Υλικό Μουςικόσ – Δημοτικό Εκπαύδευςη – Εθνικϋσ γιορτϋσ

Ένα παλικάρι είκοςι χρονών

Παραδοςιακό

Τϊξεισ: Ε’ – Στ’

Ένα παλικϊρι εύκοςι χρονών (δισ) Τ' ϊρματα του δώςαν για τον πόλεμο (δισ)

Πόλεμο δεν βρόκε πύςω γύριςε (δισ)

Στα μιςϊ του δρόμου νεροδύψαςε (δισ)

Έςκυψε να πιει νερό ςτο Γκιουλ μπαξϋ (δισ) Εκεύ μύα ςφαύρα τόνε λϊβωςε (δισ)

Σύρε πεσ ςτην μϊν μ' την μπαμπόγρια (δισ)

Και ςτην αδερφό μου την καλόγρια (δισ)

Θϋλει ασ βϊλει μαύρα θϋλει ασ παντρευτεύ (δισ) ‘Μϋνα με ςκοτώςανε ςτο Γκιουλ Μπαξϋ (δισ)

Υλικό Μουςικόσ – Δημοτικό Εκπαύδευςη – Εθνικϋσ γιορτϋσ

Υλικό Μουςικόσ – Δημοτικό Εκπαύδευςη – Εθνικϋσ γιορτϋσ

Προτάσεις για δραστηριότητες Σφνδεςη με δείκτεσ επιτυχίασ και φλη-περιεχόμενο

Το μϋτρο του τραγουδιού εύναι 7/8, με την εξόσ

υποδιαύρεςη:

Τα παηδηά πάλω ζε ξπζκηθά όξγαλα ηάμεο κπνξνύλ λα

δνθηκάζνπλ λα θηππήζνπλ 7 ζπλερόκελα όγδνα. Σηε

ζπλέρεηα κε ηελ θαζνδήγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνύ

δνθηκάδνπλ λα θηππήζνπλ 7 ζπλερόκελα όγδνα, δίλνληαο

έκθαζε ζην πξώην, ζην ηέηαξην θαη ζην έθξν όγδνν. Έηζη

μεθηλά λα ζρεκαηίδεηαη ν βαζηθόο ξπζκόο ηνπ ηξαγνπδηνύ,

πνπ είλαη ρνξόο ζπξηόο. Σηε ζπλέρεηα δεηείηαη από ηα

παηδηά λα θηππνύλ ζηα όξγαλα κόλν ηα όγδνα πνπ έρνπλ

έκθαζε, όπωο είλαη γξακκέλα ζηελ πην πάλω

ελνξρήζηξωζε ην μπιόθωλν θαη ην ηακπνξίλν.

Ένασ ϊλλοσ τρόποσ για την εκμϊθηςη του μϋτρου του

τραγουδιού εύναι μϋςα από το χορό. Ζητούμε από τα

παιδιϊ να χορϋψουν το τραγούδι (μπορεύ να

χρηςιμοποιηθεύ η εξόσ ηχογρϊφηςη:

http://www.youtube.com/watch?v=Pn6f6DeOEcg) και

ςτη ςυνϋχεια να κτυπόςουν τα βόματα με ρυθμικϊ

κρουςτϊ τϊξησ.

Ελληνικά παραδοςιακά όργανα

Το τραγούδι πρόκειται για ελληνικό παραδοςιακό

τραγούδι, το οπούο ςυνοδεύεται με ελληνικϊ

ΕΟ2(3-4): Να επιδεικνύουν ικανότητεσ ςε τεχνικϋσ εκτϋλεςησ κρουςτών οργϊνων

ΕΟ(6): Να εκτελούν τον παλμό, ρυθμό, ϋμφαςη, οςτινϊτι ςε δοςμϋνη ενορχόςτρωςη.

Α2(4): Να αναγνωρύζουν, να περιγρϊφουν μουςικϋσ ϋννοιεσ ςε μια ακρόαςη.

Α2(7)Να εκφρϊζουν και να δικαιολογούν ςυναιςθόματα, απόψεισ και προτιμόςεισ για μουςικϊ ϋργα από ϊλλουσ πολιτιςμούσ.

Υλικό Μουςικόσ – Δημοτικό Εκπαύδευςη – Εθνικϋσ γιορτϋσ

παραδοςιακϊ όργανα, όπωσ εύναι το κλαρύνο και το

νταούλι.

Νηανύιη

Το νταούλι εύναι κρουςτό όργανο που μοιϊζει με την

γκρανκϊςςα. Χρηςιμοποιούνται δύο επικρουςτόρεσ,

ϋνασ χοντρόσ και ϋνασ λεπτόσ. Με τον χοντρό ο

εκτελεςτόσ τονύζει την ϋμφαςη του μϋτρου και με τον

λεπτό τα υπόλοιπα κτυπόματα.

http://www.youtube.com/watch?v=ZHOMKcsap3w

Τα παιδιϊ μπορούν να ακούςουν και μια διαφορετικό

διαςκευό του τραγουδιού από το ςυγκρότημα De Facto

και να αναγνωρύςουν τα όργανα που χρηςιμοποιούνται

για αυτό τη ενορχόςτρωςη.

http://www.youtube.com/watch?v=4RACkTpk3dg

Υλικό Μουςικόσ – Δημοτικό Εκπαύδευςη – Εθνικϋσ γιορτϋσ

Των αθανάτων

Δημότρη Λϊγιου/Ευαγόρα Παλληκαρύδη

Τϊξεισ: Ε’-Στ’

Των αθανϊτων το κραςύ

Το ΄βρετε ‘ςεισ και πύνετε.

Ζωό για ςασ ο θϊνατοσ

Κι αθϊνατοι θα μεύνετε.

Υλικό Μουςικόσ – Δημοτικό Εκπαύδευςη – Εθνικϋσ γιορτϋσ

Υλικό Μουςικόσ – Δημοτικό Εκπαύδευςη – Εθνικϋσ γιορτϋσ

Προτάσεις για δραστηριότητες Σύνδεςη με δείκτεσ επιτυχίασ και ύλη-περιεχόμενο

Έννοιεσ αρμονίασ.

Στην πιο πϊνω ενορχόςτρωςη όλα τα μελωδικϊ

όργανα κϊτω από τη μελωδύα ςυνοδεύουν το τραγούδι

με τρεισ διαφορετικούσ τύπουσ αρμονικόσ ςυνοδεύασ.

Ο αυλόσ (recorder) παύζει τη βαςικό νότα τησ κϊθε

ςυγχορδύασ1, το glockenspiel απαντϊ ςτο τϋλοσ κϊθε

μελωδικόσ φρϊςησ με ςπαςμϋνη ςυγχορδύα (broken

chord – η πρώτη, η τρύτη και η πϋμπτη νότα τησ

ςυγχορδύασ παύζονται διαδοχικϊ και όχι την ύδια

ςτιγμό) και το μεταλλόφωνο ό ξυλόφωνο ςυνοδεύει με

μπορντούν (την πρώτη και την πϋμπτη νότα κϊθε

ςυγχορδύασ).

Τα παιδιϊ λοιπόν μπορούν να κϊνουν μια διερεύνηςη

και να προςπαθόςουν να φτιϊξουν τον αρμονικό χϊρτη

του τραγουδιού (βλ. φύλλο εργαςύασ). Η οδηγύα που

μπορούμε να τουσ δώςουμε εύναι να χρηςιμοποιόςουν

τισ νότεσ ΦΑ και ΝΤΟ (τισ βαςικϋσ νότεσ τησ κϊθε

ςυγχορδύασ) και πϊιζοντασ ςε ζευγϊρια ό ςε ομϊδεσ

των τριών ό των τεςςϊρων) τη βαςικό μελωδύα να

αποφαςύςουν κϊτω από ποια μϋτρα ταιριϊζει

ακουςτικϊ η νότα ΝΤΟ ό η νότα ΦΑ χρηςιμοποιώντασ

μεταλλόφωνα ό ξυλόφωνα ό τουσ αυλούσ τουσ. Αφού

ΕΟ2(3-4): Να επιδεικνύουν ικανότητεσ ςε τεχνικϋσ εκτϋλεςησ κρουςτών και μελωδικών οργϊνων.

ΕΟ(6): Να εκτελούν τον παλμό, ρυθμό, ϋμφαςη, οςτινϊτι ςε δοςμϋνη ενορχόςτρωςη καθώσ και ϊλλα ρυθμικϊ και μελωδικϊ ςχόματα.

ΕΟ2(2) Να διερευνούν αρμονικϋσ μουςικϋσ ϋννοιεσ (απλό ενορχόςτρωςη με τη βαςικό νότα μιασ ςυγχορδύασ) μϋςα από τη χρόςη

1 Τν ηξαγνύδη «Τωλ Αζαλάηωλ» ζπλνδεύεηαη κε δύν ζπγρνξδίεο, ηε Φα κείδνλα ή Φα+ (πνπ πεξηέρεη

ηηο λόηεο ΦΑ – ΛΑ – ΝΤΟ) θαη ηε Μη κέηδνλα ή Μη + (πνπ πεξηέρεη ηηο λόηεο ΜΙ – ΣΟΛ# - ΣΙ). Οη

ζπγρνξδίεο θαηαγξάθνληαη πάλω από ηελ κειωδία ηνπ ηξαγνπδηνύ.

Υλικό Μουςικόσ – Δημοτικό Εκπαύδευςη – Εθνικϋσ γιορτϋσ

καταγρϊψουν την πρόταςό τουσ, μπορούν να

προςθϋςουν ρυθμούσ ςε κϊθε μϋτρο και να

παρουςιϊςουν την ενορχόςτρωςό τουσ ςτην τϊξη (ςε

αυτό το ςημεύο μπορούν να προςθϋςουν και τρύηχα

ςτουσ ρυθμούσ).

Προϋκταςη: Στη ςυνϋχεια παρουςιϊζοντασ ςτα παιδιϊ

την κλύμακα τησ ΦΑ μεύζονα τουσ ζητϊ να ονομϊςουν

ποιεσ βαθμύδεσ τουσ βοόθηςαν να φτιϊξουν την

ενορχόςτρωςό τουσ (η 1η και η 7η).

Ο/η εκπαιδευτικόσ μπορεύ να παύξει τη μελωδύα του

τραγουδιού ςτη ΣΟΛ μεύζονα (βλ. παρϊρτημα) και να

ζητόςει από τα παιδιϊ να ψϊξουν ποιεσ νότεσ

ταιριϊζουν ωσ βαςικό αρμονικό ςυνοδεύα και ποια η

θϋςη τουσ ςτην κλύμακα ΣΟΛ μεύζονα. Έτςι ειςϊγεται

και η ϋννοια του τρανςπόρτου (η μεταφορϊ μιασ

μελωδύασ ςε ϊλλη τονικότητα, χωρύσ να αλλϊξουν οι

ςχϋςεισ μεταξύ των νότων).

γραφικόσ παρτιτούρασ (αρμονικού χϊρτη), ποικιλύασ ηχογόνων μϋςων μϋςα από ςύνθετεσ δραςτηριότητεσ.

Σ2(1) Να πειραματύζονται, να επιλϋγουν και να οργανώνουν όχουσ για να αποδώςουν ςυγκεκριμϋνεσ μουςικϋσ ϋννοιεσ.

Σ2 (4) Να ςυνθϋτουν απλϊ ρυθμικϊ μοτύβα ό οςτινϊτι για μα ςυνοδεύουν ϋνα τραγούδι.

Υλικό Μουςικόσ – Δημοτικό Εκπαύδευςη – Εθνικϋσ γιορτϋσ

Αρμονικόσ Χάρτησ

Το ΝΤΟ ϋχει χρώμα κόκκινο και το ΦΑ ϋχει χρώμα πρϊςινο. Παύξτε το τραγούδι και χρωματύςτε το κϊθε μϋτρο από κϊτω ανϊλογα με το χρώμα τησ νότασ που ταιριϊζει.

Υλικό Μουςικόσ – Δημοτικό Εκπαύδευςη – Εθνικϋσ γιορτϋσ

Των Αθανάτων ςτη Σολ μείζονα