem

pos

de l

a g

loriosa

esc

uela

napolita

na q

ue s

urg

ió a

princi

pio

s del

siglo

XVIII

en I

talia.

Cuenta

n

sus

bió

gra

fos

que la c

asa

de l

os

Scarlatt

i era

en a

quellos

tiem

pos

un h

er-

videro

de m

úsi

cos,

com

posi

tore

s, c

anta

nte

s, lib

retist

as

y esc

enógra

fos

que

acudía

n a

l P

atr

iarc

a y

Cava

liere

arr

ast

rados

por

su v

orá

gin

e c

reativa

. U

nos

para

pedirle

conse

jo o

busc

ando insp

iraci

ón p

ara

su a

rte;

otr

os

para

part

i-

cipar

en a

lguna d

e s

us

últim

as

obra

s para

teatr

o o

en l

os

est

renos

de s

us

innum

era

ble

s se

renata

s, c

anta

tas

y pie

zas

religio

sas.

Haci

a 1

720

irr

um

pió

en e

l panora

ma m

usi

cal italiano u

na n

ueva

horn

ada d

e

com

posi

tore

s. M

uchos

de e

llos

había

n s

ido a

lum

nos

ave

nta

jados

en e

l aula

de A

less

andro

Scarlatt

i del

Conse

rvato

rio d

e S

an P

ietr

o a

Maie

lla.

Tal

es

el caso

de L

eonard

o L

eo,

Nic

ola

Porp

ora

, D

om

enic

o S

arr

o,

Johann A

dolp

h

Hass

e, Leonard

o V

inci

, Fra

ncesc

o F

eo, G

ero

lam

o A

bos,

el pro

pio

Dom

enic

o

Scarlatt

i y

muy

esp

eci

alm

ente

Gio

vanni

Batt

ista

Perg

ole

si (

1710

-1736),

figura

fundam

enta

l en e

l desa

rrollo d

e la ó

pera

ita

liana e

im

puls

or de v

aria-

dos

género

s vo

cale

s de e

stilo n

apolita

no.

Será

pre

cisa

mente

Perg

ole

si e

l pro

tagonis

ta d

el

segundo c

onci

ert

o d

el

Ci-

clo S

carlatt

i en e

sta c

uart

a t

em

pora

da.

El

pro

gra

ma d

e I

l Perg

ole

se r

evi

sa

en c

lave

conte

mporá

nea u

na s

ele

cci

ón d

e a

rias

de ó

pera

del

com

posi

tor

y

recupera

los

pasa

jes

más

conm

ove

dore

s de s

u S

tabat

Mate

r, a

dem

ás

de

alg

unas

danza

s, s

onata

s para

vio

lonchelo

y f

ragm

ento

s de p

ieza

s in

stru

-

menta

les

que p

udie

ron insp

irar, a

princi

pio

s del si

glo

XX, el pre

cioso

ballet

Pulc

inella d

e S

travi

nsk

y. C

ada p

ieza

ha s

ido c

uid

adosa

mente

rest

aura

da

por

la c

anta

nte

ita

liana M

aria P

ia D

e V

ito,

inst

igadora

del

pro

yecto

, y

el

pia

nis

ta f

rancés

Fra

nçois

Coutu

rier, a

uto

r de b

uena p

art

e d

e l

os

arr

eglo

s.

Les

acom

pañan e

n e

ste v

iaje

a lom

os

del barr

oco la v

iolo

nchelist

a a

lem

ana

Anja

Lechner

y el perc

usi

onis

ta ita

liano M

ichele

Rabbia

.

Ante

s de q

ue la g

rabació

n d

e I

l Perg

ole

se p

ara

el

sello a

lem

án E

CM

em

-

peza

ra a

recib

ir e

logio

s de l

a p

rensa

esp

ecia

liza

da,

tanto

en l

as

págin

as

de l

a p

rest

igio

sa r

evi

sta G

ram

ophone c

om

o e

n l

a s

ecció

n d

e c

ríti

cas

de

dis

co d

e T

he G

uard

ian,

el pro

gra

ma f

ue p

rese

nta

do e

n f

orm

a d

e c

oncie

r-

to e

n 2

011

com

o p

art

e d

e la p

rogra

mació

n d

el Fest

ival In

tern

acio

nal P

er-

gole

si S

pontini

de J

esi

, cuyo

esc

enari

o r

eunió

por

prim

era

vez

a c

uatr

o

art

ista

s de m

uy

dif

ere

nte

s pro

cedencia

s y

sensi

bilid

ades

musi

cale

s, p

ero

decid

idos

a exp

erim

enta

r con la

s posi

bilid

ades

sonora

s del

repert

ori

o

perg

ole

siano.

Page 8: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

A a

quel

prim

er

y fr

uctífe

ro c

onci

ert

o e

n I

talia l

e h

an s

eguid

o n

um

ero

sas

aparici

ones

en s

ala

s y

teatr

os

de t

oda E

uro

pa d

ura

nte

una l

arg

a g

ira q

ue

no h

izo s

ino c

onfirm

ar

el

éxi

to d

el

cuart

eto

en e

sta a

ventu

ra.

No s

e h

izo

esp

era

r la

lla

mada d

el

conoci

do p

roducto

r y

jazz

ista

Manfr

ed E

icher, q

ue

term

inó c

onve

nci

éndole

s para

gra

bar

sus

nueve

canci

ones

en e

l Auditorio

de la R

adio

Suiz

a d

e L

ugano.

Allí tr

abaja

ron d

ía y

noche d

ura

nte

un g

élido

dic

iem

bre

de 2

012

que c

ontr

ast

a c

on la c

alidez

del re

sultado d

iscográ

fico y

el calu

roso

reci

bim

iento

del público a

llí donde h

an p

rese

nta

do e

l pro

yecto

.

La c

lave

est

á e

n e

l contr

apunto

de l

os

inst

rum

ento

s en c

onst

ante

diá

logo

con la v

oz,

la c

onfluenci

a d

e los

esp

aci

os

acúst

icos

y lo

s pais

aje

s ele

ctr

óni-

cos

y la

riq

ueza

de t

ext

ura

s de la p

erc

usi

ón.

Reconocen l

os

inte

gra

nte

s de I

l Perg

ole

se q

ue e

l ja

zz h

a s

ido e

l punto

de

part

ida.

Quiz

á p

orq

ue e

n l

os

últim

os

años,

y a

pesa

r de s

u f

orm

aci

ón c

lá-

sica c

om

o s

opra

no,

Maria P

ia D

e V

ito s

e h

a h

echo u

n n

om

bre

dentr

o d

el

género

y m

ás

allá:

en l

os

confines

de l

a f

usi

ón é

tnic

a y

por

los

derr

ote

ros

de l

a m

úsi

ca e

lectr

ónic

a q

ue t

an b

ien c

onoce s

u c

ole

ga M

ichele

Rabbia

,

inté

rpre

te e

cléctico d

onde los

haya

, cuyo

am

plísi

mo e

spectr

o d

e influenci

as

e i

nte

rese

s le

hace e

star

siem

pre

ale

rta y

en c

onst

ante

cre

cim

iento

, ta

l y

com

o d

em

uest

ra s

u d

om

inio

de los

tam

bore

s y

meta

les

en la g

rabaci

ón.

En c

ada u

na d

e las

insp

iradas

vers

iones,

las

rele

ctu

ras

arm

ónic

as

y el tr

a-

tam

iento

ele

ctr

ónic

o d

el in

quie

to C

outu

rier, e

n s

u d

oble

faceta

de p

ianis

ta

y com

posi

tor, c

onsi

guen c

onju

gar

la m

úsi

ca b

arr

oca e

n t

iem

po p

rese

nte

.

Sus

arr

eglo

s si

rven d

e s

oport

e a

la p

ers

onalísi

ma v

oz

de M

aria P

ia D

e V

ito

y dan e

spaci

o a

la i

mpro

visa

ción,

que e

s el

caballo d

e b

ata

lla d

e A

nja

Lechner, c

uyo

fra

seo inconfu

ndib

le p

are

ce e

nsa

nchar lo

s lím

ites

del tiem

po

y perm

ite e

scuchar

dos

mundos

a l

a v

ez.

Y e

s en e

sa c

onfu

sión d

onde e

l

violo

nchelo

se h

ace v

oz

y la

voz

se t

orn

a inst

rum

ento

en u

n p

roceso

en e

l

que las

arias

de ó

pera

se tra

nsf

orm

an e

n c

anci

ones

y lo

s te

xtos

antiguos

se

adapta

n a

la n

arr

ativa

modern

a.

Ha s

ido l

a p

ropia

canta

nte

ita

liana,

que h

a d

edic

ado s

u c

arr

era

tanto

a l

a

inte

rpre

taci

ón c

om

o a

la inve

stig

aci

ón m

usi

coló

gic

a, la

encarg

ada d

e tra

du-

cir lo

s te

xtos

origin

ale

s al napolita

no e

n h

onor al com

posi

tor y

a las

músi

cas

popula

res

de l

a é

poca.

Entr

e o

tros,

Fac,

ut

port

em

Christ

i m

ort

em

y Q

uis

est

hom

o,

qui

non fl

ere

t del

Sta

bat

Mate

r. A

dem

ás,

ha r

ecupera

do l

a v

er-

sión o

rigin

al napolita

na d

e O

gni pena p

iù s

pie

tata

y las

arias

Chi dis

se c

a la

fem

mena y

Nun s

i chella c

a io lass

aje

de la ó

pera

bufa

Lo fra

te ‘nnam

ora

to.

Il P

erg

ole

se e

s un e

xperim

ento

pero

tam

bié

n u

n h

om

enaje

a u

no d

e l

os

gra

ndes

com

posi

tore

s de la

his

toria de It

alia que,

en ple

no si

glo

XVIII,

fue c

apaz

de a

unar

la m

úsi

ca p

opula

r y

la c

ulta e

n u

n m

ism

o e

stilo,

lo

que t

erm

inaría s

iendo u

no d

e l

os

rasg

os

más

cara

cte

ríst

icos

de la e

scuela

napolita

na. Tre

s si

glo

s desp

ués,

Maria P

ia D

e V

ito, Fra

nçois

Coutu

rier, A

nja

Lechner y

Mic

hele

Rabbia

han s

alido a

la b

úsq

ueda d

e u

na n

ueva

tra

dic

ión.

Y la h

an e

ncontr

ado.

BE

NJA

MÍN

G. R

OS

AD

O

CU

AR

TE

TO

. 11 D

E D

ICIE

MB

RE D

E 2

014. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AIL

PER

GO

LE

SE

Page 9: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

YAG

O M

AH

ÚG

O C

HA

RLES

FO

RTEPIA

NO

15

de e

nero

de 2

015.

Inst

ituto

Ita

liano d

e C

ultura

, a las

20.0

0 h

ora

s

E

R

A

,

E

M

-

com

o “A

rtis

ta E

spañ

ol d

el a

ño

201

3”,

Yag

o M

ahú

go n

ace

en

Mad

rid

. D

iscí

pu

lo d

e R

ober

t H

ill,

es l

icen

ciad

o en

in

stru

men

tos

his

tóri

cos

de

tecl

ado

(cla

ve,

fort

epia

no

y ór

gan

o).

Ha

estu

dia

do

tam

bién

con

mae

stro

s co

mo

Ch

rist

oph

e R

ouss

et o

Ken

net

h

Gil

ber

t. E

ntr

e su

s ga

lard

ones

des

taca

n lo

s d

el 3

5º C

oncu

rso

Inte

rnac

ion

al

de

clav

e d

e B

ud

apes

t (H

un

gría

) y

del

13

º co

ncu

rso

de

clav

e d

e B

ruja

s

(Bél

gica

), c

onsi

der

ado

el c

oncu

rso

más

im

por

tan

te d

e m

úsi

ca a

nti

gua.

Ha

sid

o pro

feso

r d

e la

s as

ign

atu

ras

de

clav

e e

inte

rpre

taci

ón h

istó

rica

e

imp

arte

reg

ula

rmen

te c

urs

os y

con

fere

nci

as s

obre

est

a m

ater

ia.

PR

OG

RA

MA

Do

men

ico

Sca

rlat

ti (

-

)

Son

ata

K

en

Do

may

orSon

ata

K

en

fa

men

orSon

ata

K

en

Mi

bem

ol m

ayor

Son

ata

K

en

sol

men

orSon

ata

K

en

La

may

orSon

ata

K

en

la

men

or

An

ton

io S

ole

r (

-

)

Son

ata

en m

i m

enor

Son

ata

en D

o m

ayor

M

anu

el B

lasc

o d

e N

ebra

(

-

)

Son

ata

VSon

ata

VI

Page 10: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

Ha

grab

ado

par

a la

s te

levi

sion

es y

rad

ios

esta

tale

s d

e to

da

Eu

rop

a. S

u p

ri-

mer

dis

co d

e cl

ave,

con

las

obra

s co

mple

tas

del

com

posi

tor

fran

cés

del

si-

glo

XV

III

Pan

crac

e R

oye

r, h

a si

do g

alar

don

ado c

om

o “

Dis

co e

xcep

cion

al

del

mes

” p

or

div

ersa

s re

vist

as e

spec

iali

zad

as (

Sch

erzo

, R

itm

o,

Mel

óm

a-

no…

) y

eleg

ida

com

o u

na

de

las

mej

ore

s gra

bac

ion

es d

e m

úsi

ca c

lási

ca d

el

201

3 p

or

El

Paí

s. S

u ú

ltim

o d

isco

, co

n l

as p

ieza

s d

e cl

avec

ín e

n c

on

cier

to

de

Ram

eau

, es

tá t

enie

nd

o t

ambié

n u

na

exce

len

te a

cogid

a p

or

la c

ríti

ca.

Es

fun

dad

or

y d

irec

tor

del

con

jun

to h

isto

rici

sta

Ímp

etu

s. A

dem

ás d

e su

acti

vid

ad c

om

o c

on

cert

ista

, d

esar

roll

a su

lab

or

ped

agógic

a en

el

con

ser-

vato

rio,

en e

l C

entr

o S

up

erio

r d

e E

nse

ñan

za M

usi

cal

Kat

erin

a G

ursk

a y

com

o c

lave

cin

ista

de

la E

scu

ela

Su

per

ior

de

sica

Rei

na S

ofía

.

FO

RTEPIA

NO

. 15 D

E E

NE

RO

DE 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AYAG

O M

AH

ÚG

O

ALO L

AR

GO D

E S

US T

RE

S P

RIM

ER

AS T

EM

PO

RA

DA

S,

EL C

ICLO S

CA

RL

AT

TI

HA

convo

cado a

los

mejo

res

clave

cinis

tas

y pia

nis

tas

de c

ada e

spe-

cialidad,

de O

ttavi

o D

anto

ne a

Enri

co P

iera

nunzi

, pero

nunca

hast

a a

hora

se h

abía

n a

com

etido l

as

Sonata

s a

l fo

rtepia

no.

Que n

o e

s

el

inst

rum

ento

esp

ecífi

co d

e e

stas

part

itura

s, a

unque e

xist

en p

ruebas

de

que

Sca

rlat

ti l

o usa

ba

ocas

ional

men

te p

ara

com

pon

er.

Quiz

á a

su

pes

ar,

si t

enem

os e

n c

uen

ta q

ue

orden

ó co

nve

rtir

en c

lave

var

ios

for -

tepia

nos

de

la c

olec

ción

pri

vada

de

su m

ecen

as y

alu

mna

la i

nfa

nta

Bár

bar

a de

Bra

ganza

.

Yago

Mah

úgo

(M

adri

d,

1976)

es lic

enci

ado

en c

lave

, fo

rtep

iano

y ór

ga-

no,

adem

ás d

e una

refe

renci

a en

inte

rpre

taci

ón h

istó

rica

de

inst

rum

en-

tos

de

tecl

ado.

Alu

mno

del

gra

n c

lave

cinis

ta y

for

tepia

nis

ta R

ober

t H

ill,

se c

urt

ió c

omo

solis

ta a

l co

nta

cto

de

mae

stro

s de

la t

alla

de

Chri

stop

he

Rou

sset

y K

ennet

h G

ilber

t has

ta h

acer

se c

on e

l pre

mio

esp

ecia

l del

XX

XV C

oncu

rso

Inte

rnac

ional

de

Cla

ve d

e B

udap

est

y la

men

ción

de

hon

or d

el X

III

Con

curs

o de

Cla

ve d

e B

ruja

s, u

no

de

los

cert

ámen

es m

ás

impor

tante

s de

músi

ca a

nti

gua

del

mundo.

Exp

lica

el m

úsi

co m

adrile

ño,

tam

bié

n f

undad

or y

dir

ecto

r del

con

junto

his

tori

cist

a Ím

pet

us,

que

al p

resi

onar

una

tecl

a del

cla

vicé

mbal

o, e

n e

l

inte

rior

de

la c

aja

una

púa

de

plu

ma

de

cóndor

ele

va u

na

cuer

da

y la

punza

de

tal m

aner

a que

se p

roduce

el so

nid

o m

ás d

elic

ado

del

mundo.

Raz

ón p

or l

a cu

al,

aseg

ura

, la

lit

erat

ura

bar

roca

poc

as v

eces

se

pued

e

leer

en l

as s

iete

oct

avas

de

los

Ste

inw

ay m

oder

nos

. “E

stá

clar

o que

el

clav

e y

el f

orte

pia

no

pre

serv

an m

ejor

que

el p

iano

la e

senci

a filo

lógi

ca

de

esta

músi

ca. ¿S

e pued

e in

terp

reta

r una

canta

ta d

e B

ach e

n s

axof

ón?

Por

supuest

o,

y se

guro

que e

l re

sult

ado e

s in

tere

santísi

mo.

Convi

ene

record

ar

que l

as

Sonata

s f

uero

n c

oncebid

as

para

un d

ete

rmin

ado i

ns-

trum

ento

”, s

eñala

.

Mah

úgo

em

ple

ará

un f

orte

pia

no

const

ruid

o por

Kei

th H

ill e

n 2

011,

ré-

plic

a de

uno

de

los

inst

rum

ento

s que

utiliz

ó M

ozar

t en

su é

poc

a. “

Pos

ee

un a

mplio

ran

go d

inám

ico,

car

ácte

r ro

bust

o ad

emás

de

una

mec

ánic

a

vien

esa

que

per

mit

e ca

mbio

s de

colo

r en

los

reg

istr

os a

gudos

”, c

omen

-

ta e

l in

térp

rete

. S

u p

eculia

r so

nor

idad

res

ult

a es

pec

ialm

ente

idón

ea

par

a ob

ras

de

Hay

dn,

Moz

art

y B

eeth

oven

. A

unque

en e

ste

caso

ser

virá

de

puen

te e

ntr

e dif

eren

tes

sensi

bili

dad

es m

usi

cale

s del

sig

lo X

VII

I. “

Y

ésa

es la

verd

ader

a ra

zón d

el f

orte

pia

no

en e

ste

conci

erto

: co

nec

tar

las

sonat

as d

e S

carl

atti

con

las

de

Sol

er y

De

Neb

ra”,

afirm

a.

Page 11: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

Anto

nio

Sole

r (1

72

9-1

78

3)

estu

dió

en E

l E

scori

al con S

carl

att

i, a

unque

no h

ace f

alt

a c

onocer

este

dato

para

apre

cia

r la

influencia

que e

jerc

el

ento

nces c

om

posi

tor

de l

a c

ort

e e

spañola

en s

us S

onata

s. L

as d

os

inclu

idas e

n e

l pro

gra

ma (

la n

º 139

en m

i m

enor

y l

a n

º 134

en d

o

mayor)

no s

ólo

son t

ard

ías (

estr

uctu

radas e

n t

res m

ovi

mie

nto

s y

muy

pró

xim

as y

a a

la f

orm

a s

onata

) si

no a

dem

ás r

ecié

n d

escubie

rtas p

or

el

musi

cólo

go E

nri

que I

goa e

n u

na n

ueva e

dic

ión c

ríti

ca p

ublicada h

ace

sólo

unos m

eses. S

u e

str

eno e

n u

na s

ala

de c

oncie

rto m

adrile

ña s

erv

irá

sin d

uda p

ara

arr

oja

r m

ás luz s

obre

este

peri

odo c

lave e

n la h

isto

ria d

e

la m

úsi

ca.

Dis

cíp

ulo

tam

bié

n d

e S

carl

att

i, M

anuel

Bla

sco d

e N

ebra

(175

0-1

78

4)

com

bin

ó m

agis

tralm

ente

su h

ere

ncia

natu

ral

española

con l

as f

orm

as

import

adas d

el com

posi

tor

italiano.

Mahúgo a

bord

ará

dos d

e s

us S

ona-

tas d

e m

adure

z (

la n

º 5

en f

a s

oste

nid

o m

enor

y l

a n

º 6

en m

i m

enor)

,

en l

as q

ue,

siguie

ndo l

a lín

ea d

e A

nto

nio

Sole

r (c

on e

squem

as A

dagio

-

Pre

sto y

Adagio

-Allegro

, re

specti

vam

ente

, y u

na e

str

uctu

ra b

ási

ca d

el

tipo A

-B;

A-B

-A),

se a

nuncia

una p

rim

itiv

a f

orm

a s

onata

. A

pesar

de

su t

em

pra

na m

uert

e,

De N

ebra

abri

ó c

am

ino a

muchos c

om

posi

tore

s

poste

riore

s c

on u

n p

rolífico legado q

ue s

e c

alc

ula

en m

ás d

e 1

70

obra

s.

En c

uanto

a l

os c

rite

rios d

e s

ele

cció

n d

e l

as S

onata

s d

e S

carl

att

i del

pro

gra

ma,

Mahúgo re

conoce haber

pri

ori

zado la

s re

lacio

nes to

nale

s

y la

s si

milit

udes esté

ticas a tr

avés del

fort

epia

no,

pero

ta

mbié

n la

s

em

ocio

nes y

los r

ecuerd

os d

e s

u i

nfa

ncia

. N

o h

ay q

ue o

lvid

ar

que l

as

Sonata

s f

uero

n c

oncebid

as o

rigin

alm

ente

com

o e

jerc

icio

s p

ara

cla

ve.

“Volv

er

a e

llas a

hora

me h

a p

erm

itid

o r

evi

vir

alg

unas d

e m

is p

rim

era

s

experi

encia

s m

usi

cale

s”,

com

enta

Mahúgo,

que p

ara

lela

mente

a s

u a

c-

tivi

dad c

om

o c

oncert

ista

enseña c

lave e

n M

adri

d e

n e

l C

entr

o S

uperi

or

de E

nseñanza M

usi

cal

Kata

rina G

urs

ka y en la

E

scuela

S

uperi

or

de

Músi

ca R

ein

a S

ofía.

Las tr

es prim

era

s pie

zas del

pro

gra

ma pert

enecen al

volu

men de la

rein

a d

e 1

74

2 (

Venecia

XIV

), d

onde s

e r

ecogen a

lgunas d

e las lla

madas

“sonata

s fl

ori

das”

. Todo u

n r

eto

para

el in

térp

rete

, no t

anto

por

su c

om

-

ple

jidad técnic

a (lo

s p

asaje

s m

ás d

ifíc

iles p

ueden tocars

e s

in n

ecesi

dad

de c

ruzar

las m

anos)

com

o p

or

la e

moció

n y

el ri

esgo q

ue s

ugie

ra c

ada

orn

am

ento

. “E

s p

refe

rible

salt

ars

e a

lguna n

ota

de la p

art

itura

–asevera

el fo

rtepia

nis

ta– a

nte

s q

ue s

ucum

bir

al vi

rtuosi

sm

o m

ecanic

ista

y c

om

-

pla

cie

nte

”. L

a v

ert

igin

osa K

347

en s

ol m

enor

(del catá

logo V

enecia

VII

)

es u

n a

rrebato

meló

dic

o, m

ientr

as q

ue la K

45

3 e

n la m

ayor

(Münste

r II

)

se p

resta

a u

n e

stilo

canta

bile m

uy a

decuado a

las p

osi

bilid

ades e

xpre

-

sivas d

el fo

rtepia

no. La K

45

6 e

n la m

enor (V

enecia

XI)

, con s

u e

scri

tura

refinada y

tra

nspare

nte

, serv

irá d

e c

ulm

inació

n y

sín

tesi

s a

los e

serc

izi.

En s

u r

ecie

nte

debut

dis

cográ

fico c

om

o c

lavecin

ista

para

el

sello B

ri-

llia

nt

Cla

ssi

cs,

Yago M

ahúgo ha re

copilado el

prim

er

libro

de pie

zas

para

cla

vecín

de Joseph-N

icola

s-P

ancra

ce R

oye

r, com

posi

tor

francés

del

XVII

I. E

l dis

co e

n c

uesti

ón h

a r

ecib

ido e

xcele

nte

s c

ríti

cas e

n l

as

págin

as d

e r

evi

sta

s e

specia

lizadas (

Scherz

o,

Ritm

o,

Meló

mano…

) y f

ue

sele

ccio

nado p

or

El

País

com

o u

no d

e l

os m

ejo

res d

iscos d

e m

úsi

ca

clá

sica d

e 2

013.

Tam

bié

n s

u ú

ltim

a g

rabació

n,

un s

urt

ido d

e p

iezas d

e

cla

ve e

n c

oncie

rto d

e R

am

eau,

pre

cis

am

ente

cuando s

e c

um

ple

n 2

50

años d

e l

a m

uert

e d

el

auto

r de L

es I

ndes g

ala

nte

s, e

stá

tenie

ndo u

na

exc

ele

nte

acogid

a.

BE

NJA

MÍN

G. R

OS

AD

O

FO

RTEPIA

NO

. 15 D

E E

NE

RO

DE 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AYAG

O M

AH

ÚG

O

Page 12: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

TEO

DO

RO

AN

ZELLO

TTI

ACO

RD

N

12

de f

ebre

ro d

e 2

015.

Inst

ituto

Ita

liano d

e C

ultura

, a las

20.0

0 h

ora

s

T A

C

, P,

ha

cria

do e

n l

os

alre

ded

ore

s d

e B

aden

-Bad

en y

ha

estu

dia

do e

n

las E

scue

las S

uper

iore

s de

mús

ica

de K

arls

ruhe

y T

ross

inge

n ba

jo

la d

irec

ción

de

Jürg

en H

aber

man

n y

de H

ugo

Not

h. H

a ga

nado

num

e-ro

sos

conc

urso

s in

tern

acio

nale

s de

aco

rdeó

n. C

omo

solis

ta h

a ac

tuad

o en

im

port

ante

s fe

stiv

ales

(A

mst

erda

m,

Ham

burg

o, B

erlín

, B

ruse

las,

Col

o-ni

a, D

onau

esch

inge

n, F

lore

ncia

, Milá

n, L

os A

ngel

es, L

ondr

es, L

ucer

na,

Nue

va Y

ork,

Par

ís,

Prag

a, R

oma,

Sal

zbur

go,

Seúl

, V

enec

ia,

Vie

na,

Tok

-yo

, Tor

onto

, Var

sovi

a, Z

uric

h) y

ha

cola

bora

do c

on p

rest

igio

sas o

rque

stas

(K

öln

er-R

un

dfu

nk-

Sin

fon

ieor

ches

ter,

Kon

zert

hau

sorc

hes

ter

Ber

lin

, SW

R

Sin

fon

ieor

ches

ter

Fre

ibu

rg,

SW

R S

info

nie

orch

este

r St

utt

gart

, N

DR

Or-

ches

ter

Ham

burg

, Dre

sdn

er P

hil

har

mon

ie, D

euts

che

Rad

ioph

ilh

arm

onie

Saa

rbrü

cken

, Sy

mph

onie

orch

este

r d

es B

ayer

isch

en R

un

dfu

nk,

OR

F O

r-

ches

ter

Wie

n, R

adio

-Sym

phon

ie-O

rches

ter

Lju

blija

na)

. Teo

dor

o A

nze

llott

i

es u

no

de

los

soli

stas

de

acor

deó

n m

ás c

ual

ifica

dos

a n

ivel

inte

rnac

ion

al. S

u

nom

bre

está

est

rech

amen

te l

igad

o al

ren

acim

ien

to d

el a

cord

eón

, a

par

tir

de

los

años

och

enta

.

Tra

s el

est

ren

o m

un

dia

l d

e la

Seq

uenz

a X

III

per

fisar

mon

ica

de

Lu

cian

o

Ber

io,

en 1

995,

en

el

De

Doel

en d

e R

otte

rdam

, T

eod

oro

An

zell

otti

ha

inte

rpre

tad

o es

ta c

omp

osic

ión

con

en

orm

e éx

ito

en l

os f

esti

vale

s m

ás c

o-

noc

idos

de

tod

o el

mu

nd

o.

PR

OG

RA

MA

Do

men

ico

Sca

rlat

ti (

-

)

Son

ata

K

Son

ata

K

Nad

ir V

asen

na

(*

)

„nol

i m

e T

ange

re“

(

)

Do

men

ico

Sca

rlat

tiSon

ata

K

Son

ata

K

Son

ata

K

Sal

vato

re S

ciar

rin

o (*

)V

agab

ond

e bl

u (

)

Do

men

ico

Sca

rlat

tiSon

ata

K

Son

ata

K

Lu

cian

o B

erio

(

-

)

Seq

uen

za X

III

(ch

anso

n)

(

/

)

Page 13: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

Ha

inte

rpre

tad

o en

est

ren

o ab

solu

to m

ás d

e 3

00

pie

zas

com

pu

esta

s ex

-

pre

sam

ente

par

a él

por

los

com

pos

itor

es G

eorg

e A

per

ghis

, Lu

cian

o B

erio

,

Bri

ce P

ause

t, H

ein

z H

olli

ger,

Tos

hio

Hos

akaw

a, M

ich

ael J

arre

ll, M

auri

cio

Kag

el, G

erar

d P

esso

n, M

atth

ias

Pin

tsch

er, W

olfg

ang

Rih

m, S

alva

tore

Sci

a-

rrin

o, M

arco

Str

opp

a, J

örg

Wid

man

n,

Han

s Z

end

er y

otr

os.

Med

ian

te e

l

emple

o d

e té

cnic

as e

xtre

mas

, de

reci

ente

imple

men

taci

ón, h

a am

pli

ado

las

pos

ibil

idad

es s

onor

as d

el in

stru

men

to e

n u

na

med

ida

que

ante

rior

men

te s

e

ten

ía p

or i

mp

osib

le, c

onvi

rtié

nd

ose

en fi

gura

de

cult

o d

el n

uev

o ac

ord

eón

y pio

ner

o d

e u

n n

uev

o p

anor

ama

aud

itiv

o.

Teo

dor

o A

nze

llot

ti e

s pro

feso

r en

la

Esc

uel

a ar

tíst

ica

sup

erio

r d

e B

ern

a

y, d

esd

e 2

002

, ta

mbi

én e

n l

a E

scu

ela

sup

erio

r d

e m

úsi

ca d

e F

ribu

rgo.

Ha

grab

ado

CD

con

com

pos

icio

nes

de

J. S

. B

ach

, D

. Sca

rlat

ti,

L.

Jan

acek

, J.

J. F

rob

erge

r, E

. Sat

ie,

M.

Kag

el,

M.

Pin

tsch

er,

M.

Hid

algo

, F.

Yas

ud

a, J

.

J. F

rob

erge

r, S

. Sci

arri

no

y J.

Cag

e p

ara

el s

ello

Win

ter&

Win

ter,

L.

Ber

io

par

a D

GG

AC

OR

DEÓ

N.

12 D

E F

EB

RE

RO

DE 2

014. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

ATEO

DO

RO

AN

ZELLO

TTI

EL É

XIT

O D

E L

AS SONATAS D

E S

CA

RLATTI S

E D

EB

E E

N B

UEN

A M

ED

IDA A S

U V

ER

SATIL

IDA

D.

Y e

s que, adem

ás

de las

habituale

s in

terp

reta

cio

nes

en c

lave

y p

iano

modern

o d

e e

stas

part

itura

s, e

xist

e u

n n

utr

ido c

atá

logo d

e a

rreglo

s y

vers

iones

de las

Sonata

s para

guitarr

a,

arp

a y

acord

eón.

Inst

rum

ento

, est

e

últim

o,

que e

n l

as

últim

as

décadas

ha i

rrum

pid

o c

on f

uerz

a e

n l

as

sala

s

de c

oncie

rto e

insp

irado u

n c

recie

nte

núm

ero

de e

stre

nos

de c

om

posi

tore

s

conte

mporá

neos.

Uno d

e s

us

mayo

res

impuls

ore

s ha s

ido,

sin d

uda,

Teo-

doro

Anze

llott

i (A

pulia,

1959), p

rota

gonis

ta d

el

cuart

o c

oncie

rto d

el

Cic

lo

Scarlatt

i del In

stituto

Ita

liano d

e C

ultura

de M

adrid.

Para

Anze

llott

i, q

ue e

s de o

rigen i

taliano a

unque s

e c

rió e

n l

os

alrededo-

res

de B

aden-B

aden y

est

udió

en l

as

Esc

uela

s Superiore

s de K

arlsr

uhe y

Tro

ssi

ngen, la

s S

onata

s goza

n d

e u

na s

uert

e d

e inte

mpora

lidad. “C

ada u

na

de l

as

555

kas

es

una lla

ve m

aest

ra q

ue a

bre

mil p

uert

as:

del

cla

sicis

mo

del

siglo

XVIII

a l

as

vanguard

ias

de n

uest

ros

día

s”,

exp

lica.

El

crite

rio d

el

pro

gra

ma n

o o

bedece a

pauta

s est

éticas

o f

orm

ale

s, m

ás

allá d

el

cará

cte

r

em

inente

mente

ita

liano d

e l

os

com

posi

tore

s. “

Salv

ando t

odas

las

dis

tan-

cia

s, m

e a

treve

ría a

decir q

ue l

os

cuatr

o c

om

part

en u

n i

nsa

cia

ble

inte

rés

por

la m

úsi

ca d

e s

u t

iem

po,

llám

ese

popula

r, f

olc

lórica o

de v

anguard

ia,

y

una a

rrolladora

pro

yecció

n h

acia

el fu

turo

”.

Abrirá

n e

l concie

rto l

as

Sonata

K6

en f

a m

ayo

r, d

e e

xubera

ncia

s rítm

icas

y aires

dancís

ticos,

y l

a K

457

en l

a m

ayo

r, q

ue p

one d

e m

anifi

est

o u

na

mayo

r est

iliz

ació

n a

rmónic

a y

sentido d

e las

rela

cio

nes

tonale

s que e

n los

prim

ero

s ese

rciz

i. A

nze

llott

i em

ple

ará

un a

cord

eón d

e b

oto

nes

y la

part

itura

origin

al. “

No h

e r

ealiza

do n

ingún a

rreglo

”, a

seve

ra.

“La r

iqueza

cro

mática

del

acord

eón p

erm

ite t

ocar

cada n

ota

que a

pare

ce e

n e

l papel. L

o i

mpor-

tante

es

no t

rata

r de e

mula

r el so

nid

o d

el cla

vicém

balo

y lle

var

las

Sonata

s

a t

u t

err

eno”.

Desd

e a

llí pondrá

rum

bo a

las

altura

s de N

oli m

e tangere

, de

Nadir V

ase

nna (1970), d

esc

rita

com

o u

n v

iaje

por

los

sentidos

y la

s posi

bi-

lidades

exp

resi

vas

del acord

eón, que v

erá

por prim

era

vez

la luz

en M

adrid.

La s

iguie

nte

tern

a d

e S

onata

s la

inte

gra

n la K

474

en m

i bem

ol m

ayo

r (t

odo

un d

err

oche d

e i

ngenio

en c

uanto

al

em

ple

o d

e a

ppoggia

tura

s la

rgas

se

refiere

), l

a K

105

en s

ol

mayo

r (u

n c

laro

scuro

arm

ónic

o d

e r

em

inis

cencia

s

popula

res

que a

lude a

la p

olifo

nía

rítm

ica d

el baile e

spañol) y

la K

262

en s

i

mayo

r (c

uyo

únic

o m

ovi

mie

nto

en v

ivo c

ontiene a

lguno d

e los

mom

ento

s de

mayo

r cala

do p

oético d

el

com

posi

tor).

A c

ontinuació

n,

sonará

Vagabonde

blu

(20

00), d

e S

alv

ato

re S

cia

rrin

o (

19

47), c

om

posi

tor

muy

fam

ilia

riza

do

con e

l le

gado s

carlatt

iano q

ue e

n l

os

últim

os

años

ha c

onfiado v

arios

de

sus

est

renos

a A

nze

llott

i. “

Est

e n

uevo

pro

yecto

de c

ola

bora

ció

n s

urg

ió d

e

Page 14: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

AC

OR

DEÓ

N.

12 D

E F

EB

RE

RO

DE 2

014. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

ATEO

DO

RO

AN

ZELLO

TTI

una s

erie d

e im

pro

visa

cio

nes

que h

ice e

n c

asa

de S

cia

rrin

o a

part

ir d

e t

res

acor

des

de

séptim

a bás

icos

”.

En e

l úl

tim

o tr

amo

de

conci

erto

, se

esc

uch

arán

las

Sonata

s K

28

4 e

n s

ol

may

or y

la

K101

en l

a m

ayor

. La

prim

era

recu

erda

a l

os r

ondós

par

a cl

a-

vicé

mbal

o fr

ance

ses

de

la é

poc

a (a

l es

tilo

de

Cou

per

in)

y es

una

de

las

esca

sas

Sonata

s del

cat

álog

o (jun

to a

las

K265

y K

351,

los

mov

imie

ntos

suel

tos

y va

riac

iones

tem

pra

nas,

las

cin

co f

uga

s y

los

dos

sol

os d

e ór

gano)

que

no

se a

just

an a

la

form

a bi

naria.

La

segu

nda

, de

la q

ue

exis

ten v

aria

s

vers

iones

par

a gu

itar

ra y

arp

a, e

s de

una

luci

dez

mel

ódic

a ap

abul

lant

e qu

e

va c

ambi

ando

de

colo

r en

los

difer

ente

s re

gist

ros

del

inst

rum

ento

.

Com

o tr

aca

final

, el

púb

lico

mad

rile

ño

disf

ruta

rá d

e Sequenza

XIII

(19

95),

que

lleva

la

firm

a de

una

figu

ra f

unda

men

tal

de

la v

angu

ardi

a m

usi

cal

de

la s

egun

da m

itad

del

sig

lo X

X.

Qui

so L

uci

ano

Ber

io (

1925

-20

03)

que

la

resp

onsa

bilid

ad d

el e

stre

no

de

esta

origi

nal par

titu

ra e

n R

otte

rdam

rec

aye-

ra e

n las

man

os d

e su

col

ega

Teod

oro

Anz

ello

tti, q

ue

ha insp

irad

o m

ás d

e

30

0 o

bra

s deb

idas

a c

ompos

itor

es d

e la

tal

la d

e H

einz

Hol

liger

, M

aurici

o

Kag

el,

Mic

hael

Jar

rell,

Isa

bel

Mun

dry

, M

atth

ias

Pin

tsch

er,

Wol

fgan

g R

ihm

,

Mar

co S

trop

pa,

Jör

g W

idm

ann y

Han

s Ze

nder

, en

tre

otro

s. “

Ant

es d

e Se-

quenza

XIII ya

hab

ía rec

urr

ido

al a

cord

eón e

n o

tras

par

titu

ras,

per

o si

empre

apar

ecía

cam

uflad

o en

tre

un g

rupo

de

inst

rum

ento

s”, re

conoc

ería

el pro

pio

Ber

io. “F

ue

tras

una

con

vers

ació

n c

on A

nzel

lott

i qu

e m

e dec

idí a

inve

stig

ar

en lo

s or

ígen

es p

opul

ares

de

este

inst

rum

ento

, qu

e ab

arca

des

de

los

tango

s

de

Arg

entina

has

ta las

can

cion

es d

e la

cla

se o

bre

ra ita

liana

”.

Teod

oro

Anz

ello

tti ha

dem

ostr

ado

ser

uno

de

los

solis

tas

de

acor

deó

n m

ás

cual

ifica

dos

del

pan

oram

a in

tern

acio

nal, a

dem

ás d

e un

pio

ner

o en

el

uso

de

nuev

as t

écni

cas

de

inte

rpre

taci

ón.

Su n

ombre

est

á es

trec

ham

ente

li-

gado

al r

enac

imie

nto

del

aco

rdeó

n e

n l

a déc

ada

de

los

ochen

ta y

a s

u

pau

latina

inco

rpor

ació

n e

n l

os p

rogr

amas

de

conci

erto

. El

reper

torio

que

man

eja

abar

ca m

ás d

e tr

es s

iglo

s: d

e la

s Variacio

nes

Gold

berg

de

Bac

h a

Cheap Im

itation d

e Jo

hn C

age,

pas

ando

por

los

uni

vers

os s

onor

os d

e Ja

ná-

cek

y Lig

eti, t

al y

com

o at

estigu

an s

us

num

eros

as g

rabac

iones

par

a el

sel

lo

Win

ter&

Win

ter.

Exi

gent

e y

per

fecc

ioni

sta

hast

a la

méd

ula,

Anz

ello

tti ha

gan

ado

num

eros

os

concu

rsos

int

erna

cion

ales

de

acor

deó

n, a

ctuad

o co

mo

solis

ta e

n f

estiva

les

de

todo

el m

undo

(de

Los

Ánge

les

a D

onau

esch

inge

n) y

col

abor

ado

asid

ua-

men

te c

on las

alg

unas

de

las

orqu

esta

s m

ás p

rest

igio

sas

de

Euro

pa

(com

o

las

Orq

ues

tas

Sin

fóni

ca d

e B

erlín

, de

la R

adio

de

Bav

iera

y S

tutt

gart

, de

la

SW

R d

e B

aden

-Bad

en y

Friburg

o, y

la

Fila

rmón

ica

de

Dre

sde)

. E

s ad

emás

pro

feso

r en

la

Esc

uel

a A

rtís

tica

Sup

erio

r de

Ber

na y

, des

de

20

02, ta

mbi

én

impar

te c

lase

s de

acor

deó

n e

n la

de

Frib

urg

o.

BE

NJA

MÍN

G. R

OS

AD

O

Page 15: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

LUIG

I AT

TAD

EM

OG

UIT

AR

RA

16

de a

bril de 2

015.

Inst

ituto

Ita

liano d

e C

ultura

, a las

20.0

0 h

ora

s

C

de

su g

ener

ació

n,

Lu

igi

Att

adem

o in

icia

su

tra

yect

oria

art

ísti

ca

lice

nci

ánd

ose

terc

ero

en e

l “C

onco

urs

In

tern

atio

nal

d’E

xécu

tion

Mu

sica

le”

de

Gin

ebra

de

1995

. Nac

ido

en la

esc

uel

a d

el g

uit

arri

sta-

com

po-

sito

r A

nge

lo G

ilar

din

o, e

ntr

e su

s m

aest

ros

se e

ncu

entr

an G

iova

nn

i Gu

anti

,

Juli

us

Kal

mar

, A

less

and

ro S

olbi

ati

y E

mil

ia F

adin

i.

Se

lice

nci

ó en

Fil

osof

ía c

on u

na

tesi

s so

bre

la i

nte

rpre

taci

ón m

usi

cal,

y h

a

pu

blic

ado

div

erso

s ar

tícu

los

de

cará

cter

mu

sico

lógi

co y

est

étic

o. C

olab

ora

con

rev

ista

s es

pec

iali

zad

as y

ha

pre

sen

tad

o su

tra

baj

o en

Rad

io3

y R

adio

Tos

can

a C

lass

ica.

Ha

grab

ado

die

z C

D, e

ntr

e el

los,

alg

un

os m

onog

ráfi

cos

ded

icad

os a

las

Son

atas

de

Dom

enic

o Sca

rlat

ti,

a J.

S.

Bac

h,

a la

s ob

ras

PR

OG

RA

MA

Do

men

ico

Sca

rlat

ti (

-

)

Son

ata

K

Mod

erat

o e

Can

tabi

le; M

inue

tto

Man

uel

de

Fal

la (

-

)H

omen

aje

a la

tu

mba

de

Cla

ud

e D

ebu

ssy

Joaq

uín

Tu

rin

a (

-

)F

and

angu

illo

Do

men

ico

Sca

rlat

ti

Son

ata

K

C

anta

bile

Son

ata

K

A

ndan

teSon

ata

K

A

ndan

te e

can

tabi

le -

Alle

gris

sim

o

Fed

eric

o M

ore

no

To

rro

ba

(

-

)

Noc

turn

o

Do

men

ico

Sca

rlat

ti

Son

ata

K

A

ndan

teSon

ata

K

A

llegr

o

Ro

ber

to G

erh

ard

(

-

)

Fan

tasí

a

To

mas

Mar

co (

)

Fan

tasí

a so

bre

Fan

tasí

a

Do

men

ico

Sca

rlat

ti

Son

ata

K

Min

uett

oSon

ata

K

A

llegr

o

© ILARIA COSTANZO

Page 16: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

inéd

itas

en

con

trad

as e

n e

l A

rch

ivo d

e Seg

ovi

a y

a lo

s Q

uin

teto

s d

e L

uig

i

Bocc

her

ini.

La

revi

sta

Gu

itar

Rev

iew

de

Nu

eva

York

le

ded

icó,

a fi

nal

es

de

20

07,

un

a en

trev

ista

volv

ien

do a

pu

bli

car

algu

nas

de

sus

gra

bac

ion

es.

Com

o m

usi

cólo

go,

en o

ctu

bre

de

20

02

se

ha

hec

ho c

argo

de

la c

atal

oga-

ción

de

los

man

usc

rito

s se

govi

anos,

hal

lan

do o

bra

s d

esco

noci

das

de

auto

-

res

com

o T

ansm

an, P

ahis

sa, C

assa

y pu

blic

and

o lu

ego

el c

atál

ogo

en la

revi

sta

esp

añol

a “L

a R

oset

a” (

20

08)

. D

edic

a gr

an p

arte

de

su a

ctiv

idad

a

la m

úsi

ca d

e cá

mar

a y

a pro

yect

os m

onog

ráfi

cos,

en

tre

ésto

s la

gra

bac

ión

inte

gral

de

las

Suit

es p

ara

laú

d d

e B

ach

(pu

blic

ada

en 2

011

por

Bri

llia

nt

Cla

ssic

s) y

un

pro

yect

o so

bre

Pag

anin

i y la

sica

con

tem

por

ánea

(qu

e h

a

sid

o ya

pre

sen

tad

o en

Ber

lín

, V

ien

a y

Nu

eva

Yor

k, a

sí c

omo

en e

l F

esti

val

MiT

o en

su

ed

ició

n 2

012)

. En

los

últ

imos

os h

a im

par

tid

o se

min

ario

s y

con

cier

tos

en l

a R

oyal

Aca

dem

y of

Mu

sic

de

Lon

dre

s (2

010,

201

1, 2

013,

201

4),

en

la

Mel

bou

rne

Un

iver

sity

sob

re e

l re

per

tori

o d

e A

nd

rés

Seg

ovia

(201

0),

mie

ntr

as q

ue

en 2

011

fu

e in

vita

do

en e

l pre

stig

ioso

Fes

tiva

l d

e la

Gu

itar

Fou

nd

atio

n o

f A

mer

ica,

don

de

pre

sen

tó u

n p

rogr

ama

ded

icad

o a

la m

úsi

ca b

arro

ca.

En

tre

sus

pro

yect

os m

ás r

ecie

nte

s, e

stá

la p

ubl

icac

ión

de

la a

nto

logí

a y

del

CD

con

las

obr

as c

onte

mp

orán

eas

par

a gu

itar

ra d

e-

dic

adas

a P

agan

ini

(Ed

. Si

nfo

nic

a) y

la

inte

gral

de

las

obra

s d

e N

icco

Pag

anin

i p

ara

guit

arra

sol

a, i

nte

rpre

tad

as p

or p

rim

era

vez

ínte

gram

ente

con

un

a gu

itar

ra d

e la

ép

oca

(Bri

llia

nt,

201

3). E

ste

año

la r

evis

ta A

mad

eus

le h

a d

edic

ado

el n

úm

ero

de

may

o, c

on l

a pu

blic

ació

n d

e u

n C

D m

ono

-

gráfi

co s

obre

Fer

nan

do

Sor

.

Es

pro

feso

r en

el I

SSM

G. D

oniz

etti

de

Bér

gam

o y

cola

bor

a h

abit

ual

men

-

te c

on H

EM

de

Gin

ebra

y L

ausa

na.

LA O

BR

A D

E D

OM

ENIC

O S

CAR

LATT

I ESTÁ

IND

ISO

LU

BLEM

EN

TE L

IGAD

A A

LA E

SCRIT

UR

A P

AR

A te

cla-

do. É

l des

arro

lló u

na té

cnic

a y

un e

stilo

úni

cos

para

el c

lave

, no

obst

ante

, par

te

de e

sta

unic

idad

aho

nda

sus

raíc

es e

n la

con

tigüi

dad

de S

carla

tti c

on la

mús

ica

popu

lar e

spañ

ola.

Es

prec

isam

ente

Man

uel d

e Fa

lla q

uien

señ

ala,

en

su te

xto

dedi

cado

al o

rigen

del

can

te jo

ndo,

cóm

o Sc

arla

tti fu

e el

úni

co m

úsic

o qu

e in

tuyó

, ant

es d

el s

iglo

XX

(y a

ntes

que

Deb

ussy

) la

riq

ueza

de

la h

eren

cia

mus

ical

ibér

ica.

Y t

ambi

én,

más

reci

ente

men

te,

una

de la

s m

ás im

port

ante

s es

peci

alis

tas

en S

carla

tti.,

Emilia

Fad

ini,

confi

rma

la in

tuic

ión

de K

irkpa

trick

con

un

estu

dio

en e

l que

dem

uest

ra la

pro

xim

idad

de lo

s m

ater

iale

s m

usic

ales

del

flam

enco

con

ele

men

tos

de la

esc

ritur

a “s

carla

ttian

a”.

Y es

en

este

esp

acio

don

de s

e in

trodu

ce la

gui

tarr

a, n

o po

r ca

sual

idad

, ic

ono

de la

mús

ica

popu

lar e

spañ

ola.

En

1935

And

rés

Sego

via,

que

fue

uno

de lo

s gu

itarr

ista

s m

ás

inno

vado

res

del s

iglo

XX,

inau

gura

una

tend

enci

a qu

e co

ntin

úa a

ún h

oy, c

on la

prá

ctic

a

de la

tran

scrip

ción

. Alg

unas

Son

atas

, ele

gida

s de

ent

re la

s m

ás c

erca

nas

a lo

s co

lore

s

de la

gui

tarr

a, d

e he

cho

encu

entra

n oc

asió

n pa

ra re

nova

r su

rique

za y

exp

resi

vida

d en

las

seis

cue

rdas

, y y

a es

legí

timo

espe

rar,

en u

n pr

ogra

ma

de m

úsic

a pa

ra g

uita

rra,

la

pres

enci

a de

est

e au

tor,

divi

dido

ent

re o

rigen

nap

olita

no e

influ

enci

a ib

éric

a.

No

es c

asua

l, po

r lo

tan

to,

la id

ea d

e un

ir al

guna

s pá

gina

s si

gnifi

cativ

as d

e la

li-

tera

tura

par

a gu

itarr

a de

l sig

lo X

X a

esta

s tr

ansc

ripci

ones

, co

n la

idea

de

mos

trar

cóm

o la

sen

sibi

lidad

al s

onid

o y

al c

olor

, ina

ugur

ada

por D

ebus

sy a

inic

ios

del s

iglo

,

sea

para

lela

al r

edes

cubr

imie

nto

en la

gui

tarr

a de

est

e ge

nio

italia

no d

el s

iglo

XVI

II.

Har

án d

e co

ntra

punt

o a

las

joya

s m

usic

ales

de

Scar

latti

, sel

ecci

onad

as d

e en

tre

las

Sona

tas

más

pró

xim

as a

l leg

uaje

de

la g

uita

rra,

obv

iam

ente

el H

omen

aje

de M

a -

nuel

de

Falla

, prim

era

obra

sig

nific

ativ

a de

un

com

posi

tor

no g

uita

rris

ta e

n el

sig

lo

XX,

ver

dade

ro p

unto

de

part

ida

del r

enac

imie

nto

de la

lite

ratu

ra d

e la

gui

tarr

a. C

on

él, ot

ros

dos

auto

res

–Joa

quín

Tur

ina

y Fe

deric

o M

oren

o To

rrob

a- q

ue e

scrib

iero

n

en la

mis

ma

époc

a (a

ños

vein

te)

insp

irado

s po

r Se

govi

a y

por

el r

edes

cubr

imie

nto

de la

iden

tidad

mus

ical

esp

añol

a. E

n hi

poté

tica

cont

inui

dad

con

él, d

os a

utor

es q

ue

se in

spira

ron

en la

mis

ma

poét

ica

mus

ical

. Su

mús

ica,

ric

a en

fuer

tes

cont

rast

es y

en c

laro

scur

os t

ípic

amen

te “

scar

latti

anos

”, m

anifi

esta

una

sin

gula

r pr

oxim

idad

. El

cont

empo

ráne

o To

mas

Mar

co e

scrib

e de

hec

ho p

ensa

ndo

y re

-pen

sand

o (a

trav

és

de u

na o

pera

ción

de

herm

enéu

tica

com

posi

tiva)

la F

anta

sia

(195

4) d

el c

atal

án R

o -

bert

o G

erha

rd, h

acie

ndo

una

oper

ació

n qu

e re

cuer

da e

n to

do la

de

la tr

ansc

ripci

ón,

que

exam

ina

la p

osib

ilida

d de

ren

ovar

el m

ater

ial m

usic

al y

a es

crito

(y

por

lo tan

to

se c

onoc

e), d

ándo

le u

na n

ueva

vid

a a

trav

és d

el s

onid

o de

un

nuev

o in

stru

men

to.

LU

IGI A

TTA

DEM

O

GU

ITA

RR

A.

16 D

E A

BR

IL D

E 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

ALU

IGI

ATTA

DEM

O

Sca

rlatt

i y E

spañ

aLa

inve

nció

n “

scar

latt

iana

” y

su infl

uenc

ia e

n la

mús

ica

del si

glo

XX p

ara

guitar

ra

Page 17: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

MA

SSI

MO

SPA

DA

NO

LU

CA

GU

GLI

ELM

I

VIO

LÍN

Y C

LAVI

CÉM

BALO

7 d

e m

ayo

de 2

015.

Inst

ituto

Ita

liano d

e C

ultura

, a las

20.0

0 h

ora

s

Mas

sim

o Spad

ano.

Vio

lín

N

L (I)

“C

L

en s

u p

ais.

Más

tar

de

obtu

vo e

l dip

lom

a d

e so

list

a en

la U

niv

er-

sid

ad d

e U

trec

ht

baj

o l

a gu

ia d

e V

ikto

r L

iber

mn

an y

Ph

ilip

pe

Hir

sch

hor

n.

Com

o co

nce

rtin

o y

soli

sta

ha

actu

ado

en d

isti

nta

s fo

rmac

ion

es e

n la

s m

ás

impo

rtan

tes s

alas

de

Eur

opa,

Est

ados

Uni

dos,

Am

éric

a de

l Sur

, Asi

a, Á

fric

a y

Ori

ente

Med

io.

Ha

actu

ado

en l

os f

esti

vale

s y

tem

pora

das

de B

erlín

, Sa

lzbu

rgo,

Milá

n,

Parí

s, M

adri

d, R

oma,

Mon

tpel

lier,

Wie

sbad

en,

Am

ster

dam

, Fl

oren

cia,

B

arce

lona

, Mun

ich,

Nap

flion

…co

n V

icto

ria

Mul

lova

, Max

im V

enge

rov,

co

n K

atia

y M

arie

lle L

abéq

ue, C

rist

ian

Zac

hari

as ,

Enr

ico

Din

do, A

lexa

n-de

r L

onqu

ich

así c

omo

con

Ger

ard

Dep

ardi

eu y

Ale

ssan

dro

Bar

icco

.

Ded

ica

gran

par

te d

e su

act

ivid

ad a

la m

úsic

a an

tigu

a co

n in

stru

men

tos

orig

inal

es y

a s

u in

vest

igac

ión,

par

tici

pand

o en

la

edic

ión

de n

umer

osos

vo

lúm

enes

de

mús

ica

barr

oca

con

la C

amer

ata

Anx

anum

, orq

uest

a ita

liana

de

la c

ual e

s m

iem

bro

fund

ador

.

PR

OG

RA

MA

Lu

igi

Bo

cch

erin

i (

-

)

Sona

ta o

p.

G

en

Si b

may

or

Alle

gro

con

mot

o-ad

agio

-pre

sto

assa

i

Do

men

ico

Sca

rlat

ti (

-

)So

nata

K

en

fa m

enor

3/4

Lu

igi

Bo

cch

erin

i So

nata

op.

G

en D

o m

ayor

A

llegr

o co

n sp

irit

o-la

rgo-

tem

po d

i m

inue

tto

Do

men

ico

Sca

rlat

tiSo

nata

K

en

mi m

enor

Alle

gro

3/4

Lu

igi

Bo

cch

erin

i So

nata

op.

G

in S

i b m

ayor

Mod

erat

o- a

llegr

o

Do

men

ico

Sca

rlat

tiSo

nata

K

en

Re

May

or 3/8

Do

men

ico

Sca

rlat

tiSo

nata

K d

eest

en

re m

enor

“F

anda

ngo”

3/4

Lu

igi

Bo

cch

erin

i So

nata

op.

G

e

n so

l men

or

Alle

gro

mol

to-c

anta

bile

ma

con

un p

oco

di m

oto-

pres

to a

ssai

© MARCO BORGGREVE

Page 18: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

VIO

LÍN

Y C

LAVIC

ÉM

BA

LO

. 7 D

E M

AYO

DE 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AM

AS

SIM

O S

PA

DA

NO

Y L

UC

A G

UG

LIELM

I

Des

de

199

4 e

s co

nce

rtin

o d

e la

Orq

ues

ta S

infó

nic

a d

e G

alic

ia y

sie

m-

pre

com

o co

nce

rtin

o h

a co

lab

orad

o co

n la

Orc

hes

tra

Moz

art

dir

igid

a p

or

Abb

ado,

l’O

rch

estr

e N

atio

nal

de

Lyo

n,

l’Acc

adem

ia d

i San

ta C

ecil

ia d

e

Rom

a, O

rch

estr

e d

e C

ham

bre

de

Lau

san

ne,

Orq

ues

ta C

iud

ad d

e G

ran

ada,

Sin

fón

ica

de

Ten

erif

e, T

eatr

e L

iceu

, T

eatr

o R

eal

y co

n g

rup

os

bar

roco

s

com

o, l

’En

sem

ble

Bar

oqu

e d

e L

imoge

s co

n C

hri

stof

Coi

n,

l’E

nse

mble

Zefi

ro, H

esp

erio

n X

X y

Les

Con

cert

de

Nat

ion

con

Jor

di S

aval

l, “C

ham

bre

Ph

ilar

mon

iqu

e” d

irig

ida

por

Em

man

uel

Kri

vin

e y

Orf

eo 5

5 c

on N

ath

alie

Stu

tzm

an.

En

Cam

bray

se

le c

once

dió

en

1996

el t

ítu

lo h

onor

ífico

“L

aure

ate

Juve

ntu

s”.

Ha

grab

ado

dis

cos

con

dis

tin

tos

sell

os

Deu

tsch

e G

ram

mop

hon

e, S

ony,

Opu

s 11

1, B

ongi

ovan

ni,

y A

uvi

dis

Ast

rèe

y co

n e

sta

últ

ima

ha

reci

bid

o u

no

de

los

mas

des

taca

dos

reco

noci

mie

nto

s d

isco

grafi

cos,

“C

hoc

Mu

siqu

e”,

por

su

gra

bac

ión

de

son

atas

de

Rei

ckar

d.

Con

la

Cam

erat

a B

occ

her

ini,

ense

mbl

e fu

nd

ado

por

él m

ism

o, h

a gr

abad

o d

e lo

s tr

es c

uar

teto

s d

e J.

C.d

e

Arr

iaga

par

a el

sel

lo N

axos.

Con

el

En

sem

ble

Zefi

ro h

an s

alid

o re

cien

-

tem

ente

dos

CD

de

Con

cier

tos

de

Moz

art

y d

e co

nci

erto

s d

e F

asch

con

inst

rum

ento

s or

igin

ales

par

a el

sel

lo H

arm

onia

Mu

nd

i.

Dip

lom

ado

en d

irec

ción

de

orqu

esta

en

Ita

lia

con

el M

º D

onat

o R

enze

tti,

des

de

el 1

995

es

dir

ecto

r m

usi

cal y

art

ísti

co d

e la

Orq

ues

ta d

e C

ámar

a d

e la

Sin

fón

ica

de

Gal

icia

con

la c

ual

ha

dir

igid

o d

esd

e el

cla

sici

smo

has

ta S

tra-

vin

sky

y co

nte

mp

orán

eos

esp

añol

es. E

n s

u a

ctiv

idad

de

dir

ecto

r ta

mbi

én a

dir

igid

o la

Aca

dem

y of

An

cien

t M

usi

c en

Ale

man

ia, O

rqu

esta

Sin

fón

ica

de

Gal

icia

, la

Orq

ues

ta C

iud

ad d

e G

ran

ada,

la

Orq

ues

ta S

infó

nic

a d

e V

alle

s

en e

l P

alau

de

Bar

celo

na,

la

Orq

ues

ta d

o N

orte

de

Por

tuga

l, P

forz

hei

m

Kam

mer

Orc

hes

ter,

Orq

ues

tra

Sin

fón

ica

de

San

rem

o, O

rqu

esta

Sin

fón

ica

de

Bil

bao

, G

eorg

ish

Kam

mer

orch

este

r ,

Orq

ues

ta d

e E

xtre

mad

ura

en

tre

otra

s y

en l

os F

esti

vale

s d

e L

eón

, d

e Sal

aman

ca,

Moz

art

Fes

tiva

l. E

n e

l

Fes

tiva

l R

ossi

ni

de

Bad

-Wil

bad

ha

dir

igid

o la

Op

era

“Ser

Mar

can

ton

io,

de

la c

ual

rec

ien

tem

ente

ha

sali

do

un

CD

con

Nax

os.

Toc

a co

n u

n J

opep

h C

ontr

eras

175

5 y

un

Jos

eph

Alb

ani

170

0 c

a.

Luca

Gug

lielm

i. Clavicémbalo

L G

, ,

inte

nsa

act

ivid

ad p

rofe

sion

al i

nte

rnac

ion

al q

ue

incl

uye

con

cier

tos

com

o in

térp

rete

de

clav

e, c

lavi

cord

io, ó

rgan

o y

fort

epia

no,

la c

ola-

bor

ació

n c

on im

por

tan

tes

figu

ras

del

pan

oram

a co

nce

rtís

tico

(Jo

rdi S

aval

l,

Cec

ilia

Bar

toli

, Il

Gia

rdin

o A

rmon

ico)

, la

act

ivid

ad d

e d

irec

tor

de

coro

y

dir

ecto

r d

e or

ques

ta, l

a co

mp

osic

ión

y la

ped

agog

ía (

ESM

uC

, Bar

celo

na)

.

Alu

mn

o d

e Se

rgio

Pas

teri

s y

de

Gar

y G

rad

en p

ara

la d

irec

ción

, fu

e as

iste

nte

de

An

ton

i R

os M

arb

á, V

icto

r P

ablo

Pér

ez,

Gio

van

ni

An

ton

ini, G

ottf

ried

von

der

Gol

tz y

Jor

di

Sav

all. D

espu

és d

e es

tud

iar

en e

l C

onse

rvat

orio

de

su c

iud

ad,

en 1

99

9 f

sele

ccio

nad

o p

ara

el C

urs

o E

xtra

ord

inar

io d

e D

i-

recc

ión

con

Car

lo M

aria

Giu

lin

i.

Ha

cola

bor

ado

com

o cl

avec

inis

ta y

org

anis

ta c

on l

a O

rch

estr

a Si

nfo

nic

a

Naz

ion

ale

del

la R

AI

baj

o d

irec

tore

s co

mo

Jeff

rey

Tat

e, R

afae

l Frü

bec

k d

e

Bu

rgos

, R

ober

to A

bb

ado,

Rob

ert

Kin

g y

Ton

Koo

pm

an.

En

el

20

01 d

ebu

tó c

omo

dir

ecto

r en

Tu

rín

con

el

Cor

o d

ella

RA

I en

la

Pet

ite

Mes

se S

olen

nel

le d

e R

ossi

ni y

al a

ño

sigu

ien

te d

irig

ió e

l Req

uie

m d

e

Moz

art

en B

olon

ia. E

n e

l 201

0 d

ebutó

con

la O

rch

estr

a R

egio

nal

e T

osca

na

por

in

vita

ción

de

Ald

o B

enn

ici

con

la

Sin

fon

ía N

r. 3

9 d

e M

ozar

t.

Ha

sid

o pro

feso

r d

e cl

ave,

org

ano,

for

tepia

no

y or

ques

ta b

arro

ca/c

lási

ca e

n

los

Cu

rsos

de

sica

An

tigu

a d

e P

amp

arat

o (I

tali

a), S

an F

eliu

de

Gu

ixol

s

(Cat

alu

nya

), B

arb

aste

(F

ran

cia)

y e

n U

rbin

o (I

tali

a).

Par

alel

amen

te t

ambi

én d

esar

roll

a u

na

gran

act

ivid

ad i

nte

rnac

ion

al c

omo

soli

sta

de

clav

e/ór

gan

o y

com

o ac

omp

añan

te d

e ar

tist

as e

ntr

e lo

s qu

e d

es-

taca

n C

ecil

ia B

arto

li,

Sar

a M

inga

rdo,

Ch

rist

oph

Pré

gard

ien

, G

iuli

ano

Car

mig

nol

a, P

aolo

Pan

dol

fo y

Jor

di

Sav

all.

Ha

grab

ado

más

de

cin

cuen

ta C

Ds

par

a lo

s m

ás p

rest

igio

sos

sell

os d

isco

-

gráfi

cos

com

o D

ecca

, Tel

dec

, Deu

tsch

e H

arm

onia

Mu

nd

i, A

ccen

t, A

rcan

a,

etc.

Rec

ien

tem

ente

, su

s gr

abac

ion

es d

e la

“V

aria

cion

es G

old

ber

g” d

e B

ach

y d

e la

s “S

onat

e p

er g

rave

cem

bal

o” d

e P

asqu

ini h

an s

ido

gala

rdon

adas

con

el D

iap

ason

d’O

r.

Es

Pro

feso

r d

e C

lave

, Baj

o C

onti

nu

o e

Inst

rum

ento

s d

e te

cla

his

tóri

cos

en

la E

scol

a Su

per

ior

de

Mu

sica

de

Cat

alu

nya

(E

SMu

C),

Bar

celo

na.

Page 19: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

VIO

LÍN

Y C

LAVIC

ÉM

BA

LO

. 7 D

E M

AYO

DE 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AM

AS

SIM

O S

PA

DA

NO

Y L

UC

A G

UG

LIELM

I

A P

RIN

CIP

IOS D

EL S

IGLO X

VII

I, L

A C

OR

TE D

E M

AD

RID

REU

NIÓ

A U

N B

UE

N N

ÚM

ER

O

de a

rtis

tas ita

lianos q

ue im

port

aro

n a

la c

apit

al

el

esp

lendor

na-

pol

itan

o de

la é

poc

a. P

or s

us

calle

s ad

oquin

adas

pas

earo

n d

u-

rante

alg

ún t

iem

po e

l gra

n c

astr

ato

Carlo B

rosc

hi

Far

inel

li, e

l cé

lebre

poe

ta y

lib

retist

a Pie

tro

Met

asta

sio

y co

mpos

itor

es t

an i

lust

res

com

o

Nic

ola

Con

fort

o y

Luig

i B

occherini. C

uando e

ste

últim

o l

legó a

Esp

aña

en p

leno a

dve

nim

iento

de l

a c

asa d

e B

orb

ón,

Scarlatt

i llevaba m

ás d

e

die

z a

ños m

uert

o.

Boccherini

era

ento

nces u

n j

ove

n c

om

posi

tor

de 2

5

años,

adm

irador

de S

carlatt

i, c

uya

músi

ca n

o d

eja

ría d

e s

onar

dura

nte

todo e

l re

inado d

e C

arlos I

II.

El

sexto

concie

rto d

el

Cic

lo S

carlatt

i corr

erá

por

cuenta

del

violinis

ta

Massi

mo S

padano y

del cla

vecin

ista

Luca G

uglielm

i, q

ue h

an p

repara

do

un p

rogra

ma p

uente

entr

e S

carlatt

i y B

occherini. “

Escuchando l

a m

ú-

sica d

e a

mbos c

om

posi

tore

s s

e p

ueden a

pre

cia

r si

militudes d

e e

stilo

y

punto

s d

e e

ncuentr

o e

n lo q

ue s

e h

a v

enid

o a

lla

mar

el ‘e

stilo

madrile

ño’

de l

a e

scuela

napolita

na”,

cuenta

el

violinis

ta.

“B

occherini

no s

ólo

ha

sido u

no d

e los g

randes m

úsi

cos d

e todos los tie

mpos, si

no q

ue s

u v

asto

legado i

nstr

um

enta

l nos p

erm

ite c

onecta

r el

violín c

on l

as S

onata

s de

Scarlatt

i”.

Para

Guglielm

i la

afluencia

de m

úsi

cos i

talianos e

n M

adrid

fue e

l cald

o d

e c

ultiv

o p

erf

ecto

para

el

flore

cim

iento

cultura

l de E

spa-

ña

al c

alor

de

las

nuev

as c

orrien

tes

esté

tica

s it

alia

nas

. “D

e S

carlat

ti a

Boc

cher

ini, p

asan

do

por

Jac

ome

Fac

co y

Fra

nci

sco

Cor

selli

, la

esc

uel

a

italiana s

e c

onvi

rtió

en u

na m

oda.

Todo e

l m

undo q

uería e

scuchar

mú-

sica n

apolita

na”.

De B

occherini

(174

3-1

80

5)

inte

rpre

tará

n varias de su

s S

onata

s para

tecla

do y

vio

lín O

p.

5 (G

25

en s

i bem

ol m

ayo

r, G

26

en d

o m

ayo

r, G

27

en s

i bem

ol

mayo

r y G

29

en s

ol

menor)

, in

terc

ala

das c

on l

as S

onata

s

K69

en f

a m

enor, K

19

8 e

n m

i m

enor, K

14

5 e

n r

e m

ayo

r y l

a K

. deest

en r

e m

enor

‘Fandango’

de S

carlatt

i. A

unque e

n l

as S

onata

s O

p.

5 r

e-

suen

an tem

as y

ritm

os e

spañ

oles

, cu

enta

n los

cro

nis

tas

de

la é

poc

a que

Boccherini

las e

scribió

en P

arís,

ciu

dad q

ue v

isit

aba r

egula

rmente

en

com

pañía

de s

u a

mig

o e

l vi

olinis

ta F

ilip

po M

anfr

edi, y

dedic

ó la p

art

itura

a la c

lave

cin

ista

fra

ncesa A

nne L

ouis

e B

oyvi

n. “En p

lena fascin

ació

n p

or

las p

osi

bilid

ades e

xpre

sivas d

el

cla

ve,

Boccherini

abre

cam

ino a

l vi

olín

con u

n n

uev

o tipo

de

escr

itura

pre

curs

ora

de

técn

icas

, co

lore

s y

text

ura

s

venid

eras

”, e

xplic

a S

pad

ano.

Com

o quie

ra q

ue

a lo

lar

go d

el s

iglo

XVII

I, e

l fo

rtep

iano

de

Bar

tolo

meo

Cristo

fori

(quie

n i

deó u

n m

ecanis

mo q

ue p

erm

itía

golp

ear

las c

uerd

as

con m

acillo

s p

uls

ados a

variada i

nte

nsi

dad p

or

tecla

s q

ue v

olv

ían a

su

posi

ció

n o

rigin

al) f

ue d

esp

lazando p

aula

tinam

ente

al

cla

ve d

e l

os s

alo

-

nes y

sala

s d

e c

oncie

rto,

las S

onata

s O

p.

5 n

o f

uero

n i

nm

unes a

esta

transi

ció

n y se adapta

ron al

nuevo

in

str

um

ento

. “La prim

era

edic

ión

apare

ce t

itula

da c

om

o S

onata

s p

ara

cla

vecín

y v

iolín –

exp

lica G

ugliel -

mi–

pero

será

el pro

pio

Boccherini quie

n e

n la e

dic

ión c

orr

egid

a d

e s

us

últim

os a

ños h

aga m

enció

n a

l fo

rtepia

no,

que e

mitía

mejo

r el sonid

o”.

BE

NJA

MÍN

G.

RO

SA

DO

Page 20: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

RA

QU

EL A

ND

UE

ZA

Y L

A G

ALA

NÍA

SO

PR

AN

O +

EN

SEM

BLE

Encarg

o d

el In

stituto

Ita

liano d

e C

ultura

de M

adrid

4 d

e junio

de 2

015. In

stituto

Ita

liano d

e C

ultura

, a las

20.0

0 h

ora

s

L G

imp

orta

nte

s d

el p

anor

ama

mu

sica

l esp

añol

act

ual

. Fu

nd

ada

en e

l añ

o

201

0 p

or R

aqu

el A

nd

uez

a y

Jesu

s F

ern

ánd

ez B

aen

a, s

u fi

nal

idad

es

inte

rpre

tar

sica

bar

roca

, ta

nto

del

sig

lo X

VII

com

o d

el X

VII

I, e

n b

ase

a u

nos

cuid

ados

pri

nci

pio

s h

isto

rici

stas

y a

post

and

o p

or c

olab

orar

con

los

mej

ores

sico

s ta

nto

esp

añol

es c

omo

de

otra

s n

acio

nal

idad

es,

tod

os

ello

s

esp

ecia

liza

dos

en e

ste

rep

erto

rio.

Su

s m

iem

bros

form

an p

arte

de

orqu

esta

s

y gr

up

os

pre

stig

ioso

s a

niv

el m

un

dia

l, co

mo

L’A

rpeg

giat

a, H

esp

èrio

n X

XI,

Al A

yre

Esp

añol

, O

rqu

esta

Bar

roca

de

Sev

illa

, P

riva

te M

usi

cke,

Orc

hes

tra

of

the

Age

of

the

En

ligh

tmen

t, e

tc.

Com

o ej

e ce

ntr

al d

el g

rup

o cu

enta

n c

on l

a

sopra

no

Raq

uel

An

du

eza,

la

cual

es

invi

tad

a re

gula

rmen

te a

los

aud

itor

ios

y

fest

ival

es m

ás i

mp

orta

nte

s d

el m

un

do.

La

Gal

anía

hiz

o s

u d

ebu

t co

n g

ran

éxi

to e

n l

a C

ated

ral

de

Pam

plo

na

con

el S

tab

at M

ater

de

Per

gole

si,

y rá

pid

amen

te c

om

enzó

a e

star

pre

sen

te e

n

los

más

pre

stig

ioso

s au

dit

ori

os

y fe

stiv

ales

de

Eu

rop

a: A

ud

itori

o N

acio

nal

de

Mad

rid

, D

euts

chla

nd

Rh

einV

ok

al,

Cu

ltu

r C

asin

o B

ern

a, K

onze

rth

aus

de

Ber

lín

, W

DR

Köln

, S

ain

t M

ich

el e

n �

iéra

che,

MA

Fes

tiva

l d

e B

ru-

jas,

Pal

acio

de

la A

lmu

dai

na

de

Pal

ma

de

Mal

lorc

a, F

esti

val

de

Ara

nju

ez,

Fes

tiva

l d

e M

úsi

ca A

nti

gua

de

Pan

amá,

Qu

ince

na

Mu

sica

l D

ono

stia

rra,

Fes

tiva

l d

e M

úsi

ca S

acra

de

Bo

gotá

, F

esti

val

Van

Mec

hel

en,

Fes

ival

de

Inn

sbru

ck,

etc.

PROGRAMA

José

de

To

rres

(.

)

Fla

vesc

ite,

ser

enat

e C

anta

da a

l San

tísi

mo

al e

stil

o it

alia

noA

ria

(des

paci

o): F

lave

scit

e, s

eren

ate

Rec

itad

o: E

xpu

gnat

e, d

ebel

ate

Ari

a (g

rave

): A

d f

onte

m g

rati

eR

ecit

ado:

O,

suav

is d

ulc

edo

Ari

a: E

u,

Iesu

mi

care

Ale

gre:

Allel

uia

Do

men

ico

Sca

rlat

ti (

)

Pu

r n

el s

onn

o In

trod

uzio

ne a

lla c

anta

taM

inue

tA

ria

(and

ante

– le

nto)

: Pu

r n

el s

onn

oR

ecit

ativ

o: P

ria

del

l’au

rora

a F

ille

Ari

a (a

llegr

o m

oder

ato)

: Par

ti c

on l

’om

bra

Do

men

ico

Sca

rlat

tiSon

ata

par

a cl

avic

émbal

o en

Do

May

or,

K

(

)

Pas

tora

le. M

oder

ato

Mol

to a

llegr

oP

rest

o

Sil

via

Co

lasa

nti

(*

)

Fra

mm

enti

di

Let

tere

am

oros

e[E

ncarg

o d

el In

stituto

Ita

liano d

e C

ultura

de M

adrid]

José

de

Neb

ra (

-

)

Sel

va fl

orid

a A

ria

de

“Vie

nto

es

la d

ich

a d

e am

or”

(

)

Rec

itad

o ac

ompa

ñado

: O,

tú,

selv

aA

ria

anda

nte:

Sel

va fl

orid

a

Page 21: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

Cu

enta

n c

on c

uat

ro g

rab

acio

nes

en

el

mer

cad

o, t

od

os

edit

ados

por

la

dis

co-

gráfi

ca A

nim

a e

Cor

po: “

Yo s

oy la

locu

ra”

(201

1), “

Alm

a M

ia”

(201

3), “

Pega

-so

” (2

014)

y “

Yo s

oy la

locu

ra 2

” (2

015)

. Tod

os e

llos

han

reci

bido

las

mej

ores

cr

ític

as y

pre

mio

s d

e la

pre

nsa

esp

ecia

liza

da.

ww

w.l

agal

ania

.com

Raq

uel And

ueza

. Sop

rano

Nac

ida

en P

amplo

na,

in

icia

su

for

mac

ión

mu

sica

l a

los

seis

os.

Pos

-

teri

orm

ente

, b

ecad

a p

or e

l G

obie

rno

de

Nav

arra

y e

l A

yun

tam

ien

to d

e

Lon

dre

s, a

mplí

a es

tud

ios

en l

a G

uil

dh

all

Shoo

l of

Mu

sic

and

Dra

ma

de

Lon

dre

s, d

ond

e ob

tien

e el

Bac

hel

or o

f M

usi

c co

n m

enci

ón h

onor

ífica

y

reci

be

el p

rem

io S

choo

l Si

ngi

ng

Pri

ze.

Poc

o m

ás t

ard

e co

noc

e al

mae

stro

Ric

har

d L

evit

t, q

uie

n h

a si

do

su r

efer

ente

has

ta e

l pre

sen

te.

Col

abor

a as

idu

amen

te c

on d

iver

sas

form

acio

nes

: L’

Arp

eggi

ata,

Orq

ues

-

ta B

arro

ca d

e Sev

illa

, G

li I

nco

gnit

i, L

a T

emp

esta

d,

Al

Ayr

e E

spañ

ol,

El

Con

cier

to E

spañ

ol,

Pri

vate

Mu

sick

e, L

a R

eal

Cám

ara,

Hip

poc

ampu

s,

B’R

ock,

Orp

hén

ica

Lyr

a, e

tc.

En

20

03 e

ntr

a a

form

ar p

arte

del

cu

arte

to

voca

l La

Col

ombi

na;

en

ese

mis

mo

año

fun

da

jun

to a

l tio

rbis

ta J

esú

s F

er-

nán

dez

Bae

na

un

o es

pec

iali

zad

o en

sica

ital

ian

a d

el s

iglo

XV

II y

en

201

0 e

l gr

up

o L

a G

alan

ía.

Act

úa

com

o so

list

a en

los

pri

nci

pal

es f

esti

vale

s y

aud

itor

ios

de

tod

o el

mu

nd

o (P

arís

, M

adri

d,

Bar

celo

na,

B

ogot

á,

Bru

sela

s,

Utr

echt,

P

raga

,

Mos

cú, F

ran

kfu

rt, P

anam

á, B

uca

rest

, Vie

na,

Méx

ico,

Náp

oles

, Gra

nad

a,

Min

nea

pol

is, B

ern

a, L

ond

on, H

ong

Kon

g), y

en

201

2 h

ace

su d

ebu

t en

el

neo

yorq

uin

o C

arn

egie

Hal

l y

en lo

s P

rom

s lo

nd

inen

ses.

Ha

sid

o d

irig

ida

por

dir

ecto

res

com

o W

illi

am C

hri

stie

, F

abio

Bio

nd

i,

Em

ilio

Mor

eno,

Jac

ques

Ogg

, M

onic

a H

ugg

ett,

Edu

ard

o L

ópez

-Ban

zo,

Ch

rist

ina

Plu

har

, R

ich

ard

Ega

rr,

Ott

avio

Dan

ton

e, C

hri

stia

n C

urn

yn,

Pab

lo H

eras

, Si

r C

olin

Dav

is,

José

Ram

ón E

nci

nar

, et

c.

Raq

uel

es

invi

tad

a p

ara

imp

arti

r cu

rsos

de

can

to e

n e

l T

eatr

o R

eal

de

Mad

rid

, as

í co

mo

en l

as u

niv

ersi

dad

es d

e B

urg

os y

Alc

alá

de

Hen

ares

.

Asi

mis

mo,

col

abor

a en

ban

das

son

oras

de

pel

ícu

las,

cor

tom

etra

jes

y se

-

ries

de

tele

visi

ón, co

mo “

Exo

du

s” (

Rid

ley

Sco

tt, 2

014

), “

Isab

el”

(TV

E1,

SO

PR

AN

O +

EN

SEM

BLE

. 4 D

E J

UN

IO D

E 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AR

AQ

UEL A

ND

UE

ZA

Y L

A G

ALA

NÍA

Javi

er O

liva

res,

201

2), “

Atr

aco”

(E

du

ard

Cor

tés,

201

2) “

Tou

s le

s so

leil

s”

(Ph

ilip

pe

Cla

ud

el, 2

011)

, “D

isec

ción

de

un

a to

rmen

ta”

(Ju

lio S

oto G

úr-

pid

e, 2

010)

.

Ha

real

izad

o gr

abac

ion

es p

ara

sell

os d

isco

gráfi

cos

com

o V

irgi

n C

lass

ics,

Glo

ssa,

K61

7, N

B M

usi

ka,

Acc

entu

s, O

BS

Pro

met

eo y

Zig

-Zag

Ter

rito

i-

res.

En

201

1 c

rea

su p

ropio

sel

lo d

isco

gráfi

co, A

nim

a e

Cor

po,

cu

yas

cua-

tro

grab

acio

nes

(“Y

o so

y la

loc

ura

”, “

In P

arad

iso”

, “A

lma

Mia

” y

“Peg

aso)

han

rec

ibid

o la

s m

ejor

es c

ríti

cas

y pre

mio

s d

e la

pre

nsa

esp

ecia

liza

da.

ww

w.r

aqu

elan

du

eza.

com

José

Man

uel N

avar

ro.

Vio

lín

Nat

ura

l d

e C

órd

oba,

Jos

é M

anu

el N

avar

ro c

omie

nza

su

s es

tud

ios

de

vio-

la c

on F

ern

and

o E

spañ

a y

con

tin

úa

pos

teri

orm

ente

con

Jer

ome

Irel

and

,

reci

bien

do

clas

es r

egu

larm

ente

de

Bre

tisl

av N

ovot

ny.

Fu

e m

iem

bro

de

la

Jove

n O

rqu

esta

Nac

ion

al d

e E

spañ

a. I

nte

resa

do

des

de

mu

y pro

nto

por

la

sica

an

tigu

a, d

ura

nte

cu

atro

os c

omp

agin

a su

s es

tud

ios

de

viol

a co

n

los

de

viol

a d

e ga

mb

a y

can

to a

la

vez

que

se i

nic

ia e

n e

l vi

olín

bar

roco

par

tici

pan

do

en n

um

eros

os c

urs

os.

En

19

97

se

tras

lad

a a

Par

ís e

in

gres

a

en la

Orq

ues

ta B

arro

ca d

e la

Com

un

idad

Eu

rop

ea. E

n 2

001

obt

ien

e el

Di-

plo

ma

Sup

erio

r d

e M

úsi

ca A

nti

gua

en v

iolí

n b

arro

co c

on D

anie

l C

uil

ler

en e

l C

onse

rvat

oire

Su

per

ieu

r d

e P

aris

.

Ha

actu

ado

con

Acc

adem

ia B

izan

tin

a, %

e A

mst

erd

am B

aroq

ue

Orc

hes

-

tra,

Les

Saq

ueb

outi

ers

de

Tou

lou

se,

En

sem

ble

La

Fen

ice,

Exp

lora

tion

s,

En

sem

ble

Wil

liam

Byr

d,

Ch

apel

le R

hén

ane,

Gru

po

Seg

reis

de

Lis

boa

,

Orq

ues

ta B

arro

ca C

atal

ana,

Orq

ues

ta B

arro

ca d

e la

Un

iver

sid

ad d

e Sal

a-

man

ca,

Cap

illa

Rea

l d

e M

adri

d,

Cap

ella

de

Min

istr

ers,

La

Fol

lía,

Aca

de-

mia

del

Pia

cere

, L

a R

evêu

se,

Hip

poc

ampu

s, L

a R

eal

Cám

ara,

Con

jun

to

Bar

roco

Zar

aban

da

y la

Orq

ues

ta B

arro

ca d

e G

ran

ada,

en

tre

otro

s.

Ha

real

izad

o gr

abac

ion

es p

ara

Rad

io F

ran

ce,

RT

VE

, R

AI,

RT

L,

Alp

ha,

Har

mon

ia

Mu

nd

i,

Am

bron

ay,

Zig

Z

ag

Ter

rito

ires

, A

stré

e,

Ric

erca

r,

Glo

ssa

Mu

sic,

Alm

aviv

a, E

rato

, V

erso

, O

pu

s 11

1, K

617

, O

BS

Pro

met

eo,

Por

tuga

ler,

E.G

. Tab

alet

y L

ind

oro.

Act

ual

men

te e

s in

vita

do

con

fre

cuen

-

cia

com

o pri

mer

vio

lín

, si

bie

n s

u a

ctiv

idad

mu

sica

l es

pri

nci

pal

men

te

com

o co

nce

rtis

ta,

toca

nd

o vi

olín

, vi

ola

y vi

ela

con

gru

pos

com

o A

l A

yre

Esp

añol

, L

e C

once

rts

des

Nat

ion

s, C

afé

Zim

mer

man

n,

%e

Rar

e F

ruit

s

Page 22: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

Cou

nci

l, L

a G

alan

ía, T

erci

a R

eali

dad

, Art

aser

se, A

kad

emia

, El C

onci

erto

Esp

añol

, Os M

usic

os d

o T

ejo,

La

Tem

pest

ad o

Mal

a Pu

nica

, act

uand

o en

lo

s m

ás p

rest

igio

sos

fest

ival

es p

or to

do e

l mun

do.

Es

solis

ta d

e la

Orq

uest

a B

arro

ca d

e Se

villa

, ag

rupa

ción

de

la q

ue e

s m

iem

bro

fund

ador

, así

com

o de

l trí

o E

x-co

rde

y T

rito

nus.

Es c

once

rtin

o-di

rect

or d

e la

Orq

uest

a B

arro

ca d

el C

onse

rvat

orio

Pro

fesi

onal

de

Cór

do-

ba, c

iuda

d do

nde

actu

alm

ente

res

ide.

Pab

lo P

riet

o. V

iolín

Tra

s ob

tene

r lo

s tí

tulo

s su

peri

ores

de

viol

ín y

mús

ica

de c

ámar

a en

los

C

onse

rvat

orio

s de

Mur

cia

y Z

arag

oza,

Pab

lo P

riet

o co

ntin

uó s

u fo

rma-

ción

con

pro

feso

res

com

o Ir

mga

rd S

chal

ler,

Em

ilio

Mor

eno,

Jaa

p Sc

hrö-

der,

Enr

ico

Gat

ti, F

ranç

ois

Fern

ande

z o

Mik

hail

Kop

elm

an.

Act

ualm

ente

es

mie

mbr

o de

los

grup

os L

a T

empe

stad

, La

Gal

anía

y L

os

Mús

icos

de

Su A

lteza

, y

cola

bora

hab

itual

men

te c

on n

umer

osas

for

ma-

cion

es d

edic

adas

pri

ncip

alm

ente

a l

a m

úsic

a ba

rroc

a co

mo

la O

rque

sta

Bar

roca

de

Sevi

lla, F

orm

a A

ntiq

va, L

a C

apill

a R

eal d

e M

adri

d, L

a Fo

lía,

$e

Scho

lars

Bar

oque

Ens

embl

e, H

ippo

cam

pus,

Con

duct

us E

nsem

ble,

E

stil

Con

cert

ant,

Ter

cia

Rea

lidad

, E

l T

rova

r de

los

Afe

ctos

, C

ompa

ñía

Tea

tro

del

Prín

cipe

de

Ara

njue

z, O

rque

sta

Bar

roca

de

Sala

man

ca,

etc.

, co

n lo

s qu

e ha

act

uado

en

num

eros

os e

scen

ario

s y

fest

ival

es e

spañ

oles

, eu

rope

os y

am

eric

anos

.

Jose

txu O

breg

ón.

Vio

lonch

elo

Dir

ecto

r ar

tíst

ico

de L

a R

itira

ta y

Pro

feso

r de

l R

eal

Con

serv

ator

io S

u-pe

rior

de

Mús

ica

de M

adri

d. C

on 1

3 pr

emio

s en

con

curs

os n

acio

nale

s e

inte

rnac

iona

les,

cur

sa e

stud

ios

supe

rior

es y

pos

tgra

do e

n vi

olon

cello

, cá

mar

a y

dire

cció

n en

Esp

aña,

Ale

man

ia y

Hol

anda

, es

tudi

ando

cel

lo

barr

oco

en K

onin

klijk

Con

serv

ator

ium

(L

a H

aya)

y c

on A

nner

Bijl

sma.

Ofr

ece

conc

iert

os e

n E

urop

a, A

sia,

Am

éric

a y

Ori

ente

Med

io.

Ha

sido

m

iem

bro

de o

rque

stas

com

o R

oyal

Con

cert

gebo

uw y

Rot

terd

am P

hilh

ar-

mon

ic, y

en

el m

undo

de

la in

terp

reta

ción

his

tóri

ca c

olab

ora

con

EU

BO

-

Orq

uest

a B

arro

ca U

nión

Eur

opea

, l’A

rpeg

giat

a, L

e C

once

rt d

es N

atio

ns,

Orc

hest

ra o

f the

Age

of E

nlig

htm

ent,

Al A

yre

Esp

añol

, etc

. com

part

iend

o es

cena

rio

con

Jord

i Sav

all,

Chr

isti

na P

luha

r, Ph

ilipp

e Ja

rous

sky,

Krz

yszt

of

Pend

erec

ki, P

láci

do D

omin

go, J

esús

Lóp

ez C

obos

, etc

.

Ha

ofre

cido

con

cier

tos

en s

alas

com

o T

okyo

Ope

ra C

ity

(Jap

ón),

Con

-ce

rtge

bouw

(A

mst

erda

m),

Opé

ra R

oyal

de

Ver

saill

es y

Sal

le G

avea

u (P

a-rí

s), R

oyal

Fes

tiva

l Hal

l y W

igm

ore

Hal

l (L

ondr

es),

etc.

Art

ista

del

sel

lo

Glo

ssa,

sus

gra

baci

ones

al

fren

te d

e L

a R

itira

ta h

an r

ecib

ido

gala

rdon

es

com

o el

Ojo

Crí

tico

de

Rad

io N

acio

nal d

e E

spañ

a o

el P

rem

io C

odal

ario

al

Mej

or P

rodu

cto

Mus

ical

. Tam

bién

ha

grab

ado

para

Vir

gin,

Alia

Vox

, así

co

mo

BB

C3,

NPS

3, M

ezzo

, etc

.

Jesú

s Fe

rnán

dez

Bae

na.

Tio

rba

Nac

e en

Est

epa

(Sev

illa)

. E

stud

ia fl

auta

de

pico

y c

uerd

a pu

lsad

a en

el

Con

serv

ator

io S

uper

ior

de M

úsic

a de

Sev

illa

con

Gui

llerm

o Pe

ñalv

er y

Ju

an C

arlo

s R

iver

a. M

ás t

arde

, bec

ado

por

la J

unta

de

And

aluc

ía, a

mpl

ía

estu

dios

en

el K

onin

klijk

Con

serv

ator

ium

de

La

Hay

a, d

onde

obt

iene

su

dipl

oma

en 2

002.

Ha

cola

bora

do c

on g

rupo

s co

mo

El C

onci

erto

Esp

añol

, Al A

yre

Esp

añol

, Pr

ivat

e M

usic

ke, L

a R

eal C

ámar

a, M

ore

His

pano

, Acc

adem

ia d

el P

iace

re,

Hip

poca

mpu

s, H

arm

ónic

a Sp

haer

a, C

ondu

ctus

Ens

embl

e, M

úsic

a Fi

cta

o L

a C

olom

bina

, act

uand

o en

los

prin

cipa

les

fest

ival

es d

e m

úsic

a an

tigu

a (A

mbr

onay

, Ú

beda

y B

aeza

, M

ichi

gan,

Am

ster

dam

, Q

uinc

ena

Mus

ical

D

onos

tiar

ra, S

evill

a, M

oscú

, Tou

lous

e, B

ruse

las,

Gan

te, A

ranj

uez,

Cam

i-no

de

Sant

iago

, Cue

nca,

Utr

echt

, Dar

oca,

Lug

o, T

orro

ella

de

Mon

tgrí

…)

Ha

sido

dir

igid

o po

r dir

ecto

res t

ales

com

o E

mili

o M

oren

o, F

rans

Brü

ggen

, G

abri

el G

arri

do, P

aul M

acC

rees

h, F

abio

Bon

izzo

ni, E

duar

do L

ópez

Ban

-zo

, etc

. Aco

mpa

ña a

sidu

amen

te a

can

tant

es c

omo

Mar

ía B

ayo,

Mag

dale

-na

Kož

ená,

Jor

di D

omèn

ech,

Núr

ia R

ial,

José

Her

nánd

ez P

asto

r, C

arlo

s M

ena

y R

aque

l And

ueza

, con

la q

ue d

esde

el a

ño 2

003

form

a dú

o es

tabl

e,

espe

cial

izán

dose

en

la m

úsic

a ita

liana

del

sig

lo X

VII

. Con

ella

fun

da e

n 20

10 e

l gru

po L

a G

alan

ía.

Ha

real

izad

o gr

abac

ione

s pa

ra l

a ra

dio

suiz

a, f

ranc

esa

y ho

land

esa,

y

para

los

sel

los

Har

mon

ia M

undi

Fra

nce,

Deu

tsch

e G

ram

mop

hon,

NB

SO

PR

AN

O +

EN

SEM

BLE

. 4 D

E J

UN

IO D

E 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AR

AQ

UEL A

ND

UE

ZA

Y L

A G

ALA

NÍA

Page 23: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

SO

PR

AN

O +

EN

SEM

BLE

. 4 D

E J

UN

IO D

E 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AR

AQ

UEL A

ND

UE

ZA

Y L

A G

ALA

NÍA

Mu

sik

a y

Naï

ve.

En

201

0 f

un

da

su p

rop

io s

ello

dis

cogr

áfico

, A

nim

a e

Cor

po M

úsi

ca.

Alb

ert

o M

art

ínez M

olina.

Clavicémbalo

Com

ien

za s

us

estu

dio

s m

usi

cale

s en

el C

onse

rvat

orio

de

Mad

rid

y e

stu

dia

clav

e en

la “

Gu

ild

hal

l Sch

ool o

f M

usi

c an

d D

ram

a” d

e L

ond

res

con

Dav

id

Rob

lou

y e

n A

mst

erd

am c

on R

ich

ard

Ega

rr.

Es

dir

ecto

r y

mie

mbr

o fu

nd

ador

del

gru

poH

ipp

ocam

pu

s, c

on q

uie

n h

a

ven

ido

dif

un

die

nd

o su

com

pro

mis

o co

n e

l pú

blic

o en

div

ersa

s ci

ud

ades

de

Ingl

ater

ra,

Ale

man

ia y

Esp

aña,

par

tici

pan

do

en i

mp

orta

nte

s ci

clos

y

fest

ival

es y

ten

ien

do

siem

pre

com

o pre

mis

a el

hal

lazg

o d

e la

em

oció

n e

n

las

par

titu

ras.

Baj

o su

dir

ecci

ón,

Hip

poc

ampu

s fu

e re

sid

ente

en

el

cicl

o

mad

rile

ño

de

Las

Can

tata

s d

e J.

S. B

ach

, en

el q

ue

des

de

20

04

has

ta 2

012

se i

nte

rpre

taro

n t

odas

las

obr

as r

elig

iosa

s d

e es

te c

omp

osit

or,

de

quie

n l

a

form

ació

n t

ien

e en

rep

erto

rio

más

de

sete

nta

Can

tata

s ad

emás

de

Mis

as,

Pas

ion

es,

Con

cier

tos

de

Bra

nd

embu

rgo,

Su

ites

orq

ues

tale

s y

sica

de

cám

ara.

Ha

edit

ado

con

el

sell

o d

isco

gráfi

co A

rsis

nu

mer

osas

gra

bac

ion

es d

e

Hip

poc

ampu

s: e

l op

.2 d

e Jo

han

n P

hil

ipp

Kri

eger

(4*

Gol

db

erg)

; “L

es

Goû

ts R

éun

is”,

jun

to a

l vio

lin

ista

Jaa

p S

chrö

der

, “L

asci

atem

i mor

ire”

, con

sica

de

Cac

cin

i, F

resc

obal

di

y M

onte

verd

i;“Son

atas

de

un

ob

oíst

a”,

de

G. S

amm

arti

ni (

con

Xav

ier

Bla

nch

, Pre

mio

CD

Com

pac

t 2

010

a la

mej

or

grab

ació

n i

nst

rum

enta

l bar

roca

), y

var

ias

grab

acio

nes

en

dir

ecto

, ed

itad

as

en 2

00

9 e

n C

D (

Can

tata

s B

WV

82

, 170

y 1

99)

y d

esd

e 2

012

en

pen

dri

ves

GP

D d

e 8

GB

con

au

dio

y v

ídeo

en

alt

a d

efin

ició

n: “

Lie

bst

er J

esu”

(2

012

,

Exc

epci

onal

Sch

erzo

y n

omin

ado

a lo

s IC

MA

201

4,

cate

gorí

a “B

aroq

ue

Voc

al”)

, “B

ach

en

Val

lek

as”(

201

3, E

xcep

cion

al S

cher

zo y

Rit

mo

Par

ade)

y ot

ros

en f

ase

de

pos

tpro

du

cció

n. E

stas

inn

ovad

oras

gra

bac

ion

es in

clu

yen

nu

eve

can

tata

s y

dos

con

cier

tos

de

Bra

nd

embu

rgo

de

J. S

. B

ach

, ad

emás

de

sica

de

cám

ara

de

Tel

eman

n,

Hae

nd

el y

Viv

ald

i.

Asi

mis

mo,

y p

ara

el m

ism

o se

llo

dis

cogr

áfico

, ha

grab

ado

a dú

o so

nat

as d

e

L. B

occh

erin

i y D

. Por

rett

i con

el v

iolo

nch

elis

ta I

agob

a F

anlo

y la

s so

nat

as

par

a vi

ola

da

gam

ba

y cl

ave

de

Joh

ann

Seb

asti

an B

ach

con

el

viol

agam

-

bist

a F

ahm

i A

lqh

ai.

Ha

ofre

cid

o co

nci

erto

s a

o co

n s

olis

tas

com

o W

iela

nd

Ku

ijken

, Ch

rist

o-

ph

e C

oin

, Ja

ap S

chrö

der

o H

iro

Ku

rosa

ki.

Coo

rdin

a el

Dep

arta

men

to d

e M

úsi

ca A

nti

gua

de

la A

cad

emia

‘M

aese

Ped

ro’

y co

mp

agin

a su

act

ivid

ad c

once

rtís

tica

con

la

doc

enci

a en

el

Rea

l

Con

serv

ator

io S

up

erio

r d

e M

úsi

ca d

e M

adri

d, c

entr

o en

el q

ue

es d

irec

tor

de

la O

rqu

esta

Bar

roca

ad

emás

de

pro

feso

r d

e cl

ave,

baj

o co

nti

nu

o y

-

sica

de

cám

ara

des

de

199

9.

Page 24: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

SO

PR

AN

O +

EN

SEM

BLE

. 4 D

E J

UN

IO D

E 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AR

AQ

UEL A

ND

UE

ZA

Y L

A G

ALA

NÍA

EL P

EN

ÚLTIM

O C

ON

CIE

RTO D

EL C

ICLO S

CA

RLATTI

ES

TÁ P

LA

NTE

AD

O C

OM

O U

N V

IAJE

de id

a y

vuelt

a.

La sopra

no R

aquel

Andueza,

acostu

mbra

da a

tender

puen

tes

entr

e la

músi

ca e

spañ

ola

de

los

sigl

os X

VII

y X

VII

I

y lo

s co

mpos

itor

es

ital

ianos

, fr

ance

ses

e in

glese

s del

mis

mo

per

iodo,

abor

dar

á un p

rogr

ama

que

recu

per

a la

can

tada

al S

antísi

mo

al e

stilo

ita-

lian

o Fla

vesc

ite,

sere

nate

del

mad

rile

ño

José

de

Torr

es

(ca.

1670

-173

8),

uno

de

los

más

brillan

tes

mae

stro

s de

la C

apill

a R

eal

esp

añol

a, y

var

ios

frag

men

tos

de

la z

arzu

ela

en d

os a

ctos

Vie

nto

es

la d

icha d

e a

mor

y de

Selv

a fl

orida d

el a

rago

nés

José

de

Neb

ra (

170

2-1

76

8).

Entr

e m

edia

s, la

can

tante

nav

arra

, una

de

las

may

ore

s esp

eci

alis

tas

en

el b

arro

co ita

lian

o de

su g

ener

aci

ón, est

able

cerá

un v

íncu

lo s

entim

enta

l

con S

car

latt

i a

trav

és

de

la b

ellísi

ma

Intr

oduzi

one a

lla c

anta

ta c

onte

nid

a

en P

ur

nel

sonno a

lmen t

al’ora

. “S

iem

pre

me

ha

inte

resa

do

la m

úsi

ca

que

busc

a el

afe

cto

por

enci

ma

del

efe

cto”

, so

stie

ne

la s

opra

no.

“Q

uiz

á

porq

ue

par

a m

í can

tar

es

lo m

ism

o que

conta

r his

tori

as.

Nece

sito

que

se e

nti

enda

el t

exto

tan

to c

omo

la m

úsi

ca.

Es

la ú

nic

a fo

rma

de

que

el

público

pued

a sa

bore

ar c

ada

pal

abra

, en

tender

la y

sen

tirl

a”.

Le

aco

mpañ

an e

n e

ste

conci

erto

los

músi

cos

de

La

Gal

anía

, en

sem

ble

de

músi

ca

bar

roca

que

ella

mis

ma

fundó

en 2

010

con

el

tiorb

ista

y

laudis

ta s

evilla

no

Jesú

s Fer

nán

dez

Baen

a. C

on é

ste,

los

viol

inis

tas

José

Man

uel

Nav

arro

y P

ablo

Pri

eto,

el

viol

onch

elis

ta J

ose

txu O

bre

gón y

el

clav

eci

nis

ta A

lber

to M

artínez

Mol

ina,

est

renar

á Fra

mm

enti di

Lett

ere

am

oro

se,

obra

encar

go d

el I

nst

ituto

Ita

lian

o de

Cult

ura

de

Mad

rid a

la

com

posi

tora

Silvi

a C

olasa

nti,

una

de

las

voce

s m

ás

ori

ginal

es

e in

nov

a-

dora

s del

pan

ora

ma

musi

cal

act

ual

.

Adel

anta

la

artist

a it

alia

na

que

la o

bra

que

esc

uch

ará

el p

úblico

mad

ri-

leño

par

te d

e la

par

titu

ra h

omón

ima

de

Scar

latt

i, u

tiliza

ndo

fragm

ento

s

de

sus

tres

can

tata

s, q

ue

cuen

tan l

a his

tori

a de

dos

aman

tes

a tr

avés

de

sus

car

tas.

“H

e re

spet

ado

tanto

el

conte

nid

o de

las

car

tas

com

o la

línea

de

can

to p

ropuest

a por S

car

latt

i”, co

nce

de

Col

asa

nti. “H

e quer

ido

que

la fi

ligra

na

arm

ónic

a de

las

Sonata

s p

ued

a re

conoce

rse

en t

odo

mom

ento

a t

ravé

s de

una

inst

rum

enta

ción

de

pla

nte

amie

nto

moder

no.

Adem

ás,

entr

e una

car

ta y

la

otra

hab

rá b

reve

s in

terludio

s que

serv

irán

de

diá

logo

entr

e el

pre

sente

y la

trad

ició

n m

usi

cal

”.

Tras

gra

duar

se e

n p

iano

y co

mposi

ción

, Silvi

a C

olasa

nti

(R

oma,

1975)

est

udió

con

Fab

io V

acc

hi, W

olfg

ang

Rih

m, P

asc

al D

usa

pin

y A

zio

Corg

hi

en L

a C

hig

iana

de

Sie

na

y en

la

Acad

emia

Naci

onal

de

San

ta C

eci

lia

de

Rom

a. D

esd

e en

tonce

s, a

dem

ás

de

ganar

var

ios

pre

mio

s (c

omo

el

Gof

fred

o P

etra

ssi it

alia

no

o el

Musi

kfa

brik

de

Vie

na)

y s

er n

ombra

da

Cav

alie

re d

ella

Rep

ublica

por

Gio

rgio

Nap

olit

ano,

su m

úsi

ca

ha

sido

inte

rpre

tada

por

vari

as

orq

uest

as

euro

peas,

com

o la

del

Teat

ro d

e lo

s

Cam

pos

Elíse

os

de

Par

ís,

la N

aci

onal

de

Bél

gica,

la

Sin

fónic

a de

Ber

lín

y la

Orq

uest

a Sin

fónic

a del

Maggi

o M

usi

cal

e Fio

rentino.

En e

l Te

atro

Am

ilcar

e P

onch

ielli

de

Cre

mon

a, b

ajo

la d

irecc

ión d

e Fra

nce

sco

Fro

n-

gia,

se

est

renó

en 2

00

9 s

u ó

per

a de

cám

ara

infa

ntil

Il s

ole

, di

chi

è?,

basa

da

en u

n t

exto

de

Rob

erto

Piu

min

i.

Sob

re e

l pro

ceso

cre

ativ

o, e

xplica

Col

asa

nti

que

el t

ruco

est

á en

con

ci-

liar

la

esp

onta

nei

dad

de

la idea

con e

l re

spet

o por

las

regl

as

y la

form

a.

“Y e

n e

legi

r te

mas

univ

ersa

les

en l

os

que

la g

ente

se

pued

a se

ntir

iden

tificad

a”.

Entr

e su

s co

mposi

cion

es

reci

ente

s par

a te

atro

musi

cal

dest

acan

Fle

bile q

ueritu

r ly

ra,

L’angelo

del

Lip

onard

(U

n d

elirio a

mo-

roso)

y Faust

o (

Tra

gedia

soggett

iva i

n m

usi

ca), b

asa

da

en u

n t

exto

de

Fer

nan

do

Pess

oa

y est

renad

a en

2011

dura

nte

la

68

ª ed

ició

n d

e la

Set

-

tim

ana

Musi

cal

e C

hig

iana.

Un a

ño

desp

ués,

se

pre

sentó

en e

l Fest

ival

del

Maggi

o M

usi

cal

e Fio

rentino

su ó

per

a La M

eta

morf

osi

en u

n m

onta

je

del

sie

mpre

im

agi

nat

ivo

Pie

rluig

i P

ier

Alli. A

ctual

men

te, Silvi

a C

olasa

nti

ense

ña

com

posi

ción

en e

l C

onse

rvat

ori

o de

Músi

ca

de

Per

ugi

a.

BE

NJA

MÍN

G.

RO

SA

DO

Page 25: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

UR

I C

AIN

EPIA

NO

Encarg

o d

el In

stituto

Ita

liano d

e C

ultura

de M

adrid

18

de junio

de 2

015.

Inst

ituto

Ita

liano d

e C

ultura

, a las

20.0

0 h

ora

s

N F B

Pei

ffer

. E

stu

dio

com

pos

icio

n d

e m

usi

cal

con

Geo

rge

Roc

hb

erg

y G

eorg

e C

rum

b e

n l

a U

niv

ersi

dad

de

Pen

nsy

lvan

ia.

Tra

baj

a

con

gru

pos

lle

vad

os p

or P

hil

ly J

oe J

ones

, H

ank

Mob

ley,

Joh

nn

y C

oles

,

Mic

key

Rok

er,

Od

ean

Pop

e, J

ymm

ie M

erri

tt,

Boo

tsie

Bar

nes

y G

rove

r

Was

hin

gton

.

Des

de

que

se t

rasl

ada

a N

uev

a Y

ork

Cai

ne

ha

grab

ado

más

de

20

cd

s co

mo

dir

ecto

r d

e gr

up

o. H

a gr

abad

o cd

’s j

un

to c

on s

u t

río

de

Jazz

: B

edro

ck

PR

OG

RA

MA

Scar

latt

i P

roje

ct

[Encarg

o d

el In

stituto

Ita

liano d

e C

ultura

de M

adrid]

Page 26: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

Tri

o (W

inte

r an

d W

inte

r 20

09)

así

com

o co

n su

gru

po c

on a

rreg

los

de

Mah

ler,

Wag

ner,

Bee

thov

en, B

ach

y Sc

hum

ann.

Uri

Cai

ne

ha

reci

bid

o en

carg

os d

e V

ien

na

Vol

kso

per

, �

e Sea

ttle

Ch

am-

ber

Pla

yers

, R

elac

he,

�e

Bea

ux

Art

s T

rio,

th

e B

asel

Ch

amb

er O

rch

es-

tra,

Con

cert

o K

oln

y d

e la

Am

eric

an C

omp

oser

s O

rch

estr

a. H

a si

do

el

dir

ecto

r m

usi

cal

de

la B

ien

al d

e V

enec

ia e

n e

l 2

003

. H

a pre

sen

tad

o su

vers

ión

de

las

Var

iaci

ones

Dia

bel

li a

com

pañ

ado

por

orq

ues

tas

tale

s co

mo

la C

leve

lan

d O

rch

estr

a, la

Orq

ues

ta d

e C

ámar

a d

e M

oscu

, la

Orq

ues

ta d

e

la B

BC

y l

a O

rqu

esta

de

Cám

ara

Suec

a.

En

tre

20

06

y 2

00

9 e

s co

mp

osit

or r

esid

ente

par

a la

Orq

ues

ta d

e C

ámar

a

de

Los

An

gele

s co

n la

qu

e es

tren

a su

con

cier

to p

ara

dos

pia

nos

y O

rqu

esta

de

Cám

ara

con

Jeff

rey

Kah

ane

en m

ayo

del

20

06

. En

20

09

fu

e n

omin

ado

par

a u

n “

Gra

mm

y A

war

d”

por

su

“�

e O

thel

lo S

índ

rom

e”.

Du

ran

te lo

s u

ltim

os a

ños

, Cai

ne

ha

trab

ajad

o en

gru

pos

llev

ados

por

Don

Byr

on, D

ave

Dou

glas

, Joh

n Z

orn

, Ter

ry G

ibb

s y

Bu

dd

y D

eFra

nco

, Cla

rk

Ter

ry, R

ash

id A

li, A

rto

Lin

dsa

y, S

am R

iver

s y

Bar

ry A

ltsc

hu

l, th

e W

ood

y

Her

man

Bad

, A

nn

ie R

oss,

th

e E

nja

Ban

d,

Glo

bal

�eo

ry y

th

e M

aste

r

Mu

sici

ans

of J

ajou

ka.

Ha

reci

bid

o ay

ud

as d

e P

enn

sylv

ania

Cou

nci

l on

the

Art

s, t

he

Nat

ion

al E

nd

owm

ent

for

the

Art

s y

de

la F

un

dac

ión

Pew

.

Ha

trab

ajad

o en

mu

chos

fes

tiva

les

de

jazz

in

clu

yen

do

el N

orth

Sea

Jaz

z

Fes

tiva

l, M

ontr

eal

Jazz

Fes

tiva

l, M

onte

rey

Jazz

Fes

tiva

l, JV

C F

esti

val,

Fes

tiva

l d

e Ja

zz d

e San

Seb

asti

an, N

ewp

ort

Jazz

Fes

tiva

l, as

í co

mo

de

fes-

tiva

les

clás

icos

tal

es c

omo

el F

esti

val

de

Sal

zbu

rgo,

la

Op

era

de

Mu

nic

h,

el F

esti

val d

e H

olan

da,

el F

esti

val d

e Is

rael

, y e

l cic

lo «

Gre

at P

erfo

rmer

s »

del

Lin

coln

Cen

ter.

PIA

NO

. 18 D

E J

UN

IO D

E 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AU

RI

CAIN

E

PONDRÁ EL BROCHE DE ORO A LA CUARTA TEMPORADA DEL C

ICLO S

CARLATTI el

pia

nis

ta y

com

posi

tor

Uri C

aine

(Fila

del

fia,

195

6), u

no

de

los

mú-

sicos

más

renova

dore

s del panora

ma jazz

ístico d

e las

últim

as

dé-

cadas.

Cain

e e

studió

com

posi

ció

n c

on G

eorg

e R

ochberg

y G

eorg

e C

rum

b

en la U

niv

ers

idad d

e P

ensi

lvania

al m

ism

o t

iem

po q

ue t

ocaba p

or

las

no-

ches

en v

arios

clu

bes

de jazz

. A

princip

ios

de los

años

ochenta

se tra

sladó

a N

ueva

York

, donde v

ive e

n l

a a

ctu

alidad.

Desd

e s

u d

ebut

dis

cográ

fico

en 1

98

5 c

on l

a R

ochest

er-

Gera

ld V

easl

ey

Band,

Cain

e h

a g

rabado 2

2

álb

um

es,

en m

uchos

de los

cuale

s ve

rsio

na,

fusi

ona o

deconst

ruye

obra

s

de B

ach,

Moza

rt,

Beeth

ove

n,

Schum

ann,

Wagner

y M

ahle

r. E

l In

stituto

Italiano d

e C

ultura

de M

adrid h

a e

ncarg

ado a

l m

úsi

co e

stadounid

ense

una

obra

para

pia

no,

Scarlatt

i Pro

ject, u

na r

ele

ctu

ra d

e l

as

Sonata

s en c

lave

de im

pro

visa

ció

n.

Las

Sonata

s fu

eron

origi

nal

men

te c

once

bid

as c

omo

ejer

cici

os m

usi

cale

s.

¿Rec

uer

da

su p

rim

era

“exp

erie

nci

a sc

arla

ttia

na”

?

La p

rim

era

vez

que i

nte

rpre

té u

no d

e l

os

ese

rciz

i fu

e d

e n

iño,

siguie

ndo

los

conse

jos

de m

is p

rofe

sore

s. C

om

o c

ualq

uie

r pia

nis

ta e

n c

iern

es,

tam

-

bié

n y

o m

e c

urt

í en m

is c

om

ienzo

s con las

Sonata

s, p

ero

volv

í a e

llas

más

tard

e,

en la m

adure

z, y

desc

ubrí u

na s

erie d

e t

extu

ras

y arm

onía

s en las

que n

o h

abía

repara

do a

nte

s. S

in e

sa s

egunda lectu

ra n

o h

abría lle

gado a

ente

nder

nunca q

ue e

l vi

rtuosi

smo t

écnic

o d

e S

carlatt

i, c

om

o p

recurs

or

y

pio

nero

de n

ueva

s fo

rmas

musi

cale

s, n

o e

s m

ás

que u

n v

ehíc

ulo

hacia

la

belleza

. Q

uiz

á p

or

eso

dura

nte

alg

ún t

iem

po las

Sonata

s han s

usc

itado e

l

inte

rés

de m

usi

cólo

gos

y est

udio

sos

y no t

anto

del público.

En e

l pre

faci

o de

los

ese

rciz

i, S

carlat

ti p

revi

ene

al l

ecto

r que

esper

e en

-

contr

ar

pro

fundas

ense

ñanzas

de q

ue s

ólo

hallará

un “

ingenio

so j

uego

art

ístico”

dest

inado a

“fa

milia

rizar

al pro

feso

r o d

ileta

nte

con la m

aje

stad

del cla

vicém

balo

”. ¿

Cre

e q

ue S

carlatt

i se

sorp

rendería h

oy

de la r

eperc

u-

sión d

e s

us

Sonata

s?

Desd

e luego q

ue l

e s

orp

rendería,

y m

ucho,

el

mundo e

n e

l que v

ivim

os.

¿Con q

ué o

jos

vería e

l M

adrid d

el si

glo

XXI?

¿Cuál se

ría s

u reacció

n a

l se

n-

tars

e f

rente

a u

n p

iano m

odern

o?

Es

alg

o q

ue m

e c

uest

a im

agin

ar. P

ero

,

resp

ondie

ndo a

su p

regunta

, no c

reo q

ue S

carlatt

i ponga e

n e

ntr

edic

ho la

calidad o

tra

scendencia

de s

us

Sonata

s, s

ino q

ue s

e lim

ita a

subra

yar

el

cará

cte

r pedagógic

o d

el encarg

o r

ecib

ido p

or

la c

ort

e e

spañola

. Su ú

nic

o

pro

pósi

to e

s anim

ar

a los

lecto

res

y tr

ata

r de c

onta

gia

rles

su e

ntu

siasm

o

por

la m

úsi

ca.

El

pre

facio

term

ina d

icie

ndo:

“En c

uanto

a la p

osi

ció

n d

e

las

manos,

la l

etr

a D

indic

a l

a m

ano d

ere

cha y

la M

la i

zquie

rda.

Viv

e

feliz”

. ¿N

o e

s m

ara

villoso

?

Page 27: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

¿Qué e

s lo

que m

ás

adm

ira d

e S

carlatt

i com

o c

om

posi

tor?

En e

l m

undo d

el

jazz

suele

decirse

que l

a b

uena m

úsi

ca e

s si

em

pre

la

que m

ejo

r se

adapta

a l

os

difere

nte

s in

stru

mento

s y

género

s. Y

ése

es

pre

cisa

men

te e

l den

omin

ador

com

ún d

e lo

s gr

andes

est

ándar

es

del

jaz

z:

que

todo

el m

undo

pued

e in

terp

reta

rlos

y v

ersi

onar

los.

Alg

o par

ecid

o su

-

cede c

on S

carlatt

i. P

orq

ue l

o q

ue lla

ma l

a a

tenció

n d

e l

as

Sonata

s, m

ás

allá d

e l

a r

iqueza

de v

ocabula

rio a

rmónic

o,

es

la s

encille

z del

resu

ltado:

la c

laridad d

el

sonid

o,

el

toque p

recis

o,

la n

ítid

a a

rtic

ula

ció

n.

De e

sta

manera

, S

carlatt

i cum

ple

con e

l vi

ejo

sueño d

e t

odo c

om

posi

tor: h

acer

que lo d

ifíc

il p

are

zca f

ácil.

La p

rese

ncia

, en e

stas

cuatr

o t

em

pora

das

del Cic

lo S

carlatt

i, d

e c

lave

ci -

nis

tas

y pia

nis

tas

de c

ada e

specia

lidad h

a r

eabie

rto e

l debate

en t

orn

o a

l

gra

do d

e c

om

patibilid

ad d

e los

Ste

inw

ay

modern

os

y el re

pert

orio b

arr

oco.

¿Cuál es

su p

ost

ura

al re

specto

?

No m

e l

levo

al

engaño.

Sé q

ue l

as

Sonata

s f

uero

n c

oncebid

as

para

un

inst

rum

ento

en c

oncr

eto,

que

las

articu

laci

ones,

las

din

ámic

as e

in-

cluso

los

tem

pi

est

án p

ensa

dos

par

a el

tec

lado

y el

mec

anis

mo

de

un

cla

vicém

balo

. A

hora

bie

n,

no e

s nin

gún s

ecre

to q

ue b

uena p

art

e d

e m

i

carr

era

la h

e ded

icad

o a

llev

ar la

músi

ca c

lási

ca p

or o

tros

ter

rito

rios

. N

o

puedo,

por

lo t

anto

, su

str

aerm

e a

la t

enta

ció

n d

e i

nte

rpre

tar

las S

ona-

tas a

mi

manera

en u

n S

tein

way.

El

debate

vie

ne d

e l

ejo

s,

aunque l

as

aport

acio

nes d

iscográ

ficas d

e R

ichte

r y G

ould

, entr

e o

tros m

uchos,

han

dem

ost

rado q

ue los

tecla

dos

modern

os

tienen t

am

bié

n m

ucho q

ue d

ecir

sobre

est

e r

epert

orio.

¿Qué n

os

puede a

dela

nta

r de s

u S

carlatt

i Pro

ject?

Aún n

o est

á ac

abad

a la

par

titu

ra,

y pued

e que

lo q

ue

le d

iga

ahor

a no

se c

orre

spon

da

con e

l re

sultad

o final

. Per

o le

est

oy d

ando

vuel

tas

a una

obra

para

pia

no s

olo

, de u

na h

ora

de d

ura

ció

n a

pro

xim

adam

ente

, a t

ravé

s

de d

ifere

nte

s té

cnic

as

de i

mpro

visa

ció

n.

El

reto

consi

ste e

n d

em

ost

rar

que e

n la m

úsi

ca d

e S

carlatt

i la

dis

tancia

entr

e t

radic

ión y

innova

ció

n s

e

estr

echa m

ucho. Y é

sa e

s una d

e las

razo

nes

por la

que e

ste

tip

o d

e m

ate

-

riale

s re

sultan s

er

los

más

idóneos

para

la im

pro

visació

n.

Cualq

uie

ra q

ue

se a

cerq

ue p

or

prim

era

vez

a las

Sonata

s de S

carlatt

i exp

erim

enta

rá u

na

extr

aña s

ensació

n:

cre

erá

por

un m

om

ento

que las

ha e

scuchado a

nte

s y

encontr

ará

un s

onid

o f

am

ilia

r en e

llas.

PIA

NO

. 18 D

E J

UN

IO D

E 2

015

. IN

STIT

UTO

ITA

LIA

NO

DE C

ULT

UR

AU

RI

CAIN

E

Sca

rlat

ti v

ivió

el

últim

o te

rcio

de

su v

ida

en M

adrid,

don

de

com

puso

la

may

or p

arte

de

sus

Sonata

s. ¿

Ha

sido

Esp

aña

tam

bié

n u

na

fuen

te d

e

insp

irac

ión p

ara

su p

roye

cto?

La m

úsi

ca d

e S

carlatt

i es

muy

perm

eable

a las

influencia

s de la m

úsi

ca

folc

lórica y

en e

lla p

odem

os

encontr

ar un latir jo

ndo, una p

uls

ión e

nérg

ica

y lo

s ritm

os

pro

fundís

imos

del fa

ndango o

la s

eguiriy

a. Tam

bié

n y

o le d

ebo

mucho a

Esp

aña c

om

o p

ianis

ta y

com

posi

tor. Y

por

supuesto

que s

u c

ul -

tura

y s

u g

ente

han e

sta

do e

n m

is p

ensam

iento

s a l

a h

ora

de c

om

poner

esta

obra

.

BE

NJA

MÍN

G. R

OS

AD

O

Page 28: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

Inst

ituto

Ita

lian

o de

Cult

ura

de

Mad

rid

LAS S

ON

ATA

S D

E D

OM

EN

ICO

SC

AR

LATT

I

Dir

ecto

r en

funci

ones

LILL

O T

EO

DO

RO

GU

AR

NER

I

Coo

rdin

ador

a de

Art

es E

scénic

as

y M

úsi

ca

BEAT

RIZ

CA

STELL

AR

Y

Publicació

n

Text

os

Ben

jam

ín G

. R

osad

o Lu

igi A

ttad

emo

Lillo

Teo

dor

o G

uar

ner

i

Tra

duccio

nes

Bea

triz

Cas

tella

ry

Dis

eño

Anto

nio

Pita

Impre

sión

Punto

Ver

de

Page 29: LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti - · PDF fileCUARTA TEMPORADA"#$% - "#$& Ciclo integral de las 555 sonatas para teclado LAS SONATAS DE Domenico Scarlatti IRENE VENEZIANO IL PERGOLESE

Todos los conciertos tendrán lugar en el

Instituto Italiano de Cultura de Madrid,

a las 20h00.

La entrada será libre hasta completar el aforo.

Las entradas se distribuirán desde una hora antes

del concierto. Máximo dos entradas por persona.

ORGANIZA

BAJO LOS AUSPICIOS DE

PATROCINA

COLABORA


Recommended