Coraz wicej syszymy ostatnio o pracy manualnej na tkankach mikkich, technikach powi- ziowych i miniowo-powi-
ziowych oraz o tym, jak wane jest to za- gadnienie. Powi dugo bya niedoceniana, a jej rola bagatelizowana przez wspóczesny wiat medyczny i naukowy. W ostatnich la- tach wzrost zainteresowania tkank czn przyczyni si do powstania ogromnej ilo prac naukowych, badajcych jej rol w ludz- kim organizmie. Okazuje si, e powi nie jest tylko materiaem, który jest „opakowa- niem” dla mini, narzdów wewntrznych i waciwie wszystkich struktur naszego cia- a. Spenia ona aktywn rol w funkcjach ruchowych, metabolicznych, czuciowych, wymiany pynów i jest tensegracyjn siat- k napiciow, która przenosi siy w obr- bie caego systemu [1]. Ponadto powi jest najbogatsz tkank czuciow, w której zagszczenie receptorów jest wiksze ni gdziekolwiek indziej w ciele [2]. Tkanka cz- na ma równie zdolno kurczenia si, zmie- niania swojego napicia i bycia czym w ro- dzaju elastycznej i sprystej tkanki biorcej aktywn rol w ruchu. Funkcja ta wykorzy- stywana jest podczas rónego rodzaju wy- siku, np. biegania, gdzie minie w skurczu izometrycznym wykorzystuj sprysto powizi do wykonywania ruchu [3]. Ida Rolf mówia, e powi jest narzdem ksztatu. Oznacza to, e uoenie, ksztat i funkcja po- szczególnych czci ciaa uwarunkowana
jest tym co si dzieje w obrbie powizi [4]. Najwaniejsze jednak, e tkanka ta jest pla- styczna, moe si deformowa i adaptowa do zmieniajcych warunków zewntrznych. Z jednej strony powoduje to, e ze wzorce i przecienia wpywaj na jej nieprawido- we odksztacanie prowadzce do powsta- wania dysfunkcji, jednak z drugiej strony daje nam to ogromne moliwoci terapeu- tycznego wpywania na jej stan.
TensegraCja
Sowo tensegracja powstao z po- czenia dwóch czonów tension (napicie) i integrity (integralno). Tesno struktury tworz przestrzenne ukady geometrycz- ne, które cz ze sob twarde elementy stae za pomoc elastycznych elementów mikkich, przy czym czci twarde nie do- tykaj do siebie wzajemnie i zawieszone s w przestrzeni za pomoc napicia elemen- tów mikkich. Ukady tensegracyjne maj niezwyke moliwoci przenoszenia si dzia- ajcych na jeden element we wszystkie inne miejsca w obrbie danego ukadu napicio- wego. Zmiana wywoana w obrbie jednej czci tenso struktury wpywa na przemiesz- czenia we wszystkich innych jej skadowych. Naukowcy doszli do wniosku, e równie ludzkie ciao jest struktur tensegracyjn. Zmienia to cakowicie wczeniejsze mecha- nistyczne podejcie do zrozumienia nasze- go ukadu ruchu [5].
Tamy powiziowo-miniowe
Powi rozumiana jako tensegracyjna sie napiciowa znajduje si wszdzie i czy ze sob wszystko w ciele. Otacza i przenika przez minie, cigna, wizada, okostn, narzdy wewntrzne, naczynia krwionone, nerwy i centralny ukad nerwowy. Mona ten obraz sieci rozszerzy nawet do pozio- mu pojedynczej komórki, w której rol siatki napiciowej spenia system bon komórko- wych, który utrzymuje jej ksztat. Pltanina tych mokrych pajczyn, trzymajcych nas ra- zem moe by jednak nadto skomplikowa- na do tworzenia na jej podstawie strategii zabiegowych. Dlatego w pracy powiziowej przydatna jest mapa. Thomas Myers stwo- rzy tak map pokazujc, e pewne struk- tury s powiziowo oraz funkcjonalnie moc- niej zwizane ze sob ni inne. W ten sposób powstay tamy (linie, acuchy) anatomicz- ne (Anatomy Trains), czyli podune cigoci miniowo-powiziowe, które oplataj ciao, nadajc mu ksztat i wpywajc na jego funk- cj. Meridiany powiziowo-miniowe (jak równie si je nazywa) pokrywaj si w cz- ci z meridianami w medycynie chiskiej czy acuchami kinematycznymi. S one jednak oparte o podun cigo powiziow tka- nek i wsparte precyzyjn zachodni anato- mi(6). Znajc t map cigoci powizio- wych atwiej jest zrozumie, jak wzdu nich napicie potrafi przenosi si w odlege ob- szary ciaa, powodujc odczuwanie dolegli- woci z dala od jej przyczyny.
Kierunek powi…
arTyku sponsorowany
bibliografia:
1. Findley, M. D, PhD „International Journal of Therapeutic Massage & Bodywork”, International Journal of Therapeutic Massage & Bodywork, Vol 2, No 3 (2009) 2. R. Schleip Fascial Mechanoreceptors and their potential role In deep tissue manipulation, „Fascial plasticity – a New neurobiological explanation” Jurnal of Body-
work and Movement Therapies 2003, 7(1): 11–19 and 7(2): 104–116 3. R. Schleip, Muller D.G., Fascial Fitness, Fascia oriented training for bodywork and movement therapies, Terra Rosa e-magazine, Issue no. 7 4. Rolf I.P., 1979. Rolfing: Reestablishing the Natural Alignment and Structural Integration of the Human Body for Vitality and Well-Being, Healing Arts Press 5. Levin, S.M. 1982. Continuous tension, discontinuous compression, a model for biomechanical support of the body, Bulletin of Structural Integration, Rolf Institute,
Bolder: 31–33. 6. 6. Thomas W. Myers Anatomy Trains, Elsevier 2009, second edition
PRZEKRóJ POPRZECZNY PRZEZ udO sIE ZEwNTRZ KOmóRKOwA JAKO ORgAN KsZTATu
TAmA sPIRALNA
tensegrity model – mOdEL TENsE- gRACYJNY LudZKIEgO CIAA
TAmA POwIERZCHOwNA PRZEdNIA
Terapia manualna, w kTórej gównym obszarem zainTere- sowania jesT powi
KMI (Kinesis Myofascial Intergration) jest metod integracji strukturalnej, w któ- rej Thomas Myers rozwin „recept”10 sesji Idy Rolf i stworzy swój system pracy nad po- praw struktury ludzkiego ciaa. Cay system pracy 12 sesji polega na systemowym zmie- nianiu uoenia wzgldem siebie poszczegól- nych czci ciaa w taki sposób, aby przywró-
ci im bardziej funkcjonaln i zbalansowan struktur. Poprzez manipulacje powiziowe dokonuje si trwaych zmian w uoeniu cia- a, sposobie poruszania si, zakresach rucho- moci, oddechu i wielu innych korzystnych zmian w ciele i yciu klienta. Integracja struk- turalna jest nie tylko skuteczn metod wal- ki z wadami postawy, ale poprzez zmian globalnego uoenia ciaa skutecznie rozwi- zuje lokalne problemy i dolegliwoci, likwi- dujc ich rzeczywiste przyczyny, a nie tyl- ko ich objawy.
W krgach badaczy powizi mówi si, e odkrycia dotyczce tej tkanki zmieni medy- cyn XXI wieku, tak jak penicylina zmienia medycyn wieku XX. Dlatego warto zainte- resowa si tym co dzieje si w niesamowi- tym wiecie powizi…
Wojciech cackoWski