ÁÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓ ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ

Ansel Adams

Ç Å ÎÏÉ ÊÅÉÙ ÓÇ ÌÅ ÔÇ ÖÙ ÔÏ ÃÑÁ ÖÉ-

ÊÇ ÌÇ ×Á ÍÇ

Êá ô’ áñ ÷Þí ðñÝ ðåé íá ðñï óðá èÞ óïõ ìå íá

êá ôá ëÜ âïõ ìå ôé âëÝ ðåé ç öù ôï ãñá öé êÞ

ìç ÷á íÞ. ÁõôÞ Ý ÷åé ôå ëåßùò äéá öï ñå ôé êü

ôñü ðï óôï íá âëÝ ðåé, áðü ôï áí èñþ ðé íï

ìÜ ôé. Ôï ìÜ ôé Ý ÷åé ìßá ôñï ìá êôé êÞ ðå ñéï ÷Þ

èÝ áò, ãéá ôß Ý ÷åé ôçí é êá íü ôç ôá íá äéå ñåõ íÜ

ôï ðå äßï. ¼ìùò, ü ôáí ôï ìÜ ôé óõ ãêå íôñù-

èåß ðÜ íù óå ìßá ï ñé óìÝ íç ëå ðôï ìÝ ñåéá ôïõ

á íôé êåß ìå íïõ êáé ìåß íåé á êß íç ôï, ôü ôå Ý ÷åé

ìßá ãù íßá ï îåßáò ü ñá óçò ìü íï ëß ãùí ìïé-

ñþí (áë ëÜ ìå ìå ãÜ ëï ðå äßï - ü÷é ï îåßáò ü-

ñá óçò). Ôï ìÜ ôé, ÷ù ñßò íá êé íç èåß ôï êå öÜ-

ëé, ìðï ñåß íá êá ëý øåé ãý ñù óôá 70% ôïõ

ðå äßïõ, ðå ôõ ÷áß íï íôáò ï îåßá ü ñá óç óå êÜ-

èå óç ìåßï. Ç å ëåý èå ñç êß íç óç ôïõ êå öá-

1

ÁÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓ ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ

Ansel Adams

ëéïý å ðé ôñÝ ðåé ôçí ðëÞ ñç äéå ñåý íç óç ôïõ

ðå ñé âÜë ëï íôïò.

Óôçí ðñáã ìá ôé êü ôç ôá, ï öá êüò âëÝ ðåé ôïí

êü óìï ç öù ôï ãñá öé êÞ ìç ÷á íÞ åß íáé ôï ü-

÷ç ìá ìÝ óá óôï ï ðïßï ëåé ôïõñ ãåß ï öá êüò.

‘¸íá áðü ôá äý óêï ëá ðñÜã ìá ôá ðïõ Ý ÷åé

íá ìÜ èåé o öù ôï ãñÜ öïò, åß íáé ôï ðùò âëÝ-

ðåé o öá êüò óå ó÷Ý óç ìå ôï ìÜ ôé. Ôï áí-

èñþ ðé íï ìÜ ôé åß íáé Ýíá ðï ëý åõáß óèç ôï êáé

åý êï ëá ðñï óáñ ìï æü ìå íï üñ ãá íï. ¼ ôáí

ìé ëÜ ìå ãéá ôçí ü ñá óç ðñÝ ðåé íá óêå öôü-

ìá óôå ï ëü êëç ñï ôï ðï ëý ðëï êï øõ ÷ï íåõ-

ñé êü óý óôç ìá ôçò ü ñá óçò ôá öáé íü ìå íá

ìá ôéïý - å ãêÝ öá ëïõ ôçò á íôß ëç øçò, ìå ôá-

âß âá óçò, õ ðï ëï ãé óìïý êáé á íÜ äñá óçò -

Ýíá óý óôç ìá ôï ï ðïßï, ìå ôá âÜë ëåé ôï ó÷å-

ôé êÜ á ðëü åß äù ëï ôïõ áì öé âëç óôñï åé-

äïýò, óå ìßá öá íôá óôé êÞ á ðï êÜ ëõ øç ôïõ

å îù ôå ñé êïý êáé ôïõ å óù ôå ñé êïý êü óìïõ

êáé äéå ãåß ñåé ôç äéáß óèç óç êáé ôç äç ìéïõñ-

ãé êü ôç ôá ôïõ êáë ëé ôÝ ÷íç.

Áõ ôü ðïõ âëÝ ðïõ ìå ìå ôá ìÜ ôéá ôïõ ìõá-

ëïý ìáò, ðñÝ ðåé íá á íá èå ù ñç èåß óôï å ðß-

ðå äï á íôß ëç øçò ôïõ öá êïý.

Ôï ðï èå ôþ íôáò ôï äéá öï ñå ôé êÜ, ìßá á ðü

ôéò ðá ñá ìÝ ôñïõò ôçò öá íôá óôé êÞò á ðåé êü-

íé óçò ðñÝ ðåé íá åiváé ï ôñü ðïò ðïõ âëÝ ðåé

ï öá êüò, ìå ôïõò ðïë ëá ðëïýò ðå ñéï ñé-

óìïýò ôïõ.

Ìðï ñïý ìå íá îå êé íÞ óïõ ìå áðü Ýíá ðå ëþ-

ñéï ôï ðßï êáé íá îå ÷ù ñß óïõ ìå ìÝ óá óå áõ-

ôü Ýíá ìü íï äÝ íôñï Þ Ý íáí âñÜ ÷ï, ôéò ðá-

ñá ìé êñÝò ëå ðôï ìÝ ñåéåò áõ ôþí ôùí á íôé êåé-

ìÝ íùí. Ìðï ñïý ìå íá öá íôá óôïý ìå öù ôï-

ãñá ößåò ðïõ íá äåß ÷íåé ôå ñÜ óôéá Ü ðï øç Þ

ôéò ðá ñá ìé êñÝò ëå ðôï ìÝ ñåéåò. Ôï ìÜ ôé

ìðï ñåß íá óá ñþ óåé ôç èÝá ðïõ ðá ñïõ óéÜ-

æåé ç öù ôï ãñá ößá êáé íá ðå ñéï ñé óôåß óôéò

ó÷å ôé êÜ ìé êñÝò ëå ðôï ìÝ ñåéåò å íüò âñÜ ÷ïõ

Þ å íüò äÝ íôñïõ Þ óå ëå ðôü ôå ñåò á êü ìç

äï ìÝò. Ç ü ñá óÞ ìáò å îáñ ôÜ ôáé ðÜ ñá ðï ëý

áðü ôïí ðá ñÜ ãï íôá ÷ñü íï êáé ôçí åõ êé íç-

óßá ôïõ ìá ôéïý. Ðá ñá ðÝ ñá, áõ ôü ðïõ âëÝ-

ðïõ ìå, äåí åß íáé ç å íôý ðù óç ôçò óôéã ìÞò Þ

ìéÜò óåé ñÜò óôéã ìþí óôïí ÷þ ñï êáé óôïí

÷ñü íï, áë ëÜ ìßá ï ìá ëÞ ðñü ï äïò ôùí á íá-

ñßè ìç ôùí ãå ãï íü ôùí, ðïõ ïñ ãá íþ íï íôáé

êáé óõ íôÜó óï íôáé áðü áõ ôü ðïõ êá ëïý ìå

ü ñá óç.

Ãíù ñß æïõ ìå üôé Ý íáò åõ ñõ ãþ íéïò öá êüò, ß-

óùò ðéï êá ôÜë ëç ëïò ãéá ìå ãá ëý ôå ñç èÝá,

èá ìáò äåß îåé ôïí âñÜ ÷ï êáé ôï äÝ íôñï ìå

ìßá ó÷å ôé êÜ (êáé ß óùò ü÷é óõ íáñ ðá óôé êÞ)

ìé êñÞ êëß ìá êá ùò ðñïò ôï ðå ñé âÜë ëïí.

×ù ñßò íá áë ëÜ îïõ ìå ôç èÝ óç ôçò öù ôï-

ãñá öé êÞò ìç ÷á íÞò, ìðï ñïý ìå íá ÷ñç óé-

ìï ðïéÞ óïõ ìå öá êïýò ìå óõ íå ÷þò áõ îá-

íü ìå íç å óôéá êÞ á ðü óôá óç, å ðé ôõã ÷Ü íï-

íôáò ï ëï Ý íá ìå ãá ëý ôå ñåò åé êü íåò ï ñé óìÝ-

íùí êïì ìá ôéþí ôçò óêç íÞò.

Áõ ôÞ ç Ü ìå óç áý îç óç ôïõ ìå ãÝ èïõò ôïõ

åé äþ ëïõ, ìá æß ìå ôç äõ íá ôü ôç ôá ðå ñáé ôÝ-

ñù ìå ãÝ èõí óçò ôïí áñ íç ôé êïý, öá íå ñÜ å-

ðå êôåß íåé ôç äý íá ìç ôçò ìç ÷á íÞò (ìå ôïõò

êá ôÜë ëç ëïõò öá êïýò), Ý ôóé þ óôå íá ðëç-

óéÜ óåé ôéò á ðáé ôÞ óåéò ôçò á ðåé êü íé óçò ðïõ

êÜ íá ìå.

2

Óõ ÷íÜ ðá ñá ãíù ñß æïõ ìå ôï ãå ãï íüò, üôé ç

á íôß äñá óÞ ìáò á ðÝ íá íôé óôç óêç íÞ óáí ï-

ëü ôç ôá, ìåéþ íåé ôçí é êá íü ôç ôÜ ìáò íá á-

ðåé êï íß óïõ ìå óôï ìõá ëü ìáò ôá óôïé ÷åßá

ðïõ ôç óõí èÝ ôïõí. ¢ñá åß íáé á íá ãêáßï íá

á ðåé êï íß æïõ ìå å îåé äé êåõ ìÝ íá. Íá óêå öôü-

ìá óôå ãéá Ýíá åé äé êü ìÝ ñïò ôçò åé êü íáò,

÷ù ñßò íá å ðç ñå á æü ìá óôå áðü ôï ðå ñé âÜë-

ëïí. ÂÝ âáéá, ç êß íç óç ðñïò ôï á í ôé êåß ìå íï

ìáò ðá ñïõ óéÜ æåé íÝ åò êáé äéá öï ñå ôé êÝò ü-

øåéò ôïõ. Ç ÷ñÞ óç å íüò ìáý ñïõ ðå ñé èù-

ñßïõ ãéá íá êá äñÜ ñïõ ìå ôï åß äù ëï, ìáò

âïç èÜ ðï ëý, é äßùò ü ôáí ðñù ôï ÷ñç óé ìï-

ðïéïý ìå ôç ìÝ èï äï ôçò öá íôá óôé êÞò á ðåé-

êü íé óçò. Ìå ôá êé íþ íôáò ôçí êÜñ ôá êï íôÜ Þ

ìá êñéÜ áðü ôï ìÜ ôé ìáò, ðå ôõ ÷áß íïõ ìå

ó÷å ôé êÜ åõ ñý ôå ñï Þ óôå íü ôå ñï ðå äßï, á-

íôß óôïß ÷ï ìå áõ ôÜ ðïõ ðå ôõ ÷áß íïõ ìå ìå

öá êïýò ìå ãÜ ëùí Þ ìé êñþí å óôéá êþí á ðï-

óôÜ óå ùí (õ ðï èÝ ôï íôáò üôé ôï ìÜ ôé êáé ç

öù ôï ãñá öé êÞ ìç ÷á íÞ ðá ñá ìÝ íïõí óôçí ß-

äéá á ðü óôá óç áðü ôï á íôé êåß ìå íï). Áë ëÜ

áõ ôü åß íáé Ýíá ìü íï ìÝ ñïò ôïõ ðñï âëÞ ìá-

ôïò. Óå Ýíá á íôé êåß ìå íï ìå ìå ãÜ ëåò äéá öï-

ñÝò óôéò óêéÝò ôïõ êáé óôï öù ôé óìü ôïõ, ôá

ìÝ ñç ðïõ âñß óêï íôáé óôéò óêéá óìÝ íåò ðå-

ñéï ÷Ýò, öõ óé êÜ ðá ñïõ óéÜ æï íôáé ëé ãü ôå ñï

ëá ìðñÜ êáé ìå ÷á ìç ëü ôå ñç å óù ôå ñé êÞ á-

íôß èå óç óå óý ãêñé óç ìå ôéò öù ôé óìÝ íåò

ðå ñéï ÷Ýò. Ôï ìÜ ôé ðáßñ íåé ôéò á ðï öÜ óåéò

áõ ôü ìá ôá, êáé ñõè ìß æåé êáé ôéò äýï ðå ñéï-

÷Ýò óôï ìÝ óï üñï. Ôþ ñá êïé ôÜî ôå ôéò óêï-

ôåé íÝò ðå ñéï ÷Ýò ìÝ óá áðü Ýíá ìá êñý óêï-

3

ôåé íü óù ëÞ íá (ìå ôïí ôñü ðï áõ ôü á ðï-

êëåßå ôå ôéò öù ôåé íÝò ðå ñéï ÷Ýò). Á ìÝ óùò ïé

óêï ôåé íÝò ðå ñéï ÷Ýò áõ îÜ íïõí óå ëá ìðñü-

ôç ôá êáé á íôß èå óç, êáé ïé ìïñ öÝò êáé ïé õ-

öÝò ôùí á íôé êåé ìÝ íùí öáß íï íôáé ðëÝ ïí êá-

èá ñá. Ôï ß äéï á ðï ôÝ ëå óìá èá Ý ÷ïõ ìå ü ôáí

ðëç óéÜ óïõ ìå êï íôÜ óå áõ ôÝò ôéò ðå ñéï-

÷Ýò. Ìå ôñþ íôáò ôéò ðñáã ìá ôé êÝò ôé ìÝò ôïõ

öù ôé óìïý ìå Ýíá öù ôü ìå ôñï áðü ôç èÝ óç

ôçò öù ôï ãñá öé êÞò ìç ÷á íÞò, ôï öù ôü ìå-

ôñï èá ìáò äåß îåé ôå ëåßùò äéá öï ñå ôé êÝò ôé-

ìÝò áðü áõ ôÝò ðïõ íï ìß æïõ ìå üôé âëÝ ðïõ-

ìå.

Ç ÷ñÞ óç öá êþí äéá öï ñå ôé êþí å óôéá êþí á-

ðï óôÜ óå ùí, ìáò å ðé ôñÝ ðåé íá ðå ôý ÷ïõ ìå

äéá öï ñå ôé êÝò á ðåé êï íß óåéò ôïõ é äßïõ ÈÝ-

ìá ôïò ôá ðñï âëÞ ìá ôá ôçò ðñï ï ðôé êÞò êáé

ôïõ ó÷å ôé êïý ìå ãÝ èïõò å ðç ñå Ü æïõí ôçí å-

íåñ ãü á ðü óôá óç áðü ôï á íôé êåß ìå íï. Ïé

ìï íôÝñ íïé öá êïß ìå ôéò áíôß-áíáêëáóôéêÝò

å ðé êá ëý øåéò ôïõò ðá ñÜ ãïõí å ëÜ ÷é óôåò Þ

êáé êá èü ëïõ á íá ëá ìðÝò. ¢í ôï å óù ôå ñé êü

ôçò ìç ÷á íÞò åß íáé ó÷å ôé êÜ å ëåý èå ñï áðü

á íá ëá ìðÝò, ôü ôå èá õ ðÜñ ÷åé å ëÜ ÷é óôï Þ

êá íÝ íá á ðï ôÝ ëÝ óìá óôçí á íôß èå óç ôïõ åé-

äþ ëïõ, ï ðïéá äÞ ðï ôå êáé áí åß íáé ç á íá ëï-

ãßá ìå ôá îý öù ôåé íþí êáé óêï ôåé íþí ðå ñéï-

÷þí.

¢ñá ç “öá íôá óôé êÞ á ðåé êü íé óç” åß íáé Ýíá

öáé íü ìå íï ôïõ ìõá ëïý, êáé ç ìÝ èï äïò ìáò

âá óß æå ôáé óå õ ðï ëï ãé óìïýò ôçò ðñáã ìá ôé-

êÞò öù ôåé íü ôç ôáò ôïõ á íôé êåß ìå íïõ êáé

ü÷é óôï ðùò ðá ñïõ óéÜ æå ôáé.

Ç ÖÁÍÔÁÓÔÉÊÇ ÁÐÅÉÊÏ ÍÉÓÇ

Ç áñ ÷Þ ôçò öá íôá óôé êÞò á ðåé êü íé óçò åß íáé

ðï ëý óç ìá íôé êÞ. Åß íáé ìßá õ ðï êåé ìå íé êÞ,

äç ìéïõñ ãé êÞ ðñï óÝã ãé óç êáé äåí ðñÝ ðåé

íá óõã ÷Ý å ôáé ìå ôç öù ôï ìå ôñé êÞ “á ðü äï-

óç ôü íùí” ç ï ðïßá ï ñß æå ôáé, áðü ôç óêï ðéÜ

ôçò áé óèç ôé êÞò êáé ôùí ìå ôñÞ óå ùí.

Mßá öù ôï ãñá ößá åß íáé, åß ôå ìßá á ðåé êü íé óç

ôïõ á íôé êåé ìÝ íïõ Þ ìßá å ëåý èå ñç åñ ìç íåßá

ôïõ (“ðñáã ìá ôé êü ôçò” Þ “ á íá ÷þ ñç óç áðü

ôçí ðñáã ìá ôé êü ôç ôá”). Óôçí ðñþ ôç ðå ñß-

ðôù óç ôá óôïé ÷åßá ôçò öù ôï ãñá ößáò óõí-

äÝ ï íôáé Ü ìå óá ìå ôïí öù ôé óìü (ôéò á íôá-

íá êëÜ óåéò) ôïõ á íôé êåß ìå íïõ. Áë ëÜ äåí åß-

íáé ðá ñÜ ìßá ìü íï õ ðï èå ôé êÞ ðá ñÜ óôá óç,

å ðåé äÞ êá ìßá öù ôï ãñá ößá äå ìðï ñåß íá á-

íá ðá ñá ãÜ ãåé å ðá êñé âþò ôç ëá ì ðñü ôç ôá

ôïõ ìÝ óïõ á íôé êåß ìå íïõ. Áë ëÜ áí ôá óôïé-

÷åßá, ü ðùò ðá ñïõ óéÜ æï í ôáé, Ý ÷ïõí ìßá á-

íÜ ëï ãç ó÷Ý óç ìå å êåß íá ôïõ á íôé êåß ìå íïõ,

ôü ôå ç á íá ðá ñÜ óôá óç ìðï ñåß íá èå ù ñç-

èåß “êõ ñéï ëå êôé êÞ”.

Áë ëÜ áí ç öù ôï ãñá ößá åß íáé ìßá å ëåý èå ñç

åñ ìç íåßá, ôü ôå ôá óôïé ÷åßá ðñÝ ðåé íá ðá ñé-

óôïýí ìßá “á íá ÷þ ñç óç” áðü ôçí ðñáã ìá-

ôé êü ôç ôá. Ôá óôïé ÷åßá ìðï ñïýí íá áë ëÜ-

îïõí ìå ìßá å ðÝ êôá óç Þ ðå ñéï ñé óìü ôçò á-

íôß èå óçò - ìå óù óôü Ý ëåã ÷ï ôçò Ýê èå óçò

êáé ôçò åì öÜ íé óçò - åíþ ìðï ñïýí íá

ãivouv ðá ñá ðÝ ñá áë ëá ãÝò ìå ôç ÷ñÞ óç

ôùí ößë ôñùí. ¼ ìùò ìå å îáß ñå óç ôçí ôÝ-

ëåéá ÷ñù ìá ôé êÞ áë ëá ãÞ, Þ ôç ÷ñÞ óç öéëì

ðïõ äåí åß íáé åõáß óèç ôá óå Ýíá Þ ðå ñéó óü-

ôå ñá ÷ñþ ìá ôá, Þ ôç ÷ñÞ óç õ ðÝ ñõ èñùí

öéëì - ôá óôïé ÷åßá êñá ôïýí ôéò âá óé êÝò

ó÷Ý óåéò öù ôåé íïý - óêï ôåé íïý. ìå Üë ëá ëü-

ãéá, ìå öõ óéï ëï ãé êÝò äéá äé êá óßåò äå ìðï-

4

ñïý ìå íá á íôé óôñÝ øïõ ìå ôç öõ óé êÞ óåé ñÜ

ôùí óôïé ÷åßùí. Ôï êáõ êá óéá íü äÝñ ìá åß íáé

ðÜ íôá ðéï öù ôåé íü áðü ôá ðå ñéó óü ôå ñá

öõë ëþ ìá ôá êáé ôá ëåõ êÜ óýí íå öá åß íáé

ðÜ í ôá ðéï öù ôåé íÜ áðü ôïí ïõ ñá íü. Õ ðåñ-

âÜë ëï íôáò óôçí á íôß èå óç, óôçí Ýì öá óç

ôçò õ öÞò êáé ôùí õ ðï êåé ìå íé êþí óôïé ÷åßùí

ðïõ èÝ ëåé íá åé óá ãÜ ãåé ï öù ôï ãñÜ öïò,

ðñïû ðï èÝ ôåé Ýíá åõ ñý ðå äßï äõ íá ôï ôÞ ôùí

åñ ìç íåßáò ÷ù ñßò íá ðá ñåê êëß íåé áðü ôéò

âá óé êÝò áñ ÷Ýò ôçò öù ôï ãñá öé êÞò ôå ÷íé-

êÞò. ôá ü ñéá åß íáé õ ðï êåé ìå íé êÜ êáé áé óèç-

ôé êÜ, ü ðùò åß íáé öõ óé êÜ êáé á íôé êåé ìå íé êÜ.

Ôï ðñþ ôï âÞ ìá óôç öá íôá óôé êÞ á ðåé êü íé-

óç - êáé ðá ñá ðÝ ñá óôç öù ôï ãñá öé êÞ åñ-

ìç íåßá - åß íáé íá ãß íïõ ìå ãíþ óôåò ôïõ ãý-

ñù êü óìïõ. ÐñÝ ðåé íá å îå ôÜ óïõ ìå êáé íá

å ñåõ íÞ óïõ ìå áõ ôü ðïõ âñß óêå ôáé ìðñï-

óôÜ óôá ìÜ ôéá ìáò ü÷é ìü íï ùò ðñïò ôçí

óç ìá óßá, ïõ óßá, ìïñ öÞ êáé õöÞ, áë ëÜ å ðß-

óçò êáé ùò ðñïò ôç ó÷å ôé êÞ öù ôåé íü ôç ôá

êáé ôï íé êü ôç ôá.

Ôþ ñá ôé åí íï ïý ìå ëÝ ãï íôáò öá íôá óôé êÞ á-

ðåé êü íé óç; Ç ìå ãá ëý ôå ñç ðõ êíü ôç ôá á íôá-

íá êëÜ óå ùí (ëá ìðñü ôç ôá) ðïõ ìðï ñåß íá

äþ óåé ôï åß äù ëï ðïõ âñß óêå ôáé ðÜ íù óå

Ýíá ãõá ëé óôå ñü öù ôï ãñá öé êü ÷áñ ôß åß íáé

ðå ñß ðïõ 1:50 (Íá ìçí ôï óõã ÷Ý å ôå ìå ôçí

êëß ìá êá Ýê èå óçò ôïõ ÷áñ ôéïý). Áõ ôü óç-

ìáß íåé üôé ôï ðéï ìáý ñï óç ìåßï ôïõ åé äþ-

ëïõ, á íôá íá êëÜ ìü íï ôï 1/50 ôïõ öù ôüò

ðïõ á íôá íá êëÜ ç Ü óðñç âÜ óç ôïõ ÷áñ-

ôéïý. ¢ñá, ï óï äÞ ðï ôå ìå ãÜ ëç êáé áí åß íáé

ç Ý íôá óç ôïõ áñ ÷é êïý á íôé êåß ìå íïõ, ç ï ñá-

5

ôÞ êëß ìá êá ôçò ôå ëé êÞò å êôý ðù óçò èá åß-

íáé ìü íï 1:50. Ôï óðïõ äáéü ôå ñï óç ìåßï

ðïõ äåí ðñÝ ðåé íá îå ÷íÜ ìå, åß íáé üôé, å-

êôüò å ëá ÷ß óôùí å îáé ñÝ óå ùí, ç öù ôï ãñá-

ößá ðñÝ ðåé íá á íá ðá ñé óôÜ üëç ôçí êëß ìá-

êá á ðü ôï ìáý ñï óôï Ü óðñï. ôá ü ñéá ôçò

ëá ìðñü ôç ôáò ôçò êëß ìá êáò êá èï ñß æï íôáé

áðü ôç ìÝ ãé óôç é êá íü ôç ôá ðïõ Ý ÷åé ç âÜ óç

íá á íôá íá êëÜ êáé ôç ìÝ ãé óôç å íá ðï èÞ êåõ-

óç áñ ãý ñïõ. Ç óõë ëï ãÞ ôùí ôü íùí ìå ôá-

îý áõ ôþí ôùí äýï ï ñßùí êá èï ñß æï íôáé ðÜ-

íù óå ìßá ôå ëåßùò õ ðï êåé ìå íé êÞ âÜ óç. Ìå

Üë ëá ëü ãéá, äåí åß íáé á íÜ ãêç ïé ôü íïé ìå-

ôá îý ôïõ ìáý ñïõ êáé ôïõ ôå ëåßùò Ü óðñïõ

íá êá èï ñß æï íôáé áðü óôá èå ñÝò ó÷Ý óåéò

ðïõ å îáñ ôþ íôáé áðü ôá ü ñéá áõ ôÜ. ¢ñá

ìßá óù óôÞ öù ôï ãñá ößá ðñÝ ðåé íá ðå ñéÝ-

÷åé, å êôüò áðü ôï ôÝ ëåéï ìáý ñï êáé Ü óðñï,

êáé ìßá åõ ñåßá êëß ìá êá åí äéÜ ìå óùí ôü íùí.

ÐñÝ ðåé íá å îá óêÞ óïõ ìå ôïí å áõ ôü ìáò íá

á ðåé êï íß æåé, Ýíá Þ ðå ñéó óü ôå ñá óôïé ÷åßá,

óå ìáý ñï, Ü óðñï Þ ãêñß æï ôü íï ôçò öù ôï-

ãñá ößáò. Èá áñ ÷ß óïõ ìå, ðñï óðá èþ í ôáò

íá á ðåé êï íß óïõ ìå , óå ìáý ñï Ü óðñï Þ ìÝ-

óï ãêñß æï, êáé ý óôå ñá óôéò ìé êñü ôå ñåò õ-

ðï äéáé ñÝ óåéò ôïõ äéá óôÞ ìá ôïò. ‘¼ ôáí áé-

óèáí èïý ìå, üôé ìðï ñïý ìå íá á ðåé êï íß óïõ-

ìå á ðëÝò ðå ñéï ÷Ýò ôü íïõ é êá íï ðïéç ôé êÜ,

ôü ôå ìðï ñïý ìå íá áñ ÷ß æïõ ìå íá

óêåöôüìgéóôå ðùò Èá á ðåé êï íß óïõ ìå óõ-

ãêå êñé ìÝ íá óôïé ÷åßá óå ôü íïõò. Ç ìå ëÝ ôç

öù ôï ãñá öéþí âïç èÜ íá ìÜ èïõ ìå ôá äéá-

öï ñå ôé êÜ åß äç êáé ôéò äéá öï ñÝò ôùí ôü íùí

êáé ôç ó÷Ý óç ôïõò ìå ôá óôïé ÷åßá ôïõ á íôé-

êåß ìå íïõ. Ç å îÜ óêç óç óôçí á ðåé êü íé óç

ôùí óôïé ÷åßùí ôçò öù ôï ãñá ößáò ìïéÜ æåé

ìå ôçí å îÜ óêç óç ôïõ ìïõ óé êïý ãéá ôçí á-

íá ãíþ ñé óç ôïõ ôü íïõ, Þ ôçí å íç ìÝ ñù óç

ôïõ æù ãñÜ öïõ ãý ñù áðü ôá ÷ñþ ìá ôá êáé

ôéò ó÷Ý óåéò ôïõò.

¸íá ðñï ôåé íü ìå íï ó÷Ý äéï å îÜ óêç óçò

óôçí á ðåé êü íé óç åß íáé ôï á êü ëïõ èï:

1. Å ñåõ íÞ óôå ôï á íôé êåß ìå íï ãéá ôï óç ìá-

íôé êü ôå ñï óêï ôåé íü óç ìåßï. Ìå ôçí ðñþ ôç

ìá ôéÜ Ýíá ý öá óìá öáß íå ôáé üôé åß íáé ç ðéï

ìáý ñç ðå ñéï ÷Þ ôïõ åé äþ ëïõ, áë ëÜ ìå ðéï

ðñï óå êôé êÞ á íÜ ëõ óç ïé âá èéÝò óêéÝò öáß-

íï íôáé ðéï ìáý ñåò áðü ôï ìáý ñï ý öá óìá.

Óôçí ðñáã ìá ôé êü ôç ôá, ðéï óêïý ñïé ôü íïé

ôïõ ãêñß æïõ, ïé ìáõ ñï ðß íá êåò, ôá ìáý ñá

êá ðÝ ëá, ïé ìáý ñåò ãÜ ôåò äåí åß íáé ðñáã-

ìá ôé êÜ ìáý ñá ìå ôç öù ôï ãñá öé êÞ Ýí íïéá,

ãéá ôß ï ñß æïõí Ýíá ðå ñéå ÷ü ìå íï, ìßá äéá öï-

ñÜ ôü íùí Óå áõ ôü ôï óç ìåßï, èå ù ñÞ óôå ôá

ìü íï, óá óêï ôåé íÜ êáé ü÷é ìáý ñá á íôé êåß-

ìå íá. Ìðï ñïýí íá á ðï äï èïýí óá ìáý ñá,

áí ôï å ðé èõ ìåß ôå.

‘Áí êá ëý øïõ ìå Ýíá ÷áñ ôü íé ìå ìáý ñï

÷ñþ ìá, èá Ý ÷ïõ ìå ìßÜ å ðé öÜ íåéá ç ï ðïßá

åß íáé ó÷å äüí ìáý ñç: Áë ëÜ öá í ôá óôåß ôå

Ýíá Ü íïéã ìá óôïí ôïß ÷ï, ôï ï ðïßï åß íáé ôå-

ëåßùò á öþ ôé óôï. ‘Áí óõ ã êñß íå ôå ôá âÜ èç,

ôçò ìáý ñçò ôñý ðáò ìå ôçí å ðé öÜ íåéá ôçò

ìáý ñçò êÜñ ôáò, ç ðñþ ôç èá óáò öá íåß óõ-

ãêñé ôé êÜ óá óêïý ñá ãêñé. ‘¼ ìùò ç êÜñ ôá,

ìü íç á ðÝ íá íôé óå öù ôåé íü ôå ñá ãêñé êáé

ëåõ êÜ, ìðï ñåß íá ãß íåé á ðï äå êôÞ óáí ôï

ôÝ ëåéï ìáý ñï êáé íá ÷ñç óé ìï ðïéç èåß óôçí

ôå ëé êÞ å êôý ðù óç.

2. Å ñåõ íÞ óôå ôï á íôé êåß ìå íï ãéá ôï óç ìá-

íôé êü ôå ñï öù ôåé íü óç ìåßï. Êáé ðÜ ëé, ìç èå-

6

ù ñåß ôå êá íÝ íá óç ìåßï á íá öï ñÜò. Ôï öù-

ôåé íü ôå ñï á íôé êåß ìå íï ôçò óêç íÞò ìðï ñåß

íá åß íáé Ýíá êïì ìÜ ôé ëåõ êïý ÷áñ ôéïý, áë ëÜ

ç á íôá íÜ êëá óç ôçò öù ôåé íÞò ðç ãÞò óå

ìßá ãõá ëé óôå ñÞ ìå ôáë ëé êÞ å ðé öÜ íåéá, Ý ÷åé

ðï ëý ìå ãá ëý ôå ñç ëá ìðñü ôç ôá áðü ôï

öùò ðïõ äéá ÷Ý å ôáé áðü ôï öù ôåé íü ôå ñï

óç ìåßï áõ ôÞò ôçò êÜñ ôáò.

3. Ìå ôÜ, ðñï óðá èÞ óôå íá óêå öôåß ôå ôï

ìáý ñï êáé ôï Ü óðñï ðïõ á íá êá ëý øá ôå óá

óôïé ÷åßá ôçò å êôý ðù óçò. Ïé á íôá íá êëÜ-

óåéò ôïõ öù ôüò ðÜ íù óå Ý íá êá ëÜ ãõá ëé-

óìÝ íï á óç ìÝ íéï êïõ ôÜ ëé ðïõ âñß óêå ôáé

ðÜ íù óå Ýíá Ü óðñï ý öá óìá, åß íáé ëá-

ìðñü ôå ñï (êáé ðñÝ ðåé íá êá ôá ãñá öôåß ðéï

ëåõ êü) áðü ôï ý öá óìá. Ôá õ ðåñ öù ôé óìÝ-

íá óç ìåßá êá ôá ãñÜ öï íôáé êá ôÜë ëç ëá

óôçí å êôý ðù óç, óá ìßÜ ðå ñéï ÷Þ êá èá ñïý

Ü óðñïõ, åíþ ôï Ü óðñï ý öá óìá óá ìßÜ ðå-

ñéï ÷Þ ðï ëý á íïé êôïý ãêñß æïõ. Áë ëÜ á öáé-

ñÝ óôå ôï êïõ ôÜ ëé. Ôþ ñá ôï ý öá óìá åß íáé

ôï ëåõ êü ôå ñï á íôé êåß ìå íï ôçò óêç íÞò, êáé

ðñÝ ðåé íá êá ôá ãñá öôåß ëåõ êü ôå ñï áðü üôé

èá êá ôá ãñÜ öï íôáí áí õ ðÞñ ÷å ôï êïõ ôÜ ëé.

‘Áí äåí åß íáé å ðé èõ ìç ôÞ ç á ðï ôý ðù óç ôçò

ïõ óßáò, ôü ôå ôï ý öá óìá ðñÝ ðåé íá êá ôá-

ãñá öôåß óáí êá èá ñü Ü óðñï (÷ù ñßò õ öÞ)

óôçí å êôý ðù óç.

4. Á öïý Ý ÷å ôå å îá óêç èåß óôçí ðá ñá ôÞ ñç-

óç ôùí á êñáßùí ôé ìþí êáé óôç óýí äå óÞ

ôïõò ìå ôçí ôå ëé êÞ öù ôï ãñá ößá, ôþ ñá

ìðï ñåß ôå íá å îá óêç èåß ôå óôçí ðá ñá ôÞ ñç-

óç êáé óôçí á ðåé êü íé óç ôùí ìÝ óùí ôü íùí.

Óõ ãêñß íå ôå ìßá ãêñß æá êÜñ ôá ìå Ýíá Ü-

7

óðñï á íôé êåß ìå íï, ìå ôÜ ìå Ýíá ìáý ñï á íôé-

êåß ìå íï, êáé êá ôü ðéí êáé ìå ôá äýï. Äåí

óáò öáß íï í ôáé ôá ß äéá ïý ôå ï ñá ôÜ, ïý ôå

óõ íáé óèç ìá ôé êÜ - óå áõ ôÝò ôéò óõ ãêñß óåéò.

‘¼ ìïéá, áë ëÜ ðï ëý ðéï å ñå èé óôé êÜ á ðï ôå-

ëÝ óìá ôá ìðï ñïýí íá ðá ñá ôç ñç èïýí, ü-

ôáí óõ ãêñß íï íôáé ÷ñþ ìá ôá. ãéá ðá ñÜ äåéã-

ìá ôï ðï èå ôåß óôå Ýíá ðñÜ óé íï öýë ëï, ðñþ-

ôá ðÜ íù óå ìßá êüê êé íç êáé ìå ôÜ å ðÜ íù óå

ìßá ìðëå å ðé öÜ íåéá. Ôá óõ íáé óèç ìá ôé êÜ á-

ðï ôå ëÝ óìá ôá èá äéá öÝ ñïõí áñ êå ôÜ, ðá-

ñü ëï üôé ôá ÷ñþ ìá ôá äåí Ý ÷ïõí áõ ôÜ êá è’

áõ ôÜ áë ëÜ îåé. I

Ôá óôïé ÷åßá ôïõ á íôé êåß ìå íïõ ìðï ñïýí íá

ðå ñé ãñá öïýí óáí á íôá íá êëÜ óåéò, Þ ëá-

ìðñü ôç ôåò á íôá íá êëÜ óå ùí. Óå êÜ èå á íôé-

êåß ìå íï, õ ðÜñ ÷åé ìßá ï ñé óìÝ íç êëß ìá êá

öù ôåé íþí óôïé ÷åßùí á ðü ôï óêï ôåé íü ôå ñï

ìÝ ÷ñé ôï öù ôåé íü ôå ñï, äçë. ó÷å ôé êÜ áðü

ôï ðéï ìáý ñï ùò ôï ðéï Ü óðñï. Ç ðñáã ìá-

ôé êÞ ëá ì ðñü ôç ôá å íüò ç ëéü ëïõ óôïõ ôï-

ðßïõ ìðï ñåß íá Ý ÷åé ìßá êëß ìá êá áðü 1 ìÝ-

÷ñé 1600, åíþ á íôß èå ôá Ýíá á íôé êåß ìå íï ÷á-

ìç ëÞò á íôß èå óçò áðü 1 ìÝ ÷ñé 10 Þ êáé ëé-

ãü ôå ñï. Ãéá ðá ñÜ äåéã ìá, Ýíá óêï ôåé íü îý-

ëï ìðï ñåß íá Ý ÷åé äýï âáè ìïýò ëá ìðñü ôç-

ôáò óå Ýíá ç ëéü ëïõ óôï ôï ðßï, åíþ Ý íáò Ü-

óðñïò âñÜ ÷ïò ìÝ óá óôï ß äéï ôï ðßï ìðï ñåß

íá Ý ÷åé 1200 âáè ìïýò. Ôï Ü óðñï êáé ôï

ìáý ñï åäþ á íá ðá ñé óôïýí ìßá êëß ìá êá ôçò

ôÜ îçò ôïõ 1 ðñïò 600 ðÜ ëé, óå Ýíá á ðá ëÜ

öù ôé óìÝ íï äù ìÜ ôéï, ç óêéÜ óôçí å óï ÷Þ å-

íüò íôïõ ëá ðéïý ðáßñ íåé 1 ìï íÜ äá ëá ì ðñü-

ôç ôáò, Ý íáò á íïé ÷ôüò ãêñß æïò ôïß ÷ïò 25

ìï íÜ äåò êáé Ýíá ëåõ êü ÷áñ ôß ðÜ íù óå Ýíá

ãñá öåßï 40 ìï íÜ äåò. H êëß ìá êá áðü ôï

ìáý ñï óôï Ü óðñï Ý ÷åé ôþ ñá 40 ìï íÜ äåò.

Óå ìå ñé êÝò ðå ñé ðôþ óåéò ç öù ôï ãñá ößá

ðñÝ ðåé íá ðå ñé ëáì âÜ íåé ï ëü êëç ñç ôçí êëß-

ìá êá. ‘Áí ç öù ôï ãñá ößá åß íáé óå ãõá ëé-

óôå ñü ÷áñ ôß êáé ðá ñïõ óéÜ æåé üëç ôçí êëß-

ìá êá ôü ôå ìÝ óá óôçí êëß ìá êá 1:50 ðïõ

ìðï ñåß íá ðá ñïõ óéÜ óåé ðñÝ ðåé íá á ðåé êï-

íé óôåß ç êëß ìá êá 1:600 å íüò ôï ðßïõ Þ 1:40

å íüò á íôé êåß ìå íïõ ÷á ìç ëÞò á íôß èå óçò. Á-

êü ìá, ïý ôå ç óõ ìðßå óç ïý ôå ç å ðÝ êôá óç

ôçò êëß ìá êáò ôùí ôü íùí, äåß ÷íåé á öý óé êç

óôï ìÜ ôé, ãéá ôß ôï ìÜ ôé âëÝ ðï í ôáò ìßá ï-

ðïéá äÞ ðï ôå óêç íÞ, ðñï óáñ ìü æå ôáé áõ ôü-

ìá ôá óôï ìÝ óï üñï ôçò ëá ìðñü ôç ôÜò ôçò.

Ç êëß ìá êá ôùí ôü íùí ðïõ ðáßñ íïõ ìå óôï

÷áñ ôß åß íáé ôå ëåßùò á íå îÜñ ôç ôç áðü ôçí

ðñáã ìá ôé êÞ êëß ìá êá ôü íùí ôïõ á íôé êåß ìå-

íïõ. Óôç öù ôï ãñá ößá - êáé êá ô’ å ðÝ êôá óç

óôï áñ íç ôé êü áðü ôï ï ðïßï ãß íå ôáé ç öù ôï-

ãñá ößá - äåí õ ðÜñ ÷ïõí ïé ðñáã ìá ôé êïß ôü-

íïé, áë ëÜ ïé ó÷Ý óåéò ðïõ Ý ÷ïõí ìå ôá îý

ôïõò, êáé ôçí ï ðïßá èÝ ëïõ ìå íá á íá ðá ñá-

ãÜ ãïõ ìå. Óôç äç ìéïõñ ãé êÞ öù ôï ãñá ößá

ðñÝ ðåé íá óêå öôü ìá óôå ðå ñéó óü ôå ñï ôçí

á íôé ãñá öÞ áðü ôçí á íá ðá ñÜ óôá óç. Ôï

ðñü âëç ìÜ ìáò ëïé ðüí, åß íáé ç äéá äé êá óßá

êáé ç óýë ëç øç. Êá ô’ áñ ÷Þí ðñÝ ðåé íá ãíù-

ñß óïõ ìå ôï ðñáã ìá ôé êü êáé áé óèç ôé êü ðå-

ñéå ÷ü ìå íï ôïõ á íôé êåß ìå íïõ. ¾ óôå ñá,

ðñÝ ðåé íá êÜ íïõ ìå ìßá öá íôá óôé êÞ á ðåé êü-

íé óç ôçò öù ôï ãñá ößáò, ìÝ óï ôçò ï ðïßáò

èÝ ëïõ ìå íá åê öñÜ óïõ ìå ôç óýë ëç øç ôïõ

èÝ ìá ôïò, êáé íá äïý ìå ìå ôï ìõá ëü ìáò

óõ ãêå êñé ìÝ íïõò ôü íïõò å êôý ðù óçò, ðïõ

óõí äÝ ï íôáé ìå ôá êõ ñéü ôå ñá óôïé ÷åßá ôïõ

á íôé êåß ìå íïõ. ¾ óôå ñá ìå ôñïý ìå ôçí õ ðå-

ñé ó÷ý ïõ óá ëá ìðñü ôç ôá óôï á íôé êåß ìå íï

(ìå Ýíá öù ôü ìå ôñï), êá èï ñß æïõ ìå ôçí Ý í-

8

ôá óÞ ôçò êáé ôçí ôï ðï èå ôïý ìå óôçí êëß ìá-

êá Ýê èå óçò.

Ìßá ôÝ ôïéá ôï ðï èÝ ôç óç, êá èï ñß æåé ôïí

ôñü ðï åì öÜ íé óçò ðïõ ÷ñåéÜ æå ôáé, ãéá íá

ðå ôý ÷ïõ ìå ôçí å ðé èõ ìç ôÞ êëß ìá êá ðõ êíü-

ôç ôáò. Ç åê öþ ôé óç êáé ç åì öÜ íé óç ôïõ áñ-

íç ôé êïý ðñÝ ðåé íá êá èï ñé óôïýí ðñéí á êü-

ìç å ëåõ èå ñþ óïõ ìå ôï êëåß óôñï.!

Á öïý ãß íåé ç á ðåé êü íé óç êáé êá èï ñé óôåß ç

äéá äé êá óßá, ç åê öþ ôé óç êáé ç åì öÜ íé óç

ôïõ áñ íç ôé êïý åß íáé ðéá èÝ ìá ôá êá èá ñÜ

ìç ÷á íé êÜ. Ôï áñ íç ôé êü ìðï ñåß íá ó÷å äéá-

óôåß ãéá ìßá óõ ãêå êñé ìÝ íç ìå ôá ÷åß ñé óç ôïõ

èå ôé êïý, åß ôå å êôý ðù óç å ðá öÞò, åß ôå ìå ãÝ-

èõí óç (ìå ìå ãå èõ íôÞ ñá äéÜ ÷õ óçò Þ óõ-

ãêå íôñù ôé êü). Ðá ñá ðÝ ñá, áõ ôü ðïõ ÷ñåéÜ-

æå ôáé óôç äç ìéïõñ ãé êÞ öù ôï ãñá ößá - å-

êôüò áðü ôïõò ðá ñÜ ãï íôåò ëåé ôïõñ ãé êü-

ôç ôáò êáé áé óèç ôé êÞò - åß íáé ï êá èï ñé óìüò

ìßáò óôá èå ñÞò ðï óü ôç ôáò ìáý ñùí óôï

áñ íç ôé êü, óá öõ óéï ëï ãé êÞ. Óå Ýíá öõ óéï-

ëï ãé êü áñ íç ôé êü ç ðï óü ôç ôá ôùí ìáý ñùí

óç ìåßùí, åß íáé êá ôÜë ëç ëá ðñï óáñ ìï óìÝ-

íç óôïí ôý ðï ôïõ ÷áñ ôéïý ðïõ èá ÷ñç óé ìï-

ðïéç èåß, êáé óôïí ôñü ðï ìå ôïí ï ðïßï èá ãß-

íåé ç öù ôï ãñá ößá (å êôý ðù óç å ðá öÞò Þ

ìå ãÝ èõí óç). Å ðåé äÞ ÷ñç óé ìï ðïéïý íôáé

äéá öï ñå ôé êïß öá êïß êáé êëåß óôñá, ðïõ äéá-

öÝ ñïõí óôçí á ðï ôå ëå óìá ôé êü ôç ôá êáé

óôçí á êñß âåéÜ ôïõò êáé äéá öï ñå ôé êÜ åß äç

áñ íç ôé êþí êáé åì öá íé óôþí, ðïõ äéá öÝ-

ñïõí óôá á ðï ôå ëÝ óìá ôá. ÊÜ èå öù ôï ãñÜ-

öïò ðñÝ ðåé íá êá èï ñß óåé ôï äé êü ôïõ öõ-

óéï ëï ãé êü áñ íç ôé êü óå ó÷Ý óç ìå ôïí å îï-

ðëé óìü ôïõ êáé ôá õ ëé êÜ ðïõ ÷ñç óé ìï ðïéåß.

9

Ôï öõ óéï ëï ãé êü áõ ôü áñ íç ôé êü äåí å ðç ñå-

Ü æå ôáé ìü íï áðü ôïõò ðñá êôé êïýò ëü ãïõò,

áë ëÜ êáé áðü ôçí áé óèç ôé êÞ á íôß ëç øç ôïõ

êÜ èå öù ôï ãñÜ öïõ.

Ãéá íá êá èï ñß óïõ ìå ôï öõ óéï ëï ãé êü áñ íç-

ôé êü, ðñÝ ðåé íá å êëÝ îïõ ìå óá óç ìåßï á íá-

öï ñÜò Ýíá óõ ãêå êñé ìÝ íï êáé åý êï ëá á íá-

ãíù ñß óé ìï óç ìåßï ôïõ á íôé êåß ìå íïõ, ðïõ

èá êá ôá ãñÜ öå ôáé óáí Ý íáò ï ñé óìÝ íïò ôü-

íïò óôçí å êôý ðù óç. Åãþ äéÜ ëå îá ôï êáõ-

êá óéá íü äÝñ ìá (ìå Þ ëéï óå 45°, Þ ôÝ ëåéá

óõí íå öéÜ) óá ãå íé êü óôïé ÷åßï. ÔÝ ôïéá á íôé-

êåß ìå íá, ü ðùò ï ïõ ñá íüò, ôï ãêñß æï îý ëï,

ç Ü óðñç ðÝ ôñá, åß íáé ðï ëý ìå ôá âëç ôÜ ãéá

íá ìðï ñÝ óïõí íá ÷ñç óé ìï ðïéç èïýí ãéá

óç ìåßá á íá öï ñÜò. Ïé ôü íïé ôïõ äÝñ ìá ôïò

á íÞ êïõí óôçí æþ íç VI ôçò êëß ìá êáò Ýê èå-

óçò. Ç ôé ìÞ áõ ôÞ ðñÝ ðåé íá ÷ñç óé ìï ðïéç-

èåß óá âÜ óç ãéá ôá ôå óô ðïõ êÜ íïõ ìå ãéá

íá âñïý ìå ôï öõ óéï ëï ãé êü ãéá ôß âñß óêå ôáé

ëß ãï øç ëü ôå ñá áðü ôçí æþ íç VI óôçí êëß-

ìá êá.

Ìßá ãêñß æá êÜñ ôá (Kodak Neutral Test

Card), ðïõ ðá ñïõ óéÜ æåé 18% á í ôá íÜ êëá-

óç, ÷ñç óé ìï ðïéåß ôáé ôþ ñá ðëÝ ïí ðï ëý óõ-

÷íÜ óá âÜ óç ãéá ôá ôå óô.

Ðñéí ðñï ÷ù ñÞ óå ôå óôçí ðá ñá ðÝ ñá åì öÜ-

íé óç, ðñÝ ðåé íá ìå ëå ôÞ óå ôå ôá óôïé ÷åßá ìå-

ñé êþí êá ëþí öù ôï ãñá öéþí ðïõ Èá äéá ëÝ-

îå ôå ôõ ÷áßá. ¾ óôå ñá å ñåõ íÞ óôå êáé ãß íå ôå

ãíþ óôåò ôùí óôïé ÷åßùí ôïõ ðå ñé âÜë ëï-

íôïò. ¾ óôå ñá êÜ íå ôå êÜ èå ðñï óðÜ èåéá

ãéá íá á ðåé êï íß óå ôå ìßá öù ôï ãñá ößá ðïõ

ðñÝ ðåé íá öôéÜ îå ôå ãéá íá åê öñÜ óå ôå êÜ ôé

ôï ï ðïßï á íÞ êåé óôï Ü ìå óï ðå ñé âÜë ëïí

óáò. Èá á íôé ëç öèåß ôå üôé ç äõ íá ôü ôç ôÜ

óáò íá ï ñá ìá ôß æå óôå öù ôï ãñá ößåò, óå

óý íôï ìï ÷ñï íé êü äéÜ óôç ìá èá ãß íåé ìå ãá-

ëý ôå ñç. ÐÜ íù áðü ü ëá ü ìùò èá á ðï êôÞ-

óå ôå ìßá óù óôü ôå ñç á íôß ëç øç ôïõ ãý ñù

êü óìïõ óáò êáé ôç äõ íá ôü ôç ôá öù ôï ãñÜ-

öç óÞò ôïõ. H ãíþ óç åß íáé á ðá ñáß ôç ôç óôç

öù ôï ãñá ößá, ü ðùò êáé óå êÜ èå ìïñ öÞ ôÝ-

÷íçò o öù ôï ãñÜ öïò ðïõ ðñï óðá èåß íá

êá ôá ãñÜ øåé Þ íá å îç ãÞ óåé Ýíá ï ðïéï äÞ ðï-

ôå ìÝ ñïò ôïõ êü óìïõ, Ý ÷åé å ëÜ ÷é óôï Ý ëåã-

÷ï - å êôüò áðü ôçí å êëï ãÞ êáé ôç óêï ðéÜ

ðÜ íù óôéò ÷é ëéÜ äåò äéá öï ñÝò êáé ðïéü ôç-

ôåò êÜ èå á íôé êåß ìå íïõ. Ôï ìÝ ãå èïò, ç ìïñ-

öÞ, ôï ÷ñþ ìá, ç èÝ óç, ç ëá ìðñü ôç ôá, ç å-

ðé öÜ íåéá, ðñÝ ðåé üëá íá êá ôá ãñá öôïýí

óá äõó äéÜ óôá ôåò ìïñ öÝò ìå äéá öï ñå ôé-

êÝò óêéÝò ôïõ ãêñß æïõ ôü íïõ, ïé ï ðïßåò

óýì öù íá ìå ôç èÝ ëç óç ôïõ öù ôï ãñÜ öïõ,

ðá ñïõ óéÜ æï íôáé óá óýì âï ëá ôçò ðñáã ìá-

ôé êü ôç ôáò. Ìå ôÜ áðü ôçí áé óèç ìá ôé êÞ å-

ìðåé ñßá ôçò öá íôá óôé êÞò á ðåé êü íé óçò ôçò

öù ôï ãñá ößáò áñ ÷ß æïõ ìå íá å îá óêïý ìá-

óôå óå á ðëÝò ìç ÷á íé êÝò äéá äé êá óßåò á) ìÝ-

ôñç ìá ôçò ëá ìðñü ôç ôáò å íüò á í ôé êåß ìå-

íïõ â) ôï ðï èÝ ôç óç ôçò ëá ìðñü ôç ôáò óôçí

êëß ìá êá Ýê èå óçò ã) åý ñå óç ôçò êá ôÜë ëç-

ëçò åì öÜ íé óçò, ðïõ ÷ñåéÜ æå ôáé Ý ôóé þ óôå

íá ðå ôý ÷ïõ ìå Ýíá áñ íç ôé êü ìå ôïõò å ðé èõ-

ìç ôïýò ôü íïõò.

Mßá äý óêï ëç ôå ÷íé êÞ ãéá êÜ èå cñáé ôï ãñÜ-

öï, åß íáé ç öá íôá óôé êÞ á ðåé êü íé óç ôùí

äéá öü ñùí ÷ñù ìÜ ôùí óå ôü íïõò ôïõ Ü-

óðñïõ - ìáý ñïõ. Ç á íôá ðü êñé óç ôùí äéá-

öü ñùí öéëì óôá äéÜ öï ñá ÷ñþ ìá ôá ôïõ

10

öù ôüò, ìðï ñåß íá ìå ôñç èåß á êñé âþò, ìü-

íïí ü ôáí üëá ôá ÷ñþ ìá ôá èå ù ñç èïýí üôé

äéá ÷Ý ï íôáé êáé ðç ãÜ æïõí áðü å ðé öÜ íåéåò ß-

óçò á íá êëá óôé êÞò é êá íü ôç ôáò. Ìå ãÜ ëç

óýã ÷õ óç ðñï êá ëåß ôáé, ü ôáí äéá öÝ ñåé ç á-

íá êëá óôé êÞ é êá íü ôç ôá ôçò å ðé öá íåßáò êáé

ü ôáí ôá ÷ñþ ìá ôá Ý ÷ïõí äéá öï ñå ôé êü âáè-

ìü äéÜ ÷õ óçò. Ôï êëáó óé êü ðá ñÜ äåéã ìá åß-

íáé Ýíá êüê êé íï ìÞ ëï ðÜ íù óå Ýíá ðñÜ óé íï

öýë ëï. Ôï ðáã ÷ñù ìá ôé êü öéëì èá ãñÜ øåé

êáé ôá äýï óáí ôïí ß äéï ãêñß æï ôü íï. Áõ ôü

äåí åí äåß êíõ ôáé ïý ôå áé óèç ôé êÜ, ïý ôå óáí

á íá ðá ñÜ óôá óç. Áõ ôü äåí á öï ñÜ áõ ôüí

ðïõ á ðëþò öù ôï ìå ôñåß, áë ëÜ ðñï öá íþò

á öï ñÜ ôïí ðñá êôé êü öù ôï ãñÜ öï. Ôï ðñü-

âëç ìÜ ôïõ åß íáé íá ðå ôý ÷åé Ýíá åß äù ëï é êá-

íï ðïéç ôé êÞò åì öÜ íé óçò êáé Þ íá äç ëþ íåé

êÜ ðïéï áß óèç ìá. Ìðï ñåß íá á ðåé êï íß óåé

êÜ ðïéïõò åé äé êïýò ôü íïõò, ïé ï ðïßïé äåí

åß íáé óù óôïß öù ôï ìå ôñé êÜ.

Ï ü ñïò «äéüñ èù óç» ðïõ ÷ñç óé ìï ðïéåß ôáé

ãéá íá äåß îåé ôç ÷ñç óé ìï ðïßÞ óç ôùí ößë-

ôñùí Ý ÷åé ìé êñÞ ðñá êôé êÞ êáé åê öñá óôé êÞ

óç ìá óßá «Íá äéïñ èù èåß ùò ðñïò ôé;» åß íáé

ôï ðñþ ôï å ñþ ôç ìá ðïõ ìðáß íåé áðü Ýíá

äç ìéïõñ ãé êü öù ôï ãñÜ öï. Ï å ðé óôÞ ìï íáò

èá á ðá í ôÞ óåé, ü,ôé ç ÷ñÞ óç ôùí ößë ôñùí

“äéïñ èþ íåé” ôï åß äù ëï ùò ðñïò ôéò öù ôï-

ìå ôñé êÝò é óï äõ íá ìßåò. Áðü ôçí Üë ëç ü-

ìùò, ï öù ôï ãñÜ öïò ìðï ñåß íá å ðé èõ ìåß

Ýíá åß äù ëï óôï ï ðïßï ôá ãêñß æá äåí åß íáé

ôá é óï äý íá ìá ôùí äï èÝ í ôùí ÷ñù ìÜ ôùí.

Ìðï ñåß íá ðåé üôé åß íáé ìßá äéïñ èù ôé êÞ äéá-

äé êá óßá (áðü ôç äé êÞ ôïõ äç ìéïõñ ãé êÞ

ðëåõ ñÜ) áí (ìå ôç ÷ñÞ óç ôùí ößë ôñùí ðïõ

ìðï ñïýí íá ðå ôý ÷ïõí áõ ôü ðïõ èÝ ëåé)

11

-ìðï ñåß íá Ý ÷åé ìßá åé êü íá ôïõ êüê êé íïõ

ìÞ ëïõ ðÜ íù óôï ðñÜ óé íï öýë ëï ç ï ðïßá

åß íáé á ðï äå êôÞ êáé áé óèç ôé êÜ êáé ï ðôé êÜ.

¼ ôáí ìáò åí äéá öÝ ñåé ìßá óõ íáé óèç ìá ôé êÞ

Þ ìßá áé óèç ìá ôé êÞ öõ ãÞ áðü ôçí ðñáã ìá-

ôé êü ôç ôá, ðñÝ ðåé íá á íá ãíù ñß óïõ ìå üôé ï

Ý ëåã ÷ïò åß íáé ôü óï ðñï óù ðé êüò, ï ðü ôå åß-

íáé á ðá ñáß ôç ôç ìßá ðñï óù ðé êÞ ðñï óÝã ãé-

óç. Ôá óôïé ÷åßá êáé ôá ÷ñþ ìá ôá ðñÝ ðåé

óôçí áñ ÷Þ íá á íá ãíù ñé óôïýí ü ðùò ðñáã-

ìá ôé êÜ åß íáé óå ó÷Ý óç ìå ôïõò ìï íü ÷ñù-

ìïõò ôü íïõò. ‘Áí ìå ëå ôÜ ôå ôïí ãý ñù êü-

óìï ìÝ óá áðü Ýíá ìï íï ÷ñù ìá ôé êü ößë ôñï

(ôÝ ôïéï åß íáé ôï Wratten Íï 90) ìå ôï ï ðïßï

üëá ôá ÷ñþ ìá ôá ìå ôá ôñÝ ðï íôáé óôïí á íôß-

óôïé ÷ï ìï íï ÷ñù ìá ôé êü ôü íï, á ìÝ óùò èá

êá ôá ëÜ âå ôå ôé åí íï ïý óá ìå ìå ôá ðñïç-

ãïý ìå íá. Èá äåß ôå ðùò ôá äéÜ öï ñá ÷ñþ-

ìá ôá, ôá ï ðïßá ãéá ôï ìÜ ôé Ý ÷ïõí ü ìïñ öç

äéáý ãåéá êáé äéá ÷ù ñé óìü, Èá öá vouv óôï

ìï íü ÷ñþ ìï óáí ðå ñß ðïõ ü ìïéïé ãêñß æïé

ôü íïé.

¼ ôáí õ ðÜñ ÷ïõí á íôé êåß ìå íá ìå ôÝ ôïéåò

÷ñù ìá ôé êÝò ó÷Ý óåéò, ôü ôå ðñÝ ðåé íá ðåé-

ñá ìá ôé óôåß ôå, êáé íá ðÜ ñå ôå öù ôï ãñá ößåò

ìå äéÜ öï ñá ößë ôñá êáé íá ðá ñá ôç ñÞ óå ôå

ðùò ìå ôá âÜë ëï íôáé áõ ôÝò ïé ó÷Ý óåéò. Ç

åñ ìç íåßá âá óß æå ôáé óôçí å óêåì ìÝ íç áë-

ëïßù óç ôùí ðñáã ìá ôé êþí ôé ìþí. Áë ëÜ ç é-

êá íü ôç ôá íá ðå ôõ ÷áß íåé áõ ôïýò ôïõò ôü-

íïõò óôçí åé êü íá, åß íáé ôï ÷á ñá êôç ñé óôé êü

å íüò êáë ëé ôÝ ÷íç, ï ï ðïßïò ìðï ñåß íá äïõ-

ëåýåé óù óôÜ ôï ìÝ óïý ôïõ.

Èå ù ñç ôé êÜ, ôï êüê êé íï ößë ôñï èá êá ôá-

ãñÜ øåé ôï ðñÜ óé íï ãñá óß äé ìáý ñï ðÜ íù

óôï öéëì, êáé áõ ôü åß íáé á ëÞ èåéá áí ôï

ãñá óß äé åß íáé ôå ëåßùò ðñÜ óé íï êáé áí á íôá-

íá êëÜ ìü íï äéá ÷å ü ìå íï öùò. Áë ëÜ áõ ôü

äåí óõì âáß íåé óõ íÞ èùò. Ôï ðñÜ óé íï ãñá-

óß äé á íôá íá êëÜ Ýíá ï ñé óìÝ íï ðï óü ëåõ êïý

öù ôüò ìá æß ìå ôï ðñÜ óé íï ÷ñþ ìá ðïõ äå-

óðü æåé. Áõ ôü ôï ëåõ êü öùò óõ íß óôá ôáé

áðü ü ëá ôá ÷ñþ ìá ôá, óõ ìðå ñé ëáì âá íï ìÝ-

íïõ êáé ôïõ êüê êé íïõ, êáé ôï êüê êé íï åß íáé

å ëåý èå ñï íá ðå ñÜ óåé ìÝ óá áðü ôï ößë ôñï.

Åðß ðëÝ ïí êÜ èå öýë ëï áðü ôï ãñá óß äé êÜ-

íåé ìßá ï ñé óìÝ íç á íôá íÜ êëá óç ôïí öù ôüò,

ç ï ðïßá åß íáé é äéáß ôå ñá öá íå ñÞ ðÜ íù áðü

äõ íá ôü ç ëéá êü öþò. Áõ ôÜ ôá óç ìåßá ðïõ

á íôá íá êëïýí ôï öùò åß íáé öõ óé êÜ ðï ëý

öù ôåé íÜ (å ðåé äÞ åß íáé á ðåõ èåßáò á íôá íá-

êëÜ óåéò ôçò öù ôåé íÞò ðç ãÞò), êáé Ý ôóé ï-

ðïéï äÞ ðï ôå ößë ôñï êáé áí ÷ñç óé ìï ðïéÞ-

óïõ ìå, áõ ôÜ èá êá ôá ãñá öïýí óôçí åé êü íá

ðý ñá ðï ëý öù ôåé íÜ. ¢ñá ìå ôï ðáã ÷ñù ìá-

ôé êü öéëì êáé ìå êüê êé íï ößë ôñï ôï ãñá óß äé

Èá êá ôá ãñá öåß ìå á ðá ëïýò êáé ìå âá èåßò

ôü íïõò. Óå Üë ëåò ðå ñé ðôþ óåéò ïé å ðé öÜ-

íåéåò ðïõ á íôá íá êëïýí äéá ÷å ü ìå íï öùò

êá ôá ãñÜ öï íôáé áñ êå ôÜ óêïý ñåò, åíþ ïé

áð’ åõ èåßáò á íôá íá êëÜ óåéò ðï ëý öù ôåé-

íåò.

Óå êÜ èå ðå ñß ðôù óç ç ìå ôÜ âá óç áðü ôç

öá íôá óôé êÞ á ðåé êü íé óç óôï å ðé èõ ìç ôü åß-

äù ëï, ðñÝ ðåé íá âá óß æå ôáé áñ ÷é êÜ óôï ðþò

èá öù ôï ãñá öé æü ôáí ç óêç íÞ ÷ù ñßò ößë-

ôñá. Áõ ôü óáò äß íåé Ý íá óç ìåßï ãéá íá áñ-

÷ß óå ôå êáé ç ðñï óÝã ãé óç óôçí áñ ÷é êÞ á ðåé-

êü íé óç ðñÝ ðåé íá ãß íå ôáé ìå ôá ìá ëá êÜ

äéïñ èù ôé êÜ ößë ôñá, ü ðùò ôá ÊÉ, ÊÆ

12

(Wratteng, Íï8) ê.Ü., êáé ü÷é ìå ôïë ìç ñÜ

ðåé ñÜ ìá ôá ìå ôá ößë ôñá á íôß èå óçò.

‘Áí öù ôï ãñá öß æå ôå Ýíá êïé íü ôï ðßï ìå

âñÜ ÷ïõò, äÝ íôñá êáé Ý íáí ïõ ñá íü ðïõ Ý-

÷åé ðï ëý á ðá ëÜ óýí íå öá, ç ðñþ ôç óáò

óêÝ øç åß íáé íá ôï ðï èå ôÞ óå ôå Ý íá êüê êé íï

ößë ôñï, Ý ôóé þ óôå íá ôï íß óå ôå ôá óýí íå öá.

Ðñþôá-ðñþôá ü ìùò ðñÝ ðåé íá ñù ôÞ óå ôå

ôïí å áõ ôü óáò ðïßá åß íáé ç «äéÜ èå óç» ôçò

óêç íÞò, êáé ðïßá èÝ ëå ôå íá åß íáé ç «äéÜ èå-

óç» ðïõ èá Ý ÷åé ç ôå ëé êÞ öù ôï ãñá ößá. ‘Áí

ôá óýí íå öá åß íáé á ðá ëÜ, ôü ôå Ýíá é ó÷õ ñü

êüê êé íï ößë ôñï èá óêïõ ñáß íåé ôïí ïõ ñá íü

êáé ôéò óêéÝò êáé èá äç ìéïõñ ãÞ óåé Ýíá á ðï-

ôÝ ëå óìá õ øç ëÞò á íôß èå óçò, ðïõ ìðï ñåß

íá ìçí Ý ÷åé êá ìßá ó÷Ý óç ìå áõ ôü ðïõ å ðé-

èõ ìåß ôå. Õ ðï èÝ ôï íôáò üôé Ýíá ößë ôñï Ê1

(Wrat ten ÍïG) äåí åß íáé ôï åí äåé êíõü ìå íï,

óêå öôåß ôå ãéá Ýíá Ê2 (Íï8) ößë ôñï, ôï ï-

ðïßï áðü ôçí óêï ðéÜ óáò åß íáé ðéï êá ëü, Þ

Ýíá (Íï 12) ößë ôñï ôï ï ðïßï óôéò ðå ñéó óü-

ôå ñåò å îù ôå ñé êÝò ëÞ øåéò äß íåé ôï êá ëý ôå-

ñï á ðï ôÝ ëå óìá. Ç ÷ñÞ óç å íüò Íï5 ößë-

ôñïõ (âá èý êß ôñé íï) Þ å íüò ðïñ ôï êá ëß - êß-

ôñé íïõ ößë ôñïõ ìðï ñåß íá äþ óåé ðï ëý

óêëç ñÜ á ðï ôå ëÝ óìá ôá. Ôþ ñá õ ðï èÝ ôï-

íôáò üôé Ýíá Íï8 ößë ôñï (ôï êïé íü êß ôñé íï)

åß íáé ÷ñÞ óé ìï ãéá ôï ðñü âëç ìá ðïõ åß ÷á ôå

ìå ôá óýí íå öá, îá íÜ å îå ôÜ óôå üëá ôá Üë-

ëá óôïé ÷åßá ôçò óêç íÞò, ãéá ôß óõ íÞ èùò

óêå öôü ìá óôå ìü íï ôá äå óðü æï í ôá óôïé-

÷åßá êáé á äéá öï ñïý ìå ãéá ôá Üë ëá, óõ íÞ-

èùò ìå äõ óÜ ñå óôá á ðï ôå ëÝ óìá ôá. Å ðåé äÞ

ôï ôï ðßï ìðï ñåß íá ðå ñéÝ ÷åé Ý íáí á ñéè ìü

êï íôé íþí, ìå ãÜ ëùí ó÷ç ìÜ ôùí (âñÜ ÷ïõò

ãéá ðá ñÜ äåéã ìá), ôá ï ðïßá ñß ÷íïõí äõ íá ôÞ

13

óêéÜ ìå ãÜ ëïõ ìå ãÝ èïõò, ôï ößë ôñï Ê2

ìðï ñåß íá ðñï êá ëÝ óåé, ôçí êá ôá ãñá öÞ áõ-

ôþí ôùí óêéþí óå ðï ëý óêïý ñï ôü íï êáé

íá êá ôá óôñÝ øåé ôçí å ðé äéù êü ìå íç “äéÜ èå-

óç”. Ç ìü íç ðñá êôé êÞ ëý óç, åß íáé íá ÷ñç óé-

ìï ðïéÞ óå ôå Ýíá Ê1 (á íïé êôü êß ôñé íï) ößë-

ôñï, ìå å ëá öñý õ ðï åê öþ ôé óç (íá åß óá óôå

âÝ âáéïé, üôé ïé óêéÝò äå èá ðÝ óïõí ÷á ìç ëü-

ôå ñá áðü ôçí æþ íç ÉÉÉ), Þ íá äéá ôç ñÞ óå ôå

ôï Ê2 (Íï8) ößë ôñï êáé íá õ ðå ñåê èÝ óå ôå

(êÜ íï íôáò á íôß óôïé ÷ç ìåßù óç ôçò åì öÜ íé-

óçò). ‘Å íáò Üë ëïò ðá ñÜ ãï íôáò ôçò óêç-

íÞò åß íáé ôï ðñÜ óé íï öýë ëù ìá. H á ðåé êü íé-

óç ôùí óôïé ÷åßùí ôïõ öõë ëþ ìá ôïò áõ ôïý,

á ðáé ôåß ôç ÷ñÞ óç å íüò ðñÜ óé íïõ ößë ôñïõ

óáí ôï ×1 (Íï 11), ôï ï ðïßï Ý ÷åé ôï ß äéï á-

ðï ôÝ ëå óìá ðïõ Ý ÷åé ôï Ê2 (Íï8) óôïí ïõ-

ñá íü êáé óôéò óêéÝò, öù ôß æåé ôï öýë ëù ìá,

êáé ðá ñáðÝ ñá å êôåß íåé ôç äéÜ èå óç ðïõ

ðñï êá ëåß ôï á ðá ëü öùò. Ôï Â ößë ôñï (Íï

58 ìï íï ÷ñù ìá ôé êü) èá êá ôá ãñÜ øåé ôï

öýë ëù é ìá áñ êå ôÜ öù ôåé íü áë ëÜ èá ðá ñá-

ðïéÞ óåé ôá êüê êé íá êáé ôá ìðëÝ á í ôé êåß ìå-

íá.

(Ðå ñéï äé êü ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÁ Ôåý ÷ïò 26 Éïý-

íéïò 1981)

14