โรงเรียนอัสสัมชัญแผนกประถมswis.acp.ac.th/pdf/research2558/58-34.pdf ·...

Preview:

Citation preview

โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม งานวจยในชนเรยน / งานวจยเชงปฏบตการ

ปการศกษา 2558

ชองานวจย การพฒนากจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตรระดบประถมศกษาปท 4 เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนส าหรบเดกสมาธสน ชอคณคร มสฌลณญ ธราพร กลมสาระฯ/งาน วชาการ 1. หลกการและเหตผล

ในปจจบนเดกทมปญหาสมาธสน ไดรบการบรรยายในวารสารการแพทยและหนงสออยางมากมาย ในป 2010 นายแพทยสมชาต สทธกาญจน ไดบรรยายลกษณะเดกสมาธสน หรอเรยก ไฮเปอร เดกจะเหมอและซน อยไมนง ชอบปนปายท ากจกรรมมากมาย โดยเฉพาะการวงเลนซน ไมรจกเหนดเหนอยทงวน ยกเวนการท าอะไร ทไมสนใจจะท าได จะท าไดไมนาน หยกหยก เหมอเหมอนไมฟงเวลาพดคยดวยแตกลบรเรองหมด เพราะสมองไวเหมอน รบขอมลหรอค าสงเฉพาะเรองทสนใจและส าคญ เชน เสยงเรยกของแมทเรม อารมณเสย หงดหงดกบการบอกหลายครงแลวยงไมฟง ไมท าตาม เพราะก าลงเพลน มสมาธมากกบการเลน เดกสมาธสนมสมาธมาก แบบจดจอ อยในภวงค ในเรองทชอบและสนใจ ซงสอดคลองกบการบรรยายของ วรรณภร สมทรอษฎงค (2013) กลาววา สาเหตของการเกดโรคสมาธสนนน เกดจากหลายปจจยทสงผลใหเกดโรคดงกลาวและมสวนนอยทเปนผลจากการเลยงดของพอแม หลกฐานจากการวจยในปจจบนพบวาความผดปกตทางพนธกรรมนาจะเปนสาเหตของโรคสมาธสนมากกวาการเลยงด แตทงนสงแวดลอมรอบตวเดกบางประการอาจมผลท าใหอาการของโรคสมาธสนแสดงออกรนแรงขนกวาเดม ตลอดจนในวงการแพทยไดศกษาและ ธรเกยรต เจรญเศรษฐศลป (2545) พบวาโรคนมจรงและมมากดวยคอประมาณ 2-5 % ของเดกวยเรยนเปนโรคนนนคอ หองเรยนหนงจะมเดกเปนโรคสมาธสนประมาณ 1-2 คน ค าวาโรคสมาธสนท าใหเราเขาใจผดคดวาเดกมปญหาสมาธสน แตในความเปนจรงแลวงานวจยชใหเหนวาปญหาของเดกกลมนไมใชอยทการควบคมสมาธเพยงอยางเดยว แตอยทการควบคมตอนเองในหลายดาน เชน สมาธ อารมณ การเคลอนไหว ดงนนเดกทถกวนจฉยวาเปนโรคสมาธสน จงมกมอาการหลายอยางนอกจากสมาธสนบกพรอง เดกมกซน ใจรอน

สมาธเปนสงส าคญมาก เพราะเปนปจจยทท าใหเกดการเรยนรรอบตวได หากสมาธของเดกนนเกดขนในระยะเวลาชวงสนๆ หรอมความสามารถในการเรยนรไดในระยะเวลาทจ ากดและเปนปญหาทเกดขนบอยจะท าใหเดกขาดความเชอมนในตนเองและมกกอใหเกดการขาดประสทธภาพในการเรยน จากสภาพการจดการเรยนการสอนในปจจบน สงทพบเหนอยบอยครงนนคอเดกทมปญหาทางการเรยนอนเนองจากความสนใจและสมาธทมขดจ ากดเนองจากมสงแวดลอมรอบตวเดกทมความสนใจมากมายและพรอมทจะดงความสนใจของเดกใหเปลยนไปมาได ซงปจจบนการเรยนการสอนในโรงเรยนครมกพบปญหาเหลานเกดขนกบนกเรยน และครสวนใหญมกจะมองขามปญหาและละเลย ไมเหนความส าคญ อาจจะเปนเพราะครยงขาดวธและกระบวนการในการปรบปรงแกไขและพฒนา เดกในวยประถมศกษาในภาวะปกตแลว ความสนใจและ

วช.022_1 ไมเตมรปแบบ

สมาธของเดกในวยนจะมขดจ ากดอยแลวในดานตางๆ เชน พฒนาการดานสมอง อารมณ สงคมและการเคลอนไหวกลามเนอตางๆยงไมสมบรณเตม ดวยเหตนบางสงบางอยางทสามารถพฒนาหรอสรางสมาธใหเดกกลมนไดตงแตตน เมอเดกเหลานโตขน จะชวยใหมสมาธในการท ากจกรรมหรอสงตางๆ ไดด ปญหาดานการเรยนจะลดนอยลง ซงเปนแนวทางส าหรบครผสอนในการพฒนาเดกสมาธสน (อมาพร ตรงคสมบต 2546)

ศลปะเปนสงหนงทอยรวมกบชวตมนษยทกคน นบไดวาปจจบนศลปะมบทบาทมากมายในทกสาขาวชา งานศลปะในแขนงตางๆ ลวนเกดขนมาเพอตอบสนองสงทมอยภายในจตใจของคน มมมองทางดานศลปะจะแตกตางกนออกไป เนอหาทางดานศลปะนนโดยสวนใหญจะเปนสงทอยรอบๆตวเรา ในเดกสามารถรบรและเขางายกวาผ ใหญและสามารถโยงความคดไปสประสบการณ สภาพแวดลอม ประเพณและวฒนธรรมอนดงามกอใหเกดคณคาในชวต ซงในวยเดกนนแสดงออกทางดานศลปะจะสอความหมายทางความคดทบรสทธตรงไปตรงมาเรยบงายและมความหมายอยางชดเจน ดงนนศลปะส าหรบเดกจงสมพนธกบกระบวนการเรยนการสอน และจตวทยาในการเรยนการสอนไปพรอมกน เปนการเสรมสรางกระตนใหนกเรยนเชอมโยงความคดไปสประการณ สภาพแวดลอมและวฒนธรรมอนดงามไดอกดวย (วรณ ตงเจรญ 2539)

การใชกจกรรมศลปะมาบ าบดและสงเสรมพฒนาเดกสมาธสน ไดน าศลปะมาบรณาการเขากบการสอนในรายวชาวทยาศาสตร จะ สามารถตอบสนองและเสรมสรางแรงจงใจใหเกดการรบรตางๆทบกพรองไดจากการจดการเรยนการสอนใหสอดคลองกบพฒนาการของเดก ใหนกเรยนสามารถเขาใจและเชอมโยงความร รวมทงสามารถน าไปประยกตใชในชวตจรงไดอยางมประสทธภาพมากขน เนองจาก วทยาศาสตรท าใหคนไดพฒนาวธคด ทงความคดเปนเหตเปนผล คดสรางสรรค คดวเคราะห มทกษะส าคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลหลากหลาย เพอทจะมความรความเขาใจโลกธรรมชาตและ และน าความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค มคณธรรม ความรวทยาศาสตรและศลปะไมเพยงแตน ามาใชในการพฒนาคณภาพชวตทด การพฒนาสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตอยางสมดลและ

ดงนนผวจยในฐานะครผสอนรายวชาวทยาศาสตร จงสนใจทจะพฒนากจกรรมทางดานศลปะมาใชประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตร เพอ สรางความสนใจ เสรมสรางสมาธของเดกในกลมนกเรยนทมปญหาสมาธสน ซงผวจยมองเหนวากจกรรมสรางสรรคทางศลปะมความนาสนใจและมเนอหาสวนใหตองใชสมาธในการท ากจกรรมและสอดคลองกบวทยาศาสตรเพราะเนอหาสวนใหญเปนสงทอยรอบตวเรา ดงนนการพฒนากจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตรระดบประถมศกษาปท 4 เพอเพมแรงจงใจและผลสมฤทธทางการเรยนนาจะเปนแนวทางเสรมสรางสมาธอกทางส าหรบครผสอน และจะสงผลใหเดกมพฤตกรรมการอยไมนงลดนอยลง ท าใหเกดการเรยนรอยางเตมศกยภาพ

2. วตถประสงคการวจย เพอศกษาผลการใชกจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตรระดบประถมศกษาปท 4 เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนส าหรบเดกสมาธสน

3. นยามศพท 1. เดกสมาธสน หมายถง ผ ทมสมาธสน โดยแสดงออกมาในรปของการกระท า ค าพด การแสดงออก มปญหาในการคงการมสมาธใหยาวนาน เมออยในหองเรยนมกจะไมในใจสงทครสอน ไมใส เลนหรอท ากจกรรมไดไมนาน จะสนใจในกจกรรมทตนเองชอบ เปลยนความสนใจไดอยางรวดเรว 2. ความสนใจตอการเรยน หมายถง การใหความสนใจกบกจกรรมหรองานทเปนเนอหาบทเรยนทครมอบหมายใหท า มสมาธจดจอกบเรองทท า ตงใจฟงครสอน นงกบทไมลกเดนไปทอน ท างานทไดรบมอบหมายจนเสรจ 3. กจกรรมศลปะประกอบการเรยนวทยาศาสตร หมายถง กจกรรมการวาดภาพระบายสจากการทดลองเกยวกบกจกรรมวทยาศาสตร การพบ ฉก ปะ การประดษฐทครน ามาประกอบการเรยนการสอนในรายวชาวทยาศาสตร ระดบประถมศกษาปท 4 4. ความร/ทฤษฎทเกยวของกอนท าการวจย แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการจดกจกรรมศลปะตามแนวคดไฮสโคป

1. ความหมายของกจกรรมศลปะ ศลปะส าหรบเดกนนไดมผใชหลายค า เชน ศลปะสรางสรรค ศลปะ ศลปศกษาเปนตน ซง ความหมายของแตละค าใกลเคยงกน กลาวคอเปนการจดกจกรรมทมงใหเดกไดรบการพฒนาทงดาน รางกาย อารมณ จตใจ สงคม และ สตปญญา ซงมผ ไดใหความหมายและความส าคญของกจกรรม ศลปะดงน ปเตอรสน (Peterson, 1958 : 101, อางจาก นาตยา หกพนนา, 2553 : 27-28) ไดกลาว วาศลปะเปนแนวทางหนงในการแสดงออกของเดก ซงเดกตองการโอกาสทจะไดแสดงออก อกทงยง สามารถถายทอดความร ความรสก และความเขาใจ รวมทงบคลกภาพและความอสระของเดกออกมา ไดซงสงเหลานเปนสงทถายทอดจากประสบการณ และจนตนาการของเดกแตละคนนนเอง เชนเดยวกบ เดอ ฟรานเซสโก (De Francesco, 1958 : 135, อางจาก จารณ เนตรบตร, 2543 : 11) ทไดกลาวถงศลปะวาเปนกระบวนการทสามารถน ามาสานตอความเขาใจพฤตกรรม และพฒนา ศกยภาพใหเกดแกเดกไดโดยอาศยลกษณะธรรมชาตของเนอหาทเปดกวาง ใหเดกแสดงออกอยางเสร ไมมเรองของความถกผดมาเปนกฎเกณฑของการท างาน ทงยงประกอบกบเนอหาทมความยดหยนสง มกจกรรมหลายรปแบบและไมมค าตอบจ ากดตายตว ดงนนศลปะจงสามารถตอบสนองการแสดงของ เดกทกเพศทกวย โลเวนฟลตและบรเตน (Lowenfeld and Brittian, 1985 : 15, อางจาก ธตมา บญม, 2554: 9) ไดใหความหมายไววา ศลปะ ส าหรบเดกหมายถงสงทเดกๆไดแสดงออกถงความเจรญเตบโต ความรสกนกคด ความเขาใจ และการแปลความหมายของสงแวดลอม แตเมอเขาเตบโตขนวธการและ สงทเขาแสดงออกกจะเปลยนไป

2. ความส าคญของกจกรรมศลปะ เชอรมาคเกอรโรเบรต (Schirmacher Robert, 1993, อางถงใน เสาวลกษณ อนดตย, 2542 : 13)

ไดสรปความส าคญในการเรยนรทางศลปะส าหรบเดกปฐมวยไวดงนคอ 1. เปนกจกรรมทสงเสรมใหเดกไดแสดงออกอยางเตมทดวยสอทหลากหลาย 2. มความสมดลกนระหวางกระบวนการท างานศลปะกบผลงานศลปะ 3. เปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกทางความคดสรางสรรค 4. เปนกจกรรมทสรางเสรมใหเดกไดคนควาเพอหาประสบการณ

5. ใหเดกไดท างานลกษณะทมเงอนไขเพอจะไดเขาใจความตอเนอง 6. การสอนมลกษณะทเปนการจงใจอยางแทจรง 7. เปนการท างานทมความส าเรจรวมกน

8. มความเหมาะสมกบพฒนาการ 9. สอทางศลปะไดมสวนรวมอยางเตมทและเปนสงทใหประโยชนแกเดกทกคน วรณ ตงเจรญ (2542 : 70) อธบายวา ศลปะท าใหเกดพฒนาการดานอนๆดงน 1. ศลปะพฒนาพฤตกรรมในการท างาน เดกจะเกดความคลองตวในการคดและ แสดงออกในการท างานในการสรางสรรคหรอสมรรถภาพในการแสดงออกนเปนสงทท าใหเกดความกระหายในการท างานศลปะตอไปอก 2. ศลปะพฒนาบคลกภาพการเรยนโดยไดลงมอปฏบตท าใหเกดความเคยชน ซงจะ กลายเปนกระบวนการทตอเนอง ท าใหเดกรกการท างานและขยนหมนเพยร 3. ศลปะพฒนาพลงของการแสดงออกทางดานอารมณ และความรสกนกคด จนตนาการและการสรางสรรค 4. ศลปะพฒนาความเชอมนในตนเอง ผลส าเรจจากการท างานศลปะจะท าใหเกด ความภาคภมใจเมอบคคลนนๆไดพบกบความส าเรจอยเสมอ ท าใหเกดความมนใจในการท างานของตนมากขน 5. ศลปะพฒนาใหคดเปน ท าเปน แกปญหาเปน การสรางสรรคจงเปนการลองผดลองถก และการแกปญหาอยตลอดเวลาจนกวางานจะเสรจ 6. ศลปะพฒนาพฤตกรรมทางสงคมทเออเฟอเผอแผตอกนมการแลกเปลยนความ คดเหน ปรกษา และหาขอสรปรวมกน เบญจา แสงมะล (2545 : 62) กลาววา กจกรรมศลปะสามารถสงเสรมการเจรญเตบโตทาง สงคม ขณะทเดกเลอกกจกรรมทพอใจ และรวมกนเปนกลมยอยๆตามความสนใจในการรวมท ากจกรรมศลปะ เดกจะรจกการแบงปนเครองมอเครองใช การแสดงความคดเหน การไดตดสนใจและ การใหการยอมรบ ศลปะเปนสอการแสดงออกของเดกทเดกท าให เหน รสก และคด กจกรรมศลปะเดก ใหโอกาส ส ารวจ ทดลอง แสดงความคดความรสกเกยวกบตวเดก สงแวดลอมรอบๆตวเดก ความสามารถในการจนตนาการ สงเกต และความรสกสรางความเชอมนในตนเองและคณคาของความ เปนมนษย 5. กรอบแนวคดของการวจย

ตวแปรตน ตวแปรตาม 6. สมมตฐานการวจย เดกสมาธสนมผลสมฤทธตอการเรยนเพมขน เมอใชกจกรรมศลปะประกอบการเรยนวทยาศาสตรระดบชนประถมศกษาปท 4

กจกรรมศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตร

ผลสมฤทธทางการเรยนส าหรบเดกสมาธสน

7. ตวแปรอสระ วดโอกจกรรมสรางสรรคทางศลปะ สออเลกทรอนกสเกยวกบวชาวทยาศาสตร 8. ตวแปรตาม ผลสมฤทธทางการเรยนส าหรบเดกสมาธสน 9. ประชากร และกลมตวอยาง และวธการสมกลมตวอยาง ในการศกษาครงนท าการศกษาครงนท าการศกษากบนกเรยนทมปญหาดานสมาธสนและเดกปกต เพศชาย ระดบประถมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 จ านวนละ 1 คน 10. เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการวจยในครงน คอ

1. แผนการสอนกจกรรมทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตร ระดบประถมศกษาปท 4 2. ชนงานแผนพบ เรองดน 3. โครงงานวทยาศาสตร การประหยดไฟฟา 4. แบบทดสอบจ านวน 20 ขอ

11. การตรวจสอบคณภาพเครองมอ 1. ศกษาเอกสารทเกยวของกบเดกสมาธสน 2. จดท าแผนการจดการเรยนรกจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตร 3. เลอกกจกรรมศลปะมาใชประกอบการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร เชน แผนพบ การวาดภาพ ตดภาพทตนเองสนใจ 4. น าแผนการจดการเรยนรประกอบดวยแผนการสอนปกตและแผนการสอนส าหรบเดกสมาธสนให ผ เชยวชาญตรวจสอบ จ านวน 2 คน 5. ปรบปรงแกไขแผนการจดการเรยนตามขอเสนอแนะของผ เชยวชาญ 12. การเกบรวบรวมขอมล และระยะเวลาการเกบขอมล ระยะเวลาเดอนกนยายน –ธนวาคม พ.ศ. 2558 13. การวเคราะหขอมล ผวจยวเคราะหผลสมฤทธตอการเรยนโดยใชรอยละและคาเฉลยของ และน าเสนอขอมลโดยใชตาราง

14. ผลการวเคราะหขอมล การวจยเรอง การพฒนากจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตรระดบประถมศกษาปท 4 เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนส าหรบเดกสมาธสน ผวจยขอน าเสนอขอมลโดยใชตารางแสดงคารอยละและคาเฉลยผลการวจยดงน

ตาราง คารอยละ คาเฉลยเลขคณต ( X )

กลมตวอยาง รอยละ X นกเรยนสมาธสน 90 9.0 นกเรยนปกต 97 9.7

จาตารางพบวาการพฒนากจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตรระดบประถมศกษาปท 4 เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนส าหรบเดกสมาธสนหลงจากไดน ามาสอนในหองแบบคละผ เรยน จะเหนไดจากผลสมฤทธมคาไมแตกตางกบเดกปกตมาก ดงนนจะเหนไดวา การสอนโดยใชกจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตรระดบประถมศกษาปท 4 เพมผลสมฤทธใหกบเดกสามธสนได อยางมนยส าคญทางสถต 15. สรปผลการวจย การวจยเรอง การพฒนากจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตรระดบประถมศกษาปท 4 เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนส าหรบเดกสมาธสน สรปผลการวจย ซงน ามากลาวโดยสรปดงตอไปน เดกสมาธสนมผลสมฤทธตอการเรยนเพมขน เมอใชกจกรรมศลปะประกอบการเรยนวทยาศาสตรระดบชนประถมศกษาปท 4 ซงไมตางจากเดกปกตมาก จะเหนไดจากคารอยละและคาเฉลยนเลขจากคะแนนของการท างานไมตางกนมากนก นนแสดงใหเหนวาการพฒนากจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตรระดบประถมศกษาปท 4 เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนส าหรบเดกสมาธสน 16. ขอเสนอแนะ จากผลการวจยพบวาการพฒนากจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตรระดบประถมศกษาปท 4 เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนส าหรบเดกสมาธสนได ดงนนการสอนโดยใชกจกรรมทางศลปะมาใชจงเปนวธสอนทควรสนบสนนใหแพรหลาย ในโรงเรยน ผ วจยจงขอเสนอแนะแนวทางในการน าผลการวจยไปใชดงน

1.1 การสอนการพฒนากจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตร ครผสอนตองมการเตรยมตวเปนอยางด ตองศกษารายละเอยด วธการสอนทงการจดเตรยมสอการสอนการใหโอกาสและเวลากบนกเรยน ในการปรบตวใหคนเคยกบวธการเรยนแบบนดวย 1.2 การสอนตามโดยใชกจกรรมสรางสรรคทางศลปะประกอบการเรยนวชาวทยาศาสตรในชวงแรกๆ ของนกเรยนทไดรบการสอน สยงไมคนเคยอาจตองใชเวลามากในการปฏบตกจกรรม 1.3 ครผสอนมบทบาทส าคญทจะฝกใหนกเรยนใชวธคดอยางสรางสรรคผานกจกรรมทางศลปะ

บรรณานกรม

ชยวฒน สทธรตน. 2553. เทคนคการใชค าถามเพอการพฒนาความคด สหมตรพรนตง แอนดพบลสชง, นนทบร.

ณฐฐากร ถนอมตน. 2537. ผลของการใชค าถามปลายเปดแบบเราทมตอความคดสรางสรรคของเดกอนบาล.

นภเนตร ธรรมบวร. 2546. การพฒนากระบวนการคดในเดกปฐมวย. พมพครงท 8. จฬาลงกรณมหาวทยาลย,

สมศกด ภวภาดาวรรธ. 2541. เทคนคการสงเสรมความคดสรางสรรค. ไทยวฒนาพานช, กรงเทพฯ.

Piaget, J. 1977. The Moral Judement of the Child. Pegeuin Education Book, New York.

ภาคผนวก

แผนการจดการเรยนรตามหนวยการเรยนร

หนวยการเรยนรท (Unit) ...........6................เรอง (Topic).............รอบรโครงงานวทยาศาสตร............................... กลมสาระการเรยนร (Subject Group).............วทยาศาสตร....................................วชา (Subject).......วทยาศาสตร.... จ านวน (Time Allotted) ................1................คาบ (Period) สปดาหท (Week) .............13....................................... ระหวางวนท (Date / Month / Year) ..............17-21 ก.ย. 55....... ชน (Grade) .....ป.4.......ภาคเรยนท (Semester)...1.... ปการศกษา (Academic Year) ......................2555....................ครผสอน (Teacher) ......มสฌลณญ ธราพร.........

1. ตวชวด 1.1 ตงค ำถำมเกยวกบประเดน หรอเรอง หรอสถำนกำรณ ทจะศกษำตำมทก ำหนดใหและตำมควำมสนใจ 1.2 วำงแผนกำรสงเกตเสนอวธส ำรวจตรงสอบ หรอศกษำคนควำ และคำดกำรณสงทจะพบจำกกำรส ำรวจตรวจสอบ 1.3 เลอกอปกรณทถกตองเหมำะสมในกำรส ำรวจตรวจสอบ 1.4 บนทกขอมลในเชงปรมำณน ำเสนอ ผลสรปผล 1.5 สรำงค ำถำมในเชงปรมำณน ำเสนอ ผลสรปผล 1.6 แสดงควำมคดเหนและสรปสงทไดเรยนร 1.7 บนทกและอธบำยผลกำรส ำรวจ ตรวจสอบอยำงตรงไปตรงมำ 1.8 น ำเสนอจดแสดงผลงำน โดยอธบำยดวยวำจำ หรอเขยนอธบำยกระบวนกำรและผลของงำนใหผอนเขำใจ 2. สาระการเรยนร ( Sub Concept และ Topic ) 2.1 ประเภทของโครงงำนวทยำศำสตร 2.2 ทกษะกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร 2.3 กำรท ำโครงงำนวทยำศำสตรเบองตน

ความคดรวบยอดหลก ( Main Concept )

3. จดประสงคการเรยนร 3.1 ระบขนตอนวธกำรทำงวทยำศำสตรได 3.2 สำมำรถใชวธกำรทำงวทยำศำสตรแกปญหำจำกสำนกำรณทก ำหนดใหได 3.3 ระบปญหำ ตงสมมตฐำน รวบรวมขอมล และสรปผลกำรทดลองจำกสถำนกำรณท 4. สมรรถนะส าคญของผเรยน ( ดำนควำมร / ดำนทกษะ / ดำนคณลกษณะ ) 4.1 ควำมสำมำรถในกำรสอสำร 4.2 ควำมสำมำรถในกำรคด 4.3 ควำมสำมำรถในกำรใชทกษะชวต 4.4 ควำมสำมำรถในกำรใชเทคโนโลย 4.5 ควำมสำมำรถในกำรแกปญหำ 5. คณลกษณะอนพงประสงค 5.1 ใฝร ใฝเรยน 5.2 มวนย 5.3 มงมนในกำรงำน 5.4 ซอสตย สจรต 5.5 มจตสำธำรณะ 6. กระบวนการจดการเรยนร / กจกรรม ( จะตองม ค ำส ำคญ Key Word ) ( การท าโครงงานวทยาศาสตร ) 1. ครอธบำยควำมส ำคญของกำรท ำโครงงำนวทยำศำสตรใหนกเรยนทรำบ และทบทวนขนตอนวธกำรทำงวทยำศำสตรซงใชเปนสวนหนงของกำรท ำโครงงำนทนกเรยนไดเคยเรยนมำแลวในระดบชน ป.3 ตอจำกนนครแนะน ำวธกำรท ำโครงงำนประเภทตำงๆ ใหนกเรยนทรำบ พรอมเปดโอกำสใหนกเรยนไดซกถำมขอสงสย 2. ครแจกตวอยำงตวอยำงกำรเขยนรำยงำนผลกำรท ำโครงงำนวทยำศำสตรใหนกเรยนศกษำพรอมอธบำยกำรเขยนในแตละขนตอนใหแกนกเรยน นกเรยนซกถำมขอสงสยในกำรท ำโครงงำนวทยำศำสตรจำกคร 3. ครใหนกเรยนจดกลม กลมละ 3 คน เลอกท ำโครงงำนประเภทกำรส ำรวจหรอกำรทดลองทนกเรยนสนใจ 1 เรอง ( ถำเปนโครงงำนกำรส ำรวจควรส ำรวจอยำงนอย 100 คน พรอมสงรองรอยกำรส ำรวจ ) 4. นกเรยนแตละกลมเรมตนกำรท ำโครงงำนวทยำศำสตรเรองทตนเองสนใจ โดยน ำงำนมำปรกษำครเปนระยะๆ

5. นกเรยนเขยนรำยงำนผลท ำโครงงำนในหวขอตำงๆ ทครก ำหนดใหเรยบรอย พรอมน ำโครงงำนสงครตำมเวลำทก ำหนด 7. สอและแหลงการเรยนร 7.1 ตวอยำงโครงงำนวทยำศำสตร 8. วธการประเมน / การวดประเมนผล 8.1 กำรสงเกตพฤตกรรมสนกำรท ำงำนรวมกน 8.2 ควำมตงใจในกำรท ำกจกรรม หมายเหต แผนนใชประกอบกำรอธบำยเรองนกอนมอบหมำยงำน จงใชผลงำนเปนเกณฑประเมน 9. ประเมนผลหลงการจดกระบวนการเรยนร 9.1 จดประสงคกำรเรยนร / ควำมร / กระบวนกำรเรยนร __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ 9.2 สมรรถนะผเรยน __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ 9.3 คณลกษณะอนพงประสงค __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ 9.4 ปญหำ / ขอเสนอแนะ __________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

แผนการจดการเรยนรตามหนวยการเรยนร

หนวยการเรยนรท (Unit).........3............เรอง (Topic)...............เรองทรพยำกรดน .........................................,..............……

กลมสาระการเรยนร (Subject Group).............วทยาศาสตร....................................วชา (Subject).......วทยาศาสตร.................... จ านวน (Time Allotted) ................2.........คาบ (Period).... คำบท 2........สปดาหท (Week) .................19...........................ระหวางวนท (Date / Month / Year) ..21-25 ก.ย. ..2558 ... ชน (Grade) .....ป.4..ภาคเรยนท (Semester).....................1............. ปการศกษา (Academic Year) ......................2558....................ครผสอน (Teacher) .......มสฌลณญ ธรำพร...............................

1. มาตรฐานการเรยนร ว 6.1 เขำใจกระบวนกำรตำงๆ ทเกดขนบนผวโลกและภำยในโลก ควำมสมพนธของกระบวนกำรตำงๆทมผลตอกำรเปลยนแปลงภมอำกำศ ภมประเทศและสณฐำนของโลก มกระบวนกำรสบเสำะหำควำมรและจตวทยำศำสตรสอสำรสงเรยนรและน ำไปใชประโยชน

2. ตวชวด ว 6.1 ป. 4/2 ระบชนดและสมบตของดนทใชปลกพชในทองถน

3. สาระการเรยนรแกนกลาง ดนมสวนประกอบของเศษหน อนทรยวตถ น ำ และอำกำศในสดสวนทแตกตำงกนท ำใหเกดดนหลำยชนด

4. สาระการเรยนร (Content)

สมบตของดนทเหมำะสมแกกำรปลกพช

กำรน ำดนแตละชนดไปใชประโยชน

สำเหตส ำคญทท ำใหดนเสอมสภำพ

แนวทำงในกำรอนรกษดน

5.สาระส าคญ (Concept) * ดนมสวนประกอบของเศษหน อนทรยวตถ น ำและอำกำศในสดสวนทแตกตำงกนท ำใหเกดดนหลำยชนด พชแตละชนดเจรญเตบโตไดดในดนทแตกตำงกน ดงนนกำรปลกพชจงควรเลอกใชดนใหเหมำะสม

6. จดประสงคการเรยนร (ดำนควำมร / ดำนทกษะ / ดำนคณลกษณะ) 1. นกเรยนสำมำรถบอกสมบตของดนทเหมำะสมแกกำรปลกพชไดอยำงถกตอง 2. นกเรยนสำมำรถบอกสำเหตส ำคญทท ำใหดนเสอมสภำพได 3. นกเรยนสำมำรถอธบำยแนวทำงในกำรอนรกษดนได 4. นกเรยนสำมำรถบอกประโยชนทไดรบจำกดนในแตละชนดได

7. สมรรถนะส าคญของผเรยน ( ดำนควำมร / ดำนทกษะ / ดำนคณลกษณะ )

1. ควำมสำมำรถในกำรสอสำร 2. ควำมสำมำรถในกำรคด 3. ควำมสำมำรถในกำรใชเทคโนโลย 8. คณลกษณะอนพงประสงค 1. ใฝร ใฝเรยน 2. มวนย 3. มงมนในกำรงำน 9. กระบวนการจดการเรยนร / กจกรรม ( จะตองม ค ำส ำคญ Key Word ) 1. ครทบทวนควำมร ควำมเขำใจใหกบนกเรยนอกครงเกยวกบกำรเกดดน 2. ครตงค ำถำม เพอทบทวนควำมเขำใจดงน

- ดนแบงออกเปนกชนด อะไรบำง - ดนมสวนประกอบทส ำคญอะไรบำง ยกตวอยำง - ดนชนดใดเหมำะแกกำรปลกพชมำกทสด เพรำะเหตใด - นกเรยนคดวำดนแตละชนดมคณสมบตเหมอนหรอตำงกนอยำงไร - ดนชนดใดทมคณสมบตในกำรอมน ำมำกทสด และมประโยชนในกำรเพำะปลกพชชนดใดเพรำะเหตใด - สำเหตส ำคญทท ำใหดนเสอมคณภำพ มำจำกสำเหตใดเปนส ำคญ - นกเรยนจะมวธกำรในกำรแกปญหำเรองดนเสอมสภำพอยำงไร - วธกำรอนรกษสำมำรถท ำไดโดยวธใดบำง อธบำยพรอมยกตวอยำง

3. ครเปดโอกำสใหนกเรยนแตละกลมไดชวยกนคดหำค ำตอบและน ำเสนอค ำตอบของกลมตนเอง 4. ครเฉลยค ำตอบทถกตองพรอมชแนะและใหขอมลเสรม 5. ครใหนกเรยนไดชวยกนคดชอโครงกำรในพระรำชด ำร ของพระบำทสมเดจพระเจำอยหวฯ หลงจำกทนกเรยนไดไป

คนหำขอมลเพมเตม 6. จำกนนครใหนกเรยนท ำแบบฝกหดเสรม 20 ขอเพอเปนกำรทบทวนสอบ พรอมเฉลยและอธบำยเพอใหนกเรยนเกด

ควำมเขำใจมำกข

แบบทดสอบ หนวยการเรยนร เรอง การเกดดน

1) ดนเกดจำกกำรสลำยตวของสงใด ก. เปลอกโลก ข. ลำวำ ค. แมกมำ ง. หนและแรธำต

2) สงใดเปนตวกำรยอยสลำยซำกพชซำกสตวในดน ก. เชอโรค ข.จลนทรย ค. สำรเคม ง. แบคทเรย

3) สงใดทสลำยตวเปนฮวมส ก. ซำกพช ซำกสตว ข. วตถตนก ำเนดดน ค. หนและแรธำต ง. สำรเคม

4) ปจจยใดทมผลตอกำรก ำเนดของดน ก. สภำพภมอำกำศอำกำศ ข. สภำพภมประเทศ ค. สงมชวตในดน ง. ถกทกขอ

5) ดนชนดใดทมกำรถำยเทอำกำศไดนอยทสด ก. ดนรวน ข. ดนเหนยว ค. ดนทรำย ง. ดนรวนปนทรำย

6) ปยในขอใดไมใชปยอนทรย ก. ปยคอก ข. ปยพชสด ค. ปยหมก ง. ปยวทยำศำสตร

7) พชชนดใดทเหมำะสมส ำหรบปลกเปนพชหมนเวยน ก. ถวเหลอง ข. มนส ำปะหลง ค. เผอก ง. โหระพำ

8) กำรปลกพชคลมดนเพอวตถประสงคอะไร ก. ไมใหหนำดนสกกรอน ข. เพมปยใหแกดน ค. ไมใหดนถกแสงแดด ง. ไมใหดนจด

9) สงใดเมอน ำไปฝงลงในดนแลวท ำใหดนเสย ก. ซำกพชทเนำเปอย ข. ซำกสตวทตำยแลว ค. สำรเคม ง. เศษอำหำร

10) ขอใดไมถกตองเกยวกบกำรอนรกษดน ก. ปลกพชหมนเวยน ข. ยตกำรท ำไรเลอนลอย ค. กำรปลกพชคลมดน ง. ใชยำฆำแมลงเพอฆำศตรพช

11) ซำกพช – ซำกสตวตำยทบถมเปนดนทมธำตอำหำรใหแกพช เรยกวำอะไร ก. หนดนดำน ข. ฮวมส ค. ฟอสซล ง. ลกไนต

12) ถำเผำดนแลวน ำมำละลำยในน ำเปนวธกำรทดลองเพอคนหำอะไร ก. อำกำศในดน ข. น ำในดน ค. แรธำตในดน ง. อนนทรยวตถในดน

13) ดนทเหมำะแกกำรเกษตรมำกทสด คอดนแบบใด ก. ดนทมอนนทรยวตถมำก ข. ดนทมอำกำศมำก ค. ดนทมอนทรยวตถมำก ง. ดนทมน ำมำก

14) น ำดนมำใสน ำเปนวธกำรทดลองเรองใด ก. น ำในดน ข. ในดนมอำกำศ ค. ในดนมแบคทเรย ง. ในดนมปย

15) ในดนมสวนประกอบใดมำกทสด ก. อำกำศ ข. ฮวมส ค. อนนทรยวตถ ง. น ำ

16) ขอใดเรยงล ำดบขนำดของเมดดนจำกเมดดนขนำดใหญทสด ไปหำเมดเลกทสด ไดถกตอง ก. ดนรวน ดนทรำย ดนเหนยว ข. ดนทรำย ดนเหนยว ดนรวน ค. ดนทรำย ดนรวน ดนเหนยว ง. ดนเหนยว ดนรวน ดนทรำย

17) เมอน ำดนเหนยวทปนเปนกอนไปเผำ แลวจะพบวำดนเหนยวนนจะแหงและแตก ผลจำกกำรทดลองดงกลำวสำมำรถสรปไดวำ ดนมสงใดเปนองคประกอบ ก. อำกำศ ข. น ำ ค. อนทรยวตถ ง. อนนทรยวตถ

18) ตนถวสำมตนปลกพรอมกน เมอเวลำผำไป 1 เดอน ผลปรำกฏดงภำพ นกเรยนคดวำมอะไร เกดขนกบตนถว ตนท 1 ตนท 2 ตนท 3

ก. ตนถวทงสำมตนเปนถวตำงชนดกน ข. ตนถวตนท 3 สงกวำตนถวตนท 2 และตนท 1 ค. เมลดตนถวตนท 1 เปนเมลดทขำดควำมสมบรณ ง. ดนทน ำมำปลกตนถวแตละตนมควำมอดมสมบรณตำงกน

19) ขนำดของเมดดนแตละประเภทมควำมสมพนธกบสงใดมำกทสด ก. กำรไหลผำนของน ำ ข. ควำมอดมสมบรณ ค. กำรน ำมำใชประโยชน ง. องคประกอบทพบในดน

20) ถำดนแนนแขงและขำดธำตอำหำรพชควรแกปญหำอยำงไร ก. ปลกหญำแฝก ข. ท ำทำงระบำยน ำ ค. ปลกพชแบบขนบนได ง. ไถพรวนและใสปยคอก 10. วธการสอนของคร สอนแบบบรรยำย สอนแบบทดลอง สอนแบบมสวนรวม สอนแบบสบสวนสอบสวน สอนแบบ4 MAT สอนแบบ 5E สอนแบบโครงงำน สอนแบบ3P สอนแบบบรณำกำร สอนแบบStoryline สอนแบบสำธต อนๆ (ระบ).............................. 11. สอและแหลงการเรยนร 1 หนงสอประกอบกำรเรยนวทยำศำสตร 2. แบบฝกหดเสรมทบทวนเรองดน 20 ขอ

12. วธการประเมน / การวดประเมนผล 1. กำรตอบค ำถำม 2. ควำมตงใจในกำรท ำกจกรรม 3. ควำมถกตองในกำรท ำแบบฝกหดทบทวน 13. ประเมนผลหลงการจดกระบวนการเรยนร

ชนดของดนและลกษณะของดนแตละชนด ประเภทของดน ดนเหนยว เปนดนทมเนอละเอยด ในสภำพดนแหงจะแตกออกเปนกอนแขงมำก เมอเปยก

น ำแลวจะมควำมยดหยน สำมำรถปนเปนกอนหรอคลงเปนเสนยำวได เหนยวเหนอะหนะตดมอ เปนดนทมกำรระบำยน ำและอำกำศไมด แตสำมำรถอมน ำ ดดยด และแลกเปลยนธำตอำหำรพชไดด เหมำะทจะใชท ำนำปลกขำวเพรำะเกบน ำไดนำน

ดนรวน เปนดนทเนอดนคอนขำงละเอยดนมมอในสภำพดนแหงจะจบกนเปนกอนแขงพอประมำณ ในสภำพดนชนจะยดหยนไดบำง เมอสมผสหรอคลงดนจะรสกนมมอแตอำจจะรสกสำกมออยบำงเลกนอย เมอก ำดนใหแนนในฝำมอแลวคลำยมอออก ดนจะจบกนเปนกอนไมแตกออกจำกกน เปนดนทมกำรระบำยน ำไดดปำนกลำง จดเปนเนอดนทมควำมเหมำะสมส ำหรบกำรเพำะปลก

ดนทราย เปนดนทมอนภำคขนำดทรำยเปนองคประกอบอยมำกกวำรอยละ 85 เนอดนมกำรเกำะตวกนหลวมๆ มองเหนเปนเมดเดยวๆ ได ถำสมผสดนทอยในสภำพแหงจะรสกสำกมอ เมอลองก ำดนทแหงนไวในองมอแลวคลำยมอออกดนกจะแตกออกจำกกนได แตถำก ำดนทอยในสภำพชนจะสำมำรถท ำใหเปนกอนหลวมๆ ได แตพอสมผสจะแตกออกจำกกนทนท

2.ประโยชนของดน

ดนมประโยชนมำกมำยมหำศำลตอมนษยและสงมชวตอน ๆ คอ 1. ประโยชนตอกำรเกษตรกรรม เพรำะดนเปนตนก ำเนดของกำรเกษตรกรรมเปนแหลง

ผลตอำหำรของมนษย ในดนจะมอนทรยวตถและธำตอำหำรรวมทงน ำทจ ำเปนตอกำรเจรญเตบโตของพช อำหำรทคนเรำบรโภคในทกวนนมำจำกกำรเกษตรกรรมถง 90%

2. กำรเลยงสตว ดนเปนแหลงอำหำรสตวทงพวกพชและหญำทขนอย ตลอดจนเปนแหลงทอยอำศยของสตวบำงชนด เชน ง แมลง นำก ฯลฯ

3. เปนแหลงทอยอำศย แผนดนเปนทตงของเมอง บำนเรอน 4. เปนแหลงเกบกกน ำ เนอดนจะมสวนประกอบส ำคญ ๆ

1.สาเหตทท าใหดนเสอมคณภาพ ดนสวนใหญถกท ำลำยใหสญเสยควำมอดมสมบรณ หรอตวเนอดนไปเนองจำกกำรกระท ำ

ของมนษย และกำรสญเสยตำมธรรมชำตท ำใหเรำไมอำจใชประโยชนจำกดนไดอยำงเตมประสทธภำพ กำรสญเสยดนเกดไดจำก

1. กำรกดเซำะและพงทลำยโดยน ำ น ำจ ำนวนมำกทกระทบผวดนโดยตรงจะกดเซำะผวดน ใหหลดลอยไปตำมน ำ กำรสญเสยบรเวณผวดนจะเปนพนทกวำง หรอถกกดเซำะเปนรองเลก ๆ กขนอยกบควำมแรง และบรเวณของน ำทไหลบำลงมำก

2. กำรตดไมท ำลำยปำ กำรเผำปำ ถำงปำท ำใหหนำดนเปด และถกชะลำงไดงำยโดยน ำและลมเมอฝนตกลงมำ น ำกชะลำงเอำหนำดนทอดมสมบรณไปกบน ำ ท ำใหดนมคณภำพเสอมลง

3. กำรเพำะปลกและเตรยมดนอยำงไมถกวธ กำรเตรยมทดนท ำกำรเพำะปลกนนถำไมถกวธกจะกอควำมเสยหำยกบดนไดมำก

แนวทางในการอนรกษดน ปญหำทเกดขนจำกกำรพงทลำยหรอกำรสญเสยควำมอดมสมบรณของหนำดนนน จะท ำใหเกดปญหำอน ๆ ตดตำมมำ เชน ดนขำดควำมอดมสมบรณท ำใหเกษตรกรตองซอปยเคมมำบ ำรงดนเสยคำใชจำยมหำศำล ตะกอนดนทถกชะลำงท ำใหแมน ำและปำก

แมน ำตนเขน ตองขดลอกใชเงนเปนจ ำนวนมำก เรำจงควรปองกนไมใหดนพงทลำยหรอเสอมโทรมซงสำมำรถกระท ำไดดวยกำรอนรกษดน

1. กำรใชทดนอยำงถกตองเหมำะสม กำรปลกพชควรตองค ำนงถงชนดของพชทเหมำะสมกบคณสมบตของดน กำรปลกพชและกำรไถพรวนตำมแนวระดบเพอปองกนกำรชะลำงพงทลำยของหนำดน นอกจำกนควรจะสงวนรกษำทดนทมควำมอดมสมบรณไวใชในกจกำรอน ๆ

ดนรวน ดนเหนยว ดนปนทราย

2. กำรปรบปรงบ ำรงดน กำรเพมธำตอำหำรใหแกดน เชน กำรใสปยพชสด ปยคอก กำรปลกพชตระกลถว กำรใสปนขำวในดนทเปนกรด กำรแกไขพนทดนเคมดวยกำรระบำยน ำเขำทดน เปนตน

3. กำรปองกนกำรเสอมโทรมของดน 4. กำรใหควำมชมชนแกดน กำรระบำยน ำในดนทมน ำขงออกกำรจดสงเขำสทดนและกำร

ใชวสด เชน หญำหรอฟำงคลมหนำดนจะชวยใหดนมควำม

โครงการปลกหญาแฝกเฉลมพระเกยรต

หญาแฝก เปนพชทมระบบรำกลกและแผกระจำยลงไปในดนตรงๆ ซงเปนพชพนบำนของไทย มวธกำรปลกแบบงำย ๆ เกษตรกรไมตองดแลหลงกำรปลกมำกนกและประหยดคำใชจำยกวำวธอนๆอกดวยเปนพชทมอำยไดหลำยป ขนเปนกอแนน มใบเปนรปขอบขนำนแคบปลำยสอบแหลม ยำว 35-80 ซม.มสวนกวำง 5-9 มม. สำมำรถขยำยพนธทไดผลรวดเรว โดยกำรแตกหนอจำกล ำตนใตดน ในบำงโอกำสสำมำรถแตกแขนงและรำกออกในสวนของกำนชอดอกได เมอหญำแฝกโนมลงดนท ำใหมกำรเจรญเตบโตเปนกอหญำแฝกใหมได หญาแฝกมอย 2 สายพนธคอ

หญำแฝกดอน รำกไมมกลน , ใบโคงงอ , สง 100-150 เซนตเมตร หญำแฝกหอม มรำกทมกลนหอม , ใบยำวตงตรง , สงประมำณ 150-200 เซนตเมตร โดยม

คณสมบตพเศษดงน

ชวยปองกนกำรชะลำงพงทลำยของหนำดน, อนรกษควำมชมชนใตดน, ปองกนควำมเสยหำยของบนไดดน, ชวยในกำรฟนฟดน เมอวนท 25 กมภำพนธ พ.ศ. 2536 IECA ไดมมตถวำยรำงวล The International Merit Award

แดพระบำทสมเดจพระเจำอยหวฯ ในฐำนะททรงเปนแบบอยำงในกำรน ำหญำแฝกมำใชอนรกษดนและน ำ และเมอวนท 30 ตลำคม พ.ศ. 2536 ผเชยวชำญเรองหญำแฝกเพอกำรอนรกษดนและน ำแหงธนำคำรโลก ไดน ำคณะเขำเฝำทลละอองธลพระบำททลเกลำทลกระหมอม ถวำยแผนเกยรตบตรเปนภำพรำกหญำแฝก ชบส ำรด ซงเปนรำงวลสดดพระเกยรตคณ (award of recognition) ในฐำนะททรงมงมนในกำรพฒนำและสงเสรมกำรใชหญำแฝกในประเทศไทย แหลงทมาของขอมล----prdnorth.in.th/The_King/plant.php

เรอง ดนดมประโยชน

จดท าโดย เดกชายปฐมพงษ คเจรญไพศาล ชน ป.4/2 เลขท 2

แผนพบนเปนสวนหนงของการศกษาวชาวทยาศาสตร โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558

Recommended