Embed Size (px)
Citation preview
Cộng đồng người Việt Nam sử dụng TeXKỷ yếu Offline lần 2 (2382009)
ViệtTUG httpviettugorghttpviettugorgprojectsshowtex
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Toacutem tắt nội dungTagravei liệu nagravey tập hợp caacutec bagravei viết vagrave baacuteo caacuteo tiecircu biểu tại cuộc họp mặt Offline
lần thứ 2 của ViệtTUG1 được tổ chức vagraveo ngagravey 2382009 tại khoa Toaacuten trườngĐHSP Tp Hồ Chiacute Minh Caacutec bagravei viết coacute thể khocircng hoagraven chỉnh do đi kegravem với phầnbaacuteo caacuteo của diễn giả tại buổi Offline Một số matilde nguồn được taacutech riecircng khỏi bagraveiviết vagrave lưu tại trang wiki2 của ViệtTUG
LỜI CẢM ƠN
Ban biecircn tập kỷ yếu chacircn thagravenh cảm ơn khoa Toaacuten trường ĐHSP Tp Hồ Chiacute Minhthầy Nguyễn Thaacutei Sơn Phan Tấn Phuacute Lacircm Hữu Phước Phan Nhật Nam Nguyễn NgọcDiệp Nguyễn Thagravenh An Đoan Hiền Nguyễn Hồng Trinh Biacutech Huyền vagrave nhiều bạn khaacutecđatilde tham gia viết bagravei baacuteo caacuteo tại Offline vagrave goacutep yacute để hoagraven thagravenh kỷ yếu nagravey
Đối với caacutec goacutep yacute thắc mắc về bất kỳ phần nagraveo của kỷ yếu caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh vagraveđoacuteng goacutep khaacutec vui lograveng đặt vấn đề tại diễn đagraven3 Chuacuteng tocirci cảm ơn bạn trước
Thocircng tin về bản quyềnTagravei liệu nagravey thuộc quyền sở hữu của ViệtTUG Bản in của tagravei liệu được gửi
đến mỗi thagravenh viecircn coacute đăng kyacute tham dự trong buổi Offline Bạn chỉ coacute thể sử dụngtagravei liệu vagraveo caacutec mục điacutech caacute nhacircn với điều kiện khocircng thay đổi khocircng sao cheacutep vagravekhocircng phacircn phối lại một phần hoặc toagraven bộ tagravei liệu dưới bất kỳ higravenh thức nagraveo trừkhi bạn đatilde coacute caacutec thỏa thuận riecircng với ViệtTUG
Bạn phải tuacircn theo caacutec ragraveng buộc ở trecircn nếu muốn sử dụng tagravei liệu nagravey
Ghi chuacuteTrong tagravei liệu nagravey thuật ngữ vagrave matilde TEX được sắp chữ với họ chữ đaacutenh maacutey
Với caacutec đoạn matilde nguồn coacute nhiều dograveng thigrave đầu dograveng sẽ được bắt đầu bằng dấu |để dễ nhận biết vagrave khi thực hagravenh bạn nhớ bỏ đi những dấu nagravey Địa chỉ email liecircnlạc với caacutec taacutec giả được cho ở phần Thocircng tin ở trang 44
1Nếu bạn chưa biết gigrave về ViệtTUG hatildey xem Mục 9 trước tiecircn2ViệtTUGrsquos wiki httpviettugorgwikitex httpwikiviettugorg3httpviettugorgprojectstexissues
1
Mục lục
1 Bảng biến thiecircn với TEX 511 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 512 Bảng biến thiecircn với tabvar middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 5
121 Cagravei đặt middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 5122 Cấu truacutec của bảng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 5123 Viacute dụ hagravem bậc ba middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 6124 Viacute dụ hagravem phacircn thức middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 6125 Viacute dụ hagravem căn thức middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 6
13 Bảng biến thiecircn với MetaPOST middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 7131 Quy trigravenh sử dụng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 7132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 9
14 Lời kết middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 9
2 Kinh nghiệm xử lyacute bảng 1121 Giới thiệu middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1122 Caacutec viacute dụ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 11
221 Kết thuacutec đơn middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 11222 Trang triacute đề thi middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 12223 Gạch cheacuteo trong ocirc middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 13224 Một bảng lạ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 13225 Bảng Sudoku middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 14226 Soạn giaacuteo aacuten middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 14
23 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 15
3 VnTeX phiecircn bản 319 1631 Tugravey chọn middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1632 Chọn bảng matilde nagraveo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1633 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1734 Coacute bao nhiecircu font middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 17
341 Caacutech đơn giản nhất middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 17342 Nếu bạn muốn khoacute hơn middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 17343 vagrave khoacute hơn nữa middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 19
35 Lược sử Phaacutet triển middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1936 Ghi chuacute middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 19
4 Soạn đề thi trắc nghiệm 2041 Giới thiệu middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2042 Sử dụng examdesign middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 20
421 Cagravei đặt middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 20422 Viacute dụ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 20423 Giải thiacutech caacutec lệnh middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 20424 Caacutec tuỳ chọn middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 22
43 Sử dụng ex-test middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 22431 Tiacutenh năng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 22432 Cagravei đặt middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 22433 Sử dụng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 22434 Mẹo nhỏ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 23
44 Lời kết middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 24
2
5 Quản lyacute bagravei tập 2551 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2552 SQLTeX middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2553 Goacutei ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 27
531 Thư viện libtex middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 27532 Tagravei liệu maintex middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 28533 Kết quả biecircn dịch middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 28534 Lệnh của ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 28
54 Kết luận middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2855 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 29
6 Quản lyacute phiecircn bản 3061 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3062 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 31
621 Repository middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 31622 Check-in Check-out middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 31623 Phacircn taacuten Tập trung middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 32624 Thao taacutec nacircng cao middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 33625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 33
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3464 Kết luận middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3465 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 34
7 Cocircng thức Toaacuten trecircn Web 3571 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3572 Giải phaacutep middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 35
721 server-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 35722 browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 36
73 Kết luận middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3874 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 38
8 Hỏi nhanh đaacutep nhanh 39
9 Vagravei neacutet về ViệtTUG 4091 ABC middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4092 Lược sử middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4093 Nhacircn vật middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4094 Trang web middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4195 Dự aacuten middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4296 Donation middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4297 Offline 3 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 43
Thocircng tin về kỷ yếu 44
Danh saacutech higravenh vagrave matilde
1 tabvar Bảng biến thiecircn hagravem bậc ba middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 62 tabvar Hagravem phacircn thức sử dụng dấu sổ đứng Matilde ở Higravenh 3 middot middot middot middot middot 73 tabvar Matilde của viacute dụ ở Higravenh 2 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 74 tabvar Matilde của Higravenh 5 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 75 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4 middot middot middot middot middot 86 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11 middot middot middot middot middot 87 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8 middot middot middot middot middot middot middot middot 98 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7 middot middot middot middot middot middot middot 9
3
9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10 middot middot middot middot middot middot middot middot 1010 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9 middot middot middot middot middot 1011 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6 middot middot middot middot middot middot middot middot 1012 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1113 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1214 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1315 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1416 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol middot middot middot middot middot middot 1517 Tạo một họ font mới middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1818 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27 middot middot middot middot middot middot middot middot 2119 ex-test Tiacutenh năng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2320 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2521 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2622 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2723 Kết quả biecircn dịch maintex middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2824 Repository Check-in Check-out middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3225 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based middot middot middot middot middot middot middot middot 3626 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot 3727 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18 middot 4728 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18 middot middot 48
Danh saacutech bảng
1 tabvar Ghi nội dung vagrave mũi tecircn của bảng biến thiecircn middot middot middot middot middot middot 62 tabvar Caacutec dấu sổ đứng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 83 Viacute dụ đơn giản về bảng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 114 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 125 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 126 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 137 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 148 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 299 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3610 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3811 Bảng với caacutec đường kẻ phức tạp middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4512 Bảng với caacutec đường kẻ phức tạp (điều chỉnh) middot middot middot middot middot middot middot middot 46
4
12] 5
sect1 by Phan Tấn PhuacuteBảng biến thiecircn với TEX
11 Đặt vấn đề
Đatilde từ lacircu việc vẽ bảng biến thiecircn quả lagrave cocircng việc khocircng đơn giản chuacutet nagraveo đối vớinhiều người Với MS Word vagrave MathType ta coacute thể vẽ được caacutec bảng biến thiecircn nhưngchắc phải toaacutet mồ hocirci vigrave noacute đocirci khi kết quả lại khocircng như yacute
Đến thời điểm nagravey đatilde coacute một số goacutei để vẽ bảng biến thiecircn trong TEX đa phần caacutecgoacutei đều do caacutec taacutec giả người Phaacutep viết magrave tagravei liệu hướng dẫn bằng tiếng Việt cograven iacutetMột số phương aacuten đoacute lagrave tabvar (Denis Leacuteger) metapost (với macro của Freacutedeacuteric Ma-zoit) tablor (Guillaume CONNAN) tablvar (Daniel Flipo) variations (ChristianObrecht) Ở bagravei viết nagravey tocirci sẽ giới thiệu với caacutec bạn hai phương aacuten đầu tiecircn
12 Bảng biến thiecircn với tabvar
121 Cagravei đặt
Thocircng thường bạn chỉ cần duy nhất tập tin tabvartex4 coacute cugraveng thư mục với tagravei liệuđang soạn (hoặc cagravei vagraveo hệ thống TEX) Để nạp goacutei nagravey bạn dugraveng lệnh input ở trướcbegindocument
| usepackagepstricks| inputtabvartex
Goacutei tabvar lagrave giao diện của pstricks để vẽ necircn bạn phải nạp pstricks như ở trecircnKhi biecircn dịch tagravei liệu bạn biecircn dịch qua dvi trước khi muốn biecircn dịch sang PDF thigravetheo thứ tự tex -gtdvi -gtps -gtpdf
122 Cấu truacutec của bảng
Một bảng biến thiecircn bao gồm caacutec cột trong matilde nguồn caacutec cột được phacircn caacutech bởi kiacutehiệu amp Chương trigravenh tự động kẻ đường gạch đứng sau cột đầu tiecircn của bảng để thểhiện cột đầu tiecircn lagrave tiecircu đề caacutec dograveng của bảng biến thiecircn Mỗi dograveng được chia ra lagravem3 phần phần đỉnh phần giữa vagrave phần đaacutey Để kết thuacutec một dograveng thigrave dugraveng lệnh crNội dung của bảng được đặt trong tham số của lệnh tabvar
| tabvar nội dung của bảng
Phần giao của một dograveng vagrave một cột nagraveo đoacute sẽ lagrave một ocirc Trong ocirc nagravey ta coacute thể đặt vănbản cocircng thức dấu (cộng trừ) mũi tecircn dấu gạch đứng (đơn keacutep)
Tiếp theo bagravei viết cung cấp ba viacute dụ đơn giản Bạn coacute thể tham khảo thecircm nhiều viacutedụ khaacutec trong hướng dẫn (tiếng Phaacutep) của taacutec giả Denis Leacuteger
4tabvartex được viết bởi Denis Leacuteger httpmembreslycosfrlegertextabvartex
6 [12
123 Viacute dụ hagravem bậc ba
Đoạn matilde sau đacircy cho kết quả như Higravenh 1 Matilde nagravey minh họa việc dugraveng mũi tecircn vagrave lệnhđặt nội dung vagraveo trong từng ocirc của bảng Danh saacutech caacutec lệnh tương tự cho ở Bảng 1(caacutec lệnh về nội dung được bắt đầu bởi tx lệnh về mũi tecircn bắt đầu f) Viacute dụ lệnhtxt0 dugraveng để ghi số 0 coacute hai gạch nhỏ ở trecircn vagrave dưới lệnh nagravey hay dugraveng để xeacutetdấu đạo hagravem
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1| amp amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-inftyampfm amptxh2| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 1 tabvar Bảng biến thiecircn hagravem bậc ba
Lệnh Yacute nghĩa Lệnh Yacute nghĩa (hướng mũi tecircn)tx Đặt phần giữa ocirc fm Đi lecircn từ đaacutey đến đỉnhtxb Đặt ở phần đaacutey ocirc fd Đi xuống từ đỉnh đến đaacuteytxh Đặt ở đỉnh ocirc fhh Nằm ngang trong phần đỉnhfhm Nằm ngang trong phần giữa fhb Nằm ngang trong phần đaacuteyfmh Đi lecircn từ giữa đến đỉnh fmb Đi lecircn từ đaacutey đến giữafdh Đi xuống từ đỉnh đến giữa fdb Đi xuống từ giữa đến đaacutey
Bảng 1 tabvar Ghi nội dung vagrave mũi tecircn của bảng biến thiecircn
124 Viacute dụ hagravem phacircn thức
Ta lấy viacute dụ phức tạp hơn về hagravem phacircn thức như ở Higravenh 2 (xem matilde ở Higravenh 3) Trongbảng nagravey ta sử dụng caacutec dấu sổ đứng (khocircng coacute phần text ghi hai becircn) Danh saacutech caacutecdấu tương tự coacute ở Bảng 2 Lưu yacute rằng caacutec dấu sổ chỉ coacute taacutec dụng trecircn một dograveng mặcdugrave coacute thể taacutec động đến caacutec phần khaacutec nhau (đỉnh đaacutey giữa) của từng ocirc
125 Viacute dụ hagravem căn thức
Higravenh 5 lagrave bảng biến thiecircn của hagravem số f(x) =radic
xminus 1x + 1 Bảng biến thiecircn nagravey coacute phần
tocirc xaacutem để chỉ miền khocircng xaacutec định của hagravem số Trong matilde ở Higravenh 4 ta sử dụng lệnh
13] 7
Higravenh 2 tabvar Hagravem phacircn thức sử dụng dấu sổ đứng Matilde ở Higravenh 3
| deftxzztxdbtbh-infty+infty| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-2 amp amptx-1| amp amptx0 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0 amptx- ampdbt| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-infty ampfm amptxh2 ampfd amptxzz| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 3 tabvar Matilde của viacute dụ ở Higravenh 2
grise để tocirc xaacutem caacutec ocirc (khocircng coacute caacutech tocirc xaacutem cho một cột)
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1 ampgrise| amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amp ampgrise| amp amptx+ amp cr| txf(x) amptxb1 ampfm amptxh+inftyampgrise| amptxb0 ampfm amptxh1 cr|
Higravenh 4 tabvar Matilde của Higravenh 5
13 Bảng biến thiecircn với MetaPOST
131 Quy trigravenh sử dụng
Quy trigravenh vẽ bảng biến thiecircn bằng MetaPOST gồm ba bước
1) Soạn tập tin coacute đuocirci mp chẳng hạn bbtmp trong thư mục dmymp
2) Biecircn dịch bằng mpost tập tin bbtmp để được file bbt1
3) Chegraven file bbt1 chứa higravenh vẽ bảng biến thiecircn vagraveo tagravei liệu bằng lệnh
| convertMPtoPDFbbt111
8 [13
Lệnh Yacute nghĩaKhocircng ghi văn bản ở hai becircn
traithaut đơn nằm ở phần đỉnh của dogravengtraitmilieu đơn nằm ở phần giữa của dogravengtraitbas đơn nằm ở phần đaacutey của dogravengtrait đơn nằm ở cả ba phần của dogravengdoubletraithaut keacutep nằm ở phần đỉnh của dogravengdoubletraitmilieu keacutep nằm ở phần giữa của dogravengdoubletraitbas keacutep nằm ở phần đaacutey của dogravengdbt keacutep nằm ở cả ba phần của dograveng
Coacute ghi văn bản hai becircn cộttxdbthbLR L ở phần đỉnh R ở phần đaacuteytxdbthhLR L ở phần đỉnh R ở phần đỉnhtxdbtbhLR L ở phần đaacutey R ở phần đỉnhtxdbtbbLR L ở phần đaacutey R ở phần đaacutey
Bảng 2 tabvar Caacutec dấu sổ đứng
Higravenh 5 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4
x minusinfin 2 5 8 +infinyprime + 0 minus minus 0 +
y
minusinfin
6
minusinfin
+infin
0
+infin
Higravenh 6 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11
vagrave biecircn dịch tagravei liệu đoacute bằng pdflatex
Nội dung của bảng biến thiecircn được soạn trong file bbtmp ở bước 1 vagrave ta sẽ giải thiacutechcặn kẽ hơn trong phần tiếp theo Ở bước 2 bạn coacute thể lagravem theo hai caacutech
a) Dugraveng DOS trong mocirci trường Windows đaacutenh lệnh mpost Dmympbbtmp
b) Dugraveng menu của trigravenh soạn thảo Viacute dụ trong TeXMaker để biecircn dịch tagravei liệu mpđang soạn vagraveo menu Tools -gt MPost Vigrave TeXMaker lagrave trigravenh soạn thảo cross-platform caacutech nagravey thực hiện được trong cả Windows vagrave Linux
Nếu hệ thống TEX thiếu MetaPOST thigrave bạn sẽ nhận được yecircu cầu cagravei đặt như việc cagraveiđặt caacutec goacutei bigravenh thường khaacutec Ở bước 3 bạn cần nạp goacutei graphicx để chegraven higravenh
14] 9
132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ
Trước tiecircn bạn cần coacute file bangbienthienmp5 Đặt tập tin cugraveng nơi với file bbtmpvagrave soạn nội dung file bbtmp như Higravenh 76 Được kết quả như higravenh 8 Một số viacute dụ khaacuteclagrave Higravenh 10 vagrave Higravenh 6 Xem chuacute thiacutech cặn kỹ ở trang wiki7
| input bangbienthienmp| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(btex $5$ etex) val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus unDefPoint plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex 0)| leftLimUnDef(btex $+infty$ etex 1)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 7 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8
x minusinfin 5 +infinyprime + +
y
minusinfin
+infin
minusinfin
+infin
Higravenh 8 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7
14 Lời kết
Ở bagravei viết nagravey tocirci chưa trigravenh bagravey chi tiết hết caacutec phương aacuten đatilde liệt kecirc trong phần giớithiệu Tuy nhiecircn bấy nhiecircu cũng đatilde tạm đủ để ta coacute caacutec lựa chọn cho việc vẽ bảngbiến thiecircn Theo nhận xeacutet chủ quan thigrave caacutech dugraveng tabvartex đơn giản nhưng kết quảchưa đẹp lắm cograven caacutech dugraveng MetaPOST thigrave hơi phức tạp nhưng kết quả lại đẹp hơn
5Được taacutec giả chỉnh sửa từ tableauVariationmp của Freacutedeacuteric Mazoit mục điacutech lagrave coacute caacutec lệnhsang tiếng Anh cho thocircng dụng (bản gốc của tagravei liệu được viết bằng tiếng Phaacutep) Bạn coacute thể vagraveohttpviettugorg hoặc liecircn hệ với taacutec giả để coacute được bangbienthienmp
6httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex1007httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex101 vagrave wikitexMetaPOST_ex102
10 [14
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(0) val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $hrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| beginUnDef endUnDef plus| newLineVariation(btex $h$ etex)| valPos(00) valPos(623)| leftLimUnDef(00) beginUnDef| endUnDef rightLimUnDef(00)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10
x 0 2 5 8 +infinhprime + 0 minus +
h
0
6
0 0
+infin
Higravenh 10 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| unDefPoint minus valBarre(0) plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex0) valPos(61)| leftLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $+infty$ etex1)| valPos(00) valPos(btex $+infty$ etex1)| endTable
Higravenh 11 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
Mục lục
1 Bảng biến thiecircn với TEX 511 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 512 Bảng biến thiecircn với tabvar middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 5
121 Cagravei đặt middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 5122 Cấu truacutec của bảng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 5123 Viacute dụ hagravem bậc ba middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 6124 Viacute dụ hagravem phacircn thức middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 6125 Viacute dụ hagravem căn thức middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 6
13 Bảng biến thiecircn với MetaPOST middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 7131 Quy trigravenh sử dụng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 7132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 9
14 Lời kết middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 9
2 Kinh nghiệm xử lyacute bảng 1121 Giới thiệu middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1122 Caacutec viacute dụ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 11
221 Kết thuacutec đơn middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 11222 Trang triacute đề thi middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 12223 Gạch cheacuteo trong ocirc middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 13224 Một bảng lạ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 13225 Bảng Sudoku middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 14226 Soạn giaacuteo aacuten middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 14
23 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 15
3 VnTeX phiecircn bản 319 1631 Tugravey chọn middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1632 Chọn bảng matilde nagraveo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1633 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1734 Coacute bao nhiecircu font middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 17
341 Caacutech đơn giản nhất middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 17342 Nếu bạn muốn khoacute hơn middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 17343 vagrave khoacute hơn nữa middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 19
35 Lược sử Phaacutet triển middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1936 Ghi chuacute middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 19
4 Soạn đề thi trắc nghiệm 2041 Giới thiệu middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2042 Sử dụng examdesign middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 20
421 Cagravei đặt middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 20422 Viacute dụ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 20423 Giải thiacutech caacutec lệnh middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 20424 Caacutec tuỳ chọn middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 22
43 Sử dụng ex-test middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 22431 Tiacutenh năng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 22432 Cagravei đặt middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 22433 Sử dụng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 22434 Mẹo nhỏ middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 23
44 Lời kết middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 24
2
5 Quản lyacute bagravei tập 2551 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2552 SQLTeX middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2553 Goacutei ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 27
531 Thư viện libtex middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 27532 Tagravei liệu maintex middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 28533 Kết quả biecircn dịch middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 28534 Lệnh của ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 28
54 Kết luận middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2855 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 29
6 Quản lyacute phiecircn bản 3061 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3062 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 31
621 Repository middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 31622 Check-in Check-out middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 31623 Phacircn taacuten Tập trung middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 32624 Thao taacutec nacircng cao middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 33625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 33
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3464 Kết luận middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3465 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 34
7 Cocircng thức Toaacuten trecircn Web 3571 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3572 Giải phaacutep middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 35
721 server-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 35722 browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 36
73 Kết luận middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3874 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 38
8 Hỏi nhanh đaacutep nhanh 39
9 Vagravei neacutet về ViệtTUG 4091 ABC middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4092 Lược sử middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4093 Nhacircn vật middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4094 Trang web middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4195 Dự aacuten middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4296 Donation middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4297 Offline 3 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 43
Thocircng tin về kỷ yếu 44
Danh saacutech higravenh vagrave matilde
1 tabvar Bảng biến thiecircn hagravem bậc ba middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 62 tabvar Hagravem phacircn thức sử dụng dấu sổ đứng Matilde ở Higravenh 3 middot middot middot middot middot 73 tabvar Matilde của viacute dụ ở Higravenh 2 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 74 tabvar Matilde của Higravenh 5 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 75 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4 middot middot middot middot middot 86 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11 middot middot middot middot middot 87 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8 middot middot middot middot middot middot middot middot 98 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7 middot middot middot middot middot middot middot 9
3
9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10 middot middot middot middot middot middot middot middot 1010 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9 middot middot middot middot middot 1011 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6 middot middot middot middot middot middot middot middot 1012 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1113 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1214 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1315 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1416 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol middot middot middot middot middot middot 1517 Tạo một họ font mới middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1818 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27 middot middot middot middot middot middot middot middot 2119 ex-test Tiacutenh năng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2320 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2521 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2622 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2723 Kết quả biecircn dịch maintex middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2824 Repository Check-in Check-out middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3225 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based middot middot middot middot middot middot middot middot 3626 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot 3727 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18 middot 4728 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18 middot middot 48
Danh saacutech bảng
1 tabvar Ghi nội dung vagrave mũi tecircn của bảng biến thiecircn middot middot middot middot middot middot 62 tabvar Caacutec dấu sổ đứng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 83 Viacute dụ đơn giản về bảng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 114 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 125 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 126 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 137 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 148 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 299 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3610 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3811 Bảng với caacutec đường kẻ phức tạp middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4512 Bảng với caacutec đường kẻ phức tạp (điều chỉnh) middot middot middot middot middot middot middot middot 46
4
12] 5
sect1 by Phan Tấn PhuacuteBảng biến thiecircn với TEX
11 Đặt vấn đề
Đatilde từ lacircu việc vẽ bảng biến thiecircn quả lagrave cocircng việc khocircng đơn giản chuacutet nagraveo đối vớinhiều người Với MS Word vagrave MathType ta coacute thể vẽ được caacutec bảng biến thiecircn nhưngchắc phải toaacutet mồ hocirci vigrave noacute đocirci khi kết quả lại khocircng như yacute
Đến thời điểm nagravey đatilde coacute một số goacutei để vẽ bảng biến thiecircn trong TEX đa phần caacutecgoacutei đều do caacutec taacutec giả người Phaacutep viết magrave tagravei liệu hướng dẫn bằng tiếng Việt cograven iacutetMột số phương aacuten đoacute lagrave tabvar (Denis Leacuteger) metapost (với macro của Freacutedeacuteric Ma-zoit) tablor (Guillaume CONNAN) tablvar (Daniel Flipo) variations (ChristianObrecht) Ở bagravei viết nagravey tocirci sẽ giới thiệu với caacutec bạn hai phương aacuten đầu tiecircn
12 Bảng biến thiecircn với tabvar
121 Cagravei đặt
Thocircng thường bạn chỉ cần duy nhất tập tin tabvartex4 coacute cugraveng thư mục với tagravei liệuđang soạn (hoặc cagravei vagraveo hệ thống TEX) Để nạp goacutei nagravey bạn dugraveng lệnh input ở trướcbegindocument
| usepackagepstricks| inputtabvartex
Goacutei tabvar lagrave giao diện của pstricks để vẽ necircn bạn phải nạp pstricks như ở trecircnKhi biecircn dịch tagravei liệu bạn biecircn dịch qua dvi trước khi muốn biecircn dịch sang PDF thigravetheo thứ tự tex -gtdvi -gtps -gtpdf
122 Cấu truacutec của bảng
Một bảng biến thiecircn bao gồm caacutec cột trong matilde nguồn caacutec cột được phacircn caacutech bởi kiacutehiệu amp Chương trigravenh tự động kẻ đường gạch đứng sau cột đầu tiecircn của bảng để thểhiện cột đầu tiecircn lagrave tiecircu đề caacutec dograveng của bảng biến thiecircn Mỗi dograveng được chia ra lagravem3 phần phần đỉnh phần giữa vagrave phần đaacutey Để kết thuacutec một dograveng thigrave dugraveng lệnh crNội dung của bảng được đặt trong tham số của lệnh tabvar
| tabvar nội dung của bảng
Phần giao của một dograveng vagrave một cột nagraveo đoacute sẽ lagrave một ocirc Trong ocirc nagravey ta coacute thể đặt vănbản cocircng thức dấu (cộng trừ) mũi tecircn dấu gạch đứng (đơn keacutep)
Tiếp theo bagravei viết cung cấp ba viacute dụ đơn giản Bạn coacute thể tham khảo thecircm nhiều viacutedụ khaacutec trong hướng dẫn (tiếng Phaacutep) của taacutec giả Denis Leacuteger
4tabvartex được viết bởi Denis Leacuteger httpmembreslycosfrlegertextabvartex
6 [12
123 Viacute dụ hagravem bậc ba
Đoạn matilde sau đacircy cho kết quả như Higravenh 1 Matilde nagravey minh họa việc dugraveng mũi tecircn vagrave lệnhđặt nội dung vagraveo trong từng ocirc của bảng Danh saacutech caacutec lệnh tương tự cho ở Bảng 1(caacutec lệnh về nội dung được bắt đầu bởi tx lệnh về mũi tecircn bắt đầu f) Viacute dụ lệnhtxt0 dugraveng để ghi số 0 coacute hai gạch nhỏ ở trecircn vagrave dưới lệnh nagravey hay dugraveng để xeacutetdấu đạo hagravem
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1| amp amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-inftyampfm amptxh2| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 1 tabvar Bảng biến thiecircn hagravem bậc ba
Lệnh Yacute nghĩa Lệnh Yacute nghĩa (hướng mũi tecircn)tx Đặt phần giữa ocirc fm Đi lecircn từ đaacutey đến đỉnhtxb Đặt ở phần đaacutey ocirc fd Đi xuống từ đỉnh đến đaacuteytxh Đặt ở đỉnh ocirc fhh Nằm ngang trong phần đỉnhfhm Nằm ngang trong phần giữa fhb Nằm ngang trong phần đaacuteyfmh Đi lecircn từ giữa đến đỉnh fmb Đi lecircn từ đaacutey đến giữafdh Đi xuống từ đỉnh đến giữa fdb Đi xuống từ giữa đến đaacutey
Bảng 1 tabvar Ghi nội dung vagrave mũi tecircn của bảng biến thiecircn
124 Viacute dụ hagravem phacircn thức
Ta lấy viacute dụ phức tạp hơn về hagravem phacircn thức như ở Higravenh 2 (xem matilde ở Higravenh 3) Trongbảng nagravey ta sử dụng caacutec dấu sổ đứng (khocircng coacute phần text ghi hai becircn) Danh saacutech caacutecdấu tương tự coacute ở Bảng 2 Lưu yacute rằng caacutec dấu sổ chỉ coacute taacutec dụng trecircn một dograveng mặcdugrave coacute thể taacutec động đến caacutec phần khaacutec nhau (đỉnh đaacutey giữa) của từng ocirc
125 Viacute dụ hagravem căn thức
Higravenh 5 lagrave bảng biến thiecircn của hagravem số f(x) =radic
xminus 1x + 1 Bảng biến thiecircn nagravey coacute phần
tocirc xaacutem để chỉ miền khocircng xaacutec định của hagravem số Trong matilde ở Higravenh 4 ta sử dụng lệnh
13] 7
Higravenh 2 tabvar Hagravem phacircn thức sử dụng dấu sổ đứng Matilde ở Higravenh 3
| deftxzztxdbtbh-infty+infty| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-2 amp amptx-1| amp amptx0 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0 amptx- ampdbt| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-infty ampfm amptxh2 ampfd amptxzz| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 3 tabvar Matilde của viacute dụ ở Higravenh 2
grise để tocirc xaacutem caacutec ocirc (khocircng coacute caacutech tocirc xaacutem cho một cột)
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1 ampgrise| amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amp ampgrise| amp amptx+ amp cr| txf(x) amptxb1 ampfm amptxh+inftyampgrise| amptxb0 ampfm amptxh1 cr|
Higravenh 4 tabvar Matilde của Higravenh 5
13 Bảng biến thiecircn với MetaPOST
131 Quy trigravenh sử dụng
Quy trigravenh vẽ bảng biến thiecircn bằng MetaPOST gồm ba bước
1) Soạn tập tin coacute đuocirci mp chẳng hạn bbtmp trong thư mục dmymp
2) Biecircn dịch bằng mpost tập tin bbtmp để được file bbt1
3) Chegraven file bbt1 chứa higravenh vẽ bảng biến thiecircn vagraveo tagravei liệu bằng lệnh
| convertMPtoPDFbbt111
8 [13
Lệnh Yacute nghĩaKhocircng ghi văn bản ở hai becircn
traithaut đơn nằm ở phần đỉnh của dogravengtraitmilieu đơn nằm ở phần giữa của dogravengtraitbas đơn nằm ở phần đaacutey của dogravengtrait đơn nằm ở cả ba phần của dogravengdoubletraithaut keacutep nằm ở phần đỉnh của dogravengdoubletraitmilieu keacutep nằm ở phần giữa của dogravengdoubletraitbas keacutep nằm ở phần đaacutey của dogravengdbt keacutep nằm ở cả ba phần của dograveng
Coacute ghi văn bản hai becircn cộttxdbthbLR L ở phần đỉnh R ở phần đaacuteytxdbthhLR L ở phần đỉnh R ở phần đỉnhtxdbtbhLR L ở phần đaacutey R ở phần đỉnhtxdbtbbLR L ở phần đaacutey R ở phần đaacutey
Bảng 2 tabvar Caacutec dấu sổ đứng
Higravenh 5 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4
x minusinfin 2 5 8 +infinyprime + 0 minus minus 0 +
y
minusinfin
6
minusinfin
+infin
0
+infin
Higravenh 6 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11
vagrave biecircn dịch tagravei liệu đoacute bằng pdflatex
Nội dung của bảng biến thiecircn được soạn trong file bbtmp ở bước 1 vagrave ta sẽ giải thiacutechcặn kẽ hơn trong phần tiếp theo Ở bước 2 bạn coacute thể lagravem theo hai caacutech
a) Dugraveng DOS trong mocirci trường Windows đaacutenh lệnh mpost Dmympbbtmp
b) Dugraveng menu của trigravenh soạn thảo Viacute dụ trong TeXMaker để biecircn dịch tagravei liệu mpđang soạn vagraveo menu Tools -gt MPost Vigrave TeXMaker lagrave trigravenh soạn thảo cross-platform caacutech nagravey thực hiện được trong cả Windows vagrave Linux
Nếu hệ thống TEX thiếu MetaPOST thigrave bạn sẽ nhận được yecircu cầu cagravei đặt như việc cagraveiđặt caacutec goacutei bigravenh thường khaacutec Ở bước 3 bạn cần nạp goacutei graphicx để chegraven higravenh
14] 9
132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ
Trước tiecircn bạn cần coacute file bangbienthienmp5 Đặt tập tin cugraveng nơi với file bbtmpvagrave soạn nội dung file bbtmp như Higravenh 76 Được kết quả như higravenh 8 Một số viacute dụ khaacuteclagrave Higravenh 10 vagrave Higravenh 6 Xem chuacute thiacutech cặn kỹ ở trang wiki7
| input bangbienthienmp| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(btex $5$ etex) val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus unDefPoint plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex 0)| leftLimUnDef(btex $+infty$ etex 1)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 7 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8
x minusinfin 5 +infinyprime + +
y
minusinfin
+infin
minusinfin
+infin
Higravenh 8 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7
14 Lời kết
Ở bagravei viết nagravey tocirci chưa trigravenh bagravey chi tiết hết caacutec phương aacuten đatilde liệt kecirc trong phần giớithiệu Tuy nhiecircn bấy nhiecircu cũng đatilde tạm đủ để ta coacute caacutec lựa chọn cho việc vẽ bảngbiến thiecircn Theo nhận xeacutet chủ quan thigrave caacutech dugraveng tabvartex đơn giản nhưng kết quảchưa đẹp lắm cograven caacutech dugraveng MetaPOST thigrave hơi phức tạp nhưng kết quả lại đẹp hơn
5Được taacutec giả chỉnh sửa từ tableauVariationmp của Freacutedeacuteric Mazoit mục điacutech lagrave coacute caacutec lệnhsang tiếng Anh cho thocircng dụng (bản gốc của tagravei liệu được viết bằng tiếng Phaacutep) Bạn coacute thể vagraveohttpviettugorg hoặc liecircn hệ với taacutec giả để coacute được bangbienthienmp
6httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex1007httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex101 vagrave wikitexMetaPOST_ex102
10 [14
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(0) val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $hrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| beginUnDef endUnDef plus| newLineVariation(btex $h$ etex)| valPos(00) valPos(623)| leftLimUnDef(00) beginUnDef| endUnDef rightLimUnDef(00)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10
x 0 2 5 8 +infinhprime + 0 minus +
h
0
6
0 0
+infin
Higravenh 10 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| unDefPoint minus valBarre(0) plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex0) valPos(61)| leftLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $+infty$ etex1)| valPos(00) valPos(btex $+infty$ etex1)| endTable
Higravenh 11 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
5 Quản lyacute bagravei tập 2551 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2552 SQLTeX middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2553 Goacutei ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 27
531 Thư viện libtex middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 27532 Tagravei liệu maintex middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 28533 Kết quả biecircn dịch middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 28534 Lệnh của ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 28
54 Kết luận middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2855 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 29
6 Quản lyacute phiecircn bản 3061 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3062 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 31
621 Repository middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 31622 Check-in Check-out middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 31623 Phacircn taacuten Tập trung middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 32624 Thao taacutec nacircng cao middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 33625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 33
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3464 Kết luận middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3465 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 34
7 Cocircng thức Toaacuten trecircn Web 3571 Đặt vấn đề middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3572 Giải phaacutep middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 35
721 server-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 35722 browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 36
73 Kết luận middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3874 Tham khảo middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 38
8 Hỏi nhanh đaacutep nhanh 39
9 Vagravei neacutet về ViệtTUG 4091 ABC middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4092 Lược sử middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4093 Nhacircn vật middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4094 Trang web middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4195 Dự aacuten middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4296 Donation middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4297 Offline 3 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 43
Thocircng tin về kỷ yếu 44
Danh saacutech higravenh vagrave matilde
1 tabvar Bảng biến thiecircn hagravem bậc ba middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 62 tabvar Hagravem phacircn thức sử dụng dấu sổ đứng Matilde ở Higravenh 3 middot middot middot middot middot 73 tabvar Matilde của viacute dụ ở Higravenh 2 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 74 tabvar Matilde của Higravenh 5 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 75 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4 middot middot middot middot middot 86 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11 middot middot middot middot middot 87 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8 middot middot middot middot middot middot middot middot 98 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7 middot middot middot middot middot middot middot 9
3
9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10 middot middot middot middot middot middot middot middot 1010 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9 middot middot middot middot middot 1011 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6 middot middot middot middot middot middot middot middot 1012 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1113 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1214 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1315 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1416 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol middot middot middot middot middot middot 1517 Tạo một họ font mới middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1818 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27 middot middot middot middot middot middot middot middot 2119 ex-test Tiacutenh năng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2320 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2521 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2622 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2723 Kết quả biecircn dịch maintex middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2824 Repository Check-in Check-out middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3225 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based middot middot middot middot middot middot middot middot 3626 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot 3727 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18 middot 4728 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18 middot middot 48
Danh saacutech bảng
1 tabvar Ghi nội dung vagrave mũi tecircn của bảng biến thiecircn middot middot middot middot middot middot 62 tabvar Caacutec dấu sổ đứng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 83 Viacute dụ đơn giản về bảng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 114 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 125 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 126 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 137 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 148 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 299 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3610 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3811 Bảng với caacutec đường kẻ phức tạp middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4512 Bảng với caacutec đường kẻ phức tạp (điều chỉnh) middot middot middot middot middot middot middot middot 46
4
12] 5
sect1 by Phan Tấn PhuacuteBảng biến thiecircn với TEX
11 Đặt vấn đề
Đatilde từ lacircu việc vẽ bảng biến thiecircn quả lagrave cocircng việc khocircng đơn giản chuacutet nagraveo đối vớinhiều người Với MS Word vagrave MathType ta coacute thể vẽ được caacutec bảng biến thiecircn nhưngchắc phải toaacutet mồ hocirci vigrave noacute đocirci khi kết quả lại khocircng như yacute
Đến thời điểm nagravey đatilde coacute một số goacutei để vẽ bảng biến thiecircn trong TEX đa phần caacutecgoacutei đều do caacutec taacutec giả người Phaacutep viết magrave tagravei liệu hướng dẫn bằng tiếng Việt cograven iacutetMột số phương aacuten đoacute lagrave tabvar (Denis Leacuteger) metapost (với macro của Freacutedeacuteric Ma-zoit) tablor (Guillaume CONNAN) tablvar (Daniel Flipo) variations (ChristianObrecht) Ở bagravei viết nagravey tocirci sẽ giới thiệu với caacutec bạn hai phương aacuten đầu tiecircn
12 Bảng biến thiecircn với tabvar
121 Cagravei đặt
Thocircng thường bạn chỉ cần duy nhất tập tin tabvartex4 coacute cugraveng thư mục với tagravei liệuđang soạn (hoặc cagravei vagraveo hệ thống TEX) Để nạp goacutei nagravey bạn dugraveng lệnh input ở trướcbegindocument
| usepackagepstricks| inputtabvartex
Goacutei tabvar lagrave giao diện của pstricks để vẽ necircn bạn phải nạp pstricks như ở trecircnKhi biecircn dịch tagravei liệu bạn biecircn dịch qua dvi trước khi muốn biecircn dịch sang PDF thigravetheo thứ tự tex -gtdvi -gtps -gtpdf
122 Cấu truacutec của bảng
Một bảng biến thiecircn bao gồm caacutec cột trong matilde nguồn caacutec cột được phacircn caacutech bởi kiacutehiệu amp Chương trigravenh tự động kẻ đường gạch đứng sau cột đầu tiecircn của bảng để thểhiện cột đầu tiecircn lagrave tiecircu đề caacutec dograveng của bảng biến thiecircn Mỗi dograveng được chia ra lagravem3 phần phần đỉnh phần giữa vagrave phần đaacutey Để kết thuacutec một dograveng thigrave dugraveng lệnh crNội dung của bảng được đặt trong tham số của lệnh tabvar
| tabvar nội dung của bảng
Phần giao của một dograveng vagrave một cột nagraveo đoacute sẽ lagrave một ocirc Trong ocirc nagravey ta coacute thể đặt vănbản cocircng thức dấu (cộng trừ) mũi tecircn dấu gạch đứng (đơn keacutep)
Tiếp theo bagravei viết cung cấp ba viacute dụ đơn giản Bạn coacute thể tham khảo thecircm nhiều viacutedụ khaacutec trong hướng dẫn (tiếng Phaacutep) của taacutec giả Denis Leacuteger
4tabvartex được viết bởi Denis Leacuteger httpmembreslycosfrlegertextabvartex
6 [12
123 Viacute dụ hagravem bậc ba
Đoạn matilde sau đacircy cho kết quả như Higravenh 1 Matilde nagravey minh họa việc dugraveng mũi tecircn vagrave lệnhđặt nội dung vagraveo trong từng ocirc của bảng Danh saacutech caacutec lệnh tương tự cho ở Bảng 1(caacutec lệnh về nội dung được bắt đầu bởi tx lệnh về mũi tecircn bắt đầu f) Viacute dụ lệnhtxt0 dugraveng để ghi số 0 coacute hai gạch nhỏ ở trecircn vagrave dưới lệnh nagravey hay dugraveng để xeacutetdấu đạo hagravem
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1| amp amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-inftyampfm amptxh2| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 1 tabvar Bảng biến thiecircn hagravem bậc ba
Lệnh Yacute nghĩa Lệnh Yacute nghĩa (hướng mũi tecircn)tx Đặt phần giữa ocirc fm Đi lecircn từ đaacutey đến đỉnhtxb Đặt ở phần đaacutey ocirc fd Đi xuống từ đỉnh đến đaacuteytxh Đặt ở đỉnh ocirc fhh Nằm ngang trong phần đỉnhfhm Nằm ngang trong phần giữa fhb Nằm ngang trong phần đaacuteyfmh Đi lecircn từ giữa đến đỉnh fmb Đi lecircn từ đaacutey đến giữafdh Đi xuống từ đỉnh đến giữa fdb Đi xuống từ giữa đến đaacutey
Bảng 1 tabvar Ghi nội dung vagrave mũi tecircn của bảng biến thiecircn
124 Viacute dụ hagravem phacircn thức
Ta lấy viacute dụ phức tạp hơn về hagravem phacircn thức như ở Higravenh 2 (xem matilde ở Higravenh 3) Trongbảng nagravey ta sử dụng caacutec dấu sổ đứng (khocircng coacute phần text ghi hai becircn) Danh saacutech caacutecdấu tương tự coacute ở Bảng 2 Lưu yacute rằng caacutec dấu sổ chỉ coacute taacutec dụng trecircn một dograveng mặcdugrave coacute thể taacutec động đến caacutec phần khaacutec nhau (đỉnh đaacutey giữa) của từng ocirc
125 Viacute dụ hagravem căn thức
Higravenh 5 lagrave bảng biến thiecircn của hagravem số f(x) =radic
xminus 1x + 1 Bảng biến thiecircn nagravey coacute phần
tocirc xaacutem để chỉ miền khocircng xaacutec định của hagravem số Trong matilde ở Higravenh 4 ta sử dụng lệnh
13] 7
Higravenh 2 tabvar Hagravem phacircn thức sử dụng dấu sổ đứng Matilde ở Higravenh 3
| deftxzztxdbtbh-infty+infty| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-2 amp amptx-1| amp amptx0 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0 amptx- ampdbt| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-infty ampfm amptxh2 ampfd amptxzz| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 3 tabvar Matilde của viacute dụ ở Higravenh 2
grise để tocirc xaacutem caacutec ocirc (khocircng coacute caacutech tocirc xaacutem cho một cột)
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1 ampgrise| amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amp ampgrise| amp amptx+ amp cr| txf(x) amptxb1 ampfm amptxh+inftyampgrise| amptxb0 ampfm amptxh1 cr|
Higravenh 4 tabvar Matilde của Higravenh 5
13 Bảng biến thiecircn với MetaPOST
131 Quy trigravenh sử dụng
Quy trigravenh vẽ bảng biến thiecircn bằng MetaPOST gồm ba bước
1) Soạn tập tin coacute đuocirci mp chẳng hạn bbtmp trong thư mục dmymp
2) Biecircn dịch bằng mpost tập tin bbtmp để được file bbt1
3) Chegraven file bbt1 chứa higravenh vẽ bảng biến thiecircn vagraveo tagravei liệu bằng lệnh
| convertMPtoPDFbbt111
8 [13
Lệnh Yacute nghĩaKhocircng ghi văn bản ở hai becircn
traithaut đơn nằm ở phần đỉnh của dogravengtraitmilieu đơn nằm ở phần giữa của dogravengtraitbas đơn nằm ở phần đaacutey của dogravengtrait đơn nằm ở cả ba phần của dogravengdoubletraithaut keacutep nằm ở phần đỉnh của dogravengdoubletraitmilieu keacutep nằm ở phần giữa của dogravengdoubletraitbas keacutep nằm ở phần đaacutey của dogravengdbt keacutep nằm ở cả ba phần của dograveng
Coacute ghi văn bản hai becircn cộttxdbthbLR L ở phần đỉnh R ở phần đaacuteytxdbthhLR L ở phần đỉnh R ở phần đỉnhtxdbtbhLR L ở phần đaacutey R ở phần đỉnhtxdbtbbLR L ở phần đaacutey R ở phần đaacutey
Bảng 2 tabvar Caacutec dấu sổ đứng
Higravenh 5 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4
x minusinfin 2 5 8 +infinyprime + 0 minus minus 0 +
y
minusinfin
6
minusinfin
+infin
0
+infin
Higravenh 6 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11
vagrave biecircn dịch tagravei liệu đoacute bằng pdflatex
Nội dung của bảng biến thiecircn được soạn trong file bbtmp ở bước 1 vagrave ta sẽ giải thiacutechcặn kẽ hơn trong phần tiếp theo Ở bước 2 bạn coacute thể lagravem theo hai caacutech
a) Dugraveng DOS trong mocirci trường Windows đaacutenh lệnh mpost Dmympbbtmp
b) Dugraveng menu của trigravenh soạn thảo Viacute dụ trong TeXMaker để biecircn dịch tagravei liệu mpđang soạn vagraveo menu Tools -gt MPost Vigrave TeXMaker lagrave trigravenh soạn thảo cross-platform caacutech nagravey thực hiện được trong cả Windows vagrave Linux
Nếu hệ thống TEX thiếu MetaPOST thigrave bạn sẽ nhận được yecircu cầu cagravei đặt như việc cagraveiđặt caacutec goacutei bigravenh thường khaacutec Ở bước 3 bạn cần nạp goacutei graphicx để chegraven higravenh
14] 9
132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ
Trước tiecircn bạn cần coacute file bangbienthienmp5 Đặt tập tin cugraveng nơi với file bbtmpvagrave soạn nội dung file bbtmp như Higravenh 76 Được kết quả như higravenh 8 Một số viacute dụ khaacuteclagrave Higravenh 10 vagrave Higravenh 6 Xem chuacute thiacutech cặn kỹ ở trang wiki7
| input bangbienthienmp| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(btex $5$ etex) val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus unDefPoint plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex 0)| leftLimUnDef(btex $+infty$ etex 1)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 7 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8
x minusinfin 5 +infinyprime + +
y
minusinfin
+infin
minusinfin
+infin
Higravenh 8 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7
14 Lời kết
Ở bagravei viết nagravey tocirci chưa trigravenh bagravey chi tiết hết caacutec phương aacuten đatilde liệt kecirc trong phần giớithiệu Tuy nhiecircn bấy nhiecircu cũng đatilde tạm đủ để ta coacute caacutec lựa chọn cho việc vẽ bảngbiến thiecircn Theo nhận xeacutet chủ quan thigrave caacutech dugraveng tabvartex đơn giản nhưng kết quảchưa đẹp lắm cograven caacutech dugraveng MetaPOST thigrave hơi phức tạp nhưng kết quả lại đẹp hơn
5Được taacutec giả chỉnh sửa từ tableauVariationmp của Freacutedeacuteric Mazoit mục điacutech lagrave coacute caacutec lệnhsang tiếng Anh cho thocircng dụng (bản gốc của tagravei liệu được viết bằng tiếng Phaacutep) Bạn coacute thể vagraveohttpviettugorg hoặc liecircn hệ với taacutec giả để coacute được bangbienthienmp
6httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex1007httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex101 vagrave wikitexMetaPOST_ex102
10 [14
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(0) val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $hrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| beginUnDef endUnDef plus| newLineVariation(btex $h$ etex)| valPos(00) valPos(623)| leftLimUnDef(00) beginUnDef| endUnDef rightLimUnDef(00)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10
x 0 2 5 8 +infinhprime + 0 minus +
h
0
6
0 0
+infin
Higravenh 10 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| unDefPoint minus valBarre(0) plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex0) valPos(61)| leftLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $+infty$ etex1)| valPos(00) valPos(btex $+infty$ etex1)| endTable
Higravenh 11 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10 middot middot middot middot middot middot middot middot 1010 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9 middot middot middot middot middot 1011 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6 middot middot middot middot middot middot middot middot 1012 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1113 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1214 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1315 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1416 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol middot middot middot middot middot middot 1517 Tạo một họ font mới middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 1818 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27 middot middot middot middot middot middot middot middot 2119 ex-test Tiacutenh năng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2320 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2521 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2622 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2723 Kết quả biecircn dịch maintex middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 2824 Repository Check-in Check-out middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3225 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based middot middot middot middot middot middot middot middot 3626 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot 3727 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18 middot 4728 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18 middot middot 48
Danh saacutech bảng
1 tabvar Ghi nội dung vagrave mũi tecircn của bảng biến thiecircn middot middot middot middot middot middot 62 tabvar Caacutec dấu sổ đứng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 83 Viacute dụ đơn giản về bảng middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 114 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 125 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13 middot middot middot middot middot middot middot middot middot 126 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 137 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15 middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 148 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 299 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3610 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 3811 Bảng với caacutec đường kẻ phức tạp middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot middot 4512 Bảng với caacutec đường kẻ phức tạp (điều chỉnh) middot middot middot middot middot middot middot middot 46
4
12] 5
sect1 by Phan Tấn PhuacuteBảng biến thiecircn với TEX
11 Đặt vấn đề
Đatilde từ lacircu việc vẽ bảng biến thiecircn quả lagrave cocircng việc khocircng đơn giản chuacutet nagraveo đối vớinhiều người Với MS Word vagrave MathType ta coacute thể vẽ được caacutec bảng biến thiecircn nhưngchắc phải toaacutet mồ hocirci vigrave noacute đocirci khi kết quả lại khocircng như yacute
Đến thời điểm nagravey đatilde coacute một số goacutei để vẽ bảng biến thiecircn trong TEX đa phần caacutecgoacutei đều do caacutec taacutec giả người Phaacutep viết magrave tagravei liệu hướng dẫn bằng tiếng Việt cograven iacutetMột số phương aacuten đoacute lagrave tabvar (Denis Leacuteger) metapost (với macro của Freacutedeacuteric Ma-zoit) tablor (Guillaume CONNAN) tablvar (Daniel Flipo) variations (ChristianObrecht) Ở bagravei viết nagravey tocirci sẽ giới thiệu với caacutec bạn hai phương aacuten đầu tiecircn
12 Bảng biến thiecircn với tabvar
121 Cagravei đặt
Thocircng thường bạn chỉ cần duy nhất tập tin tabvartex4 coacute cugraveng thư mục với tagravei liệuđang soạn (hoặc cagravei vagraveo hệ thống TEX) Để nạp goacutei nagravey bạn dugraveng lệnh input ở trướcbegindocument
| usepackagepstricks| inputtabvartex
Goacutei tabvar lagrave giao diện của pstricks để vẽ necircn bạn phải nạp pstricks như ở trecircnKhi biecircn dịch tagravei liệu bạn biecircn dịch qua dvi trước khi muốn biecircn dịch sang PDF thigravetheo thứ tự tex -gtdvi -gtps -gtpdf
122 Cấu truacutec của bảng
Một bảng biến thiecircn bao gồm caacutec cột trong matilde nguồn caacutec cột được phacircn caacutech bởi kiacutehiệu amp Chương trigravenh tự động kẻ đường gạch đứng sau cột đầu tiecircn của bảng để thểhiện cột đầu tiecircn lagrave tiecircu đề caacutec dograveng của bảng biến thiecircn Mỗi dograveng được chia ra lagravem3 phần phần đỉnh phần giữa vagrave phần đaacutey Để kết thuacutec một dograveng thigrave dugraveng lệnh crNội dung của bảng được đặt trong tham số của lệnh tabvar
| tabvar nội dung của bảng
Phần giao của một dograveng vagrave một cột nagraveo đoacute sẽ lagrave một ocirc Trong ocirc nagravey ta coacute thể đặt vănbản cocircng thức dấu (cộng trừ) mũi tecircn dấu gạch đứng (đơn keacutep)
Tiếp theo bagravei viết cung cấp ba viacute dụ đơn giản Bạn coacute thể tham khảo thecircm nhiều viacutedụ khaacutec trong hướng dẫn (tiếng Phaacutep) của taacutec giả Denis Leacuteger
4tabvartex được viết bởi Denis Leacuteger httpmembreslycosfrlegertextabvartex
6 [12
123 Viacute dụ hagravem bậc ba
Đoạn matilde sau đacircy cho kết quả như Higravenh 1 Matilde nagravey minh họa việc dugraveng mũi tecircn vagrave lệnhđặt nội dung vagraveo trong từng ocirc của bảng Danh saacutech caacutec lệnh tương tự cho ở Bảng 1(caacutec lệnh về nội dung được bắt đầu bởi tx lệnh về mũi tecircn bắt đầu f) Viacute dụ lệnhtxt0 dugraveng để ghi số 0 coacute hai gạch nhỏ ở trecircn vagrave dưới lệnh nagravey hay dugraveng để xeacutetdấu đạo hagravem
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1| amp amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-inftyampfm amptxh2| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 1 tabvar Bảng biến thiecircn hagravem bậc ba
Lệnh Yacute nghĩa Lệnh Yacute nghĩa (hướng mũi tecircn)tx Đặt phần giữa ocirc fm Đi lecircn từ đaacutey đến đỉnhtxb Đặt ở phần đaacutey ocirc fd Đi xuống từ đỉnh đến đaacuteytxh Đặt ở đỉnh ocirc fhh Nằm ngang trong phần đỉnhfhm Nằm ngang trong phần giữa fhb Nằm ngang trong phần đaacuteyfmh Đi lecircn từ giữa đến đỉnh fmb Đi lecircn từ đaacutey đến giữafdh Đi xuống từ đỉnh đến giữa fdb Đi xuống từ giữa đến đaacutey
Bảng 1 tabvar Ghi nội dung vagrave mũi tecircn của bảng biến thiecircn
124 Viacute dụ hagravem phacircn thức
Ta lấy viacute dụ phức tạp hơn về hagravem phacircn thức như ở Higravenh 2 (xem matilde ở Higravenh 3) Trongbảng nagravey ta sử dụng caacutec dấu sổ đứng (khocircng coacute phần text ghi hai becircn) Danh saacutech caacutecdấu tương tự coacute ở Bảng 2 Lưu yacute rằng caacutec dấu sổ chỉ coacute taacutec dụng trecircn một dograveng mặcdugrave coacute thể taacutec động đến caacutec phần khaacutec nhau (đỉnh đaacutey giữa) của từng ocirc
125 Viacute dụ hagravem căn thức
Higravenh 5 lagrave bảng biến thiecircn của hagravem số f(x) =radic
xminus 1x + 1 Bảng biến thiecircn nagravey coacute phần
tocirc xaacutem để chỉ miền khocircng xaacutec định của hagravem số Trong matilde ở Higravenh 4 ta sử dụng lệnh
13] 7
Higravenh 2 tabvar Hagravem phacircn thức sử dụng dấu sổ đứng Matilde ở Higravenh 3
| deftxzztxdbtbh-infty+infty| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-2 amp amptx-1| amp amptx0 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0 amptx- ampdbt| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-infty ampfm amptxh2 ampfd amptxzz| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 3 tabvar Matilde của viacute dụ ở Higravenh 2
grise để tocirc xaacutem caacutec ocirc (khocircng coacute caacutech tocirc xaacutem cho một cột)
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1 ampgrise| amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amp ampgrise| amp amptx+ amp cr| txf(x) amptxb1 ampfm amptxh+inftyampgrise| amptxb0 ampfm amptxh1 cr|
Higravenh 4 tabvar Matilde của Higravenh 5
13 Bảng biến thiecircn với MetaPOST
131 Quy trigravenh sử dụng
Quy trigravenh vẽ bảng biến thiecircn bằng MetaPOST gồm ba bước
1) Soạn tập tin coacute đuocirci mp chẳng hạn bbtmp trong thư mục dmymp
2) Biecircn dịch bằng mpost tập tin bbtmp để được file bbt1
3) Chegraven file bbt1 chứa higravenh vẽ bảng biến thiecircn vagraveo tagravei liệu bằng lệnh
| convertMPtoPDFbbt111
8 [13
Lệnh Yacute nghĩaKhocircng ghi văn bản ở hai becircn
traithaut đơn nằm ở phần đỉnh của dogravengtraitmilieu đơn nằm ở phần giữa của dogravengtraitbas đơn nằm ở phần đaacutey của dogravengtrait đơn nằm ở cả ba phần của dogravengdoubletraithaut keacutep nằm ở phần đỉnh của dogravengdoubletraitmilieu keacutep nằm ở phần giữa của dogravengdoubletraitbas keacutep nằm ở phần đaacutey của dogravengdbt keacutep nằm ở cả ba phần của dograveng
Coacute ghi văn bản hai becircn cộttxdbthbLR L ở phần đỉnh R ở phần đaacuteytxdbthhLR L ở phần đỉnh R ở phần đỉnhtxdbtbhLR L ở phần đaacutey R ở phần đỉnhtxdbtbbLR L ở phần đaacutey R ở phần đaacutey
Bảng 2 tabvar Caacutec dấu sổ đứng
Higravenh 5 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4
x minusinfin 2 5 8 +infinyprime + 0 minus minus 0 +
y
minusinfin
6
minusinfin
+infin
0
+infin
Higravenh 6 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11
vagrave biecircn dịch tagravei liệu đoacute bằng pdflatex
Nội dung của bảng biến thiecircn được soạn trong file bbtmp ở bước 1 vagrave ta sẽ giải thiacutechcặn kẽ hơn trong phần tiếp theo Ở bước 2 bạn coacute thể lagravem theo hai caacutech
a) Dugraveng DOS trong mocirci trường Windows đaacutenh lệnh mpost Dmympbbtmp
b) Dugraveng menu của trigravenh soạn thảo Viacute dụ trong TeXMaker để biecircn dịch tagravei liệu mpđang soạn vagraveo menu Tools -gt MPost Vigrave TeXMaker lagrave trigravenh soạn thảo cross-platform caacutech nagravey thực hiện được trong cả Windows vagrave Linux
Nếu hệ thống TEX thiếu MetaPOST thigrave bạn sẽ nhận được yecircu cầu cagravei đặt như việc cagraveiđặt caacutec goacutei bigravenh thường khaacutec Ở bước 3 bạn cần nạp goacutei graphicx để chegraven higravenh
14] 9
132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ
Trước tiecircn bạn cần coacute file bangbienthienmp5 Đặt tập tin cugraveng nơi với file bbtmpvagrave soạn nội dung file bbtmp như Higravenh 76 Được kết quả như higravenh 8 Một số viacute dụ khaacuteclagrave Higravenh 10 vagrave Higravenh 6 Xem chuacute thiacutech cặn kỹ ở trang wiki7
| input bangbienthienmp| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(btex $5$ etex) val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus unDefPoint plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex 0)| leftLimUnDef(btex $+infty$ etex 1)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 7 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8
x minusinfin 5 +infinyprime + +
y
minusinfin
+infin
minusinfin
+infin
Higravenh 8 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7
14 Lời kết
Ở bagravei viết nagravey tocirci chưa trigravenh bagravey chi tiết hết caacutec phương aacuten đatilde liệt kecirc trong phần giớithiệu Tuy nhiecircn bấy nhiecircu cũng đatilde tạm đủ để ta coacute caacutec lựa chọn cho việc vẽ bảngbiến thiecircn Theo nhận xeacutet chủ quan thigrave caacutech dugraveng tabvartex đơn giản nhưng kết quảchưa đẹp lắm cograven caacutech dugraveng MetaPOST thigrave hơi phức tạp nhưng kết quả lại đẹp hơn
5Được taacutec giả chỉnh sửa từ tableauVariationmp của Freacutedeacuteric Mazoit mục điacutech lagrave coacute caacutec lệnhsang tiếng Anh cho thocircng dụng (bản gốc của tagravei liệu được viết bằng tiếng Phaacutep) Bạn coacute thể vagraveohttpviettugorg hoặc liecircn hệ với taacutec giả để coacute được bangbienthienmp
6httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex1007httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex101 vagrave wikitexMetaPOST_ex102
10 [14
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(0) val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $hrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| beginUnDef endUnDef plus| newLineVariation(btex $h$ etex)| valPos(00) valPos(623)| leftLimUnDef(00) beginUnDef| endUnDef rightLimUnDef(00)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10
x 0 2 5 8 +infinhprime + 0 minus +
h
0
6
0 0
+infin
Higravenh 10 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| unDefPoint minus valBarre(0) plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex0) valPos(61)| leftLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $+infty$ etex1)| valPos(00) valPos(btex $+infty$ etex1)| endTable
Higravenh 11 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
12] 5
sect1 by Phan Tấn PhuacuteBảng biến thiecircn với TEX
11 Đặt vấn đề
Đatilde từ lacircu việc vẽ bảng biến thiecircn quả lagrave cocircng việc khocircng đơn giản chuacutet nagraveo đối vớinhiều người Với MS Word vagrave MathType ta coacute thể vẽ được caacutec bảng biến thiecircn nhưngchắc phải toaacutet mồ hocirci vigrave noacute đocirci khi kết quả lại khocircng như yacute
Đến thời điểm nagravey đatilde coacute một số goacutei để vẽ bảng biến thiecircn trong TEX đa phần caacutecgoacutei đều do caacutec taacutec giả người Phaacutep viết magrave tagravei liệu hướng dẫn bằng tiếng Việt cograven iacutetMột số phương aacuten đoacute lagrave tabvar (Denis Leacuteger) metapost (với macro của Freacutedeacuteric Ma-zoit) tablor (Guillaume CONNAN) tablvar (Daniel Flipo) variations (ChristianObrecht) Ở bagravei viết nagravey tocirci sẽ giới thiệu với caacutec bạn hai phương aacuten đầu tiecircn
12 Bảng biến thiecircn với tabvar
121 Cagravei đặt
Thocircng thường bạn chỉ cần duy nhất tập tin tabvartex4 coacute cugraveng thư mục với tagravei liệuđang soạn (hoặc cagravei vagraveo hệ thống TEX) Để nạp goacutei nagravey bạn dugraveng lệnh input ở trướcbegindocument
| usepackagepstricks| inputtabvartex
Goacutei tabvar lagrave giao diện của pstricks để vẽ necircn bạn phải nạp pstricks như ở trecircnKhi biecircn dịch tagravei liệu bạn biecircn dịch qua dvi trước khi muốn biecircn dịch sang PDF thigravetheo thứ tự tex -gtdvi -gtps -gtpdf
122 Cấu truacutec của bảng
Một bảng biến thiecircn bao gồm caacutec cột trong matilde nguồn caacutec cột được phacircn caacutech bởi kiacutehiệu amp Chương trigravenh tự động kẻ đường gạch đứng sau cột đầu tiecircn của bảng để thểhiện cột đầu tiecircn lagrave tiecircu đề caacutec dograveng của bảng biến thiecircn Mỗi dograveng được chia ra lagravem3 phần phần đỉnh phần giữa vagrave phần đaacutey Để kết thuacutec một dograveng thigrave dugraveng lệnh crNội dung của bảng được đặt trong tham số của lệnh tabvar
| tabvar nội dung của bảng
Phần giao của một dograveng vagrave một cột nagraveo đoacute sẽ lagrave một ocirc Trong ocirc nagravey ta coacute thể đặt vănbản cocircng thức dấu (cộng trừ) mũi tecircn dấu gạch đứng (đơn keacutep)
Tiếp theo bagravei viết cung cấp ba viacute dụ đơn giản Bạn coacute thể tham khảo thecircm nhiều viacutedụ khaacutec trong hướng dẫn (tiếng Phaacutep) của taacutec giả Denis Leacuteger
4tabvartex được viết bởi Denis Leacuteger httpmembreslycosfrlegertextabvartex
6 [12
123 Viacute dụ hagravem bậc ba
Đoạn matilde sau đacircy cho kết quả như Higravenh 1 Matilde nagravey minh họa việc dugraveng mũi tecircn vagrave lệnhđặt nội dung vagraveo trong từng ocirc của bảng Danh saacutech caacutec lệnh tương tự cho ở Bảng 1(caacutec lệnh về nội dung được bắt đầu bởi tx lệnh về mũi tecircn bắt đầu f) Viacute dụ lệnhtxt0 dugraveng để ghi số 0 coacute hai gạch nhỏ ở trecircn vagrave dưới lệnh nagravey hay dugraveng để xeacutetdấu đạo hagravem
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1| amp amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-inftyampfm amptxh2| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 1 tabvar Bảng biến thiecircn hagravem bậc ba
Lệnh Yacute nghĩa Lệnh Yacute nghĩa (hướng mũi tecircn)tx Đặt phần giữa ocirc fm Đi lecircn từ đaacutey đến đỉnhtxb Đặt ở phần đaacutey ocirc fd Đi xuống từ đỉnh đến đaacuteytxh Đặt ở đỉnh ocirc fhh Nằm ngang trong phần đỉnhfhm Nằm ngang trong phần giữa fhb Nằm ngang trong phần đaacuteyfmh Đi lecircn từ giữa đến đỉnh fmb Đi lecircn từ đaacutey đến giữafdh Đi xuống từ đỉnh đến giữa fdb Đi xuống từ giữa đến đaacutey
Bảng 1 tabvar Ghi nội dung vagrave mũi tecircn của bảng biến thiecircn
124 Viacute dụ hagravem phacircn thức
Ta lấy viacute dụ phức tạp hơn về hagravem phacircn thức như ở Higravenh 2 (xem matilde ở Higravenh 3) Trongbảng nagravey ta sử dụng caacutec dấu sổ đứng (khocircng coacute phần text ghi hai becircn) Danh saacutech caacutecdấu tương tự coacute ở Bảng 2 Lưu yacute rằng caacutec dấu sổ chỉ coacute taacutec dụng trecircn một dograveng mặcdugrave coacute thể taacutec động đến caacutec phần khaacutec nhau (đỉnh đaacutey giữa) của từng ocirc
125 Viacute dụ hagravem căn thức
Higravenh 5 lagrave bảng biến thiecircn của hagravem số f(x) =radic
xminus 1x + 1 Bảng biến thiecircn nagravey coacute phần
tocirc xaacutem để chỉ miền khocircng xaacutec định của hagravem số Trong matilde ở Higravenh 4 ta sử dụng lệnh
13] 7
Higravenh 2 tabvar Hagravem phacircn thức sử dụng dấu sổ đứng Matilde ở Higravenh 3
| deftxzztxdbtbh-infty+infty| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-2 amp amptx-1| amp amptx0 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0 amptx- ampdbt| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-infty ampfm amptxh2 ampfd amptxzz| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 3 tabvar Matilde của viacute dụ ở Higravenh 2
grise để tocirc xaacutem caacutec ocirc (khocircng coacute caacutech tocirc xaacutem cho một cột)
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1 ampgrise| amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amp ampgrise| amp amptx+ amp cr| txf(x) amptxb1 ampfm amptxh+inftyampgrise| amptxb0 ampfm amptxh1 cr|
Higravenh 4 tabvar Matilde của Higravenh 5
13 Bảng biến thiecircn với MetaPOST
131 Quy trigravenh sử dụng
Quy trigravenh vẽ bảng biến thiecircn bằng MetaPOST gồm ba bước
1) Soạn tập tin coacute đuocirci mp chẳng hạn bbtmp trong thư mục dmymp
2) Biecircn dịch bằng mpost tập tin bbtmp để được file bbt1
3) Chegraven file bbt1 chứa higravenh vẽ bảng biến thiecircn vagraveo tagravei liệu bằng lệnh
| convertMPtoPDFbbt111
8 [13
Lệnh Yacute nghĩaKhocircng ghi văn bản ở hai becircn
traithaut đơn nằm ở phần đỉnh của dogravengtraitmilieu đơn nằm ở phần giữa của dogravengtraitbas đơn nằm ở phần đaacutey của dogravengtrait đơn nằm ở cả ba phần của dogravengdoubletraithaut keacutep nằm ở phần đỉnh của dogravengdoubletraitmilieu keacutep nằm ở phần giữa của dogravengdoubletraitbas keacutep nằm ở phần đaacutey của dogravengdbt keacutep nằm ở cả ba phần của dograveng
Coacute ghi văn bản hai becircn cộttxdbthbLR L ở phần đỉnh R ở phần đaacuteytxdbthhLR L ở phần đỉnh R ở phần đỉnhtxdbtbhLR L ở phần đaacutey R ở phần đỉnhtxdbtbbLR L ở phần đaacutey R ở phần đaacutey
Bảng 2 tabvar Caacutec dấu sổ đứng
Higravenh 5 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4
x minusinfin 2 5 8 +infinyprime + 0 minus minus 0 +
y
minusinfin
6
minusinfin
+infin
0
+infin
Higravenh 6 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11
vagrave biecircn dịch tagravei liệu đoacute bằng pdflatex
Nội dung của bảng biến thiecircn được soạn trong file bbtmp ở bước 1 vagrave ta sẽ giải thiacutechcặn kẽ hơn trong phần tiếp theo Ở bước 2 bạn coacute thể lagravem theo hai caacutech
a) Dugraveng DOS trong mocirci trường Windows đaacutenh lệnh mpost Dmympbbtmp
b) Dugraveng menu của trigravenh soạn thảo Viacute dụ trong TeXMaker để biecircn dịch tagravei liệu mpđang soạn vagraveo menu Tools -gt MPost Vigrave TeXMaker lagrave trigravenh soạn thảo cross-platform caacutech nagravey thực hiện được trong cả Windows vagrave Linux
Nếu hệ thống TEX thiếu MetaPOST thigrave bạn sẽ nhận được yecircu cầu cagravei đặt như việc cagraveiđặt caacutec goacutei bigravenh thường khaacutec Ở bước 3 bạn cần nạp goacutei graphicx để chegraven higravenh
14] 9
132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ
Trước tiecircn bạn cần coacute file bangbienthienmp5 Đặt tập tin cugraveng nơi với file bbtmpvagrave soạn nội dung file bbtmp như Higravenh 76 Được kết quả như higravenh 8 Một số viacute dụ khaacuteclagrave Higravenh 10 vagrave Higravenh 6 Xem chuacute thiacutech cặn kỹ ở trang wiki7
| input bangbienthienmp| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(btex $5$ etex) val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus unDefPoint plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex 0)| leftLimUnDef(btex $+infty$ etex 1)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 7 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8
x minusinfin 5 +infinyprime + +
y
minusinfin
+infin
minusinfin
+infin
Higravenh 8 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7
14 Lời kết
Ở bagravei viết nagravey tocirci chưa trigravenh bagravey chi tiết hết caacutec phương aacuten đatilde liệt kecirc trong phần giớithiệu Tuy nhiecircn bấy nhiecircu cũng đatilde tạm đủ để ta coacute caacutec lựa chọn cho việc vẽ bảngbiến thiecircn Theo nhận xeacutet chủ quan thigrave caacutech dugraveng tabvartex đơn giản nhưng kết quảchưa đẹp lắm cograven caacutech dugraveng MetaPOST thigrave hơi phức tạp nhưng kết quả lại đẹp hơn
5Được taacutec giả chỉnh sửa từ tableauVariationmp của Freacutedeacuteric Mazoit mục điacutech lagrave coacute caacutec lệnhsang tiếng Anh cho thocircng dụng (bản gốc của tagravei liệu được viết bằng tiếng Phaacutep) Bạn coacute thể vagraveohttpviettugorg hoặc liecircn hệ với taacutec giả để coacute được bangbienthienmp
6httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex1007httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex101 vagrave wikitexMetaPOST_ex102
10 [14
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(0) val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $hrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| beginUnDef endUnDef plus| newLineVariation(btex $h$ etex)| valPos(00) valPos(623)| leftLimUnDef(00) beginUnDef| endUnDef rightLimUnDef(00)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10
x 0 2 5 8 +infinhprime + 0 minus +
h
0
6
0 0
+infin
Higravenh 10 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| unDefPoint minus valBarre(0) plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex0) valPos(61)| leftLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $+infty$ etex1)| valPos(00) valPos(btex $+infty$ etex1)| endTable
Higravenh 11 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
6 [12
123 Viacute dụ hagravem bậc ba
Đoạn matilde sau đacircy cho kết quả như Higravenh 1 Matilde nagravey minh họa việc dugraveng mũi tecircn vagrave lệnhđặt nội dung vagraveo trong từng ocirc của bảng Danh saacutech caacutec lệnh tương tự cho ở Bảng 1(caacutec lệnh về nội dung được bắt đầu bởi tx lệnh về mũi tecircn bắt đầu f) Viacute dụ lệnhtxt0 dugraveng để ghi số 0 coacute hai gạch nhỏ ở trecircn vagrave dưới lệnh nagravey hay dugraveng để xeacutetdấu đạo hagravem
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1| amp amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-inftyampfm amptxh2| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 1 tabvar Bảng biến thiecircn hagravem bậc ba
Lệnh Yacute nghĩa Lệnh Yacute nghĩa (hướng mũi tecircn)tx Đặt phần giữa ocirc fm Đi lecircn từ đaacutey đến đỉnhtxb Đặt ở phần đaacutey ocirc fd Đi xuống từ đỉnh đến đaacuteytxh Đặt ở đỉnh ocirc fhh Nằm ngang trong phần đỉnhfhm Nằm ngang trong phần giữa fhb Nằm ngang trong phần đaacuteyfmh Đi lecircn từ giữa đến đỉnh fmb Đi lecircn từ đaacutey đến giữafdh Đi xuống từ đỉnh đến giữa fdb Đi xuống từ giữa đến đaacutey
Bảng 1 tabvar Ghi nội dung vagrave mũi tecircn của bảng biến thiecircn
124 Viacute dụ hagravem phacircn thức
Ta lấy viacute dụ phức tạp hơn về hagravem phacircn thức như ở Higravenh 2 (xem matilde ở Higravenh 3) Trongbảng nagravey ta sử dụng caacutec dấu sổ đứng (khocircng coacute phần text ghi hai becircn) Danh saacutech caacutecdấu tương tự coacute ở Bảng 2 Lưu yacute rằng caacutec dấu sổ chỉ coacute taacutec dụng trecircn một dograveng mặcdugrave coacute thể taacutec động đến caacutec phần khaacutec nhau (đỉnh đaacutey giữa) của từng ocirc
125 Viacute dụ hagravem căn thức
Higravenh 5 lagrave bảng biến thiecircn của hagravem số f(x) =radic
xminus 1x + 1 Bảng biến thiecircn nagravey coacute phần
tocirc xaacutem để chỉ miền khocircng xaacutec định của hagravem số Trong matilde ở Higravenh 4 ta sử dụng lệnh
13] 7
Higravenh 2 tabvar Hagravem phacircn thức sử dụng dấu sổ đứng Matilde ở Higravenh 3
| deftxzztxdbtbh-infty+infty| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-2 amp amptx-1| amp amptx0 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0 amptx- ampdbt| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-infty ampfm amptxh2 ampfd amptxzz| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 3 tabvar Matilde của viacute dụ ở Higravenh 2
grise để tocirc xaacutem caacutec ocirc (khocircng coacute caacutech tocirc xaacutem cho một cột)
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1 ampgrise| amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amp ampgrise| amp amptx+ amp cr| txf(x) amptxb1 ampfm amptxh+inftyampgrise| amptxb0 ampfm amptxh1 cr|
Higravenh 4 tabvar Matilde của Higravenh 5
13 Bảng biến thiecircn với MetaPOST
131 Quy trigravenh sử dụng
Quy trigravenh vẽ bảng biến thiecircn bằng MetaPOST gồm ba bước
1) Soạn tập tin coacute đuocirci mp chẳng hạn bbtmp trong thư mục dmymp
2) Biecircn dịch bằng mpost tập tin bbtmp để được file bbt1
3) Chegraven file bbt1 chứa higravenh vẽ bảng biến thiecircn vagraveo tagravei liệu bằng lệnh
| convertMPtoPDFbbt111
8 [13
Lệnh Yacute nghĩaKhocircng ghi văn bản ở hai becircn
traithaut đơn nằm ở phần đỉnh của dogravengtraitmilieu đơn nằm ở phần giữa của dogravengtraitbas đơn nằm ở phần đaacutey của dogravengtrait đơn nằm ở cả ba phần của dogravengdoubletraithaut keacutep nằm ở phần đỉnh của dogravengdoubletraitmilieu keacutep nằm ở phần giữa của dogravengdoubletraitbas keacutep nằm ở phần đaacutey của dogravengdbt keacutep nằm ở cả ba phần của dograveng
Coacute ghi văn bản hai becircn cộttxdbthbLR L ở phần đỉnh R ở phần đaacuteytxdbthhLR L ở phần đỉnh R ở phần đỉnhtxdbtbhLR L ở phần đaacutey R ở phần đỉnhtxdbtbbLR L ở phần đaacutey R ở phần đaacutey
Bảng 2 tabvar Caacutec dấu sổ đứng
Higravenh 5 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4
x minusinfin 2 5 8 +infinyprime + 0 minus minus 0 +
y
minusinfin
6
minusinfin
+infin
0
+infin
Higravenh 6 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11
vagrave biecircn dịch tagravei liệu đoacute bằng pdflatex
Nội dung của bảng biến thiecircn được soạn trong file bbtmp ở bước 1 vagrave ta sẽ giải thiacutechcặn kẽ hơn trong phần tiếp theo Ở bước 2 bạn coacute thể lagravem theo hai caacutech
a) Dugraveng DOS trong mocirci trường Windows đaacutenh lệnh mpost Dmympbbtmp
b) Dugraveng menu của trigravenh soạn thảo Viacute dụ trong TeXMaker để biecircn dịch tagravei liệu mpđang soạn vagraveo menu Tools -gt MPost Vigrave TeXMaker lagrave trigravenh soạn thảo cross-platform caacutech nagravey thực hiện được trong cả Windows vagrave Linux
Nếu hệ thống TEX thiếu MetaPOST thigrave bạn sẽ nhận được yecircu cầu cagravei đặt như việc cagraveiđặt caacutec goacutei bigravenh thường khaacutec Ở bước 3 bạn cần nạp goacutei graphicx để chegraven higravenh
14] 9
132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ
Trước tiecircn bạn cần coacute file bangbienthienmp5 Đặt tập tin cugraveng nơi với file bbtmpvagrave soạn nội dung file bbtmp như Higravenh 76 Được kết quả như higravenh 8 Một số viacute dụ khaacuteclagrave Higravenh 10 vagrave Higravenh 6 Xem chuacute thiacutech cặn kỹ ở trang wiki7
| input bangbienthienmp| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(btex $5$ etex) val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus unDefPoint plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex 0)| leftLimUnDef(btex $+infty$ etex 1)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 7 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8
x minusinfin 5 +infinyprime + +
y
minusinfin
+infin
minusinfin
+infin
Higravenh 8 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7
14 Lời kết
Ở bagravei viết nagravey tocirci chưa trigravenh bagravey chi tiết hết caacutec phương aacuten đatilde liệt kecirc trong phần giớithiệu Tuy nhiecircn bấy nhiecircu cũng đatilde tạm đủ để ta coacute caacutec lựa chọn cho việc vẽ bảngbiến thiecircn Theo nhận xeacutet chủ quan thigrave caacutech dugraveng tabvartex đơn giản nhưng kết quảchưa đẹp lắm cograven caacutech dugraveng MetaPOST thigrave hơi phức tạp nhưng kết quả lại đẹp hơn
5Được taacutec giả chỉnh sửa từ tableauVariationmp của Freacutedeacuteric Mazoit mục điacutech lagrave coacute caacutec lệnhsang tiếng Anh cho thocircng dụng (bản gốc của tagravei liệu được viết bằng tiếng Phaacutep) Bạn coacute thể vagraveohttpviettugorg hoặc liecircn hệ với taacutec giả để coacute được bangbienthienmp
6httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex1007httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex101 vagrave wikitexMetaPOST_ex102
10 [14
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(0) val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $hrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| beginUnDef endUnDef plus| newLineVariation(btex $h$ etex)| valPos(00) valPos(623)| leftLimUnDef(00) beginUnDef| endUnDef rightLimUnDef(00)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10
x 0 2 5 8 +infinhprime + 0 minus +
h
0
6
0 0
+infin
Higravenh 10 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| unDefPoint minus valBarre(0) plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex0) valPos(61)| leftLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $+infty$ etex1)| valPos(00) valPos(btex $+infty$ etex1)| endTable
Higravenh 11 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
13] 7
Higravenh 2 tabvar Hagravem phacircn thức sử dụng dấu sổ đứng Matilde ở Higravenh 3
| deftxzztxdbtbh-infty+infty| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-2 amp amptx-1| amp amptx0 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amptxt0 amptx- ampdbt| amptx- amptxt0 amptx+ amp cr| txf(x) amptxb-infty ampfm amptxh2 ampfd amptxzz| ampfd amptxb-2 ampfm amptxh+infty cr|
Higravenh 3 tabvar Matilde của viacute dụ ở Higravenh 2
grise để tocirc xaacutem caacutec ocirc (khocircng coacute caacutech tocirc xaacutem cho một cột)
| tabvar| txx amptx-infty amp amptx-1 ampgrise| amptx1 amp amptx+infty cr| txfrsquo(x)amp amptx+ amp ampgrise| amp amptx+ amp cr| txf(x) amptxb1 ampfm amptxh+inftyampgrise| amptxb0 ampfm amptxh1 cr|
Higravenh 4 tabvar Matilde của Higravenh 5
13 Bảng biến thiecircn với MetaPOST
131 Quy trigravenh sử dụng
Quy trigravenh vẽ bảng biến thiecircn bằng MetaPOST gồm ba bước
1) Soạn tập tin coacute đuocirci mp chẳng hạn bbtmp trong thư mục dmymp
2) Biecircn dịch bằng mpost tập tin bbtmp để được file bbt1
3) Chegraven file bbt1 chứa higravenh vẽ bảng biến thiecircn vagraveo tagravei liệu bằng lệnh
| convertMPtoPDFbbt111
8 [13
Lệnh Yacute nghĩaKhocircng ghi văn bản ở hai becircn
traithaut đơn nằm ở phần đỉnh của dogravengtraitmilieu đơn nằm ở phần giữa của dogravengtraitbas đơn nằm ở phần đaacutey của dogravengtrait đơn nằm ở cả ba phần của dogravengdoubletraithaut keacutep nằm ở phần đỉnh của dogravengdoubletraitmilieu keacutep nằm ở phần giữa của dogravengdoubletraitbas keacutep nằm ở phần đaacutey của dogravengdbt keacutep nằm ở cả ba phần của dograveng
Coacute ghi văn bản hai becircn cộttxdbthbLR L ở phần đỉnh R ở phần đaacuteytxdbthhLR L ở phần đỉnh R ở phần đỉnhtxdbtbhLR L ở phần đaacutey R ở phần đỉnhtxdbtbbLR L ở phần đaacutey R ở phần đaacutey
Bảng 2 tabvar Caacutec dấu sổ đứng
Higravenh 5 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4
x minusinfin 2 5 8 +infinyprime + 0 minus minus 0 +
y
minusinfin
6
minusinfin
+infin
0
+infin
Higravenh 6 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11
vagrave biecircn dịch tagravei liệu đoacute bằng pdflatex
Nội dung của bảng biến thiecircn được soạn trong file bbtmp ở bước 1 vagrave ta sẽ giải thiacutechcặn kẽ hơn trong phần tiếp theo Ở bước 2 bạn coacute thể lagravem theo hai caacutech
a) Dugraveng DOS trong mocirci trường Windows đaacutenh lệnh mpost Dmympbbtmp
b) Dugraveng menu của trigravenh soạn thảo Viacute dụ trong TeXMaker để biecircn dịch tagravei liệu mpđang soạn vagraveo menu Tools -gt MPost Vigrave TeXMaker lagrave trigravenh soạn thảo cross-platform caacutech nagravey thực hiện được trong cả Windows vagrave Linux
Nếu hệ thống TEX thiếu MetaPOST thigrave bạn sẽ nhận được yecircu cầu cagravei đặt như việc cagraveiđặt caacutec goacutei bigravenh thường khaacutec Ở bước 3 bạn cần nạp goacutei graphicx để chegraven higravenh
14] 9
132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ
Trước tiecircn bạn cần coacute file bangbienthienmp5 Đặt tập tin cugraveng nơi với file bbtmpvagrave soạn nội dung file bbtmp như Higravenh 76 Được kết quả như higravenh 8 Một số viacute dụ khaacuteclagrave Higravenh 10 vagrave Higravenh 6 Xem chuacute thiacutech cặn kỹ ở trang wiki7
| input bangbienthienmp| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(btex $5$ etex) val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus unDefPoint plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex 0)| leftLimUnDef(btex $+infty$ etex 1)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 7 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8
x minusinfin 5 +infinyprime + +
y
minusinfin
+infin
minusinfin
+infin
Higravenh 8 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7
14 Lời kết
Ở bagravei viết nagravey tocirci chưa trigravenh bagravey chi tiết hết caacutec phương aacuten đatilde liệt kecirc trong phần giớithiệu Tuy nhiecircn bấy nhiecircu cũng đatilde tạm đủ để ta coacute caacutec lựa chọn cho việc vẽ bảngbiến thiecircn Theo nhận xeacutet chủ quan thigrave caacutech dugraveng tabvartex đơn giản nhưng kết quảchưa đẹp lắm cograven caacutech dugraveng MetaPOST thigrave hơi phức tạp nhưng kết quả lại đẹp hơn
5Được taacutec giả chỉnh sửa từ tableauVariationmp của Freacutedeacuteric Mazoit mục điacutech lagrave coacute caacutec lệnhsang tiếng Anh cho thocircng dụng (bản gốc của tagravei liệu được viết bằng tiếng Phaacutep) Bạn coacute thể vagraveohttpviettugorg hoặc liecircn hệ với taacutec giả để coacute được bangbienthienmp
6httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex1007httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex101 vagrave wikitexMetaPOST_ex102
10 [14
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(0) val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $hrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| beginUnDef endUnDef plus| newLineVariation(btex $h$ etex)| valPos(00) valPos(623)| leftLimUnDef(00) beginUnDef| endUnDef rightLimUnDef(00)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10
x 0 2 5 8 +infinhprime + 0 minus +
h
0
6
0 0
+infin
Higravenh 10 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| unDefPoint minus valBarre(0) plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex0) valPos(61)| leftLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $+infty$ etex1)| valPos(00) valPos(btex $+infty$ etex1)| endTable
Higravenh 11 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
8 [13
Lệnh Yacute nghĩaKhocircng ghi văn bản ở hai becircn
traithaut đơn nằm ở phần đỉnh của dogravengtraitmilieu đơn nằm ở phần giữa của dogravengtraitbas đơn nằm ở phần đaacutey của dogravengtrait đơn nằm ở cả ba phần của dogravengdoubletraithaut keacutep nằm ở phần đỉnh của dogravengdoubletraitmilieu keacutep nằm ở phần giữa của dogravengdoubletraitbas keacutep nằm ở phần đaacutey của dogravengdbt keacutep nằm ở cả ba phần của dograveng
Coacute ghi văn bản hai becircn cộttxdbthbLR L ở phần đỉnh R ở phần đaacuteytxdbthhLR L ở phần đỉnh R ở phần đỉnhtxdbtbhLR L ở phần đaacutey R ở phần đỉnhtxdbtbbLR L ở phần đaacutey R ở phần đaacutey
Bảng 2 tabvar Caacutec dấu sổ đứng
Higravenh 5 tabvar Hagravem phacircn thức coacute phần tocirc xaacutem Matilde ở Higravenh 4
x minusinfin 2 5 8 +infinyprime + 0 minus minus 0 +
y
minusinfin
6
minusinfin
+infin
0
+infin
Higravenh 6 MetaPOST Bảng biến thiecircn hagravem phacircn thức Matilde ở Higravenh 11
vagrave biecircn dịch tagravei liệu đoacute bằng pdflatex
Nội dung của bảng biến thiecircn được soạn trong file bbtmp ở bước 1 vagrave ta sẽ giải thiacutechcặn kẽ hơn trong phần tiếp theo Ở bước 2 bạn coacute thể lagravem theo hai caacutech
a) Dugraveng DOS trong mocirci trường Windows đaacutenh lệnh mpost Dmympbbtmp
b) Dugraveng menu của trigravenh soạn thảo Viacute dụ trong TeXMaker để biecircn dịch tagravei liệu mpđang soạn vagraveo menu Tools -gt MPost Vigrave TeXMaker lagrave trigravenh soạn thảo cross-platform caacutech nagravey thực hiện được trong cả Windows vagrave Linux
Nếu hệ thống TEX thiếu MetaPOST thigrave bạn sẽ nhận được yecircu cầu cagravei đặt như việc cagraveiđặt caacutec goacutei bigravenh thường khaacutec Ở bước 3 bạn cần nạp goacutei graphicx để chegraven higravenh
14] 9
132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ
Trước tiecircn bạn cần coacute file bangbienthienmp5 Đặt tập tin cugraveng nơi với file bbtmpvagrave soạn nội dung file bbtmp như Higravenh 76 Được kết quả như higravenh 8 Một số viacute dụ khaacuteclagrave Higravenh 10 vagrave Higravenh 6 Xem chuacute thiacutech cặn kỹ ở trang wiki7
| input bangbienthienmp| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(btex $5$ etex) val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus unDefPoint plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex 0)| leftLimUnDef(btex $+infty$ etex 1)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 7 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8
x minusinfin 5 +infinyprime + +
y
minusinfin
+infin
minusinfin
+infin
Higravenh 8 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7
14 Lời kết
Ở bagravei viết nagravey tocirci chưa trigravenh bagravey chi tiết hết caacutec phương aacuten đatilde liệt kecirc trong phần giớithiệu Tuy nhiecircn bấy nhiecircu cũng đatilde tạm đủ để ta coacute caacutec lựa chọn cho việc vẽ bảngbiến thiecircn Theo nhận xeacutet chủ quan thigrave caacutech dugraveng tabvartex đơn giản nhưng kết quảchưa đẹp lắm cograven caacutech dugraveng MetaPOST thigrave hơi phức tạp nhưng kết quả lại đẹp hơn
5Được taacutec giả chỉnh sửa từ tableauVariationmp của Freacutedeacuteric Mazoit mục điacutech lagrave coacute caacutec lệnhsang tiếng Anh cho thocircng dụng (bản gốc của tagravei liệu được viết bằng tiếng Phaacutep) Bạn coacute thể vagraveohttpviettugorg hoặc liecircn hệ với taacutec giả để coacute được bangbienthienmp
6httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex1007httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex101 vagrave wikitexMetaPOST_ex102
10 [14
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(0) val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $hrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| beginUnDef endUnDef plus| newLineVariation(btex $h$ etex)| valPos(00) valPos(623)| leftLimUnDef(00) beginUnDef| endUnDef rightLimUnDef(00)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10
x 0 2 5 8 +infinhprime + 0 minus +
h
0
6
0 0
+infin
Higravenh 10 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| unDefPoint minus valBarre(0) plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex0) valPos(61)| leftLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $+infty$ etex1)| valPos(00) valPos(btex $+infty$ etex1)| endTable
Higravenh 11 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
14] 9
132 Soạn Bảng biến thiecircn Viacute dụ
Trước tiecircn bạn cần coacute file bangbienthienmp5 Đặt tập tin cugraveng nơi với file bbtmpvagrave soạn nội dung file bbtmp như Higravenh 76 Được kết quả như higravenh 8 Một số viacute dụ khaacuteclagrave Higravenh 10 vagrave Higravenh 6 Xem chuacute thiacutech cặn kỹ ở trang wiki7
| input bangbienthienmp| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(btex $5$ etex) val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus unDefPoint plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex 0)| leftLimUnDef(btex $+infty$ etex 1)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 7 MetaPOST Matilde của bảng biến thiecircn ở Higravenh 8
x minusinfin 5 +infinyprime + +
y
minusinfin
+infin
minusinfin
+infin
Higravenh 8 MetaPOST Bảng biến thiecircn đơn giản Matilde ở Higravenh 7
14 Lời kết
Ở bagravei viết nagravey tocirci chưa trigravenh bagravey chi tiết hết caacutec phương aacuten đatilde liệt kecirc trong phần giớithiệu Tuy nhiecircn bấy nhiecircu cũng đatilde tạm đủ để ta coacute caacutec lựa chọn cho việc vẽ bảngbiến thiecircn Theo nhận xeacutet chủ quan thigrave caacutech dugraveng tabvartex đơn giản nhưng kết quảchưa đẹp lắm cograven caacutech dugraveng MetaPOST thigrave hơi phức tạp nhưng kết quả lại đẹp hơn
5Được taacutec giả chỉnh sửa từ tableauVariationmp của Freacutedeacuteric Mazoit mục điacutech lagrave coacute caacutec lệnhsang tiếng Anh cho thocircng dụng (bản gốc của tagravei liệu được viết bằng tiếng Phaacutep) Bạn coacute thể vagraveohttpviettugorg hoặc liecircn hệ với taacutec giả để coacute được bangbienthienmp
6httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex1007httpviettugorgwikitexMetaPOST_ex101 vagrave wikitexMetaPOST_ex102
10 [14
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(0) val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $hrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| beginUnDef endUnDef plus| newLineVariation(btex $h$ etex)| valPos(00) valPos(623)| leftLimUnDef(00) beginUnDef| endUnDef rightLimUnDef(00)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10
x 0 2 5 8 +infinhprime + 0 minus +
h
0
6
0 0
+infin
Higravenh 10 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| unDefPoint minus valBarre(0) plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex0) valPos(61)| leftLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $+infty$ etex1)| valPos(00) valPos(btex $+infty$ etex1)| endTable
Higravenh 11 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
10 [14
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(0) val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $hrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| beginUnDef endUnDef plus| newLineVariation(btex $h$ etex)| valPos(00) valPos(623)| leftLimUnDef(00) beginUnDef| endUnDef rightLimUnDef(00)| valPos(btex $+infty$ etex 1)| endTable| end
Higravenh 9 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 10
x 0 2 5 8 +infinhprime + 0 minus +
h
0
6
0 0
+infin
Higravenh 10 MetaPOST BBT hagravem coacute khoảng khocircng xaacutec định Matilde ở Higravenh 9
| input bangbienthien| beginTable(1)| newLineVariable(btex $x$ etex)| val(btex $-infty$ etex)| val(2) val(5) val(8)| val(btex $+infty$ etex)| newLineSign(btex $yrsquo$ etex)| plus valBarre(0) minus| unDefPoint minus valBarre(0) plus| newLineVariation(btex $y$ etex)| valPos(btex $-infty$ etex0) valPos(61)| leftLimUnDef(btex $-infty$ etex 0)| unDefPoint rightLimUnDef(btex $+infty$ etex1)| valPos(00) valPos(btex $+infty$ etex1)| endTable
Higravenh 11 MetaPOST Matilde của Bảng biến thiecircn ở Higravenh 6
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
22] 11
sect2 by Lacircm Hữu PhướcKinh nghiệm xử lyacute bảng
21 Giới thiệu
Mocirci trường bảng lagrave một trong những mocirci trường cơ bản của LATEX Việc sử dụng banđầu khaacute đơn giản chẳng hạn ở viacute dụ Bảng 3Trecircn thực tế ta gặp rất nhiều bảng phức tạp đa dạng Theo đoacute caacutec goacutei hỗ trợ xuấthiện trong đoacute phải kể đến caacutec goacutei như array tabularx supertabular longtablecolortbl multirow slashbox vagrave một số goacutei mở rộng khaacutec tabular tabularxtabulary tabularc supertabular longtable Cụ thể caacutech sử dụng vagrave caacutec chứcnăng coacute thể tham khảo trong caacutec tagravei liệu Trong bagravei nagravey chỉ đề cập một số kinh nghiệmxử lyacute tigravenh huống trong việc sử dụng mocirci trường bảng
| begintabular|c|l|c|| hline| TTamp Họ vagrave tecircn amp Danh hiệu | hline| 1 amp Nguyễn Văn A amp HSG | 2 amp Nguyễn Văn B amp HSTT I | 3 amp Nguyễn Văn C amp HSTT II | 4 amp Nguyễn Văn D amp HSTT III| hline| endtabular
TT Họ vagrave tecircn Danh hiệu1 Nguyễn Văn A HSG2 Nguyễn Văn B HSTT I3 Nguyễn Văn C HSTT II4 Nguyễn Văn D HSTT III
Bảng 3 Viacute dụ đơn giản về bảng
22 Caacutec viacute dụ
221 Kết thuacutec đơn
Thỉnh thoảng coacute lẽ bạn cũng sẽ viết đơn hay một văn bản nagraveo đoacute đogravei hỏi kyacute tecircn ởcuối trang Thocircng thường bạn sử dụng MSWord soạn thảo bạn sẽ đặt tab center ởcuối trang vagrave chừa chỗ kyacute tecircn Tuy nhiecircn canh tab center chắc chắn lagrave khaacute thủ cocircngLATEX coacute một caacutech sử dụng bảng cho trường hợp nagravey như ở Bảng 4 magrave matilde nguồn coacute ởHigravenh 12 Ta hatildey để yacute đoạn matilde cuối laacute đơn một caacutech dugraveng mocirci trường bảng becircn trongmocirci trường canh phải điều nagravey sẽ lagravem phần cuối laacute đơn được tự động chỉnh chiacutenh xaacutecvagrave khaacute đẹp mắt
| beginflushright| begintabularc| textitTp Hồ Chiacute Minh ngagraveyquad thaacutengquad năm 2009| textitNgười lagravem đơn | Lacircm Hữu Phước| endtabular| endflushright
Higravenh 12 Kết thuacutec đơn bằng bảng Kết quả ở Bảng 4
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
12 [22
Tp Hồ Chiacute Minh ngagravey thaacuteng năm 2009Người lagravem đơn
Lacircm Hữu Phước
Bảng 4 Phần kết thuacutec đơn Matilde ở Higravenh 12
222 Trang triacute đề thi
Trong caacutec đề thi hết học phần thường coacute cấu truacutec phần đầu nhigraven tưởng đơn giảnnhưng muốn chỉnh cho đẹp vagrave tự động thigrave cũng phải chịu khoacute xử lyacute Mocirci trường bảngcũng lagrave một caacutech aacutep dụng khaacute hay để coacute kết quả như Bảng 5 Ta sử dụng mocirci trườngtabularx với tham số đầu tiecircn lagrave linewidth ta chia lagravem 3 cột canh traacutei cột becircn traacuteivagrave canh phải cột becircn phải độ rộng cograven lại ta cho cột ở giữa vagrave canh giữa Matilde nguồnđầy đủ được cho ở Higravenh 13
Trường ĐHSP TpHCMKhoa Toaacuten ndash Tin Học
mdashmdashmdashmdashndash
ĐỀ THI LẦN 10Mocircn thi Đại số
Thời gian 120rsquo
Người ra đề
Trưởng bộ mocircn duyệt
Bảng 5 Phần đầu của mỗi đề thi Matilde ở Higravenh 13
| begintabularx095linewidthlgtcenteringXr| begintabular[b]c| sc Trường ĐHSP TpHCM Khoa Toaacuten -- Tin Học --------------| endtabular| ampbegintabular[b]gtttfamilyr l| multicolumn2cbf ĐỀ THI LẦN 10| textitMocircn thi amp Đại số textitThời gian amp 120rsquo| endtabular| ampbegintabular|c| hline| textitNgười ra đề hline| textitTrưởng bộ mocircn duyệt hline| endtabular| endtabularx
Higravenh 13 Phần đầu đề thi Kết quả ở Bảng 5
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
22] 13
HHHH
HHYX 10 15 20 25 mj
4 5 15 207 20 20 4010 25 15 40ni 5 35 45 15
sum= 100
Bảng 6 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Matilde ở Higravenh 14
223 Gạch cheacuteo trong ocirc
Ta vẫn thưograveưng gặp loại bảng coacute đường gạch cheacuteo trong một ocirc nagraveo đoacute Một người thỉnhthoảng dugraveng LATEX tạo bảng coacute thể sẽ gặp khoacute khăn khi xử lyacute bagravei toaacuten nagraveyTa tạo caacutec gạch cheacuteo trong ocirc bằng caacutech sử dụng goacutei slashbox8 Vigrave goacutei slashbox khocircngsử dụng cho mocirci trường toaacuten necircn để dugraveng cho bảng coacute nhiều kyacute hiệu toaacuten ta dugraveng mocircitrường tabular với một số cột được định dạng coacute kiacute hiệu toaacuten chẳng hạn gt$clt$nếu ocirc cần đường gạch cheacuteo nằm trong cột sử dụng kiacute hiệu toaacuten ta trộn một cột vagrave sửdụng slashboxMột viacute dụ cho ở Bảng 6 vagrave matilde ở Higravenh 14
| begintabular|6gt$clt$| hline| multicolumn1|c|backslashbox$Y$$X$| amp10 amp15 amp20 amp25 ampm_j hline 4 amp5 amp15 amp amp amp20hline| 7 amp amp20 amp20 amp amp40 hline 10 amp amp amp25 amp15 amp40hline| n_i amp5 amp35 amp45 amp15 ampsum=100hline| endtabular
Higravenh 14 Gạch cheacuteo ocirc trong bảng Kết quả ở Bảng 6
224 Một bảng lạ
Trong saacutech phương phaacutep tiacutenh của thầy Nguyễn Chiacute Long coacute bảng thể hiện phươngphaacutep Cholesky giải hệ phương trigravenh Bảng nagravey nhigraven khaacute phức tạp Xem ở Bảng 11 vagraveBảng 12 Vấn đề của bảng nagravey nằm ở khối II khối nagravey coacute caacutec đường kẻ dọc vagrave ngangkhaacutec biệt vagrave số cột cũng khaacutecTrong hai kết quả chỉ coacute Bảng 12 lagrave đuacuteng theo yecircu cầu của taacutec giả Bảng 11 lagrave dongười soạn thảo xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thực hiện lồng caacutec bảng vagraveo nhau vagrave sửdụng lệnh muticolumn1c| để xaacutec định caacutec đường kẻ dọc lệnh cline- đểxaacutec định caacutec đường kẻ ngangTuy nhiecircn sau khi xử lyacute ban đầu theo yacute tưởng thigrave bảng thứ nhất coacute thể xem như khaacutethagravenh cocircng nhưng vẫn cograven vấn đề lagrave khoảng caacutech cột magrave ta dễ dagraveng nhận ra Do vậyngười soạn thảo đatilde sử dụng một số kỹ thuật về xaacutec định độ dagravei để giải quyết vagrave đưara bảng thứ haiMatilde nguồn của hai bảng coacute thể tải về ở trang wiki9
8Tham khảo tagravei liệu ở httpviettugorgwikitexSlashbox9httpviettugorgwikitextable_ex100 wikitextable_ex101
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
14 [22
1 2 3 4 5 6 7 8 97 8 9 1 2 3 4 5 64 5 6 7 8 9 1 2 38 9 1 2 3 4 5 6 75 6 7 8 9 1 2 3 42 3 4 5 6 7 8 9 19 1 2 3 4 5 6 7 86 7 8 9 1 2 3 4 53 4 5 6 7 8 9 1 2
Bảng 7 Ocirc số Sudoku Matilde nguồn ở Higravenh 15
225 Bảng Sudoku
Coacute lẽ chuacuteng ta cũng iacutet nhiều biết về ocirc số Sudoku loại trograve chơi nagravey gồm một bảng với9times 9 = 81 ocirc nhỏ được phacircn ra thagravenh 9 khối mỗi khối 9 ocirc nhỏ Người chơi lagravem thế nagraveođiền kiacuten caacutec ocirc bằng caacutec số từ 1 đến 9 sao cho mỗi hagraveng mỗi cột vagrave mỗi khối đều coacuteđủ caacutec số từ 1 tới 9 Ngagravey nay trograve chơi nagravey coacute nhiều biến thể phức tạp hơn rất nhiềuTuy nhiecircn ở đacircy chuacuteng ta xeacutet loại cơ bản của trograve chơi
Vấn đề ở chỗ bảng ocirc số Sudoku phải cho thấy đủ 9 khối bằng caacutec đường gạch đậm neacutetViệc nagravey khocircng khoacute khăn gigrave nếu sử dụng MSWord nhưng nếu muốn sử dụng LATEXđể vẽ bảng cho trograve chơi nagravey thigrave khocircng đơn giản ta phải thay đổi độ dagravey của đường kẻbằng caacutech lệnh thiacutech hợp Tham khảo Bảng 7 vagrave matilde nguồn Higravenh 15
| newcolumntypeIvrule width 13pt| newcommandwhlinenoalignhrule height 13pthline| begintabular3Ic|c|cI whline| 1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9 hline 7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6 hline| 4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3 whline 8amp9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7 hline| 5amp6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4 hline 2amp3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1 whline| 9amp1amp2amp3amp4amp5amp6amp7amp8 hline 6amp7amp8amp9amp1amp2amp3amp4amp5 hline| 3amp4amp5amp6amp7amp8amp9amp1amp2 whline| endtabular
Higravenh 15 Matilde của ocirc số Sudoku ở Bảng 7
226 Soạn giaacuteo aacuten
Lagrave một giaacuteo viecircn cocircng việc soạn giaacuteo aacuten ta phải thực hiện thường Những ai thiacutech sửdụng LATEX vagrave đatilde dugraveng noacute như một cocircng cụ soạn thảo thường xuyecircn thigrave cũng mongmuốn dugraveng LATEX để soạn thảo giaacuteo aacuten
Ta biết giaacuteo aacuten lagrave một bảng dagravei qua nhiều trang Trong LATEX caacutec mocirci trường bảng cơbản chỉ dagravenh riecircng trecircn từng trang muốn qua trang mới ta phải kết thuacutec mocirci trườngrồi lại mở ra mocirci trường mới ở trang sau rất phiền phức
Hai mocirci trường bảng nacircng cao để soạn thảo bảng dagravei qua nhiều trang đoacute lagrave mocirci trường
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
23] 15
supertabular (goacutei supertabular) vagrave longtable (goacutei longtable) Tuy nhiecircn hai mocircitrường nagravey coacute ưu vagrave khuyết điểm của noacute
Mocirci trường longtable coacute caacutech ngắt trang rất đẹp chiacutenh xaacutec nhưng lại khocircng cho sửdụng lệnh multicolumn Mocirci trường supertabular thigrave ngược lại hoagraven toagraven sử dụngtất cả những lệnh như bảng thocircng thường nhưng khuyết điểm ở chỗ ngắt trang khocircngđẹp luocircn thừa ra một đoạn khaacute lớn trước khi kết thuacutec trang giấy
Việc soạn giaacuteo aacuten theo phương phaacutep cũ ta khocircng cần dugraveng lệnh multicolumn necircncoacute thể sử dụng mocirci trường longtable cho tiện Tuy nhiecircn hiện nay caacutec giaacuteo aacuten soạntheo hoạt động thigrave khaacutec ta hay dugraveng lệnh multicolumn hơn Do đoacute mocirci trườngsupertabular thiacutech hợp hơn Tuy nhiecircn việc ngắt trang khocircng hợp lyacute coacute thể lagravem takhoacute chịu vagrave tagravei liệu xấu đi Giải phaacutep hiện nay lagrave sử dụng lệnh shrinkheight vớimột đối số acircm shrinkheight lagrave lệnh của goacutei supertabular dugraveng để co chiều dagravei củabảng lại một độ dagravei do người soạn thảo yecircu cầu Ta dugraveng lệnh đoacute với đối số acircm sẽ lagravembảng giatilden ra đẹp hơn cho trang soạn thảo Tuy nhiecircn giatilden ra bao nhiecircu thigrave đoacute lagrave mộtvấn đề khaacute phức tạp cho người soạn thảo Vấn đề nagravey xem như một chủ đề mở để độcgiả thảo luận thecircm
Ngoagravei ra vấn đề đưa higravenh vẽ chuacute thiacutech chacircn trang vagraveo bảng khocircng phải luacutec nagraveycũng đẹp như mong muốn Taacutec giả đề nghị thecircm một chủ đề mở nữa lagrave ldquogiải quyếtvấn đề chegraven ảnh khi soạn giaacuteo aacutenrdquo
Ngoagravei caacutec phương aacuten ở trecircn coacute thể soạn giaacuteo aacuten theo yacute tưởng của Phan Tấn Phuacute theođoacute mỗi dograveng lagrave một bảng mới Caacutec bảng (dograveng) được sắp liecircn tục với nhau bằng caacutechđoacute ta traacutenh được nhiều hạn chế về khả năng của TEX trong mỗi ocirc của bảng Xem địnhnghĩa của lệnh twocol ở Higravenh 16 Matilde nguồn minh họa cho yacute tưởng nagravey cugraveng với giaacuteoaacuten soạn bằng supertabular coacute thể tham khảo tại trang wiki10
| newcommandtwocol[2]| begintabular|p475textwidth|p475textwidth | hline| beginminipage47textwidth 1 endminipage| amp beginminipage47textwidth 2 endminipage hline| endtabular |
Higravenh 16 Tấn Phuacute Mỗi dograveng giaacuteo aacuten bắt đầu bằnh lệnh twocol
23 Tham khảo
(2004) F Mittelbach The LATEX Companion(2001) Điển H Nguyễn LATEX tra cứu vagrave soạn thảo
10httpviettugorgwikitextable_ex102 vagrave wikitextable_ex103
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
16 [32
sect3 by Phan Nhật NamVnTeX phiecircn bản 319
VnTeX lagrave hỗ trợ tiếng Việt chuẩn cho TEX trở necircn quaacute quen thuộc với những ngườidugraveng TEX Việt Nam Caacutech nạp goacutei thocircng thường nhất như sau
| usepackage[utf8]vietnam
Cograven gigrave biacute mật về goacutei VnTeX nữa Bagravei viết nagravey trigravenh bagravey thecircm một số điều quan trọnghoặc hữu iacutech magrave coacute thể bạn chưa biết về goacutei VnTeX phiecircn bản 31911
31 Tugravey chọn
Caacutec tugravey chọn dưới đacircy coacute thể cugraveng được gọi khi nạp goacutei vietnam tuy nhiecircn chỉ đượcdugraveng một trong caacutec tugravey chọn thuộc cugraveng một nhoacutem
ltbảng matildegt VnTeX hỗ trợ nhiều bảng matilde nhập khaacutec nhau Trong viacute dụ trecircn thay vigraveutf8 coacute thể lagrave viscii tcvn vps mviscii utf8x Tugravey chọn utf8x lagravecaacutech chữa chaacutey khi hệ thống TEX khocircng hỗ trợ unicode (viacute dụ teTeX)vagrave hiện tại bạn coacute thể thử thay tugravey chọn nagravey bởi utf8 nếu việc biecircn dịchphaacutet sinh lỗi về bảng matilde
Bảng matilde được noacutei tới ở đacircy lagrave bảng matilde nhập hay input encoding12
cmap Khi tagravei liệu được biecircn dịch ra kết quả pdf vagrave cocircng bố trecircn mạng vấnđề đặt ra lagrave lagravem thế nagraveo để người khaacutec coacute thể tigravem thấy tagravei liệu của migravenhthocircng qua caacutec search engine khi từ khoacutea tigravem kiếm khớp với tagravei liệu
Tugravey chọn cmap giuacutep cho tagravei liệu trở necircn tigravem kiếm được Tuy nhiecircn noacute chỉcoacute taacutec dụng khi bạn biecircn dịch với pdflatex vagrave tagravei liệu khocircng sử dụng caacutecfont ảo (virtual font) (viacute dụ về font ảo lagrave khi dugraveng lệnh textsc để coacuteChữ hoa nhỏ)
varioref Goacutei varioref13 lagravem cho tham chiếu thacircn thiện hơn Viacute dụ kết quả thamchiếu thay vigrave xem phương trigravenh (6) ở trang 320 sẽ lagrave xem phương trigravenh(6) ở cugraveng trang ngagravey Do varioref khocircng chiacutenh thức hỗ trợ tiếng Việtbạn phải dugraveng tugravey chọn tương ứng của goacutei vntex
32 Chọn bảng matilde nagraveo
Bạn coacute ngạc nhiecircn khi VnTeX nhưng được nạp bởi usepackagevietnam Với hầuhết caacutec goacutei khaacutec tecircn goacutei trugraveng với tham số của lệnh usepackage theo yacute đoacute lẽ raVnTeX phải coacute tecircn lagrave goacutei vietnam
Kể từ phiecircn bản 318 goacutei VnTeX cung cấp thecircm lệnh nạp như sau
| usepackagevntex
11Được cagravei nhờ trigravenh mpm (MikTeX) hoặc cagravei từ nguồn httpvntexsfnetdownloadvntex12httpviettugorgwikitexVnTeX_Keywords13Tagravei liệu tiếng Việt coacute ở httpdownloadviettugorgfiles=varioref
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
34] 17
vagrave caacutech nagravey tương đương với usepackage[utf8]vietnam Việc bổ sung nagravey khocircngchỉ đơn giản lagrave để giải quyết caacutei tecircn magrave thể hiện những yacute tưởng quan trọng sau
a) Khuyến khiacutech người dugraveng bảng matilde utf8 trong caacutec tagravei liệu TEX tương lai Việc dugravengutf8 mang lại sự dễ dagraveng khi sao cheacutep tagravei liệu vagrave phugrave hợp với xu hướng ở Việt NamNgoagravei ra caacutec trigravenh soạn thảo TEX ngagravey cagraveng hỗ trợ unicode tốt hơn
Lưu yacute rằng nếu gọi usepackagevietnam magrave khocircng coacute tugravey chọn về bảng matilde thigraveviscii sẽ được chọn Đacircy lagrave vấn đề lịch sử
b) Khocircng gacircy thắc mắc về tecircn gọi vagrave giữ quyền đặt tecircn goacutei vntex ở CTAN
c) Goacutei vietnam vẫn được giữ lại vigrave lyacute do tương thiacutech vagrave trong tương lai bạn coacute thểchỉ thấy được caacutec hỗ trợ mới nhất của VnTeX bằng caacutech nạp usepackagevntex
33 Tagravei liệu đa ngocircn ngữ
Để trigravenh bagravey bagravei baacuteo caacuteo gồm một số đoạn văn tiếng Nga vagrave một số khaacutec tiếng Việtbạn cần đến hỗ trợ của VnTeX dagravenh cho goacutei babel Việc dugraveng babel rất đơn giản nhưviacute dụ ở httpviettugorgwikitexVnTeX_ex100_Babel
34 Coacute bao nhiecircu font
Sử dụng font (vagrave font tiếng Việt) trong TEX lagrave chủ đề thuacute vị nhiều thaacutech thức Thay vigravetrả lời lagravem sao tocirci coacute thể dugraveng font Windows trong TEX phần nagravey sẽ hướng dẫn caacutechtận dụng hỗ trợ coacute sẵn của VnTeX ndash coacute thể noacutei lagrave quaacute nhiều với nhu cầu thocircng thường
341 Caacutech đơn giản nhất
Đơn giản nhất lagrave chỉ nạp goacutei VnTeX magrave khocircng kegravem theo caacutec goacutei dugraveng font nagraveo khaacutecKhi đoacute họ font cơ bản sẽ được dugraveng lagrave CMR (computer modern roman)
Hoặc sau khi nạp goacutei VnTeX bạn chỉ việc nạp một trong caacutec goacutei sau
| mathpazo helvet avant courier lmodern charter| mathptmx bookman newcent chancery urwvn14
| anttor kurier iwona
Ba goacutei ở hagraveng cuối coacute thể dugraveng với một hoặc cả hai tugravey chọn light condensed
342 Nếu bạn muốn khoacute hơn
Cocircng việc yecircu cầu bạn coacute chuacutet cố gắng Bạn cần nhớ caacutec khaacutei niệm sau
| Họ (family) cmrptmphv cmr lagrave phổ biến| Độ đậm (series) mbbx medium bold bold extended| Kiểu daacuteng (shape) nitslsc normal italic slanted smallcap
14Goacutei urwvn khocircng cograven xuất hiện trong TeXLive 2008
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
18 [34
Nếu muốn thay đổi toagraven cục (giống như việc dugraveng goacutei ở trecircn) bạn phải nhớ thecircm iacutet nhấtba lệnh rmdefault sfdefault ttdefault Chưa hết Bạn tải về caacutec mẫu (sample)ở ViệtTUG15 hoặc ở VnTeX16 Viacute dụ bạn muốn dugraveng mẫu garamondvn-samplepdfPhần header ở từng trang của mẫu thấy xuất hiện dograveng như sau
NFSS T5ugmmn TFM ugmr8v PostScript
Bạn thecircm vagraveo goacutei caacute nhacircn hoặc khai baacuteo trước begindocument như Higravenh 17
| DeclareFontFamilyT5myfontfam| DeclareFontShapeT5myfontfammn lt-gt sub ugmmn | DeclareFontShapeT5myfontfammit lt-gt sub ugmmit| defrmdefaultmyfontfam
Higravenh 17 Tạo một họ font mới
Khi đoacute một đoạn văn in nghiecircng trong tagravei liệu của bạn sẽ như sau
ldquoEm đứng lecircn gọi mưa vagraveo Hạ từng cơn mưa từng cơn mưa từng cơn mưa mưathigrave thầm dưới chacircn ngagrave Em đứng lecircn mugravea Thu tagraven tạ hagraveng cacircy khocirc cagravenh bơ vơhagraveng cacircy đưa em đi về giọt nắng nhấp nhocircrdquo17
Biacute mật của sự thay đổi nằm ở đacircu Caacutec font trong tagravei liệu chia thagravenh caacutec họ lsquocoacutechacircnrsquo (rmdefault)18 lsquokhocircng chacircnrsquo (sfdefault) lsquođaacutenh maacuteyrsquo (ttdefault) vagrave họdugraveng trong cocircng thức Trong mỗi họ font coacute caacutec thuộc tiacutenh bảng matilde nhập (T5) tecircnhọ (trong viacute dụ ở trecircn lagrave myfontfam) độ đậm nhạt (trung bigravenh m đậm b đậm mở rộngbx) kiểu daacuteng (bigravenh thường n in nghiecircng it chữ hoa nhỏ sc)
Quay trở lại Higravenh 17 tất cả caacutec dograveng sẽ cho biết rằng họ font khocircng chacircn của ta sẽcoacute tecircn myfontfam vagrave những font T5myfontfammn sẽ thay thế bởi T5ugmmn đặcbiệt lagrave những dograveng văn bản in nghiecircng sẽ dugraveng font thực tế T5ugmmit
Tương tự bạn coacute thể thay đổi cho sfdefault hay ttfamily Caacutec lệnh như Declareở trecircn coacute caacutech sử dụng phức tạp vagrave ta chỉ đưa ra đacircy caacutech dugraveng bigravenh dacircn nhất
Trường hợp rất hay xảy ra lagrave ta chỉ muốn thay đổi cho một phần nhỏ trong tagravei liệuViacute dụ muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt hoặc dugraveng đoạn matilde
| Viacute dụ | fontsize10pt1 usefontT5putmit| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
hoặc dugraveng đoạn matilde15httpdownloadviettugorgfile=vntex-samples-20090918zip (bản ruacutet gọn)16httpvntexsfnetfontssamples (từng mẫu riecircng lẻ)17Triacutech từ bagravei haacutet Gọi tecircn bốn mugravea của Trịnh Cocircng Sơn18Được dugraveng mặc định cho caacutec văn bản khi khocircng coacute thiết lập đặc biệt nagraveo khaacutec hay được dugraveng
ngay sau lệnh normalfont Khi định nghĩa ra họ font mới ta coacute thể thay thế lmr bởi bất kỳ họ nagraveokhaacutec thậm chiacute lagrave bởi một họ font khocircng chacircn trong thực tế
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
36] 19
| Viacute dụ | fontsize10pt1 fontfamilyput| fontseriesm fontshapeit| selectfont| muốn chỉ coacute những chữ nagravey thật khaacutec biệt| hoặc dugraveng đoạn matilde
343 vagrave khoacute hơn nữa
Chắc hẳn bạn đang định viết một họ font mới để chia sẻ cho cộng đồng Chuyệnnagravey khocircng viễn tưởng chuacutet nagraveo Hiện tại coacute rất nhiều font mới đẹp nhưng hỗ trợtiếng Việt dagravenh cho chuacuteng chưa coacute hoặc hạn chế Nếu bạn quan tacircm tới typographyfont design vagrave cả hỗ trợ tiếng Việt của font trong TeX bạn sẽ thấy cocircng việc cực kỳhấp dẫn đầy thử thaacutech Hatildey liecircn lạc với Hagraven Thế Thagravenh19 để được hướng dẫn
35 Lược sử Phaacutet triển
VnTeX đatilde trải qua một chặng đường phaacutet triển dagravei kể từ năm 2000 với sự đoacuteng goacutep củanhiều caacute nhacircn Hagraven Thế Thagravenh Nguyễn Đại Quyacute Werner Lemberg Reinhard KotuchaUlrich Dirr Vladimir Volovich Nguyễn Phi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute KhaacutenhHogravea Huỳnh Kỳ Anh
Hiện nay goacutei được phaacutet triển chiacutenh bởi Reinhard Kotucha (maintainer) dưới sự giaacutemsaacutet hoặc hỗ trợ của Hagraven Thế Thagravenh vagrave Werner Lemberg Mặc dugrave VnTeX khaacute hoagraventhiện nhưng coacute rất nhiều hỗ trợ tiếng Việt cho caacutec goacutei khaacutec trong TEX chưa được viếtviacute dụ tablor datetime Caacutec hỗ trợ đoacute khoacute coacute thể được thực hiện bởi những ngườichịu traacutech nhiệm chiacutenh về VnTeX bởi họ khocircng coacute thời gian hoặc thiếu kinh nghiệmđối với những goacutei riecircng lẻ Vigrave thế sẽ coacute nhiều việc dagravenh cho bạn
36 Ghi chuacute
Nguyễn Hữu Điển coacute phaacutet triển một goacutei mang tecircn vntex nhằm sử dụng caacutec true typefont trong pcTeX (nhờ đoacute sử dụng được một số font của Windows) vagrave sau đoacute taacutec giảcố gắng để goacutei của migravenh được sử dụng trong caacutec hệ thống TEX khaacutec Tuy nhiecircn goacuteivntex (Nguyễn Hữu Điển) gacircy nhiều xung đột khocircng chuẩn hoacutea vagrave thậm chiacute gacircy ranhầm lẫn do sử dụng trugraveng tecircn với VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
Bạn được khuyến khiacutech dugraveng VnTeX của Hagraven Thế Thagravenh
19mailtohanthethanhgmailcom
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
20 [42
sect4 by Phan Tacircn PhuacuteSoạn đề thi trắc nghiệm
41 Giới thiệu
Hiện nay coacute goacutei thocircng dụng để hỗ trợ soạn đề trắc nghiệm trong TEX lagrave examdesignvagrave ex-test Lớp examdesign được viết bởi Jason Alexander đatilde được việt hoaacute bởiNguyễn Hữu Điển cho phugrave hợp với higravenh thức soạn đề của Việt Nam Goacutei ex-test đượcviết bởi Trần Anh Tuấn Cả hai đều coacute khả năng tạo ra caacutec đề khaacutec nhau bằng caacutech tựđộng hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi vagrave sinh ra đaacutep aacuten tự động Mỗi phương aacuten coacute ưu điểmvagrave nhược điểm riecircng của noacute Tuỳ vagraveo higravenh thức soạn đề vagrave kinh nghiệm của người soạnmagrave lựa chọn phương aacuten thiacutech hợp
examdesign coacute thể soạn thảo caacutec loại cacircu hỏi trắc nghiệm như nhiều lựa chọn (multiple-choice) gheacutep nối (matching) điền khuyết (fillin) đuacuteng sai (truefalse) Ngoagravei ra cograven coacutethể gom caacutec cacircu hỏi thagravenh caacutec nhoacutem vagrave chỉ hoaacuten vị thứ tự caacutec cacircu hỏi trong nhoacutemTrong khi đoacute phiecircn bản hiện nay của ex-test chỉ cho pheacutep soạn được cacircu hỏi coacute 4lựa chọn coacute thể sinh ra đaacutep aacuten dưới dạng bảng coacute thể sinh ra caacutec matilde đề gồm 3 chữ sốmột caacutech ngẫu nhiecircn
42 Sử dụng examdesign
421 Cagravei đặt
Chuacuteng ta cần coacute 3 file examdesigncls dethisty shortlststy đặt cugraveng thư mụcvới tagravei liệu đề thi Để coacute những tập tin nagravey bạn coacute thể liecircn hệ với taacutec giả hoặc tải ởViệtTUG
422 Viacute dụ
Soạn một file tex với nội dung như ở Higravenh 27 vagrave biecircn dịch Ta sẽ coacute kết quả như Higravenh 18
423 Giải thiacutech caacutec lệnh
usepackagexcolor Cần nạp goacutei nagravey để sử dụng caacutec tuỳ chọn về magraveu của số thứtự cacircu hỏi cũng như magraveu caacutec chứ caacutei đứng trước từng phương aacuten trả lời
Fullpages Nạp lệnh nagravey để lagravem cho caacutec lề trecircn dưới traacutei phải của tagravei liệu hẹp lạiNếu khocircng nạp lệnh nagravey thigrave caacutec lề trocircng coacute vẻ hơi rộng
ContinuousNumbering Nạp lệnh nagravey nếu muốn đaacutenh số thứ tự cacircu hỏi liecircn tục giữacaacutec phần (như lagrave phần nhiều lựa chọn phần điền khuyết) Nếu khocircng coacute lệnhnagravey thigrave mặc định hệ thống sẽ đaacutenh số lại bắt đầu từ 1 cho mỗi phần
ShortKey Lệnh nagravey dugraveng để in ra đaacutep aacuten dưới dạng ngắn (chỉ necircu caacutec phương aacutentrả lời lagrave A hay B C D magrave khocircng in lại cacircu hỏi) Nếu khocircng dugraveng lệnh nagraveytrong phần đaacutep aacuten hệ thống sẽ in ra đầy đủ nội dung cacircu hỏi với trả lời
NumberOfVersionsn Xuất ra n đề thi bằng caacutech hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave hoaacutenvị caacutec đaacutep aacuten trong cugraveng một cacircu hỏi
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
42] 21
CỘNG ĐỒNG SỬ DỤNG TEXDiễn đagraven viettugorg
Đề thử nghiệm(Đề thi 10 cacircu 1 trang)
KIỂM TRA 15 PHUacuteT LẦN 1ĐẠI SỐ 10
Thời gian lagravem bagravei 15 phuacutet
Matilde đề thi 1
I Cacircu gheacutep nối
(a b)
x isin ABx isin A cupB
x isin BAx isin A capB
x isin a b
(a) x isin A hoặc x isin B
(b) x isin B vagrave x 6isin A
(c) x isin A vagrave x isin B
(d) x isin A vagrave x 6isin B
(e) x = a hoặc x = b
(f) x isin R|a lt x lt bII Lựa chọn
Cacircu 1 Cho hai tập hợp M vagrave N khaacutec rỗng vagrave M sub N Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng(A) M capN = N (B) M cupN = M (C) MN = NM (D) M capN = M
III Điền vagraveo chỗ trống
Cacircu 2 Cho hai tập hợp số A = (minusinfin a) B = (b +infin) Điều kiện cần vagrave đủ để A capB = empty lagrave
Cacircu 3 [minus1 1) cap (0 3) =IV Cacircu đuacuteng saiHatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu
Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai
This sentence is not false
Trang 11- Matilde đề thi 1
Higravenh 18 Viacute dụ lớp examdesign Matilde nguồn ở Higravenh 27
SectionPrefixrelax Cần coacute lệnh nagravey để khỏi xuất ra từ section trong phầntiecircu đề của mỗi phần (vigrave ta đang soạn đề bằng tiếng Việt)
tentruong Lệnh nagravey để điền thocircng tin trong phần tựa đề của đề Caacutec lệnh tươngtự tenkhoa loaidethi tenkythi tenmonhoc thoigian
daungoac() Chỉnh dấu ngoặc trước vagrave sau phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi
daungoacOvalbox Dugraveng lệnh nagravey nếu muốn khoanh trograven chữ caacutei đứng trướcphương aacuten trả lời nhưng trước đoacute bạn cần nạp goacutei fancybox
| usepackagefancybox| cornersize36mm
chucauhoiCacircu Dugraveng để tuỳ chọn từ đứng trước số thứ tự mỗi cacircu hỏi
mauchublue Điều chỉnh magraveu của số thứ tự cacircu hỏi vagrave magraveu chữ caacutei đứng trướcmỗi phương aacuten trả lời của từng cacircu hỏi Ở đacircy ta sử dụng caacutec magraveu được địnhnghĩa sẵn trong goacutei xcolor như red green blue pink yellow
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
22 [43
socauhoi10 sotrang1 Bạn cần nhập vagraveo caacutec con số để hiện số cacircu hỏi vagrave sốtrang ở phần đầu của đề thi hệ thống chưa lagravem tự động khacircu nagravey do đoacute bạn cầnbiecircn dịch xem kết quả để biết đề thi của migravenh dagravei bao nhiecircu trang để cung cấpsố trang cho chiacutenh xaacutec
424 Caacutec tuỳ chọn
Ở đacircy ta coacute thể soạn 4 loại cacircu hỏi bao gồm gheacutep nối nhiều lựa chọn điền khuyếtđuacuteng sai Trong phần cacircu hỏi gheacutep nối nếu muốn ta coacute thể soạn đề magrave số phương aacutenở cột becircn traacutei vagrave cột becircn phải coacute thể khocircng bằng nhau bằng caacutech bỏ trống trong haidấu ở mỗi cặp (pair) Ở loại cacircu hỏi nhiều lựa chọn khocircng nhất thiết phải lagrave 4lựa chọn magrave số lựa chọn coacute thể lagrave từ 1 đến 6 trong đoacute coacute thể nhiều hơn 1 phương aacutenđuacuteng Cuối cugraveng ta coacute thể nhoacutem caacutec cacircu hỏi lại với nhau bằng caacutech đặt chuacuteng trongmocirci trường blockCuacute phaacutep để soạn từng loại cacircu hỏi độc giả coacute thể xem trong viacute dụ ở Higravenh 27 Dưới đacircylagrave một số chuacute thiacutech thecircm
title = Tựa đề của mỗi phần
rearrange = yes|no Xaacutec định coacute (khocircng) hoaacuten vị thứ tự cacircu hỏi vagrave thứ tự caacutecphương aacuten trả lời giữa caacutec đề
keycolumns = n Trigravenh bagravey phần đaacutep aacuten dưới dạng n cột
43 Sử dụng ex-test
431 Tiacutenh năng
Tiacutenh năng của ex-test được thể hiện trong Higravenh 19
432 Cagravei đặt
Tải về ex-test vagrave cagravei đặt bigravenh thường trecircn mocirci trường Windows Tiếp theo cần thecircmex-teststy vagraveo hệ thống TEX của bạn nếu khocircng thềm cần coacute tập tin ex-teststycugraveng thư mục với tagravei liệu đề thi
433 Sử dụng
Trước tiecircn bạn cần đọc tagravei liệu hướng hẫn sử dụng ex-testpdf (khoảng 7 trang) tocircikhocircng viết lại chi tiết ở đacircy vigrave taacutec giả Trần Anh Tuấn đatilde hướng dẫn khaacute kĩ Bạn hatildeysoạn một tagravei liệu tex như theo quy ước của taacutec giả trong tagravei liệu hướng dẫn sử dụngBạn cũng necircn mở caacutec file viacute dụ mẫu coacute sẵn để nắm được caacutec quy ước khi soạn đề hoặcđơn giản lagrave lấy luocircn file mẫu coacute sẵn vagrave chỉ cần thay đổi nội dung magrave thocirci Coacute 2 caacutechtrộn đề như sau
a) Cheacutep tập tin vừa soạn vagraveo CProgram FilesEx-Test rồi chạy file Ex-testbat
b) Cheacutep tập tin Ex-testbat trong thư mục CProgram FilesEx-Test vagraveo thư mụcchứa tagravei liệu đề thi đang soạn vagrave chạy chương trigravenh Ex-testbat
Mặc định chương trigravenh sẽ xuất ra file kết quả đatilde trộn lagrave file outpdf
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
43] 23
BỘ GIAacuteO DỤC VAgrave ĐAgraveO TẠO
ĐỀ THAM KHẢO(Đề thi coacute 3 trang)
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG NĂM 2009Mocircn thi TOAacuteN Khối A
Thời gian lagravem bagravei 90 phuacutet
Matilde đề thi 927Họ vagrave tecircn thiacute sinh Số baacuteo danh
Cacircu 1 Cho cotα =12
Giaacute trị của biểu thức B =4 sinα + 5 cosα2 sinα minus 3 cosα
lagrave
A 13 B29
C1
17 D
59
Cacircu 2 Giaacute trị của A =2 cos2 π
8 minus 1
1 + 8 sin2 π8 cos2 π
8
lagrave
A minusradic
32
B minusradic
22
C minusradic
34
Dradic
24
Cacircu 3 Biểu thức pheacutep tiacutenh tiacutech phacircn của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx khi lấy ra khỏi dấu tiacutech phacircn lagrave
A (cos x minus sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π4
B (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π6
C (cos x + sin x)∣∣∣∣π4
π6
minus (cos x + sin x)∣∣∣∣π3
π4
D (cos x minus sin x)∣∣∣∣π3
π6
Cacircu 4 Hagravem số y = x3 minus 3x minus 4 đồng biến trecircn miền nagraveo dưới đacircyA [minus1 1] B R [minus1 1] C R minus1 1 D (minus1 1)
Cacircu 5 Cho C lagrave hằng số tuỳ yacute Caacutec nguyecircn hagravem của hagravem số y =ln x
x x gt 0 coacute dạng
A 2 ln x + C Bln2 x
2 C
ln2 x2
+ C Dln2 x
x2 + C
Cacircu 6 Đường thẳng qua (0 1minus1) vuocircng goacutec vagrave cắt đường thẳng
x + 4y minus 1 = 0x + z = 0 lagrave
A4x + y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 B
4x minus y minus 4z minus 3 = 0x + y + 3z minus 1 = 0
C4x minus y minus 4z minus 3 = 04x + 4y + 3z minus 1 = 0 D Tất cả đều sai
Cacircu 7 Cho đường thẳng (d1) x + 2y minus 1 = 0 vagrave M(1 2) Điểm đối xứng của M qua (d1) lagrave
A (0 2) B (minus35
minus65
) C (1 0) D (15
25
)
Cacircu 8 Cho α =5π6
Giaacute trị của biểu thức cos 3α + 2 cos(π minus 3α) sin2(π
4minus 1 5α
)lagrave
A14
Bradic
32
C2 minus radic3
4 D 0
Cacircu 9 Cho F(2 3) lagrave tiecircu điểm của conic vagrave ∆ x + y minus 1 = 0 lagrave đường chuẩn e =1radic2
lagrave tacircm sai conic đoacute
Phương trigravenh của conic đoacute lagraveA 3x2 + 3y2 minus 14x minus 22y minus 2xy + 51 = 0 B 3x2 + 3y2 minus 18x minus 26y minus 2xy + 51 = 0C 3x2 + 3y2 + 14x + 22y + 2xy minus 51 = 0 D 3x2 + 3y2 + 12x + 26y + 2xy minus 51 = 0
Cacircu 10 Phương trigravenh đường thẳng qua (1 2minus1) vagrave song song với đường thẳng
x + y minus z + 3 = 02x minus y + 5z minus 4 = 0 lagrave
Ax minus 1
4=
y minus 2minus7
=z minus 1minus3
B7x + 4y minus 15 = 03y minus 7z minus 13 = 0
Cx = 1 + 4t
y = 2 minus 7tz = minus1 minus 3t
D Tất cả đều đuacuteng
Cacircu 11 Cho parabol (P) y2 = 4x Tiếp tuyến với parabol (P) tại (1minus2) lagrave
Trang 13 - Matilde đề thi 927
Cacircu 28 Cho hagravem số y = x3 minus 3x + 2 minus m Đồ thị hagravem số cắt trục hoagravenh tại 3 điểm phacircn biệt khiA 0 le m le 4 B m lt 0 C m gt 4 D 0 lt m lt 4
Cacircu 29 Cho hagravem số y = (m2 minus 1)x3
3+ (m + 1)x2 + 3x + 5 Để hagravem số đồng biến trecircn R thigrave giaacute trị của m lagrave
A m le minus1 B m = plusmn1 C m ge 2 D[
m le minus1m ge 2
Cacircu 30 Phương trigravenh tiếp tuyến với đồ thị (C) y = x3 minus 3x minus 4 đi qua điểm (minus1minus2) lagrave
A y = minus2 y = minus94
x +174
B y = minus2 9x + 4y + 17 = 0
C y = minus2 x = minus1 D y = minus2 vagrave y = minus94
x +174
y =92
x +172
Cacircu 31 Trong caacutec cặp veacutec tơ sau cặp veacutec tơ nagraveo coacute phương vuocircng goacutec với nhauA (1 3) vagrave (2minus1) B (3 2) vagrave (minus4 1) C (0 2) vagrave (minus2 1) D (0minus1) vagrave (3 0)
Cacircu 32 Trong trường coacute 8 đội boacuteng đaacute Trường muốn cho caacutec đội thi đấu giao hữu sao cho đội nagraveo cũng đượcđấu một trận với đội cograven lại Số trận đấu phải tổ chức lagrave
A 56 B 28 C 14 D 32
Cacircu 33 Baacuten kiacutenh đường trograven coacute phương trigravenh
x2 + y2 + z2 minus 2x minus 2y minus 2z minus 22 = 03x minus 2y minus 6z + 14 = 0 lagrave
A r = 4 B r = 2 C r = 3 D Tất cả đều sai
Cacircu 34 Một nguyecircn hagravem của hagravem số y = 2 sin x cos 3x + x lagrave
A minus14
sin 4x +12
sin 2x +x2
2 B minus1
4sin 4x +
12
sin 2x +x2
2+ 5
C minus14
cos 4x +12
cos 2x +x2
2+ 3 D
14
cos 4x minus 12
cos 2x +x2
2
Cacircu 35 Cho A = 0 1 2 3 4 5 6 Số caacutec số chẵn coacute 4 chữ số đocirci một khaacutec nhau được lập từ A lagraveA 420 B 400 C 360 D 15
Cacircu 36 Đồ thị hagravem số y =x2 minus 3x + 1
x minus 2coacute caacutec tiệm cận sau
A y = 2 vagrave y = x minus 1 B x = 2 vagrave y = minusx + 1 C y = x minus 1 vagrave x = 2 D x = 2 vagrave y = x + 1
Cacircu 37 Để tiacutenh I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx một học sinh đatilde thực hiện caacutec bước sau
Bước 1 I =
π3intπ6
radicsin2 x + cos2x minus 2 sin x cos xdx Bước 2 I =
π3intπ6
radic(sin x minus cos x)2dx
Bước 3 I =
π3intπ6
(sin x minus cos x)dx Bước 4 I =
π3intπ6
sin xdx minusπ3intπ6
cos xdx
Bước 5 I = cos x∣∣∣∣π3
π6
+ sin x∣∣∣∣π3
π6
Caacutec bước biến đổi sai so với bước ngay trecircn noacute lagraveA bước 2 vagrave 3 B bước 2 vagrave 4 C bước 3 vagrave 5 D bước 3 vagrave 4
Cacircu 38 Cho đồ thị (L) y =x2 + mx minus 1
x minus 1vagrave đường thẳng d y = mx + 2 (L) cắt d tại 2 điểm phacircn biệt khi
A[
m lt 0m ge 1 B
[m le 0m gt 1 C
[m lt 0m gt 1 D
[m le 0m ge 1
Cacircu 39 Kết quả của I =
π3intπ6
radic1 minus sin 2xdx lagrave
A2radic
2 minus 1 +radic
32
B 2radic
2 minus 1 minus radic3 C 0 D 2radic
2 + 1 +radic
3
Cacircu 40 Hệ số của số hạng khocircng chứa x trong khai triển (12radic
x +23radic
x)10 lagrave
A Khocircng coacute B 840 C 210 D 120
- - - - - - - - - - HẾT- - - - - - - - - -
Trang 33 - Matilde đề thi 927
ĐAacuteP AacuteN
Cacircu số Matilde đề thi927 416 522
1 A C C2 D B C3 C D C4 B B A5 C B D6 C B D7 B C B8 D D C9 A D D10 B D A11 A B B12 C A C13 D C A14 B D A15 B C D16 C B D17 D D A18 B C A19 C B D20 C B A21 B A B22 D D C23 A A C24 B C B25 D C C26 A D D27 D D B28 D C D29 D A C30 B C D31 D D C32 B C A33 D A A34 C C A35 A D C36 C A A37 C A C38 C C B39 B A A40 B B C
Trang 11
Higravenh 19 ex-test Tiacutenh năng
434 Mẹo nhỏ
Theo như caacutech lập trigravenh trong file Ex-testbat thigrave quaacute trigravenh trộn đề sẽ thực hiệnbiecircn dịch thocircng qua caacutec bước tex -gtdvi -gtps -gtpdf Trong trường hợp coacute chegraven higravenh(chẳng hạn chegraven higravenh dạng file PDF) magrave biecircn dịch qua caacutec cocircng đoạn trung gian nhưtrecircn khocircng chạy được thigrave bạn coacute thể chỉnh sửa file Ex-testbat để chương trigravenh trộn đềbiecircn dịch thẳng tex -gtpdf Ta coacute thể chỉnh sửa caacutec dograveng lệnh trong nagravey bằng Notepadhoặc bằng chiacutenh trigravenh soạn thảo tex của bạn
Trong khi trộn đề coacute xuất ra file outtex Ta coacute thể chỉnh sửa tiecircu đề của đề thi canhlề lần cuối vagrave biecircn dịch file nagravey để được định dạng đề như yacute muốn trước khi in
Muốn hiển thị số trang số cacircu matilde đề ở đacircu thigrave ta coacute thể sử dụng tương ứng caacutec lệnhsotrang socau made
Một lời khuyecircn cuối cugraveng lagrave bạn necircn thực hiện thử trộn đề thật nhiều lần để coacute kinhnghiệm sử dụng noacute
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
24 [44
44 Lời kết
Một caacutech chủ quan tocirci coacute nhận xeacutet khocircng coacute phương aacuten nagraveo lagrave tốt hơn phương aacuten nagraveoTugravey vagraveo mục điacutech của mỗi người magrave lựa chọn phương aacuten cho phugrave hợp
Dugrave đatilde coacute cố gắng nhưng chắc chắn tagravei liệu nagravey chưa thể lagrave một hướng dẫn hoagraven chỉnhĐộc giả trong luacutec đọc vagrave tự magravey mograve theo hướng dẫn nagravey coacute thể tự thực hiện một caacutechsuocircn sẻ hoặc cũng coacute thể gặp rắc rối Luacutec đoacute hatildey liecircn lạc với taacutec giả bagravei hoặc necircu cacircuhỏi ở ViệtTUG để được hướng dẫn Hatildey mạnh dạn đặt cacircu hỏi
Tagravei liệu nagravey như một moacuten quagrave tặng caacutec thagravenh viecircn tham dự buổi họp mặt offline lầnthứ hai năm 2009 vagrave tặng tất cả những người đam mecirc TEX
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
52] 25
sect5 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute bagravei tập
51 Đặt vấn đề
Higravenh 20 Bagravei tập vagrave bagravei kiểm tra
Giaacuteo viecircn thường coacute kho bagravei tập gồm caacutec bagravei tập do migravenh saacuteng tạo necircn hoặc sưu tầmNhững bagravei tập nagravey được sử dụng như một phần của giaacuteo aacuten (bagravei tập về nhagrave) hoặcđược dugraveng trong bagravei kiểm tra thi học kỳ hoặc cocircng taacutec khaacutec (dạy thecircm ocircn thi )Khi sử dụng kho bagravei tập nagravey coacute một số tigravenh huống sau
a) Một bagravei tập được sử dụng ở nhiều bagravei kiểm tra (hoặc đề thi) khaacutec nhau Khi đoacutegiaacuteo viecircn phải đaacutenh vi tiacutenh lại từ đầu hoặc thực hiện sao cheacutep từ tagravei liệu sẵn coacute
b) Sắp xếp lại caacutec bagravei tập trong đề thi theo thứ tự hợp lyacute (từ dễ đến khoacute chẳng hạn)Nếu đatilde đaacutenh maacutey vi tiacutenh một tagravei liệu ocircn thi giờ muốn sắp xếp lại thigrave caacutech phổbiến nhất lagrave sao cheacutep cắt daacuten Trong trường hợp yacute đồ của tagravei liệu chưa rotilde ragraveng thigraveviệc nagravey phải tiến hagravenh nhiều lần vagrave mất thời gian
Nhược điểm của caacutec phương aacuten sao cheacutep ở trecircn lagrave lagravem tăng sai soacutet mất thời gian đểchỉnh sửa một bagravei tập xuất hiện ở nhiều đề thi khaacutec nhau Vấn đề cagraveng khoacute giải quyếtkhi cugraveng với bagravei tập lagrave caacutec đaacutep aacuten hướng dẫn giải bởi vigrave sự di chuyển thứ tự của đềbagravei dẫn tới sự di chuyển tương ứng của đaacutep aacuten vagrave thường thigrave vị triacute của đaacutep aacuten vagrave đềbagravei ở caacutech xa nhau
Theo Higravenh 20 mocirc higravenh của caacutech quản lyacute nagravey tập trung vagraveo kết quả thay vigrave kho dữliệu Caacutec bagravei tập được lưu ở những bagravei kiểm tra khaacutec nhau sinh ra hiện tượng trugravenglặp khoacute cập nhật vagrave khoacute tigravem kiếm Caacutech quản lyacute tốt phải hướng đến đơn vị nhỏ nhấtlagrave bagravei tập (vagrave đaacutep aacuten) khi tạo đề thi ta dugraveng caacutec lệnh thiacutech hợp để lấy bagravei tập từ kho
Phần dưới đacircy của bagravei viết giới thiệu SQLTeX (sơ lược) vagrave goacutei ktv-texdata để giảiquyết vấn đề đặt ra ở trecircn Mặc dugrave ktv-texdata chưa phải lagrave giải phaacutep tối ưu nhưngđơn giản vagrave lagrave gợi yacute cho việc phaacutet triển caacutec goacutei sau nagravey
52 SQLTeX
SQLTeX thực tế dugraveng cho caacutec mục điacutech tổng quaacutet hơn vấn đề necircu trong bagravei viết nagraveyMocirc higravenh hoạt động của SQLTeX được minh họa ở Higravenh 21 theo đoacute
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
26 [52
Higravenh 21 Mocirc higravenh hoạt động của SQLTeX
a) Cơ sở dữ liệu (SQL database) lagrave nơi lưu trữ dữ liệu bất kỳ
b) Trong tagravei liệu TeX sẽ chứa cacircu lệnh truy vấn dữ liệu Một viacute dụ về cacircu lệnh nagraveynhư sau
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| sqlrowSELECT usernameemail FROM users WHERE activated = 1| cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
(liệt kecirc caacutec nickname đatilde được kiacutech hoạt trong bảng users của ViệtTUG)
c) Trước khi biecircn dịch tagravei liệu TEX ta sẽ thocircng qua trigravenh dịch của SQLTeX để thay thếcaacutec cacircu lệnh truy vấn ở trecircn bởi kết quả vagrave cuối cugraveng tạo ra một tập tin TeX mớiTrong viacute dụ trecircn ta sẽ được tập tin TEX magrave đoạn matilde ở trecircn trở thagravenh
| Caacutech thagravenh viecircn của ViệtTUG hiện nay lagrave| viettug viettuggmailcom| corrolla xkyanhgmailcom| tanphu phantanphugmailcom| phuoclh lamhuuphuocgmailcom| | cacircu lệnh trecircn sẽ được thay thế bởi kết quả truy vấn
d) Tiếp theo dugraveng TEX để biecircn dịch tập tin mới tạo thagravenh
So với với caacutech thocircng thường (neacutet đứt trong Higravenh 21) việc sử dụng SQLTeX coacute vẻ phứctạp vagrave theo kinh nghiệm tại diễn đagraven ViệtTUG chưa coacute thagravenh viecircn nagraveo sử dụng mocirchigravenh tiền xử lyacute như của SQLTeX
Cơ sở dữ liệu (MySQL database) coacute thể lưu trữ dữ liệu bất kỳ noacutei riecircng lagrave coacute thể caacutecbagravei tập như đơn vị Theo caacutech nagravey mọi bagravei tập sẽ khocircng được lưu trực tiếp vagraveo tập tin
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
53] 27
TEX magrave được lưu vagraveo hệ thống riecircng vagrave mỗi bagravei tập được đặt tecircn để tiện cho việc tigravemkiếm Mỗi khi tạo một đề thi bagravei kiểm tra người dugraveng sẽ dugraveng caacutec cacircu lệnh truy vấncủa SQLTeX để lấy được đuacuteng bagravei tập migravenh cần
Do hỗ trợ tuyệt vời của MySQL vagrave SQLTeX coacute rất nhiều ứng dụng coacute thể phaacutet triển đểquản lyacute bagravei tập kể cả việc quản lyacute qua dịch vụ web Tuy nhiecircn trở ngại duy nhất lagraveSQLTeX hầu như chỉ dagravenh cho người phaacutet triển ứng dụng lập trigravenh viecircn vagrave những ngườidugraveng thocircng thạo MySQL cugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute trong TEX
53 Goacutei ktv-texdata
Higravenh 22 Mocirc higravenh hoạt động của ktv-texdata
Goacutei ktv-texdata được Kỳ Anh viết vagraveo năm 2002 vagrave đatilde được ứng dụng để ra đề thituyển sinh mocircn Toaacuten của trường Đại học Quảng Nam vagraveo caacutec năm 2004 2005 2006 vagrave2007 Mocirc higravenh hoạt động của goacutei cho ở Higravenh 22 Theo đoacute caacutec bagravei tập được lưu trongmột tập tin TEX đặc biệt vagrave trong tagravei liệu đang soạn ta dugraveng caacutech lệnh cung cấp bởiktv-texdata để lấy ra bagravei tập cần thiết Khocircng như caacutech tiếp cận của SQLTeX ta chỉcần biecircn dịch trực tiếp tagravei liệu đang soạn magrave khocircng cần đến tiền xử lyacute Ta xeacutet viacute dụnhư sau đacircy gồm coacute hai tập tin libtex vagrave maintex
531 Thư viện libtex
Để đơn giản ta tạo một thư viện hay kho chỉ gồm ba bagravei tập như sau
| bxx[2 điểm]zzpt1| Giải phương trigravenh $sin(pi x)-2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt2| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)+sin(pi x+4) =0$| exx| bxx[2 điểm]zzpt3| Giải phương trigravenh $sin(pi x)+2xsin(pi x+2)-sin(pi x+4) =0$| exx| endinput
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
28 [54
532 Tagravei liệu maintex
Tagravei liệu chiacutenh sẽ nạp goacutei ktv-texdata vagrave lấy caacutec bagravei tập theo một thứ tự đặc biệt lagravebagravei zzpt3 zzpt2 vagrave zzpt1 (hatildey để yacute thứ tự caacutec bagravei tập trong libtex)
| documentclassarticle| usepackage[utf8]vietnam| usepackagektv-texdatantheorem| newtheoremexCacircu| begindocument| xlib lib xenv(ex)| xspeczzpt3zzpt2zzpt1| nếu dugraveng xget thigrave thứ tự sẽ như trong lsquolibtexlsquo| vagrave theo sau lxget phải lagrave xopenlib| enddocument
533 Kết quả biecircn dịch
Sau khi biecircn dịch tagravei liệu maintex (với điều kiện tập tin libtex ở cugraveng thư mục vớimaintex) ta được kết quả như ở Higravenh 23 Tecircn của caacutec bagravei tập được cho ở becircn phải đểtiện theo dotildei vagrave chuacuteng coacute thể được tắt đi nhờ lệnh thiacutech hợp Để yacute rằng caacutec nhatilden đượcbắt đầu bằng ex lagrave tecircn của mocirci trường coacute thể thay đổi bằng lệnh xenv
Higravenh 23 Kết quả biecircn dịch maintex
534 Lệnh của ktv-texdata
Dưới đacircy lagrave một số lệnh của goacutei cugraveng với giải thiacutech ngắn gọn Mocirc tả chi tiết củagoacutei được tigravem thấy trong tagravei liệu tiếng Anh20 của goacutei tại CTAN Lưu yacute lagrave caacutec lệnhxget xgetallbut xkill xkillallbut đều chấp nhận tham số bổ sung cho pheacutepxaacutec định mocirci trường (Viacute dụ xget(baitap)abc để chỉ mocirci trường sẽ dugraveng lagravebaitap) Khi khocircng dugraveng tham số bổ sung bạn chỉ ra mocirci trường bằng lệnh viacute dụxenv(baitap)
54 Kết luận
Quản lyacute bagravei tập lagrave một yacute tưởng tốt tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cocircng việc củabất kỳ giaacuteo viecircn nagraveo SQLTeX lagrave giải phaacutep khả thi nhưng đogravei hỏi rất nhiều cố gắng vagravekỹ thuật vagrave việc hoagraven thiện giải phaacutep thacircn thiện dựa trecircn SQLTeX đang chờ bạn trongkhi đoacute ktv-texdata lagrave caacutech tiếp cận đơn giản nhanh choacuteng vagrave thiacutech hợp cho nhữngthư viện khocircng quaacute lớn
20Tagravei liệu của ktv-texdata được viết bằng một thứ tiếng Anh rất khủng khiếp 8=)
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
55] 29
Lệnh Yacute nghĩa Ghi chuacutexlib filename Xaacutec định thư viện
xenv(environment ) Tecircn mocirci trườngxgeta-bc Lấy a bỏ b lấy c
xgetall Lấy mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxgetallbuta-bc Lấy mọi bagravei trừ ac Vẫn lấy b vigrave dấu phủ địnhxkill+a+b-c Bỏ a bỏ b lấy c Lấy c lagrave do -c
xkillall Bỏ qua mọi bagravei tập Coacute iacutech khi kiểm tra thư việnxkillallbuta-bc Bỏ mọi bagravei trừ ac Vẫn bỏ b vigrave but-b = b
xspeccba Lấy cba (coacute thứ tự) Khocircng dugraveng với xopenlibxopenlib Nạp thư viện Khocircng dugraveng với xspec
Bảng 8 Vagravei lệnh của goacutei ktv-texdata
55 Tham khảo
(2007) SQLTeX CTANsupportSQLTeX(2003) ktv-texdata CTANmacroslatexcontribktv-texdata
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
30 [61
sect6 by Huỳnh Kỳ AnhQuản lyacute phiecircn bản
61 Đặt vấn đề
Bạn lagrave giaacuteo viecircn Toaacuten vagrave lagrave người yecircu thiacutech TEX Thaacuteng 8 năm 2009 bạn nhận nhiệmsở vagrave bắt đầu soạn giaacuteo aacuten đầu tiecircn của migravenh cho caacutec học sinh lớp 12 Một năm họctrocirci qua với nhiều vất vả biến động vagrave để bắt đầu cho năm học 2010 bạn lại mở giaacuteocũ đầu biecircn tập lại cho phugrave hợp với chương trigravenh mới
Bacircy giờ bạn đang ở thaacuteng 7 năm 2010 trong căn phograveng noacuteng bức đối diện với chiếcmaacutey tiacutenh xaacutech tay đang hiển thị matilde nguồn TEX vocirc cugraveng rối rắm của giaacuteo aacuten Caacutei gigraveđacircy nhỉ sao nhiều $ quaacute nhiều cocircng thức quaacute Thế nagravey thigrave chỉnh sửa mất cocircng lắmđacircy Thật lagrave phiền phức năm nay phải bỏ đi chương tiacutech phacircn Thế lagrave cocircng biecircn soạnvagrave gotilde matilde nguồn năm ngoaacutei cho chương nagravey đi toong Lỡ đến năm 2011 người ta lại yecircucầu tiacutech phacircn thigrave sao nhỉ21
Kể cacircu chuyện phần nhiều viễn tưởng như trecircn để giuacutep bạn thấy được một điều rằngngười soạn tagravei liệu TEX phải nacircng niu vagrave trau chuốt matilde nguồn của tagravei liệu Do sự phứctạp của TEX sau một thời gian bạn sẽ nhận ra rằng đocirci khi bạn khocircng thể hiểu đượcchiacutenh xaacutec hoặc mau choacuteng matilde nguồn của chiacutenh bạn trước đacircy coacute trường hợp khi mộttagravei liệu được dugraveng nhiều lần tagravei liệu đoacute sẽ trải qua một quaacute trigravenh sửa đổi bổ sungphức tạp khocircng thể nagraveo ghi nhớ được
Bagravei toaacuten đặt ra lagravem thế nagraveo để quản lyacute quaacute trigravenh phaacutet triển (phiecircn bản) của tagravei liệuPhương aacuten thocirc sơ nhất lagrave ghi chuacute vagraveo trong tagravei liệu nhưng caacutech nagravey khocircng hiệu quảđối với tagravei liệu coacute nhiều trang
Bagravei toaacuten quản lyacute phiecircn bản đatilde được giải quyết hoagraven toagraven trong giới lập trigravenh nhờ caacutechệ thống như cvs subversion git Bạn coacute thể ngạc nhiecircn tại sao phải quan tacircmđến một cocircng cụ đao to buacutea lớn như thế bởi bạn chưa vagrave sẽ khocircng bao giờ lagrave lập trigravenhviecircn Thật sự thao taacutec với matilde nguồn TEX cũng tương tự thao taacutec của caacutec lập trigravenhviecircn trong ngocircn ngữ của họ Đối với người mới bắt đầu mọi thứ coacute thể gacircy rắc rốiquaacute nhiều yếu tố kỹ thuật nhưng bugrave lại bạn sẽ coacute được giải phaacutep tuyệt vời để quảnlyacute hầu như mọi thứ chưa kể một hệ quả lagrave sao lưu được tagravei liệu22
Bagravei viết nagravey giới thiệu hai trong số caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản phổ biến trecircn thếgiới với những yacute niệm cơ bản vừa đủ để bạn coacute thể tự chọn cho migravenh giải phaacutep thiacutechhợp Phần giới thiệu hơi dagravei dograveng so với những nội dung tiếp theo bởi vigrave một lẽ rằngthuyết phục bạn dugraveng cocircng cụ mới lagrave điều khocircng dễ dagraveng
21Một số bạn nhanh triacute sẽ nghĩ ngay ra caacutech sao cheacutep tagravei liệu cũ thagravenh một bản mới vagrave bắt đầuxoacutea đi chương tiacutech phacircn trong bản sao cheacutep Rotilde ragraveng việc sửa lỗi cập nhật yacute tưởng mới khocircng thểthực hiện trecircn matilde nguồn cũ Sau 10 năm dạy học thigrave số bản sao cheacutep của bạn coacute thể lecircn đến cả trăm(vigrave coacute nhiều giaacuteo aacuten) Ai coacute thể quản lyacute con số đoacute
22Hatildey nhớ rằng rất nhiều bạn chỉ coacute mỗi một phiecircn bản của tagravei liệu trecircn USB vagrave mọi chuyện tiếp tụcbigravenh thường cho đến khi USB bị thất lạc Nhacircn tiện đừng tin vagraveo USB của bạn nhất lagrave caacutec sản phẩmrẻ tiền từ Trung Quốc
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
62] 31
62 Hệ thống quản lyacute phiecircn bản
621 Repository
Để lưu trữ quaacute trigravenh phaacutet triển của tagravei liệu coacute thể higravenh dung ta phải lưu trữ bản gốccủa tagravei liệu tất cả caacutec phiecircn bản cugraveng với thời gian vagrave chuacute thiacutech của noacute Viacute dụ với tậptin abctex
| abctex bản 0 ngagravey 1082009 tạo bởi An| abctex bản 1 ngagravey 1092009 thecircm chương 3 bởi Nga| abctex bản 2 ngagravey 1122010 chỉnh lỗi chiacutenh tả bởi Uyecircn| | abctex hocircm nay bạn đang chỉnh sửa bản nagravey
Tất cả những thocircng tin liecircn quan tới tập tin abctex như trecircn sẽ được lưu trữ tại mộtnơi gọi lagrave kho thuật ngữ tiếng Anh được giới lập trigravenh dugraveng lagrave repository23 Repo đượcquản lyacute bởi hệ thống coacute định dạng phức tạp tuacircn theo caacutec tiecircu chuẩn của hệ thốngquản lyacute phiecircn bản đang sử dụngThực tế bạn iacutet coacute cơ hội lagravem việc trực tiếp với repo mặc dugrave trecircn maacutey tiacutenh noacute coacute thểđược bố triacute như một thư mục bất kỳ với rất nhiều tập tin becircn trong Nhờ tiacutenh độc lậpcủa repository như vậy bạn luocircn coacute sẵn một bản dự phograveng cho caacutec tagravei liệu của migravenhRotilde ragraveng điều nagravey rất coacute lợi so với việc ghi mọi chuacute thiacutech sửa đổi vagraveo tập tin duy nhất
622 Check-in Check-out
Higravenh dung sơ bộ rằng repository lagrave nơi độc lập lưu trữ tất cả một caacutech biacute mật Vậythigrave việc thay đổi tagravei liệu sẽ tiến hagravenh trecircn tập tin nagraveo Hatildey để yacute mocirc tả của tập tinabctex ở trecircn Dograveng cuối cugraveng khaacutec lạ so với caacutec dograveng trước đoacute Ta giải thiacutech điềunagravey như sau
a) Một khi repository đatilde được tạo ra bằng cocircng cụ thiacutech hợp bạn sẽ lưu vagraveorepository phiecircn bản đầu tiecircn của tagravei liệu Sau khi lưu phiecircn bản đầu tiecircn đoacutesẽ được cố định vagrave bạn khocircng thể tiến hagravenh bất kỳ thay đổi nagraveo nữa24
b) Bacircy giờ muốn thực hiện chỉnh sửa phiecircn bản 0 bạn phải tạo một bản sao của phiecircnbản 0 Cocircng việc nagravey được gọi lagrave check-out25 Bản sao magrave bạn vừa tạo ra sẽ khocircng ởngay trong repository26 magrave ở trong thư mục lagravem việc của bạn Bạn sẽ thực hiệnthay đổi tugravey thiacutech cho bản sao đoacute
c) Một khi bạn cảm thấy việc thay đổi trecircn bản sao đủ nhiều để cần ghi chuacute lại vagrave tạonecircn phiecircn bản mới bạn sẽ thực hiện check-in hay commit Sau thao taacutec nagravey mộtphiecircn bản được tạo ra vagrave cố định trong repository cugraveng với caacutec chuacute thiacutech bigravenhluận thời gian vagrave taacutec giả thay đổi
d) Sau đoacute bạn coacute thể tiếp tục thay đổi trecircn bản sao đang coacute hoặc tạo bản sao của caacutecphiecircn bản khaacutec của tập tin đatilde được lưu trữ trong repository vagrave quay lại gần nhưlagrave bước đầu tiecircn ở trecircn
Minh họa được cho ở Higravenh 2423Ngoagravei nghĩa lagrave chỗ chứa repository cograven coacute nghĩa lagrave người được kyacute thaacutec tacircm sự điều biacute mật24Nếu ngược lại sẽ chẳng cograven yacute nghĩa gigrave nữa khi ta noacutei phiecircn bản 0 của tagravei liệu25Hiểu một caacutech chiacutenh xaacutec thigrave check-out khocircng hoagraven toagraven lagrave tạo bản sao26Điều nagravey cũng coacute nghĩa lagrave chỉ coacute caacutec phiecircn bản thật sự mới được lưu trong repository
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
32 [62
Higravenh 24 Repository Check-in Check-out
623 Phacircn taacuten Tập trung
Về nguyecircn tắc caacutec hệ thống quản lyacute phiecircn bản hoạt động như đatilde trigravenh bagravey ở mụctrước Tuy nhiecircn mỗi hệ thống coacute những đặc điểm riecircng Ta sẽ đề cập tới đacircy hệ thốngtập trung (svn) vagrave hệ thống phacircn taacuten (git)
Đối với hệ thống tập trung repository vagrave thư mục lagravem việc (nơi lưu trữ caacutec bảnsao) hoagraven toagraven taacutech biệt Khi đoacute repository coacute thể lưu trữ rất nhiều tập tin đơn vịkhaacutec nhau trong khi thư mục lagravem việc coacute thể lưu một phần của repository Theomocirc higravenh nagravey repository coacute thể được lưu ở một vagrave chỉ một maacutey tiacutenh cograven caacutec bảnsao coacute thể lưu ở những maacutey tiacutenh khaacutec Điều đặc biệt lagrave thư mục lagravem việc (bản sao)khocircng thể đồng nhất với repository
Với hệ thống phacircn taacuten repository vagrave thư mục lagravem việc được bố triacute hợp lyacute coacute thể noacuteilagrave trong cugraveng một thư mục mẹ Repository cũng coacute thể được lưu ở một maacutey tiacutenh vagravenhacircn bản được lưu ở maacutey tiacutenh khaacutec Tuy nhiecircn do thiết kế đặc biệt thư mục lagravem việc(bản sao) khocircng chỉ chứa bản sao của tagravei liệu magrave cograven chứa cả bản sao của repositoryNếu quy định một repository lagravem gốc thigrave mọi nhacircn bản của noacute cũng coacute thể trở thagravenhrepository gốc với điều kiện thiacutech hợp Ưu điểm dễ thấy của caacutech lagravem nagravey lagrave việc saolưu dữ liệu tốt hơn mocirc higravenh tập trung
Cacircu hỏi đặt ra lagrave dugraveng hệ thống nagraveo lagrave thiacutech hợp Coacute rất nhiều cacircu trả lời magrave bạncoacute thể tigravem trecircn mạng Theo yacute kiến của taacutec giả git thiacutech hợp với mocirci trường lagravem việcnhoacutem đồng đẳng dễ di chuyển (do coacute thể mang toagraven bộ repository vagrave bản sao quađĩa cứng khaacutec rất dễ dagraveng) trong khi đoacute svn yecircu cầu một repository chung vagrave dođoacute bạn phải coacute caacutei nhigraven tổng thể ngay từ ban đầu chưa kể nhiều phiền phức phaacutet sinhmỗi khi chuyển thư mục của repository Bản thacircn taacutec giả dugraveng cả svn (cho dự aacuten lớnhoặc nhiều dự aacuten gộp chung) lẫn git (cho caacutec dự aacuten nhỏ)Trecircn thế giới coacute rất nhiềuviệc chuyển đổi từ cvs sang svn hay từ svn sang git tuy nhiecircn lyacute do của những việcchuyển đổi nagravey đa dạng ngoagravei phạm vi bagravei viết nagravey
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
62] 33
624 Thao taacutec nacircng cao
Phần nagravey sẽ được trigravenh bagravey (sơ lược) trong phần diễn thuyết của taacutec giả
625 Bắt đầu thế nagraveo Lưu yacute
Bạn coacute thể bắt đầu với git hoặc svn theo trigravenh tự sau
a) Lựa chọn hệ thống Lời khuyecircn lagrave hệ tập trung svn
b) Người dugraveng Windows coacute thể tải về caacutec cocircng cụ đồ họa thacircn thiện trực quan từtrang chủ của hệ thống Nếu lagrave người dugraveng nix hatildey cagravei cocircng cụ dograveng lệnh vagrave mộtsố iacutet cocircng cụ đồ họa keacutem thacircn thiện hơn Toagraven bộ caacutec thao taacutec với repository coacutethể được thực hiện với cocircng cụ đồ họa đatilde tải về
c) Xaacutec định tecircn của dự aacuten (dự aacuten coacute thể gồm nhiều dự aacuten con) Viacute dụ lagrave GIANG_DAY
d) Tạo repository coacute tecircn lagrave GIANG_DAY bằng cocircng cụ đatilde chọn
e) Tạo dự aacuten trong repository bằng caacutech import dữ liệu
f) Chọn thư mục lagravem việc gọi lagrave ABCDIR thực hiện check-out dự aacuten ra khỏi repository
g) Biecircn soạn tagravei liệu trong ABCDIR Coacute thể thecircm bớt tạo thư mục mới trong ABCDIR
h) Thecircm caacutec tập tin (chỉ caacutec tập tin cần thiết) của thư mục ABCDIR vagraveo repository(thao taacutec check-in) Điều nagravey lagrave thật sự cần thiết vigrave những thay đổi chỉ được lưutrữ một khi chuacuteng được ghi nhớ trong repository
i) Tiếp tục soạn thảo trong ABCDIR vagrave check-in (commit) mỗi khi cảm thấy sự thayđổi lagrave vừa đủ để lưu lại Khi bạn muốn sao lưu thigrave cũng necircn commit
Sau đacircy lagrave một số lưu yacute
a) Trong thư mục lagravem việc sẽ coacute caacutec thư mục đặc biệt như git vagrave svn Những thưmục nagravey coacute tecircn bắt đầu bằng dấu chấm () lagrave nơi lưu trữ nhiều thocircng tin cần thiếtĐừng xoacutea chuacuteng nheacute Cũng đừng bao giờ can thiệp trực tiếp vagraveo repository
b) Sau khi một tập tin được commit bạn coacute thể theo dotildei caacutec phiecircn bản của noacute vagrave coacutethể lấy ra bất kỳ phiecircn bản nagraveo để sử dụng
c) Coacute thể lưu caacutec tập tin nhị phacircn vagraveo repository Khi đoacute việc chuacute thiacutech rất quantrọng Hatildey so saacutenh với hỗ trợ edit notes khi biecircn soạn tagravei liệu của microsoft word
d) Nếu lỡ tay xoacutea một tập tin trong thư mục lagravem việc bạn đừng quaacute hoảng hốt Bạnluocircn coacute cơ hội phục hồi lại tập tin đoacute từ repository mặc dugrave kết quả khocircng được100 một khi bạn đatilde coacute vagravei thay đổi trecircn tập tin đatilde xoacutea
e) Coacute thể so saacutenh sự khaacutec nhau giữa caacutec phiecircn bản của tagravei liệu
f) Bạn coacute thể export ra một bản sao chứa phiecircn bản cuối cugraveng (phiecircn bản lớn nhất)trong repository để đem phacircn phối cho bạn begrave Khaacutec với check-out thao taacutecexport sẽ chỉ chứa caacutec tập tin của dự aacuten khocircng coacute thecircm thư mục git svn
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
34 [65
63 Goacutei cocircng cụ trong TEX
Một số goacutei LATEX hỗ trợ cho việc quản lyacute phiecircn bản Bạn coacute thể tigravem trecircn CTAN khi cầnbởi việc trigravenh bagravey chuacuteng ở đacircy sẽ lagravem loatildeng bagravei viết vagrave bởi vigrave bạn coacute thể chưa bao giờdugraveng tới cvs svn hay git )
64 Kết luận
Yacute tưởng sử dụng caacutec cocircng cụ của thế giới lập trigravenh vagraveo cocircng việc biecircn soạn vagrave lưu trữtagravei liệu TEX coacute vẻ điecircn rồ nhưng noacute thật sự hữu dụng đối với những ai phải thườngxuyecircn lagravem việc với TEX hoặc phải lagravem việc với khối lượng lớn matilde nguồn TEX Vagrave noacutecũng thật sự coacute iacutech cho những ai coacute tầm nhigraven khocircng quaacute ngắn ngủi )
65 Tham khảo
Git home page httpgit-scmcomGit extensions httpsourceforgenetprojectsgitextensions
Subversion home page httpsubversiontigrisorgTortoiseSVN httptortoisesvntigrisorg
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
72] 35
sect7 by Huỳnh Kỳ AnhCocircng thức Toaacuten trecircn Web
71 Đặt vấn đề
Việc lập trang web cho mỗi caacute nhacircn đặc biệt lagrave cho mỗi giaacuteo viecircn ngagravey cagraveng trở necircnbigravenh thường vagrave phổ biến Nhưng việc duy trigrave trang web khocircng phải lagrave điều đơn giảnđặc biệt với những giaacuteo viecircn caacutec mocircn Tự nhiecircn Vấn đề đặt ra lagravem thế nagraveo để biểudiễn cocircng thức Toaacuten trecircn trang web
Việc soạn thảo cocircng thức Toaacuten để in ra tagravei liệu trigravenh chiếu đatilde được giải quyết hoagraventoagraven vigrave kết quả thu được rất đẹp vagrave chuyecircn nghiệp27 Trong khi đoacute ngocircn ngữ HTMLnguyecircn thủy khocircng đủ khả năng biểu diễn cocircng thức Toaacuten đặt ra yecircu cầu phải chuẩnhoacutea phần mở rộng dagravenh cho việc đoacute Chuẩn được biết đến nhiều nhất lagrave MathML (ngoagraveira cograven coacute OpenMath OOXML OMDoc)
Việc chuẩn hoacutea MathML vẫn đang được tiến hagravenh vagrave chưa được chấp nhận rộng ratildei28Vagrave ngay trước thời điểm của MathML nhiều giải phaacutep chữa chaacutey đatilde giải được phần nagraveobagravei toaacuten Bagravei viết nagravey cung cấp caacutei nhigraven tổng quan về một số caacutech hiện nay để trigravenhbagravey cocircng thức Toaacuten trecircn Web
72 Giải phaacutep
721 server-based
Nếu trigravenh duyệt với chuẩn HTML hiện tại khocircng thể trigravenh bagravey cocircng thức Toaacuten coacute thểnghĩ đến việc biểu diễn cocircng thức Toaacuten bởi higravenh ảnh Viacute dụ đơn giản nhất lagrave saukhi biecircn dịch tagravei liệu dugraveng cocircng cụ chuyển cocircng thức thagravenh dạng HTMLảnh vagrave sao đoacutenhuacuteng vagraveo trang web Theo caacutech nagravey thigrave bạn coacute thể để trecircn trang web nhiều thứ khaacutecphức tạp hơn cocircng thức Toaacuten
Một số người đatilde phaacutet triển yacute tưởng chụp ở trecircn thagravenh giải phaacutep khaacute hoagraven hảo Coacutethể kể đến mimetex latex render mathpublisher Sơ đồ hoạt động của nhữngcocircng cụ nagravey như ở Higravenh 25 Yacute tưởng lagrave ta sẽ nhờ đến cocircng cụ trecircn server chuyểnđổi matilde nguồn cocircng thức thagravenh higravenh ảnh vagrave cuối cugraveng trả kết quả về cho trigravenh duyệt(người xem trang web) Cocircng cụ ở đacircy coacute thể lagrave bộ biecircn dịch TeX chiacutenh hiệu hoặcmột bộ giả lập Đối với bộ dịch giả lập chỉ một số lệnh cơ bản được hỗ trợ Đặc biệtmathPublisher định nghĩa một tập hợp lệnh mới (coacute thể noacutei khocircng cograven mugravei vị TeXtrong caacutech tiếp cận của mathPublisher)
Giải phaacutep server-based coacute một số đặc điểm sau
a) Sử dụng bộ đệm để tăng tốc độ Nếu thiếu bộ đệm tagravei nguyecircn hệ thống sẽ phungphiacute (cho việc biecircn dịch) vagrave giảm đi tốc độ hiển thị trang web
b) Khocircng hỗ trợ zooming (khi người dugraveng phoacuteng to hay thu nhỏ trang web thigrave higravenhảnh vẫn giữ nguyecircn kiacutech thước vagrave chất lượng)
27Ngay cả với microsoft word Vấn đề của microsft word lagrave noacute gacircy quaacute nhiều phiền toaacutei28Thật sự thigrave chỉ coacute Microsoft chậm trễ trong việc nagravey Trigravenh duyệt Internet Explorer hiện đang
chiếm thị phần lớn nhất phải được cagravei thecircm sản phẩm của hatildeng thứ ba mới coacute thể biểu diễn đượccocircng thức MathML Xem thocircng tin tại httpwwww3orgMathXSL Đacircy lagrave bằng chứng rotilde ragraveng choviệc Microsoft bắt tay caacutec hatildeng phần mềm để trục lợi từ người dugraveng
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
36 [72
Higravenh 25 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep server-based
c) Yecircu cầu nhiều hỗ trợ từ phiacutea server lagravem tăng chi phiacute cagravei đặt bảo trigrave
d) Giảm đi tiacutenh an toagraven của server do phải cagravei đặt thecircm nhiều thagravenh phần
So saacutenh vagravei giải phaacutep server-based coacute ở Bảng 9 Do hỗ trợ tập hợp lệnh phongphuacute latex render được dugraveng nhiều viacute dụ caacutec diễn đagraven toaacuten học của Việt Nam Caacutecengine để viết blog như wordpresscom drupal đều hỗ trợ module thiacutech hợp để sửdụng latex render Một số trong caacutec module đoacute sử dụng bộ dịch trecircn cugraveng servervới tagravei liệu một số khaacutec sử dụng bộ dịch ở dạng dịch vụ (tức lagrave bộ đệm sẽ nằm serverkhaacutec được cung cấp miễn phiacute hoặc coacute phiacute)
mimetex mathtex latex render mathpublisher
server CGI CGItexdvipng texImageMagick php GDclient khocircng khocircng khocircng khocircnglệnh TEXemu TEX TEX privateđệm coacute coacute coacute khocircng
zooming khocircng khocircng khocircng khocircngHTMLtag ltimggt ltimggt ltimggt ltmgtcustom hack hack packages hack hackđiểm 5 6 6 4
Bảng 9 So saacutenh caacutec giải phaacutep server-based
722 browser-based
Yacute tưởng của giải phaacutep nagravey lagrave việc hiển thị cocircng thức trực tiếp diễn ra ở phiacutea ngườidugraveng nhờ hỗ trợ của trigravenh duyệt vagrave caacutec module của trigravenh duyệt (java javascript)Nhờ đoacute trang web độc lập với server vagrave tận dụng được tagravei nguyecircn ở phiacutea người dugraveng
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
72] 37
Sau khi nhận kết quả từ server trigravenh duyệt sẽ hiển thị những thagravenh phần theo chuẩnHTML đối với cocircng thức Toaacuten coacute thể được cho ở dạng matilde nguồn TeX hoặc MathML Matildenguồn TeX sẽ được xử lyacute trung gian (nhờ javascript hay cocircng cụ khaacutec) để trở thagravenhdạng MathML hoặc dạng HTML trước khi được trigravenh duyệt render Minh họa cho hoạtđộng của giải phaacutep nagravey coacute ở Higravenh 26
Ta đề cập trước hết tới jsMath Đacircy lagrave chương trigravenh javascript giả lập bộ biecircn dịchTeX Sau khi matilde nguồn trang web được trả về từ server jsMath sẽ duyệt qua nộidung nhận biết những nơi coacute cocircng thức Toaacuten (viacute dụ nhưng cocircng thức đặt trong cặpdấu đocirc-la $$) sau đoacute nhờ coacute bộ giả lập TeX (vagrave caacutec goacutei của TeX) jsMath sẽ chuyểnmatilde nguồn cocircng thức qua dạng HTML chuẩn trong đoacute yecircu cầu đến việc sử dụng caacutecfont đặc biệt magrave người dugraveng cagravei đặt trecircn hệ thống của migravenh29 Những font nagravey coacutethể coacute thể tải về từ trang chủ của jsMath Trong trường hợp người dugraveng khocircng cagravei caacutecfont magrave jsMath yecircu cầu noacute sẽ cố gắng dugraveng caacutec kyacute tự coacute trong bảng matilde Unicodehoặc dugraveng caacutec ảnh được lưu sẵn trecircn server30
Higravenh 26 Sơ đồ hoạt động của giải phaacutep browser-based
Việc dugraveng MathML chỉ tận dụng khả năng của trigravenh duyệt magrave khocircng cần đến bất xử lyacutetrung gian nagraveo Vấn đề đặt ra trigravenh duyệt coacute hỗ trợ31 MathML hay khocircng vagrave lagravem thế
29Việc yecircu cầu người dugraveng cagravei đặt thecircm caacutec font coacute phải lagrave phiền toaacutei khocircng Nhiều saacuteng lập trangweb e ngại người dugraveng sẽ khoacute khăn necircn đatilde trả giaacute cho sự thuận tiện (hay lười nhaacutec) của người dugravengbằng những giải phaacutep tốn keacutem vagrave khoacute bảo trigrave Trong thực tế việc cagravei đặt thecircm font cho jsMath hayMathML khaacute đơn giản khocircng chiếm quaacute nhiều thời gian
30Caacutec ảnh nagravey được sinh ra từ TeX fonts vagrave tất cả chuacuteng chiếm khocircng gian khaacute lớn trecircn server(80MB) Xem httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathauthorsmaking-fontshtml
31Như đatilde noacutei trong chuacute thiacutech trước chỉ coacute Microsoft lagrave chậm trễ trong hỗ trợ nagravey
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
38 [74
nagraveo để biecircn soạn caacutec cocircng thức ở dạng MathML32 Trả lời cacircu hỏi thứ hai bạn coacute thểdugraveng FireMath cho caacutec trigravenh duyệt Gecko vagrave một số cocircng cụ khaacutec cho trigravenh duyệt IE
Ở thời điểm hiện tại MathML vẫn cograven chưa được sử dụng phổ biến vigrave thiếu hỗ trợ củacaacutec trigravenh duyệt cocircng thức chất lượng vẫn keacutem vagrave sự khoacute khăn trong việc biecircn soạn caacuteccocircng thức theo ngocircn ngữ nagravey Tuy nhiecircn tương lai của việc hiển thị cocircng thức Toaacutentrecircn web sẽ thuộc về chuẩn MathML
Kết thuacutec phần nagravey lagrave bảng caacutec đặc điểm của jsMath MathML qua đoacute thấy được ưuđiểm nổi trội của hai phương phaacutep nagravey so với giải phaacutep server-based đatilde noacutei (viacute dụtiacutenh năng zooming) Tham khảo ở Bảng 10
jsMath MathML
server khocircng khocircngclient javascript fotns font MathML renderlệnh TEX(subset) MathMLđệm khocircng khocircng
zooming coacute coacuteHTMLtag $ $ ltmathgtcustom modulable khocircngđiểm 8 8
Bảng 10 So saacutenh caacutec giải phaacutep browser-based
73 Kết luận
Bagravei viết nagravey khocircng đề cập đến một phương aacuten khaacute phổ biến lagrave dugraveng cocircng cụ chuyểnđổi tagravei liệu TEX thagravenh dạng HTML (sẽ khocircng coacute yecircu cầu gigrave đặc biệt đối với server hoặcclient) Tuy nhiecircn caacutech nagravey khocircng phugrave hợp với caacutec trang web coacute nội dung động
Một số giải phaacutep được sử dụng nhiều khocircng phải vigrave noacute thật sự hiệu quả magrave vigrave chuacutengđược chuyền tay vigrave thiết kế hay hạn chế kỹ thuật của trang web Nếu MathML chưa thểtriển khai trong trang web của bạn trong thời điểm hiện tại jsMath lagrave noacutei lagrave lựa chọntốt uyển chuyển vagrave kinh tế nhất
74 Tham khảo
MathML httpwwww3orgTRMathMLGentle Introduction
to MathML httpwwwdesscicomenreferencemathmljsMath httpwwwmathunionedu~dpvcjsMath
LaTeX render httpwwwmayerdialpipexcomtexhtmmimetex httpwwwforkoshcommimetexhtmlMathTeX httpwwwforkoshcommathtexhtml
MathPublisher httpxm1mathnetphpmathpublisherhttpviettugtuxfamilyorgdemomath_publisher
FireMath httpwwwfiremathinfo
32jsMath trong tương lai coacute thể phaacutet triển để trở thagravenh bộ chuyển matilde nguồn TeX thagravenh dạng MathMLTham khảo httpwwwmathunionedu~dpvcjsMathfuturehtml
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
] 39
sect8 by Nguyễn Ngọc DiệpHỏi nhanh đaacutep nhanh
1) Tocirci chưa biết gigrave về TEX cả Tocirci necircn đọc tagravei liệu nagraveolshort33 được biết đến nhiều như lagrave tagravei liệu ngắn gọn coacute thể hiểu trong 92 phuacutetBản dịch tiếng Việt đatilde khocircng được cập nhật quaacute lacircu Một tagravei liệu hướng dẫn lagravemluận văn được biecircn dịch bởi Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea coacute ở thesisViet34 Caacutec bước đểđến với TEX được cho trong tagravei liệu hagravei hước nhưng khaacute cũ ở vncasper35
2) Lagravem thế nagraveo để dugraveng font Windows với tiếng ViệtThử XeTeX magrave một viacute dụ coacute ở httpviettugorgissuesshow404
3) Coacute thể dugraveng TEX trong microsoft wordxxx khocircngTheo caacutech của Bill Gates bạn phải mua vagrave cagravei thecircm MathType Aurora TeXpointChuacuteng mang lại hương vị TEX cho cocircng việc buồn tẻ trong microsoft word
4) Tocirci muốn font chữ 13 theo quy định của caacutec Bộ Phải lagravem saoỞ trang chủ của VnTeX36 coacute vagravei hướng dẫn cho việc nagravey Cũng coacute thể xem ởViệtTUG37 Tuy nhiecircn lời khuyecircn lagrave hatildey tigravem caacutech thoaacutet khỏi quy định đoacute
5) TEX thật rắc rối vagrave tocirci tự hỏi migravenh coacute necircn tiếp tục khocircngNgagravei Knuth tin rằng TEX cograven được dugraveng trong iacutet nhất 100 năm nữa
6) Diễn đagraven hiện nay của ViệtTUG thật rắc rối vagrave khoacute sử dụng Tại saoTại vigrave caacutei mới vagrave caacutei hay thường lagrave thuốc thử của sức ỳ tacircm lyacute
7) Trigravenh soạn thảo nagraveo tốt nhất Sao coacute quaacute nhiều trigravenh soạn thảoTrecircn Windows đoacute lagrave WinEDT (khocircng miễn phiacute) cograven trecircn nix đoacute lagrave KILE Caacuteceditor khaacutec coacute lyacute do tồn tại của noacute tốc độ khả năng tiacutech hợp khả năng hỗ trợ đangocircn ngữ Bạn coacute thể bắt đầu với TeXMaker hoặc TeXnicCenter
8) Tại sao tocirci khocircng đọc được tiếng Việt trong editor nhưng vẫn biecircn dịch đượcHatildey xem bảng matilde của tagravei liệu lagrave gigrave vagrave chỉnh trong editor cho phugrave hợp
9) Tại sao tocirci khocircng chegraven được higravenh xyzpngVới higravenh png bạn phải biecircn dịch với pdflatex Xem thecircm về BoundingBox38
10) Coacute thể trigravenh chiếu trong TEX Tocirci thấy caacutec bạn lagravem rất vất vả magrave khocircng đẹpĐược vagrave rất đẹp Trigravenh chiếu thiecircn về toacutem tắt yacute tưởng necircn bạn đừng necircn phiacute thờigian lagravem noacute đẹp như khi lagravem với microsoft powerpoint
11) Vấn đề của tocirci khocircng coacute trong danh saacutech cacircu hỏi ở trecircn Tocirci phải lagravem saoBạn đặt vấn đề ở httpviettugorgprojectstexissues
33httpdownloadviettugorgfiles=lshort34httptheovalcmpueaacuk~nlctlatexthesis_vietthesis_a4pdf35httpviettugorgfiles=vncasper36httpvntexsfnet37httpviettugorgwikitexLyk1338httpviettugorgwikitexBoundingBox
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
40 [93
sect9 by Huỳnh Kỳ AnhVagravei neacutet về ViệtTUG
91 ABC
ViệtTUG lagrave viết gọn của Vietnamese TeX Usersrsquo Group (nhoacutem người Việt Nam sửdụng TeX) Trang web của ViệtTUG được thagravenh lập từ 2005 với mục điacutech giuacutep đỡngười dugraveng TeX với tiếng Việt vagrave phaacutet triển caacutec dự aacuten liecircn quan
ViệtTUG chưa phải lagrave một tổ chức chiacutenh thức được cocircng nhận tại Việt Nam bạn thamgia ViệtTUG nếu cần giuacutep đỡ về TeX hoặc nếu bạn thiacutech chia sẻ với cộng đồng kinhnghiệm của migravenh ViệtTUG khocircng thuộc riecircng về caacute nhacircn nagraveo
92 Lược sử
TEX đatilde được dugraveng ở Việt Nam từ những năm 80 của của thế kỷ trước bắt đầu từnhững du học sinh của Việt Nam Trong giai đoạn đầu sử dụng tiếng Việt trong TEXgacircy rất nhiều khoacute khăn do TEX chưa hỗ trợ đa ngocircn ngữ vagrave đặc biệt khocircng hỗ trợtiếng Việt Nhiều phương aacuten đưa tiếng Việt vagraveo TEX coacute thể kể đến như thực hiện bỏdấu bằng macro (lệnh) thay đổi font kerning dugraveng kỹ thuật tiền xử lyacute để chuyểnđổi văn bản thagravenh matilde nguồn TEX tạo font ảo Một viacute dụ thuacute vị minh họa cho việcnagravey lagrave để thu được kyacute hiệu cho tập hợp số thực R một số taacutec giả đatilde keacuteo chữ R vagrave Ilại với nhau để coacute mocirc phỏng RI )
Những dự aacuten trecircn chỉ đưa ra giải phaacutep chữa chaacutey (workaround) khocircng giải quyết đượctoagraven bộ vấn đề cũng như gacircy ra nhiều xung đột khi dugraveng với caacutec goacutei khaacutec nhau củaTEX Vấn đề chỉ được giải quyết triệt để khi Hagraven Thế Thagravenh tiếp quản một sản phẩmcủa Werner Lemberg vagrave phaacutet triển thagravenh goacutei vntex hiện đại trở thagravenh chuẩn tiếngViệt duy nhất trong TEX Tuy nhiecircn cho đến khi vntex (phiecircn bản đầu tiecircn) đatilde đượcsử dụng rộng ratildei những người dugraveng TEX tại Việt Nam vẫn iacutet liecircn lạc để trao đổi kinhnghiệm giải phaacutep vagrave hệ quả lagrave ở ba miền Bắc Trung Nam (vagrave hải ngoại) đatilde coacute iacutetnhất bốn trường phaacutei sử dụng TEX khaacutec nhau39
Trang web dagravenh cho người Việt Nam dugraveng TEX được thagravenh lập vagraveo giữa hegrave năm2005 xuất phaacutet từ sự khoacute khăn trong trao đổi tagravei liệu TEX Trang web bắt đầu thuhuacutet được nhiều người nhưng cũng chủ yếu ở phiacutea Nam vagrave miền Trung Đầu năm2006 ViệtTUG được ghi tecircn chiacutenh thức vagraveo danh saacutech caacutec TUG của thế giới ở httptugorgusergroupshtml Hiện nay số thagravenh viecircn tại ViệtTUG lagrave 488 chưa kểhơn 130 thagravenh viecircn khocircng liecircn lạc được do sử dụng email khocircng hợp lệ
93 Nhacircn vật
Phần nagravey giới thiệu một số người coacute những đoacuteng goacutep ảnh hưởng đối với cộng đồngngười dugraveng TEX Việt Nam (noacutei chung) vagrave ViệtTUG (noacutei riecircng) Ngoagravei những ngườiđược đề cập dưới đacircy cograven phải kể đến Nguyễn Đại Quyacute Lecirc Phương Quacircn NguyễnPhi Hugraveng Nguyễn Tacircn Khoa Thaacutei Phuacute Khaacutenh Hogravea Trần Anh Tuấn
39Điều nagravey cũng gacircy ngạc nhiecircn như việc một đất nước với 80 triệu dacircn nhưng coacute quaacute nhiều bảngmatilde TCVN 1 byte vagrave 2 byte VIQR VPS VISCII VNI 1 byte vagrave 2 byte VISCII Vietware X VietwareF BK HCM1 BK HCM2
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
94] 41
Hagraven Thế Thagravenh Ocircng sinh năm 1972 hoagraven thagravenh luận aacuten40 tiến sĩ vagraveo năm 2000 tạiTiệp Khắc về micro-typography lagrave taacutec giả nguyecircn thủy của pdfTEX41 Ocircng đatildetừng giảng dạy caacutec mocircn lập trigravenh vagrave lagravem quản trị hệ thống tại ĐHSP TP HCMtrước khi sang Đức định cư từ năm 2006 Người dugraveng TEX Việt Nam đều biếtđến ocircng qua goacutei vntex đatilde trở thagravenh chuẩn tiếng Việt trong TEX
Nguyễn Thaacutei Sơn Thầy Sơn lagrave người rất nhiệt thagravenh trong việc phaacutet triển vagrave phổbiến sử dụng TEX tại Việt Nam Thầy đatilde từng phaacutet triển dự aacuten về dugraveng tiếngViệt trong TEX Năm 2004 thầy Sơn vagrave khoa Toaacuten ndash Tin của ĐHSP Tp HCMđatilde hợp taacutec với Hagraven Thế Thagravenh để hoagraven thiện vntex Nếu bạn coacute thể tham giaOffline 2 nagravey đoacute lagrave nhờ sự hỗ trợ nhiệt tigravenh của thầy Sơn
Trương Văn Chuacute Hiện đang nghỉ hưu tại Nha Trang thầy Chuacute (vanchutr) lagrave ngườiđầy đam mecirc Một trong những việc kỳ lạ magrave thầy đatilde lagravem lagrave viết driver (trigravenhđiều khiển) cho maacutey in để coacute thể dugraveng với TEX ViệtTUG coacute bagravei phỏng vấn thầyvề TEX vagrave vagravei vấn đề khaacutec42 đoacute lagrave một bagravei rất đaacuteng để bạn đọc
Toagraven bộ cocircng việc về TEX của thầy Chuacute được lưu trong một đĩa DVD đang đượcKỳ Anh cất giữ Xem thecircm phần Dự aacuten về đĩa DVD nagravey
Lecirc Baacute Phi Thầy Phi (hhp) mất ở tuổi 49 vagraveo năm 2006 khi đang lagravem cocircng taacutec tuyểnsinh đại học Thầy Phi đatilde lagrave một thagravenh viecircn rất tiacutech cực ở diễn đagraven ViệtTUGCaacutec kết quả nghiecircn cứu về TeX của thầy Phi tập trung ở pstricks hỗ trợ tiếngViệt cho swp dugraveng font chữ thư phaacutep trong TEX Những kết quả nagravey hiện khocircngđược bảo trigrave
Nguyễn Hữu Điển Thầy Điển lagrave người coacute ảnh hưởng đối với những người dugraveng TEXở miền Bắc Ngoagravei việc xuất bản một cuốn saacutech về TEX thầy Điển đatilde dựa trecircnvisualtex để tạo necircn editor vietex khaacute được ưa chuộng43
94 Trang web
Ban đầu sử dụng hệ quản lyacute nội dung Joomla ViệtTUG dễ sử dụng vagrave khaacute thu huacutetxuất phaacutet từ thực tế lagrave người Việt quen với forum (diễn đagraven) hơn so với caacutec loại higravenhtagravei liệu trực tuyến khaacutec lagrave wiki hay blog
Đến năm 2008 trang web chuyển mocirc higravenh từ diễn đagraven qua dự aacuten Sự chuyển đổinagravey gacircy nhiều khoacute khăn cho caacutec thagravenh viecircn cũ hoặc mới nhưng lagrave điều kiện quan trọngđể chuẩn hoacutea tagravei liệu cho cộng đồng Cugraveng với sự đầu hagraveng của Kỳ Anh44 trang webcủa ViệtTUG trở thagravenh một dự aacuten nhỏ tại địa chỉ httpviettugorg vagrave hoạt độngvới caacutec thagravenh phần chiacutenh sau
Diễn đagraven nơi trao đổi theo mocirc higravenh forum thocircng thường40Luận aacuten nagravey coacute coacute thể tải về ở httpwwwpragma-adecompdftexthesispdf41Ocircng vẫn tham gia phaacutet triển pdfTEX vagrave vagravei dự aacuten TEX khaacutec Tuy nhiecircn được biết cocircng việc chiacutenh
của ocircng liecircn quan tới bảo mật42httpviettugorgwikitexInterview_mrchu43Ngagravey 372008 Kỳ Anh xaacutec định editor vietex đatilde vi phạm giấy pheacutep GPL như bagravei viết ở http
viettugtuxfamilyorgaocontentview1252 Từ đoacute xuất hiện nhiều tranh luận vagrave cuối cugravengKỳ Anh đatilde khoacutea tagravei khoản của thầy Điển tại trang web của ViệtTUG
44httpviettugorgnewsshow73
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
42 [96
Wiki nơi lưu trữ45 caacutec tagravei liệu tiếng Việt liecircn quan đến TeX ở dạng trang web
Vấn đề khi người dugraveng đặt cacircu hỏi (vấn đề cần giải quyết) vấn đề được gaacuten chomoderator xaacutec định mức độ khẩn chủ đề thời hạn
Ưu điểm của việc lựa chọn nagravey lagrave dễ quản lyacute (những vấn đề nagraveo đatilde giải quyết sẽ đượcđaacutenh dấu vagrave tạm thời che đi) dễ tigravem kiếm caacutec vấn đề coacute thể tham khảo trong cả Wikihay Diễn đagraven tiacutenh tương taacutec giữa caacutec thagravenh viecircn tăng lecircn Tuy nhiecircn mocirc higravenh nagraveyvốn xuất phaacutet từ mocirci trường của caacutec lập trigravenh viecircn đatilde gacircy khocircng iacutet bỡ ngỡ vagrave thanphiền cho người mới sử dụng
95 Dự aacuten
Việc sử dụng TEX tại Việt Nam đatilde phổ biến nhưng nhigraven chung trigravenh độ chưa caothiecircn về caacutec yếu tố kỹ thuật vagrave moacutec nối (hack) khocircng giữ được caacutei hồn trong saacutengnhư bản chất yacute tưởng của TEX vagrave đặc biệt lagrave LATEX Mặt khaacutec trong khi gia đigravenh TEXcủa thế giới ngagravey cagraveng phaacutet triển thigrave ở Việt Nam vẫn chưa coacute caacutec nghiecircn cứu tiếp cậnnhững thagravenh quả nagravey
Việc phổ biến sử dụng TEX (vagrave họ hagraveng của noacute) tại Việt Nam đặt ra nhiều dự aacuten thuacutevị vagrave đầy thử thaacutech Nếu yecircu mến vẻ đẹp hagravei hogravea vagrave sự uyển chuyển của TEX bạn coacutethể đặt bước chacircn đầu tiecircn vagraveo bất kỳ dự aacuten nagraveo trong gợi yacute dưới đacircy
a) LATEX3
b) Nghiecircn cứu ConTeXt TikZpgf METAPOST pstricks
c) Việt hoacutea tagravei liệu caacutec goacutei LATEX cơ bản
d) Hoagraven thiện caacutec giải phaacutep trắc nghiệm
e) Sử dụng TEX ở mức độ chuyecircn nghiệp
f) Phaacutet triển trang web của ViệtTUG
g) Xacircy dựng tagravei liệu wiki ở httpviettugorgwikitex
h) Khai thaacutec tagravei liệu trong đĩa DVD của thầy Chuacute
Trừ khi bạn thấy được lợi iacutech thương mại việc tham gia bất kỳ dự aacuten nagraveo cũng đogravei hỏiđam mecirc tư duy logic46 thời gian vagrave tinh thần chia sẻ lagravem việc vigrave cộng đồng
96 Donation
ViệtTUG hoạt động dựa nhờ vagraveo sự đoacuteng goacutep tự nguyện của caacutec thagravenh viecircn Nhiềuthagravenh viecircn đatilde bỏ thời gian cocircng sức để biecircn dịch tagravei liệu hướng dẫn hay giuacutep đỡ thagravenhviecircn khaacutec trecircn diễn đagraven vagrave tất cả những đoacuteng goacutep đoacute đều khocircng tiacutenh phiacute
Ngoagravei ra caacutec đoacuteng goacutep về tagravei chiacutenh cũng rất quan trọng Viacute dụ Phan Đagraveo Việt Longđatilde đoacuteng goacutep để duy trigrave tecircn miền viettugorg trong 5 năm (kể từ 2008) vagrave duy trigravehosting từ 2005 đến 2007 Hiện nay ViệtTUG khocircng coacute quỹ riecircng
45Ngoagravei ra tại httpdownloadviettugorg lagrave nơi lưu rất nhiều tagravei liệu để đọc offline46Dự aacuten biecircn dịch tagravei liệu mang tiacutenh kỹ thuật iacutet hơn
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
97] 43
Nếu bạn thấy buổi Offline 2 thuacute vị vagrave nếu tagravei liệu cung cấp cho bạn coacute iacutech cho cocircngviệc của bạn trong tương lai hatildey vui lograveng đoacuteng goacutep cho ViệtTUG coacute thể lagrave về mặttinh thần hoặc caacutec khoản tiền tagravei liệu hoặc sự chủ trigrave một dự aacuten nagraveo đoacute
Lưu yacute rằng việc đoacuteng goacutep lagrave khocircng bắt buộc vagrave khocircng coacute quy định về higravenh thức
97 Offline 3
Cuộc sống ảo đang ngagravey cagraveng nảy nở caacutec mối quan hệ liecircn lạc được thực hiện nhờ caacuteckỹ thuật hiện đại trở necircn dagraveng hơn mau hơn Nhưng dugrave thế nagraveo cảm giaacutec được gặpnhau tay bắt mặt mừng nhất lagrave với những người cugraveng sở thiacutech lagrave những cảm giaacutec thậtkhocircng gigrave thay thế được
ViệtTUG lagrave một cộng đồng nhỏ mang đầy tiacutenh kỹ thuật vagrave cho đến nay chưa manglại caacutec giaacute trị kinh doanh Nhưng nhờ đoacute ViệtTUG cograven lại những bạn begrave thật sự yecircuthiacutech vẻ đẹp hoagraven thiện của TEX Cograven gigrave vui hơn khi được gặp những người cugraveng yecircuTEX trong caacutec buổi Offline
Offline 1 được tổ chức tại Tp Hồ Chiacutenh Minh vagraveo ngagravey 2382008 tuy chưa chu đaacuteonhưng thacircn thiện Offline 2 được tổ chức tốt hơn ngay tại khoa Toaacuten ĐHSP Tp HCMHy vọng rằng Offline 3 sẽ chuyecircn nghiệp hơn với caacutec định hướng sau
a) Coacute sự tham gia của nhiều trường đại học cao đẳng
b) Coacute nhiều bagravei viết đạt chất lượng đặc biệt lagrave caacutec nghiecircn cứu từ sinh viecircn
c) Coacute nhiều demo sinh động vagrave bổ iacutech
d) Coacute hỗ trợ tagravei chiacutenh vagrave coacute năng lực tagravei chiacutenh
Offline 3 thagravenh cocircng chẳng phải nhờ riecircng caacute nhacircn nagraveo bởi vigrave Offline 3 lagrave của tất cảcaacutec bạn Hatildey bắt đầu ngay bằng việc tham gia dự aacuten TeXOff tại
httpviettugorgprojectsshowtexoff
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
Thocircng tin về kỷ yếu
+ Ban biecircn tập Huỳnh Kỳ Anh Biacutech Huyền Ngọc Diệp
+ Caacutec taacutec giả
- Phan Tấn Phuacute ltmailtophantanphugmailcomgt
- Lacircm Hữu Phước ltmailtolamhuuphuocgmailcomgt
- Phan Nhật Nam ltmailtonamphan47gmailcomgt
- Huỳnh Kỳ Anh ltmailtoxkyanhgmailcomgt
- Nguyễn Ngọc Diệp ltmailtojulietdiepgmailcomgt
+ Số lượng 30 bản in 1 bản điện tử (pdf)
+ Matilde nguồn
- Số lần biecircn dịch 1675- Số dograveng matilde nguồn 2618- Số lỗi Overfull 3- Bộ dịch pdflatex trecircn hệ thống FreeBSD
- Trigravenh soạn thảo Winefish
+ Bản quyền Kỷ yếu thuộc sở hữu của ViệtTUG Xem ghi chuacute ở trang 1
44
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
Ia
11a
12a
13a
14a
15a
163
1minus
12
611
a21
a22
a23
a24
a25
a26
minus5
13
minus4
minus12
minus17
a31
a32
a33
a34
a35
a36
20
1minus
11
3a
41a
42a
43a
44a
45a
461minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g11
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp
Matildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex100
45
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
x1
x2
x3
x4
sumx
1x
2x
3x
4sum
I
a11
a12
a13
a14
a15
a16
31
minus1
26
11a
21a
22a
23a
24a
25a
26minus
51
3minus
4minus
12minus
17a
31a
32a
33a
34a
35a
362
01
minus1
13
a41
a42
a43
a44
a45
a46
1minus
53
minus3
3minus
1
II
b 11
1c 1
2c 1
3c 1
4
b 21
b 22
1c 2
3c 2
4
b 31
b 32
b 33
1c 3
4
b 41
b 42
b 43
b 44
1
c 15
c 25
c 35
c 45
a16
a26
a36
a46
31
033
3333minus
033
3333
066
6667
minus5
266
667
10
5minus
025
2minus
066
6667
21
minus1
251minus
533
3333
62
51
2minus
075
minus1
75 3
366
6667
05minus
2 4
III
y 1x
12
1y 2
x2
minus0
75minus
1y 3
x3
minus1
752
y 4x
43
3
Bản
g12
Bản
gvớic
aacutecđư
ờngkẻ
phức
tạp(điềuchỉnh)M
atildeng
uồncoacute
thểtảiv
ềtạih
ttpviettugorgwikitextable_ex101
46
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
| documentclass[11pt]examdesign| usepackage[utf8]vietnam| usepackageamsmath amssymb xcolor dethi|| Fullpages ContinuousNumbering ShortKey| NumberOfVersions4 SectionPrefixrelax | tentruongTrường X tenkhoaKhoa| loaidethiĐề thi thử tenkythiKiểm tra lần 10| tenmonhocĐẠI SỐ thoigianThời gian| tieudetracnghiem tieudedapan tieudeduoi| daungoac() chuphuonganbf Alph sotrang1| chucauhoiCacircu mauchublue socauhoi10|| begindocument|| beginmatching[title=I Cacircu gheacutep nối]| pair$(ab)$ $xinmathbbR | altxltb$| pair$xin Acap B$ $xin A$ vagrave $xin B$| pair$xin Acup B$ $xin A$ hoặc $xin B$| pair$x in A backslash B$ $x in A$ vagrave $x not in B$| pair$x in B backslash A$ $x in B$ vagrave $x not in A$| pair$x in ab$ $x =a$ hoặc $x=b$| endmatching|| beginmultiplechoice[title=II Lựa chọn| rearrange=yes keycolumns=6]| beginquestion| Cho hai tập hợp $M N$ với $emptynot=Msubset N$| Đẳng thức nagraveo sau đacircy lagrave đuacuteng| datcot bonpa| chon$Mcap N=N$ chon$Mcup N=M$| chon$Mbackslash N=Nbackslash M$ chond$Mcap N=M$| endquestion| endmultiplechoice
Higravenh 27 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 1) Phần 2 ở Higravenh 28 Kết quả ở Higravenh 18
47
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
|| beginfillin[title=III Điền vagraveo chỗ trống| rearrange=yes keycolumns=2]| beginquestion| $[-11)cap (03)=$ blank$(01)$| endquestion| beginquestion| Cho hai tập hợp số $A=(-inftya)$ $B=(b+infty)$| Điều kiện cần vagrave đủ để $Acap B=varnothing$ lagrave blank$blta$| endquestion| endfillin|| begintruefalse[title=IV Cacircu đuacuteng sai]| Hatildey điền đuacuteng sai vagraveo phần gạch dưới đầu cacircu| beginquestion| answerĐuacuteng This sentence is not false| endquestion| beginquestion| answerĐuacuteng Cacircu nagravey khocircng đuacuteng thigrave sai| endquestion| endtruefalse| enddocument|
Higravenh 28 examdesign Mẫu tagravei liệu (phần 2) Phần 1 ở Higravenh 27 Kết quả ở Higravenh 18
48
