36
Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas aulas 1-9 à leitura e compreensão de páginas de rosto de obras raras selecionadas do acervo da FBN. O latim nas obras raras: uma introdução Prof. Fábio Frohwein de Salles Moniz [email protected]

Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

Aula 10: prática de leituraObjetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas aulas 1-9 à leitura ecompreensão de páginas de rosto de obras raras selecionadas doacervo da FBN.

O latim nas obras raras: uma introduçãoProf. Fábio Frohwein de Salles Moniz

[email protected]

Page 2: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

Tractatus summularumlogice Pauli Veneti.

1 OR-234,04,04

Page 3: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

Tractatus summularum logice Pauli Veneti.

Tratado de súmulas de lógica de Paolo di Venezia.

1 OR-234,04,04 logicae

Page 4: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

PAVLIMACCIIEmblemata

CumPriuilegijs.

2 OR-III-029,07,05

Page 5: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

PAVLI MACCII Emblemata Cum Priuilegijs.

Emblemas de Paolo Maccio com privilégios.

2 OR-III-029,07,05

Page 6: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

DEIDOLOLATRIA

MAGICA,DISSERTATIO,

IOANNIS FILESACITheologi Parisiensis,

PARISIIS,EX OFFICINANIVELLIANA,

Apud Sebastianvm Cramoisy, viaIacobaea, sub Ciconijs.

M. DC. IXCum Licentia Superiorum.

3 OR-134,02,021

Page 7: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

DE IDOLOLATRIA MAGICA, DISSERTATIO, IOANNISFILESACI Theologi Parisiensis,

PARISIIS,EX OFFICINA NIVELLIANA,Apud Sebastianvm Cramoisy, via

Iacobaea, sub Ciconijs.M. DC. IX

Cum Licentia Superiorum.

3 OR-134,02,021

Page 8: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

Dissertação sobre a idolatria mágica, de Jean Filesac, teólogoparisiense,

Em Paris,Da oficina niveliana,

À venda na loja de Sébastien Cramoisy,na rua Saint-Jacques, sob as Cegonhas.

1609Com a permissão dos superiores.

3 OR-134,02,021

Page 9: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

VIVAEIMAGINESPARTIVMCORPORISHVMANI

ÆREIS FORMISEXPRESSÆ.

ANTVERPIÆ.Labore et Constantia.

EX OFFICINA CHRISTOPHORI PLANTINI.

M. D. LXVI.

4 OR-31,5,8

Page 10: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

VIVAE IMAGINES PARTIVM CORPORIS HVMANI ÆREISFORMIS EXPRESSÆ.

ANTVERPIÆ.Labore et Constantia.

EX OFFICINA CHRISTOPHORI PLANTINI.

M. D. LXVI.

Imagens vivas das partes do corpo humano reproduzidas por/commatrizes de bronze.

Em Antuérpia.Com trabalho e perseverança.

Da oficina de Christophe Plantin.1566

4 OR-31,5,8

Page 11: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

PONTIFICALEROMANVM

CLEMENTIS VIII.PONT. MAX.

IVSSVRESTITVTVM

ATQVE EDITVM.ROMAE, M. D. XCV.

5 OR-A-VI-9

Page 12: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

PONTIFICALE ROMANVM CLEMENTIS VIII. PONT. MAX. IVSSVRESTITVTVM ATQVE EDITVM.

ROMAE, M. D. XCV.

Pontifical romano retificado e editado por ordem do papa Clemente VIII.

Em Roma, 1595.

5 OR-A-VI-9

Page 13: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

Æ. AlbertiniEmblemata

HieropoliticaVersibus et Prosa

illustrabatIoannes

Melitanusa

CoryloEiusdemMUSÆ

ERRANTES.Coloniæ.

ApudConstantinum

Munich1649

6 OR-214,002,015

Page 14: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

Æ. Albertini Emblemata Hieropolitica Versibus et Prosaillustrabat Ioannes Melitanus a Corylo Eiusdem MUSÆERRANTES.

Coloniæ.Apud Constantinum

Munich1649

Johann Melitanus a Corylo ilustrava, com versos e prosa, osemblemas hieropolíticos de Aegídio Abertino. Do mesmo, asMusas Errantes.

Em Colônia.À venda na loja de Konstantin

Munique1649

6 OR-214,002,015

Page 15: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

FLORA PERUVIANA, ETCHILENSIS,

SIVE DESCRIPTIONES ET ICONESPLANTARUM PERUVIANARUM,

ET CHILENSIUM,SECUNDUM SYSTEMA

LINNEANUM DIGESTAE,CUM CHARACTERIBUS PLURIUM

GENERUMEVULGATORUM REFORMATIS,

AUCTORIBUSHIPPOLYTO RUIZ, ET JOSEPHO

PAVON,REG. ACAD. MEDIC. MATRIT.

SOCIIS.TOMUS I,

SUPERIORUM PERMISSU. TYPIS GABRIELIS DE SANCHA.

ANNO M. DCC. XCVIII.

7 OR-00179 – Microfilme

Page 16: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

F L O R A P E R U V I A N A , E T C H I L E N S I S , S I V ED E S C R I P T I O N E S E T I C O N E S PLANTARUMPERUVIANARUM, ET CHILENSIUM, SECUNDUMS Y S T E M A L I N N E A N U M D I G E S T A E , C U MC H A R A C T E R I B U S P L U R I U M G E N E R U MEVULGATORUM REFORMATIS, AUCTORIBUSHIPPOLYTO RUIZ, ET JOSEPHO PAVON, REG. ACAD.MEDIC. MATRIT. SOCIIS. TOMUS I,

SUPERIORUM PERMISSU. TYPIS GABRIELIS DE SANCHA.

ANNO M. DCC. XCVIII.

7 OR-00179 – Microfilme

Page 17: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

Flora peruana e chilena ou descrições e imagens das plantasperuanas e chilenas, segundo o sistema lineano de classificação,com características melhoradas de muitos gêneros publicados,sendo os autores Hipólito Ruiz e José Pavon, colegas da RealAcademia Madrilense de Medicina. Tomo I.

Com a permissão dos superiores. Com tipos de Gabriel de Sancha.

No ano de 1798.

7 OR-00179 – Microfilme

Page 18: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

JOH. AMOS COMENIIORBIS SEN-

SUALIUM PICTUSQUADRILINGUIS,

Hoc est,Omnium fundamentalium in mundo

rerum, & in | vita actionum,Pictura & Nomenclatura,

GERMANICA, LATINA, ITALICA,ET GALLICA.

Cum titulorum juxta, atq3Vocabulorum Indice.

Cum Gratia & Privil. Sac. Cæs. Majestatis& Sereniss.

Electoris Saxonici.NORIBERGÆ,

Sumtibus Michaelis & Johan. FridericiEndte[r]oru[m]

Anno Salutis ɔIc Iɔc LXVI.

8 OR-097,002,004

Page 19: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

JOH. AMOS COMENII ORBIS SENSUALIUM PICTUSQUADRILINGUIS, Hoc est, Omnium fundamentalium inmundo rerum, & in vita actionum, Pictura & Nomenclatura,GERMANICA, LATINA, ITALICA, ET GALLICA. Cumtitulorum juxta, atq3 Vocabulorum Indice.

Cum Gratia & Privil. Sac. Cæs. Majestatis & Sereniss.Electoris Saxonici.NORIBERGÆ,

Sumtibus Michaelis & Johan. Friderici Endte[r]oru[m]Anno Salutis ɔ Ic Iɔ c LXVI.

8 OR-097,002,004

Page 20: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

JOH. AMOS COMENII ORBIS SENSUALIUM PICTUSQUADRILINGUIS [...]

De Jan Amos Komenský, o mundo das coisas perceptíveisdesenhado quadrilingue [...]

8 OR-097,002,004

Page 21: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

[...] Hoc est, Omnium fundamentalium in mundo rerum, & invita actionum, Pictura & Nomenclatura, GERMANICA,LATINA, ITALICA, ET GALLICA.

[...] Isto é, desenho e nomenclatura em alemão, latim, italiano efrancês de todas as coisas essenciais no mundo dos fatos e narealidade das ações.

8 OR-097,002,004

Page 22: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

Cum titulorum juxta, atq3 Vocabulorum Indice.

Com igualmente um índice de títulos e de vocábulos.

8 OR-097,002,004

Page 23: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

Cum Gratia & Privil. Sac. Cæs. Majestatis & Sereniss.Electoris Saxonici.NORIBERGÆ,Sumtibus Michaelis & Johan. Friderici Endte[r]oru[m]Anno Salutis ɔ Ic Iɔ c LXVI.

Com a graça e o privilégio da Sagrada e Castíssima MajestadeReal, o príncipe eleitor da Saxônia.Em Nuremberg,às custas de Michaelis e Johann Friedrich EndterNo ano da salvação 1666.

8 OR-097,002,004

Page 24: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

JOHANNIS NICOLAIAntiq. Prof. in Academ. Tubing.

LIBRI IV.DE

SEPULCHRISHEBRÆORUM:

IN QUIBUSVariorum populorum mores proponuntur, multa

obscura loca enucleantur, usus approbantur & abu-sus rejiciuntur, genuina Hebræorum Sepul-

crorum forma ostenditur, illorumqueritus in illis exhibentur

ET FIGURIS ÆNEIS ILLUSTRANTUR.LUGDUNI BATAVORUM,

Apud HENRICUM TEERING, Bibliop.è regione Academiæ in angulo plateæ dictæ de Klok-steeg.

MDCCVI.

10 OG-V-150,04,006

Page 25: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

JOHANNIS NICOLAI Antiq. Prof. in Academ. Tubing. LIBRIIV DE SEPULCHRIS HEBRÆORUM: IN QUIBUSVariorum populorum mores proponuntur, multa obscura locaenucleantur, usus approbantur & abusus rejiciuntur, genuinaHebræorum Sepulcrorum forma ostenditur, illorumque ritusin illis exhibentur ET FIGURIS ÆNEIS ILLUSTRANTUR.LUGDUNI BATAVORUM,

Apud HENRICUM TEERING, Bibliop.è regione Academiæ in angulo plateæ dictæ de Klok-steeg.

MDCCVI.

10 OG-V-150,04,006

Page 26: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

JOHANNIS NICOLAI Antiq. Prof. in Academ. Tubing.LIBRI IV DE SEPULCHRIS HEBRÆORUM: IN QUIBUSVariorum populorum mores proponuntur [...]

Quatro livros sobre sepulturas de hebreus, de JohannesNicolaus, antigo professor na academia de Tübingen, nosquais são expostos os hábitos de vários povos [...]

10 OG-V-150,04,006

Page 27: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

[...] multa obscura loca enucleantur, usus approbantur &abusus rejiciuntur, genuina Hebræorum Sepulcrorum formaostenditur [...]

[...] são examinados muitos pontos obscuros, reconhecidos usos, rejeitados abusos, apresentado o formato genuíno dassepulturas dos hebreus [...]

10 OG-V-150,04,006

Page 28: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

[...] illorumque ritus in illis exhibentur ET FIGURIS ÆNEISILLUSTRANTUR.

[...] e são exibidos, neles, seus ritos e são ilustrados por meiode matrizes de bronze.

10 OG-V-150,04,006

Page 29: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

LUGDUNI BATAVORUM.Apud HENRICUM TEERING, Bibliop.

è regione Academiæ in angulo plateæ dictæ de Klok-steeg.MDCCVI.

Leiden [dos Batavos] (Holanda)À venda na loja de Henric Terring, livreiro.

Da região da Academia num canto da praça denominada deKlok-steeg. 1706.

10 OG-V-150,04,006

Page 30: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

ATHANASII KIRCHERISOCIETATIS IESV.

MAGNESSIVE

DE ARTE MAGNETICAOPVS TRIPARTITVM

QVOVniuersa Magnetis Natura, eiusque in omnibus Scientijs & Artibus vsus, noua me-

thodo explicatur : ac præterea è viribus & prodigiosis effectibus Magnetica-rum, aliarumque abditarum Naturæ motionum in Elementis, Lapidibus,

Plantis, Animalibus, elucescentium, multa hucusque incognitaNaturæ arcana, per Physica, Medica, Chymica, & Mathe-

matica omnis generis Experimenta recluduntur.Ab ipso Authore recognita, emendataque, ac multis nouorum Experimentorum

problematis aucta.ROMÆ MDCLIV.

Sumptibus Blasij Deuersin, & Zanobij Masotti BibliopolarumTypis Vitalis Mascardi. Superiorum permissu, & Priuilegijs.

9 OR-00234(1)

Page 31: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

ATHANASII KIRCHERI SOCIETATIS IESV MAGNESSIVE DE ARTE MAGNETICA OPVS TRIPARTITVMQVO Vniuersa Magnetis Natura, eiusque in omnibus Scientijs& Artibus vsus, noua methodo explicatur : ac præterea èviribus & prodigiosis effectibus Magneticarum, aliarumqueabditarum Naturæ motionum in Elementis, Lapidibus, Plantis,Animalibus, elucescentium, multa hucusque incognita Naturæarcana, per Physica, Medica, Chymica, & Mathematica omnisgeneris Experimenta recluduntur. Ab ipso Authore recognita,emendataque, ac multis nouorum Experimentorum problematis aucta.

ROMÆ MDCLIV.Sumptibus Blasij Deuersin, & Zanobij Masotti BibliopolarumTypis Vitalis Mascardi. Superiorum permissu, & Priuilegijs.

9 OR-00234(1)

Page 32: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

ATHANASII KIRCHERI SOCIETATIS IESV MAGNESSIVE DE ARTE MAGNETICA OPVS TRIPARTITVMQVO Vniuersa Magnetis Natura, eiusque in omnibus Scientijs& Artibus vsus, noua methodo explicatur [...]

O Ímã, de Atanásio Kircher da Companhia de Jesus, ou obraem três partes sobre o processo magnético, em que odesconhecido princípio universal do ímã, e seu emprego emtodas as ciências e técnicas, é explicado por/com um método[...]

9 OR-00234(1)

Page 33: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

[...] ac præterea è viribus & prodigiosis effectibusMagneticarum, aliarumque abditarum Naturæ motionum inElementis, Lapidibus, Plantis, Animalibus, elucescentium,multa hucusque incognita Naturæ arcana, per Physica, Medica,Chymica, & Mathematica omnis generis Experimentarecluduntur. [...]

[...] e, além disso, muitos segredos de seu funcionamento atéagora desconhecidos são revelados a partir das forças e dosprodigiosos efeitos dos movimentos magnéticos e de outrosocultos da Natureza que se manifestam nos elementos,pedras, plantas e animais, através de experimentos de todo otipo – físicos, médicos, químicos e matemáticos.

9 OR-00234(1)

Page 34: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

[...] Ab ipso Authore recognita, emendataque, ac multisnouorum Experimentorum problematis aucta.

[...] Examinados pelo próprio autor, corrigidos e aumentadoscom muitos problemas de novos experimentos.

9 OR-00234(1)

Page 35: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

ROMÆ MDCLIV.Sumptibus Blasij Deuersin, & Zanobij Masotti BibliopolarumTypis Vitalis Mascardi. Superiorum permissu, & Priuilegijs.

Em Roma 1654.Às custas de Blasio Deversin e Zanobio Masotti, livreiros

Com tipos de Vitale Mascardo. Com a permissão dossuperiores e privilégios.

9 OR-00234(1)

Page 36: Aula 10: prática de leitura - BNplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_10_pratica... · Aula 10: prática de leitura Objetivos: aplicar o conteúdo apresentado nas

O Ímã, de Atanásio Kircher da Companhia de Jesus, ou obra emtrês partes sobre o processo magnético, em que o desconhecidoprincípio universal do ímã, e seu emprego em todas as ciências etécnicas, é explicado por/com método: e, além disso, muitos edesconhecidos segredos de seu funcionamento são revelados apartir das forças e prodigiosos efeitos dos movimentos magnéticose de outros ocultos da Natureza que se manifestam nos elementos,pedras, plantas e animais, através de experimentos de todo o tipo –físicos, médicos, químicos e matemáticos. Examinados pelopróprio autor, corrigidos e aumentados com muitos problemas denovos experimentos.

Em Roma 1654.Às custas de Blasio Deversin e Zanobio Masotti, livreirosCom tipos de Vitale Mascardo. Com a permissão dos superiores eprivilégios.

9 OR-00234(1)