vje_be_br.1 (5) finansijko racunovodstvo, prezentacija,

5/28/2018 vje_be_br.1 (5) finansijko racunovodstvo, prezentacija,

1/47

FINANSIJSKO RAUNOVODSTVO

Asistent; Semina kandro

Vjebe br. 1


2/47

LITERATURA:

Prof.dr. Vinko Belak, mr. eljko Bonjak, Maja Pehar:

Finansijsko raunovodstvo prema MSFI i poreznimpropisima BiH/FBiH, Fircon, Mostar, 2006 godine

Kontni plan za preduzea, FEB, Sarajevo, 2006 god.

MSFI i MRS, Savez raunovoa, revizora i finansijskihradnika FBiH, Mostar, 2006 (www.srr-fbih/org)


3/47

DODATNA LITERATURA:

Pilji J. i Pavlovi M. Raunovodstvo privrednih drutava uz

primjenu MRS/MSFI i poreznih propisa Primjeri knjienjaprema kontnom okviru, Privredna tampa, Sarajevo, 2011.god.

Zakon o raunovodstvu i reviziji u Federaciji Bosne iHercegovine (Slubenenovine F BiHbroj 83/09)

Pravilnik o kontnom okviru, sadraju konta i primjeni kontnogokvira za gospodarska/privredna drutva(Sl.novine FederacijeBiH 82/10)

Pravilnik o sadraju i formi obrazaca financijskih izvjetaja zagospodarska drutva(Slubenenovine F BiHbroj 82/10)

Pravilnik o sadrajui formi obrazaca izvjetajao promjenama nakapitalu (Slubenenovine F BiHbroj 82/10)


4/47

VJEBE SE IZVODE KROZ:

______________________________________

____

Teoretski dio

Seminarske radove

Usmene prezentacije Case study

Vjebanje zadataka


5/47

SEMINARSKI RADOVI:

__________________________________________

Naslov rada Sadraj Uvod

1. PROBLEM , PREDMET I OBJEKTI

ISTRAIVANJA

2. RADNA HIPOTEZA I POMONE HIPOTEZE

3. SVRHA I CILJEVI ISTRAIVANJA

4. OCJENA DOSADANJIH ISTRAIVANJA

5.

ZNANSTVENE METODE6. STRUKTURA RADA

Zakljuak Literatura


6/47

NAPOMENA:

______________________

Za svako koritenje tuih izvora obavezno je stavljatiFOOSNOTE, uz navoenje: autora, naziva knjige, izdavaa,godine izdanja

( npr. KLOBUAK , J.: Raunovodstvo,Ekonomski fakultet

Univerziteta u Sarajevu, Sarajevo, 2003.)

Za svako koritenje izvora sa interneta obavezno je stavljatiFOOSNOTE uz navoenje: tane adrese internet izvora, te

datum koritenja.

(npr. www.wikipedia.org/wiki/Brend, od 19.01.2012 god.)
http://www.wikipedia.org/wiki/Brendhttp://www.wikipedia.org/wiki/Brendhttp://www.wikipedia.org/wiki/Brendhttp://www.wikipedia.org/wiki/Brendhttp://www.wikipedia.org/wiki/Brendhttp://www.wikipedia.org/wiki/Brend


7/47

NAPOMENA:

______________________

Osnovni dokumenti potrebni za izradu radova:

1. Uputstva za izradu seminarskih radova na prvom ciklusu

studiranja

2. Tehnikouputstvo za izradu seminarskog rada

3. Uputstva za izradu i odbranu studija sluaja

4. Tehnikouputstvo za izradu studija sluaja

5. Uputstvo za izradu i realizaciju prezentacije6. Tehnikouputstvo za izradu prezentacije

http://unvi.edu.ba/index.php/uputstva
http://unvi.edu.ba/index.php/uputstvahttp://unvi.edu.ba/index.php/uputstva


8/47

NAPOMENA:

______________________

1. nakon vjebi, i na

2. e-mail: [email protected]


9/47

OSNOVNIPOJMOVIORAUNOVODSTVU

__________________________________________

ta je raunovodstvo ?

Raunovodstvo obuhvata evidentiranje nastalih poslovnih

dogaaja, njihovu analizu, te podrazumijeva i planiranjebuduih ekonomskih aktivnosti, kao i procjenu moguihrezultata tih aktivnosti.


10/47


ta raunovodstvo obuhvata?

Knjigovodstvo

Raunovodstveno planiranje

Raunovodstveni nadzor

Raunovodstvenu analizu

Raunovodstveno informisanje


11/47


Raunovodstvo knjigovodstvo

Raunovodstvo se temelji na knjigovodstvu, te se smatra da jeknjigovodstvo ui pojam od raunovodstva.

Knjigovodstvo se definie kao tano evidentiranjeekonomskih promjena izraenih u novanim jedinicama uodgovarajuimknjigama


12/47

Raunovodstvo prema propisima i nainu voenja

se dijeli na:

Raunovodstvopreduzetnika,

Raunovodstvoobrtnika i slobodnih zanimanja,

Raunovodstvoneprofitnih organizacija i

Raunovodstvobudetaibudetskihkorisnika

Raunovodstveni sistem

Formalizovano

raunovodstvo,obavezno po zakonu

Neformalizovano

(neobavezno)

raunovodstvo zainterne potrebe


13/47

Obaveza voenjafinansijskog raunovodstvaproizilazi iz zakonskih propisa oraunovodstvu. Propisi na kojima se temelji voenje finansijskog

raunovodstvasu: Zakon o raunovodstvui reviziji BiH (Slubeniglasnik BiH,br 42/04 ) i Zakon o raunovodstvui reviziji u FBiH, (Slubenenovine FBiH,br. 32/05 i

83/09)

Odredbama Zakona o raunovodstvu i reviziji BiH, propisuje se na cijelomteritoriju BiH direktna primjena MSFI, MRS i MSR, te kodeksa profesionalneetike raunovoa i revizora, pored toga ovaj zakon ureujepostupke sticanjazvanja profesionalnih raunovoa i revizora.

Raunovodstvo poreza kao komplementarni dio finansijskog raunovodstvaureenoje:

- Zakonom o porezu na dodanu vrijednost (PDV),

- Zakonom o porezu na dobitpreduzea.

ZAKONSKI OKVIR RAUNOVODSTVA U FBIH


14/47

Finansijski izvjetaji

Osnovni

finansijski

izvjetajiobavezni po

zakonu

Porezni

izvjetaji,obavezni po

zakonu

Ostali izvjetaji iinformacije

Osnovni cilj finansijskog raunovodstva je izrada

finansijskih izvjetaja.


15/47

SET OSNOVNIH FINANSIJSKIH

IZVJETAJA

BILANSSTANJA

BILANSUSPJEHA

IZVJETAJ ONOVANOM

TOKU

IZVJETAJ OPROMJENAMN

A KAPITALU

BILJEKE UZFINANSIJSKEIZVJETAJE

Korisnici finansijskih izvjetaja i ostalih finansijskih informacija su:

ulagai,zaposlenici,

zajmodavci,dobavljai i ostali povjerioci,

kupci,

vlade i njihove agencije,

javnost.


16/47

Bilans stanja podrazumjeva da je:

AKTIVA=PASIVA

AKTIVA=OBAVEZE+KAPITAL

Ekonomske aktivnosti preduzea koje utiu na bilans stanja:

Poveanje aktive i pasive (nabavka materijala)

Promjene u strukturi aktive (dati avans)

Smanjenje aktive i pasive (otplata dijela kredita)

Promjene u strukturi pasive ( plaanje dobavlju iz kratk.kredita)

Prihodje poveanje ekonomskih koristi tokom obraunskog perioda u oblikupriliva ili poveanja imovine ili smanjenja obaveza, to ima za posljedicupoveanje kapitala.

Za priznavanje prihoda vrijedi naelo dogaaja a ne naelo blagajne, toznai da da se prihod priznaje u momentu isporuke proizvoda ili usluge.


17/47

Rashodisu smanjenje ekonomskih koristi tokom obraunskogperioda u oblikuodliva sredstava ili stvaranja obaveza, toza posljedicu ima smanjenje kapitala.

Knjigovodstveni raun (konto) se koristi za prikazivanje stanja i promjena

odreenih stavki imovine, izvora imovine, trokova, rashoda, prihoda ifinansijskog rezultata.

Osnovni elementi svakog knjigovodstvenog raunau dvojnom knjigovodstvu su:- naziv raunao kom se radi,

- kolone dugujei potrauje,

- iznos o kojem se radi,

- opis promjene,- ifraraunaiz kontnog plana.


18/47

KONTNIPLAN

Raspored konta u glavnoj knjizi temelji se na unaprijed pripremljenom kontnom

planu.

Razvijanje konta polazi od definisanja kontnih klasa.

Kontne klase se dalje dijele na skupine konta.

Skupine konta se dalje dijele na osnovna konta.

Osnovna konta se dalje dijele na analitikakonta.

Definisanje kontnog plana i ifriranje stavki izvodi se prema slijedeoj emi:

Klasa od 0 do 9Grupa rauna od 00 do 99

Osnovni rauni od 000 do 999

Analitiki rauni od 0000 do 9999


19/47

KONTNI PLAN

Kontni plan se sastoji od 10 klasa i to:0Stalna sredstva i dugoroni plasmani,

1Zalihe i sredstva namjenjena prodaji,

2Gotovina, kratkorona potra. i kratk. plasm.,

3Kapital,4Obaveze, rezervisanja i razgranienja,

5Rashodi,

6Prihodi,

7Otvaranje i zakljuak konta stanja i uspjeha,

8Vanbilansna evidencija,

9Obraun trokova i uinaka.


20/47

POSLOVNEKNJIGE

Poslovne knjige su evidencije podataka o nastalim poslovnimdogaajima koji se formiraju na osnovu unoenja podataka.

Poslovne knjige ine: dnevnik, glavna knjiga i pomone knjige.

Dnevnikje poslovna knjiga u koju se unose knjigovodstvene promjenepo redoslijedu nastanka tj. hronoloki.

Osnovne metode upisivanja podataka u dnevnik i prenosa u glavnuknjigu su:

- prenosna metoda,

- kopirna metoda i- metoda elektronske obrade.


21/47

POSLOVNEKNJIGE

Glavna knjigapredstavlja skup svih konta koja su otvorena tokom poslovne

godine. Raspored konta u glavnoj knjizi temelji se na unaprijed definisanom kontnom

planu.

Pomone knjige se u pravilu organizuju posebno s ciljem raslanjivanja nekogkonta glavne knjige radi dopune podataka pojedinih sintetikih podataka.

Pomone knjige u kojima se raslanjuje analitiki neki konto glavne knjigenazivaju se analitike evidencije.


22/47

Osnovni elementi svakog knjigovodstvenog rauna (konta)u dvojnom knjigovodstvu

_______________________________________________

1. Naziv stavke o kojoj se radi

2. Kolone duguje i potrauje

3. Iznos o kojem se radi

4. Opis promjene

5. Datum promjene.

T- raun (konto)

Duguje Naziv stavke Potrauje_________________________________________________________________________________________________________________________________________________

iznos duguje iznos potrauje


23/47

Duguje oznaava knjienje na lijevoj strani rauna, apotraujeoznaavaknjienjena desnoj strani rauna

_________________________________________________

Poveanje (+) na svim raunima (kontima) imovine seknjii na dugovnoj strani, a smanjene (-) na potranojstrani.

D(+) Raunimovine P(-)

________________________________________________

Xxxxx

Poveanje


24/47

Poveanjena svim raunima(kontima) pasive (obaveza ikapitala) knjii se na potranoj strani: potrauje

______________________________________________

D (+) Kapital i obaveze P (-)

(svako smanjenje kapitala i obaveza knjiimo na dugovnojstrani)

poveanje


25/47

Prihode knjiimo na potranoj strani (potrauje) zato to onipoveavaju vlastiti kapital

_______________________________________________

D(+) Prihodi P(-)

XXXXX

Poveanje


26/47

Dobit se knjii potrano jer uveava vlastiti kapital

______________________________________________

_

D(+) Dobit P (-)

xxxxx

Poveanje


27/47

Trokove knjiimo na dugovnoj strani jer su oni tekui ilibudui rashodi koji smanjuju kapital

_______________________________________________

D(+) Trokovi P(-)

xxxxx

Poveanje


28/47

Rashodi se knjie dugovno jer smanjuju kapital_________________________________________________________________________________

D(+) Rashodi P (-)

xxxxx

Poveanje


29/47

Gubitak se knjiidugovno jer smanjuje kapital_______________________________________________________________________________________________

D (+) Gubitak P(-)

xxxxx

Poveanje


30/47

OSNIVANJE PRIVREDNIH DRUTAVA


31/47

Preduzease osnivaju na osnovu Zakona o privrednim drutvima. Privredno drutvo je pravna osoba upisana u sudski registar (registar

drutava).

Privredno drutvo moe biti organizovano u jednom od sljedeihoblika:

Drutvos neogranienomsolidarnom odgovornou(d.n.o)

Komanditno drutvo(k.d)

Drutvos obranienomodgovornou(d.o.o)

Dionikodrutvo(d.d)

Drutvo s neogranienom solidarnom odgovornou i komanditnodrutvosu drutvaosoba.

Drutvo s ogranienom odgovornou i dioniko drutvo su drutvakapitala.

Osnovna razlika izmeu drutva osoba i drutva kapitala sastoji se uodgovornosti vlasnika za poslovanje drutva i u obavezama zauplaivanjemminimalnog iznosa osnovnog kapitala.


32/47

Kod drutva s neogranienom solidarnom odgovornou, svaki landrutvaodgovara vjerovnicima drutvaneogranienosolidarno cijelomsvojom (privatnom ) imovinom.

Kod komanditnog drutva komplementari odgovaraju za obavezedrutva solidarno i neogranieno cijelom svojom imovinom, anajmanje jedan komanditor odgovara za obaveze drutva samo do

iznosa odreenogimovinskog uloga u drutvo.

Kod drutvas ogranienomodgovornoui dionikogdrutva,vlasnicii dioniarine odgovaraju za obaveze drutva.

Za drutvo s neogranienom solidarnom odgovornou i komanditnodrutvonije odreenminimalni iznos osnovnog (temeljnog) kapitala.


33/47

RAUNOVODSTVOOSNIVAKOGKAPITALA

Osnovni kapital, osnivakikapital i upisani, a neuplaenikapital sukategorije koje su regulisanje raunovodstvenim standardima iZakonom o privrednim drutvimaFBiH Sl.novine FBiH 23/99),

Osnivaki (osnovni) kapital svakog drutva je odreeni minimum

ulaganja prilikom osnivanja drutva, definisan zakonskomprocedurom osnivanja drutva.

Kada se govori o osnovnom kapitalu dionikog drutva (d.d) uperiodu osnivanja, bez obzira koliko ulagaa bude bilo, u proceduriosnovanja iznosi najmanje 50.000,00 KM.

Kod drutva sa ogranienom odgovornou (d.o.o), taj iznos je10.000,00 KM. Ovdje je uinjenjedan izuzetak: ukoliko d.o.o osniva

jedno lice, tada mu osnivakikapital iznosi 2.000,00 KM.


34/47

Naelounosa kapitala podrazumijeva sljedee: Osnovni kapital d.d, bez obzira na iznos utvren ugovorom o

osnivanju, mora u cijelosti biti uplaenprije upisa u registar Ulozi u novcu, ako se osnovni kapital prilikom osnivanja d.d.,

obezbjeujei ulozima u stvarima i pravima, ne mogu biti manjiod 50.000,00 KM. Do dana podnoenja prijave za upis osnivanja d.o.o u sudski

registar mora biti uplaena najmanje polovina uloga u novcu,ali ne manje od 10.000,00 KM za d.o.o sa vie ulagaa,odnosno 2.000,00 KM za drutvosa jednim ulagaem,

Ulozi u stvarima i pravima, moraju biti u cijelosti uneseni udrutvodo danapodnoenjaprijave,

Usluge ili rad ne mogu se vrednovati i iskazati kao ulog,

Trokovi osnivanja, ne mogu se isplaivati na teret osnovnogkapitala.

Zabranjeno je smanjenje osnovnog kapitala ispod minimalnogiznosa utvrenogZakonom


35/47

KLASA 3- KAPITAL

30- Osnovni kapital

300: dionikikapital

302; udjeli lanovadrutvasa ogranienomodgovornou

303; zadruniudjeli

304; ulozi

305; dravnikapital

31-Upisani neuplaenikapital

32-Rezerve

33- Revalorizacione rezerve i nerealizovani dobiti i gubici

34-Nerasporeenadobit35-Gubitak do visine kapitala

36- Otkupljene vlastite dionice i udjeli


36/47

KNJIENJE OSNIVANJA DRUTVA S OGRANIENOMODGOVORNOU

Primjer knjienjauplate temeljnog (osnivakog)uloga u novcu:

1. Vlasnik je uplatio osnivakikapital u iznosu od 10.000,00 KM

R

br OPIS

KONTO IZNOS

DUGUJE POTRAUJE

1. iro raunUpisani uplaeni vl.kapital doo

Upisani uplaeni kapital

200

302

10.000

10.000


37/47

Primjer knjienja uplate temeljnog (osnivakog) uloga u novcu istvarima:

1. Prilikom osnivanjapreduzeavlasnik je unio sljedeuimovinu:

a) Uplata u novcu iznosi 10.000,00 KM

b) Poslovni prostor je procjenjen na vrijednost od 100.000,00 KM

c) Kompjuter je procjenjen na vrijednost 1.000,00 KM.

R

br OPIS

KONTO IZNOS

DUGUJE POTRAUJE

1. iro raunPoslovne zgrade

Uredska oprema

Upisani uplaeni vl.kapital doo

Upisani uplaeni kapital

200

021

022

302

10.000

100.000

1.000

111.000


38/47

Osnivai su se sporazumjeli da osnuju d.o.o i o tome potpisaliugovor kod notara.

1. Ukupno upisani osnivakikapital iznosi 100.000 KM, od ega70.000 KM u novcu i 30.000 KM u opremi.

1. Oprema je unesena u cjelosti.

1. Dio uloga u novcu u iznosu od 50.000 KM uplaenje odmah,a osnivai su se obavezali da e preostali iznos u novcu(20.000 KM) uplatiti u roku od est mjeseci.

2. Uplata je izvrenau ugovorenom roku.


39/47

R

br OPIS

KONTO IZNOS

DUGUJE POTRAUJE

1. iro raunOprema

Upisani neuplaeni udjelOsnovni kapital

Upisani uplaeni i neuplaeni kapital

200

022

312

302

50.000

30.000

20.000

100.000

2. iro raunUpisani neuplaeni udjel

Za uplatu ostatka osnivakog kapitala

200

312

20.000

20.000


40/47

Drutvu sa ogranienom odgovornou XY pristupio je novi lan,pravno lice XZ d.o.o, sa ulogom u novcu u iznosu od 50.000,00

KM, s tim da je, po ugovoru dotadanji lan N.N, uplatio dodatniulog u novcu u iznosu od 13.000,00 KM.

R

br OPIS

KONTO IZNOS

DUGUJE POTRAUJE

1. iro raunOsnovni kapital- udio lana N.N

Osnovni kapital- udio novog lana XZ d.o.o

Ulazak novog lana i poveanje osnovnog

kapitala

200

302

302

63.000

13.000

50.000


41/47

Fizikolice N.N je osnovalo drutvosa ogranienomodgovornouXY, uplatom novanog dijela osnovnog kapitala u iznosu od2.000,00 KM i unosom opreme (ulog u stvarima) procijenjenevrijednosti 25.000 KM, toje upisano u sudski registar.

Rbr OPIS

KONTO IZNOS

DUGUJE POTRAUJE

1. iro raunOprema

Osnovni kapital udio osnivaa N.N

Poetni osnivaki kapital d.o.o XY

200

022

302

2.000

25.000

27.000


42/47

R

br OPIS

KONTO IZNOS

DUGUJE POTRAUJE

1. iro raun Dioniki kapital- obine dionice

Poetna emisija dionica (150.000 x 10 KM)

2003000 1.500.000 1.500.000

Kod dionikih drutava (d.d) vrijednost osnovnog (dionikog) kapitala seizraava kao proizvod broja emitiranih dionica i njihove nominalnevrijednosti, a razrada ovog konta se dalje moe izvriti prema vrstama

dionica .3000- osnovi dionikikapital- obinedionice3001- osnovi dionikikapital-povlatenedionice

Primjer:dionikodrutvoXYje osnovano emisijom i prodajom 150.000

obinihdionica, nominalne vrijednosti 10,00 KM po dionici


43/47

R

br OPIS

KONTO IZNOS

DUGUJE POTRAUJE

1. iro raunDioniki kapital- povlatene dionice

Emisiona premija- povlatene dionice

Dodatna emisija povlatenih dionica

200

3001

3201

120.000

100.000

20.000

Primjer: skuptina dionikog drutva XY je odluila da se izvridodatna emisija 10.000 prioritetnih (povlatenih) dionica nominalnevrijednosti 10 KM po dionici, sa kumulativnim pravom imaoca na

dividendu u visini 7% nominalne vrijednosti dionice. Povlatenedionicesu prodate po cijeni od 12 KM po dionici.


44/47

Upisani neuplaenikapital

Prilikom osnivanja privrednog drutva,pa i kasnije, estisu sluajevikadse, u skladu sa aktom o osnivanju i Zakonom o privrednim drutvima,

jedan dio osnivakog uloga uplauje i unosi u drutvo odmah, a da seostatak osnivakog uloga uplauje naknadno, u onim rokovima i premaonoj dinamici koji su utvreniaktom o osnivanju.U takvim sluajevima, upisani osnovni kapital koji jo nije uplaeniskazuje se na dugovnoj strani konta grupe 31- upisani neuplaenikapital,dok se ukupan upisani kapital ( uplaeni i neuplaeni) iskazuje nakontima grupe 30- osnovni kapital

U i l di i


45/47

Rbr OPIS

KONTO IZNOS

DUGUJE POTRAUJE

1. iro raunUpisani neuplaene dionice

Dioniki kapital- obine dionice

Emisiona premija- obine dionice

Dodatna emisija dionica

200

310

3000

3200

500.000

750.000

1.000.000

250.000

Upisane neuplaene dionice

Primjer: skuptina dionikog drutva XY je donijela odluku da seobjavi dodatna emisija 100.000 obinihdionica nominalne vrijednosti 10KM po dionici, s tim da se uplata 50% upisane nominalne vrijednosti

izvriodmah, a preostali dio (zavisno od postignute cijene) u roku od estmjeseci od dana upisa. Postignuta je prodajna cijena od 12,50 KM po

dionici, pa ostvarena emisiona premija iznosi 250.000 KM


46/47

R

br OPIS

KONTO IZNOS

DUGUJE POTRAUJE

1. iro raunUpisani neuplaene dionice

Dodatna emisija dionica

200310

500.000

1.000.000

250.000

U predvienom roku izvrena je uplata neuplaenog dijela upisanih

dionica u iznosu od 750.000 KM.

Fi ik li N N i M M l d i dij l


47/47

R

br OPIS

KONTO IZNOS

DUGUJE POTRAUJE

1. iro raunOprema

Upisani neuplaeni udjeli NNUpisani neuplaeni udjeli MM

Osnovni kapital- udio osnivaa NNOsnovni kapital- udio osnovaa MM

Upisani uplaeni i neuplaeni kapital

200

022

312

312

302

302

10.000

30.000

5.000

5.000

25.000

25.000

Fizika lica N.N i M.M, osnovala su d.o.o upisom novanog dijelaosnovnog kapitala u iznosu od 20.000 KM (po 10.000 KM), s tim da je

50%, tj. 10.000 KM ( po 5.000 KM) uplaenoodmah, (dok epreostalih50% biti uplaenou roku od tri mjeseca od dana upisa) i unosom opreme(ulog u stvarima) u procijenjenoj vrijednosti od 30.000 KM ( po 15.000KM)

Documents

vje_be_br.1 (5) finansijko racunovodstvo, prezentacija,