Embed Size (px)
Citation preview
1
HOUT-VAERT2018MAGAZINE
19 tm 22 juli DOKKUM - BURDAARD - LEEUWARDEN - GROU - SNEEK - IJLST
Het programma, de route en de schepen
Mannen van het eerste uur Vlot & WOODHout keuren in de admiraliteit ’n Veiling in de lusthof
Klinke & Daverje in Grou Nieuwe dimensies in IJlst
32
Graag bieden wij u als organisatoren van het mienskips- project Hout-Vaert dit magazine aan om u deelgenoot te maken van ontstaan en achtergrond.
Scheepvaart en hout zijn twee belangrijke componenten in de ontwikkeling van Friesland. Het Friese land bestond rond begin van de jaartelling uit moeras en losse eilanden, de zee had er vrij spel en zonder bootjes en schepen kon men niets. De scheepvaart heeft ertoe geleid dat er onderling contact mogelijk was en men kon handelen met mensen dichtbij en veel verder weg. In later jaren verdeelde de scheepvaart zich duidelijker in de buitengaatse zeevaart en binnengaatse binnenvaart, die beide van groot belang zijn geweest voor de ontwikkeling en welvaart van Friesland. Die impact deed ons beseffen dat Leeuwarden-Fryslân culturele hoofdstad van Europa 2018 (LF2018) een goede gelegenheid bood om de historie van de Friese scheepvaart en specifiek de houtvaart breed onder de aandacht te brengen.
De houtvaart ziet terug op de grootschalige import van hout uit Scandinavië en de Baltische staten, omdat Fries-land vrijwel geen grootschalige bossen had in de tijd dat er dringend behoefte aan hout was. Tot op de dag van vandaag is dat hout nog steeds terug te vinden, zo weten we uit onderzoek naar woningen en boerderijen in Friesland. Op die historie grijpen we terug en bieden we van daaruit een kijkje naar de toekomst, naar toepassing van hout nu en straks. Met het grote houtvlot dat meevaart in onze histori-sche vloot, grijpen we terug op een markant onderdeel van de houtvaart; middels houtvlotten immers werden de via zee aangevoerde boomstammen landinwaarts gebracht.
Dankzij de inzet van vele mensen en organisaties wordt Hout-Vaert mogelijk gemaakt. Er is ruim een jaar aan gewerkt en er is een prachtige organisatie ontstaan waar veel mensen met groot enthousiasme aan meewerken. Wij hopen dat ook u komt genieten van Hout-Vaert en hopen u te mogen begroeten op de schepen en op de wal in Dokkum, Leeuwarden, Grou en IJlst.
Rob Leemans
Voorzitter van de organisatie Hout-Vaert
Het bedenken is het één, het kunnen uitvoeren is het
andere. Het mienskips-project Hout-Vaert 2018 van
19 t/m 22 juli 2018 is mogelijk gemaakt dankzij de
bijdragen en welwillende medewerking van de onder-
staande fondsen en organisaties. Onze dank is groot!
Gemeente Súdwest-Fryslân
Gemeente Dongeradeel
St. Nieuwe Stadsweeshuis
Gemeente Leeuwarden
St. Sneek 1818
provincie Fryslân
dr. Hendrik Mullerfonds
Prins Bernard Cultuurfonds
Dokkumer Stadsfonds
Samenwerkende Maritieme fondsen
Old Burger Weeshuis Sneek
Coöperatiefonds Rabobank
St. Friesland Vaart
Mondriaanfonds
LOF Oranjewijk
VSB-fonds
Maatschappij tot nut van ‘t algemeen
P.W. Jansen’s Friesche Stichting
Lammert Koopmansstichting
Staatsbosbeheer
Met dank aan... inhoud
Hout-Vaert, De mannen van het eerste uur 4
Een Friese vogelvlucht 6
Elf stammen en ontelbare verhalen 8
WOOD. Concert op het vlot 9
Dokkum, historisch water en bedrijvigheid rond de bolwerken 10
Programma donderdag 19 juli Dokkum 11
Leeuwarden, meertaligheid en cultuur aan het water 12
Programma vrijdag 20 juli Leeuwarden 13
Grou, watersportsportdorp bij uitstek 14
Programma zaterdag 21 juli Grou 15
IJlst, nieuwe dimensie in ‘n wonderschone waterrijke omgeving 16
Programma zondag 22 juli Sneek - IJlst 17
Deelnemende schepen 18
Bestuur Stichting De Boadskipper
Rob Leemans (voorzitter)Rolf Westerveld (penningmeester) Andries van Weperen (secretaris)Lourens Touwen
Kees Botman
Projectmedewerkers
Projectleiding Natasja KestelooProgramma Alinda TalsmaFondsenwerving Buro LanserCommunicatie Hedzer Klarenbeek Klaas Arie Beks Niek DonkerVlottenbouw Simon Jellema
Colofon
Hout-Vaert magazine is een uitgave van Stichting De Boadskipper
Teksten Niek Donker Minne Velstra (Mannen van het eerste uur) Anne C. Munniks (Een Friese vogelvlucht)Coördinatie Niek DonkerVormgeving en opmaak HavenfamkesOplage 7.500 exmplaren
voorwoord
54HWanneer je schepen zo prachtig in al hun glorie ziet varen
vergeet je wel eens hoeveel werk er aan vooraf is gegaan.
Om een schip varende te krijgen moet er aan allerlei
voorwaarden worden voldaan. Zonder ‘certificaat van
onderzoek’ mag je de haven niet verlaten. In zo’n onderzoek
worden diverse zaken onder de loep genomen. Bijvoorbeeld
de dikte van het staal van het casco, maar ook veiligheids-
voorzieningen worden streng beoordeeld. Zijn er genoeg
brandblussers aan boord, is de gasinstallatie veilig, wor-
den de draaiende delen voldoende afgeschermd en zijn er
voldoende reddingsboeien aan boord? Als dit allemaal door
de inspectie voldoende is bevonden krijgt een schip een
zogenaamd herkenningsnummer, door sommigen liever
erkenningnummer genoemd, omdat het de bekroning van
vaak jarenlange inspanningen is geweest. Een speciaal
modern onderdeel dat op alle oude schepen is te vinden
is het AIS (Automatisch Identificatie Systeem.) Op de
foto’s zie je Rolf van der Mark (voorzitter LvBhB en FVEN)
sjorren aan een touw waaraan de 17 meter hoge en meer
dan duizend kilo wegende mast van de ’ Vrouwe Jacoba’
hangt van eigenaar Maurice Luimes. Deze was verrot en er
is een nieuwe stalen top opgezet. Op de top hieronder zie
je verplichte navigatieverlichting. Zo zie je maar dat het
voorzitterschap bepaald geen papieren functie is.
Rolf van der Mark
Peter TolsmaKees Botman
Rob Leemans
Hout-Vaert, De mannen van het eerste uur Het is een hele klus om een evenement als van idee tot een werkelijk evenement te maken. Of om
in de beeldspraak te blijven, van het zaadje een volwassen boom zien te maken. Om een inzicht te geven
over de ontstaansgeschiedenis van Hout-Vaert 2018 sprak ik met een viertal ‘mannen van het eerste uur’. Al
snel wordt duidelijk dat er het nodige vooraf ging voordat er uiteindelijk voor de vorm werd gekozen die het
vierdaagse evenement nu heeft. Maar laten we vooral bij het begin beginnen.
het zaadje
Het eerste idee voor een nautisch evenement in 2018
ontstond al vrij snel na de keuze van Leeuwarden als
culturele hoofdstad. Binnen de Wurkgroep Marityme
Skiednis van de Fryske Akademy vond men eenduidig
dat zo’n jaar niet voorbij mocht gaan zonder aandacht
voor de vaargeschiedenis van Fryslân. Onder leiding
van Rob Leemans ging men de mogelijkheden onder-
zoeken. Er werd aanvankelijk gedacht om ‘iets’ met Vis-
serij te doen, maar men kwam al snel tot de conclusie
dat dit een te beperkt beeld zou geven. Daarna werd
er gekeken of er aansluiting gevonden kon worden bij
de Tall Ships die in juli van dit jaar ook Friesland weer
aan doen. Onder leiding van de Willm Barentz. zou na
afloop van dit event een aantal schepen de provincie in
varen. Dit haalde het niet omdat het een pover aftrek-
sel zou lijken en daarnaast het kanaal van Harlingen
naar Leeuwarden ronduit saai is.
het plantje
Omdat de nautische wereld klein is werd er al snel met
verschillende mensen gebrainstormd. Tegelijkertijd
zocht men ook nog een vehikel dat het evenement
moest organiseren. Zo kwam men uiteindelijk uit bij
stichting ‘De Boadskipper’ waar in het bestuur o.a.
Lourens Touwen en Kees Botman zitting hadden. Zij
hadden in 2011 al eens een vergelijkbaar event geor-
ganiseerd (De Boat Giet Oan!), terwijl de stichting
nu min of meer slapend was. Ongeveer tezelfdertijd
kwam Kees Botman, met de gedachte dat de tocht een
verhaal moest vertellen dat een breed publiek aan zou
spreken. Geïnspireerd door het boek ‘Het verborgen le-
ven van bomen’, werd het het verhaal van de boom die
zijn verjaarringen wil vieren. Hout-Vaert was geboren.
de boom
Met de viering wil de boom die in Scandinavië staat
nog een keer ergens anders heen. Hij wil een tweede
leven en wordt op zijn wenken bediend. Eerst wordt
hij gekapt en als onderdeel van een houtvlot naar de
zee vervoerd. Daar gaat hij aan boord van een schip
om na een lange reis in Fryslân aan te komen. Hier
aangekomen worden hij en zijn vrienden gebruikt voor
allerlei doeleinden. Ze werden gebruikt voor de bouw
van schepen en de beroemde Friese stjelp en kop-hals-
romp boerderijen, maar ook een stad als Dokkum is
voor de helft met dit hout gebouwd.
het bos
Nu het verhaal stond werd de stichting nieuw leven
ingeblazen. Er werd contact gezocht met een aantal
bestaande belangenverenigingen van nautisch erf-
goed. Rolf van der Mark, voorzitter van de Landelijke
Vereniging Behoud Historische Bedrijfsvaartuigen (LV-
BHB) en Federatie Varend Erfgoed Nederland (FVEN),
nam in het bestuur de plek in van Lourens Touwen
en vormde samen met Peter Tolsma van de Stichting
Stamboek Ronde- & Platbodemjachten (SSRP), de
commissie varen. Als commissie brachten zij in eerste
instantie Hout-Vaert onder de aandacht van hun le-
den. Daarnaast stelden ze het vaarplan op. De indeling
van de ligplaatsen in de havens werd geregeld en om
er niet alleen een varende optocht van oude schepen
van te maken werd het verhaal verder uitgebouwd. Zo
komt er een groot vlot van 11 boomstammen dat van
Dokkum naar houtzaagmolen ‘de Rat’ in IJlst zal varen.
onderweg worden Leeuwarden en Grou aangedaan en
organiseert de stichting lezingen, workshops, exposi-
ties en demonstraties aan boord en aan wal. En zo is
het zaadje volgroeid...
Rob Leemans is al zijn hele leven met schepen bezig. Hij was
stuurman grote vaart en is later een aantal keren voor de Marine
als trauma-chirurg uitgezonden geweest naar conflictgebieden.
Nu is hij als voorzitter van stichting ‘De Boadskipper’, voorzitter
van de organisatie.
Kees Botman zat in 2011 al in de organisatie van ‘De Boat Giet
Oan’ en is bij Hout-Vaert betrokken als vormgever, hetgeen hij
normaliter met BUOG (Bedenkers en uitvoerders van ongewone
gebeurtenissen) dagelijks gewend is te doen.
Peter Tolsma is organisatie-adviseur en voorzitter van de Criterium
Commissie van de SSRP. Bij Hout-Vaert vormt hij samen met Rolf van
der Mark de commissie varen. Daarnaast treedt hij tijdens de Hout-Vae-
rt in Dokkum, Leeuwarden en Sneek op als spreekstalmeester.
76
De handelsbetrekkingen met Noorwegen en het Bal-
tisch Gebied bleken stabiel en langdurig van aard, het
werden wel ‘Friese en Hollander tijden in de hout-
vaert’ genoemd.
‘Binnengaats’: Hout krijgt een tweede leven
Eenmaal vanuit Noorwegen of het Baltisch Gebied
aangekomen aan de Friese kust, moest de lading hout
na een lange en kostbare reis worden gelost. Voor
een deel werd de houtvracht via de Hindelooper rede
doorgevoerd naar de Amsterdamse stapelmarkt en De
Zaan. Hout, bestemd voor verwerking in Friesland,
werd na verzanding van het Dokkumerdiep vooral
vanuit Harlingen via de binnenwateren met vlotten
vervoerd naar het Friese achterland. De Zuiderhaven
en de grachten van Harlingen dienden als balkengat
(opslagplaats) voor de ingevoerde boomstammen.
Op naar de houtzaagmolens
In het waterrijke Friesland was de scheepvaart de
meest aangewezen manier voor het transport landin-
waarts naar de houtmolens, de ‘fabrieken van hout ‘
die in Friesland al vanaf de middeleeuwen in gebruik
waren. De grotere en lange stammen werden echter
‘gevlot’ zoals u kunt lezen in het artikel elders in dit
magazine over het vlot van Hout-vaert. De vlotten-
bouwers droegen ‘scherp onder de voeten’, houten
overschoenen met ijzeren punten aan de onderkant.
Het bouwen van een vlot, dat uit meerdere lagen
boomstammen bestond, was niet zonder risico. Steeds
Bossen waren in die tijd het tegendeel van heilig. Zij wer-
den gezien als oorden van gevaar en verzoeking, plaatsen
waar het uitschot zich ophield en waar enge beesten
huisden.
Het bos was heidens en het rooien van de bomen werd
gezien als een daad van beschaving!
Doordat met de ontbossingen ‘oude houtmarkten’
verdwenen, was men genoodzaakt het hout elders te
halen. Vindingrijkheid, handelsgeest en de bouw van
zeeschepen maakten in de eeuwen die volgden over-
zeese hout-vaerten mogelijk op het Baltisch gebied en
Noorwegen, waar uitgestrekte wouden nog ongerept
waren.
‘Buitengaats’: Friese zeemanskunst
Al voor de jaartelling was water in het drassige Fries-
land de belangrijkste verkeersroute en ging het dage-
lijks vervoer tussen de terpbewoners met behulp van
houten bootjes. De Friezen bouwden een enorme erva-
ring op met zowel scheepvaart als met scheepsbouw.
Doordat de Friese export relatief beperkt was, legden
de Friese schippers zich voor hun broodwinning toe op
de internationale vrachtvaart en groeiden zij uit tot
zeer kundige vrachtvaarders. De Friese zeemanskunst
was de reders in het westen van het land niet ontgaan.
Rond 1600 groeide de Nederlandse scheepvaart ex-
pansief. Het was voor Friese schippers aantrekkelijk
om zich in het kielzog van de groeiende Nederlandse
economie, als vrachtvaarders op de hout-vaerten aan
Amsterdamse reders te verhuren. Veel Friezen vonden
niet alleen werk in de scheepvaart, maar ook in ver-
wante bedrijfstakken zoals scheepswerven, ankersme-
derijen en zeilmakerijen. De Friezen beschikten ook
over veel laadruimte en konden die tegen lage prijzen
aanbieden, waarmee de handelsmogelijkheden nog
verder werden vergroot. Onder de schippers uit Fries-
land bevonden zich, net als onder de Zaanse schippers,
een groot aantal doopsgezinden en dit gaf een gevoel
van onderlinge verbondenheid tussen gelijkgestemden.
Met de Vierde Engelse Oorlog (1780-1784) en de Franse
bezetting (1795 – 1813) verdwenen de Noord-Hollandse
en Friese schippers als vrachtvaarders uit beeld. Hierna
vond in de scheepsbouw de overgang plaats van zeil- naar
stoomvoortstuwing en van houten naar ijzeren en stalen
scheepsbouw.
moest er over de glibberige en beweeglijke stammen
gelopen worden op een wankele, gladde ondergrond…
Het eiken-, vuren- en grenenhout, uitgegroeid van
zaad tot boom en afkomstig uit noordelijke en oostelij-
ke windstreken, ging een tweede leven tegemoet bij de
aanleg van paalwerken, de bouw van kerken, molens,
stadspanden, boerderijen, schuren, schepen en het
maken van muziekinstrumenten, gereedschappen.
De overzeese houtvaarten zijn gedurende eeuwen van
ongekende betekenis geweest en vormden een belang-
rijke basis voor bloeiende perioden in de Friese inter-
nationale scheepvaart en handelsbetrekkingen.
Samenvatting geraadpleegde bronnen:
*Maritieme geschiedenis der Nederlanden, De Boer Maritiem –
Bussum, 1977; * Nieuwe encyclopedie van Fryslân, Bornmeer/
Gorredijk 2016; *En eeuwig zingen de bossen’, 1995; *Fryslân
Historisch tijdschrift, 18/6 (2012) Art: Vrachtvaarders, De
Friese handelsvaart door de eeuwen heen, circa 1250-1800 en
22/1 (2016), Art: De Zuidwesthoek en de zee/De Zuiderzee en
scheepvaart; *Geschiedenis van de techniek in Nederland. De
wording van een moderne samenleving 1800-1890’. Deel IV
(1993).
R Friese Hout-Vaert in vogelvlucht Houtschaarste
Rond het jaar 1000 groeide de bevolking flink en nam met de verstedelijking de behoefte aan land-
bouwgrond toe, bossen werden gekapt en land voor de verbouw van voedsel werd ontgonnen. Er ontston-
den houttekorten, want hout werd overal voor gebruikt: voor huizen, verwarming, keukengerei, gereed-
schap, landbouwwerktuigen, schepen en karren. Zelfs wegen op zompige ondergrond werden met hout
bekleed en moesten van tijd tot tijd worden vernieuwd, door even ‘aan de weg te timmeren’.
Foto’s schilderijen van W.G.F. Jansen, beide van de Zuiderhaven in
Harlingen. Met dank aan het Hannemahuis, Harlingen.
98
EHHet Hout-Vaert- vlot: elf stammen en ontelbare verhalen
Hout-Vaert is de reis van het vlot en een grote vloot historische schepen. Het achttien meter lange
en meer dan vijf meter brede vlot is de verbeelding van honderden jaren geschiedenis, de tastbare herinne-
ring van de reis die hout aflegde voor het in Friese molens verzaagd kon worden.
Diep in Noorwegen en Zweden stonden ze, de
woudreuzen die wij hier verzaagden. Om al die hon-
derden en duizenden boomstammen te vervoeren,
speelden houtvlotten en houtvlotters de hoofdrol.
Het verhaal van Hout-Vaert- vlot symboliseert de vele
ontelbare kilometers die duizenden boomstammen
in de loop der eeuwen hebben afgelegd, tussen hun
ontstaansgrond in Scandinavië en de Friese kerken en
boerderijen waar ze als constructiebalken en planken
werden gebruikt. Het vlot symboliseert de duizenden
mannen die hun leven waagden op woeste rivieren en
in de uitgestrekte Noorse fjorden om de boomstam-
men te vervoeren, ze tot enorme vlotten van honder-
den meters te bouwen naar de havens te vervoeren om
te worden verscheept. Uiteindelijk lagen na een verre
reis aan boord van zeilende schepen de honderden
boomstammen in Harlingen of Dokkum voor de wal
en begon het lossen der schepen en het bouwen van
vlotten. Waar het Hout-Vaert vlot nu elf stammen telt
en wij dat een bezienswaardigheid vinden, werden
honderden stammen in vorige eeuwen op beproefde
wijze aan elkaar gemaakt met kettingen om over Frie-
se binnenwateren versleept te worden naar de talrijke
houtzaagmolens.
Molenaar Simon Jellema van houtzaagmolen de Rat in
IJlst heeft onder meer in Noorwegen de geschiedenis
van de houtvlotten en houtvlotters bestudeerd. ,,Het
is een rijke geschiedenis van voor ons onvoorstelbare
zware omstandigheden, van strenge winters, ijskoud
water, sneeuw en ijs en duizenden boomstammen. De
Noren hebben zich er in verdiept en haar hebben vast-
gelegd, maar wat weten wij over onze houtvlotters?
Wie waren het, hoe leefden ze, hadden ze vast werk,
werden ze aangenomen per klus? Als in de houthavens
de schepen waren gelost, bouwden zij vlotten en gin-
gen op weg, bomend en jagend. We hebben op ons vlot
een klein tentje gebouwd als onderkomen voor onder-
weg, maar hoe ging dat? Sliepen ze in een tentje op het
vlot, meerden ze ergens aan en ging het de volgende
dag weer verder? Die mystiek hangt om het vlot dat de
reis maakt met Hout-Vaert.”
In z’n 300 jaar oude molen koestert Simon Jellema een
paar gereedschappen zoals kettingen, die opgevist
zijn in de kom voor de molen. Originele kettingen met
haken, in vroeger tijden gebruikt om de stammen tot
vlotten te kunnen borgen. Ze mee gaan aan boord van
het vlot dat Simon Jellema in Dokkum bouwt in de
dagen voorafgaand aan Hout-Vaert.
Het Hout-Vaert-vlot
Herkomst: Nederlands Douglashout (Speulderbos, omgeving Ermelo) 11 stammenGewicht 3.5 tot 4 ton per stamLengte ca. 18 meterStamdiameter in het midden: ca. 50-60 cm.Lengte van het vlot: ca. 33 meter
WOOD. Concert op het vlot Een houten vlot als podium voor muziek. Muziek geïnspireerd op hout…Componist Kees van der
Meer nam de uitdaging aan tijdens het varende erfgoedtheater Hout-Vaert ‘hout’ om te zetten in een muzi-
kale compositie compositie, die opgevoerd wordt in de havens van Dokkum, Leeuwarden, Grou en IJlst.
‘In varend erfgoedtheater hoort muziek’ dachten de
bedenkers van Hout-Vaert als snel. Maar hoe vertaal je
die gedachte naar werkelijkheid? Kees Botman vertaal-
de het gevoel van hout naar componist Kees van der
Meer die met andere muziekmakers aan de slag ging.
Plaats van muzikale handeling: het vlot.
Hout leeft
In de concerten op het vlot komen veel elementen in
klanken bij elkaar, die niet voor niets in (muziek)cul-
turen van het noorden een rol spelen. Het lange leven
van bomen op duizenden kilometers van hier die zich
in de loop van vele decennia en in sterk wisselende
seizoenen vormen tot indrukwekkende woudreuzen,
zich voedend door hun omgeving, water, lucht, het le-
ven in de grond…Boomstammen die als ze eenmaal de
omvang en leeftijd hebben te kunnen worden gekapt,
beginnen aan een lange, harde reis. Van het uitgestrek-
te en onherbergzame noorden via rivieren en fjorden
en de zee naar het vlakke Friese land. De mens, die zo’n
bepalende rol speelt in het leven van de boom en het
beëindigen er van. De schoonheid en buigzaamheid
versus de kracht van de zaag. De mens die de stam
vergezeld op z’n reis.
Tijd en ambacht spelen een voorname rol in de cyclus
van stam naar product. Van het leven in het noorden
naar houten constructies of producten die zich altijd
onderscheiden, omdat hout altijd zal blijven leven.
Het hout leeft voort, in een andere tijd en plaats, en
ver weg van hier, als de stam eenmaal is gerooid, leeft
ondergronds het wortelstelsel voort en vormt zich
nieuw leven.
De boom leeft voort, ook al zette iemand geheel
amuzikaal de kettingzaag in haar stam en werd ze ruw
van haar plek getrokken en met honderden andere
stammen in het water gegooid voor een verre reis die
eindigt ver haar oorsprong.
De cyclus is een compositie
De boom is een verbinder, schreef componist Kees
van der Meer aan Kees Botman. Van het leven onder
de grond, via de stam naar de kruin die naar de lucht
reikt. De boom verbindt water, aarde en lucht, is ver-
binder van leven.
Pratend, muziek makend, stemmend, werkend aan
klanken, aan samenhang, aan compositie. Terwijl
klanken zich vormen wordt nagedacht over vorm en
uitvoering. Want de klanken van de wereld van hout
komen vanaf het vlot, een samenstelsel van ronde
gebonden boomstammen in kabbelend water. Hou je
staande en speel. Komt het zien en leg je oor te luister.
Welkom bij WOOD!
Wie zijn WOOD?
Kees Botman (Vormgever)
Kees van der Meer (Componist en muzikaal leider)
Bart Bruinsma (Componist en maker)
Simon Haakmeesters (Muzikant en maker)
Agata Kruszewska (Muzikant en maker)
Lucija Gregov (Muzikant en maker)
Sigute Zurauskaite (Muzikant en maker)
1110
Programma donderdag 19 juli Dokkum 16.00 tm 19.00 uurHet accent ligt deze middag op de ontvangst van de deelnemende schepen, de overslag en het keuren van het hout.
• 16.00 uur Opening Hout-Vaert 2018 door burgemeester Marga Waanders
• Presentatie van de vloot en het vlot
• Keuren van het hout
• Bezichtiging van de vloot door het brede publiek
• WOOD. Concert op het vlot
• Live muziek & walking act
Vertier op de kades ...
Naast het programma aan boord is er ook een walprogramma in samenwerking met lokale ondernemers met o.a. A. de Heer, schilderen op hout – D. Jepma, beeldhouwen in hout – S. v/d Meulen, stoelenmatten
HIn Dokkum liggen de schepen aan het Groot- en Klein Diep. Het vlot wordt de dagen vooraf-gaand aan Hout-Vaert 2018 gebouwd bij de Helling.
Dokkum
Aan boord is van alles te doen!
De gehele namiddag zijn er workshops, demonstraties, exposities en lezingen aan boord van de schepen te
bezoeken. Hieronder een overzicht. De activiteiten zijn gratis toegankelijk, behalve enkele workshops. Voor de
workshops kun je je opgeven via de website www.hout-vaert.nl/workshops-en activiteiten/.
• workshop handlettering met krijt op hout (kids en volw)• hout-yoga-workshop (hout-aroma en hout als element in de Chinese geneeskunde) (volwasasenen)• workshop muziek instrument maken van hout, daarna mini-concertje (kids)
• workshop Houtje Touwtje (kids)• houtsnuiflab• expositie schilderijen/demo bomen tekenen met houtskool• speelschip: sjoelruim en houten speelgoed (kids)• doodskisten expositie• houtdraaien• boeken over hout en vormgeving• kettingzaagkunstenaar• hottub aan dek• Escher beleving• timmerschip (kids)• expositie staatsbosbeheer• expositie hout en architectuur• kunstenares Vera Damhuis• expositie museum schip Grou
• demonstratie schilderen met kastanjes op hout
Hout-Vaert start op 19 juli in Dokkum als alle schepen en het vlot zich verzameld hebben in het
Grootdiep, hartje binnenstad. De start van het evenement is een hommage aan de oude havenstad met
open verbinding naar de zee, het Dokkumer Grootdiep. ‘n Stad met de aanblik van trotse bolwerken en mo-
lens, decor van bedrijvigheid toen en nu.
Dokkum, historisch water en bedrijvigheid rond de bolwerken
Van horloges tot bier en worst
Kuieren door historisch Dokkum is genieten van rijke
historie en monumentale bouwwerken in de maritie-
me context van de Friese Admiraliteit, die nog ieder
jaar begin september groots wordt gevierd. Dokkum,
keerpunt in de Elfstedenroute, ijkpunt in de staan-
de-mast route tussen Waddenzee, Lauwersmeer en de
Friese wateren en oase van aantrekkelijke schoonheid
voor zij die de schoonheid van het weidse Friese wa-
terland ontdekken. En veel meer, want bedrijvigheid is
een van de kenmerken van Dokkum en omstreken.
Het decor van de monumentale stad geeft haar diep
gewortelde bedrijvigheid niet direct prijs, want het de-
cor is zo aangenaam dat men graag binnen de bolwer-
ken vertoeft. Vermoeden toeristen en dagjesmensen
echter dat pal om de hoek de enige Nederlandse uur-
werkfabriek van Van der Gang is gevestigd, dat aan de
rand van Dokkum de grootste digitale printfabriek van
Nederland staat en even verderop de worstenmakers
van Weidenaar en het innovatieve bouwbedrijf Dijkstra
Draisma zetelen? Bedrijvigheid hoort bij Dokkum, dat
inmiddels z’n geschiedenis van belangrijke bierstad
ook herontdekt en plaats biedt aan nieuwe biermerken
als Bonifatius en Kâld Kletske.
We gaan van start!
Bij die bedrijvigheid past dat Dokkum niet alleen het
startpunt is van Hout-Vaert. De oplettende lezer, vaar-
der of wandelaar ontwaart al deze week de forse boom-
stammen die in twee keer worden aangevoerd. Loca-
tie: Over de Ee. Want daar is de ruimte om niet alleen
de stammen te lossen, maar ook de ruimte om het vlot
te bouwen op maandag 16 en dinsdag 17 juli. Als het
vlot gereed is, vaart het met behulp van de historische
sleper Djati (ooit gebouwd voor houtvlot- transport) en
de opdrukker Alderferskuorrendst naar z’n plek worden
gebracht in het Grootdiep. En als de vloot dan ook op
z’n plek ligt, kan rond 15.00 uur donderdagmiddag 19
juli de openingshandeling verricht worden door Marga
Waanders, burgemeester van Dokkum.
Een prachtige opening van een bijzonder evenement
op en rond het Dokkumer Grootdiep. Aansluitend kan
het programma van start, waarbij het keuren van het
aangevoerde hout natuurlijk een bijzonder moment
is. Op vrijdagochtend komt het vlot met de historische
vloot schepen beheerst in beweging om de stad te
verlaten en koers te zetten naar Burdaard, Bartlehiem
en Leeuwarden.
info: www.dokkum.nl en www.admiraliteitsdagen.nl
Bijvoorbeeld: Het Hout-Snuif-Lab
Een HoutSnuifWat?! Een HoutSnuifLab! Een mini-la-boratorium waar je verschillende soorten hout kunt snuiven/snuffelen/ruiken! Is het je ooit wel eens opgevallen dat elk stuk hout zo haar eigen geur heeft? De ene houtsoort ruikt sterk, de ander ruik je bijna niet. De ene heeft een heerlijke geur en de ander ruikt ronduit vies. In dit originele en speciaal voor Hout Vaert gecreëerde HoutSnuifLab kun je zelf een aantal verschillende soorten hout schaven. Tijdens het schaven, komt de geur van hout het beste naar voren. En dan mag jij raden welke houtsoort bij welke geur hoort. Wat zal dat schip lekker ruiken!!
Birdaard
met dank aan www.openwaterkaart.nl
1312
Programma vrijdag 20 juli Leeuwarden 16.00 tm 19.00 uurVandaag varen het vlot en de schepen rond het middaguur van Dokkum naar Leeuwarden.Het accent ligt
deze middag op het veilen van het hout.
• Ontvangst van de vloot in Leeuwarden
• Presentatie van het vlot en de vloot in de Prinsentuin
• Bezichtiging van de vloot door het brede publiek
• Op traditionele wijze veilen van het hout in de Prinsentuin
• WOOD. Concert op het vlot
• Live muziek & walking act
Vertier op de kades ...
Naast het programma aan boord is er ook een walprogramma in samenwerking met lokale ondernemers met o.a.
D. Jepma, beeldhouwen in hout – G. Abma, houtdraaier ( stroom) – R. Kleinhuis, modern stoelenmatten – P. Swart, zeilnaaier en knopen - Geert vd Werf, Fries houtsnijwerk - Izaac de Vries, Masterlijk Onderwijs.
O
In Leeuwarden liggen de schepen in de Prinsen-tuin, door velen geroemd als de mooiste jacht-haven van Nederland. Hier wordt op vrijdagmid-dag 20 juli het hout geveild.
Leeuwarden
Aan boord is van alles te doen!
De gehele namiddag is er de mogelijkheid om workshops, demonstraties, exposities en lezingen aan boord
van de schepen te bezoeken. Op pagina 11 staat het overzicht. Hier een paar highlights. De activiteiten zijn
gratis toegankelijk, behalve enkele workshops. Voor de workshops kun je je opgeven via de website www.hout-vaert.nl/workshops-en activiteiten/.
Op vrijdag 20 juli arriveert Hout-Vaert in de Prinsentuin in Leeuwarden, Culturele Hoofdstad 2018 en
hoofdstad van waterrijk Fryslân, dat zich net als z’n hoofdstad in de loop der eeuwen ontwikkelde aan en
dankzij het water.
Leeuwarden, meertaligheid en cultuur aan het waterDe Prinsentuin is dankzij Lân fan Taal dit jaar naast
geliefde jachthaven vooral een lommerrijke tuin van
talen en meertaligheid met de ARK als podium voor de
Leeuwarder taalcultuur en MeM als houten paviljoen
van talloze kleine en minderheidstalen, gesprekken,
uitzendingen en vertellingen. De meertaligheid van dit
jaar in deze vrijstaat van taal, past mooi bij de meerta-
lige cultuur en wereld van het hout en de schepen en
de vrijheid van schippers, zeegangers en houtvlotters.
Hout-Vaert vertelt immers het verhaal van de herkomst
van het hout in Friesland, dat vooral uit de Noorse en
Zweedse oerbossen kwam en na een lange en vaak zwa-
re reis aan wal kwam in Harlingen en Dokkum en van
daaruit weer landinwaarts werd getransporteerd.
Lonely Planet aan het water
Leeuwarden is de trotse hoofdstad die zich de laatste
jaren zo sterk heeft ontwikkeld, steeds diverser en
completer, met straks zelfs een eigen universiteit,
Campus Fryslân van RijksUniversiteit Groningen. En
de stad die zich dit jaar met de hele provincie Culturele
Hoofdstad mag noemen. Van dichtbij en van heinde en
ver komen ze, de toeristen, congresgangers, dagjes-
mensen, museumbezoekers, pleziervaarders, fietsers,
camperliefhebbers. Ze verwonderen zich veelal en
in hoge mate over de stad die ze niet of nauwelijks
kennen, ontdekken de kleinschaligheid, de vele monu-
menten, kleine straatjes en genoeglijke terrassen aan
de grachten. Praamvaarders, rondleiders en verha-
lenvertellers beamen het, Leeuwarden heeft het druk
dit jaar. De pluim op de publicitaire hoed kwam van
reisgids Lonely Planet die de stad betitelde als een van
de locaties die je absoluut moet bezoeken.
Hout veilen in de lusthof
Hat varende erfgoedtheater Hout-Vaert laat zich niet
onbetuigd en meert af in de Prinsentuin om Leeu-
warden kennis te laten maken met hout en varend
erfgoed. Een heerlijke plek om af te meren, deze oude
lusthof die met toestemming van het destijdse stads-
bestuur in 1648 werd aangelegd door Willem-Frederik
van Nassau. Een privépark in de oude hofstad van en
voor de Nassau’s, dat pas in 1765 dankzij koning Wil-
lem I publiek toegankelijk werd. Voor schrijver Simon
Vestdijk de plaats waar een belangrijk deel van z’n
boek De Koperen Tuin zich afspeelt; de naam die nu het
café-restaurant in de tuin siert.
Het vlot en de vloot van Hout-Vaert meren af aan de
stadszijde van de Prinsentuin op vrijdagmiddag 20
juli vanaf een uur of twee. Als een van de belangrijkste
programma- onderdelen staat het veilen van het hout
op de agenda.
Info: https://lanfantaal.nl en www.mooileeuwarden.nl
Bijvoorbeeld: Houtje Touwtje
Maak je eigen super leuke creatie van afval hout.
We hebben een groot aantal afval houtjes. In een
aantal houtjes zijn al gaten geboord, dit is voor de
jongste kinderen. De wat oudere kinderen mogen
zelf gaten boren onder leiding van de kunstenaar.
Super stoer natuurlijk!
Houtjes met gaten kun je onderling verbinden
met elkaar. Hier kan je werkelijk alles van maken,
schilderijen maar ook bouwsels. Kleine objecten,
maar ook super grote. Om het nog wat interes-
santer te maken mag je touw/ knopen in vloeibare
bijenwas dopen, zo kun je kleuraccenten toevoe-
gen. Daarnaast kun je in met behulp van stempels
en drevels mooi patronen in het hout slaan.
of een KettingzaagkunstenaarJan Stoelwinder is kettingzaagkunstenaar en maakt beelden / sculpturen van boomstammen. Hij zal tijdens Hout Vaert iedere dag demonstra-ties geven aan boord van een schip. “Het hout dat ik gebruik kan van elke boom zijn, ook een boom die nog in de tuin staat kan ik omtoveren tot een beeld naar wens. Creativiteit om een beeld te bedenken is er genoeg en ik beleef veel plezier aan het maken van een beeld. Op vele plaatsen staat werk van mijn hand en zaag. Ik hoop het nog lang te kunnen doen zeker op onze nieuwe locatie in Balk waar we onlangs heen zijn verhuisd. Mocht u in de buurt zijn, kom gerust langs om een kijkje te nemen in onze Galerie en het Atelier aan de Eigenhaard 23A in Balk.”
met dank aan www.openwaterkaart.nl
foto:het hoge noorden
1514
Programma zaterdag 21 juli Grou 16.00 tm 19.00 uurVandaag varen het vlot en de schepen rond het mid-daguur van Leeuwarden naar Grou.Het accent ligt
deze middag op Grou en de houtcultuur.
• Ontvangst van het vlot en de vloot in Grou
• Presentatie van de vloot in de Hellimgshaven
• Bezichtiging van de vloot door het brede publiek
• WOOD. Concert op het vlot
• Live muziek & walking act
• Vlottenbouwen en Vlottenstrijd vanaf 9.00 uur
• Houtdiner aan lange tafels vanaf 18.30 uur
Vertier op de kades ...
Naast het programma aan boord is er ook een walpro-
gramma in samenwerking met lokale ondernemers
met o.a. J. Burger, hindelooperschilderwerk – J. Wind, fineerwerk – D. Wierstra, Fries houtsnijwerk – P. Swart, zeilnaaiwerk en knopen – S. Vaatstra, klokkenmaak-ster – G. Abma, houtdraaier – Geert vd Werf, Fries houtsnijwerk - Izaac de Vries, Masterlijk Onderwijs.
H In Grou liggen de schepen aan de Hellingshaven. Grou
Aan boord is van alles te doen!
De gehele namiddag is er de mogelijkheid om
workshops, demonstraties, exposities en lezingen aan boord van de schepen te bezoeken. Op pagina 11 staat het overzicht. Hier een paar highlights. De
activiteiten zijn gratis toegankelijk, behalve enkele
workshops. Voor de workshops kun je je opgeven via
de website
www.hout-vaert.nl/workshops-en activiteiten/.
Grou, watersportdorp bij uitstek Het water is Grou en Grou is water, zonder water geen Grou. Aan de uitlopers van de magnifieke
natuur van De Alde Feanen, pal aan de belangrijke transportader Prinses Margrietkanaal en direct aan het
Pikmeer en bij de Wijde Ee. Het water is lang niet alles, maar wel waar het in Grou mee begon en waar het
nog steeds over gaat.
Ambitie op het water
Het nieuwe zeilcentrum van Marit Bouwmeester en de
SKS-titel 2017 demonstreren de ambities van Grou op
watersportgebied. De sport in watersport is namelijk
niet alleen maar beleven, maar ook iets dat je moet
doorgeven en voortdurend waarmaken. Kennis, trai-
nen, inzet. Gelukkig heeft het zeilcentrum een promi-
nente plek gekregen in het brede waterfront van Grou
dat de afgelopen jaren stevig is gemoderniseerd. Ambi-
ties horen bij het dorp dat z’n vertrouwde aanzicht van
het Theehuis vorig jaar bijeen brand verloor. Maar met
veel inzet gloort inmiddels het nieuwe Theehuis op
z’n vertrouwde plek en is de infrastructuur in het dorp
afgelopen jaar stevig op de schop gegaan en verbeterd.
En daarmee is de ook diversiteit van Grou gegroeid,
met een fonkelend winkelhart, havens en ligplaatsmo-
gelijkheden, recreatiebedrijven, horeca, ambachtsbe-
drijven, botenbouwers, bootverhuur en zeilmakers.
Meer water, meer mogelijkheden
Watersportdorp Grou met z’n andere vertrouwde
bakens aan het water zoals Hotel Oostergoo en res-
taurant De Vrijheid, vierde begin juni de opening van
een nieuw stuk recreatief vaarwater, Het Suderburds
Wiid, een 25 hectare groot vaarwater dat het Pikmeer
verbindt met de Sitebuorster Ie. En daarmee zijn de
vaarmogelijkheden en de aantrekkingskracht van Grou
weer verbeterd.
In de voetsporen van de Halbertsma’s
Grou is het dorp ook van de geschiedenis van de vier
broers Halbertsma, iconen van Friese taal en cultuur. Zij
staan onder het motto Klinke & Daverje centraal in dit
culturele jaar LF2018 en u kunt daar meer van te weten ko-
men via een uitgebreid programma en door een dorpskui-
er in hun voetsporen, een aangename wandeling door de
rijke historie van het dorp. Hout-Vaert komt in die voet-
sporen van Grou waar hout, de handel en de verwerking
een belangrijke rol speelt, want alleen al de Houtfabriek
Halbertsma van 1891 groeide uit tot een bedrijf waar ooit
800 mensen werkten. In de herinnering aan die sociaal-
economische impact meert Hout-Vaert op zaterdag 21 juli
af in en rond de Hellinghaven. Een heerlijke open setting
waar de vloot en het vlot u graag ontvangen. En niet
alleen op de schepen, want ook op de wal heeft Grou een
mooie ontvangst voor u bedacht. Genieten aan het water!
Informatie: www.grou.nl en www.klinkeendaverje.nl
Bijvoorbeeld Hout en Yin Yoga
Yin Yoga maakt gebruik van inzichten uit de Chinese geneeswijzen. In de workshops Yin&Hout maak je kort kennis met het element hout uit een belangrijk Chinees model. Dat doe je door zelf yin houdingen te ervaren die gekoppeld zijn aan het hou-telement. Alles in de wereld ontwikkelt zich als een cyclus: iets begint, ontwikkelt zich, ervaart een hoogtepunt, vervalt en vergaat, maar vormt daarmee ook weer een nieuw begin. Deze vergelijking vinden we terug in de natuur, maar ook een project, een men-senleven en het verloop van een ziekte. Lees verder of reserveer vast een matje op www.hout-vaert.nl/hout-en-yin-yoga/
of Expositie Museumschip Hert fan Fryslân Grou Duik onder in It Houtsjefabryk de Halbertsmafabriek in Grou .
Meer dan 125 jaar geleden richtte Hidde Halbertsma in Grou een houtzagerij voor kuiphout op. Stap in het mu-seumschip de geschiedenis van de daar uit voortgekomen Halbertsmafabriek binnen. Deze heeft Grou letterlijk en figuurlijk gevormd. Diverse producten verlieten Grou: botervaten, deuren, pallets, etc. Proef de historie van dit bedrijf in woord en beeld. Tref en spreek een oud mede-werker over de voor hem zo vertrouwde fabriek. Museum Hert fan Fryslân nodigt je van harte uit! Nieuwsgierig wat die Halbertsma familie verder voor Grou en Friesland betekend heeft? Bezoek dan Museum Hert fan Fryslân in Grou. Info: www.museumhertfanfryslan.nl
met dank aan www.openwaterkaart.nl
1716
Programma zondag 22 juli Sneek - IJlst 16.00 tm 19.00 uurOp deze laatste dag van Hout-Vaert varen het vlot en de schepen rond het middaguur van Grou naar Sneek –
IJlst. Het accent ligt vandaag op het overdragen van het hout aan houtzaagmolen de Rat
Sneek: ± 12.00 – 14.uur Groet aan de parade van schepen bij de Waterpoort
IJlst: Tijd: 16.00 tm 19.00 uur
• Ontvangst van de vloot in IJlst;
• Presentatie van het vlot en de vloot in aan de Geeuw en bij houtzaagmolen de Rat;
• Bezichtiging van de vloot door het brede publiek;
• WOOD. Concert op het vlot, dansopvoering bij de molen door dansgezelschap Grietine Molenbuur en een
zzkort optreden van Gerrit Breteler.
• Live muziek & walking act
Vertier op de kades ...
Wal programma in samenwerking met Stichting IJlst750 jaar en lokale ondernemers met o.a. J. Burger, hindeloo-perschilderwerk – J. Wind, fineerwerk – P. Swart, zeilnaaier en knopen – S. Vaatstra, klokkenmaakster – D. Jepma, beeldhouwen in hout - Geert vd Werf, Fries houtsnijwerk.
21.00 uur Einde Hout-Vaert 2018
Aangenaam vertoeven
Het water voert je er zo naar toe en dat is wat veel
watersporters al decennia doen. Daarmee doe je jezelf
‘n beetje tekort, want wie de tijd neemt voor een uit-
gebreider bezoek voelt de schoonheid van de ooit zo
belangrijke handelsstad die haar bestaan en ontwik-
keling aan het water dankt. In de voorbije jaren zijn de
IJlsters opgestaan om de stad in de aanloop naar die
voorname gebeurtenis beter en completer onder de
aandacht te brengen. Met succes, want de bezoekers
van de stad wacht een goede routing door en om de
stad langs onder meer de markante overtuinen aan de
gracht in het oude centrum, met mooie kaden om af
te meren voor een kort of lang verblijf en een verschei-
denheid aan vaar-fiets en wandelroutes met IJlst als
middelpunt in de waterrijke zuidwest.
750 Jaar rijke traditie
IJlst1868 is het uitgangspunt geworden van het denken
om IJlst verder te ontwikkelen; laten we houden wat
we hebben, koester de schoonheid van de historie met
zoveel mooie verhalen, toon de verbeelding van gevels
en tuinen, omarm het gevoel van weleer. 1868, omdat
dat het jaar is waarin diverse markante gebouwen
in 750- jarig IJlst nog immer het huidige stadsbeeld
domineren. En tegelijk, hou IJlst leefbaar, toegankelijk,
laat haar zien aan een ieder die je belangstelling heeft
en voeg er het goede aan toe. En doe het samen…en zo
geschiedde, want de IJlster pakten de handschoen op,
de gemeente omarmde de plannen en IJlst ontplooide
zich tot parel die het ontdekken meer dan waard is.
Bloemen in een wereld van hout
Het nieuwe en het oude samen. IJlst kreeg een van de
elf fonteinen in het kader van Leeuwarden-Fryslân
2018, de kleurige Rikka-bloemenfontein van de Japanse
kunstenaar Shinji Ohmaki, die zich liet inspireren door
de stinzenflora uit de omgeving. De fontein kreeg een
prominente plek in een nieuw park tegen de oevers van
de Geeuw, waar naast de 300 jaar oude houtzaagmo-
len de Rat, inmiddels ook een nieuw houtmuseum is
gevestigd, Houtstad IJlst.
Zo is aan de oevers van de Geeuw een nieuwe dimen-
sie ontstaan aan het water. Alleszins een omgeving
om van te genieten, te ontdekken, in te vertoeven en
te verblijven. Hout-Vaert eindigt haar reis in een rijk
historische en immer natuurlijke omgeving, waar hout
en water de verbindende elementen zijn.
Ontdek IJlst: www.ijlst1868.nl en www.ijlst750.nl
In IJlst vindt de overdracht van het hout plaats bij houtzaagmolen de Rat.Sneek
IJlst
J Aan boord is van alles te doen!
De gehele namiddag is er de mogelijkheid om workshops, demonstraties, exposities en lezingen aan boord
van de schepen te bezoeken. Op pagina 11 staat het overzicht. Hier een highlight. De activiteiten zijn gratis
toegankelijk, behalve enkele workshops. Voor de workshops kun je je opgeven via de website
www.hout-vaert.nl/workshops-en activiteiten/.Bijvoorbeeld: Handlettering op hout
Heb jij ook een favoriete spreuk, gezegde of quote? Dan hebben we aan boord deze workshop voor jou: handlette-ring! Wat wordt dat voor workshop? Lekker tekenen met letters en experimenteren met teksten om uiteindelijk je favoriete zin super mooi met stift op een mooi stuk zwart mdf te zetten. En nu denk je misschien, ik kan helemaal niet mooi schrijven…. Maar iedereen kan het! Ervaring is echt niet nodig, wij halen het creatieve in jou naar boven! Met wat professionele begeleiding van Silleke ga je met een mooi kunstwerk naar huis! We geven je handvatten om te gaan experimenteren met verschillende handlettering tech-nieken, methodes en stijlen, en we hebben veel voorbeelden van mooie lettertypes.
750- jarig IJlst vormt het slotdecor voor Hout-Vaert op 22 juli. De schoonheid van de historische
bebouwde omgeving uit 1868 te midden van water en natuurlijke polderpracht, die de afgelopen eeuwen
nauwelijks is veranderd. IJlst, onontdekte parel van de Elfsteden met houtzaagmolen de Rat als baken van
herkenning aan de Geeuw.
IJlst: nieuwe dimensie in ‘n wonderschone waterrijke omgeving
met dank aan www.openwaterkaart.nl
Groot optreden
Gerrit Breteler in de Mauritiuskerk
Aanvang 20.30 uur
info: www.ijlst750.nl
1918
Naam Scheeptype Lengte Breedte Activiteit aan boord
VIOD Groninger Zeetjalk 23,00 5,4 Kettinzaag kunstenaar: demo aan dek.
Expositie beelden op de wal
Vrouwe Jacoba Zuidhollandse Tjalk 23,80 4,2 Hottub (hout en houtgestookt) aan dek;
bezoekers welkom
HZ 8 Motorsleepboot 12,98 3,42
Mokum Stadssleepboot 10,20 2,9
Vriendentrouw Tjalk 24,00 4,58 Vera Damhuis: expositie en demo. Hout als
relief in schilderijen
Hester Sleepboot 15,00 3,55
Vrouw Trijntje Groninger Tjalk 27,00 4,65 StaatsBosBeheer: expositie aan dek en in
het ruim
Alderferskuorrendst Opdrukker 6,10 1,9
Annie Sleepboot 10,08 3,1
De Bestemming Klipper 30,00 6,18 Bouwine: Aroma-Yoga workshop vanuit de
Chinese cultuur
Poolster (TX33) Blazer 15,50 5,5 Vlaggeschip Hout-Vaert
Harmonie Luxe motor 30,00 5,4 Workshop volwassenen en kinderen :
handlettering met krijt op hout
De Goede Verwachting Groninger Boltjalk 25,00 5 Schilderen met kastanjes op hout: demo
aan dek en expo in ruim
Feroaring Lemsteraak Visser uitv. 14,00 5 Houtsnuiflab: hout besnuffelen en
expositie over houtgeuren
Hinke Skûtsje 13,20 3,05
Ransdorp 28 Westwal botter 12,80 4,3 Simon Jellema: expositie hout uit Noorwegen
Djati Sleepboot 15,30 4,3 Sleepboot gebouwd voor varen met houtvlotten
De Jutter Deens kottertje 9,00 3
Maria klipperaak 24,20 5,1 Hendrik Ype de Vries: expositie lijkkisten
Johanna Laetitia Paviljoentjalk 19,00 4,5 Otto Koedijk: houtdraaien (alleen op don-
derdag); daarna naar de Familietrouw
Thomas Boeier 6,50 2,9
R.P. VII Kofferdekkruiser 10,00 2,8
Zeehond Opduwer 6,50 2,5
Keetje Opduwer 6,00 2
Rakker Opduwer 5,2 1,85
Naam Scheeptype Lengte Breedte Activiteit aan boord
Goede Verwachting Hasselteraak 21,21 4,31 Minne Velstra : expositie schilderijen/demo
bomen tekenen met houtskool
Jonge Jan Groninger Tjalk 23,16 4,75 Museum Grou: de geschiedenis van
Halbertsma in woord en beeld
Familietrouw Spitse Praam 17,50 4,04 Otto Koedijk: houtdraaien expositie en
boeken (vanaf vrijdag)
Terra Nova Luxe Motor 50,00 6,6 Speelruimte: sjoelbakken etc.; workshop
muziekinstrument maken
Workshop houtje-touwtje: hout pimpen;
muziekgroep Rockabily aan dek
de Rot Skutsje 12,00 3,2
AEbelina Skutsje 12,15 3,11
St. Michael Steilsteven-Beurtschip 18,10 3,4 Escher houtsnijwerk : mini-expositie
gebaseerd op werk van Escher
Houtvlot Houtvlot 33,00 6
Ponton Timmerschip 23,00 4,5 Timmerdorp voor de kids
st Michael Tjalk 18,50 3.7
Dynamiek Sleepboot 11,00 3
Marianna Motorsleepboot 16,20 3,85
Diewertje Opduwer 5,44 1,62
Stanfries X Beurtschip 36,00 5,2 Expositie moderne toepassingen hout in de
architectuur
Riemke Idskje Fries jacht 5,80 2,65
de Goede Hoop 1852 Staverse jol 7,00 3
De Vlieghende Hollander Fries jacht/Open boeier 6,25 2,95
Roeland 22 Fries jacht 5,23 2,25
Aleid Anna 426 Tjotter Fjour Acht 4,95 2,4
Pleuntje Boeier 8,17 3,53
Dageraad Fries jacht 6,20 2,7
Eleonora 1416 Friesjacht 6,00 3
Phoenix 37 Boeier 8,92 3,39
Simmernocht Klipper 9,00 2,98
Twee Gebroeders Tjotter 4,75 2,2
De Bonte Kriel Lemmeraak 10,00 4
Deelnemende schepen Hout-Vaert 2018 Deelnemende schepen Hout-Vaert 2018
20
facebook.com/Hout-Vaerttwitter.com/HoutVaert2018
