2
r e p r o d c l i m . 2 0 1 4; 2 9(1) :1–2 Reprodução & Climatério htt p://www.sbrh.org.br/revista Editorial Hormônio anti-Mülleriano: cuidados na interpretac ¸ão dos resultados Anti-Müllerian hormone: caution in interpreting the results A concentrac ¸ão sérica de hormônio anti-Mülleriano (AMH), produzido pelas células da granulosa dos folículos pré-antrais e antrais pequenos, 1 não sofre influência da secrec ¸ão pulsá- til de gonadotrofinas e, portanto, apresenta pequena variac ¸ão inter e intraciclos e em vigência de uso de contraceptivos hormonais, o que não acontece com outros testes hormo- nais, como o hormônio folículo estimulante (FSH) de terceiro dia e a inibina B. 2,3 Alguns clínicos estão tão convenci- dos da superioridade do AMH frente aos outros marcadores clássicos de reserva ovariana que passaram a adotar esse teste como principal forma de avaliá-la, de prever a resposta folicular à estimulac ¸ão da ovulac ¸ão e, mais corajosamente, correlacioná-lo com os desfechos e o prognóstico de sucesso dos tratamentos de reproduc ¸ão assistida, sem levar em considerac ¸ão as características da populac ¸ão de interesse. Muitos estudos e testes clínicos foram feitos com dife- rentes kits disponíveis comercialmente desenvolvidos por dois laboratórios: Diagnostics Systems Laboratories (DSL) e Immunotech. 4 Embora os resultados obtidos por esses kits se correlacionem, suas curvas-padrão não são paralelas, além de não haver fator de conversão universal aplicável, o que torna difícil a comparac ¸ão de resultados, principalmente nos valores extremos das curvas. 5 Beckman Coulter, um grupo com vasta experiência no desenvolvimento e na venda de ensaios laboratoriais, adqui- riu os dois laboratórios e desenvolveu um novo kit para ensaio de AMH, o Beckman Coulter Generation II (Gen II). Parece, con- tudo, que o problema ainda não está solucionado, pois o novo kit apresentou valores mais baixos de AMH do que o esperado, além de instabilidade durante o armazenamento. Isso fez com que a empresa reavaliasse o produto. Segundo a nova meto- dologia necessidade de uso de um tampão aniônico para resolver o problema. 6 Esses achados, relatados por diversos pesquisadores, suge- rem fortemente que a metodologia empregada para dosar o AMH sérico ainda é inconsistente e, portanto, seus resultados devem ser interpretados com cautela. 4,7 Dificuldades à parte, o método apresenta vantagens impor- tantes. Além das mencionadas no início deste artigo, a dosagem do AMH tem sua melhor indicac ¸ão no rastreamento da reserva ovariana e no aconselhamento de mulheres com alto risco de apresentar diminuic ¸ão da reserva ovariana, como, por exemplo, acima de 37 anos, seguimento após ooforoplas- tia ou que apresentam FSH basal > 10 mUI/mL. De maneira geral, dosagens baixas de AMH (<1 ng/mL DSL Elisa) têm sido associadas, apesar de não necessariamente predizer, com prognóstico ruim dos ciclos de fertilizac ¸ão in vitro (FIV): res- posta pobre à estimulac ¸ão da ovulac ¸ão (4 oócitos coletados), qualidade embrionária ruim e baixa taxa de gestac ¸ ão. 8,9 Valores preditivos negativo (VPN) e positivo (VPP) são carac- terísticas de um teste de rastreamento que variam de acordo com a prevalência da doenc ¸a na populac ¸ão estudada. 10 No caso em questão, VPP é a probabilidade de uma mulher com AMH alterado (baixo) realmente apresentar reserva ovariana pobre (ROP). E VPN é a probabilidade de a mulher com dosa- gem de AMH normal (por exemplo: 2,5 ng/mL DSL Elisa) ter reserva ovariana normal. As características mais importantes de um teste de ras- treamento de reserva ovariana são os valores preditivos, e não a sensibilidade e especificidade. Embora o valor preditivo seja determinado pela sensibilidade e especificidade, tam- bém é dependente da prevalência de ROP na populac ¸ ão. Esse princípio é fundamental na selec ¸ão de mulheres a serem rastreadas. 10 Se a prevalência de ROP for baixa (por exem- plo, em mulheres <34 anos), o VPP (a probabilidade de uma mulher com AMH baixo realmente ter DRO) também será baixo, mesmo que a sensibilidade e a especificidade sejam altas, e da mesma forma o contrário. Portanto, fica fácil enten- der que a melhor indicac ¸ão do AMH ocorre no rastreamento de reserva ovariana em mulheres com alto risco de apresentar reserva ovariana pobre. Concluindo este editorial, o AMH é marcador muito útil de reserva ovariana, contudo seu emprego e sua interpretac ¸ão merecem cautela. Na prática clínica, atenc ¸ão no momento Documento descarregado de http://recli.elsevier.es el 16/03/2015. Cópia para uso pessoal, está totalmente proibida a transmissão deste documento por qualquer meio ou forma.

Horm Anti-muller e Óvar 7

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ovário e hormônio antimulleriano

Citation preview

  • E

    Hi

    A

    Apetihnddctfcdc

    rdIcnde

    drdtkaqdr

    rAd

    Documento descarregado de http://recli.elsevier.es el 16/03/2015. Cpia para uso pessoal, est totalmente proibida a transmisso deste documento por qualquer meio ou forma.r e p r o d c l i m . 2 0 1 4;2 9(1):12

    Reproduo & Climatrio

    ht t p: / /www.sbrh .org .br / rev is ta

    ditorial

    ormnio anti-Mlleriano: cuidados nanterpretaco dos resultadosnti-Mllerian hormone: caution in interpreting the results concentraco srica de hormnio anti-Mlleriano (AMH),roduzido pelas clulas da granulosa dos folculos pr-antrais

    antrais pequenos,1 no sofre influncia da secreco puls-il de gonadotrofinas e, portanto, apresenta pequena variaconter e intraciclos e em vigncia de uso de contraceptivosormonais, o que no acontece com outros testes hormo-ais, como o hormnio folculo estimulante (FSH) de terceiroia e a inibina B.2,3 Alguns clnicos esto to convenci-os da superioridade do AMH frente aos outros marcadoreslssicos de reserva ovariana que passaram a adotar esseeste como principal forma de avali-la, de prever a respostaolicular estimulaco da ovulaco e, mais corajosamente,orrelacion-lo com os desfechos e o prognstico de sucessoos tratamentos de reproduco assistida, sem levar emonsideraco as caractersticas da populaco de interesse.Muitos estudos e testes clnicos foram feitos com dife-

    entes kits disponveis comercialmente desenvolvidos porois laboratrios: Diagnostics Systems Laboratories (DSL) emmunotech.4 Embora os resultados obtidos por esses kits seorrelacionem, suas curvas-padro no so paralelas, alm deo haver fator de converso universal aplicvel, o que tornaifcil a comparaco de resultados, principalmente nos valoresxtremos das curvas.5

    Beckman Coulter, um grupo com vasta experincia noesenvolvimento e na venda de ensaios laboratoriais, adqui-iu os dois laboratrios e desenvolveu um novo kit para ensaioe AMH, o Beckman Coulter Generation II (Gen II). Parece, con-udo, que o problema ainda no est solucionado, pois o novoit apresentou valores mais baixos de AMH do que o esperado,lm de instabilidade durante o armazenamento. Isso fez comue a empresa reavaliasse o produto. Segundo a nova meto-ologia h necessidade de uso de um tampo aninico paraesolver o problema.6

    Esses achados, relatados por diversos pesquisadores, suge-

    em fortemente que a metodologia empregada para dosar oMH srico ainda inconsistente e, portanto, seus resultadosevem ser interpretados com cautela.4,7Dificuldades parte, o mtodo apresenta vantagens impor-tantes. Alm das j mencionadas no incio deste artigo, adosagem do AMH tem sua melhor indicaco no rastreamentoda reserva ovariana e no aconselhamento de mulheres comalto risco de apresentar diminuico da reserva ovariana, como,por exemplo, acima de 37 anos, seguimento aps ooforoplas-tia ou que apresentam FSH basal > 10 mUI/mL. De maneirageral, dosagens baixas de AMH (

  • . 2 0

    r

    1

    Documento descarregado de http://recli.elsevier.es el 16/03/2015. Cpia para uso pessoal, est totalmente proibida a transmisso deste documento por qualquer meio ou forma.2 r e p r o d c l i m

    de discutir prognstico com as pacientes baseado nos valo-res desse teste. Tenha em mente que o mtodo de avaliacodo AMH pode variar entre os diversos laboratrios de anlisesclnicas, que ainda no foram estabelecidos valores de norma-lidade do teste para a populaco brasileira com os diferenteskits disponveis e, finalmente, que a melhor indicaco do teste para avaliaco dereserva ovariana em populaco especfica.

    e f e r n c i a s

    1. Weenen C, Laven JS, Von Bergh AR, Cranfield M, Groome NP,Visser JA, et al. Anti-Mllerian hormone expression pattern inthe human ovary: potential implications for initial and cyclicfollicle recruitment. Mol Hum Reprod. 2004;10:7783.

    2. Li HW, Wong CY, Yeung WS, Ho PC, Ng EH. Serumanti-Mllerian hormone level is not altered in women usinghormonal contraceptives. Contraception. 2011;83:5825.

    3. La Marca A, Stabile G, Artenisio AC, Volpe A. Serumanti-Mllerian hormone throughout the human menstrualcycle. Hum Reprod. 2006;21:31037.

    4. Ledger WL. Measurement of anti-Mllerian hormone: not asstraightforward as it seems. Fertil Steril. 2014;101:339.

    5. La Marca A, Sighinolfi G, Radi D, Argento C, Baraldi E,Artenisio AC, et al. Anti-Mllerian hormone (AMH) as a

    predictive marker in assisted reproductive technology (ART).Hum Reprod Update. 2010;16:11330.

    6. Freour T, Mirallie S, Bach-Ngohou K, Denis M, Barriere P,Masson D. Measurement of serum anti-Mllerian hormone by 1 4;2 9(1):12

    Beckman Coulter Elisa and DSL Elisa: comparison andrelevance in assisted reproduction technology (ART). ClinChim Acta. 2007;375:1624.

    7. Leader B, Hegde A, Baca Q, Stone K, Lannon B, Seifer DB, et al.High frequency of discordance between anti-Mllerianhormone and follicle-stimulating hormone levels in serumfrom estradiol-confirmed days 2 to 4 of the menstrual cyclefrom 5,354 women in U.S. fertility centers. Fertil Steril.2012;98:103742.

    8. Muttukrishna S, McGarrigle H, Wakim R, Khadum I, RanieriDM, Serhal P. Antral follicle count, anti-Mllerian hormoneand inhibin B: predictors of ovarian response in assistedreproductive technology? BJOG. 2005;112:138490.

    9. Silberstein T, MacLaughlin DT, Shai I, Trimarchi JR,Lambert-Messerlian G, Seifer DB, et al. Mullerian inhibitingsubstance levels at the time of HCG administration in IVFcycles predict both ovarian reserve and embryo morphology.Hum Reprod. 2006;21:15963.

    0. Broekmans FJ, Kwee J, Hendriks DJ, Mol BW, Lambalk CB. Asystematic review of tests predicting ovarian reserve and IVFoutcome. Hum Reprod Update. 2006;12:685718.

    Leopoldo de Oliveira TsoEditor da Revista Reproduco & Climatrio

    E-mail: [email protected]://dx.doi.org/10.1016/j.recli.2014.07.0041413-2087/ 2014 Sociedade Brasileira de ReproducoHumana. Publicado por Elsevier Editora Ltda. Todos os

    direitos reservados.

    http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0040http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0045http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050http://refhub.elsevier.com/S1413-2087(14)00025-9/sbref0050mailto:[email protected]/10.1016/j.recli.2014.07.004