23
Desentralizasaun iha Timor-Leste Programa Desenvolvimentu Lokal (PDL)

Doc_PDL - to Rural[1]

  • Upload
    handel

  • View
    57

  • Download
    6

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Doc_PDL - to Rural[1]

Desentralizasaun iha Timor-Leste

Programa Desenvolvimentu Lokal

(PDL)

Page 2: Doc_PDL - to Rural[1]

Asuntus Apresentasaun:

1. Processo Desentralizasaun ate presente data;

2. Programa Desenvolvimento Local (PDL)

Page 3: Doc_PDL - to Rural[1]

Husi Politica ba Lesgilasaun esaida mak sei tuir mai:

2002 2007 2008 2009 20102003 2004 2006

Konstituisaun

Studo Opsaun Governo Local e estabelecimento

GTTIM

PDL (13 distritos)

Lisaun Pratica

Politica Governo Anterior

• Aprova QED-1

•GTTM Sectores estabelecido

• Konsultasaun Nacional

• Politica IV Governo

Constituisional

•Relatorio GTTM

• 2“White papers”

•3 Proposta Leis proposals

• QED-2

• Konsultasaun Nasional

-Apresentasaun Proposta Leis 3

ba PN

-Aprovasaun Lei Divijaun

Administrativo do Territorio

-Kontinuasaun

Diskusaun proposta Leis

Governo Local e

Eleisaun Municipal

Page 4: Doc_PDL - to Rural[1]

Programa Desenvolvimento Local (PDL):

Informasaun Jeral:1. Programa komesa iha

TF 2004/5

2. Halao iha Distritos 8 (Bobonaro – 2004/05 , Lautem – 2005/06, Aileu & Manatutu – 2006/07, Baucau, Covalima, Ainaro e Manufahi – 2008, Agora iha 13 Distritos

Objectivo Prinsipal:1. Halo piloto ba

desentralizasaun hodi REDUZ POBREZA atraves husi INFRASTRUTURA NIVEL LOCAL nomos PRESTACAO DE SERVICOS; e

2. Fornese LISAUN POLITICA pratica husi piloto ne, hanesan input ba Diskusaun Nasional sobre Desentralizasaun iha Timor-Leste.

Page 5: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...) – Areas Piloto

1. Instituisaun governu sub-nacional (Assembleias locais);

2. Planeamentu iha nivel local;

3. Jestaun finansas iha nivel local;

4. Aprovisionamentu iha nivel local;

5. Hasa`e kapasidade iha nivel local atu prepara funsionariu local hodi simu responsabilidade iha futuru Municipios;

6. Kanal ba relasaun entre governu local ho struktura comunitaria.

Page 6: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...) – Quadro institucional e procedimentos

Diploma Ministerial MAEOT No. 8/2005 – Konaba Assembleias Local (Revisado)

Regulamento Ministerial MAEOT No. 1/2010 – Regulamento ba Despeza regular no Orsamento apoiu

tekniku (Revisado)

Regulamentu Ministerial MAEOT No. 2/2010 – Alokasaun Fundo Desenvolvimento Local (Revisado)

Regulamento Ministerial MAEOT no. 3/2010 – Orientasaun Planeamentu ba Assembleias Distritais

(revisado)

Regulamentu Ministerial MAE no. 6/2010 – Orientasaun de Implementasaun Assembleias Distritais

(Revisado);

Regulamentu Ministerial MAE no. 4/2010 – Regulamento Aprovisionamento Local (Revisado)

Regulamentu Ministerial MAE no. 7/2005 – Prosedimento Finansas ba Assebleias Locais (iha prosesu

revijaun nian laran);

Regulamento Ministerial no 9/2010;

Regulamento Ministerial no 10/2010

Regulamento Ministerial No. 11/2008 – Prosedimentos Kontratu Komunitaria

Page 7: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...)–Aranjamento InstitusionalComissao Desenvolvimento Sub Distrito (CDSD)

Membros husi CdS

Membros executivo

CDSD

Rep. Suco

Rep. Suco

Rep Suco

Rep Suco

Exemplo FunsionariMinisterio (MAEOT)

Exemplo FunsionariMinisterio (Saude)

Exemplo Funsionari Ministerio

(Educasaun)

Page 8: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...)–Aranjamento Institusional

Assembleia Distrito

Membros Votante/

eleito

Membros executivo

não-votante

DA

Rep CDSD

Rep CDSD

Rep. SDSD

Rep. CDSD

Funs. Ministerio (MAEOT)

Funs. Ministerio (Saude)

Funs. Ministerio

(Educasaun)

Funs. Ministerio

(etc.)

Page 9: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...)Fundo Desenvolvimento LocalPDL mos hanesan piloto ida ba jestaun finansas ba

despezas publiku iha nivel locais;Tan ne’e, Fundu Desenvolvimento Local (FDL)

hanesan komponenti chave iha piloto ida ne’e;Alokasaun FDL baseia ba numero populasaun iha

kada Distrito;Assembleias sira hotu tenki halo tuir Kondisaun

Minimu (KM) atu bele hetan asesu ba FDL.Kondisaun Minimu fo insentivu ida ba Assembleias

sira, nune’e sira bele desenvolve sira nia dezempenhu.

Page 10: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...):Fundu Desenvolvimento Local (FDL)Distrito Bobonaro 2004/05 (Alokasaun 2.44/capita)

Atribuição do Sub-Distrito

Unit Territórial Atribuição do

Distrito Por igual Atribuição com

base na populaçao

Atribuição total no unit

Distrito Bobonaro 60,352 - - 60,352

Sub-Distrito Atabae - 2,000 14,938 16,938

Sub-Distrito Balibo - 2,000 21,269 23,269

Sub-Distrito Bobonaro - 2,000 34,434 36,434

Sub-Distrito Cailaco - 2,000 13,141 15,141

Sub-Distrito Lolotoe - 2,000 10,979 12,979

Sub-Distrito Maliana - 2,000 34,061 36,061

Total 60,352 12,000 128,822 201,174

Page 11: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...)FDL Distrito 8 iha AF 2008: (Alokasaun US$ 4/kapita):

Distrito Alocation ($4/ capita)

Bobonaro 330,000

Lautem 230,000

Aileu 148,000

Manatutu 154,000

Ainaro 213,000

Baucau 418,000

Covalima 224,000

Manufahi 177,000

Total 1,894,000

Page 12: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...)FDL Distrito 11 iha AF 2010:

Distrito Per kapita (US$) Total Alocation (US$) Obs

Bobonaro 3.5 293,000

Lautem 3.5 202,000

Aileu 3.5 133,000

Manatutu 3.5 135,000

Ainaro 3.5 187,000

Baucau 1.8 181,346.40 Sansaun disiplinar/KM

Covalima 3.5 196,000

Manufahi 3.5 158,002

Viqueque 2.4 157,077.60

Oecusse 2.4 138,278,40

Ermera 2.4 247,972.80

Total 2,028,677.20

Page 13: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...)Prosesu Planeamento Local: PDL halo ligasaun entre orsamentu no planu; “Hard budget ceilings” ba planeamentu iha nivel local; Prosesu planeamentu hahu halao kedas ba tinan ida nian

wainhira halo anunsiamento konaba alokasaun Fundu Desenvolvimento Local (FDL) nian ba tinan fiscal tuir mai;

Bele hato’o prioridade nebe mak sei hanesan “lista esperansa” nian.

PDL utiliza prosesu planeamentu hosi kraik ba leten “a bottom up planning process”, nebe suco mak sei hato’o proposta ba prioridade investimento nian;

Proposta hotu sei halo ta’es inisiu iha nivel Sub-Distritu antes halao prosesu selesaun tan, tanto iha nivel Sub-Distrito no Distrito.

Page 14: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...):Processo Planeamento PDL:

Alokasaun perkapita US$ 3,5

Page 15: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...)Kalendario Planeamento PDL:

PASSOSF U L A N

Jan Feb Marsu Abril Maio Junho Julho Agost Set. Out. Nov Dez

1. Anunsio Alokasaun Alokasaun Annual FDL Distrito nian

2. Konsultasaun Aldeia no Suku sobre Prioridades Desenvolvimento

3a. CdS prioritiza proposta e submete ba CDSDSuco

3b. Prioritizasaun propostas setores nivel Sub Distrito nian4a. CDSD realiza taes inisial e aprova rekomendasaun e submete ba AD

4b. Setores Distritos sira mos taes e aprova rekomendasaun prioridades haruka ba AD5. Equipa Veifikasaun e Avaliasaun (VAT) realiza taes inisial, verifika nomos avalia propostas prioridades sira

6. Prioritiza propostas sira no formula esbosu plano investimento Anual

7. Submete Esbosu Plano Investimento Annual ba Sorumutuk Integrado Distrital (SID)

8. Finaliza Plano Investimento Anual/Orsamento Capital

9. Submisaun plano investimento approvadu e orsamento ba MAEOT

10. Preparasaun para implementasaun

Parlamento Nasional diskute e aprova orsamento annual ba PDL nian

Promulgasaun husi Presidente da Republica

Page 16: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...)Investimento por Sector ba AF 2008:

Inves tment pes S ec tor in US $ F Y 2008

Health, 8.0%

Un-A llocated F und, 1.6%Others , 5.2%

Inviroment, 0.5%

Markets , 5.6%

R oads and Trans portation, 26.4%

E ducation, 29.5%

Water & S anitation, 16.2%

Agriculture, 7.0%

Page 17: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...):Investimento por Sector ba AF 2009:

% Investment per sector in US$ FY 2009

Agriculture7%

Markets4%

Health9%

Un-Allocated Fund2%

Others3%

Education34%

Roads and transp.21%

Water & S anitation

20%

Page 18: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...):Imvestimento por Sector para tinan 2010 (Distrito 8):

NO SECTORSNo Projectos tuir Sectores

% husi projectos tuir sectores

Total Custo% US$ PER SECTOR

1 Agricultura 18 14% $ 224,587.22 18.38%

2 Be & Saneamento 38 29% $ 276,130.75 22.60%

3 Educacao 15 11% $ 178,867.57 14.64%

4 Estradas e Transportes 37 28% $ 313,749.68 25.68%

5 Marcados 3 2% $ 64,000.00 5.24%

6 Saude 9 7% $ 24,460.00 2.00%

7 Eletricidade 2 2% $ 12,000.00 0.98%

8 Outros 10 8% $ 83,145.10 6.80%

Un-Allocated Fund        TOTAL 132 100% $ 1,176,940.32 96%

Page 19: Doc_PDL - to Rural[1]

2. PDL (Cont...)FDL-Regulamento Finansas e Aprovisionamento Local

FDL nia jestaun halo iha nivel lokal, e Regulamento Finansas Spesial ida hasai ona husi MAEOT hodi fasilita serbisu ida ne;

Tesouro Administrasaun Distrito (TAD) estabelese ona hodi funsiona hanesan Departamento Tesouro ba FDL;

Regulamento Aprovisionamento spesial ida mos aprova ona atu fasilita aprovisionamento iha nivel local ba FDL;

Komisaun Konkurso Local estabelese iha kada Distrito atu halao konkurso to’o $ 15,000 iha nivel local;

Ida ne’e atu asegura jestaun kontrato no supervizaun ba implementasaun iha nivel local

Page 20: Doc_PDL - to Rural[1]

REGULAMENTO FINANCAS PDL:

MoPF -Treasury

GoTL bank account BPA

MSA - DNDLOT

3) DNDLOT raises CPV for LA expenditures

District Administration Treasury (DAT):-DA Authorizing Officer-DDA Authorizing Officer-DFO Finance & Adm. Officer

4) Transfers from Treasury based on CPV to DAT Local Bank account

District Assembly:-DDO Authorizing Officer-HR Certifying Officer-ESO Finance & Adm. Officer

5) Assemblies request for fund release based on Annual budget and AAP

6) Direct payments or Advances for recurrent expenditures

8) Monthly reporting

9) Monthly Expenditure Reports

7) Monthly reporting

DAT Bank Account BNU

Page 21: Doc_PDL - to Rural[1]

FUND FLOW AND DISBURSEMENT FRAMEWORKDistrict Administration Treasury vis-à-vis Local Assemblies

Payment of Recurrent Expenditures

Local Assemblies

1) Annual Investment Plans and Budget

2) Commitments & Obligations

3) Purchase Requisitions (PR)

4) Authorization for Payment (AP) DAT

Payment of Investment

projects

Advances to LA for recurrent expenditures

Page 22: Doc_PDL - to Rural[1]

Regulamento Aprovisionamento:Annual Investment Plan & Budget

Annual Action Plan

Commitment = PURCHASE REQUISITION

PIC prepare TENDER DOCUMENTS

ADVERSTISEMENT

Establish LOCAL TENDER BOARD

LTB evaluation and decision

Signing of ContractObligation =

FINANCE PROCEDURES PROCUREMENT PROCEDURES

FOLLOW FINANCE PROCEDURES

Page 23: Doc_PDL - to Rural[1]

Konkluzaun:

Mesmo que Studo Opsaun Governu Lokal ne fornese base para diskusaun, maibe nia sei la konsege resolve skepticism sira nebe mak iha;

Desijaun hodi estabelese PDL hanesan cave importante ida iha tomada de desijaun;

PDL to agora lao ho sucesso – laos tamba imvestimento capital deit – maibe tamba PDL prova ona katak Nivel Local sira: Laos necessariamente Currupto; iha kapasidade bele desenvolve; Bele foti deseijaun nebe mak diak; Bele plano e implementa sira nian desijaun; Eficiente liu husi buat sira nebe mak ita hanoin;