95

Manual de Colheitas

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Colheitas

Citation preview

  • 22

    Objectivos Dar conhecimento das diferentes requisies de anlises. Informar quanto ao preenchimento correcto e completo das diferentes

    requisies de anlises. Documentar as normas de colheita de amostras. Padronizar a correcta etiquetagem das diferentes amostras. Divulgar as regras e condies de transporte das amostras at aos

    laboratrios.

    mbito O presente documento destina-se a todos os profissionais envolvidos na fase extra-laboratorial dos exames laboratoriais: Mdicos Enfermeiros Tcnicos de Diagnstico e Teraputica Assistentes Operacionais

    Deve ainda ser distribudo por todos os Servios Clnicos (internamento e consulta), Servio de Urgncia e Postos de Colheita.

    Definies Requisies Boletim de pedido de anlise, personalizado, onde se indica o estudo laboratorial / anlise pretendido e se informa sobre o diagnstico / problema clnico correlacionado. Colheita Acto de proceder obteno do produto para anlise. Etiquetagem Procedimento relativo identificao das amostras. Transporte Modo como devem ser transportadas as amostras do local de colheita at ao laboratrio em causa.

    Responsabilidades da responsabilidade do Departamento de Patologia Laboratorial coordenar a elaborao e actualizao pelos Servios do presente documento e promover a sua divulgao e utilizao.

  • 33

    Descrio do Procedimento 1) Requisies (Formulrio Tradicional) Existem diferentes requisies que variam com o tipo de amostra e o laboratrio a que se destinam. As requisies devem ser correcta e completamente preenchidas para permitir uma correcta seleco e orientao dos estudos laboratoriais a realizar e uma correcta avaliao, interpretao e validao dos resultados obtidos. O correcto preenchimento tambm importante para o processamento clnico e administrativo de dados nos Servios. De cada requisio enviada ao Laboratrio devem constar obrigatoriamente os seguintes elementos:

    Identificao do doente, com autocolante e nunca manualmente. Nota: a identificao do doente inclui obrigatoriamente o n. do episdio actual

    Data do pedido analtico, data e hora da colheita. Identificao legvel do Servio requisitante. Identificao legvel do mdico que efectua os pedidos (nome e n.

    mecanogrfico ou Ordem). Identificao legvel do profissional que efectua a colheita. Tipo de produto. Informao clnica que seja relevante para a seleco e orientao dos

    estudos laboratoriais a realizar e para a interpretao e validao dos resultados (diagnstico provisrio ou definitivo, problema clnico correlacionado, sintomas, teraputicas efectuadas, etc....). A informao clnica de pr-operatrio no suficiente; necessrio identificar a interveno cirrgica e prestar a informao clnica que seja relevante.

    Informao sobre medicaes em curso que possam interferir com os resultados dos estudos pedidos.

    Registo da informao mnima imprescindvel interpretao de nveis sricos de frmacos: motivo da monitorizao; posologia actual; dia e hora da(s) colheita(s) e dia e hora da ltima dose administrada. Para frmacos com tempos de colheita diferentes, necessrio uma requisio para cada frmaco. Na monitorizao com recomendao de ajuste da posologia atravs de clculos farmacocinticos (est disponvel para aminoglicosdeos, vancomicina e imunossupressores ciclosporina, tracolimus, sirolimus, cido micofenlico, metotrexato e ltio), sendo necessrio o registo de toda a informao que consta na respectiva requisio. (ver Anexo 3 pg 67 a 69)

    Registo da informao mnima necessria interpretao dos resultados relativos confirmao de suspeita de intoxicao medicamentosa: dia e hora da intoxicao; dia e hora da colheita; txicos suspeitos e medicao administrada antes da colheita.

  • 44

    No pedido de rastreio alargado de frmacos, necessrio contactar o Servio de Qumica Clnica.

    Estudos analticos pretendidos. NOTA O no preenchimento destes itens pode determinar a rejeio da amostra e devoluo da requisio juntamente com o impresso apropriado para o efeito (ver Anexo 1). 2) Requisies Electrnicas (E-Requisies) Actualmente, o Centro Hospitalar do Porto est a utilizar o sistema electrnico de pedido de exames analticos Sistema de Gesto de Requisies Electrnicas (E-Requisies), nomeadamente, no internamento e na consulta, o qual dever ser totalmente preenchido conforme o pr-definido no sistema informtico. 3) Colheita de sangue Neste Hospital usa-se um sistema fechado de colheita por vcuo tipo (VACUETTE). Este sistema apresenta como vantagens:

    - Maior segurana biolgica, minimizando a manipulao dos espcimes (passagem directa do sangue da veia para o tubo; possibilidade de utilizao dos tubos de colheita para alimentao directa dos aparelhos - tubos primrios);

    - Tubos hermeticamente fechados durante o transporte; - Tubos estreis que permitem o armazenamento das amostras; - Garantia de proporo constante entre aditivos (anticoagulante,

    etc.) e o volume da amostra, o que proporciona uma melhoria da qualidade da amostra.

    3.1) Antes da colheita o profissional que a realiza deve:

    Verificar o correcto preenchimento da requisio; Inscrever na requisio a sua identificao (nome, n.

    mecanogrfico, outro); Reunir o equipamento necessrio de acordo com as indicaes da

    requisio: o tubos de colheita (j rotulados com a identificao do doente

    com os rtulos pequenos adequados); o sistema VACUETTE (adaptador, agulhas, etc.); o garrote, penso adesivo, resguardo; o pelota de algodo embebida em lcool a 70 (nas colheitas

    para doseamento de alcoolemia e para hemocultura deve usar-se iodopavidona, Betadine);

    o contentor para descartar perfurantes; Confirmar a identificao do doente Questionar o doente quanto ao estado de jejum, caso necessrio;

    3.2) Durante a colheita:

    Seleccionar a veia e o local de puno;

  • 55

    (Se num membro houver um cateter I.V. deve usar-se outro membro para a colheita de sangue. Se s houver a possibilidade de colher no membro onde est a perfuso I.V., fechar o fluxo desta durante 2 min e colher numa veia mais distal, rejeitando um primeiro tubo para o qual se colhe 5 a 10 mililitros de sangue);

    Limpar o local de colheita com a pelota de algodo. Deixar secar; Aplicar o garrote 10-15 cm acima do local de puno (nunca mais

    que 2 min.); Fixar a agulha no adaptador do sistema VACUETTE; Fixar com firmeza a veia, acima e abaixo do local de puno, entre

    o polegar e o indicador. Penetrar a pele com o bisel da agulha para cima e com um ngulo de 15. Seguir o trajecto da veia inserindo a agulha calmamente para minimizar o desconforto;

    Aliviar o garrote; Introduzir o tubo apropriado no adaptador, s o retirando quando o

    sangue deixa de fluir; Quando feita uma colheita mltipla, colher sequencialmente os

    diferentes tubos, pela ordem seguinte: a) Tubos para anlise de soro; b) Tubos com anticoagulantes (EDTA, heparina, citrato,

    para provas de coagulao e outros); Os tubos que contm anticoagulante devem ser prontamente

    rodados delicadamente em todos os sentidos para permitir que o anticoagulante e o sangue se misturem nas melhores condies;

    Aps a colheita, colocar a pelota de algodo sobre a rea puncionada e retirar adaptador com agulha, pressionando at se processar a hemostase;

    Colocar um penso protector;

    4) Colheita de urina

    4.1) Amostra ocasional Instrues para o homem:

    a) Lavar o pnis com gua e sabo; b) Rejeitar o primeiro jacto de urina; c) Colher o jacto mdio para o recipiente que lhe foi fornecido

    Instrues para a mulher:

    a) Lavar a regio vulvar com gua e sabo; b) Iniciar a mico, tendo o cuidado de afastar os grandes lbios; c) Rejeitar o primeiro jacto de urina; d) Colher o jacto mdio para o recipiente que lhe foi fornecido.

    Consulta externa a) Fornecer ao doente um recipiente apropriado, para o qual este

    dever urinar; b) Homogeneizar a urina;

  • 66

    c) Adaptar (pressionando) o(s) tubo(s) adequados (ver referncia no Anexo 2, normas de colheita) tampa do recipiente;

    d) Aguardar alguns segundos enquanto a urina transferida para o(s) tubo(s) (sistema de vcuo).

    Internamento

    a) O doente dever urinar para uma cuvete ou outro recipiente apropriado;

    b) Mergulhar a extremidade da cnula (ref. 364940) na urina; c) Adaptar (pressionando) o(s) tubo(s) adequados outra extremidade

    da canula; d) Aguardar alguns segundos enquanto a urina transferida para o(s)

    tubo(s) (sistema de vcuo).

    4.2) Urina tempo determinado Instrues para o doente:

    a) A determinao de alguns analitos na urina obriga a uma dieta restritiva. Essa informao dever ser fornecida ao doente, atravs de impresso apropriado, no momento em que este requisitar o recipiente de colheita;

    b) Comear o perodo de colheita, por exemplo s 7 horas da manh, de um determinado dia;

    c) A essa hora (7 horas da manh), urinar rejeitando esta urina; d) A partir deste momento dever colher a urina de todas as mices

    que se seguirem, e se possvel directamente para o recipiente, sem perder qualquer quantidade de urina, excepto se o recipiente contiver aditivo (cido);

    e) Durante o perodo de colheita, o recipiente dever ser armazenado no frigorfico (refrigerado), ou guardado em local muito fresco, e ao abrigo da luz;

    f) A ltima mico dever ser rigorosamente 12 ou 24 horas depois de se ter iniciado a prova. A urina desta ltima mico dever ser portanto vertida para o recipiente de colheita.

    1 O doente dever recolher a urina para o contentor que lhe for fornecido; 2 Medir o volume de urina com o auxlio das marcas gravadas no contentor; 3 Anotar na requisio o tempo de colheita e o volume; 4 Agitar o contentor para homogeneizar a urina; 5 Inverter o contentor; 5 Adaptar os tubos necessrios tampa do recipiente; 6 Aguardar alguns segundos enquanto a urina transferida para os tubos (sistema de vcuo); 7 Rotular estes tubos com a identificao do doente.

  • 77

    5) Tubos / Recipientes de colheita Os tubos / recipientes de amostras so diferentes consoante o tipo de amostra e o tipo de anlise a efectuar (ver Anexo 2).

    6) Identificao das amostras Todos os tubos e recipientes de colheita de amostras devem ser identificados pelo profissional que efectua a colheita, com o autocolante do doente e nunca manualmente. No caso de produtos que suscitem dvidas quanto sua natureza, deve tambm ser mencionado o tipo de produto. Na Monitorizao de Drogas Teraputicas e nas Provas de Funo Endcrina, necessrio que os tubos de colheita estejam inequivocamente identificados quanto ao frmaco e tempos de colheita (ver Anexo 3).

    7) Transporte das amostras

    - Os tubos devem ser transportados na posio vertical de modo a promover a completa formao do cogulo e reduzir o contacto com a tampa.

    - Evitar a agitao e vibraes excessivas acondicionando adequadamente os tubos durante o transporte.

    - Evitar temperaturas ambientais extremas. - O tempo de transporte (sangue, urina e lq. orgnicos) desde a colheita

    at ao laboratrio deve ser inferior a 2 horas. Se este tempo for excedido, o sangue total deve ser centrifugado e o soro/plasma separados e refrigerados.

    - Todos os recipientes devem estar bem vedados de modo a evitar contaminao dos mesmos ou a contaminao de quem os manuseia e devero ser colocados em sacos de plstico individuais.

    - Sempre que haja mais que um produto por doente (ex: urina + sangue), devero ser acondicionados em sacos separados.

    - O exterior dos recipientes dever ser mantido limpo. - A requisio e os sacos com as amostras a ela respeitantes so depois

    introduzidos no saco de plstico. - As requisies e as respectivas amostras, assim acondicionadas, devem

    ser enviadas ao Laboratrio aps a colheita, no mais curto espao de tempo possvel.

    - Determinadas amostras tm condies de transporte especficas (ver Anexo 2).

  • 88

    Anexos Anexo 1 Devoluo de pedidos de Exames Laboratoriais Anexo 2 Tubos e recipiente de amostras / condies de transporte Anexo 3 Monitorizao de frmacos / tempos de colheita Anexo 4 Lista de tubos utilizados nos Laboratrios do CHP Anexo 5 Instrues para a Colheita de Sangue e Urina (Prova da D-Xilose) Anexo 6 ndice de Analitos e Provas efectuados nos Laboratrios do CHP

  • 99

    ANEXO 1

    Devoluo de Pedidos de Exames Laboratoriais

  • 1010

    Servio: ________________________ Ext:_______

    Os exames laboratoriais pretendidos no podem ser efectuados pela seguinte razo:

    No foi enviada amostra A amostra no est devidamente identificada A amostra inadequada / em tubo inadequado A amostra est coagulada / hemolisada Amostra com volume insuficiente Condies de preservao da amostra inadequadas A amostra no vem acompanhada de requisio A identificao da amostra discordante da identificao da requisio A requisio no est devidamente preenchida Acidente de Laboratrio Outra: _______________________________________

    ____________________________________________________________________________________________ ______________________________________________

    Observaes:_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ Para qualquer esclarecimento, deve contactar o Servio acima indicado. Data: _____________ Responsvel: ____________________________

    IMPRESSO IM.DPL.GER.013/0

    Devoluo de Pedidos de Exames Laboratoriais Pg. 1 de 1

  • 1111

    ANEXO 2

    Tubos e recipiente de amostras Condies de transporte

  • 1212

    Servio de Anatomia Patolgica

    1) Exames citolgicos

    PRODUTO Acondicionamento e transporte Recipientes/ Transporte

    Lquidos orgnicos

    Tempo entre colheita e chegada ao SAP: > 12 horas Fixar com lcool 50% (volume igual ao do lquido a fixar) < 12 horas No Fixar e colocar no frigorfico

    Recipiente limpo, no

    necessariamente esterilizado

    LCR

    No fixar

    No horrio do SAP Enviar imediatamente Fora do horrio do SAP Fixar com lcool 50% (volume igual ao do lquido a fixar)

    Recipiente limpo, no

    necessariamente esterilizado

    Esfregaos em lmina

    Fixar

    por imerso, em lcool a 95% com fixador comercial (spray) em C.B.A. da tiroide, enviar uma lmina seca ao ar

  • 1313

    Servio de Anatomia Patolgica 2) Exames histolgicos

    PRODUTO Acondicionamento e transporte Recipientes/ Transporte

    Fragmentos de bipsia

    Fixar

    Formol tamponado a 10% (volume triplo do da pea a fixar)

    Recipiente limpo

    Peas cirrgicas pequenas

    Fixar

    Formol tamponado a 10% (volume triplo do da pea a fixar)

    Recipiente limpo

    Peas cirrgicas grandes

    Lavar e, se possvel, abrir ou seccionar as peas parenquimatosas.

    Fixar

    Formol tamponado a 10% (volume triplo do da pea a fixar)

    Recipiente limpo

    Gnglio linftico

    Fixar

    Formol tamponado a 10% (volume triplo do gnglio a fixar) Nota: se houver suspeita de linfoma, no fixar e mandar a fresco.

    Recipiente limpo

    Enviar ao SAP at s 14 horas

    Fragmentos/ bipsias para

    Imunofluorescncia No fixar

    Recipiente limpo

    Transporte refrigerado

    Fragmentos/bipsias para Microscopia

    Electrnica

    Fixar

    Glutaraldedo 4% em tampo Cacodilato

    Recipiente com fixador fornecido

    pelo SAP

  • 1414

    Servio de Hematologia Clnica

    1) Trombose e hemostase (em caso de dvidas, contacte a Ext.: 4208)

    Produto Pedido analtico Tubo Testes de despiste de alteraes da coagulao (estudo global) RNI; Tempo de Reptilase; Tempo de Trombina; Tempo de Tromboplastina Parcial; Tempo de Protombina Testes de despiste de alteraes quantitativas e qualitativas das plaquetas Testes de monitorizao de teraputica anticoagulante:

    Anticoagulante orais Heparina Anti-Xa (actividade)

    Tubo rolha azul

    Ref. 454329 +

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454039

    Pesquisa de atc antifosfolipdeos: Anticoagulante lpico Atc anti cardiolipina Atc anti B2- glicoprotena

    Pesquisa de outros inibidores da coagulao: Pesquisa de inibidor circulante Doseamento de inibidor

    Contacte o Laboratrio

    Ext. 4208

    Doseamento de factores da coagulao (Factor II, IX, V, VII, VIII, von Willebrand, X, XI, XII, XIII e Fibrinognio) Provas de funo plaquetria (PFA100 colagnio ADP, PFA100 colagnio EPI, Provas de agregao plaquetria)

    Doseamento atc antiplaquet. (induzido por heparina) Antitrombina III Estudo da trombofilia:

    Doseamento de inibidores das serinoproteases (Protena C (func.), Protena S (func. e livre))

    Doseamentos da fibrinlise (Plasminognio, PAI-1)

    Resist. protena C activada

    Contacte o Laboratrio

    Ext. 4208

    S A N G U E

    Testes genticos de trombofilia Factor VLeyden (Protrombina G20210 A, MTHFR 677 C->A,, PAI-1-675(4G/5G))

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454217

  • 1515

    Servio de Hematologia Clnica

    1) Trombose e hemostase (Cont.)

    Produto Pedido analtico Tubo

    S A N G U E

    Determinao de Dimeros - D Tubo rolha azul

    Ref. 454329

    2) Transfuses (em caso de dvidas, contacte as Ext.:4204 ou 1328 em urgncia)

    Produto Pedido analtico Tubo Observaes Pedido de transfusoCoombs directa Coombs indirecta Grupo sanguneo

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454039

    S A N G U E

    Coombs me / filho

    Me:

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454039 +

    Filho (sangue do cordo):

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454039 ou

    Filho:

    Microtubo rolha lils

    Ref. 1501116

    Quando necessria

    qualquer colheita adicional para

    outros estudos, as instrues

    adequadas so fornecidas pelo

    Servio de Hematologia

    Clnica

  • 1616

    Servio de Hematologia Clnica

    3) Citogentica (doenas hemato-oncolgicas)

    Produto Pedido analtico Tubo

    MEDULA SSEA Caritipo:

    LA SMD SMP

    Tubo rolha azul escura Ref. 456080

    SANGUE

    MEDULA SSEA

    FISH para: Linfoma no Hodgkin Mieloma mltiplo Snd. mieloproliferativos

    crnicos e leucemia mielide crnica

    Snd. mielodisplsicos Leucemias agudas Snd. linfoproliferativos

    crnicos

    Tubo rolha azul escura Ref. 456080

    ou

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454039

    GNGLIOS

    PELE

    BAO

    LQ. CAVIDADES ORGNICAS

    FISH para:

    Linfoma no Hodgkin Mieloma mltiplo Snd. mieloproliferativos

    crnicos e leucemia mielide crnica

    Snd. mielodisplsicos Leucemias agudas Snd. linfoproliferativos

    crnicos

    Biopsia por agulha ou pina endoscp.:1 tubo seco com PBS Biopsia aspirativas:1 tubo seco com PBS Peas operatrias:

    Recipiente seco Bipias cirrgicas:

    Recipiente com soro fisiolgico

    Lav. broncoalveolar:

    Seringas

    Outros produtos: 1 tubo seco com PBS

  • 1717

    Servio de Hematologia Clnica

    4) Gentica Molecular (doenas hematolgicas)

    Produto Pedido analtico Tubo

    Deteco/quantificao de transcrito bcr/abl Deteco/quantificao de transcrito pml/rar alfa Deteco/quantificao de transcrito INV16 Deteco/quantificao de transcrito AML/ETO Pesquisa de LMA - Mutaes FLT3, NPM1 e CEBPA (prognstico) Pesquisa de t(11;14) (gene fuso BCL1-IgH) Pesquisa de t(14;18) (gene de fuso BCL2-IgH) Pesquisa da mutao JAK2 Pesquisa de mutao JAK2 exo 12 Pesquisa da mutao MPLW515 Estudo gentico das mutaes do gene e da hemoglobina

    SANGUE

    MEDULA SSEA

    Estudo gentico de alteraes enzimticas de glbulo rubro Estudo gentico das protenas da membrana do glbulo rubro

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454039

  • 1818

    Servio de Hematologia Clnica

    5) Citometria (em caso de dvidas, contacte a Ext.: 4210)

    Produto Pedido analtico Tubo

    SANGUE

    ASPIRADO MEDULAR

    LCR

    LQUIDOS

    CAVIDADES ORGNICAS

    LAVADO

    BRONCOALVEOLAR

    BIPSIA ASPIRATIVA

    FRAGMENTOS

    DE BIPSIA

    Imunofenotipagem de doenas hematolgicas Estudo de ADN e ciclo celular Estudo das clulas dendrticas Estudo dos Linfcitos . pop. linfocitrias . clulas NK . linfcitos B . linfcitos T Estudo dos mastcitos Estudo dos neutrfilos Estudo dos receptores das clulas T Estudo dos receptores Killer Estudo dos recept. de quimiocinas

    Sangue perifrico e Lq. cav. org.:

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454039 (2 tubos)

    LCR e medula:

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454039 (1 tubo)

    Biopsia por agulha ou pina endoscp.:

    1 tubo com PBS Biopsia aspirativas:

    2 tubos com PBS Peas operatrias:

    Recipiente seco Bipias cirrgicas:

    Recipiente com soro fisiolgico

    Lav. broncoalveolar:

    Seringas

  • 1919

    Servio de Hematologia Clnica

    5) Citometria (em caso de dvida, contacte a Ext.: 4210)

    Produto Pedido analtico Tubo

    Pesquisa de anticorpos anti-plaqueta, anti-linfcito e anti-neutrfilo (pesquisa em clulas e em soro) Nota: Contacto prvio com o Laboratrio

    Em clulas:

    2 Tubo rolha violeta

    Ref.454039 Em soro:

    Tubo rolha vermelha

    Ref.456092 Estudos funcionais . actividade citotxica cel. NK . activao celular Citocinas intracelulares

    Tubo rolha verde

    Ref. 454051

    Citocinas solveis Tubo rolha vermelha

    Ref. 456092

    Hemoglobinria paraxstica nocturna (estudo dos eritrcitos, dos leuccitos e das plaquetas)

    2 Tubo rolha violeta

    Ref.454039

    Estudo das plaquetas . activao plaquetria in vitro . fenotipagem plaquetria . glicoprotenas plaquetrias . plaq. activadas . plaquetas reticuladas . polimorfismos plaquetrios

    Tubo violeta Ref.454039

    Activ. plaq. :

    2 tubo rolha azul

    Ref. 454329

    S A N G U E

    Eritrcitos fetais / Hb F

    Tubo violeta Ref.454039

    Susp. de hem. Feto-

    materna sangue materno 2 tubos violeta (454039)

  • 2020

    Servio de Hematologia Laboratorial

    Produto Pedido analtico Tubo

    Hemograma Reticulcitos

    Tubo rolha lils

    Criana Ref. 454087

    Microtubo rolha lils

    Neonatologia Ref. 450474

    Morfologia eritrocitria Morfologia leucocitria Morfologia plaquetria Pesquisa de parasitas Hemoglobina A2 Hemoglobina F Teste de solubilidade da Hemoglobina SHemoglobinas instveis (pesquisa) Electroforese de Hemoglobinas Glicose 6 fosfato desidrogenase Piruvatoquinase Corpos de Heinz (pesquisa) Teste de Kleihauer

    Tubo rolha lils

    Adulto Ref. 454217

    Tubo rolha lils

    Criana Ref. 454087

    Microtubo rolha lils

    Neonatologia Ref. 450474

    S A N G U E

    Fragilidade osmtica Nota: Contacto prvio com o Laboratrio

    Tubo rolha lils

    Adulto Ref. 454217

    Tubo rolha lils

    Criana Ref. 454087

  • 2121

    Servio de Hematologia Laboratorial

    Produto Pedido analtico Tubo

    Haptoglobina Tubo rolha

    amarelo torrado Ref. 456018

    S A N G U E Fosfatase alcalina dos neutrfilos Tubo rolha verde

    Ref. 454051

    M E D L A

    S S E A

    Mielograma:

    Estudo Morfolgico

    Estudo Citoqumico

    Pesquisa de Parasitas

    Reaco de Perls

    Esfregaos em

    lmina

  • 2222

    Servio de Imunologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de colheita /

    transporte Activao celular in vitro

    Activao dos linfcitos T em resposta a mitognios: marcadores de membrana

    CD40L (CD154) ps activao com PMA + Ionomicina

    Proliferao dos linfcitos T em resposta a mitognios

    Citocinas intra-celulares nos linfcitos T

    IL-12R Beta1 aps activao com PHA

    Citocinas intra-celulares nos moncitos

    Tubo rolha verde Adulto e Criana

    Ref. 454051

    Homogeneizar de imediato e

    enviar rapidamente

    ao Servio de Imunologia

    Actividade quimiotxica do soro

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 456018

    Criana

    Ref. 454205

    Anticorpos anti-leuccitos Anti-linfcito (mtodo directo e

    indirecto) Anti-neutrfilo (mtodo directo e

    indirecto)

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454217

    S A N G U E

    Quantiferon

    Solicitar ao Servio de

    Imunologia os tubos

    adequados e respectivo

    protocolo de colheita

  • 2323

    Servio de Imunologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de colheita /

    transporte

    S A N G U E

    e / ou

    LO

    Citocinas solveis

    IL-10 (Interleucina-10)

    Interferon-gamma: INFgamma

    Outras citocinas solveis

    sFas - ligando

    SANGUE E OUTROS LQUIDOS ORGNICOS (LO)

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 456018

    Criana

    Ref. 454205

  • 2424

    Servio de Imunologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies especiais

    de colheita / transporte

    S A N G U E

    Auto-anticorpos ANA ANCA (anti-PR3, anti-MPO e outros) Anti-cardiolipina, anti-2 GP1 Anti-CCP Anti-clula parietal gstrica Anti-centrmero Anti-dsDNA Anti-DSG1, anti-DSG3, anti-BP180 e

    anti-BP230 Anti-factor intrnseco Anti-gliadina, anti-reticulina, anti-endomsio,

    anti-transglutaminase Anti-histonas Anti-Jo-1, anti-PL7, anti-PL12 Anti-LC1, anti-SLA/LP Anti-LKM Anti-MAG Anti-membrana basal glomerular Anti-Mi-2 Anti-mitocodriais (M2, M4; M9) Anti-msculo cardaco Anti-msculo estriado Anti-msculo liso, anti-actina F Anti-neuronais (Hu, Yo, Ri) Anti-nucleossomas Anti-PM/SCL Anti-protena P ribossmica Anti-protenas do ouvido interno (68 KD) Anti-protrombina, anti-fosfatidilserina Anti-queratina Anti-Saccharomyces cerevisiae (ASCA) Anti-Sm, anti-RNP (anti-U1RNP),

    anti-SSA(Ro) e anti-SSB(La) Anti-substncia intercelular da epiderme,

    anti-membrana basal da epiderme Anti-suprarrenal Anti-topoisomerase (Scl70) Factor Reumatide Isotipos de FR (IgA, IgG, IgM) Anti--Fodrina Anti-RNA-polimerase

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 456018

    Criana

    Ref. 454205

  • 2525

    Servio de Imunologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de colheita /

    transporte

    Auto-anticorpos (continuao) Anti-GP210, anti-SP100 Anti-gangliosideos Anti-paratiroide

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 456018

    Criana

    Ref. 454205

    S A N G U E

    Complemento

    CD50 Actividade Funcional (via clssica) AH50 Actividade Funcional (via alterna) Actividade Funcional (via das lectinas) C3, C4 Componentes da via alterna (factor H, B) Componentes da via clssica (C1q, C2) Componentes da via comum (C5 a C9) Inibidor da esterase do C1 (doseamento,

    funo) Anti-C1Q C4d

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 456018

    Criana

    Ref. 454205

    - Registar obrigatoriamente a data e hora da colheita;

    - Enviar, no mximo, at 2h aps a colheita.

  • 2626

    Servio de Imunologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de colheita /

    transporte

    Crioglobulinas

    (sempre que possvel, a colheita deve ser efectuada no Servio de Imunologia)

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 456092

    - Aquecer os 2 tubos temp. de 37C;

    - Colher o sangue e colocar de imediato os tubos num termos com gua a 37C;

    - Enviar de imediato ao Servio de Imunologia, no mesmo recipiente, a 37C.

    S A N G U E

    Deteco e caracterizao de protinas monoclonais no soro

    Electroforese das protenas Electroimunofixao,

    electroimunosubtraco

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 456018

    Criana

    Ref. 454205

    U R I N A

    Deteco e caracterizao de protinas monoclonais na urina

    Electroforese das protenas Electroimunofixao

    Determinao de cadeias leves

    Tubos rolha amarela

    Ref. 456007

    Registo obrigatrio do intervalo de tempo de colheita e volume total recolhido

    Volume mnimo:40 ml (4 tubos)

  • 2727

    Servio de Imunologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de colheita /

    transporte

    L C R

    Deteco de secreo intratecal de IgG

    ndice de IgG Bandas oligoclonais (imunofixao de

    elevada sensibilidade)

    Tubo rolha vermelha

    Adulto e Criana

    Ref. 454092

    Deteco de secreo intratecal de IgG

    ndice de IgG Bandas oligoclonais (imunofixao de

    elevada sensibilidade)

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto e Criana Ref. 454205

    S A N G U E

    Enumerao e caracterizao de clulas do sistema imune

    Cadeia alfa do IFNgama (CD119) Cadeia gama comum de interleucinas

    (CD132) CD18/ CD11 CD40 Expresso dos marcadores de

    activao dos linfcitos B Expresso dos marcadores de

    activao dos linfcitos T Imunofenotipagem dos moncitos Imunofenotipagem dos neutrfilos Imunofenotipagem para avaliao da

    resposta a imunomoduladores Imunofenotipagem para despiste da

    imunodeficincia primria e secundria

    Imunofenotipagem para seguimento da imunodeficincia primria

    Populaes linfocitrias T (receptores da clula T alfa/beta e gama/delta)

    Quantificao de populaes linfocitrias T (CD4 e CD8), B e NK

    Tubo violeta

    Adulto Ref. 454217

    Tubo rolha lils

    Criana Ref. 454087

  • 2828

    Servio de Imunologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de colheita /

    transporte LBA:

    Estudo do LBA Citologia do LBA com contagem total

    a diferencial de clulas Imunofenotipagem dos leuccitos

    Seringas graduadas

    Enviar de imediato

    temperatura de 4C

    L B A

    E

    S A N G U E

    SANGUE:

    Estudo do LBA Imunofenotipagem dos leuccitos

    Tubo violeta

    Adulto Ref. 454217

    Tubo rolha lils

    Criana Ref. 454087

    Enviar de imediato

    temperatura ambiente

    Funo fagoctica Capacidade microbicida (exploso

    oxidativa) Expresso intracelular de Gp91phox Fagocitose (endocitose) dos

    granulcitos e moncitos

    Tubo rolha verde

    Adulto e Criana

    Ref. 454051

    Homogeneizar de imediato e

    enviar rapidamente ao S. Imunologia S

    A N G U E

    Imunoglobulinas Cadeias leves ( e ) Cadeias leves livres ( e ) IgA, IgG, IgM IgD IgE Sub-classes de IgA Sub-classes de IgG

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 456018

    Criana

    Ref. 454205

  • 2929

    Servio de Imunologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de colheita /

    transporte Proteinas Inflamatrias

    Amilide srico A Anti-tripsina-1 Macroglobulina-2 Orosomucide

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 456018

    Criana

    Ref. 454205

    Quimiotaxia dos granulcitos Migrao passiva e quimiotaxia dos

    neutrfilos

    Tubos rolha verde

    Adulto e Criana

    Ref. 454051

    Colher 2 tubos Homogeneizar de imediato e enviar rapidamente ao Serv. Imunologia

    Resposta especfica de anticorpos Atc. IgG anti-Polissacrido da

    Cpsula do Pneumococo Atc. IgG anti-Toxide tetnico

    Testes de alergia

    IgE especfica para alergnios isolados

    Phadiatop inalante ( > 4 anos idade ) Phadiatop infant ( < 4 anos idade ) Triptase (*) IgG especfica para alergnios

    isolados (Ex-precipitinas)

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 456018

    Criana

    Ref. 454205

    (*) Triptase: Na anafilaxia a colheita deve ser efectuada dentro de 3 horas aps o incio das manifestaes clnicas

    S A N G U E

    Viscosidade do plasma

    Tubo violeta

    Adulto Ref. 454217

    Tubo rolha lils

    Criana Ref. 454087

  • 3030

    Servio de Microbiologia

    1) Bacteriologia

    PRODUTO Colheita / Acondicionamento e transporte Recipientes / Meio

    de transporte

    SANGUE

    Hemoculturas

    Adultos 20 mL Crianas 1-3 mL

    Micobactrias : 1-5 mL

    Desinfeco da pele com iodopovidona alcolica a 1%. No palpar a veia no local de puno. Colher duas amostras de sangue, (8 a 10 mL cada), em veias perifricas, de locais diferentes. Desinfectar a tampa de borracha do frasco (lcool 70) antes de introduzir o sangue. Evitar a colheita de cateter central, quando necessria efectuar paralelamente, uma colheita numa veia perifrica. Transporte imediato ao laboratrio. Nunca refrigerar. Pesquisa de Micobactrias colher uma (1) amostra de sangue ( 5 mL)

    Solicitar material ao Laboratrio. Frascos com caldo de cultura: Aerbios (tampa azul), Anaerbios (tampa lils) Pediatria (tampa amarela) Micobactrias: BactecTM Myco/F lytic

    URINA

    Exame bacteriolgico

    Exame

    parasitolgico (*)

    Pesquisa de antignios

    10-20 mL

    Lavagem da genitlia externa (ver norma de colheita 5.3.1). Urina do 2 jacto, preferncia a da manh. Doente algaliado colheita assptica por picada na borracha do sistema, previamente clampado (aps desinfeco com alcol e passados 10 min. da clampagem) Criana - lavagem do perneo e da rea genital, secar com gaze esterilizada, colocar saco colector e vigiar de em h. Sem mico ao fim de 1 h, colocar novo saco colector c/ procedimento de assepsia. Aspirao supra-pbica- Desinfeco da pele com iodopovidona alcolica a 1% seguida de colheita com tcnica assptica. Transporte imediato at 1h; alternativa - conservar a 4C.

    Recipiente de boca larga e tampa de rosca, esterilizado (*) Em caso de Pesquisa de Schistossoma, contactar o Servio de Microbiologia

  • 3131

    Servio de Microbiologia

    1) Bacteriologia

    PRODUTO Colheita / Acondicionamento e transporte Recipientes / Meio

    de transporte

    EXPECTORAO

    2-10 mL

    Espontnea - preferncia a da manh, com prvia higiene oral (gargarejo com gua ou soro salino). Induzida - por nebulizao com soro salino e/ou com drenagem postural e cinesioterapia. Transporte imediato ao laboratrio (< 2 horas)

    Recipiente de boca larga e tampa de rosca, esterilizado

    Aspirado brnquico global

    1 mL

    Colheita por broncofibroscopia. Transporte imediato ao laboratrio (< 2 horas)

    Recipiente com tampa de rosca, esterilizado

    Lavado broncoalveolar

    1 mL

    Colheita por broncofibroscopia. Transporte imediato ao laboratrio (< 2 horas)

    Recipiente com tampa de rosca, esterilizado

    Aspirado traqueobrnquico

    2-5 mL

    Colheita por sonda de aspirao. Transporte imediato ao laboratrio (< 2 horas)

    Recipiente com tampa de rosca, esterilizado

    Aspirado gstrico

    10 mL

    Colheita matinal por sonda nasogstrica, antes de qualquer mobilizao do doente, aps um jejum de 6-8 h. Transporte imediato ao laboratrio (< 15 min.)

    Recipiente com tampa de rosca, esterilizado

    Exsudado da orofaringe

    Colheita de ps nas criptas e pilares posteriores amigdalinos. Evitar o contacto com outras regies da mucosa da cavidade oral. Utilizar 2 zaragatoas. Transporte imediato ao laboratrio (< 2 horas)

    Zaragatoas em tubo esterilizado com meio

    de transporte

  • 3232

    Servio de Microbiologia

    1) Bacteriologia

    PRODUTO Colheita / Acondicionamento e transporte Recipientes / Meio

    de transporte

    Produtos da nasofaringe

    Zaragatoa Nasal Pesquisa de MRSA Exsudado - Colheita com zaragatoa na parede posterior da faringe (atravs da narina). Aspirado de muco por cateter transnasal e conectado a uma seringa. Na pesquisa de Bordetella utilizar zaragatoa de alginato de clcio ou de Dacron (fornecida pelo laboratrio). Utilizar 2 zaragatoas. Transporte imediato ao laboratrio (< 2 horas)

    Zaragatoas em tubo esterilizado com meio

    de transporte

    Exsudado dos seios nasais e

    ouvido

    Colheita por punoaspirao (ORL) ou Zaragatoa (ouvido) Transporte imediato ao laboratrio (< 2 horas)

    Produto enviado em meio de transporte

    Exsudados

    purulentos e lquidos de cavidades orgnicas

    1-10 mL

    Colheita assptica por aspirao. Transporte imediato ao laboratrio. Alternativa: guardar temperatura ambiente.

    Produtos lmpidos: inocular caldo de hemocultura (at 10 mL);Paralelamente enviar produto em porta germe. Produtos purulentos- enviar em porta germe.

    LCR

    2 mL BK ou fungos 10 mL

    Colheita assptica. Transporte imediato ao laboratrio, mantendo temperatura de 35-37C.

    Tubo esterilizado, tampa roscada cor verde,

    (Deeltalab Eurotubo)

    Cateter central

    (5-7 cm do fragmento distal)

    Colheita assptica. Transporte imediato ao laboratrio.

    Recipiente com tampa de rosca, esterilizado.

  • 3333

    Servio de Microbiologia

    1) Bacteriologia

    PRODUTO Colheita / Acondicionamento e transporte Recipientes / Meio

    de transporte

    Aspirado de medula ssea

    Pesquisa de

    micobactrias

    Colheita proceder como para hemoculturas. Semear: Meio Lowenstein 3 a 5 gotas + Caldo hemocultura volume restante

    Solicitar material ao

    Laboratrio

    Tubo de Lowenstein

    BactecTM Myco/F lytic Aspirado de

    medula ssea

    Pesquisa de outros germens, p.e. Brucella

    Colheita proceder como para hemoculturas. Semear Caldo hemocultura Situaes Especiais: Pesquisa de Fungos Contactar o Laboratrio

    BactAlertTM

    Lquido de dilise peritoneal

    (1-10 mL)

    Colheita assptica. Transporte imediato ao laboratrio.

    Inocular caldo de hemocultura, se

    volume at 10 mL e lquido lmpido;

    Enviar o restante

    produto em recipiente esterilizado.

    Exsudados genitais

    Vaginal colheita com zaragatoa e transporte imediato Recto Vaginal colheita e transporte imediato para pesquisa de Streptococus grupo B Endocervical - colheita com zaragatoa e transporte imediato Uretral - colheita com zaragatoa e transporte imediato

    Para Pesquisa de Neisseria

    Gonorrhoeae Solicitar material ao

    Laboratrio

    Exsudado ocular

    Conjuntiva colheita de ambos os olhos e sementeira imediata Situaes especiais (endoftalmite, lcera de crnea, etc.) contactar o Laboratrio

    Solicitar material ao Laboratrio

    Zaragatoa, lminas

    para esfregao, meios de cultura ou em

    meio de transporte (humor vitreo)

  • 3434

    Servio de Microbiologia

    1) Bacteriologia

    PRODUTO Colheita / Acondicionamento e transporte Recipientes / Meio

    de transporte

    Fezes

    Ex. bacteriolgico Ex. parasitolgico

    Pastosas 3 g ( noz)

    Lquidas 5-10 mL

    Colheita com zaragatoa (Pesquisa de VRE) Colheita por defecao. Transporte imediato ao laboratrio. Alternativa: conservar a 4 C.

    Recipiente com tampa de rosca, esterilizado.

    Bipsia gstrica Colheita por bipsia. Transporte imediato ao laboratrio.

    Solicitar material ao Laboratrio

    Outros produtos slidos

    Colheita por bipsia (adicionar 2 a 3 gotas de soro fisiolgico, caso o volume seja reduzido) Transporte imediato ao laboratrio.

    Recipiente esterilizado

    2) Micologia

    PRODUTO Colheita / Acondicionamento e transporte Recipientes / Meio

    de transporte

    Pele e faneras

    Escamas de pele, couro cabeludo e unhas - colheita por raspado com bistri. Cotos de cabelos - depilao com pina

    Placa de Petri ou entre duas lminas de

    vidro

    Outros produtos Proceder como para exame bacteriolgico, tendo o cuidado de enviar o maior volume de amostra possvel

    Recipiente de boca larga e tampa de rosca, esterilizado

  • 3535

    Servio de Microbiologia

    3) Serologia

    PRODUTO Pedido Analtico Tubo / Recipiente

    S A N G U E

    AntiDNASE B Antiestreptolisina O V.D.R.L. TPHA FTA-ABS R. Widal R. Wright R. Weil-Felix R. Paul Bunnel Serologia de:

    Adenovirus Aspergillus Borrelia Candida albicans Chlamydophila pneumoniae Chlamydia psitacci Chlamydia trachomatis Coxsackievirus Coxiella Echinococcus Epstein-Barr Entamoeba histolytica Enterovirus Fascola heptica Helicobacter pylori Herpes simplex Herpes zoster Influenza vrus A e B Leptospira Listeria Legionella pneumophila Leishmania Mycoplasma pneumoniae Neisseria gonorheae Parainfluenza vrus 1,2,3 Parvovrus Plasmodium falciparum Rickettsia RSV (vrus sincicial respiratrio) Schistosoma mansoni Sfilis Strongyloides Toxocara cannis

    Tubo rolha amarelo torrado

    Ref 455034

  • 3636

    Servio de Microbiologia

    3) Serologia

    PRODUTO Pedido Analtico Tubo / Recipiente

    L C R

    V.D.R.L. Serologia da Borrelia Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

    4) Virologia

    PRODUTO Pedido Analtico Tubo / Recipiente

    L A N V A A S D O O F A R I N G E O

    Vrus sincicial respiratrio Adenovirs Vrus influenza A Vrus influenza B Vrus parainfluenza 1 Vrus parainfluenza 2 Vrus parainfluenza 3 Metapneumovirus

    Tubo estril de

    vidro/plstico

    Fezes

    Rotavirus Adenovirus 40/41 Astrovirus Norovirus

    Recipiente de fezes

    Sangue

    Citomegalovirus Antigenemia Recepo de amostras at s 11 horas

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    Urina Citomegalovirus (Shell-vial) Recipiente estril

  • 3737

    Servio de Microbiologia

    5) Biologia Molecular

    PRODUTO Pedido Analtico Tubo / Recipiente

    Sangue (p.v.)

    Pesquisa de Leptospira Pesquisa de Poliomavirus Pesquisa de CMV (citomegalovirus) Pesquisa de EBV (vrus Epstein-Barr)

    Tubo rolha lils Ref. 454217

    LCR

    Pesquisa de Enterovirus Pesquisa de Herpesvirus Pesquisa de Poliomavirus Pesquisa de Micobactrias Pesquisa de Leptospira Pesquisa de Mycoplasma

    Tubo rolha verde, de rosca

    Aspirado Global ou

    Expectorao

    Pesquisa de Micobactrias

    Recipiente esterilizado

    Secrees Nasofaringeas

    Pesquisa de Bordetella pertussis Pesquisa de Bordetella parapertussis Pesquisa de Mycoplasma pneumonae

    Recipiente esterilizado

    LBA

    Pesquisa de Legionella pneumophila Pesquisa de Mycoplasma pneumoniae Pesquisa de Chlamydophila pneumoniae

    Recipiente esterilizado

    Urina (2 jacto)

    Colheita assptica

    Pesquisa de Leptospira Pesquisa de Poliomavirus Pesquisa de Chlamydia trachomatis

    Recipiente esterilizado

    Fezes Pesquisa de toxinas de Clostridium difficile Recipiente esterilizado

  • 3838

    Servio de Microbiologia

    5) Biologia Molecular (continuao)

    PRODUTO Pedido Analtico Tubo / Recipiente

    Lquidos das cavidades orgnicas

    Pesquisa de Micobactrias Recipiente esterilizado

    Bipsia de estmago Pesquisa de Helicobacter pylori

    Recipiente esterilizado,com soro fisiolgico

    Exsudado vaginal

    Exsudado

    Ocular

    Outros

    Pesquisa de Chlamydia trachomatis Pesquisa de Herpesvirus Zaragatoa

    PRODUTO Pedido Analtico Tubo Observaes

    ARN do VIH (carga viral)

    Resistncia aos anti retrovricos (VIH)

    ou Genotipagem do VIH

    ARN do VHC (carga viral)

    Genotipagem do VHC

    ADN do VHB (carga viral)

    S A N G U E

    Genotipagem do VHB ou

    Pesquisa de mutaes VHB

    Tubo rolha violeta

    Ref. 454217

    Enviar rapidamente

    para o Laboratrio

  • 3939

    Servio de Microbiologia

    6) Marcadores Vricos

    PRODUTO Pedido Analtico Tubo / Recipiente

    S A N G U E

    Serologia da hepatite D Serologia da hepatite E Serologia do HTLV I / II

    Tubo rolha

    amarelo torrado Ref. 455034

  • 4040

    Servio de Qumica Clnica

    1) Bioqumica Geral

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    5-Nucleotidase cidos Biliares Adenosina Deaminase (ADA) Aldolase Bicarbonatos (CO2) CDT % Ceruloplasmina Cistatina C Electrof. Isoenzimas CK Electrof. Isoenzimas DHL Electroforese das Protenas Enzima Conv. Angiotensina (ECA) Fosfatase Alcalina ssea Lisozima Osmolalidade Procalcitonina Procolagnio III (PIIIP) Protena C Reactiva ultras. Protena Transp. Retinol (RBP)

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 455034

    Criana

    Ref. 454205

    Microtubo

    rolha verde Neonatologia Ref. 1501406

    Homocisteina Tubo rolha

    amarelo torrado Ref. 456018

    Refrigerado (em gelo)

    Transporte imediato

    S A N G U E

    Piruvato Contactar o Servio de Qumica Clnica

    Refrigerado (em gelo)

    Transporte imediato

  • 4141

    Servio de Qumica Clnica 2) Lipdeos e Lipoprotenas

    3) Metabolismo do Ferro

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    S A N G U E

    Apolipoproteina A1 Apolipoproteina B Apolipoprotena CII Apolipoprotena CIII Electroforese das Lipoprotenas LDL Colesterol (directo) LDL Colesterol oxidado LDL Colesterol pequeno e denso Lipoproteina A

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 455034

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    S A N G U E

    Receptores Soluveis da Transferrina

    Tubo rolha amarelo torrado

    Adulto

    Ref. 455034

  • 4242

    Servio de Qumica Clnica

    4) Oligoelementos

    5) Vitaminas

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    Alumnio Chumbo Cobre Selnio Zinco

    Tubo rolha azul escura

    Ref. 456080

    S A N G U E Magnsio eritrocitrio

    Tubo rolha azul escura Ref. 456080

    e

    Tubo rolha

    amarelo torrado Ref. 456018

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    Vitamina A (Retinol) (*) Vitamina B6 (*) (**) Vitamina D3 (25-OH) Vitamina E (Alfa-Tocoferol) (*)

    Tubo rolha

    amarelo torrado Ref. 456018

    (*) manter protegido da luz

    (**) Refrigerado

    (em gelo)

    S A N G U E

    cido Flico Eritrocitrio Vitamina B1 (Tiamina) Vitamina B2 (Riboflavina)

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    manter protegido da luz

  • 4343

    Servio de Qumica Clnica 6) Marcadores Tumorais

    7) Endocrinologia (Tiroide)

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    Atg Carc. Cl. Escamosas (SCC) Beta 2 Microglobulina CA 72.4 Enolase Neuronal Espec. (NSE) Cyfra 21.1 S100 Pepsinognio I Pepsinognio II

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 455034

    S A N G U E Cromogranina A

    Tubo rolha lils Ref. 454217

    Transporte imediato

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    S A N G U E

    Atc Anti-Recept. TSH (TRAB)

    Tubo rolha amarelo torrado

    Adulto

    Ref. 455034

  • 4444

    Servio de Qumica Clnica 8) Endocrinologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    11-Desoxicortisol 17-OH-Progesterona 3-Alfa Androstenadiol Aldosterona Alfa-Subunidade Atc Anti-Desc. Ac. Glutmico (GAD) Atc Anti-Ilhotas Lang. (ICA) Atc Anti-Insulina Beta CrossLaps Calcitonina Delta-4 Androstenediona Dihidrotestosterona (DHT) Eritropoietina Fructosamina Gastrina (*) Glob. Lig. Ester. Sexuais (SHBG) H. Crescimento (HGH) IGF BP-3 Leptina Osteocalcina Progesterona Serotonina Somatomedina C (IGF1) Sulfato Dehidroepiandrosterona (DHEA-S) Testosterona Livre

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 455034

    (*) envio imediato para o Laboratrio

    Glucagon H. Adrenocorticotrofica (ACTH) H. Antidiurtica (ADH) Polip. Intest. Vasoactivo (VIP) (*)

    Refrigerado (em gelo)

    (*) Transporte

    imediato Hemoglobina A1C (HbA1c) Renina Activa

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    S A N G U E

    Catecolaminas 2 Tubos rolha lils

    Ref. 454039

    Refrigerado (em gelo)

    Contactar o Servio de

    Qumica Clnica

  • 4545

    Servio de Qumica Clnica 9) Endocrinologia (Provas Funcionais)

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    Prova ACTH (P450 c 17) 17OH; Cortisol (0; 60 min.) Prova ACTH (hirsutismo) 17OH-Prog; Cortisol; DHEA-S; Delta 4-Androst.; Testost. T (-30; 0; 30; 60 min.) Prova da Clonidina Cortisol; GH (-30; 0; 30; 60; 90; 120 min.) Prova do GHRH GH (-30; 0; 15; 30; 60; 90; 120 min.) Prova do Glucagon GH (-30; 0; 30; 60; 90; 120 min.) Prova da Pentagastrina Calcitonina (-5; 0; 3; 5; 10 min.) Prova da TRH LH; FSH; alfa-Subunidade (-30; 0; 30; 60; 90 min.)

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Ref. 456018 (para cada tempo)

    S A N G U E

    Prova CRH ACTH; Cortisol (-15; 0; 5; 15; 30; 45; 60 min.)

    Tubo rolha

    amarelo torrado Ref. 456018

    (para cada tempo) e

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217 (para cada tempo)

    Refrigerado

    SANGUE E

    URINA

    Prova D-Xilose Xilose (0; 60 min.) para Crianas Xilose (0; 120 min.) para Adultos Nota: Ver condies de colheita no Anexo 5

    Tubo rolha cinzenta

    Ref. 454061 (para cada tempo)

  • 4646

    Servio de Qumica Clnica

    9) Endocrinologia (Provas Funcionais) (cont.)

    10) Marcadores Bioqumicos na Gravidez

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    S A N G U E

    Prova de Hipoglicemia insulnica Glicose; GH; Cortisol (-30; 0; 15; 30; 60; 90; 120 min.) Prova Supresso sobrecarga glucdica GH; Glicose (0; 30; 60; 90; 120 min.)

    Tubo rolha cinzenta

    Ref. 454061 (para cada tempo)

    e

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Ref. 456018 (para cada tempo)

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    SANGUE Rastreio 1 trimestre (-HCG livre; PAPP-A) Rastreio 2 trimestre (-fetoproteina; HCG; Estriol Livre (UE3))

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 456092

  • 4747

    Servio de Qumica Clnica

    11) Toxicologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    S A N G U E

    Antidepressivos Tricclicos (anlise. semi-quantitativa) Barbitricos (anlise semi-quantitativa) Benzodiazepinas (anlise semi-quantitativa) Colinesterase Plasmtica (anlise quantitativa) N. Dibucana Diazepam (anlise quantitativa) Etanol (anlise quantitativa) Midazolam (anlise quantitativa) Oxazepam (anlise quantitativa) Acetaminofeno (Paracetamol) (anlise quantitativa) Salicilatos (anlise quantitativa) Tiopental (anlise quantitativa)

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

    U R I N A

    Drogas de Abuso (anlise qualitativa - 8 comp.) Paraquat (Qualit.) Anfetaminas (anlise semi-quantitativa) Canabinides (THC) (anlise semi-quantitativa) Cocana (Benzoilecgonina) (anlise semi-quantitativa) Metadona (anlise semi-quantitativa) Opiceos (anlise semi-quantitativa)

    Tubo rolha

    amarela Ref. 456007

  • 4848

    Servio de Qumica Clnica 12) Monitorizao de Frmacos

    13) Farmacocintica (Ajuste Posolgico)

    Produto Pedido analtico Tubo Observaes

    Amicacina Amiodarona Cafena Etossuximida Gentamicina Lamotrigina Metotrexato Netilmicina Primidona Tobramicina Vancomicina

    Tubo rolha vermelha

    Adulto Ref. 454092

    Tubo rolha vermelha

    Criana Ref. 454096

    Neonatologia microtubo rolha laranja

    Consultar Anexo 3

    S A N G U E

    cido Micofenlico Ciclosporina A Sirolimus Tacrolimus

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    Consultar Anexo 3

    Produto Pedido analtico Tubo Observaes

    SANGUE Amicacina Gentamicina Tobramicina Vancomicina

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

    Consultar Anexo 3

  • 4949

    Servio de Qumica Clnica

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    5 cido amino levulnico(5 ALA) (*) Amilase Pancretica Amilase Total Cortisol Livre Electroforese de Protenas Lisozima Porfobilinognio (*)

    Tubo rolha amarela

    Ref. 456007

    Utilizar contentor

    apropriado

    (*) manter protegido da luz

    17 Cetognicosteroides (17-KGS) 17 Cetosterides (17-KS)

    3 Tubos rolha amarela Ref. 455007

    cido 5 - Hidroxindolactico cido Homovanlico cido Vanilmandlico Catecolaminas Metanefrinas Oxalato

    Contentor de recolha

    fornecido pelo SQC

    Porfirinas

    2 Tubos rolha amarela

    Ref. 455007 Protegido da luz

    Chumbo Magnsio

    Tubo rolha branca Ref.455001

    Contentor de recolha

    fornecido pelo SQC

    U R I N A

    Tempo Determinado

    (24 horas)

    Cobre Ferro

    2 Tubos rolha branca Ref.455001

    Contentor de recolha

    fornecido pelo SQC

  • 5050

    Servio de Qumica Clnica

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    Exame sumrio

    Tubo rolha amarela Ref. 455028

    U R I N A

    Amostra Ocasional

    Pesq. -HCG Pesq. Aucares Redutores Pesq. Eosinfilos Pesq. Hemossiderina Pesq. Mioglobina Pesq. Protena Bence-Jones Morfologia Eritrocitria 5 cido aminolevulinico (ALA) (*) Alfa 1 Microglobulina Alfa 2 Macroglobulina Amilase Total 2 Microglobulina Desoxipiridinolina Lisozima Osmolalidade Porfobilinognio (*)

    Tubo rolha amarela

    Ref. 456007

    (*) manter protegido da luz

  • 5151

    Servio de Qumica Clnica

    15) Lquidos Orgnicos

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    Citologia Glicose Protenas DHL Adenosina Deaminase (ADA) Enzima Conversora Angiotensina (ECA)

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    Electroforese protenas Alfa FetoProtena Atg Carcinoembrionrio (CEA) Beta HCG Total

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

    Lactato Tubo rolha cinzenta

    Ref. 454061

    Refrigerado

    LCR

    Piruvato Consultar o SQC Refrigerado

    Citologia

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    LQUIDO PERITONEAL

    pH Densidade Adenosina Deaminase (ADA) Albumina Alfa FetoProtena Amilase Total Amilase Pancretica Colesterol Creatinina Desidrogenase de Lactato (DHL) Glicose Potssio Protenas Sdio Triglicerdeos Ureia Atg Carcinoembrionrio (CEA) Beta 2 Microglobulina CA 125 CA 15.3 CA 19.9 CA 72.4

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

  • 5252

    Servio de Qumica Clnica

    15) Lquidos Orgnicos (cont.)

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    Citologia

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    LQUIDO PLEURAL

    pH Densidade Adenosina Deaminase (ADA) Amilase Total Desidrogenase de Lactato (DHL) Glicose Protenas Electroforese Protenas Triglicerdeos Colesterol Atg Carcinoembrionrio (CEA) Beta 2 Microglobulina CA 15.3 CA 19.9 Enolase Neuronal Espec. (NSE)

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

    Citologia

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    LQUIDO PERICRDICO Ph Densidade

    Adenosina Deaminase (ADA) Desidrogenase de Lactato (DHL) Glicose Protenas Electroforese Protenas

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

    Citologia Pesquisa de cristais

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    LQUIDO SINOVIAL

    pH Glicose Protenas Desidrogenase de Lactato (DHL)

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

  • 5353

    Servio de Qumica Clnica

    15) Lquidos Orgnicos (cont.)

    16) Outros Produtos Orgnicos

    Produto Pedido analtico Tubo Condies

    especiais de transporte

    EFLUENTE PERITONEAL

    Glicose Ureia Creatinina Protenas Sdio CA 125

    tubo rolha amarela

    Ref. 456007

    LQUIDO LOCA RENAL

    Creatinina Sdio Potssio Ureia Glicose

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    CLCULO RENAL Composio qumica Recipiente estril

    SALIVA Lisozima Tubo salivette SUOR Teste do Suor (Cloretos; Sdio) Capilar colheita selado

    TECIDOS Cobre Heptico Ferro Heptico Consultar SQC

    Pesquisa de sangue oculto

    Kit e normas de colheita fornecidos

    pelo Servio de Qumica Clnica

    Grau de digesto Pesq. subst. redutoras Pesquisa de leuccitos pH Quimiotripsina Elastase Pancretica Fecal Calprotectina

    Recipiente estril para fezes

    FEZES

    Estudo Diarreia Secretria (pH; Osmolalidade;Sdio)

    Recipiente estril para fezes

    Nota: S executado em fezes lquidas

  • 5454

    Unidade CoreLab

    1) Marcadores vricos

    Produto Pedido analtico Tubo

    S A N G U E

    CMV (IgG e IgM) Rubola (IgG e IgM) Serologia da hepatite A (IgG e IgM) Serologia da hepatite B (HbsAg, Anti-HBs, Anti-HBc, Anti-HBc IgM, HBeAg e Anti-HBe) Serologia da hepatite C Serologia da imunodef. humana Toxoplasmose (IgG e IgM)

    Tubo rolha

    amarelo torrado Ref. 455034

    2) Hematologia

    Produto Pedido analtico Tubo

    S A N G U E

    Hemograma Reticulcitos Velocidade de Sedimentao

    Tubo violeta

    Adulto Ref. 454217

  • 5555

    Unidade CoreLab

    3) Bioquimica Geral Produto Pedido analtico Tubo Condies de transporte

    cido rico Albumina Alfa Amilase Pancretica Alfa Amilase Total Aminot.Alanina (ALAT/TGP) Aminot.Aspartato(ASAT/TGO) Bilirrubina Directa Bilirrubina total Clcio Total Capac.Total.Fixao Ferro Cloretos Colesterol Total Colinesterases Creatinaquinase total (CK) Creatinaquinase MB (CKMB) Creatinina Desidrogenase do Lactato (DHL) Ferritina Ferro Fosfatase Alcalina Fsforo Gama-glutamil transferase Glicose HDL Colesterol LDL Colesterol Lipase Magnsio Osmolalidade Potssio Pr-albumina Protena C Reactiva Protenas Totais Saturao Transferrina Sdio Transferrina Triglicerideos Ureia

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 455034

    Criana

    Ref. 454205

    Microtubo

    rolha verde Neonatologia Ref. 1501406

    Amnia Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    S A N G U E

    Lactato Tubo rolha cinzenta

    Ref. 454061

    Refrigerado (em gelo)

    Transporte imediato

  • 5656

    Unidade CoreLab 4) Endocrinologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    Atc Peroxidase Anti-tiroideus (anti-tiroglobulina, anti-TPO) Beta-HCG Total Cortisol Total Estradiol (E2) FSH Insulina LH Peptdeo C Prolactina Testosterona Total Tiroglobulina Tiroxina Livre (T4L) Tiroxina Total (T4) Triiodotiroxina Livre (T3L) Triiodotiroxina Total (T3) Hormona Tiroestimulante (TSH)

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 455034

    S A N G U E

    H. Paratiroideia (PTH) Tubo violeta Adulto

    Ref. 454217

    Regrigerado (em gelo)

  • 5757

    Unidade CoreLab 5) Endocrinologia (Provas Funcionais)

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de transporte

    Prova de O`Sullivan Glicose (0; 60 min.) Prova de Tolerncia Glicose Glicose (0; 30; 60; 90; 120 min.) Prova de Tolerncia Glicose na Gravidez Glicose (0; 60; 120; 180 min.)

    Tubo rolha cinzenta

    Ref. 454061 (para cada tempo)

    Prova de Tolerncia Glicose c/ Insulina Glicose; Insulina (0; 30; 60; 120; 180 min.)

    Tubo rolha cinzenta

    Ref. 454061 (para cada tempo)

    e

    Tubo rolha

    amarelo torrado Ref. 456018

    (para cada tempo)

    S A N G U E

    Prova ACTH (reserva adrenal) Cortisol (-30; 0; 30; 60 min.) Prova do Glucagon (diabetes) Peptdeo C (0; 6 min.) Prova do LHRH LH; FSH (-30; 0; 30; 60; 90; 120 min.) Prova da Prolactina Prolactina (0; 30; 60 min.) Prova da TRH (tiride) TSH; Prolactina (0; 30; 60 min.)

    Tubo rolha

    amarelo torrado Ref. 456018

    (para cada tempo)

  • 5858

    Unidade CoreLab 6) Vitaminas

    7) Marcadores Tumorais

    8) Marcadores cardacos

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    S A N G U E

    cido Flico Vitamina B12 (*)

    Tubo rolha

    amarelo torrado Ref. 456018

    (*) manter protegido da luz

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    S A N G U E

    Alfa-fetoprotena Beta-HCG Total CA 125 CA 15.3 CA 19.9 CEA PSA Livre PSA total

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 455034

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    S A N G U E

    CK MB CK MB Massa Mioglobina Pro-BNP Troponina I

    Tubo rolha

    amarelo torrado

    Adulto Ref. 455034

  • 5959

    Unidade CoreLab

    9) Monitorizao de Frmacos

    10) Gasimetria

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    S A N G U E

    Ac. Valproico Carbamazepina Digoxina Fenitona Fenobarbital Ltio Teofilina

    Tubo rolha vermelha

    Adulto Ref. 454092

    Tubo rolha vermelha

    Criana Ref. 454096

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    S A N G U E

    Clcio ionizado Carboxihemoglobina Gasometria arterial Gasometria venosa Lactato Metahemoglobina

    Seringa de gases de sangue refrigerada

    Transporte imediato para o

    Laboratrio

  • 6060

    Unidade CoreLab

    11) Urina

    12) Provas de Funo

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de transporte SANGUE

    + URINA (24h)

    Depurao Creatinina Depurao cido rico

    Ref. 456007 Ref. 456018

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de transporte

    U R I N A

    Amostra

    Ocasional

    cido rico Albumina (Microalbuminria) Clcio Cloretos Creatinina Fsforo Glicose Potssio Protenas Sdio Ureia

    tubo rolha amarela

    Ref. 456007

    U R I N A

    Tempo

    Determinado

    (24 horas)

    cido rico Albumina (Microalbuminria) Clcio Total Cloretos Creatinina Fsforo Glicose Potssio Protenas totais Sdio Ureia

    Tubo rolha amarela

    Ref. 456007

  • 6161

    Unidade CoreLab Servio de Urgncia

    13) Bioquimica Geral

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    Albumina Alfa Amilase Pancretica Alfa Amilase Total Aminot.Alanina (ALAT/TGP) Aminot.Aspartato(ASAT/TGO) Beta HCG Total Bilirrubina Directa Bilirrubina total Clcio Total Cloretos Creatinaquinase total (CK) CK MB Creatinina Desidrogenase do Lactato (DHL)Fosfatase Alcalina Fsforo Gama-glutamil transferase Glicose Lipase Magnsio Osmolalidade Potssio Protena C Reactiva Protenas Totais Sdio Troponina Ureia

    Tubo rolha

    verde Ref. 454008

    Microtubo

    rolha verde

    Neonatologia Ref. 450477

    Lactacto Tubo rolha cinzenta

    Ref. 454061

    Refrigerado em gelo

    S A N G U E

    Amnia (*) Colinesterase Plasmtica

    Tubo violeta

    Adulto Ref. 454217

    (*) Refrigerado em gelo

  • 6262

    Unidade CoreLab Servio de Urgncia

    14) Marcadores Cardiacos

    15) Toxicologia

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    S A N G U E

    CK MB Massa Mioglobina Troponina I

    Tubo rolha verde

    Ref. 454008

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    S A N G U E

    Acetaminofeno Etanol Salicilatos

    Tubo rolha vermelha

    Adulto Ref. 454092

    Tubo rolha vermelha

    Criana Ref. 454096

  • 6363

    Unidade CoreLab Servio de Urgncia

    16) Monitorizao de Frmacos

    17) Gasimetria

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    S A N G U E

    cido Valproico Carbamazepina Digoxina Fenitona Fenobarbital Ltio Teofilina

    Tubo rolha vermelha

    Adulto Ref. 454092

    Tubo rolha vermelha

    Criana Ref. 454096

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    S A N G U E

    Clcio ionizado Carboxihemoglobina Gasometria arterial Gasometria venosa Lactato Metahemoglobina

    Seringa de gases de sangue refrigerada

    Transporte imediato para o

    Laboratrio

  • 6464

    Unidade CoreLab Servio de Urgncia

    18) Hematologia

    19) Urina

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    S A N G U E

    Esfregao de sangue perifrico Hemograma Pesquisa de plasmodium Reticulcitos Velocidade de Sedimentao

    Tubo rolha lils

    Adulto Ref. 454217

    Tubo rolha lils

    Criana Ref. 454087

    Microtubo rolha lils

    Neonatologia Ref. 450474

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de transporte

    Exame sumrio

    Tubo rolha amarela Ref. 455028

    U R I N A

    Amostra Ocasional

    Pesq. -HCG (Qualitativo) Creatinina Ionograma Osmolalidade

    Tubo rolha amarela

    Ref. 456007

  • 6565

    Unidade CoreLab Servio de Urgncia

    20) Toxicologia

    21) Lquidos Orgnicos

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de transporte

    U R I N A

    Amostra Ocasional

    Rastreio Toxicolgico

    Tubo rolha amarela Ref. 456007

    Produto Pedido analtico Tubo Condies de colheita e de transporte

    LCR Citologia Glicose Protenas

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    Citologia

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    LQUIDO PLEURAL pH

    Densidade Desidrogenase de Lactato (DHL) Glicose Protenas

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

    Citologia

    Tubo rolha lils

    Ref. 454217

    LQUIDO

    PERITONEAL E

    OUTROS pH Densidade Amilase Pancretica Glicose Protenas Desidrogenase de Lactato (DHL)

    Tubo rolha vermelha

    Ref. 454092

  • 6666

    ANEXO 3

    Monitorizao de frmacos Tempos de colheita

  • 67

    MONITORIZAO DE ANTIBITICOS TEMPOS DE COLHEITA AMINOGLICOSIDEOS (GENTAMICINA, AMICACINA, TOBRAMICINA); VANCOMICINA

    ANTIBITICO INCIO DA MONITORIZAO TEMPOS DE COLHEITA REGISTOS 1,2

    AMINOGLICOSDEOS Tratamento convencional

    Aps a 1 dose ou

    24 a 48 horas aps o incio do tratamento

    Cmnima 0 30 minutos antes da prxima dose

    Cmxima 1 h aps o incio da perfuso de 30 min. 1 a 2 h aps admin. I.M.

    Registar: Motivo do pedido Posologia actual Dia e hora da colheita Dia e hora da ltima dose Hora do incio e fim da perfuso

    AMINOGLICOSDEOS 3 Tratamento com

    dose nica por dia (240 mg 24/24h I.V.)

    Aps a 1 dose ou

    24 a 48 horas aps o incio do tratamento

    Cmxima 1 h aps o incio da perfuso de 30 min. 1 a 2 h aps admin. I.M.

    Cmdia

    12 h aps o incio da perfuso de 30 min.

    Registar: Motivo do pedido Posologia actual Dia e hora da colheita Dia e hora da ltima dose Hora do incio e fim da perfuso

    VANCOMICINA I.V. em Blus Aps 3 dose

    Cmnima 0 60 minutos antes da prxima dose

    Cmxima 3 h aps o incio da perfuso de 60 min.

    Registar: Motivo do pedido Posologia actual Dia e hora da colheita Dia e hora da ltima dose Hora do incio e fim da perfuso

    VANCOMICINA Perfuso contnua

    > 24 horas aps o incio da perfuso

    contnua

    Cmdia a qualquer hora

    Registar: Motivo do pedido Posologia actual Dia e hora da colheita Dia e hora da ltima dose Hora do incio e fim da perfuso

    Nota importante: efectuar a colheita em cateter perifrico onde no esteja a ser administrado o frmaco. 1 No suficiente referir que foi respeitado o protocolo de monitorizao recomendado pelo frmaco. necessrio registar a informao

    imprescindvel interpretao do doseamento pedido. 2 necessrio que os tubos de colheita estejam inequivocamente identificados relativamente ao frmaco e aos tempos de colheita. 3 S aplicvel a doentes sem insuficincia renal.

  • 68

    MONITORIZAO DE FRMACOS TEMPOS DE COLHEITA IMUNOSSUPRESSORES (CICLOSPORINA, TACROLIMUS, SIROLIMUS, C. MICOFENLICO); METOTREXATO; LTIO

    FRMACO INCIO DA MONITORIZAO (no estado de equilbrio estacionrio) TEMPOS DE COLHEITA REGISTOS 1,2

    CICLOSPORINA 24 a 48 horas aps o incio do tratamento ou alterao da posologia

    Cmnima 0 60 minutos antes da dose

    C2 2 h aps dose

    TACROLIMUS (FK 506)

    2 5 dias aps o incio do tratamento ou alterao da posologia

    Cmnima 0 60 minutos antes da dose

    SIROLIMUS 5 7 dias aps o incio do tratamento ou alterao da posologia

    Cmnima 0 60 minutos antes da dose

    CIDO MICOFENLICO -----------------------

    Cmnima 0 60 minutos antes da dose

    Registar: Motivo do pedido Posologia actual Dia e hora da colheita Dia e hora da ltima dose

    METOTREXATO Aps tratamento com doses elevadas de MTX

    C24 24h aps perfuso de dose elevada

    C48 48h aps perfuso de dose elevada

    C72 72h aps perfuso de dose elevada

    Registar: Motivo do pedido Posologia actual Dia e hora da colheita Dia e hora da ltima dose

    LTIO 3 7 dias aps o incio do tratamento Cmnima

    12h aps a dose (da noite) 0 60 minutos antes da dose

    Registar: Motivo do pedido Posologia actual Dia e hora da colheita Dia e hora da ltima dose

    Nota importante: efectuar a colheita em cateter perifrico onde no esteja a ser administrado o frmaco. 1 No suficiente referir que foi respeitado o protocolo de monitorizao recomendado pelo frmaco. necessrio registar a informao

    imprescindvel interpretao do doseamento pedido. 2 necessrio que os tubos de colheita estejam inequivocamente identificados relativamente ao frmaco e aos tempos de colheita. 3 S aceitvel um tempo de colheita aleatrio (c. ocasional) na necessidade urgente de confirmao de toxicidade.

  • 69

    MONITORIZAO DE FRMACOS TEMPOS DE COLHEITA ANTIEPILTICOS; AMIODARONA; DIGOXINA; BRONCODILATADORES

    FRMACO INCIO DA MONITORIZAO (no estado de equilbrio estacionrio) TEMPOS DE COLHEITA REGISTOS 1,2

    CIDO VALPROICO

    CARBAMAZEPINA

    ETOSSUXIMIDA

    FENITONA

    FENOBARBITAL

    PRIMIDONA

    Depois de completar 4 - 5 vezes o tempo de semi-vida do frmaco

    (aps o incio do tratamento ou alterao da

    posologia)

    Tratamento por via oral Cmnima

    0 60 minutos antes da dose Tratamento I.V. ou I.M. Cmxima

    1-4h aps dose I.V. de fenitona 2h aps dose I.V. de fosfofenitona 4h aps dose I.M. de fosfofenitona

    Registar: Motivo do pedido Posologia actual Dia e hora da colheita Dia e hora da ltima dose

    5 - 20 dias aps o incio do tratamento ou alterao da posologia

    Cmnima 0 60 minutos antes da dose AMIODARONA

    DIGOXINA

    5 - 10 dias aps o incio do tratamento de manuteno ou alterao da posologia

    Cmnima 0 60 minutos antes da dose ou > 8 - 12h aps a ltima dose

    Registar: Motivo do pedido Posologia actual Dia e hora da colheita Dia e hora da ltima dose

    5 - 8 dias aps o incio do tratamento (se no houver reduo dos

    episdios de apneia neonatal)

    Tratamento por via oral Cmnima

    0 60 minutos antes da dose CAFENA

    TEOFILINA

    1 - 2 dias aps iniciar dose oral de manuteno, no adulto e criana

    1 - 5 dias aps iniciar dose oral de manuteno, no lactente

    5 - 6 dias aps iniciar dose oral de manuteno, no recm-nascido e prematuro

    Dose de carga I.V. (Cmxima) 1h aps dose de carga Tratamento I.V. (Cmxima) 1 - 4h aps dose I.V. Tratamento por via oral. (Cmnima) 0 60 minutos antes da dose

    Registar: Motivo do pedido Posologia actual Dia e hora da colheita Dia e hora da ltima dose

    Nota importante: efectuar a colheita em cateter perifrico onde no esteja a ser administrado o frmaco. 1 No suficiente referir que foi respeitado o protocolo de monitorizao recomendado pelo frmaco. necessrio registar a informao

    imprescindvel interpretao do doseamento pedido. 2 necessrio que os tubos de colheita estejam inequivocamente identificados relativamente ao frmaco e aos tempos de colheita. 3 S aceitvel um tempo de colheita aleatrio (c. ocasional) na necessidade urgente de confirmao de toxicidade.

  • 11

    ANEXO 4

    Lista de tubos utilizados nos Laboratrios do CHP

  • 22

    Tubos utilizados nos Laboratrios do CHP

    Rolha Tubo Referncia Volume da Amostra Aditivo

    Ref. 454217 3 ml EDTA K3

    Ref. 454039 4,5 ml (1) EDTA K3

    Ref. 454087 (tubo peditrico)

    2 ml EDTA K3

    L I L S /

    V I O L E T A

    Ref. 450474 (neonatologia)

    1 ml EDTA K3

    Ref. 454329 4,5 ml Citrato de Sdio A

    Z U L Aro branco

    Ref. 454321 (tubo peditrico)

    2 ml Citrato de Sdio

    Ref. 454051 4 ml Heparina Sdio

    Ref. 450477 (neonatologia)

    1 ml Heparina Ltio

    V E R D E

    Ref. 454008 4 ml Heparina Ltio + Gel

    Ref. 456092 6 ml (2) Siliconado

    Ref. 454092 4 ml Siliconado

    V E R M E L H A

    Ref. 454096 (tubo peditrico)

    2 ml Siliconado

    (1) Hematologia Clnica (Hemostase/Transfuses/Citogentica/Gentica Molecular/Citometria) Qumica Clnica (Catecolaminas) (2) Hematologia Clnica (Citometria) Imunologia (Crioglobulinas) Qumica Clnica (Marcadores bioqumicos da gravidez)

  • 33

    Rolha Tubo Referncia Volume da Amostra Aditivo

    Ref. 455034 9 ml (3) Activador de Coagulao + Gel

    Ref. 456018 5 ml (4) Activador de Coagulao + Gel

    A M A R E L O

    T O R R A D O Aro branco

    Ref. 454205 (tubo peditrico) 2,5 ml

    Activador de Coagulao + Gel

    Ref. 455007 10,5 ml Sem Aditivo

    Ref. 455028 9,5 ml Sem Aditivo

    A M A R E L O

    Ref. 456007 6,5 ml Sem Aditivo

    A Z U L

    E S C U R O

    Ref. 456080 6 ml Heparina Sdio

    B R A N C A

    Ref. 455001 9 ml Sem Aditivo

    C I N Z E N T A

    Ref. 454061 2 ml Floureto de SdioPotssio Oxalato

    (3) reas de Bioqumica Geral, Marcadores Tumorais e Endocrinologia (excepto Provas com mltiplos tempos de colheita) Microbiologia (Serologia)

    (4) Imunologia (em todos os pedidos de anlises) Hematologia Laboratorial (Haptoglobina) Qumica Clnica (Homocisteina/Magnsio Eritrocitrio/Provas Func./Vitaminas A,B6,D3 e E) CoreLab (Provas Func./Vitamina B12/cido Flico/Provas de Funo - Urina)

  • 44

    ANEXO 5

    Instrues para a Colheita de Sangue e Urina

    (Prova da D-Xilose)

  • 1

    PROVA DA D-XILOSE (Colheitas de Sangue e/ou Urina)

    Crianas de 0 a 16 anos Adultos O doente deve estar em jejum (no mnimo 8 horas) antes de efectuar a colheita. Dever seguir os passos seguintes: 1) Esvaziar completamente a bexiga e rejeitar esta urina (anotar a

    hora); 2) Colher uma amostra de sangue no tubo de rolha cinzenta (ref.

    454061 Vacuette) Tempo 0; 3) Dissolver 0.5 g de D-Xilose por Kg de peso da criana (at a

    um mximo de 25g) em gua (5 ml de gua por cada 0.5g de D-Xilose at a um mximo de 250 ml);

    4) Dar a beber esta soluo ao doente; 5) Colher nova amostra de sangue 1 hora aps o fim da toma da

    D-Xilose no tubo de rolha cinzenta (ref. 454061 Vacuette) Tempo 1h;

    6) Aps a toma da soluo da D-Xilose recolher toda a Urina durante 5h (confirmar que o doente esvazia a bexiga ao fim de 5h). Medir o Volume e enviar ao laboratrio uma amostra no tubo de rolha amarela (ref. 456007 Vacuette) Urina 5h;

    7) Enviar os 2 tubos de sangue e o tubo de urina devidamente rotulados para o Laboratrio.

    O doente deve estar em jejum (no mnimo 8 horas) antes de efectuar a colheita. Dever seguir os passos seguintes: 1) Esvaziar completamente a bexiga e rejeitar esta urina (anotar a

    hora); 2) Colher uma amostra de sangue no tubo de rolha cinzenta (ref.

    454061 Vacuette) Tempo 0; 3) Dissolver 25 g de D-Xilose em 250 ml de gua; 4) Dar a beber esta soluo ao doente; 5) Colher nova amostra de sangue 2 horas aps o fim da toma da

    D-Xilose no tubo de rolha cinzenta (ref. 454061 Vacuette) Tempo 2h;

    6) Aps a toma da soluo da D-Xilose recolher toda a Urina durante 5h (confirmar que o doente esvazia a bexiga ao fim de 5h). Medir o Volume e enviar ao laboratrio uma amostra no tubo de rolha amarela (ref. 456007 Vacuette) Urina 5h;

    7) Enviar os 2 tubos de sangue e o tubo de urina devidamente rotulados para o Laboratrio.

    NOTAS a) O doente deve ser estimulado a beber mais gua durante a prova, mas no outros lquidos ou alimentos; b) Probido fumar; c) O doente deve permanecer na cama ou na cadeira durante a prova; d) comum o aparecimento de diarreia leitosa aps a ingesto da xilose.

  • 11

    ANEXO 6

    ndice de Analitos e Provas efectuados nos Laboratrios do CHP

  • Analtos e Provas Grupo exames/perfil pedido Servio Sector Produtopg do

    manual

    11 - Desoxicortisol Endocrinologia Qumica Clnica sangue 4417 - a - OH - Progesterona Endocrinologia Qumica Clnica sangue 44

    17 - Cetoesterides Qumica ClnicaURINA (amostra de tempo determinado) 49

    17 - Cetognicoesterides Qumica ClnicaURINA (amostra de tempo determinado) 49

    3 - a - Androstenadiol Endocrinologia Qumica Clnica sangue 44

    5 - cido Amino Levulnico (5 - ALA) Qumica Clnica URINA (amostra ocasional) 50

    5 - ALA (5 - cido Amino Levulnico) Qumica ClnicaURINA (amostra de tempo determinado) 49

    5 - Nucleotidase Qumica Clnica Bioquimica Geral sangue 40

    Acetoaminofeno (paracetamol) Qumica Clnica Toxicologia sangue 47

    cido 5 - Hidroxindolactico (5 - HIAA) Qumica ClnicaURINA (amostra de tempo determinado) 49

    cido flico Vitaminas CoreLab sangue 58

    cido flico eritrocitrio Vitaminas Qumica Clnica sangue 42

    cido Homovanlico Qumica ClnicaURINA (amostra de tempo determinado) 49

    cido Micofenlico Qumica Clnica Monitorizao de frmacos sangue 48cido rico CoreLab Bioquimica Geral sangue 55

    cido rico CoreLabURINA (amostra de tempo determinado) 60

    cido rico CoreLab URINA (amostra ocasional) 60cido valprico CoreLab Monitorizao de frmacos sangue 59

    cido Vanilmandlico Qumica ClnicaURINA (amostra de tempo determinado) 49

    cidos biliares Qumica Clnica Bioquimica Geral sangue 40ACTH (Adrenocorticotrofina) Endocrinologia Qumica Clnica sangue 44Activao celular in vitro Imunologia sangue 22Activao plaquetria in vitro Hematologia Clnica Citometria sangue 19Actividade (Anti-Xa) Hematologia Clnica Trombose e hemostase sangue 14Actividade citotxica das clulas NK Hematologia Clnica Citometria sangue 19Actividade quimiotxica no soro Imunologia Imunidade Celular sangue 22ADA Qumica Clnica LCR 51ADA (Adenosina Deaminase) Qumica Clnica Bioquimica Geral sangue 40Adenosina Deaminase (ADA) Qumica Clnica LQ. PERICRDICO 52Adenosina Deaminase (ADA) Qumica Clnica LQ. PERITONEAL 51Adenosina Deaminase (ADA) Qumica Clnica LQ. PLEURAL 52Adenovrus Microbiologia Virologia Lavado naso-farngeo 36Adenovrus Serologia Microbiologia Serologia sangue 35Adenovrus 40/41 Microbiologia Virologia Fezes 36ADH (Hormona anti-diurtica ou vasopressina) Endocrinologia Qumica Clnica sangue 44ADN do VHB (carga viral) Microbiologia Biologia molecular sangue 38AFP (Alfafetoprotena) Marc. tumorais CoreLab sangue 58Agregao plaquetria Hematologia Clnica Trombose e hemostase sangue 14Albumina CoreLab Bioquimica Geral sangue 55

    1

  • Analtos e Provas Grupo exames/perfil pedido Servio Sector Produtopg do

    manual

    Albumina CoreLabURINA (amostra de tempo determinado) 60

    Albumina CoreLab URINA (amostra ocasional) 60Albumina Qumica Clnica LQ. PERITONEAL 51Aldolase Qumica Clnica Bioquimica Geral sangue 40Aldosterona Endocrinologia Qumica Clnica sangue 44

    Alfa 1 Microglobulina Qumica Clnica URINA (amostra ocasional) 50

    Alfa 2 Macroglobulina Qumica Clnica URINA (amostra ocasional) 50Alfa FetoProtena Qumica Clnica Lquidos Orgnicos LCR 51Alfa FetoProtena Qumica Clnica Lquidos Orgnicos LQ. PERITONEAL 51Alfasubunidade Endocrinologia Qumica Clnica sangue 44ALT (TGP) CoreLab Bioquimica Geral sangue 55Alumnio Qumica Clnica Oligoelementos sangue 42Amicacina Qumica Clnica Monitorizao de frmacos sangue 48Amilase Pancretica CoreLab Bioquimica Geral sangue 55Amilase Pancretica Qumica Clnica LQ. PERITONEAL 51

    Amilase Pancretica Qumica ClnicaURINA (amostra de tempo determinado) 49

    Amilase Total CoreLab Bioquimica Geral sangue 55Amilase Total Qumica Clnica LQ. PERITONEAL 51Amilase Total Qumica Clnica LQ. PLEURAL 52

    Amilase Total Qumica ClnicaURINA (amostra de tempo determinado) 49

    Amilase Total Qumica Clnica URINA (amostra ocasional) 50Amilide Srico A (Protenas inflamatrias) Imunologia Imunoqumica sangue 29Amiodarona Qumica Clnica Monitorizao de frmacos sangue 48Amnia CoreLab Bioquimica Geral sangue 55

    Anfetaminas Qumica Clnica toxicologia URINA (amostra ocasional) 47Anticoagulantes orais Hematologia Clnica Trombose e hemostase sangue 14Antidepressivos tricclicos Qumica Clnica Toxicologia sangue 47AntiDNASE B Serologia Microbiologia Serologia sangue 35Antiestreptolisina O Serologia Microbiologia Serologia sangue 35Antignio VHD Serol. Hepatite D Microbiologia Marcadores vricos sangue 39

    Antignios urinrios Legionella pneumophila serogrupo I Microbiologia Bacteriologia URINA (amostra ocasional) 30

    Antignos urinrios Streptococcus pneumoniae Microbiologia Bacteriologia URINA (amostra ocasional) 30Anti-tripsina-alfa 1 (Protenas inflamatrias) Imunologia Imunoqumica sangue 29Antitrombina III Inib. serinoprot. Hematologia Clnica Trombose e hemostase sangue 14Anti-Xa (actividade) Terap. anticoag. Hematologia Clnica Trombose e hemostase sangue 14Apo A1 (Apolipoprotena A1) Lipdeos e Lipoprotenas Qumica Clnica sangue 41Apo B (Apolipoprotena B) Lipdeos e Lipoprotenas Qumica Clnica sangue 41Apolipoprotena CII Lipdeos e Lipoprotenas Qumica Clnica sangue 41Apolipoprotena CIII Lipdeos e Lipoprotenas Qumica Clnica sangue 41ARN do VHC (qualitativo / carga viral) Microbiologia Biologia molecular sangue 38

    2

  • Analtos e Provas Grupo exames/perfil pedido Servio Sector Produtopg do

    manual

    ARN do VIH (carga viral) Microbiologia Biologia molecular sangue 38Aspergillus Serologia Microbiologia Serologia sangue 35AST (TGO) CoreLab Bioquimica Geral sangue 55Astrovirus Microbiologia Virologia Fezes 36Atc ANCA (anti-PR3, anti-MPO e outros) Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti--Fodrina Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-cardiolipina Inib. coagulao Hematologia Clnica Trombose e hemostase sangue 14Atc Anti-cardiolipina Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-centrmero Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anticoagulante lpico (LAP) Inib. coagulao Hematologia Clnica Trombose e hemostase sangue 14Atc Anti-Desc. Ac. Glutmico (GAD) Endocrinologia Qumica Clnica sangue 44Atc Anti-dsDNA Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-DSG1, anti-DSG3, anti-BP180 e anti-BP230 Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-epiderme (anti-substncia intercelular da epiderme, anti-membrana basal da epiderme) Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-factor intrnseco Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-gangliosideos Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 25Atc Anti-gliadina, anti-reticulina, anti-endomsio, anti-transglutaminase Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-GP210, anti-SP100 Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 25Atc Anti-histonas Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-Ilhotas Lang. (ICA) Endocrinologia Qumica Clnica sangue 44Atc Anti-Insulina Endocrinologia Qumica Clnica sangue 44Atc Anti-Jo-1, anti-PL7, anti-PL12 Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-LC1, anti-SLA/LP Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-leuccitos Imunologia Imunidade Celular sangue 22Atc Anti-linfcito Hematologia Clnica Citometria sangue 19Atc Anti-linfcito Anticorpos anti-leuccitos Imunologia Imunidade Celular sangue 22Atc Anti-LKM Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-MAG Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-membrana basal glomerular Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-Mi-2 Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-mitocodriais (M2, M4; M9) Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-msculo cardaco Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-msculo estriado Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-msculo liso, anti-actina F Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-neuronais (Hu, Yo, Ri) Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-neutrfilo Hematologia Clnica Citometria sangue 19Atc Anti-neutrfilo Anticorpos anti-leuccitos Imunologia Imunidade Celular sangue 22Atc Anti-ncleares: ANA Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-nucleossomas Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-paratiroide Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 25Atc Anti-Peroxidase Endocrinologia CoreLab sangue 56Atc Anti-plaqueta Hematologia Clnica Citometria sangue 19Atc Anti-plaquetrios (induzidos pela heparina) Hematologia Clnica Trombose e hemostase sangue 14

    3

  • Analtos e Provas Grupo exames/perfil pedido Servio Sector Produtopg do

    manual

    Atc Anti-PM-SCL Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-protena P ribossmica Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-protenas do ouvido interno (68 KD) Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-protrombina, anti-fosfatidilserina Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-queratina, anti-CCP Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-receptores da TSH (TRAB) Tiride (End.) Qumica Clnica sangue 43Atc Anti-RNA-polimerase Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-Saccharomyces cerevisiae (ASCA) Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-Sm, RNP (Anti-U1RNP), SSA(Ro), SSB(La) Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-2-glicoprotena Inib. coagulao Hematologia Clnica Trombose e hemostase sangue 14Atc Anti-2-glicoprotena (anti-2 GP1) Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-suprarrenal Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-tiroideus (anti-tiroglobulina, anti-TPO) Endocrinologia CoreLab sangue 56Atc Anti-topoisomerase (Scl70) Autoanticorpos Imunologia Auto-imunidade sangue 24Atc Anti-VHA (IgM) Serol. Hepatite A CoreLab Marcadores vricos sangue 54Atc Anti-VHA Total Serol. Hepatite A CoreLab Marcadores vricos sangue 54Atc Anti-VHBc (IgG e IgM) Serol. Hepatite B CoreLab Marcadores vricos sangue 54Atc Anti-VHBc (IgM) Serol. Hepatite B CoreLab Marcadores vricos sangue 54Atc Anti-VHBe Serol. Hepatite B CoreLab Marcadores vricos sangue 54Atc Anti-VHBs Serol. Hepatite B CoreLab Marcadores vricos sangue 54Atc Anti-VHC Serol. Hepatite C CoreLab Marcadores vricos sangue 54Atc Anti-VHD (IgG) Serol. Hepatite D Microbiologia Marcadores vricos sangue 39Atc Anti-VHD (IgM) Serol. Hepatite D Microbiologia Marcadores vricos sangue 39Atc Anti-VHE (IgG) Serol. Hepatite E Microbiologia Marcadores vricos sangue 39Atc Anti-VHE (IgM) Serol. Hepatite E Microbiologia Marcadores vricos sangue 39Atc Anti-VIH 1 e 2 (qualitativo) Serol. Imundef. humana CoreLab Marcadores vricos sangue 54Atc Anti-VIH 1 e 3 Serol. Imundef. humana CoreLab Marcadores vricos sangue 54Atc Anti-VLTH 1 e 2 Serol. VLTH Microbiologia Marcadores vricos sangue 39Atc IgG anti