11
Acta bot. bras. 2(1): 255 - 265 (1989) supI. CDD: 581.65098151 PLANTAS PAWSTRES E AQUÁTICAS QUE SE COMPORTAM COMO INVASO- RAS, NO ESTADO DE MINAS GERAIS Introdução Mitzi Brandãol Júlio Pedro Laca-Buendia2 Manuel Losada Gavilanes2 RESUMO -Foram cadastradas as espécies palustres e aquáticas com comportamento de plan- tas invasoras, quando da obstrução de canais de irrigação e drenagem de lagos, represas, ou ain- da como competidoras em culturas irrigadas. As plantas cadastradas no presente trabalho somam um total de 113 espécies, englobando 64 gêneros e 40 famílias. Palavras-chave: Plantas daninhas; Plantas aquáticas e palustres; Daninhas aquáticas. ABSTRACT - Are listed the boggy and aquatic plants that behave as weeds in the obstruction of drainage and irrigation canaIs, lakes, damsor irrigated crops, totalling 113 species, involving 64 genera and 40 families. Key words: Weeds; Boggy and Aquatic planta; Aquatic weeds. No presente trabalho foram consideradas aquelas plantas que se comportavam co- mo invasoras, nas culturas de arroz irrigado, como também mostravam-se problemáti- cas quando da conservação de canais (de irrigação, de drenagem, etc.) ou .infestavam lagoas, represas e mananciais. As espécies apresentadas estão entre as consideradas como plantas daninhas especí- ficas dessas áreas, conforme Weldon et ai. (1969), Vasconcellos (1970), Bristow et ai. (1979), Riemer (1984) e Pereira & Brandão (1988). Embora consideradas problemáticas sob diversos aspectos, de acordo com o Silva & Silva (1956) Bristow et aI. (1979) e Weldon et aI. (1969), é na cultura do arroz irrigado que essas plantas causam um maior impacto em termos de produção e competição, co- mo atestam os trabalhos de Aranha et ai. (1980, 1981) Sagastegui-Alva (1974), Rochelle et aI. (1976) e Pereira & Brandão (1988). Material e métodos Durante a realização de diversos projetos de campo ligados a EPAMIG, entre os anos 1975-1987, essas plantas foram coletadas em vários pontos do estado de Minas Ge- rais, a saber: represas-Três Marias, Marimbondo, Furnas, Águas Vermelhas, Volta Gran- de, São Simão, Itumbiara e Emborcação, lagoas-Lagoa Santa, Lagoa dos Mares, Lagoa da Pampulha, Lagoa dos peixes, Lagoa Feia, entre outras. Farto material enviado por pesquisadores que trabalham com lavouras de arroz irri- gado, situadas ao longo dos rios São Francisco, Gorutuba, Verde, Sapucaí, Grande, Pa- racatu, Paranaíba, constituiu-se em outra fonte de informações. Ipesquisador EPAMIG, Caixa Postal 515,30.188 - Belo Horizonte, Ma . Bolsista CNPq. 2PesquisadoF EPAMIO, Caixa Postal 515, 30.188 - Belo Horizonte, MG. 3professor de Botânica da ESAL, Caixa Postal 37, 37.200 - Lavras, Ma. Bolsista do CNPq. 255

Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

Acta bot. bras. 2(1): 255 - 265 (1989) supI.

CDD: 581.65098151

PLANTAS PAWSTRES E AQUÁTICAS QUE SE COMPORTAM COMO INVASO­RAS, NO ESTADO DE MINAS GERAIS

Introdução

Mitzi Brandãol Júlio Pedro Laca-Buendia2 Manuel Losada Gavilanes2

RESUMO -Foram cadastradas as espécies palustres e aquáticas com comportamento de plan­tas invasoras, quando da obstrução de canais de irrigação e drenagem de lagos, represas, ou ain­da como competidoras em culturas irrigadas. As plantas cadastradas no presente trabalho somam um total de 113 espécies, englobando 64 gêneros e 40 famílias. Palavras-chave: Plantas daninhas; Plantas aquáticas e palustres; Daninhas aquáticas.

ABSTRACT - Are listed the boggy and aquatic plants that behave as weeds in the obstruction of drainage and irrigation canaIs, lakes, damsor irrigated crops, totalling 113 species, involving 64 genera and 40 families. Key words: Weeds; Boggy and Aquatic planta; Aquatic weeds.

No presente trabalho foram consideradas aquelas plantas que se comportavam co­mo invasoras, nas culturas de arroz irrigado, como também mostravam-se problemáti­cas quando da conservação de canais (de irrigação, de drenagem, etc.) ou .infestavam lagoas, represas e mananciais.

As espécies apresentadas estão entre as consideradas como plantas daninhas especí­ficas dessas áreas, conforme Weldon et ai. (1969), Vasconcellos (1970), Bristow et ai. (1979), Riemer (1984) e Pereira & Brandão (1988).

Embora consideradas problemáticas sob diversos aspectos, de acordo com o Silva & Silva (1956) Bristow et aI. (1979) e Weldon et aI. (1969), é na cultura do arroz irrigado que essas plantas causam um maior impacto em termos de produção e competição, co­mo atestam os trabalhos de Aranha et ai. (1980, 1981) Sagastegui-Alva (1974), Rochelle et aI. (1976) e Pereira & Brandão (1988).

Material e métodos

Durante a realização de diversos projetos de campo ligados a EPAMIG, entre os anos 1975-1987, essas plantas foram coletadas em vários pontos do estado de Minas Ge­rais, a saber: represas-Três Marias, Marimbondo, Furnas, Águas Vermelhas, Volta Gran­de, São Simão, Itumbiara e Emborcação, lagoas-Lagoa Santa, Lagoa dos Mares, Lagoa da Pampulha, Lagoa dos peixes, Lagoa Feia, entre outras.

Farto material enviado por pesquisadores que trabalham com lavouras de arroz irri­gado, situadas ao longo dos rios São Francisco, Gorutuba, Verde, Sapucaí, Grande, Pa­racatu, Paranaíba, constituiu-se em outra fonte de informações.

Ipesquisador EPAMIG, Caixa Postal 515,30.188 - Belo Horizonte, Ma. Bolsista CNPq. 2PesquisadoF EPAMIO, Caixa Postal 515, 30.188 - Belo Horizonte, MG. 3professor de Botânica da ESAL, Caixa Postal 37, 37.200 - Lavras, Ma. Bolsista do CNPq.

255

Page 2: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

Anais do XXXIX Congresso Nacional de Botinica, Vol. 2(1), 1989

As plantas coletadas foram identificadas de acordo com as normas clássicas da ta­xonomia botânica. Os termos utilizados para a caracterização dos habitats "flutuantes", "emersas" e "submersas" para aquelas de hábito aquático, podem ser assim definidos, segundo Ferreira (1975), em sua primeira edição do dicionário Aurélio: Flutuante, vem do latim "fructuante" = conservar-se à superficie de um líquido; termo que correlacio­namos com as plantas que sobrenadam, de raízes livres como o aguapé. Emersas, do la­tim "emergere" = sair de onde estava mergulhado, termo que utilizamos para designar aquelas plantas aquáticas, que se encontram presas por suas raízes aos barrancos ou lei­to dos rios, mas tendo suas folhas, flores e frutos aparecendo acima da superfície das águas.

Submersas - do latim "submergere" = ficar inteiramente mergulhado na água, termo que escolhemos para denominar as plantas que se acham presas ao fundo, pelas suas raízes, mas cujas folhas e demais estruturas não afloram à superficie.

A palavra palustre, por sua vez, vem do latim "palustre" = pantanoso, alagadiço, termo esse que utilizamos para designar plantas que vivem na faixa de transição, entre a água livre e a terra firme.

Para a identificação das espécies, baseamo-nos em dados colhidos em autores co­mo: Seubert (1871), Urban (1879), Pio Correa (1926-1975), Hoehne (1948), Rudd (1955), Castelhanos (1959), Vasconcellos (1970), Bristow et aI. (1979), entre outros.

Após terem sido identificadas, registradas, montadas e rotuladas, essas plantas fo­ram para o acervo do PAMG/EPAMIG.

Essas espécies são agora listadas em ordem alfabética, segundo as famílias a que pertencem, seguidas de seu(s) nome(s) popular(es), região de coleta, posição em seus ha­bitats, assim como o seu número no PAMG.

Resultados

Dando seqüência ao cadastramento das espécies invasoras de culturas no Estado de Minás Gerais, iniciado em 1973, os autores apresentam aqui aqueles que ocorrem nas lavouras de arroz irrigado e que infestam e bloqueiam canais de irrigação e drenagem, assim como lagoas e represas.

No Anexo I, são relacionadas as espécies por ordem alfabética das famílias a que pertencem, seguidas de seu (s) nome (s) popular (es).

Neste mesmo Anexo, relacionam-se ainda .as espécies, conforme os seus habitats (aquáticas e palustres) e sua distribuição nas regiões do Estado (Centro, Sul, Norte, Les­te, Noroeste e Triângulo Mineiro).

O número total das espécies ascende a 113, contendo 66 gêneros englobados em 40 famílias. São referidas 73 espécies para o Triângulo Mineiro, 46 para o Noroeste do Es­tado, 60 para o Leste, 41 para o Norte, 83 para o Centro e 89 para o St.~.

Discussão

Dependendo da rapidez de instalação e multiplicação, certas espécies pertencentes às famílias Pontederiaceae, como Eichornia crassipes (Mart.) Solms. e Eichornia azurea Kunth., Heteranthera reniformis Ruiz et Pav. e Heteranthera limosa; Araceae: Pistia stra­tiotes L. e" entre as Salviniaceae: Salvinia auriculata Aubl. e Salvinia rotundifolia Willd., são de difícil controle, transformando-se efetivamente em invasoras altamente competi­tivas. O seu cadastramento e inclusão na listagem das plantas daninhas ocorrentes no Estado de Minas Gerais, iniciada por pesquisadores da EPAMIG em 1973, é uma decor­rência desse comportamento.

256

Page 3: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

Plantas palustres e aquáticas que se comportam como invasoras

Outras espeéies pertencentes aos gêneros Echinodorus, Sagittaria, Ceratophylum, Nymphoides, Myriophyllum, Egeria, Lemna, Spirodela, Utricularia, Mayaca, Nymphaea, Pontederia, Potamogeton, embora bloqueiem canais de irrigação e drenagem, não se com­portam tão agressivamente.

Naquelas de hábito palustre, as pertencentes aos gêneros Alternanthera, Polygonum, Ludwigia, Spilanthes, Fimbrystilis, Rhynchospora, Scleria, Echinochloa, 1Ypha, Paspa­lum, Hedychium, que formam populações densas, têm papel relevante na obstrução de canais de drenagem ou irrigação, margens de lagoas e represas, como também invadem e competem nas lavouras de arroz irrigado.

No gênero Cyperus certas espécies são sérias concorrentes em termos de nutrientes nas lavouras onde ocorrem, como o Cyperus ferax, Cyperus aciculares, Cyperus escu­lentus e Cyperus iria.

No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa­lum acuminatum e Paspalum rivulare, chegam a bloquear os canais onde ocorrem.

Laersia hexandra, Echinochloa crus-pavonis e Oryza sativa (arroz vermelho) comportam-se da mesma forma que as espécies anteriormente citadas.

As demais espécies relacionadas, comportam-se também como invasoras, mas não se mostram tão problemáticas.

Referências Bibliográficas

ARANHA, C; LEITÃO f?, H.E & PIO, R.M. 1980. Plantas invasoras de várzeas no Es­tado de São Paulo. Plant. Daninha, Rio de Janeiro. 3 (2): 85-95.

ARANHA, C. & PIO, R.M. 1981. Plantas invasoras de culturas de arroz (Oryza sativa L) no Estado de São Paulo, 1. Dicotiledôneas. Plant. Daninha. Rio de Janeiro 4 (1): 35-58.

BEYRUTH, Z. 1981. Aproveitamento do Aguapé. In: TóPICOS DE BOTÃNICA ECO­NÔMICA. São Paulo. IOp.

BRISTOW, J.M.; CARDENAS, J.; FULLESTON, T.M. & SIERRA, J. 1979. Malezas aquáticas (aquatic weeds). Bogotá, Italgraf. 116p.

CASTELLANOS, A. 1959. Las Pontederidaceae do Brasil. Arq. Jard. Bot., Rio de Ja­neiro. 16: 149-216.

CORRÊA, M. Pio. 1926-1975. Dicionário das Plantas úteis do Brasil e das exóticas cul­tivadas. Rio de Janeiro, Imprensa Nacional, 6v.

HOEHNE, EC. 1948. Plantas aquáticas. São Paulo, Imprensa Nacional. 168p. (Reim­pressão).

MARTINS, H.F. & CARAUTA, J.P.P. 1984. Plantas aquáticas-classificação e comentá­rios. Atas SOC. Bot. Bras., Rio de Janeiro, 2 (13): 101-4.

OLIVEIRA, E. de C. 1980. Cyperaceae juss-morfologia dos aquênios dos gêneros ocor­rentes no Brasil Rodriguésia. Rio de Janeiro, 32 (55): 327-405.

PEREIRA, R.P. & BRANDÃO, M. 1988. Levantamento e identificação das plantas in­vasoras da cultura de arroz na região norte do Estado do Rio de Janeiro. BoI. Tec. Empresa Pesqui. Agropecu. Estado Rio J., Niterói, n? 12

RATAJ, K. 1978. Alismataceae no Brasil. Acta Amazon, Manaus, 8 (1): l-53, Mar, RIEMER, D.N. 1984. Introdution to freshwater vegetation, Westport. 207p. ROCHELLE, L.A., BANZATTO, N.Y. & DELISTOIANOV, J. 1976. Levantamento bo-

tânico das plantas invasoras em culturas de arroz (Oryza sativa L.) irrigada. Rev. Agric., Piracicaba. 51 (3/4): 145-8

RUDD, V.E. 1955. The American species of Aeschynomene. Buli. U.S. natn. Mus., Was­hington. 173p.

SAGASTEGUI ALVA, A. 1973. Manual de las malezas de la Costa Norperuana. Univer­sidad National de Trujillo, 480p., il.

257

Page 4: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

Anais do XXXIX Congresso Nacional de Botinica, VoI. 2(1), 1989

SEUBERT, M. 1842-1871. Alismataceae, Pontederiaceae in: MARTIUS, K.F.P. VON; EI­CHLER, A.G. & URBAN, L. Flora Brasiliensis. 1.

SILVA, G.M. & SILVA, S.O. 1956. Ervas Daninhas em piscicultura. SEMINÁRIO DE HERBICIDAS E ERVAS DANINHAS, 1. p. 171-84.

URBAN, L. 1861-1879. Umbelliferae. In: MAlUIUS, K.F.P. VON; EICHLER, A.G.& UR­BAN, L. Flora Brasiliensis. 11, 1.

VASCONCELWS, J. de C .. 1970. Plantas (angiospérmicas) aquáticas, anfibias e ribeiri­nhas. Secretaria do Estado da Agricultura. Direção Geral dos Serviços Florestais e Agrícolas. Estudos e Divulgação Técnica. Lisboa. 253p.

WELDON, LW.; BLACKBURN, R.D. & HARRISON, D.S. Common aquatic weeds.

258

Recebido em 10/09/88 Aprovado em 27/09/89

Page 5: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

IV

U1

-c

J

Ane

xo I

. R

elaç

ão d

as p

lant

as p

alus

tres

e a

quát

icas

(an

gios

pérm

icas

) co

nsid

erad

as i

nvas

oras

no

Est

ado

de M

inas

Ger

ais.

Hab

itat

~

~

.!l

'" ~

~

..9

!;; FA

MÍL

IA

NO

MES

CIE

NT

ÍFIC

OS

NO

MES

PO

PUL

AR

ES

c ~

... ~

~

e N

? de

Her

b '"

... .!l

;:

l E

~

c e

!;; c

-= ...

.o ~

~~

B

E

;:l

o j

... PA

MG

~ ~

CIl

Q..

F z

z u

Ali

smat

acea

e E

chin

odor

lls

andr

ieux

i (H

ook

et A

rn.)

Sm

all.

Cha

péu-

de-c

ouro

16

.047

X

X

Ech

inod

orus

bra

ctea

tus

Mic

heli

C

hapé

u-de

-cou

ro

19.8

61

X X

X

X X

X

Ech

inod

orus

gra

ndif

loru

s M

iche

li

Cha

péu-

de-c

ouro

19

.863

Ech

inod

orus

pa1

aefo

lius

(Nee

s et

Mar

t) M

acb.

C

hapé

u-de

-cou

ro

20.6

41

X X

X

Ech

inod

orus

pan

icu1

atus

Mic

heli

Cha

péu-

de-c

ouro

19

.915

X

X

Ech

inod

orus

sub

alat

us (

Mar

!.)

Gri

seb

Cha

péu-

de-c

ouro

X

X X

X X

Ech

inod

orus

lon

gipe

talu

s M

iche

li

Cha

péu-

de-c

ouro

2.

233

X X

X

X X

Ech

inod

orus

ten

ellu

s (M

ar!.

) B

uch

Cha

péu-

de-c

ouro

19

.862

X

X

X

Sag

itta

ria

guya

nens

is H

.B.K

. F

lech

a X

X

X

X

Sag

itta

ria

mon

tevi

dens

is C

ham

o S

agit

aria

13

.259

X

X

X

X

Sag

itta

ria

rhom

bifo

lia

Cha

mo

Fle

chin

ha

20.0

71

X

X X

X X

Am

aran

thac

eae

Alt

erna

nthe

ra p

hylo

xero

ides

(M

ar!.

) G

rise

b P

erna

-de-

sara

cura

20

.642

X

X

X X

X

Apo

cyna

ceae

M

ande

vill

a te

nuif

olia

(Mik

an)

Woo

ds.

Viu

vinh

a 19

.833

X

X

Asc

lepi

adac

eae

Asc

lepi

as c

uras

savi

ca L

. O

fici

al-d

e-sa

la

17.0

14

X X

X X

X X

Ara

ceae

P

isti

a st

rati

otes

L.

Alf

ace

d'ág

ua

20.6

50

X

But

omac

eae

Hyd

rocl

eis

nym

phoi

des

(Wil

ld)B

uche

n Se

reia

17

.699

X

-;

CIl X

X

X

:ll I I " .. oQ ~ &. oQ li ~ .., ª I ª c S· I

Page 6: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

Ane

xo I

-C

onti

nuaç

ão

Hab

itat

~ ~

o FA

MÍL

IA

NO

MES

CIE

NT

ÍFIC

OS

NO

MES

PO

PUL

AR

ES

N0

de H

erb

~ ~

E g

], ~

"e

. ~

~

e ~

c o

u ~

_ -

" ~

E ~

~ •

~ ~

-PA

MG

~

~ ~

&! !5

z j

z l)

~

Cam

panu

lace

ae

Isot

oma

long

iflo

ra (

L.)

Fre

sl.

cega

-olh

o, e

stre

la

17.0

50

X

X

X

X

X

Cer

atop

hyla

ceae

C

erat

ophy

llum

dem

ersu

m L

. ca

ndel

abro

X

X

X

Cha

race

ae

Cha

ra s

p.

cara

X

X

X

Che

nopo

diac

eae

Che

nopo

dium

alb

um L

. an

çari

nha-

bran

ca

21.0

13

X

X

X

Com

mel

inac

eae

Tra

desc

anti

a el

onga

ta M

eyer

T

rapo

erab

a-ro

sa

7.73

9 X

X

X

X

~

Com

posi

tae

Ele

phan

thop

us r

ivul

aris

fu

min

ho

17.2

39

O

Eri

gero

n m

axim

um L

. m

arga

ridi

nha-

do-b

rejo

18

.976

X

X

X

X

X

Spi

lant

hes

acm

ella

L.

pim

enti

nha

17.7

77

X

X

X

X

Wed

elia

pal

udos

aDC

. m

alm

ique

r 17

.047

X

X

X

X

X

X

X

Cyp

erac

eae

Bul

bost

ylis

cap

illa

ris(

L.)

Cla

rke

erva

-cab

elo

19.3

97

X

X

X

X

Car

ex b

rasi

liens

is S

t. H

il

capi

m-n

aval

ha

X

X

X

Cyp

erus

aci

cula

ris(

Sch

rad.

)Ste

ud

tiri

rica

-do-

brej

o 17

.906

X

X

X

X

X

Cyp

erus

bre

vifo

lius

(Rot

tb,)

Has

sk.

capi

m-r

ei

10.6

93

X

X

X

X

X

Cyp

erus

cay

enne

nsis

(Lam

.) B

ritt

. ti

riri

ca

12.8

87

X

X

X

X

X

X

X

Cyp

erus

era

gros

tis

Lam

. ti

ri ri

ca

18.7

49

X

X

X

X

X

X

X

Cyp

erus

fer

ax (

L.)

C.

Ric

h.

tiriri

ca

12.2

19

X

X

X

X

X

X

X

~ '" ~. g. ~ >: ~ '" ~ ~ ~ ~. ~

I'} ~ ~.

~ ,... .... ~

~

::c; ~

Page 7: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

Ane

xo I

-C

onti

nuaç

ão

Hab

itat

FA

MÍL

IA

NO

MES

CIE

NT

ÍFIC

OS

NO

ME

S PO

PUL

AR

ES

N?

de H

erb

PAM

G

Cyp

erac

eae

Cy

per

us

iria

L.

Tir

iric

a 12

.883

Cyp

erus

lan

ceol

atus

Poi

r. T

irir

ica

12.8

73

Cyp

erus

luz

ulae

(L.)

Ret

z.

Tir

iric

a 14

.684

Cyp

erus

ses

quif

loru

s M

attf

et

Kük

. C

apim

-rei

17

.585

Cyp

erus

sur

inam

ensi

s R

othb

. T

irir

ica

4.29

1

~

Dic

hlo

men

a co

nsan

guin

ea

Cap

im-e

stre

la

19.8

18

.... E

leoc

hari

s el

egan

s (H

.B.K

.)R

oem

et

Kur

. Ju

nco

-man

so

17.6

88

Ele

ocha

ris

fili

culm

is K

unth

. Ju

nco

-fin

o

17.6

92

Ele

ocha

ris

palu

stri

s L

. Ju

nco

21

.149

Ele

ocha

ris

sell

owia

na K

unth

. Ju

nco

21

.145

Fim

bris

tylis

aut

unna

lis (

L.)

Roe

m e

t S

chuI

t.

Tir

iric

a 19

.730

Fim

bri

styl

is d

iphy

lla (

Ret

z.)

Vah

l. C

apim

-de-

brux

a 14

.069

Fim

bri

styl

is m

ilia

ceae

(L

.) V

ahl.

----

.--

19.9

08

Rhy

ncho

spor

a co

rym

bosa

(L.)

Bri

tt.

Cap

im-n

aval

ha

17.5

86

Rhy

ncho

spor

a ex

alta

ta K

unth

. C

apim

-nav

alha

19

.274

Rhy

ncho

spor

a te

nuis

Lin

k.

Cap

im-n

aval

ha

18.9

41

~

~

!l

~

~ ~ ~

~ c

'" '"

., _

OI)

.,

e ::

l E

] cn

c

o u

!l

c "

~

(t"j

...

. ~

c; E

::l

~

iS ,g

~ .,

~ ~

'" z

u

X

X

X

X

X

X

XX

XX

XX

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

:; '" X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

~

~ i I ~ " ~ &. ~. .o

c: " :r.: i m ~ S·

I

Page 8: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

Ane

xo 1

-C

ontin

uaçã

o

Hab

itat

FAM

ÍLIA

N

OM

ES C

IEN

TÍF

ICO

S N

OM

ES P

OPU

LA

RE

S N

? de

Her

b

PAM

G

Cyp

erac

eae

ScIe

ria

pter

ota

Pre

sl.

Cap

im-n

aval

ha

17.5

90

Equ

iset

acea

e E

quis

etum

pyr

amid

ale

Gol

dn.

Cav

alin

ha

17.9

16

Eup

horb

iace

ae

Cap

eron

ia p

alus

tris

(L

.) S

t.Hil.

C

asta

nha-

do-b

rejo

12

.205

Fab

acea

e A

esch

ynom

ene

rudi

s B

enth

C

orti

ceir

a 19

.447

~

Aes

chyn

omen

e se

lloi

Vog

o C

orti

ceir

a 6.

416

N

Gen

tian

acea

e N

ymph

oide

s hu

mbo

ldti

anum

(H.B

.K.)K

ze

Bra

nca-

estr

ela

21.0

87

Gra

min

eae

Coi

x la

crym

a-jo

bi L

. L

ágri

ma

de-N

-Sen

hora

8.

871

Ech

inoc

hloa

col

onum

(L

.) L

ink

. C

apim

-arr

oz

13.4

68

Ech

inoc

hloa

cru

s-ga

lli (

L.)

p.B

. C

apim

-arr

oz

Ech

inoc

hloa

cru

s-pa

voni

s (H

.B.K

.)Sc

hult.

C

apim

-arr

oz

12.4

20

l.eer

sia

hexa

ndra

Sw

. --

----

----

----

----

----

----

----

-21

.145

Ory

za s

ativ

a .L

. A

rroz

-ver

mel

ho

21.0

89

Pas

palu

m a

cum

inat

um R

addi

G

ram

a-do

ce

18.3

00

Pas

palu

m c

onsp

ersu

m S

chra

d.

Cap

im-m

ilhã

17

.750

ri

ª ~

-3 ~

c ~

.. ~

u _

..

u ~

e "

e ~

c e

~ c

:; u

.D

" ...

6 e

" ~

EE o

~

u ~

"-I

VJ

Z

Z

U

X

X X

X

X

X X

X

X X

X X

X

X

X

X X

X

X

X

X X

X

X X

X

X

X X

X X

X

X X

X X

X X

X X

X X

X X

X X

X X

X X

X X

X

X X

X X

X

X X

X

X

-;

VJ X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

, ~.

~ ~ >< Q 1 ~ ~. l!!.

l}

~ ~.

~

:- ... -::::: ~ ... ~

Page 9: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

N

0\

Y>

Ane

xo 1

-C

onti

nuaç

ão

Hab

itat

:a

;(j

o FA

MÍL

IA

NO

MES

CIE

NT

ÍFIC

OS

NO

MES

PO

PUL

AR

ES

N0

de H

erb

~ ~

E g

], ~

. o

. B

b

j ;

~

e a

~ i

PAM

G

~ ~

.jl ~

i5 ~

!l ~

ü ~

Gra

min

eae

Pas

palu

m r

epen

s N

ees

Can

aran

a 18

.770

X

X

X

X

X

X

X

Pas

palu

m r

ivul

are

Tri

n.

Mil

20.6

43

X

X

X

X

X

X

X

Sel

aria

poi

reli

ana

(Sch

ult.)

Kun

th

Cap

im-c

anôa

20

.655

X

X

X

X

X

Hal

orag

acea

e M

yrio

phyl

lum

bra

silie

nsis

Cam

b.

Pin

heir

inho

d'á

gua

14.0

49

X

X

X

Hyd

roph

ylla

ceae

H

ydra

ngea

spi

nosa

L.

Mar

ia-a

zul

19.6

07

X

X

X

X

Hyp

oxid

acea

e H

ypox

is d

ecum

bens

L.

Mar

iço

17.2

20

X

X

X

X

X

X

X

Junc

acea

e Ju

ncus

cap

ilac

eus

Lam

. Ju

nco

X

X

X

X

X

Junc

us c

ogna

lus

Kun

th.

Junc

o X

X

X

X

Junc

us s

ello

wia

nus

Kun

th.

Junc

o 7.

883

X

X

X

X

Lem

nace

ae

lem

na

min

or L

. L

enti

lha-

d'ág

ua

21.1

53

X

X

X

X

Spi

rode

la p

olyr

hiza

L.

Len

tilh

a-d'

água

X

X

X

X

Len

tibu

lari

acea

e U

lric

ular

ia g

ibba

L.

----

-17

.677

X

X

Lyc

opod

iace

ae

Lyc

opod

íum

fas

ligi

alum

R.B

r. L

icop

odio

19

.433

X

X

X

X

X

Lyc

opod

ium

pen

dulu

m

Lic

opod

io

18_9

58

X

X

X

Log

ania

ceae

Sp

igel

ia a

nlhe

lmia

L.

Lom

brig

ueir

a 12

.711

X

X

~ !ll li I " ~ &. ~. oC

I li :ç " ª ! ~ " ª ()

S· ~ ~

Page 10: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

Ane

xo I

-C

onti

nuaç

ão

Hab

itat

~

NO

ME

S C

IEN

TÍF

ICO

S .':l

FA

MÍL

IA

NO

ME

S PO

PUL

AR

ES

c N

? de

Her

b '" ::I :;

PAM

G

~

Mar

anth

acea

e T

hali

a ge

nicu

lata

L.

Cae

21.0

82

MeI

asto

mat

acea

e L

avoi

sira

cat

aphr

ata

DC

. --~---

2.44

0

Rhy

ncha

nthe

ra l

atif

olia

Cog

h.

----

--20

.640

Tib

ouch

ina

grac

ilis

Cog

n.

Qua

resm

eira

-do-

brej

o 21

.073

Ny

mp

hac

eae

Nym

phae

a am

pIa(

Sal

isb.

) D

C.

17.6

90

X

~ O

nag

race

ae

Lud

wig

ia l

auro

ttea

na (

Cam

b.)

Has

sl.

Cru

z-de

-maI

ta

18.7

54

Lud

wig

ia l

ongi

foli

a D

C.

Cru

z-de

-mal

ta

1.47

0

Lud

wig

ia m

yrti

foli

a (C

ambe

ss)H

ara

Cru

z-de

-mal

ta

19.0

40

Lud

wig

ia n

atan

s (H

& 1

3) H

ara

Cru

z-de

-mal

ta

20.6

39

Lud

wig

ia r

epen

s (L

.) H

ara

Cru

z-de

-mal

ta

17.7

02

Lud

wig

ia s

eric

ea (

Cat

nbes

s)H

ara

Cru

z-de

-maI

ta

1.47

2

Lud

wig

ia s

uff

ruti

cosa

(L

.) H

ara

Cru

z-de

-mal

ta

12.8

59

Osm

un

dac

eae

Osm

unda

pal

ustr

is L

. --

----

17.5

13

Pol

ygon

acea

e P

olyg

onu

m a

cum

inat

um H

.B.K

. E

rva-

de-b

icho

,cat

aia

17

.778

Pol

ygon

um

hid

ropi

pero

ides

Mic

h.

Erv

a-de

-bic

ho,c

atai

a 13

.274

~

~

~ ~

o ~

'" ~

3 2

" 0

0

" ~

E

c o

" .':l

c

" .o

::I

<t'

!S ..

....

. :s

E

::I

Oi

iS ~

~ "

"-l

Vl

"" Z

U

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

XX

XX

XX

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

3 C(l X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

~ ~. g. ª >< Q

::. ~ ~ ~ I I} i ~.

~ ,... '" -:::: ~ ... ~

Page 11: Acta bot. bras. 2(1): 255 -265 (1989) - SciELO · lentus e Cyperus iria. No gênero Paspalum, as espécies Paspalum repens, Paspalum conspersum, Paspa lum acuminatum e Paspalum rivulare,

IV

0-

U>

Ane

xo I

-C

ontin

uaçã

o

Hab

itat

~

ª "

r.I.!

..2

lU

;:

~

FAM

íLIA

N

OM

ES C

IEN

TÍF

ICO

S N

OM

ES P

OPU

LA

RE

S '"

~ ~

~ N

? de

Her

b '"

t'.! "

~

e ::

l

" E

~

c o

3 ;:

:; .o

:3

(~

'"'"

1;

E

::l ~

!E ~

" :;

PA

MG

~

"-l

'" Z

U

'"

Pol

ygon

acea

e P

olyg

onum

per

sica

ria

L E

rva-

de-b

icho

,cat

aia

17.7

18

X

X

Pol

ygon

um s

pect

abil

is M

art.

E

rva-

de-b

icho

,cat

aia

17.7

17

X

X

X

X

Rum

ex c

risp

us L

L

abaç

a 17

.716

X

X

X

X

Pon

tede

riac

eae

Eic

hhor

nia

azur

ea (

Swar

tz.)

Kun

th

Agu

apé

21.0

03

X

X

X

X

X

X

X

Eic

hhor

nia

cras

sipe

s (M

art.)

Sol

ms

Agu

apé

17.7

16

X

X

X

X

X

X

X

Het

eran

ther

a Ii

mos

a(Sw

.) W

iIld

. A

griã

ozin

ho

2IJ

30

X

X

X

X

X

X

X

Het

eran

ther

a re

nüor

mis

Rui

z et

Pav

. H

orte

lã-d

o-br

ejo

21.0

01

X

X

X

X

X

X

X

Pon

tede

ria

cord

ata

L:

----

--2I

JOO

X

XX

XX

X

X

Pon

tede

ria

oval

is L

---

---2

IJ5

0

X

X

Pot

amog

eton

acea

e P

otam

oget

on s

cler

ocar

pus

K.S

chum

---

-X

X

X

Sal

vini

acea

e S

alvi

nia

auri

cula

ta A

uble

t. M

usgo

d'á

gua

18.7

33

X

X

X

Sal

vini

a ro

tund

ifol

ia W

iIld.

M

usgo

d'á

gua

17.6

79

X

X

X

Scr

ophu

lari

acea

e G

lobi

fera

um

bros

a(W

alt.)

lF

.Gm

e.

Lág

rim

a X

X

Typ

hace

ae

Typ

ba a

ngus

tüol

ia L

. T

aboa

12

.087

X

XX

XX

X

X

Um

bell

ifer

ae

Ery

ngiu

m f

oeti

dum

L.

Coe

ntro

-do-

brej

o 2

IJ3

2

XX

XX

XX

X

Ery

ngiu

m p

anic

ulat

um C

avo

& D

om.

Lín

gua-

de-t

ucan

o 2.

445

X

X

Um

beJl

ifer

ae

Hyd

roco

tyle

um

bell

ata

L C

hapé

u-de

-sap

o 15

.535

X

XX

XX

X

X

Xyr

idac

eae

Xyr

is c

arol

inia

na W

alt.

Bot

ãozi

nho

19.7

94

X

X

Zin

gibe

race

ae

Cos

tus

spir

alis

Ros

coe

----

----

19.0

79

X

X

X

X

Hed

ychi

um c

oron

ariu

m K

eoni

g L

írio

-do-

brej

o,

18.6

84

XX

XX

XX

X

Bas

tão-

de-S

ão J

osé

Hed

ychi

um g

ardn

eria

num

Ros

coe

Lír

io-d

o-br

ejo

8.92

2 X

X

X

O

bs:

O m

ater

ial

que

não

cont

ém o

núm

ero

de h

erbá

rio

foi

cole

tado

e i

dent

ific

ado,

mas

, nã

o es

tand

o em

boa

s co

ndiç

ões,

não

foi

her

bori

zado

.

~

~ li I " OI oQ ~ &. ~ :ç g e I " ª o S· ~ i