Candomblé Ketu Explicacoes

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/29/2019 Candombl Ketu Explicacoes

    1/6

    Candombl KetuA 7 Chaves adaptado por Dofono ty Nisw

    Portal Religio

    Candombl Ketu (pronuncia-se queto) a maior e a mais

    popular"nao" doCandombl, uma dasReligies afro-

    brasileiras.

    No incio dosculo XIX, as etnias africanas eram separadas

    porconfrariasdaIgreja Catlicana regio deSalvador,Bahia.

    Dentre os escravos pertencentes ao grupo dosNagsestavam

    osYoruba(Iorub). Suas crenas e rituais so parecidos com os

    de outras naes doCandomblem termos gerais, mas

    diferentes em quase todos os detalhes.

    Teve inicio emSalvador,Bahia, de acordo com as lendas

    contadas pelos mais velhos, algumas princesas vindas

    deOyeKetuna condio de escravas, fundaram

    umterreironumengenhodecana. Posteriormente, passaram a

    reunir-se num local denominadoBarroquinha, onde fundaram

    uma comunidade deJeje-Nagpretextando a construo e

    manuteno da primitiva Capela daConfrariade Nossa Senhora

    da Barroquinha, atualIgreja de Nossa Senhora da

    Barroquinhaque, segundo historiadores, efetivamente conta

    com cerca de trs sculos de existncia.1

    NoBrasil Colniae depois, j com o pas independente mas

    ainda escravocrata, proliferaramirmandades. "Para cada

    categoria ocupacional, raa, nao - sim, porque os escravos

    africanos e seus descendentes procediam de diferentes locais

    com diferentes culturas - havia uma. Dos ricos, dos pobres, dos

    msicos, dos pretos, dos brancos, etc. Quase nenhuma de

    mulheres, e elas, nas irmandades dos homens, entraram

    sempre como dependentes para assegurarem benefcios

    corporativos advindos com a morte do esposo. Para que uma

    irmandade funcionasse, diz o historiadorJoo Jos Reis,

    precisava encontrar uma igreja que a acolhesse e ter aprovados

    os seus estatutos por uma autoridade eclesistica".

    Candombl Ketu

    Casa Branca do Engenho Velho

    Religies afro-brasileiras

    Princpios Bsicos

    Deus

    Ketu |Olorum| Orixs

    Jeje| Mawu |Vodun

    Bantu|Nzambi|Nkisi

    Templos afro-brasileiros

    Babau| Batuque| Cabula

    Candombl| Culto de If

    Culto aos Egungun| Quimbanda

    Macumba |Omoloko

    Tambor de Mina| Terec |Umbanda

    Xamb| Xang do Nordeste

    Sincretismo| Confraria

    Literatura afro-brasileira

    Terminologia

    Sacerdotes

    Hierarquia

    Religies semelhantes

    Religies

    AfricanasSanteriaPaloArarLukumRegla

    de OchaAbakuObeah

    http://pt.wikipedia.org/wiki/Portal:Religi%C3%A3ohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Portal:Religi%C3%A3ohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Na%C3%A7%C3%A3o_(candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Na%C3%A7%C3%A3o_(candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Na%C3%A7%C3%A3o_(candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A9culo_XIXhttp://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A9culo_XIXhttp://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A9culo_XIXhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_Cat%C3%B3licahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_Cat%C3%B3licahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_Cat%C3%B3licahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Salvador_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Salvador_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Salvador_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Bahiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Bahiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Bahiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nag%C3%B4shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nag%C3%B4shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nag%C3%B4shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Salvador_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Salvador_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Salvador_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Bahiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Bahiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Bahiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terreirohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terreirohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terreirohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Engenhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Engenhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Engenhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Canahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Canahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Canahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Barroquinha_(Salvador)http://pt.wikipedia.org/wiki/Barroquinha_(Salvador)http://pt.wikipedia.org/wiki/Barroquinha_(Salvador)http://pt.wikipedia.org/wiki/Jeje-Nag%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Jeje-Nag%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Jeje-Nag%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_de_Nossa_Senhora_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_de_Nossa_Senhora_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_de_Nossa_Senhora_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_de_Nossa_Senhora_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_note-1http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_note-1http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_note-1http://pt.wikipedia.org/wiki/Brasil_Col%C3%B4niahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Brasil_Col%C3%B4niahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Brasil_Col%C3%B4niahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandadehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandadehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandadehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jo%C3%A3o_Jos%C3%A9_Reishttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jo%C3%A3o_Jos%C3%A9_Reishttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jo%C3%A3o_Jos%C3%A9_Reishttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Deushttp://pt.wikipedia.org/wiki/Deushttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olorumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olorumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olorumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Mawuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Mawuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Mawuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Vodunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Vodunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Vodunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Bantuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Bantuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nzambihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nzambihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nzambihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nkisihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nkisihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nkisihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Templos_afro-brasileiroshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Templos_afro-brasileiroshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Baba%C3%A7u%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Baba%C3%A7u%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Batuquehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Batuquehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Batuquehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Cabulahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Cabulahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Cabulahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Culto_de_If%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Culto_de_If%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Culto_de_If%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Culto_aos_Egungunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Culto_aos_Egungunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Quimbandahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Quimbandahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Quimbandahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Macumbahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Macumbahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Omolokohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Omolokohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Omolokohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Tambor_de_Minahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Tambor_de_Minahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terec%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Terec%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Umbandahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Umbandahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Umbandahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Xamb%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Xamb%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Xang%C3%B4_do_Nordestehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Xang%C3%B4_do_Nordestehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Xang%C3%B4_do_Nordestehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sincretismohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sincretismohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Anexo:Lista_de_livros_com_tema_afro-brasileirohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Anexo:Lista_de_livros_com_tema_afro-brasileirohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Anexo:Terminologia_de_religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Anexo:Terminologia_de_religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Lista_de_sacerdotes_do_candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Lista_de_sacerdotes_do_candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Anexo:Hierarquia_do_candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Anexo:Hierarquia_do_candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_tradicionais_africanashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_tradicionais_africanashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Santeriahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Santeriahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Palohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Palohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Lukum%C3%ADhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Lukum%C3%ADhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Regla_de_Ochahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Regla_de_Ochahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Regla_de_Ochahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Regla_de_Ochahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Abaku%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Obeahhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Obeahhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Obeahhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ficheiro:Casa_branca_engenho_velho.jpghttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ficheiro:Portal.svghttp://pt.wikipedia.org/wiki/Obeahhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Abaku%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Regla_de_Ochahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Regla_de_Ochahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Lukum%C3%ADhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Palohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Palohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Santeriahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_tradicionais_africanashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_tradicionais_africanashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Anexo:Hierarquia_do_candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Lista_de_sacerdotes_do_candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Anexo:Terminologia_de_religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Anexo:Lista_de_livros_com_tema_afro-brasileirohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sincretismohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Xang%C3%B4_do_Nordestehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Xamb%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Umbandahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terec%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Tambor_de_Minahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Omolokohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Macumbahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Quimbandahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Culto_aos_Egungunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Culto_de_If%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Cabulahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Batuquehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Baba%C3%A7u%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Templos_afro-brasileiroshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nkisihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nzambihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Bantuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Vodunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Mawuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olorumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Deushttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ficheiro:Casa_branca_engenho_velho.jpghttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ficheiro:Portal.svghttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jo%C3%A3o_Jos%C3%A9_Reishttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandadehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Brasil_Col%C3%B4niahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_note-1http://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_de_Nossa_Senhora_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_de_Nossa_Senhora_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jeje-Nag%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Barroquinha_(Salvador)http://pt.wikipedia.org/wiki/Canahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Engenhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terreirohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/Bahiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Salvador_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nag%C3%B4shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Bahiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Salvador_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_Cat%C3%B3licahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Confrariashttp://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A9culo_XIXhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B5es_afro-brasileirashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Na%C3%A7%C3%A3o_(candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Portal:Religi%C3%A3o
  • 7/29/2019 Candombl Ketu Explicacoes

    2/6

    Muitas conseguiram construir a sua prpria Igreja como a Igreja do Rosrio da Barroquinha, com a

    qual aIrmandade da Boa Mortemanteve estreito contato. O que ficou conhecido como devoo do

    povo decandombl. O historiador cachoeirano Luiz Cludio Dias Nascimento afirma que os atos

    litrgicos originais da Irmandade de cor da Boa Morte eram realizados na Igreja da Ordem Terceira

    do Carmo, templo tradicionalmente freqentado pelas elites locais. Posteriormente as irms

    transferiram-se para aIgreja de Santa Brbara, daSanta Casa da Misericrdia, onde existem

    imagens deNossa Senhora da Glriae daNossa Senhora da Boa Morte. Desta, mudaram-se para

    a bela Igreja do Amparo desgraadamente demolida em 1946 e onde hoje encontram-se moradias

    de classe mdia de gosto duvidoso. Dai saram para a Igreja Matriz, sede da freguesia, indo depois

    para a Igreja da Ajuda.

    O fato que no se sabe ao certo precisar a data exata da origem da Irmandade da Boa

    Morte.Odorico Tavaresarrisca uma opinio: a devoo teria comeado mesmo em1820, naIgreja

    da Barroquinha, tendo sido osJejes, deslocando-se atCachoeira, os responsveis pela sua

    organizao. Outros ressaltam a mesma poca, divergindo quanto nao das pioneiras, que

    seriam alforriadasKetu. Parece que o corpus da irmandade continha variada procedncia tnica j

    que fala-se em mais de uma centena de adeptas nos seus primeiros anos de vida.

    Essas confrarias eram os locais onde se reuniam as sacerdotisas africanas j libertas (alforriadas)

    de vrias naes, que foram se separando conforme foram abrindo os terreiros. Na comunidade

    existente atrs da capela da confraria foi construdo oCandombl da Barroquinhapelas

    sacerdotisas deKetuque depois se transferiram para o Engenho Velho, ao passo que algumas

    sacerdotisas deJejedeslocaram-se para oRecncavo BaianoparaCachoeiraeSo Flixpara onde

    transferiram aIrmandade da Boa Mortee fundaram vrios terreiros decandombl jejesendo o

    primeiro Kw Cej Hund ouRoa do Ventura.

    O Candombl Ketu ficou concentrado em Salvador. Depois da transferncia doCandombl da

    Barroquinhapara o Engenho Velho passou a se chamar Il Ax Iy Nass mais conhecido

    comoCasa Branca do Engenho Velhosendo a primeira casa da nao Ketu no Brasil de onde

    saram asIyalorixsque fundaram oIl Ax Op Afonje o Il Iya Omin Ax Iyamass, oTerreiro

    do Gantois.

    ndice

    1 Origens

    2 Orixs

    3 Ritual

    4 Hierarquia

    5 Referncias

    6 Ver tambm

    http://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Ordem_Terceira_do_Carmohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Ordem_Terceira_do_Carmohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Ordem_Terceira_do_Carmohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Ordem_Terceira_do_Carmohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_de_Santa_B%C3%A1rbarahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_de_Santa_B%C3%A1rbarahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_de_Santa_B%C3%A1rbarahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Santa_Casa_da_Miseric%C3%B3rdiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Santa_Casa_da_Miseric%C3%B3rdiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Santa_Casa_da_Miseric%C3%B3rdiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nossa_Senhora_da_Gl%C3%B3riahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nossa_Senhora_da_Gl%C3%B3riahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nossa_Senhora_da_Gl%C3%B3riahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nossa_Senhora_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nossa_Senhora_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nossa_Senhora_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Odorico_Tavareshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Odorico_Tavareshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Odorico_Tavareshttp://pt.wikipedia.org/wiki/1820http://pt.wikipedia.org/wiki/1820http://pt.wikipedia.org/wiki/1820http://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jejeshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jejeshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jejeshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Cachoeira_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Cachoeira_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Cachoeira_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Rec%C3%B4ncavo_Baianohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Rec%C3%B4ncavo_Baianohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Rec%C3%B4ncavo_Baianohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Cachoeira_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Cachoeira_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Cachoeira_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A3o_F%C3%A9lix_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A3o_F%C3%A9lix_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A3o_F%C3%A9lix_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ro%C3%A7a_do_Venturahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ro%C3%A7a_do_Venturahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ro%C3%A7a_do_Venturahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Casa_Branca_do_Engenho_Velhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Casa_Branca_do_Engenho_Velhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Casa_Branca_do_Engenho_Velhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Iyalorix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Iyalorix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Iyalorix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Terreiro_Opo_Afonj%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Terreiro_Opo_Afonj%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Terreiro_Opo_Afonj%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Terreiro_do_Gantoishttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terreiro_do_Gantoishttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terreiro_do_Gantoishttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terreiro_do_Gantoishttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Origenshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Origenshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Orix.C3.A1shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Orix.C3.A1shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Ritualhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Ritualhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Hierarquiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Hierarquiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Refer.C3.AAnciashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Refer.C3.AAnciashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Ver_tamb.C3.A9mhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Ver_tamb.C3.A9mhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Ver_tamb.C3.A9mhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Refer.C3.AAnciashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Hierarquiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Ritualhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Orix.C3.A1shttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Origenshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terreiro_do_Gantoishttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terreiro_do_Gantoishttp://pt.wikipedia.org/wiki/Terreiro_Opo_Afonj%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Iyalorix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Casa_Branca_do_Engenho_Velhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ro%C3%A7a_do_Venturahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A3o_F%C3%A9lix_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Cachoeira_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Rec%C3%B4ncavo_Baianohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jejehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ketuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Cachoeira_(Bahia)http://pt.wikipedia.org/wiki/Jejeshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Barroquinhahttp://pt.wikipedia.org/wiki/1820http://pt.wikipedia.org/wiki/Odorico_Tavareshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nossa_Senhora_da_Boa_Mortehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nossa_Senhora_da_Gl%C3%B3riahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Santa_Casa_da_Miseric%C3%B3rdiahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_de_Santa_B%C3%A1rbarahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Ordem_Terceira_do_Carmohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_da_Ordem_Terceira_do_Carmohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Irmandade_da_Boa_Morte
  • 7/29/2019 Candombl Ketu Explicacoes

    3/6

    7 Ligaes externas

    Origens

    - "Um dos mitos da criao do mundo (Cf. em Barretti F, (1984/2003) 2012 -"Il-If a Origem do

    Mundo.") diz queOdduw. seu criador, fundador e o primeiro ba ni If de Il-If o

    progenitor de todo o povo yorb (Cf. em Barretti F, (2003) 2012 -"Odduw ni If"). Numa

    sociedade polgama, Odduw teve muitas esposas e uma grande prole. (Cf. em Barretti F, (2003)

    2012 -"As Esposas de Odduw").

    Os filhos, netos ou bisnetos de Odduw, os deuses, semideuses e/ou heris, formaram a base da

    nao yorb, o que faz Odduwser conhecido como O Patriarca dosYorb passando a ser

    aclamado de Olfin Odduw jliy. (Cf. em Barretti F, (2003) 2012 -"A Formao do Povo

    Yorb")

    Enfim, alguns de seus filhos geraram as linhagens dos ba dos yorb (Reis considerados como

    descendentes diretos do rcultuado, que representam ou so o prprior em vida) e uns

    foram os precursores dos principais subgrupos, ou mais, que deram origem civilizao

    dos yorb e, religiosamente falando, de todos os povos do mundo. (Cf. em Barretti F, (2003) 2012

    -"Os ba").

    O grupo tnico yorb subdividido em vrios subgrupos, tais como: os Ktu, y, j, If, Ifn,

    gb, fn, etc. Esses deram origem na dispora religio dos r. OsKtu, no nosso caso, foium importante precursor da religio no Brasil.

    Portanto, nos candombls ditos de nao Ktu, de origem tnica Yorb, o r ss, o senhor

    da caa e dos caadores, revivido, reverenciado e aclamado como ba Alktu (ttulo real

    de Ktu), Rei e Senhor de Ktu e dos Ktu: rei do Candombl Ktu. Nessa mesma nao, or

    , principal comunicador, articulador e transformador de todo o sistema religioso yorb e do

    candombl, ganha ainda maior notoriedade quando agraciado, saudado e cultuado como

    Alktu, Rei em Il-Ktu.

    Esses r tornam-se identificadores indiscutveis da nao Ktu e possuem em comum o ttulo

    realAlktu. (Cf. em Barretti F, (2010) 2012 -Os r Alktu).

    Sendo assim, os r e ss que intitulamos r Alktu, que, alm de seus valores

    naturais, revelam-se como poderosos identificadores dos Ktu e de fundamental importncia para a

    continuidade do candombl Ktu.

    Alktu continua sendo o ttulo do rei da atual cidade de Ktu, antigo reino yorb, situada na

    Repblica do Benim (antigo Daom), pas que faz fronteira, a oeste, com a Nigria. Essas regies

    so conhecidas poryorubaland

    : terras onde habitam osyorb

    , independentemente das divises

    http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Liga.C3.A7.C3.B5es_externashttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Liga.C3.A7.C3.B5es_externashttp://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/ile-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/ile-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/ile-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/ile-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/ile-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/ile-ife/http://pt.wikipedia.org/wiki/Oduduwahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oduduwahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oduduwahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oduduwahttp://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/oduduwa-ooni-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/oduduwa-ooni-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/oduduwa-ooni-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/oduduwa-ooni-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/oduduwa-ooni-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/oduduwa-ooni-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/oduduwa-ooni-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/esposas-de-oduduwa/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/esposas-de-oduduwa/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/esposas-de-oduduwa/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/esposas-de-oduduwa/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/esposas-de-oduduwa/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/a-formacao-do-povo-yoruba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/a-formacao-do-povo-yoruba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/a-formacao-do-povo-yoruba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/a-formacao-do-povo-yoruba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/a-formacao-do-povo-yoruba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/a-formacao-do-povo-yoruba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/os-oba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/os-oba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/os-oba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/os-oba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/os-oba/http://aulobarretti.wordpress.com/livro-dos-yoruba-ao-candomble-ketu/dos-yoruba-os-orisa-alaketu/http://aulobarretti.wordpress.com/livro-dos-yoruba-ao-candomble-ketu/dos-yoruba-os-orisa-alaketu/http://aulobarretti.wordpress.com/livro-dos-yoruba-ao-candomble-ketu/dos-yoruba-os-orisa-alaketu/http://aulobarretti.wordpress.com/livro-dos-yoruba-ao-candomble-ketu/dos-yoruba-os-orisa-alaketu/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/os-oba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/a-formacao-do-povo-yoruba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/a-formacao-do-povo-yoruba/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/esposas-de-oduduwa/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/oduduwa-ooni-ife/http://pt.wikipedia.org/wiki/Oduduwahttp://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/ile-ife/http://aulobarretti.wordpress.com/revista-ebano-ile-ife/ile-ife/http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#Liga.C3.A7.C3.B5es_externas
  • 7/29/2019 Candombl Ketu Explicacoes

    4/6

    geopolticas e/ou sociolgicas impostas s etnias africanas." (Barretti F, 2010, dados e extratos:

    pp. 7581)2

    Orixs

    Os Orixs do Ketu so basicamente os daMitologia Yoruba.

    Oloruntambm chamadoOlodumare o Deus supremo, que criou as divindades

    ouOrixs(rs em yoruba). As centenas de orixs ainda cultuados nafrica, ficou reduzida a um

    pequeno nmero que so invocados em cerimnias:

    Exu, Orix guardio dos templos, encruzilhadas, passagens, casas, cidades e das pessoas,

    mensageiro divino dos orculos.

    Ogum, Orix do ferro, guerra, fogo, e tecnologia.

    Oxssi, Orix da caa e da fartura.

    Loguned, Orix jovem da caa e da pesca

    Xang, Orix do fogo e trovo, protetor da justia.

    Ayr, Usa branco, tem profundas ligaes com Oxal e com Xang.

    Obaluaiy, Orix das doenas epidrmicas e pragas, Orix da Cura.

    Oxumar, Orix da chuva e do arco-ris, o Dono das Cobras.

    Ossaim, Orix das Folhas, conhece o segredo de todas elas.

    OyouIans, Orix feminino dos ventos, relmpagos, tempestades, e do Rio Niger

    Oxum, Orix feminino dos rios, do ouro, dojogo de bzios, e do amor.

    Iemanj, Orix feminino dos lagos, mares e fertilidade, me de muitos Orixs.

    Nan, Orix feminino dos pntanos, e da morte, me de Obaluai.

    Yew, Orix feminino do Rio Yewa.

    Ob, Orix feminino do Rio Oba, uma das esposas de Xang

    Axab, Orix feminino da famlia de Xang

    Ibeji, Orixs gmeos

    Irco, Orix da rvore sagrada, (gameleira branca no Brasil). Egungun, Ancestral cultuado aps a morte em Casas separadas dos Orixs.

    Iyami-Aj, a sacralizao da figura materna, a grande me feiticeira.

    Onil, Orix do culto de Egungun

    Oxal, Orix do Branco, da Paz, da F.

    OrixaNlouObatal, o mais respeitado, o pai de quase todos orixs, criador do mundo e dos

    corpos humanos.

    IfouOrunmila-Ifa, If o porta-voz de Orunmila, Orix da Adivinhao e do destino.

    Odudua, Orix tambm tido como criador do mundo, pai de Oranian e dos yoruba. Oranian, Orix filho mais novo de Odudua

    http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_note-2http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_note-2http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_note-2http://pt.wikipedia.org/wiki/Mitologia_Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Mitologia_Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Mitologia_Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olorunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olorunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olodumarehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olodumarehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olodumarehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81fricahttp://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81fricahttp://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81fricahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Exu_(orix%C3%A1)http://pt.wikipedia.org/wiki/Exu_(orix%C3%A1)http://pt.wikipedia.org/wiki/Ogumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ogumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ox%C3%B3ssihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ox%C3%B3ssihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Loguned%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Loguned%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Xang%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Xang%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Ayr%C3%A0http://pt.wikipedia.org/wiki/Ayr%C3%A0http://pt.wikipedia.org/wiki/Obaluaiy%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Obaluaiy%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxumar%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Oxumar%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Ossaimhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ossaimhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Oxumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jogo_de_b%C3%BAzioshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jogo_de_b%C3%BAzioshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jogo_de_b%C3%BAzioshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Iemanjahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Iemanjahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Nan%C3%A3http://pt.wikipedia.org/wiki/Nan%C3%A3http://pt.wikipedia.org/wiki/Yew%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Yew%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Ob%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Ob%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Axab%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/Axab%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/Ibejihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ibejihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%B4cohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%B4cohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egungunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egungunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Iyami-Aj%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Iyami-Aj%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Onil%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Onil%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Oxalahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxalahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Obatal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Obatal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Obatal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Obatal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Obatal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/If%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/If%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Orunmila-Ifahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orunmila-Ifahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orunmila-Ifahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oduduahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oduduahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oranianhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oranianhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oranianhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oduduahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orunmila-Ifahttp://pt.wikipedia.org/wiki/If%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Obatal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Obatal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Oxalahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Onil%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Iyami-Aj%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Egungunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%B4cohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ibejihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Axab%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/Ob%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Yew%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Nan%C3%A3http://pt.wikipedia.org/wiki/Iemanjahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jogo_de_b%C3%BAzioshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Ossaimhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxumar%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Obaluaiy%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ayr%C3%A0http://pt.wikipedia.org/wiki/Xang%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Loguned%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Ox%C3%B3ssihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ogumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Exu_(orix%C3%A1)http://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81fricahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Olodumarehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olorunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Mitologia_Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_note-2
  • 7/29/2019 Candombl Ketu Explicacoes

    5/6

    Baiani, Orix tambm chamadoDad Ajak

    Olokun, Orix divindade do mar

    Oloss, Orix dos lagos e lagoas

    Oxalufon, Qualidade de Oxal velho e sbio

    Oxaguian, Qualidade de Oxal jovem e guerreiro

    Orix Oko, Orix da agricultura

    Nafricacada Orix estava ligado originalmente a uma cidade ou a um pas inteiro. Tratava-se de

    uma srie de cultos regionais ou nacionais. ng emOy, Yemoja na regio deEgb, Iyewa

    emEgbado, gn emEkitieOndo, un emIlesa,OsogboeIjebu Ode, Erinl emIlobu,

    Lgunnde emIlesa, Otin emInisa, Ol-Obtl emIf, subdivididos em Olfon emIfone

    giyan emEjigbo

    NoBrasil, em cada templo religioso so cultuados todos os Orixs, diferenciando que nas casas

    grandes tem um quarto separado para cada Orix, nas casas menores so cultuados em um

    nico quarto de santo (termo usado para designar o quarto onde so cultuados os Orixs).

    Ritual

    O Ritual de uma casa de Ketu, diferente das casas de outras naes, a diferena est no idioma,

    notoquedos Ilus (atabaqueno Ketu), nas cantigas, nas cores usadas pelos Orixs, os rituais mais

    importantes so:Pad,Sacrifcio,Oferenda,Sassayin,Iniciao,Axex,Olubaj,guas de

    Oxal,Ipet de Oxum,...

    Alngua sagradautilizada em rituais do Ketu derivada dalngua Yorubaou Nag. O povo de Ketu

    procura manter-se fiel aos ensinamentos das africanas que fundaram as primeiras casas,

    reproduzem os rituais, rezas, lendas, cantigas, comidas, festas, e esses ensinamentos so

    passadosoralmenteat hoje.

    HierarquiaAs posies principais do Ketu (so chamados de cargo ou posto, em yoruba Olys , Ogns e

    jis), em termos de autoridade, so:

    O cargo de autoridade mxima dentro de uma casa de candombl o de Iylorix (me-de-santo)

    ou Babalorix (pai-de-santo). So pessoas escolhidas pelos Orixs para ocupar esse posto. So

    sacerdotes, que aps muitos anos de estudo adquiriram o conhecimento para tal funo. Quando a

    pessoa escolhida atravs dojogo de bziosainda no est preparada para assumir o posto, ter

    que ser assistida por todosEgbomis(meu irmo mais velho) da casa para obter o conhecimento

    necessrio.

    http://pt.wikipedia.org/wiki/Baianihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Baianihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Dad%C3%A1_Ajak%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Dad%C3%A1_Ajak%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Dad%C3%A1_Ajak%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Olokunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olokunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olossahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olossahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxalufonhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxalufonhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxaguianhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxaguianhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1_Okohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1_Okohttp://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81fricahttp://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81fricahttp://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81fricahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/Egb%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Egb%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Egb%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Egbadohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egbadohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egbadohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ekitihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ekitihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ekitihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ondohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ondohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ondohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilesahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilesahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilesahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Osogbohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Osogbohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Osogbohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ijebu_Odehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ijebu_Odehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ijebu_Odehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilobuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilobuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilobuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilesahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilesahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilesahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Inisahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Inisahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Inisahttp://pt.wikipedia.org/wiki/If%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/If%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/If%C3%A9http://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Ifon_(Nig%C3%A9ria)&action=edit&redlink=1http://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Ifon_(Nig%C3%A9ria)&action=edit&redlink=1http://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Ifon_(Nig%C3%A9ria)&action=edit&redlink=1http://pt.wikipedia.org/wiki/Ejigbohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ejigbohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ejigbohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Brasilhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Brasilhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Brasilhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Toque_(candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Toque_(candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Toque_(candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Atabaque_(Candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Atabaque_(Candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Atabaque_(Candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Pad%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Pad%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Pad%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sacrif%C3%ADciohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sacrif%C3%ADciohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sacrif%C3%ADciohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oferendahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oferendahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oferendahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sassayinhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sassayinhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sassayinhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Inicia%C3%A7%C3%A3ohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Inicia%C3%A7%C3%A3ohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Inicia%C3%A7%C3%A3ohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Axex%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Axex%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Axex%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olubaj%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Olubaj%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Olubaj%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81guas_de_Oxal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81guas_de_Oxal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81guas_de_Oxal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81guas_de_Oxal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Ipet%C3%A9_de_Oxumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ipet%C3%A9_de_Oxumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ipet%C3%A9_de_Oxumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADnguas_sagradas_do_candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADnguas_sagradas_do_candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADnguas_sagradas_do_candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADngua_Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADngua_Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADngua_Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oralidadehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oralidadehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oralidadehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jogo_de_b%C3%BAzioshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jogo_de_b%C3%BAzioshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jogo_de_b%C3%BAzioshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egbomihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egbomihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egbomihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egbomihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Jogo_de_b%C3%BAzioshttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oralidadehttp://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADngua_Yorubahttp://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADnguas_sagradas_do_candombl%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Ipet%C3%A9_de_Oxumhttp://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81guas_de_Oxal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81guas_de_Oxal%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Olubaj%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Axex%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Inicia%C3%A7%C3%A3ohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sassayinhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oferendahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Sacrif%C3%ADciohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Pad%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Atabaque_(Candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Toque_(candombl%C3%A9)http://pt.wikipedia.org/wiki/Brasilhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ejigbohttp://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Ifon_(Nig%C3%A9ria)&action=edit&redlink=1http://pt.wikipedia.org/wiki/If%C3%A9http://pt.wikipedia.org/wiki/Inisahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilesahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilobuhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ijebu_Odehttp://pt.wikipedia.org/wiki/Osogbohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ilesahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ondohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ekitihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egbadohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egb%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Oy%C3%B3http://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81fricahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Orix%C3%A1_Okohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxaguianhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oxalufonhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olossahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Olokunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Dad%C3%A1_Ajak%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Baiani
  • 7/29/2019 Candombl Ketu Explicacoes

    6/6

    1. IyalorixouBabalorix: A palavra iy do yoruba significa me, bab significa pai.

    2. Iyakeker(mulher): me pequena, segunda sacerdotisa.

    3. Babakeker(homem): pai pequeno, segundo sacerdote.

    4. Iyalax (mulher): cuida dos objetos rituais.

    5. Ojubonou Agibon: me criadeira, supervisiona e ajuda na iniciao

    6. Egbomis: so pessoas que j cumpriram o perodo de sete anos da iniciao (significado:

    egbon mi, "meu irmo mais velho").

    7. Iyabass: mulher responsvel pela preparao das comidas-de-santo

    8. Ia: filha-de-santo que j entra em transe.

    9. Abi ouabian: novato.

    10.Axogun: responsvel pelo sacrifcio dos animais (no entra em transe).

    11.Alagb: responsvel pelos atabaques e pelos toques (no entra em transe).12. Ogs ouOgans: tocadores de atabaques (no entram em transe).

    13. Ajoi ouekedi: camareira do Orix (no entra em transe). Na Casa Branca do Engenho

    Velho, as ajois so chamadas de ekedis. No Gantois, de "Iyrob" e na Angola,

    chamada de "makota de angzo". "Ekedi" nome de origem Jeje, que se popularizou e

    conhecido em todas as casas de Candombl do Brasil.

    Referncias

    1. Silveira, Renato da.Candombl da Barroquinha. Editora Maianga, 2007.ISBN 8588543419

    Barretti Filho, Aulo.s e , os r Alktu. In:Dos Yorb ao Candombl Ktu: Origens,

    Tradies e Continuidade.. Aulo Barretti Filho (org.), pp. 75-139. So Paulo, Edusp, 2010.

    http://pt.wikipedia.org/wiki/Iyalorix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Iyalorix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Babalorix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Babalorix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Babalorix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/M%C3%A3e_Pequenahttp://pt.wikipedia.org/wiki/M%C3%A3e_Pequenahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Pai_Pequenohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Pai_Pequenohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ojubon%C3%A3http://pt.wikipedia.org/wiki/Ojubon%C3%A3http://pt.wikipedia.org/wiki/Egbomihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egbomihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Iyabass%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Iyabass%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ia%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Ia%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Abianhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Abianhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Abianhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Axogunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Axogunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Axogunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Alagb%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Alagb%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Alagb%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oganhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oganhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oganhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ekedihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ekedihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ekedihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_ref-1http://pt.wikipedia.org/wiki/Renato_da_Silveirahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Renato_da_Silveirahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Renato_da_Silveirahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Especial:Fontes_de_livros/8588543419http://pt.wikipedia.org/wiki/Especial:Fontes_de_livros/8588543419http://pt.wikipedia.org/wiki/Especial:Fontes_de_livros/8588543419http://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_ref-2http://pt.wikipedia.org/wiki/Aulo_Barretti_Filhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Aulo_Barretti_Filhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Aulo_Barretti_Filhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Aulo_Barretti_Filhohttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_ref-2http://pt.wikipedia.org/wiki/Especial:Fontes_de_livros/8588543419http://pt.wikipedia.org/wiki/Renato_da_Silveirahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Candombl%C3%A9_Ketu#cite_ref-1http://pt.wikipedia.org/wiki/Ekedihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Oganhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Alagb%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Axogunhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Abianhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ia%C3%B4http://pt.wikipedia.org/wiki/Iyabass%C3%AAhttp://pt.wikipedia.org/wiki/Egbomihttp://pt.wikipedia.org/wiki/Ojubon%C3%A3http://pt.wikipedia.org/wiki/Pai_Pequenohttp://pt.wikipedia.org/wiki/M%C3%A3e_Pequenahttp://pt.wikipedia.org/wiki/Babalorix%C3%A1http://pt.wikipedia.org/wiki/Iyalorix%C3%A1