acidente_ofidico

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    1/45

    Acidente Ofdico

    Enf.Suelen Magna de Faria

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    2/45

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    3/45

    Acidente Ofdico:

    IntroduoAcidentes causados por serpentespeonhentas;

    Representam significativo problema de

    Sade Pblica;

    Pases tropicais: maior freqncia emorbi-mortalidade;

    Identificao Soroterapiaespecfica

    Notificao

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    4/45

    Acidentes Ofdicos:

    Epidemiologia

    MundoNo mundo: 3000 espcies de serpentes;

    10% a 14% so consideradas

    peonhentas;

    Segundo a Organizao Mundial de

    Sade (OMS):2.500.000 acidentes com serpentes

    peonhentas/ano

    125.000 mortes/ano

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    5/45

    Acidentes Ofdicos:

    Epidemiologia

    Brasil

    Fonte: Funasa, 2001 Procedncia das notificaes segundoas regies fisiogrficasBrasil, 1990 - 1993

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    6/45

    Acidentes Ofdicos:

    Epidemiologia

    Brasil

    Fonte: Funasa, 2001Distribuio mensal dos acidentesofdicos

    Brasil, 1990 a 1993

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    7/45

    Acidentes Ofdicos:

    Epidemiologia

    Gois

    Fonte: PINHO et al. Acidente Ofdico no Estado de Gois.Revista da Associao Mdica Brasileira, n. 1, v. 50, p. 93-96,2004.

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    8/45

    Acidentes Ofdicos:

    Caractersticas da peonha

    Fosseta

    Loreal

    Cabea triangularrecoberta

    com escamas pequenas

    cauda lisa;

    cauda com guiso

    ou chocalho

    cauda com

    escamas arrepiadas

    no final

    Elapneos-

    corais

    verdadeiras

    Dentes inoculadores deveneno

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    9/45

    Acidentes Ofdicos:

    Peonhentos X No

    peonhentosFluxograma: Distino entre serpentespeonhentas e no peonhentas

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    10/45

    Acidentes Ofdicos:

    Gneros

    Gnero Bothrops

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    11/45

    Acidentes Ofdicos:

    Gneros

    Gnero Lachesis

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    12/45

    Acidentes Ofdicos:

    Gneros

    Gnero Crotalus

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    13/45

    Acidentes Ofdicos:

    Gneros

    Gnero Micrurus

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    14/45

    Acidente Ofdico:

    Botrpico

    Aes do Veneno:

    Ao proteoltica:

    enzimas proteolticas

    reao inflamatria destruiotecidual

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    15/45

    Acidente Ofdico:

    Botrpico

    Ao coagulante:

    Peonh

    a

    Fator X

    Protrombina

    Fibrinognio

    Consumo de Plaquetas

    Fator V e Fator VIII

    Coagulao IntravascularDisseminadaInsuficincia Renal Aguda

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    16/45

    Acidente Ofdico:

    Botrpico

    Ao hemorrgica:

    Hemorraginas leses nas

    membranasbasais dos

    capilares

    Plaquetopenia

    Alteraes da coagulao

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    17/45

    Acidente Ofdico: Botrpico

    Quadro Clnico

    Manifestaes Locais

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    18/45

    Acidente Ofdico: Botrpico

    Quadro Clnico

    Manifestaes Sistmicas

    Gengivorragias, epistaxes,hematmese e hematria, gestantes

    (hemorragia uterina)Nuseas

    Vmitos

    Sudorese

    Hipotenso arterial

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    19/45

    Acidente Ofdico: Botrpico

    Complicaes

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    20/45

    Quadro: Acidente botrpico - Classificao quanto

    gravidade e soroterapia recomendada

    150 mg 300 mg

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    21/45

    Acidente Ofdico: Crotlico

    Aes do veneno

    Ao Neurotxica: bloqueio pr-sinptico sobre os nervos perifricos;

    Ao Miotxica: destruio defibras musculares esquelticas(mioglobinria e mioglobinemia)

    Ao coagulante:Trombina

    fibrinognio fibrina

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    22/45

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    23/45

    Acidente Ofdico: Crotlico

    Quadro Clnico

    Manifestaes Sistmicas

    Gerais

    Neurolgica

    Distrbios de Coagulao

    Musculares

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    24/45

    Quadro: Acidente Crotlico - Classificao quanto gravidade e soroterapia recomendada

    100mg 200 mg 300mg

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    25/45

    ACIDENTE

    SINAIS E SINTOMAS

    DE APARECIMENTO

    PRECOCE (< 6

    HORAS)

    SINAIS E SINTOMAS DE

    APARECIMENTO PRECOCE

    (> 6 HORAS)

    BOTRPICO

    Dor imediata, edema erubor no local (choquenos casos graves)

    Bolhas, equimoses e necroselocal (insuficincia renal agudanos casos graves)

    Aumento do tempo de coagulao (hemorragia, nos casos

    graves; epistaxe, gengivorragia e hemorragia digestiva).

    CROTLICO

    Ptose palpebral bilateral (fcies miastnica), oftalmoplegia,distrbio de acomodao visual, fasciculao muscular(paralisia da musculatura respiratria, velopalatina e dosmembros, nos casos graves).

    Aumento do tempo de coagulao (raramente ocorremhemorragias)

    Mialgia generalizada,discreto edema local, urinaavermelhada (mioglobinria)

    Insuficincia renal aguda

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    26/45

    Acidente Ofdico:

    Laqutico

    Aes do Veneno

    Ao Proteolitica;

    Ao Coagulante;

    Ao Neurotxica;

    Ao Hemorrgica.

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    27/45

    Acidente Ofdico: Laqutico

    Quadro Clnico

    Manifestaes Locais:

    Dor e edema;

    Podem surgir vesculas e bolhasde contedo seroso ou sero-hemorrgico;

    As manifestaes hemorrgicaslimitam-se ao local da picada namaioria dos casos.

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    28/45

    Acidente Ofdico: Laqutico

    Quadro Clnico

    Manifestaes Sistmicas

    Hipotenso arterial;

    Tonturas;

    Escurecimento da viso;Bradicardia;

    Clicas abdominais e diarria;

    Sndrome vagal.

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    29/45

    Quadro: Acidente laqutico - Tratamentoespecfico

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    30/45

    Acidente Ofdico: Elapdico

    Aes do venenoNTX de ao ps-sinptica

    NTXTECIDOS

    Competem

    com a Ach

    NTX de ao pr-sinptica

    ACh

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    31/45

    Manifestaes locais

    Dor local;

    Parestesia com progresso

    proximal.

    Acidente Ofdico: ElapdicoQuadro Clnico

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    32/45

    Manifestaes sistmicas

    Vmitos;Astenia progressiva;

    Ptose palpebral;Oftalmoplegia;Fcies miastnica ou

    neurotxica;

    Mialgia;Disfagia;Insuficincia Respiratria Aguda;

    Apnia.

    Acidente Ofdico: ElapdicoQuadro Clnico

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    33/45

    Quadro: Acidentes elapdicos - Soroterapiarecomendada

    Acidente Ofdico: Elapdico

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    34/45

    Acidente Ofdico

    Tratamento

    Medidas gerais :Soroterapia especfica;

    Manter elevado e estendido o segmentopicado;

    Emprego de analgsicos para alvio dador;

    Hidratao: manter o paciente hidratadoobservando a diurese;

    Antibioticoterapia: o uso de antibiticosdever ser indicado quando houverevidncia de infeco.

    Anti-tetnica

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    35/45

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    36/45

    Sndrome Compartimental

    Decorre da compresso dofeixe vsculo-nervosoconseqente ao grandeedema que se desenvolve no

    membro atingido, produzindoisquemia de extremidades.

    As manifestaes mais

    importantes so a dor intensa,parestesia, diminuio datemperatura do segmentodistal, cianose e dficit motor.

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    37/45

    Necrose

    devida principalmente ao proteoltica do veneno,

    associada isquemia localdecorrente de leso vascular

    e de outros fatores comoinfeco, trombose arterial,sndrome de compartimentoou uso indevido detorniquetes

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    38/45

    Perfil epidemiolgico dos acidentes ofdicos

    nos ltimos 100 anos

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    39/45

    Perfil epidemiolgico dos acidentes ofdicos

    nos ltimos 100 anos

    Fonte: BOCHNER, R. & STRUCHINER, C. J.Epidemiologia dos acidentes ofdicos nosltimos 100 anos no Brasil: uma reviso. Cad. Sade Pblica, Rio de Janeiro, 19(1):7-16,

    jan-fev, 2003

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    40/45

    Preveno de acidentes

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    41/45

    Preveno de acidentes

    O uso de botas pode evitar 80%dos acidentes.

    - O use de sapatos comuns podeevitar ate 30% dos acidentes.

    Para evitar a presena das

    serpentes nas proximidades daresidncias , importante realizara limpeza das reas ao redor dacasa, paiol ou plantao,eliminando montes de entulho,acmulo de lixo ou de folhagens

    secas, e alimentos espalhadosno ambiente. .

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    42/45

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    43/45

    Em casos de acidentes:

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    44/45

    Referncias

    ARAJO, M. Ofidismo. In: PITTA GBB, et al.Angiologia e cirurgia vascular: guia ilustrado.Macei: UNCISAL/ECMAL & LAVA; 2003.

    BRASIL. Fundao Nacional de Sade -FUNASA. Manual de diagnstico e tratamento

    de acidentes por animais peonhentos. 2 ed. -Braslia: 2001.PINHO et al. Acidente Ofdico no Estado de

    Gois. Revista da Associao MdicaBrasileira, n. 1, v. 50, p. 93-96, 2004.

    SCHECHTER, M.; MARANGONI, D.V. Doenasinfecciosas: Conduta diagnstica e teraputica.Ed. Guanabara Koogan, 1994.

    SCHWARTZ, E. F. Ofidismo no Brasil. Laboratriode Toxinologia. Departamento de Cincias

    Fisiolgicas. Instituto de Cincias Biolgicas UnB Braslia.

  • 7/21/2019 acidente_ofidico

    45/45