Notes du mont Royal

Cette œuvre est hébergée sur « No­tes du mont Royal » dans le cadre d’un

exposé gratuit sur la littérature.SOURCE DES IMAGES

Google Livres

www.notesdumontroyal.com 쐰

CARMEN

ABU ’LTAJJIB AHMED BEN ALHOSAINj

ALMOTENABBII,

QUO LAUDAT

ALHOSAlNUM l BEN -. JSHA’K ALTANUCHITAM,

FUNC PRIMUM CUM SCEOLIIS EDIDIT, LATINE VERTIT»ET ILLUSTRAVIT

PRO DISSERTATIONE

AD ÎMPETRANDOS AH ILLUSTRI PHLOSOPHORUM ORDINE

i IN ACADÉMIA BORUSSICA RHENANA

sUMMOS IN PHILOSOPHIA Honans

ANTON.IUS HORST,AGRIPPINENSIS, THEOL. STUD;

BONNAE, mncccxxm.

TYPIB 1186118 ARABICII13? OFFIC [NA THORMANNI.

a 1’!

BIBLÎOTHE-C

Éli’fvl A.

PRAEFATIO.

Peractisistudiîs meis ecademicis almam eorum matrem non deserere inanime est, prîusquam reipuincee et professoribus, a quibus liberaliterne adjutum esse grata mente profiteor, specimen derem, si quid inliteriez profecissem. Nolui vero in Theologia hoc specimen dure, quiaputavi, neminem in Theologia summos concupiscere. pesse honores, quinantes; probarît, quid in Philosophie et in illis, quae huîc annuqeranturdisciplinis , valent. Idem fuit mes veterum Theologorum valde laudandus.Quare examini philosophico me subjecî, ut ab illustri PhilosophorumOrdine summos in Philosophie honores impetrarem. Postulatur vetoetiam , ut pro dissertatione libellas quidam, sermone latino conscriptus,ofl’eratur illustrissime Ordîni. Oui mandata equîdem saüsfacere connus

sum edendo et interpretando hoc carmine Arabico celeberrimi poetaeMdtenabbii. Ad quad edendum usas sum apographo codicis de Sacyanî,quad praeceptor meus cl. FREYTAGIUB, cum -Peris’iis esset, scrîpsitet mecum Iiberaliter communicavit. Idem ex alio codice de Sacyauo ete codîce praestentiori Parisiensi 1428 lectiones variantes in margine ad-notaverat, quae multum fecerunt ad textum integrum restituendumedendumque. Praeterea autem Kemaleddini historiam Halebi , exœrpteex Dschemaleddini historia principum Hamdanorum et e scholiis ce-dicis Paris. 1428, omnie nondum edite, ad describendam Motenebbii

... [v .-vitam et aetatem ejus penitus indagandam , mihi commodavit. Sic viriste illustris , oui omnie in his literie debeo’, etiam de edîto hoc carmine

optime meruit, et non possum, quin gretum nenni ergo. illum animumpublice hic profiteur.

Vitae Motenabbii descriptionem valde mancam depromsi ex Abol-’edae Annalibus t. Il, p. 482 sq., denuo latine verti, (quum alia nonsatis ad verbum, alia imo vitiose reddita casent, liber autem non sitin multorum manibus, rarissimus paene fœtus] et hoc duce in adnotactionibus adjeci, quae, aliunde collecta, sali-quid facerent ad pcetam ipsumejusque aetatem melius cognoscendam. Scripsit quidem Ouseley t. Il ,libriOriental Collections p. 1 -- 14 Motonabbii vitaux; sed mihi çopia nonfuit hujus libri inspiciendi.i Quae Motenabbii carmina et a quibus jam edita sint, recensait cl.de Sacy in Chrestom. Ar. t. III. p. 109. lem vero illis accesserunt triaMotenabbîi carmine, quorum duo publicavit in Nott. ad Selecta exHistoria Halebi, p. 151 , 141 Paris., uuum edjecit edilioni carmiuisCaabi ben Sobair (Bonn. 1822) cl. Freytagius.

Restet- ut praedicem Regis nostri munificentiam, qui nuperrimeAcademiam Rhenanam novis donavit typis Arabicis, quorum usus ad ex-primendum textum Arabicum eadem cum Iiberalitate mihi est concessus. I

Scripsi Bonnee d. x11 Martii Mucccxxm.

HAEC SUNT E 1.113110 -SECUNDO ANNALIUM ABULFEDAE,

CUJUS DEUS MISEREATUR.

’Anno 354 occisus est Matenabbi poeta et filins ejus; interfecerunt illosArabes et ceperunt, quae secum habebant. Nomen ejus est Ahmed benHosain ben Hasan ben Abdassamad Kendita. Natus est auna 505 Kufaein vico Kendah dicta, secundum quem appellatur. Neque fait, e Rend»tribu, sed, quad tribum attinet,Dschofita. Patrem Motenabbii Kufae fuisse Iaquarium, narratur; quapropter pepigit aliquis carmen, quo cavillatur

illum, cujus haec pars est: IQuodnam est meritum paetae, qui quaerit merita (lucrum) ab homi-

nibus mana et vespera? iVivit modo vendons Kufae aquam (fontis), modo vendons aquam

vultus ( 1 jTetendit Motenabbi in Syriam (a) in juveutute sua, studebat literiehumanioribus et non parvam in illis nactus est perfectianem. Fait mpltusin afi’erendis ad lexica pertinentibus, talibus rebus et praecipue rarioribuslinguae exemplis maxime anima intentus, ita ut non interrogaretur dealiqua ra, quin ad illam testes citeretr Arabum dicta. Narratur quoque,doctorem Abu-Ali Farisi, auctorem libri expositio inscripti , ei .quondamdixisse: quqt nabis sunt pluralium secundum formam de (fable)? etrespondisse Motenabbium statim: (chodschla) et ŒJÆ (dhorba).Dicit Abu- Ali: perscrutatus cum Lexica per tres noctes ad cum finem,

1

3-2-ut invenirem praoter illas tertîam vacem, sed non inveni. Reputa veto,illum, qui haec secundum suum veritatis studium dixit, esse Abu-Ali (5).Poesis oins attigit summum culmen et fruitus est par illam beatitudine (4).Nomen accepit Motenabbi inde , quad prophetam sese gessit in desertoSamava et magna hominum multitudo e- Benu Kelab aliisque eum’secuta

est. Sed egressus est contra illum Lulu, vicarius Achschidis in oppidoHome, cepit Matenabbium et separavit ab i110 socios ejus. Tenuit cumpar longum temporis spatium in vinculis, que ad resipiscentiam illum re-duxit et dimisit. Dein pervenit Motenabbi ad Seifeddaulam ben Hamdan(5) auna 557, quem reliquit venitque in Aegyptum auna 4o, et carmini-bus celebravit Kafurum Achschidis libertum (6), postea autem satira alunperstrinxit et reliquit a. 5o adiitque Addadeddaulam in Perside (7), quenicarmiuibus laudavit. Dein rediit Kufam. Occisus est prope Nomaniam,quaa site est a parte occidentali urbis Bagdad prope Dair Alahkul. Inter-feceruut autem illum Arabes ceperuntque , quae secum habebat.

DIXIT ABU ’LTAJJIB AHMED BEN ALHOSAIN ALMOTENABBI.

i .LAUDANS 1lALI-IOSAIÇNUM BEN ISHAK ALTANUCHlTAM.

V. 1.. Discessus talis’ est, ut turba nihil cunctetur! et o cor!ut tu sis, a quo discedam!

,9 vicem vocis obtinet. Grammatici appellent istius modi (dicendigenus) panera pronomen conditione (modo) explicationis, uti hoc dictumaltissimi: dia: hic (Deus), Deus veras, anus est; et hoc -dictum altissimi:et illi (oculi ), non coeci sunt oculi; et ut verbe poetae: hic animas est»animas, ut, quibus illum oneres, portet. His similis sunt multa(e1’rempla).

pluralis est vocis (595:5, quae significat turba. Dicit: Lebid: utiHabassinarum, turbae. Dicit (Motenabbi); Hic discessas, qui dis-juugit omnem rem , ut non moram trahant et non cunctentur turbae indiscedendo, quando pervenerit ad illas abeundi mandatum. Tarn alloquituranimum suum dicitque: tu veto, qaamvis tibi sit propinquitatis amor (qiiamvistu te separare nolis), es a quo discedam. Valt*dicere, si amati discedant,abire animum cum illis. Etme derelinquit et ego illum derelinquo.

V. a. Constîtimus (ad valedicendum), et quad auxit tristi-tiam (eu-et), quad constitimus nos agmîna duo amatis,

q quorum unum amans, alternat amatum.(5,9 ont; in accusativo posait, quia statum lexprimit 1:05 Nun et Elif

in m9,; regens aulem in illo (statu) est nomen actionis. Dicit: con-stitimus ad valedicendum, que etiamex parte tristitia augemmur, qaumcomisteremus duo agmina, quae conjungit amor, quorum Imam (est) desi-derio afiëctum, qui est amans, quem desiderio afl’ecit amatus post ejus discessum,

0-4-alterum desiderio afficiens, et hic est .amatus, qui desiderio afi’ecit ipsumamantem. Valt dicere: (5,3L: un, d’as. Un; omisit vero enuntiare secun-dum, quia notam erat. Idem obtiuet in hie verbis altissimi: et illis-(oppidis) pars existens et (pars) perdita. -l-Iunc statum, tanquam cumnotavit, qui ipsumrimplet tristitia, quia discessus amatorum gravior estanima, quam discessus vicinarum, inter quos et te nulle est catîtes.

V. 3. Jam cilia oculi sunt laesa flendo et rubri flores(anemone) in geais facti saut flavi flores. V

æ; sine Nunnatione est pluralis vocis sa; uti aga; et GagaNarratlbn Dschinni, Motenabbium scripsisse la; cum Nunnatione, quam ait plu-ralis a voce b; , inti 5L9 a 5L9, quad significat florem flavum. Sensasest: cilia oculorum jam laesa saut et genurum rubor flattas facta estpropter discessum, uti dicit Abd Alzamad ben Almoassali:

Mane ad cum venit ’febris et vespera supervenit illi ; induit illum fe-

bris tempera pomeridiano colore flavo. lNon dedecorat cum, quam instet, sed mataf ejas calarem rabrum in

flawm.’ Et dicit Altaji: iNon dedecorat pulcram ejas faciem, sed facit rosam utriusque ejas

genae pallentem. . iV. 4. Hac conditiope praeteriere homines: conjuncti et dis-juncti; mortui et nati; osores et amantes.

Memarat varietatem conditianum fortunae et hominum. Dicit: hacratione prasteriere hamines ante nos: modo conveniunt, modo discedunt;.alii mariantur, alii nascuntur; alii oderunt alii amant; uti etiam dicitAlahscha:

Adolescentia et senectus, paupertas et copia; par Deum! fortune quo-modo mutatur!

V. 5. Commutatur conditio mea et noctes cum conditioni--.bus suis; canuse fia, non canescit tempus, (semper)

adolescens. i

w5-(551,5(ghoranik) est adalescens jacundus; ejas pluralis est (si!) cum

Fatha littorae à, uti et Etiam in usa est aV. 6. Interroga deserta, quantum absînt genii a. nabis. in

illorum media, et de camelis Mahricis, quantum absintab illis struthiocameli (mares). ’

5).?- cujuscunque-rei medium est. ejas plur. est vocis lima, quad sigvnificat camelam, denaminatum ab origine ejas e tribu Jemenae, quae dici-tur Mehra ben .Haidan. In usa est (au... cum Fatha in J et (5an cum Kesrein J, uti (9L3? et .5143. Dicit socio sua: interroga deserta, narrent tibi,ubi sint genii in hoc deserto i. e. nos faimus mugis celeres in illo, quamgenii; et (interroga) de nostris camelis Mahricis, ubi sint struthiocameliab illis (camelis) in properantia? id est mugis celeres fuerunt , quam illi.est mas struthiocamelorum.

V. 7. Quot in noctibus obscuris deserta longinqua quasiostenderunt nabis tuam faciem in illis (noctibus), et dî-recti sumas (in via).

Van Legs signifient 068010718; non usurpatur nisi cum L5 relative.idem quad (dètexit) et cardai (ostendit). pluralis est 7015(51W i. e. terra remota et patens. Dicit: Quot in noctibus obscuris’ de-serta longinqua , quae peragrabamas, ostenderunt nabis tuam facienr, utducti simas in viam. ’ Quod camparandum est cum verbis Masahimi

Alakaili; I ’ I vFacies, .si viatores nocturni Tcum en vespera iter ingrederentur , discu-terent obsouritatem, ita ut-videres nactem dilucidam. Et Aschdschai:

Ber, cujus cum. splendare frantis noctu proficiscimur ; et mare noctis

tamidam est. . .V. 8. Non desineret esse nox obscure, sinon adesset splen-dor.faciei tuaezset nant pervaderentteam vehentes, niaiessent cameli,

-6-.noctis est ejas advenus cum tenebrzs suis, dam supra dieu:est inclinai supra illum et aufert splendorem ejas. I V

V. ’9. (Et nisi-esset) motus, quidepellit somnum, (qui mevicit), ut quasi vina ebrius in stapîis sim ati vestis

trita. ’Dicunt vestem 6,93, si lacerata est. Hoc est singularis ; pluralisautem Ô)Lg.a’o (cum Fatha). je motum signifient ; inatum, quo camelus afficit

in se vehentem celeritate cursus sui. Hic autemiavertit samnum, ita uthomo copia somni agitptus in -stapiis sit veluti vestis trita propiter

crebros motus. I v VV. 10. Canunt (equites) de Ibn Ishak Alhosaino . et came-lorum sellae et stragula attingunt cranii partem paneauras.

Dicit: Vcarmen canant in laudem Ibn Ishak, et hilares saut camelitollantque caput, ut attingant pastica parte Icervicis sellas et stragula sua.635.5 plar. est 1:05 (5,36, quad illam partem cranii signifient, quae paneantes est. pluralis est vocis J; i. e. sella. (5)45 plur. est a "fifi1. e. stragalum sub equitante.

V. n. Illum (landant), a que horret terra timare,"si .vaditsaper illam, et commoventur montes excelsi.

04-3 pertinet ad verbe ejas (58ml 0.3L; , nisi repetat verbum rageas.Jljæfll (usurpatur), si erecti stout pili viri in carpore , quaisdo aecidit eitimar. Unde dicitur 8,994.23 1.3.5.5! i. e. cepit illum barrer, et voxidem significat ac 6 gainai (perturbatur et commavetur). Dicit: veretarillum terra, si vadit super illum; et commoventur montes alti prao timore

cit". i ’tv. in. lavenis sicuti aubes nîgrae; timetar et desideratur.Speratur ab iis pluvia, timentar fulmina.

.-1--Un (cum Fatha) est nigcr hoc in loco. Legit banc vacem Ibn

Dschinni cum Damma in Dschim et dicit: 5:st est plar. .a tata»; quapropter dixit (par cum Damma in Dschim, quia pluralis est. Sensusveto est: Ille est desiderandus et timendus: speratur ab eo utilitas, timo-tar ab eo damnum, uti nabis, a qua speratur pluvia , timentur fulgura.

Ejusdem generis saut haec Bohtari ver-ba: VBeneficentia et paena saut instar fulminum et pluviae, si conjuncta

saut in nabe’ densa.

V. 13. Sed illas abeunt, et hic consedit; mentiuntur interg-dam, at hic semper verax. ’

l

Comparavit illum cum nubibus. Jam memorat praestantiam praonubibus; quam illae abeant, hic vero permanent quocunqae tempera.Nabes decipiant in tonitru et fulgure , quia pluvia in illis non est;laudatus Vera verax est in illis, quae promittît. Dicit

V. i4. Recessit e manda, ut ejas oblivisceretur; sed nonvacai saut ab ejas lande Occidens atque Oriens.

Dicit: abstinuit a m’undo , recessit ex ce et deseruit eam , ut ejasobliviscerentur, quum recessisset ab hominibus ; sed hac ipsum ejas glariam

extulit, quia non vacuas est mandas ab ejas momerie. l

V. 15. Nutrit gladios Indices capitibas et calus; iique sautillarum pectines, horum torques.

Dicitar gladius N9 et au.» et ébat» , si confectas est in terraIndîae. a)» pluralis est a (5)04, quad significat id, qua raditur capat.cant torques. Dicit: nutrit gladios suas carne capitum et callorumbestiau, et dia duret societas illorum cum capitibus et callis, ita ut sociicoran: sint pectines et torques; nempe quam gladii ejas descendant incapita, saut instar pectinam , et si descendant in colla , cant instar-

torquium.) t

--.8--.AV. 16. Finduntur illis sinus, quam expeditionem’ facit

bellicam, et tinguntur illis barbae etcapilli capitis.Dicit: quum exPeditîonem facit bellicam, lacerant malieres larbatae

sinus ,propter multitudinem earum, quos accidunt gladii ejas, et tingunturbarba et capilli illo, quem fiacre faciunt sanguine.

- V. I7. Removetur ab iis (gladiis), quem fatum suum negli-gît, et laeditur ab illis , a quo anima dimissa est.

Dicitur «w i. e. removeo aliquem a re. Dicit: illum, quemfatum ejas. negligit et cujus vitae terminus non definitus est, remontaest a gladiis ejas et hic non occiditur ab illis; sed perpetitur eorum ma-lum, a quo anima (3on i. e. dimissa est, sati femina est (5Mo a vira, quae

cum reliquit. . I ’"V. 18. De illo quaestio proponitur: quid loquitur, dam ta-cet? Apparet tacens, sed gladius est, qui pro ejas are

loquitur. Va; i. e. in errorem conjicitur, ab agnat, quad est propositio,cujus Verbe opposita sunt sententiae (i. e. aliud quid significant, ac ve-rus sensus est), uti res aenigmate indicata. proponitur homini, ut .sensumejas eliciat , exempli gratia verbe Abu ’Servan:

Quid iillud est, quad habet tres aures, praevertit equas carrendo?In mente habet sagittam, cujus aures saut alae ejas. "Habet veto hoc

laquendi genus suam originemin-dicendi usa LSD futur. fissa-si subsistitet manet; diciturque agnat, quia ille, oui id proponitur (aenigma), cogitai-ad assidue rei incumbendum, et cogitandum. Sensus est: homines, anusalteri, quaestionem proponunt de hoc laudato. dicentes: quid loquitur, damtacet? dein explicat hoc in hemistichio altero dicitqlle: ’videtur tacere,’scilicet laudatus; non loquitur de sua gloria et non ruement suam. vir-utem 5 sed gladius est, qui pro ejas are loquatur vestigiis, quae ex" eo’

I

- 9 t-spparent. . Hic ergo indicat ejas virtutem et ostendit, que cantu ait lau-dandas, et quam palcre probatus sit.

V. 19. Negavi te existera, ita ut admiratia mea tua causadia duraret; sed non licet nos mirari pulcritudinemcejas, quad creavit Deus.

Dicitur rem et tafia illum , si non cagnovisti illam. Denonnisi haec forma praeterita in usa est. Reperitur in hoc versa Alahschi:Repudiat me et aihil est, quad repudiet ex vicissitudinibas, nisi canitieslet

calvities. - i IDicit: nesciebam, inveniri aliquem tui similem praestantia, et siuguàlare hoc habui, ita ut dia dararet admiratia men. Dein cognovi, Deipotentiam talem esse, ut creare posset, quad vellet.

V. 20. Est acsi tu in largiendo opes odisses; in omnipagne mortem amures.

V. 21. Eheul vix supersunt bastas et celeres (equi) propterid, quad illis apparaît, et in illas incidit tua causa.

Dicit: equi et hastae non supererant propter diverses vices, quibusilla (bastas et equas) usurpasti in pagaie et incursionibus.

1V. 22. :Time Deum et absconde banc pulcritudinem rica!nam si appares, menstruis. laborant in cortinis paellae.

Dicit: absconde pulcritadinem tuam velamine, quad demittis suprafaciem tuam. Nam si appares, tabescant paellas in cortinis suis propteramorem et desiderium erga te. Legitur Wh» nempe fluit’sanguis men-struus feminae, si invalescit desiderium ejas et modum exaedit.

V. 23. Vivent I per te confabulatores nocturni , quamdiusplendent stellae; camelos propellent par te (canendo)viatores, quamdiu oritar sol.

-10.-Id est: noctem transigent tui mentionem facientes et de te narrantes;

viatares cantabunt tua facta laudanda et propelleat hie camelos. Verbaejas qui)! il la et La): ,6 la ex illoram genere saut, quae perennitatemexprimant, quare semas earum est : semper i. e. tu scraper memoraberisin confabulationibus nocturnis, et propellent laudandis tais factis in itine-ribas (cannelas), Hoc clarum est. Saut qui dicant, VS)! aï la esse quam-diu superest est de nacte aliquid et Lad: ,3 la esse quamdiu saperest dedie aliquid, in qua spectatur sol. Secundum banc sententiam dicit IbnDschinni: Sensus est: proficiscuntur ad te interdiu et canant tuam lau-dem; et si advenit n01, confabulantur tui mentionem facientes. Sedprias praeferendum est , quia’icamelarum propulsatio praecipae per diemnon xfit, sed noctu in plurimis occasionibus et praevalens est hic mas.

V. 24. Non largiuatur Dei decreta illi , oui tu recusas; etDei decreta non recusant, cui tu largiris.

V. 25. Tempora non 501mm, quad tu conjuagis; et nonconjungant tempora, quad tu solvis.

Dicit, Dei decreta et tempera non adversari ipsi in illis, quae per-ficit tara prohibenda, quam concedendo, tam conjungendo quam solvendo,sed consentire cum illo. Uti dicit Aschdschai:

Non tallant homines illum ,’ quem dejecit; et non dejiciunt illum,quem tallit.

Altera lectio est (La loco vocabuli peut.

V. 26. Tibigomuia sint prospera! a te tantum quaera di-vitias; Laodiceam tantum tendo.

6.8 est votam pro laudato, ut accumuletur bonis. Dein dicit;alii quaerunt divitias ab aliis i. e. ego non quaero illas nisi a te, et: aliitendant ad aliud oppidum quam tuam i. e. ego non tende nisi ad tuamoppidum.

V. 27. Hic est terminus extremns , et aspectas tans sautvota (summa). Damas tua est mandas, tuque creatarae.

Dicit: urbs tua est desiderandaram rerum remotissima i. e. haec estremotissimum, quad quaerant homines et si assecuti saut illam , nihilamplias petunt. Damas tua est tatas mandas i. e. in domo tua est,quad in toto manda, et tu es bominum universitas.

(-12...

EDlTOBIS NOTAE sa VITAM MOTENAaBn.

1) Vertit cl. Reiskiuse’ »aquam voltas (i. ’e. elegias mereede locat),«

et infra adnotat; upas in genere id, quad salutat , cui bons votaaddicuntur, in specie h. l. vultus, ad quem salutatio dirigi solet. W! duaquam vultas lacrymas esse, petet.« .. Quamvis labeuter concedo, virumoptime de literie meritum voces’ bene ad verbum latine reddidisse; atta-men cum in sensu verbarum constituendo errasse , contendere baud du.-bitaverim. Vocibus aqua caltas designetur ut apud Arabes ita apudRemus spleador facial, et hac pro honoraiet leude est. Poeta igitur di-cit, Motenabbium carmina sua, quibus alios laudat, mercede lacera. Estautem in his duabus versibus lusas quidam verbarum , Arabibus setfamiliaris. In priori vox dans signifiant meritam, praestantiam et tantlucram; in altero vox la aquam et tara splendorem.

2) D’Herbelot in Biblioth. Orient. sub voce Mateuabbi dicit, cumDamascum ivisse.

3) Non potuit Motenabbi, quia scientiam suam Grammeticee inter.-dam proderet, quare in carmine, quad ed. cl. de Sacy in Chrest. Ar. t. I.p. 559 sq., v. 13 imaginem usurpavit, quae tata eGrammatica desamtaest. Haec saut illius verbe:

Übèsnaoeuosisœm Le)lsaaïaiagfilaolflôli. e. Si id quad intendis est verbum inlfuturo (vel actio futurs), prac-teritum fit, priusquam adjiciuntar ei particules, quae futuram conditionalepostulant (vel priusqaam ei finis Iimponitur). Quorum verbarum hic estsemas: Si tu (Seifeddaula) in aliquid intendis , illud jam perpetrasti,priusquam tao consilio aliquid oppositum est, val priusqaam impedimen-tum quis abjecit, quo remoto tandem eo pervenisses.

7’137”

Frigidior dquîbusdsm hic dicendî modus vîderi posait; sed magni secti-

,n1ata et est ers Grammatica inter Arabes , in: ut scriptores pras-cipue serioris sentis non pudeat’,» e. Grammatica tales forinulas repetere,quibus fore abnndat Arabschiadîs vite Timuri. Cf. de Sscyi nota ad h. vers.in Chrest. Ar. t.’ HI. p. 116 ’sq. Attsmen fatendum est, tale quidquain

.nusquam inveniri in sentis aureae scriptoribus , sed vergent’e demum tumpotestate ntque gloria veterum Arabum, tum eüàm corum pulcni sensu.Hoc tempera inceperunt delectari tali ludo, qui abhinc in corum scriptis

mugis atque mugis invaluit. l4) Duo sunt in literis Arabîcîs longe prsestantîssimi vîri , qui banc

Abulf’edae de Motenabbii une pou-ion latam sententiam non approbant,quorum alter cl. Reiskius in Adnolt. Histor. ad Abulfedae Anna]. p. 774

haec scribit: ’ *nMiror sane , quomodo potuerînt carmina , qualia sint Motenabbîî-,

quae legi non semai, adeo placera Orientalibus, ut veterum poetarumstudium prorsus omiserint, quasi prueter hune nullus poeta .esset. Quod knegro se ferre et mtirari testatur ipse Vahidicus interpres. Sane multosublimions et suaviores ’sunt veteres poche quam hic. Sed videtur en

l tempore verum de literis judicîum per totum terrarum orbem corruptumfuisse. Optima des Motenabbiî, quod égregie philosophntur, frequentius

et soutins quam nullus Arabum quotquot vidi. Exacte refert Euripi-demQ» etc. In libro: Proben der arab. Dichtbunst aus -Moienabbi haeoconfirmare conatus est et hic illic Motenabbinm penlringit, plerum’quevero- sine causa. Alter est cl. de Saby in Chrest. At. t. III’ p. 1.10, qui

. plane iisdem utitur verbis omninociue’fieiskii judicium. probat.

Entenus illisassentio, quatenus Motenabbium sain laudem, quem Abu!-fedn. et Arabes ei posthabitis aliîs praeclaris poetis tribuerunt, non me-ruisse patent. Nam sans Motennbbi non assecutus "est priores Arabumpoetas efig. Moallakarum suctores. Non deprehendîtur in ejus carmini-bus neque en vis in cogitando stque dicendo, quae inveniturt in’Lebidi(cd. cl. de Sacy), Autrui ben Kelthumi (cd. Koœgarten.), .praccipuo veto

O

Antarae Mosllaka (cd. Willmet.); neque suavis se lepidus illo dicendimodus, qui reperitur in "Parapluie (cd. Reiskius cum prolegomenis etnotis doctissimis), praesertim veto in Amm’lkeisi MoaIlaka (cd. Lettius1748 , nuperrime D. a Hengstenberg. adjutus pluribus coda. e biblioth.Pari»); neque denique delectus illo tum sententiarum, tian imaginum,tutu verbarum , qui placet in omnihts illis Moallakis. Quanquam verohaec in sint , quae , veritatis causa. scripsi, ne qm’s mimis lande extolla-fur , que non (lignas , ne gloria aliis detrahatur, quae inique illisferenda est: tamen Motenabbi posta non contemnendus est; ipsi est etiam lsua 1ans. nNam in poetisu , ut utar Ciceronis verbis (Orat. c. 9.), monHomero soli locus est, ut de Grlecîs loquar, eut Archilocho, eut Sophocli,eut Pindsro; sed horum vel secnndis, vel etiam infra secundum Mote-nabbium nostra aestimatione sagum esse, val inde colligi potest, l) quodtenta auctoritate inter sucs (mitas est, qui nondum tan: corrupto de literisjudicio fuerunt, ut de carminibus sanam sententiam ferre non passent,et tamtam ei sane non tribuissent laudem , si nullius pretii fuisset;a) quad a Seifeddanla, ipso philosophe se poets, aKafuro et Adadeddaulain honore habitus est; 3) quad Abu Alola Maarensis vir magma uneauctoritatis hac in re spud Vahidicum dicit, se interdum tentasse, vocesïalias Motonabbio substituera pro illis, quae minus placotent, sed-nunquampotuisse meliorem et ap’tiorem vocem invenire en , quam Motenabbi ad-hibuerit. Hoc sans artem magnam indicat. Et re vers baud negari po-test, illum laudsndl diligentia priornm poetarum virtutes aemulatum essesExcellit praecipue in prioribus carminibus facilitate quadam sententiarumet verbarum, nnde fortssse etiam factum est, ut carmina ejus adeoplacuerint Orientalibus , quum Moallakae ipsis Arabibus magnum prao-berent difficultatem. Non caret gravi et nobili dicendi genere , ubiSeifeddaulae fortin facta describit, non faceto et grata , ubi cum amicoclanculum loquitur ejusque virtntes extollit, ut in nostro carmine. Quod

i veto in bis rebus Moallakas non attîngat non derivandum est ex .defectuingenii vere poetici, sed e conditionibus vitae ejus. Veteres Arabum

-15...poetae gavisi sunt libertate tain ’politica tain religiosa, vago vivendi modo,quae res majorem praebent poetae materiem, phantasiam mugis excitant,ut in rebus ad carmina aptioribus versari et vi fortiori ’mentem suamenuntiare potuerint, quam noster, qui premebatur tum civili tum re-ligionis dominatione et vita societutis regulis inclusa. Sed ipse Beiskius,qui quandoque inique judicavit de Motenubbio non potuit quin debitamlaudem ei tribueret in Animadvers. ad Abulfedae Tub. Syr. cd. Koehler.p. 208, ubi Motenabbii carmen in laudem lucus Tiberiadis profert et haecpraeposuit verbe: refertum est lacis gravibus’et nobili poeta dignis.

5) Seifeddaula princeps est damas Hamdanae. Abiit haec in danspartes , quarum una Mosuli, ulteru Halebi, et hujus posterioris auctor estSeifeddaulu, qui par 25 annos (554 - 557 Hedschrae) imperii sui mag-num sibi comparuvit gloriam tum servutis promotîsque literis et arcessitisviris doctis, tum bellis feliciter gestis contra Ôraecos, Benu Kelab tribus-que alias. V. Abulfedae Annal. t. Il. p. 454. 461. 462. 469. 492. De SacyChrest. Ar. t. I p. 550. 558. 547 sq. Plura narrat Kemaleddinus in historiaHalebi, cujus pattern Æfiorem ed. cl. Freytaâus; posteriorem descripteur) ecod.Paris.nmn. 728, quae continet histbriam Seifeddaulae fol. 31 - 41, mecum

communicavit. Horum aliqua. celebrat Motenabbi Carminibus a cl. deSacyo editis in Ghrest. An t. 1., in primo quidam victoriam de Benu-Kelubis a. 543 Hedsch., in secundo de Graecis duce domestico Phocu,postea Nicephoro Phoca imperatore, eodem anno, et in tertio de tribubusAmati, Okaili, Koscheiri et Idschlani a. 544 relatam. Prioribus illis ex-peditionibus Motenabbis ipse adfuit. Sed praeter hua permultus alias a Suif-eddaula eo tempore habitus laudavit, uti apparat ex excerptis, quae ci.Freytug e scholiis cod. Paris. 1428 et e Dschemaleddini abu’ lHasan Aliben Takijja historia Humdanorum fecit millique benignu manu inspiciendadedit. Secundum Abulfedam a 557 Hedschrae ad Seifeddaulam contendit,poetu. Hoc etiam confirmutur scholiis ad carmina Motenabbii in cod.Paris. 1.498, de quo 13;;qu ante dixi. In his enim nullum carmen Mptenabbiiin laudem Seifeddaulae memoratur, quod a. 357 superet.

.--16-6). Kafur est quartas successor Muhammedis Achschidis in impoli-o

Aegypti, Dicitur etiam ille Achschides ab auctore hujus imperii Muhainamade Achschide. V. Abulfedae Anna]. t. Il. p. 592. Succesait vero Kafura. 355 H. et regnavit asque ad a 557 H. v. Abulfedae Ann. t. Il. p. 4go;quure Motenabbium a. 555 H. in Aegyptum venisse et per 18 annos in.aula Seifeddaulae degisse putandum esset. Sed Abulfeda narrat, illumjam a. 546 H. in Aegyptum ad Kafurum tetendisse, a. 550 H. Aegyptumdeseruisse et in Persidem profectum a. 554 H. obiisse. A. 546 H. autantAbulkasem imperii Aegypt. gubernaculum tenebat, quem Abu’lHassun Aliexcipiebat 549 H. et a. 555. H. secutus est Kafur. Quomodo huec inter secomponuntur? Hoc modo facillime. Kafur regnante tum Abu’lKusem, tutuAbu’lHassan Ali tanquam minister summas civitatis res jam tenebat,iillis-que nomen tuntum Sultani supererat. V. Abulfedue Anna]. t. Il. ’p. 490.Quo etiam factum est, ut ipse, sicuti in Gallia Majores domus a. 555 H.imperium sibi arrogaret. Non ergo fulsum quid refert Abulfeda,si narrat,Motenabbium a. 546 H. in Aegyptum venisse ibique curminibus celebrasseKufurum. Carmen , quod ebdem aune 546 inlaudem Kafuri composait,publicavit cl. praeceptor mens Freytagius in Adnott. ad Historiam Halebip. 141. Paulo post carmen in laudem Musaviri hominis, Graeci,ducis Ka-furi, quad effort in iisdem Adnott. p. 151, compositum esse, ponendum est.De Kafuro conf. librum mode laudatumspluribus locis in indice notatis.

7) Schirusum Adadeddaulam non statim a. 350 H. adiit, sed antea:se contulit ad Abu-’lFadhlum Mahammedem ben Hosain ben -Alhamid,Ïqui Ardjuni tum temporis sedem habebat. Huncce a. 555Ïvel’2fortasseprias, saltem ante au 554 (nam a. 554 secundum Abulfedam jum’fueràtapud Adadeddaulam, codem anno eum deseruit et’ occisus est) gratulatus est

vpropter novi anni adventum carmine, quod cd. cl. Freytagius nudjectum.carniini Caabi ben Zoheir. Bonnue 1892.. Eodem mense Rabiae posteriorisei valedixit carmine, tum vero se recepit Schirasum ad Adadeddaulum. V.

1 librum cit. c1. Freytagii p. 54. Quum Ardjanî apud Abu ’lEadhlum comméra-

retur Moteuabbi, duo carmina rursus Seifeddaulue obtulit, unum a. 559 H .

mense Schaval’i, que Seifl’eddauhe iuvitationem abnegasse videtur. Nam

hic princeps literie ad eum’ misais petierat , "ut in suam aulamrediroit. Quod palet a scholiis cod. Paris. 14-28.) .Adudeddaulu pertinet adfamiliam Buidorum (cf. Abulfeidae Anna]. t. Il. p. 572’.sq.),. "est filinsHassuni, cognomîneti LBoknedduulu. Heriditatis jure accepit a" patruoEmededdaula, sine liberis mortuo, imperium Persidis (v. Abulfedae Ann.t. Il. p. 454); a. 557 H. Kermnam sibi vindicavit (v. Abulfedae Ann.f. Il. p. 496), quam Azeddaula a putre Moazeddaula ebtinuerat, Emeded-daula. vero patrueli suo Azeddaiulue. abripuit (v. Abulfedae Annal. H. p. 496et td’Herbeloti Biblioth. Orient.); a. 566 H. etiam successit patri Bokned-daulae, cni Iruka subdita erat. Fuerunt ergo sub potestate Adadeddaulae

.Persis, Irak et Kerman et vir fuit hicee tanti momenti, ut a Cl1alifatitulo Emir Alomara ornaretur. Unde, quo fine. et que tempera ortussit hie titulus, v. in Abulfedæie Annal. t. Il. p. 598. 410 sq.) Videmusautem, Adædeddaulam tum temporis, quam Motenabbi ad cum. veniret,Persidem tamtam sub imperio sue tenuisse, quam a patruo Emededdaulaacceperat a. .558; nam reliquats ragiones postea a. 557 et 567 sibi vin-dicavit. Circa a. 555 vero Motenabbi jam ad eum accessit, apud quembaud diu com-montas in patriam redire volait et in itinere a. S54 H.

oecisus est. aNemo banc vitae descriptionem perlegens magnum opinionem denostro poeta concipiet: habebit illum fortusse in juventute insipientcmdemeutemque, in virili aetate summopere inconstantem. Simus justi ho-minum morumque corum. indices! Mihi quidam videtur,. Motenabbiumvirum fuisse amantens suas religionis regnique Moslemici, quule summacum gloria a ehalifis olim teneb’atur; non contentant rerum statu et ma-xime aegre ferentem universam tum temporis perturbationem, et ex hac

. ratione dijudieandum esse poetae agendi modum totamque vitaux. Cf. v. 2-- 4. 59- carminis Motenabbii, quad cd. Reiske in Animadv. ad AbulfedueTuba]. Syr. (ed. Këhlur) p. 208. Aspiciens, quum adhuc juvénisv esset,quot sectis. turbaretur Islam (cf. Abulfedaqunnal. t. II. p. 266. 582), quali

a.

n.- [8 .-protervia unueqnisque rebellant, ad arma carrera imperiumque sibi pu.taret, ipse hune rerum conditionem negro ferens in pristinum statum ensese restiturum speruvit, imo max secum statuit. Juin veto si tale pro-positum in Orientalîs juvenilem manteau ’deseenderit, quae praeterea adpoesin faroremque ejas inclinat, nemo nescit, quali ri ab hac iësq abri.piatur trahaturque, ut sui fers impos jam se prophetam, prrditae reli-gionis ac regni restitutorem habeat. Accedit gloria, cujus cette cupiduscrut, potestasque, quae inde sibi redundassent suscepto feliciter ad finemperducto. Sed prester opinionem res evenit. Profligatus captusque est cumsociis a Luluo, vicario Achschidis, qui tum’ temporis in Aegypto atqueSyria dominabutur (v.Albufedae Annal. t. Il. p. 598, 440). Quure ei nihilreliquum fait, quam consilio sua abstinere et se dure literis musaequesuae. Quum autem clarus factus esset poemutis suis, secutus est unecum Abu Jahja Abdurrahim ben Muhammed ben Ismael ben Nabuta calaoberrimo illo concionutore (cf. Abulfedae Anna]. t. Il. p. 558 et ReiskiiObservntt. p. 784) Seifeddaulae invitationem. Qui quam vir literutus esset(cf. Abulfedae Annal. t. Il. p. 492), etiam viras doctos magni habens (v.Abulf. Ann. t. YII. p. 494, 559 et Reiskii Observatt. p. 776) mansit ibi pet9 annos; postea vero. non tulit tyrannideml et se recepit in Aegyptum,quam etiam reliquit tetenditque ad Abu’lFadhlum et dein Adadeddaulam,"nusquam, quae qunerebat inveniens, ubique in tyrannicas dominationes inci-dens. Quare tandem rediturus erat in patriam; sed in itinere ab Aru-bibus e tribu Asud invasus, non sine forti pugna succubuit (cf. D’Herbe-lot. Biblioth. Orient. sub r. Motenabbi). An ergo Motenabbi animi incon-stuntiae est uccusandus, cujus cum D’Herbelot (in Biblioth. Orient.) etReiskius in libre: Proben der arab. Dichtkùnst nus Motenabbi, p. Braccusut? Nonne potins constantia ei tribuenda est, constantia scilicet indetestandis rerum perturbationibus tyrannicisque dominationibus? Sed siletium haec peregrinandi de loco in locum causa non fuit, quot, sunt inimperiis, qualia Arabum tum temporis fuerunt, rationes, quae virum,paulo ante regio favore et populi caritate fruitum, subito cognat, ut in- .

-.- 19--justi tyranni iracundiam plebisque farorem efl’ugiat! Idcirco vero ipsi unirai

’eonstantiu non abjudicanda est. Unum tantum locum afi’erre liceat ex

iisdeml scholiis cod. Paris. 1428 , a me saepius jam memoratis, ex quocolligi potest, qua sorte poetae in aula regiu interdum utuntur et quotsint causas, cur amicitiam suam in inimicitiam convertant. A. 541 H. inter

tseifeddaulam et Motenabbium haec facta esse leguutur:

un! 15.0an 183,35 au: si: PU UlJ,M 5.6.9»: ou,«à œlblwswlxlvéëïimïw Méuvææïlhkehrxïs49.-" fait" il): 6,3 ê via-bilai 6&4!) ’3le des" M3M En Whilwi Jafliiwfi, Mllàfl A,tha . pst-lb n’a-1’ æM-flwœmb Mi rag

w*Mèlbza-wfloe wwwvwi”v1.9.3! si Un: sa; A du, Mi yjqobi ajust, ïùgnëil a.» Ml au

MME-il sel à!!! les; cri-dl Ml: W Le and 53j"

4.3.9.85 0-9-3 Mini si) à! tâchai’wusxsugaauuw ÆJÎDŒÏJL?)IJQË,SJrASLàuSJJ siums;

,BLgstub Un», agis uns-k3 531...." M’aieyb Usyak.) bÜPWBwsfiœÂüBsriéfiWlœlèlfiUl,45... sa; L415 1.5.5! pas 31,03 un,» DM un Jflfil si?) J413! 6,! 33,45Jeux v3.9 lefll Jill M M45 ou: dl me («se-Ml duel) v,»«Jas je.» mais ursins: si rapt, aux: est: 3,543 fis J433 a.) au,»au ubi-aïs «nm à: au): Mi Ml xi 5355 W5 M M9vafivWiæolMAH-ÈÔ)MAUU 01m.,»A93 J79 Vera-5l 04° 1,53» thaï-3l des-4* 5M: unflllfi’ê: 43:3 835

æmfiWtŒtUmUsüwjtétæWthBJtsmwUson à? Ms kPloaèltstâËb

MlJWlèlyflHlxlëlqËWlŒl a UN sa, ohm13,04!- 51.949 sa»! sa...» stabat, a! dans» ou: rua 1’..qu

i JÙUQJMQJAijuSJÔMwL-flfl.biplan d’an-il 6),.ll aidai pâli UJNiM in."

a-QO-vMrnmgwgütwsumæussrubsaq 03,05WJQJ’JL’Q” si»! du du»! a...» se a» a3 Wh: au: est

A wifi xi si A!»sa... suât U. sa» 6m «:9453 mi)

èlfl-wm)h,flhdlfilbf6fldw,6fimlm Je ad sa:au», La! duo-Statu "est: 33;.

i. e. nSeifeddaula, quam ipsum deficeret leus ejas (Motenubbii), ’molestiadamnoque malta eam aflecit, et ana, cum eo homines nullius pretii hinviv’tarit, et causa fait, ut in rebus ipsi ingratis se ad cum converterent.) Nœ-mini vero respondit Abu’l Tajjib. ,Quare mugis magisque irascebatarSeifeddaula; et quam perseveraret Abu’lTajjib in amittendis carminibus,turpiter cum eo agere côntinuavit. Ita Motonabbi mugis irritatus pluries cumperstrinxit, et hune versum in coetu Arabum et burbarorum pronuntiayit:

Liber sur-n o cor meam ab illo, cujus cor est frigidum et apud quemin corpore et conditione mes morbus est.

Quumfihac carmine dicta recessisset, perculsus est cactus, dixitqueilli Nabathaeus quidam, qui crut in coetu: derelinque me! quaeram ejassanguinem. Fait vero hic Nabathaeus Samaritunus, in quem dixit Abu’l

Tajjib: . iA O Samaritune risum moves ornai, qui te videt; prudens tibi videris,licet sis omnium imprudentissimus.

Cui quam (Seifeddaula) rem concessisset, abiit, et contra cumA (Motenabbium) in via, qua ibat, viras disposait, ut inopinato cum invude-

rent. Quum ces 1iridisset Abu’l Tajjib in via et arma sub vestibus luten-tiu: ensis cupulam arripuit, venit ad illas et transiit pet illas, quia eumaggressi sint. Tarn vero dimissae sunt aves (nuntii) in ejas re ad Abu’lAhschajerum. Qui decem ex intimis suis misit. Hi steterunt ad partamSeifeddaulae initia noctis , quam ad ipsum veniret nuntius a Seifedduulamissus. Quum vero ad eum tendens appropinquasset his, pedes quidamante hos dispositus manu comprehendit habenas equi ejas. EvaginafitAbu’lTajjib ensem et prosiliit vir. Praevertit in equo sua equites, trans-

’31-siitque pontem, qui crut. coran: ipso et protraxit illas in campant, ubiquidam illorum sagitta. equi ejas jugalum percassit. Evulsit veto, Abu’l rTajjib sagittam eamque projecit; equus autem extulit se. Longe, autemcum. iis, abiit, ut ces abscideret a suppetiis, si forte tales ipsis essent;dein vero rediit contra illas, postquam deerant isagittae , et percussit(gladio) quendam illorum, ut frangent chordam et parlera arcus et bra-chiam ,vulneraret. Dam illi stabant apud percussum, abiit et dereli-flquit .eos. ,Quum ejas attingendi spem abjecissent, dixit ei quisquamsoi-am postremo tempore: nos sumus satellites Abu’l Ahschajeri. -iIdcirco ,ait:

Saepe mihi deditus, quem amabam, apud me erut; sed sagittis-cires me est destinatus, cujus manas sunt levas.

Et caetera. Versus autem adducimus in laudem Abu’lAschajeri. RediitAbu’lTajjib 019m in urbem secunda die et divertit apud sincerum amicum; :(Dein) ortum est inter illum et Seifeddaulam epistolaram commerciam,quo Seifedduula negubat, se id fecisse vel mandasse, ad quae dixit: f

Certe Seifeddaulu jam non est iratus. Se devoveant pro .eo homi-

nes, qui est ensium acutissimus in scie. .Accedit autem ad Seifeddaulam post decimam nonam .diem. Obvium

illi venerunt famuli, daxerunt eum in vestiarium. Chlamyde ornatus et.bene habitus est. Dein intrayit ad Seifedduulam, qui cum interrogabatde conditions ejas pudore afi’e’ctus. Tain dixit ei Abu’lTajjib: Mors juè

cundior apud te mihi videbatur, quam vite procul a te. Ad quae respon-dit ei (Seifeddaula): minime! prolonget Deus vitum tuam!. et comprecutusest pro illo. Dein equo vectus est Abu’lTajjib et comitati sunt cum multihomines asque. ad domum. Seifeddaula Vera tain lei misit malta praeclara

dona. i’ . .Etiam e carmine, quod, primum in laudem Kafuri ab eo compositum,edidit cl. Freytagius in nott. ad Historiam Halebi p. l41,in quo quodammodocausasattulit, sur Seifeddaulam reliquerit, videmus , inter Seifeddaulamet Motenabbium rursus tale quid accidisse, quale antea narratum est, et

in aniversum Motenabbium a Scifeddaula mule tractatum esse. Nam dicitin hocica’rmine, se anima aegrotissimum fuisse (puta propter Seifeddaulae

perfidiam), ita ut mortem desideraverit v. 1; se vitam tarpans apudSeifeddaulam vixisse 1.5; Seifcdduulam in ipsum non sinceram v. 2,ingratum v. 11, perfidum v. 6. 8, ejas liberalitatem non ex bono animaprofectam, 4 sed fucatam fuisse v. 9. 10. Non fuerit ergo Motenabbi virtain malae tictac, quam picrique patent, imo diserte asserunt. Naindesunt certa argumenta ex quibus hoc concludi posait, et si rerum tutu

- temporis conditionem causalimus, eu fuels, quae fartasse quia contraeam in medium proferut, ipsi vitio verti non passant. Ubiqae in suis

"carminibas prodit minium tenerrimum, amatis plenum, erga arnicassincerum, liberalem atque etiam fartem.

EDITORIS NOTAE AD CARMEN MOTENABBII.

Sed satis jam de posta ipso et de illis, quae ad cum spectant, dis-putasse videor. Quaeritar nunc, quia ait ille Hosain ben-Ishak Alu»nuchîta, et que tempore Motenubbi composuerit hoc carmen?

E cumins ipso hoc unum tantum intelligi potest, Hosainum LuodiceasYixisse (v. 26) et non hominem privatum fuisse. Posterius hoc e naturetotius poematis et ex mente poetae colligi licet. Nam major est laus,quam ut homo privatus fuerit; ’et poeta homini privato adhaerere nonsolet, sed plerumque principes sequi, hosque celebrare. Statuendumigitur esset, Laodiceam civitutem fuisse, quae suis legibus, vel sultemsub regs vixisset, et regem illum fuisse .Hosaîu ben-Ishak temperaMotenubbii. Jeux veto historia Hosainum ben- Ishak Altanachitamomnino ignorat. Omnes, quotquot legi adhuc, libri historiai tacca:de vira ista: tacet Abulfeda; tacet Dschemaleddin Abu’lHasan Ali benAlfukijja in historia principum Hamdauorum, ex qua excerpta sibi fecitGothae cl. Freytagius mihiqueicommodavit; tacet Kemaleddin in historiaHalebi, tain in illis partibus, quas jam cdidit cl. Freytagius Parisiis 1819

m95-et Bonnae 1820, mm in illa parte nondum edîia, quam in apographepossidet idem vîr cluriuimus et mecum communicavît. Mirum est autem,

I ne in Halebi quidam historia, quam Kemaleddinus reliquit, invenirl Iillam Hosainum, quum tamen Laodicea sub ditione Halebi fuerit (v.Prodidagmata. ad Hagjî Chalifae librum. memorialem rerum a Muhameda-niegestarum, adjecta Tapulae Syr. ed.. Koehler. p. 2.05. Et Firuzabaduein Knmuso haeo scripsit: 075i s34? ou: Un No et quidem temporo.Mottennbbii, ,quum urbem ejusque ditionem Scifeddaula a. 555 H.Achshîdi Aegyptio aliripuerit. Sed non modo nihil invenitur de honHosaino , verum etiam ne narratur quidam disertis verbis neque ab Abul-feda, neque a Keinaleddino, Laodiceae principe": fuisse quendam, ouiurbs subdita fuîsset. Attamen est locus in Kcmalcddini historia, in quehaec res obiter quidam narratur, sed ita, ut concludere possîmus, Laodioceam tum temporis proprio cuidam principi paroisse. Exstat hic locusin,historia.regniSaadeddaulae in manuscr. fol. 43. r..; quam-partem ip’son: iam edidjt cl. Freytagius in libre; Regierung des.Snadeddau-la zuAleppopBonn 1820; ibique invenitur p. 4. 5, versionis p. 5. ,NarrntKemaleddinus, .Nicephorum Graecorum imperatorem, mortuo Seifeddaulaet Karghujah imperium tenente bellum intulisse Halebo (cf. AbulfedaeAnnal. t..II. p. 502 sq.) et mullis urbibus politum appropinquasse Lac-diçeam. nSeda, Kemaleddini sunt verba, negressus est ad illum Abu’l’

Hosain Ali ben-Ibrahim ben-Jusuf Alfuzaîr et pactus est hum illo subconditions, ut absides ex urbe ipsi trnderentur. Affirmavit, se illi cogna-tum esse et Nieephorus cognitis majoribus ejus, creavit cum Sardegum (idest orpa’rnyôr. v. de hac voce Freylagîi adnott. ad h. 1.). Hoc modo:Lao»-

diceae incolae servati cum.» Videmus Abu’lHosain Laodiceao principemse gerere , neque a vero aberrabimus, si hoc facto nixi etatuerimus, Laodi-ceam suo principi obedisse, qui quidem rursus oummo principi, qui Halebisedem fixerez, aubditm esset; si dein statuamue, nontrum Hosnnium ben.-Ishak anteçessorem fuisse Ab’ulHosaiui Ali ben Ibrahim in imperio Laodi-

cee. Quae quidam sententia nostra multum fidei accipit ex carmine, fluet!

nostrum in codice excipit. Sont enim in eo versus, e quibus palet, Hosainumin rebellioue contra ipsum a quibusdam facto. virtute bellica hastes proeiiovicisse, sibique principatum conservasse; Neque veto affimare ausus sim,-Hosainum nostrum cognatum fuisse illi modo laudafo Abu-l’Hosaino; namin utriusque viri-nomiuibus major est diversitas, quam ut tolli pesse vides-tur. .Quandoque quidem abu usurpatur pro ben, et A-bu’lHosain pro BenHosain scriptüm esse potest. Sic in Amrui Moall. v. 25 (cd. Kosegarten.)legimus M L31, quod secundum historiam et. scholium deberet esse M Uncf. Kosegarlennot. ad h. l. Quaesi ponamus, nostrum carmen etiam adposteriora poetae carmina refer’re non possumus; et recte quidem. Nanasurit alia etiam argumenta, quae hoc suadeant. Primum quidem carmenest nitidum , pulcrum et non ita difficile. Posteriora vero ejas carminapene omnia puIcritudine cedunt prioribus, difficultate es saperont. Quarenostrum prioribus annumerandum erit. Cf. quae ad carmen Motenabbiiined. carminis Caabi ben Zoheir scripsit cl. Freytagius p. 55. - E. Y. 5carminis etiam colligi licet, poetam virum juvenem fuisse, quum com-sponeret hoc carmen. Accedit, quad Moteuabbisub finem vitae ab a. 546neque ad mortem 554 H. in regi’ouibus commoraretur, in quibus ipsicum Laodicea neccessîtudincm fuisse parum est verosimile. quare puto;hoc carmen ab illo compositum esse ont antequam in aula SeifeddaulaeVersaretur, aut hoc ipso tempore,»aut statim postquam hune descruisset,sed omnino ante a. 546 11., quo in Aegyptum se recepit. Accuratiustempos definire non possurn, quippe destitutus testimonio historien.Historiae scriptores continuatis studiis et fontibus e bibliothecis protractistandem aliquando- Arabum res gestes et co’nditiones perfectius exponent,et haec etiam, quae de Hosaino ben Ishak et de Laodicea conjecturapotins, quam historia freti statuimus, confirmabunt. a I a

.1)

CABMINIS SENTENTIARUM SERI’ES.Deplorat poeta v. 1 - 5 discessum Hosainiiet v... 4, 5 omnium rerum

vicissitudinem, cujus ad cogitationem discessus amici ipsum vocaverat.

... 25 ....Qiibus praemissis procedit ad describendam eeleritatem sui cameli v. 6-g- 9 et ad Hosaini laudem ob pulcram hilaremque faciem v. 7, 8,0b majesfatem ejus v. 10, Il , quae bruta animalia commoveat v. 10, imoinanimem terrain coram illo tremefaciat v. 11, 0b ejus liberalitatem etseveritatem v. la , 15 , abstinenliam a gloriae cupidine v. i4; fortitudinemet ferociam in hastes v. 15, 16, clementiam in parcendo aliis v. 17 , 0bmodestiam, quam conjungat cum forlitudine v. l8, 0b universam ejuspraestantiam v. 19, vitae in pugna contemtu v. 20, indefessam strenui-totem in proelio v. a], et postquam .v. sa eum ad Deum timendum etpulcritudinem abscondendam hortatus esset, et v. 25 dixjsset, diu noctu-que eum celebrari ab hominibus, adÎlit tandem v. 24, 25, cum intimeconjunctum esse cum Deo. V. 26, 27 finem imponit carmini, omniaprospera Hosaino optando, suum ergs illum studium significando, et affir-mando, se praeter illum ejusque habitaculum nihil quaerere; quae si asse-cutus fuerit, .summa se attigisse. l

Quid in universum de Motenabbii carminibus sentiendum sit, supramonui. Hic ergo pauca tantum addenda sunt de carmine, quod nunc inlucem prodit. Parvum id quidem est, sed minime parvi ducendum, immosuis commendabile illecebris. Intime commotus, atque tenerrimus inamicum animus ex singulis sententiis et verbis apparet. Non rait veiutitorrens ab altis montium cacumiuibus, non viam sibi parut per objec-itos scopuios; sed sedatis midis inhilur per planifient ilumen tulis inclusumripis et omnes deleclat, qui eo accedunt. Id metro ipso expressisSe vide-tur Molenabbi. Nam idem metrum adhibuit, que usi sunt Tarnpha et

.Amru’lKeis in Moali., quam maxime idoneo huic generi affecluum.Gaudet poeula, id quad ex serie sentenliarum cognosci potest, varictateargumenti, gaudet puritate et facilitate dictionis; gaudet multis gratisfiguris, e. g. v. 7, 8, 9, n, la, 15, 14, 15, a7, quae non mode anostra cogitandi ratione non alienae sdnt, [vernal etiam maxime placent.

Jam ope-rue pretium erit videre, quaie ait matrum hujus carminis;que cognito in ilectionibus variautibus dijudicandis ducemur ad veram cli-

4

-26-gendam, in constituenda versus sententia summopere adjuvabimur; querursus neglecto pedemxproferre non possumus, quinttimendulm ait, nein vitium ruamus. Nain viri linguae Arabicae doetissimi in scribendisversibus eorumque sententiis explicandis interdum hallucinati sunt, quiaad metrum negligentius respexerint. Sic cl. de Sacy scribit v. 22 car-minis Dschanfari in Chrest. Arab. t. I. p. 514 ita:

).. -2 9 a à». .9, ("0Ldgfiliæu’ojiiyfig’ümi,quae t. III. p. 4. vertit hoc modo:

nie dévore la poussière de la terre sèche et sans aneune humidité,de pour que la faim ne s’imagine avoir quelque avantage sur moi , et nese Vente de m’avoir vaincu.« Hac ratione neque scripsisset, neque vertîsset,

si ad matrum voluisset attendere. Nam si etiam cod. 1455. loco fi non pras-buisset Lai(amraon), si etiam schol. ad h. v. non suasisset, ut legatur gai(quodipse de Sacy annotat in Chrest. At. t. III. p. 21, 22.): tamen metro adjuluscolligere poluerat, fi esse mendam, veramque lectionem gai. Metrumenim idem est, quod in hoc carmine Moteuabbii, et infra describitur,Tum autem versus sententia haec est: Deglutivi pulverem terme, ne(luis vir excellens sibi videatur me vicisse praestantia. Haec autem dictasint salva gloria et auctoritate’, que vir ille illustris jure fruitur; oui egoquidquam detrectare nec Volo, nec possum. Tantum exemple probarevolui, quanta diligentia metro conveniat, ne in vitia incidamus. Nuncad rem revertar.

Metrum in hoc carmine est illius generis, quod Arabes dicunt œfil(longum). Constat versus duobus hemistichiis, quorum utrumque e bac-chio et epilrito primo bis positis. Quare forma hujus versus, si Arabummore loquimur, haec est:

a, (I, c,, sa a, z. o: n; a: r. a! ’Î a! Î. on)

Î. e, U - -- V - - - V -- - V - - -

.. 27 .-Horum ivero pedum loco in prima et tertia sede amphibrachys locum

habere potest, in quarta sede fers semper dijambus invenitur, hac mode

est» à.» 814:5; 3,3.

ne. v-v]v-,--lv-vl’V-v-Habent Arabes fera nullum carmen, quad prester metrnm non gau-

deat éperonniez; versuum, quam dicunt. Plerumque umbo hemi-stichia primi versus eundem habent exitum, quorum’dein consentit exitussecundi versuum hemistichii per totnm carmen. Haec vero diamanteras;est vel monosyllabiea, val disyllabica , vel trisyllabica. In hoc carmineest trisyllabica , Ü: Î, quam habet utrumque primi versus hemistichium,dein per totum poema alterum tantum versuum hemistichium, non pri-mum. Recto observatae sunt metri regulae in hoc carmine Motenabbii;quare et in hac re veteres postas modo laudando secutus est. Alioquinpoetae recentiaris aevi non rare ausi surit diversis licentiae generibus uti.Ipse noster ,Motenabbi in poemate, quad nuper cl. Freytagius adjeeitedîtioni carminis Caabi ben-Zoheir, se hujus peccati reum fecit divi-dendis vaeibus inter ambo versus hemistichia, ita ut vocis cujusdam ini-tium finem .faeeret fauterioris hemistichii et vocis finis initium sit poste-rioris hemistichii. Quae res apud veteres postas et in his Motenabbiiversibus omnina non reperitur.

Ad v. l. Dolet poela, quad discesserit Hosainus nec morari po-tuerît, atque ipse ab arnica sua sejunctus sit. Quod patet ex hoc v. etseqq. Qualis autem hie discessus fuerit, utrum cum exercitu abierit,qui castra sua mutarit; au cum familia sua, an solus profectus sit, inincerto relinquitur, quia de Hosaino, de vitae ejas conditionibus. et decarminis occasione nihil amplius, quam quae supra dicta sunt, novimus.Ceterum hic versus fera istiusmodi est argumenti, qualis verba auctorumMoallakarum , quibus deplorant suarum amatarum discessum. Cf. An-tarae Moall. v. 1, 2, Zoheiri v. 11-6, Lebidi v. 1-.10, Taraphaev. 1 , Amru’lKeisi v. I, a; qui omnes tanquam poetae scenitae fingunt se

-23-persequi suas amasias, et quum ad locum. parvenerint, quo amatam in-venire putarent, non Vera invenerint, quia amasiae familia tentorilmovit, deplorant in domus vestigiis .discessum illius.

De. usu pronominis J9 agit scholiastes ad h. v., etiam cl. de Sacyin Gramm. Ar. ti II.p. .444, ’praecipue 919 et 920, ubi vimlhujusdicendi generis explicat. Primum quidem animas attentas facit ad vocem0,9; dein vicem obtinvet vocis 0,19, est (secundum scholiasten) on:0.44.3, ita ut sensus sit: 0,9 (fait, que discessus tanquam diversesab aliis fieri solitis natatur. Mentem hujusi formulae ireddere conatussum verlendo: discessus talis est, quo simul curam gessimus, ’ut se-quenteimivocem (53è exprimeremns. Nam haec etiam maxime pendet ab

v ,9. Quanquam ergo discessus talis est illas formulae non omnino respon-deat, tamen ad illa, quae sequuntur, respecta habita, non vituperan-

dum erit. I ’ k Ivia, quad alioquin donec et quad significat, h. l. per ita ut reddidebet, uti à: in loco illo a commentatoribus valde exercilalo Hoseae c. I.v. 5, de que cl. Rosenmiillerus (Scholia in prophett. min. t. l. p. 54 sq..)acta enumcrat varias interpretandi rationes. Mihi sententia totius lutinslavi haec esse videtur: Non amplius miserebor damas Israelis, ita utcondoncm eis, cf., quad me); atlinet Jes. 2, 9. I Mas. 18, 24. 26; quad saatlinetl Mas. 25, 55. Sane non video, quomodo viri ducti in hoc loco intain varias parles patuerint sbire. ’Eandem significationem cl. Gesenius(Comment. in Jesaiam c. 47, v. 7.) particulae Hg) vindicat, colleta Arabica6b. - (sa?) plur. a Lëgjà. Hujus vocis signifieatio, quae a Lexicis inmedium mon proferlur, a scholii auctore e1tplicatur et a sententia postulatur,

est (lurba Galius quidem habet, non vero memorat ejuspluralem delà; Singularem et pluralem-Firuzabadus profert in Kamuso,sed nullam significationem huic loco idoneam babel. Inter significationesautem verbi Golius imam alteramque enumerat, unde ille vocis (5.31.5commode potest derivari. La? est lacerare e. g. vestem, tum de ventadicitur; qûjàrregionem pro: perflat illam; dein etiam de hominibus:

-29.-terram i. e. sulcant , et pestremo transeunt, permeaut terram. Eadem resest in voce 9L? v. 8. Posteriorem hune significationem teneamus, quiaex.illa descendit nostrae vocis vis, et valet (39.1.5: qui permeat regiones,profieiscitur, peregrinatur. Quare non proprio turbes (uti in sahel.legimus), sed proficiseentes, peregrinantes significat , quad huic loco om-.-nino convenit: non eunetantur proficiscentcs. -- Alterum hujus versushemisticliium eaudem continet sententiam , quam primum , sed majori cumvi et eleganti imagine. Alloquitur enim suum animum dicitque, se ab illoseparari, quum semper Hosaino adhaereat, quacum proficiscente etiamille abeat. Amat poeta de se ipso loqui in secunda persona vel sermonemconvertere ad suum animum e. g. v. 1 -- 11 carminis in laudem Kafuri,quad promulgavit cl. Freytagius in Nott. ad Histor. Halebi p. 141 5 et v. 1:carminis, quad edidit Reiskius in Animadvv. ad Abulfedae Tabul. Syrop. 209. Valde est autem usitatumtetiam apud acteras Arabum scriptores,quod cnpidinem vel animum suum ibi esse dicant, ubi res amata, quaeille secum ducat e’ g. v. 1. carminis pulcherrimi Dschafari ’lHarithi in ex-

, cerptis ex Hamasa , Erpenii Grammaticae a cl. Schultensio adjectis p. 340:

MMle 95;" 3.589nAfl’eclus meus cum cdtervn Jemanensi ascendit jugalis, quum corpus Meccae

ait vinctumm. :Eodem mode Hariri in fine Consess. secundi p. 25 lin. 8 ed. de Saey

de vire illo venerabili sapientique, qui in hoc capite in medium produci-tur, postquam omnium animas sua prudentia et elequentia sibi conciliasset,me"! ne kami Les-Mg W340 rabbin U245 i. e. dein surrexit deserenssuum locum et tanquam socios secum duceus animas eorum (qui adorant).Cf. tandem v. 1. carminisICaabi ben Zoheir, ed. Lette 1748; nuperrimeemendatum cl. Freytagius. Romanorum poetae banc sententiam peulealiter. exprimant, ita quidem, ut se dimidiam partem animas cujusvisappellent. Horst. Carm. Il. 17. In scholie voces coi suif J3 et si" 3dît il sunt formulae, quae in Arabum nummis scriptae reperiuntur. V.Abulfedae ,Annal. t. II. p. 558 et Reiskii adnott. p. 745 sq. Nuper (in

g--- se --ephenieride, quae prodiit Lipsiae a. 1822 , menses Maji, i num. 150) vircel. Frâhnius descripsit plures, quos acceperat Arabum nummos, interquos num. f. natat. quendem argenteum Firimi a. 555 H. incusum,qui in anteriori parte haee hebet en N Ali ï; sub nom. g. aliumnummum argenteum Semarcandae a. 358 incusum, qui in posteriori partehaee preebet: in: a»! aJJi i. e. Deus, unus est Deus. ’Haee ultima verbeeademlesse videntur cum nastris: axa-i 245i J9 et quem maxime accommo-data ad sensum harum melius definiendum hoc mode: (Deus) est, Deusunus est; val: Deus est Deus unus. Sic in nastro versu ab Jeest: discessus est. discessus (talis), ut etc. Verbe, quae secundo loco eCoreno afi’eruntur sunt e Sur. 22 v. 45 ed. Hinkelm. In versu illo, quiin sahel. citatur et incipit his verbis Mi L59 codex male hebuisse vide-tur Lad.» (hemmalatha) ,’ quad a sensu et metro alienum est. Sine dubiolegendum L43.» (hammalteha), que posito redit sana sententia simulque

metrum. p Vv. 2. Dum pesta describît amati Hosaini discessum, dicit, constiti-mus, ut. priusquam abiret ei valediceremus , etsi tristissima esset haeevaledictio. Describit dein in versa sequeuti, quem tristis fuerit abitus etmutue veledietîo. Audire nasiputamus veterum quendem poetarum, auctorem

cujusdam.Moallakac, qui socios suas ad consistendum invitet vel se con-stitisse narret in domus ruderibus, quam quendem ameta incoleret. Namilli hac accasiane eadem utuntur sententia, eadem etiam voce Je” cf.Lebidi Moall. v. la, Zoheiri v. 4. Amrui v. 9, Terapbee v. 2, Antaraev. 5, Amru’lkeisi v. 1, quos Motenabbi secutus esse videtur. -- un,absolute posait pacte, sed ex omnibus apparat, rectum esse, quad scho-liastes supplet: ad valedicendum. édi al) lad, proprio est: ex que eugeturtristitia illud est nostrum consistera duo agraina amoris. Quod Latinaelinguae cenvenientius reddidi , ita tamen ut versio satis etiam verbis Ara-bicis respandeat. Ut; ai) accusativum postulat ab ut in lingue Hebr. verbe,quae plenitudinem vol defectionem notant. v. Gesenii Lehrgebâude derhebr. Spreche p. 807 sq. 5,9 Nil dicam de hac constructions,

- 31--,quem Arabes .51» vacant (cf. de Secyi Gramm. Ar. t. II. ç. 112 sq.), sedde sensu horum verbarum pausa addam. Haec duo verbe proprio sig-nificant agmina duo amoris i. e. agmina duo amore quasi in unum con-juncta, et. quae ambre unum ergs alterum impleta sont. Vocibus5,9 suffixum primas persanes pluralis in voce Défi, magis describitur,ostenditur, quaenam sit herum personerum conditio. Ingeniosa est expo»sitio significationis voeum (5,43... et and, quae in scholie reperitur , etmutuem emicitiem commode ostendit, licet unum idemque hac dune vocessignificent. Nain si est amans, quem ematus omet, ergo amansest ametus; et si est amatus, qui omet amantem, ergo ematus estamans. .In lais vocibus nil amplius queerendum esse pute, quam hoc: etnos sumus duo agmina, quorum unum cum altere mutuo amore conjunc-tum est. V01: cum nunnetiane legenda non est. Grammaticepos-tulat ’ quidem nunnetionem, sed ÔlLOLôMŒO’Lç in hoc carmine constans est

Ü , , cui Grammetica codera debet. Verbe Corani, quae in scholieicitantur, inveniuntur Sur. 11 , v. 102.

v. 5. Loco Le; etiam legi potest L956; refert enim Ibn Dschinni,Matenabbium scripsisse bJS, quad pluralis sit a Forma plur. veradans a singul. a grammaticis ignoretur, nisi haee scholiestae verbe e0-dem mode intelligenda sunt, uti en, quae ad voeem 5L4.) dicit infra, conf.de Sacy Gram. Arab. t. I. p. 215. adn. (a). Sed nomen unitatisquad signifient ulcus, cicatrix, non tam eccommodatum mihi videtur huieloco, quam i. e. vulneratus secundum Kamusum, ulceratus se-cundum Golium. - je.) scholiastes pluralem e 5L9 esse ait; pluralisroi 251.9 autem secundum regules esset Jde (v. de Sacyi Gramm. Ar. t. I.p. 267). Sed animadvertendum est, ab Arabibus etiam nominal generica(nqui indique une espèce entièreu de Sacy Gr. Ar. t. I. 578.) gy? (plu-relie) dici, si comparantur cum nominibus unitatis, quae en illis formeur,tur. Scholiestae mens ergo haee fuit: je) est nomen genericum, collecti-vum, cujus nomen unitatis est 5H4; uti est nomen unitetis a col:-lectivo nom (sic intelligenda sont, quae infra in schel. ad v. 12. de

m

halât» dicuntur), tub ab (La (v. de Sacy Gin Àr. l. 0.). Vox veto55H.) neque in Golii Lexico neque in Kemuso invenitur, sed tantum ,Læ,

quae secundumKamusum estààê (yogi, ourdiEndem aller! Golius. 5L5; autem in scholie explicatur flos- flavus. Quo-modo haee significatio cum verbi Je i. e. 5.»:le 519 sa,» .341: et vocisde.) significatione .cohaereet, patet. Quae in scholie protiste hujus verbisignificatio floris flavi eptissima est huic versui; opposite enim est vociquae Harem rubrum indicat; sed de hoc verbe amplius videbimus.

Verbi significatio proprio est fidit, onde est fissura sedetiam id esse videtur, quad findit, igitur secundum Rem-usant t) juin avis, hquia findit aerem, 2) &in J.ti.’n.’i,imber, quia ab hoc finduntur aubes; porto

Kayl, wifi dur-i vièle. En (merbus, qui efficit dimidiam capitis et -vuituspertem); dein est nomen Aviso Nohmani. Dicit autem Kamusî Lexiciauctor: 6,43! Las; u’axjfiew âge 0951!. Ergo ab ruboremtfulgori similem nomen accepit Co’guomen 0mm autem ci inde indirtum est, quad Nohmanus ben-Mondsir’primus fuisse traditur, qui hune ilo-

rem tuitus si t. Posta igitur, geais jam tristitia ab iter amici flave coloretinctis, quum antea rubrae fuissent similes floris-Anememe coiori, colorerafloris baiser dîcti tribuit. Metrum illorum vnersuum, qui in scholie leguntur,

est lrochaea -jambicnm; ab Arabibus dicitur (lave). Continet epitritostertios inter secundes, hoc mode

(sans sises sans

Le. ..Horum vero pedum loco interdum aliis utuntur Arabes, dummodorhythmus hujus melri servetur, qui polissimum consistit in syllabe illebrevi. Possunt ergo in seconda sede uti dijambo, in aIiis sedibus jouira

a minori ita ut hune habeamus fermera: l

-33-secundum quam tex-tins scholii versus formatas est. Metro versuum’exPoosite vitium in punctiS secundi versus (J (1mn toschniho), quad-in co-odice exsüüsse videtur, facile animadverteinus et emendabimus in A (lemtoschinho). Saepius fit, ut scribae tam ob ignorantiam quam ob negligeutiamvocales male scribant incodicibus, quae vero hoc loco, si tantummodo sensumgrammaticamque consulls, etiam possint corrigî. Neque versus tartina, qui incipit

[J curait vitio , quum in cod. legeretur ,3 , pro quo substituiV. 4. Dicessus amici poetae in memoriam revocat omnium. rerum

humanarum vicissitudineru, quam in hoc et versa sequenti deplorat. L3 L);hac cenditione; en, quae statim exponitur. - a»! recta in scholieexplicatur per a]. 35;, i5.» 5&3 cod. praestantissimus Paris. 1428habet la), EL.:L?î (idschtimaan vaforknton). Inulegendo (forkatou) proà? (firkaton) omnino illi assentio, quia hoc, quad secundum Kamusum

signifient ou: Un ,53 à) 6M ï w: W3, h. l.omnîno non quadrat. K5; (forkaton) veto idem est, quod discessus,separatio. tu?! autem quad attinet, pràefero tué-î in nomiuatîvo.Potest quidem locum habere hic accusativus, non accusativus bali, quemdicunt Arabes (v. de Sacy Gr. Ar. t. IL, 758 sq.), sed ille accusant,quem cl. de Sacy Gramm. Ar. t. Il. 5, 117 dicit ncirconstance de ma-nière relative à l’action.« Ast nominatiyi, qui sequuntur, credere mefaciunt, etiam nominativum in eadem constructione praecessisse; et sihubî legeretur, etiam in accusativo sequi deberet, quad tamen incod. 1428 accus est.

V. 5. Cod. de Sacyanus male Quin alium codicem consumie-sem, reposai W» quod ex oppositis verbis 05-3 en Le, colligendum eratîPro cum Fatha in à, uti cod. de Sacyanus habet, cod. 1428 Paris.recte (551,41! (cum Damna). quad aingularis est illius vocis cum Fatha.Eadem res est cum et Ôjayù v. 9, gy?» et eau». v. 14, üfiîÀc et1550-: v. 14 carminis Caabi ben Zohair in laudem Muhammedis. cf. deSncyi Gr’. Ar. t. I. p. 275 et schol. "ad h. v. Metrum versus qui in scholie.edducitur, idem est, quad in carmine Motenabbii.

5

-34-V. 6. VObscurum est , quae ait sententia hujus versus et qnomodo

cum ceteris cohaereat; sed non dubium est, quin, ut mas poetarum Ara-bicorum fort, transeat ad equorum et camelorum sacrum, quibuscum iterfécit, descriptionem, qua lundi Hosaini viam aperit. Hoc in more vete-.rum Arabum est, ut a cameli vol equi lande trahseant ad laudem prin-cipum. Ita Caabus ben-Sobair in carmine sue pulcherrimo initium facita. puella. amata, tum transit ad cameli descriptionem, qua ad laudemMuhammedis ducitur conf. v. 1, 15, 51, 58 etc. More poctico, utlaudem cameli praedicet, jubet socium quendem ipse deserta, quaein camelis suis peragraveritr, interrogare, quaenam fuerit camelorumsuarum celeritas. Eodem modo Lebidus in versa decimo Moallakaoquam pulcherrime dixit: nÇonstiti (apud loca deserta), ut en. interro-garem; sed. quid est, quod en interrogem, nam semper sunt surda,et nunquam eorum sermo clams est.« Sic etiam poeta noster in primocarmine, quo laudat Seifeddaulam propter depuisionem Benu-Kelabin de Sacyi Chrest. Ar. t. I. p.559, v. 7 ex deserlis Seifeddaulamquaesîvîsse ’dicit, ubi sint Benu Kelab neque adeo, donec eos redderent,

v

bis verbis: V91,41 ,9, Leu, «ses 2951433 Hà: am,yilnterrogasti de illis A deserta, donec tibi responderet pars illorum,

ipsi vero (Kelabitae) erant responsum.« Duo autem sunt in versu nostrocomparandi modi, primo dicit, camelos sucs. calerions esse, quamgeriios, deinde struthiocamelos mares cursu antecedere. agi artius cum(in in utroque hemistichio conjunxi et pro: ubi sint a nabis, ab illis dixi:quantum absint a nobis, ab illis.

E scholie ad vocem L5)? apparat, etiam singularem formae haberepluralem formae été (faaii), quam de Sacy in Gramm. At. t. I. p. 269sq. XXII formae la tribuit, quae ceterum duplicem pluralem cum vocaliFatha et Kesre in tertia syllabe habet, ut’ex exemplo in scholiis adducto6,3) clarum est. Forma autem proprio (cum Teschdid litera Je),eimillima est formae in nominibus tartine a ut , quae est causa,

-35--ou: pluralis in utroque idem est. Haec igitur Grammaticae de Sacyainaeaddenda habes. De v. Bocharti Hieroz. pars Il. lib. Il. c. XIV. p. 228cd. Clodius. Veteres et novi scriptores unanimi consensu tradunt, stru-thiones bmnium animalium esse celerrimos v. Bochart. l. c. c. XVI p. 245et c. XVII. p. 262, quare camelis e tribu Mahra magna tribuitur leus ob .celeritatem, quum imo struthiones anlevertere dicantur.

V. 7. In hoc versa jam propius accedit poeta ad laudem .Hosaini,et in eo profert quaedam ad laudem amati spectantia. Dicit in hoc versafaciem ejas tamipulcram et comem esse, ut in itinere noctibus obscurissaepius viam ipsis collustraverit ipsosque duxerit. Noctes obscurae Orien-talibus terribiliores sont, quo clarior et Iaetior dies, quo vividior eorumimaginandi vis. Quo factum est, ut itinera nocturna. tantopere require-rentur ad consequendam gloriam, quam meridiana in solis caloribus v.Reiskii Observatt. ad Taraphae Moall. v. 42 sq. Frequenter vero poetae,si iter nociurnum describunt, laudant vel hominis faciem vel gazellam ,quae luccm in hac nocte praebuisset, uti Amm’lKeis in Moall. v. 58 (cd.Hengstenberg) ,Lebid. v. 45, qua figura herum hominum summa paieri-tudo faciei, magna benignitas hilaritasque indicatur; cf. Taraphae Moall.v; 47 , 48; carminis Motenabbii in de Sacyi Chrest. Ar. t. I. p. 354 v. 18et ibidem p. 545 v. 25; Proben der Arab. Dichtkunst aus Motonabbi, ed.Reiskius p. 19, v. 5, p. 46; tandem v. 22 carminis Ibn-Faredhi in de SacyiChrest. At. t. I. p. 574 et Consess. Haririi p. 22 lin. 5, ad quae in scholiohaee leguntur: and! M J3, 5:5, L3 L58 9,53 Un???) M, geni-tivus propter vav, quod dicilur sa), (vav robba), frequens est in Ara-bum carminibus v. de Sacyi Gr. Ar. t. I. 842. Interdum loco 3. usurpatursi cum codem genitivo e. g. in Amru’lKeisi Moall. v. 14. cf. de Sacy Gr.At. t. I. p. 595 sq. not. b. et Ibn Nahasi schol. ad v. 14 Amru’lKeisi , ed.Lettius. Lex» reperitur etiam in secundo Consessu Haririi p. 26 lin. g(ad. de Sacyi), ubi de Sarudschijo, qui in hoc capite agit, dicitur:11:5 J453 OMS, (et jam lunâ illustris fuit nox ejus obscura- i. e. ejasoapilli antea nigri jam albi facli erant) et in schoiio additur: æpwî Mi

v3ô;--.acta» a?! Lest-l1 la! on W me 5,59.» M, 590-3, sa" amadis: Mmle üLfI-ïfia’ï’ae 052 axa-M vous MW dus" Will-5eCod. de Sacyanus: Ub’, quocum codex optimus 1428 consentire videtur,Alias quidam codex habet BU; sed quam utraque lectio tam ob metruniquam ob sensum ferri possit, priorem praetulimus.

hletrum illius versus, qui primo loco lprofertur in acholio, idem estatque in hoc Motenabbii carmine; illius vero, qui secundo loco citatur, di-citur 0A0 (perfectum). Versus hujus metri surit eut senarii aut quater-narii, et constant e dochimiis secundis, quorum loco verum etiam epitri-tus. lerlius reperitur. Hi versus sont quaternarii , unus vero hypercataælecticus3 quare banc praebent formam:

à. Il f’ .°..°’Le. U.V--v-luu-u-n--V-l--L-l.-V. 8. Laudat adhuc spleudorem faciei et camelos. Illum tantum.

esse ait, ut sine eo aux ingruere non desitura sit, sed semper obscu-.rior fiat ; camelos vero tam praestare omnibus aliis jumentis, ut tantum-modo cum bis par banc noctem proficisci possint. - cod. 1428et schol. ad h. v. cum Damma in Dscbim, varia lectio levioris moqmenti. Nam utrumque cum Kesre et cum Damma in eademsignificatione reperitur. Haec sunt verbe Firuzabadi in,Kamuso: è ièl

pas, Ml Un . Ergo et est pars noctis. Secundum etymo-logiam vero: inclinatio, adventus noctis, MES-J’ai dual uti in schol. legi-mus; quae significatio in’ Kamuso voci tribuitur: nihil Ml 5,445.Nam tu? idem est quod’ du; v. Kamusum, schol. ad h. v. et schol. ad55L? in Consess. I. Harîrii p. 14 ad. de Sacy: œUl . - Quae siLettio nota fuissent, v. 45. carminis Caabi ben Zoheir non alaVertisset, in quod vitium etiam Berg, olim professor Academiae Duisbur-gensis, cujus versionem hujus carminis manu scriptam possideo, incidit.Vertit enim: Non desii deseria pertransire indutus lorica, ala tenebra-rum et demisso noctis vestimento. Recto cl. Freytagius banc vocem red-didit in ed. hujus carminis. Bonuae 1822. Habes rationes, cur.recte

437 --.in verterit. Cf. pulcram noctis descriptionem in Amru ’lKeisi Moall.v. 42 sqq. - Hemistichium alterum accuratius sic exprimas: L44? ï,089*514 Doigt il) Ohé-li. Quod sententiam attinet cf. v. 15, 14 carminisCaabi ben Zoheir in. laudem Muham. ed. Freytag.. --- distal plur. abL534 (ainokon) (v. de Sacyi Gr. Ar. t. I. p. 273.), quod lileris trans-positis esse videtur pro (anjokon), a quo pluralis distal formatur;vox pluralis est vocis La; , quae est pluralis vocis 3.31.3. Habes ra-rum exemplum, in quo pluralis a plurali tanquam a singulari et hicpluralis rursus a pluralitanquam a singulari et hic pluralis a vero singulariderivatus est. Est igitur, ut utar modo loquendi apud grammaticos Arabumusitato, a? ce; 5?. De pluralibus 8? appellatis conferas de SacyumGr. Ar. t. I. p. 275, qui scripsit: uces sortes de pluriels ne peuvents’employer que depuis neuf et audessus et quand le nombre est indeterminé...

V. 9. Continue celeriter processerunt cameli, ita ut pacte somnofrai haud posset videoquc viribus destitutus uti ebrius vacillaret in camelo.j- Ô)Lsà 0,3 commode vîribus destitutus comparatur cum veste trita,uti etiam nos vel senectute vel morbis confectum hominem dicinfus ab-genutzt, aujgerieben. Apud Arabes vero haee comparatio magie adhuclocum habere potest, quia, saltem secundum quosdam commentatores,cor et corpus hominis (licunt 9,3 sine ullo additanfento , cf. Amru l’KeisiMoall. v. 19, Susenii schol. et Hengstenbergi observatt. ad h. vers., quiest 20m"! in cd. Lettii, ubi cf. schol. Ibn-Nahasi et Lettii observatt.,tandem Antarae Moall. v. 4g, schol. Susenii et Willmeti observatt. Loco(5)44: alius codex habet (5)4. cum Fatha literas Schin; et in codice deSacyano haee duplex lectio tanquam admittenda notata est. Quum voci«,93 sensus collectivus tribui posait, etiam cum plurali conjungiposse videtur. V. quae supra v. 5. ad vocem diximus.

V. 10. Hommes celebrant laudem Hosaini in itinere. Fertur sci-licet , camelos, quum longo itinere defatigati viribusque destituti am-plius procedere non possunt, musica cantuquex permotos rursus viribusinstrui et viam aggredi. Hi vero cameli, quam in itinere Hosaini laudem

-38-decanteri eudiant, non modo viam carpunt, sed, acsi intelligent atquesuccinere velint , hilares lascivique fiant. Nam demissio capitis signum estfatigationis; erectio vero capitis signum roboris, imo lasciviae. V. Ta-raphae Moall. v. 56. et Reiskii nott. ad h. v.- Firuzabadi in Kem.haee sunt verbe: 21.53.59 Mol, ,4; ,l a; &fil, Lest... œSl ses,quod maxime nostrae explicationi favet, quum simul modulari, psallerecarmen significet, v. cap. III. Haririi p. 51 lin. 8., ad. de Sacy.--Cod.1428: discal (ishaka); cod. de Sacyanus male: distal (ishaki) (cf.de Sacy Gin, Ar. t. I. 728. 10.), recto vero: tissai cum fatha perpen-diculeri ad indicaudam syllebam longam , hic necessariam. -- Loco Leglàô a

cod. 1428. male: Le)» sed interdum hac duae literae permutantur.Susenius ad v. 55. Antarae Moall. codem modo, quo noster scholiastes,banc vocem explicat: 063i au” Le, accuratius Firuzab. in Kam. J’EN;Un; 91mm nous ou: .11 W10.» 0.. L. ornés carmecod. 1428 recte: ÔJLMÜl (cum Kesre sub Resch); maleicod. de Sacyanus(5)43! (cum Fetha literas Resch), que lectione perit ôpOLÔMŒO’LÇ ver-

suum. In explicanda hac voce convem’unt nostri scholii auctor et Firuza-badas in Kam.

V. 11. Quod Homerus aliique poetae (v. Iliad. 0, v. 199, 445. Ovid.Metamorph. I.) tantum de Diis laudant, Motenabbi suo Hosaino ad-iscribit, nempe ab illo horrere terram, commoveri montes, si vadit superillam. Que re dignitatem ejas summopere cxtollit. - conjugatiolm hujus verbi ;quadriliteri non in usu est. au? vero secundumFiruzab. est; au) 6l amants attisât et in omnibus omnino significationibusconvenit cum Hebr. 132W et WDD (cf. Hiob. 4, 15), Graêco (pplooew, Lat. hor-

rere. -- Pro al. vous, pro al. (556F), , quibus Iectionibus varientibusnon varietur versus sententia. Sequor autem codd. de Sacyanum et 1428,quia nescio, quae ait auctoritas alleri codici de Sacyano tribuenda. --In schol. cod. de Sacyan.: restitui .

V. 12, Juvenis est fortis , robustus. sed et liberalis, beneficus.desiderantur ejas dona; timetur poena. Valet de eo, quod Corne]. Ne-

pas de Alcibiade dixité Non solum spam de eo habebant maximum , sed .etiam timorem, quod et obesse plurimum et prodesse poteret. Paiera etin Arabum carminibus frequenti imagine exprimit banc sententiam poeta.Comparat enim cum cum aube, cujus fulguriquidem timetur, sed pluviaquam maxime exspectatur. Eadem imagine usas est Motenabbi in car-mine v. 9, quod attulit in Nott. rad Historiam Halebi p. 115 cl. Freytag.,modo paululum diverso in v. 28 carminis, quod in eodem libro legimusp. 141 sq. Amant Arabes omue bonum, quod quia tribuit , dicere plu-viam et illam, qui donat, cum aube comparare. Sic Makem. Il. Ha-ririi p. 20-, l. 5., ed. de Secy.-: Mali, dudit sinuai, (quaesivi ab illis im-brem et rorem i. e. .doctrinam cujuscunque generis); idem dicit. p 22,1c 4: L398 ski-SU, (et vite ejas mihi fait pluvia i. e. beneficium.) In ex-cerptis ex Hamasa p. 471 Expenii Grammaticae adjectis Samuel IbnAdia Judaeus v. 1, 6 ait: (poll sa: oses, ad quae Taurizius: susdite»?!w mm tu 05° et 43W olJJ-âï’d Ml l4 4M: Math-il[and tôt UuLLll 0U si SWl si» pas: . - p. 425 Taabbata Scher-ran v. 10:

0’ sa. B a) 9°.

pluvia nabis coop riens, quam dona funderet. -- Idcirco potait etiamWillmet. v. 4o ntarae Moall. .506 (pluvia) vertere: libcralitas. -Amru ’lKeisi Moall. v. 46 , in quo atres aquarios populorum se tu-lisse ait. Cf. Susenii schol. ad h. v. in ed. Hengstenbergi. Deniquesermon Abu ’lKebir in laudem cujusdam juvenis praecipue v. 10, in excerpt.ex Hamasa Erpenii Grammaticae adjectis p. 576 sq. 0,34 cod. 1428: 0334(aldschuni). Ille est singularis, et qui hoc modo legit ,’ 9L9" , 8d quodrefertur, tanquam singularem considcret, necesse est. Sed sel-SU" Potin!est colloctivum nominis unitatis 398w, uti banc vocem quoque Ibn Dschinni(v. schol.) et ille, qui a)? cum Damma legit, considerat. Hoc enimestjpluralis a clebs», femin. ab Ml (de Sacy Gr. Ar. t. I. 677), cul"!formae adjectiva iisignifient attribut de couleursu (de Sacy Gr. AI. t. I,

p. 255). Pacte vert) certe 9L5». collectivum esse volait; utitur enimsemper genere feminino in verbis , quae ad gals» redeant. Quod desingulari et masculino 9L3»: usurpari non potest. Quare lectio oud. 1428. 0).?»

cum Damma praeferende, quad non modo est niger, uti in scholie dicitur, sedvarias significet colores teste Firuzabado in Kam.: Un si)» èl cajuns «sans 0,340’133, 021535 J935 d’amie . Huic loco autem aubes nigra accommodatior

est; dein etiam aubes albe pleramque dicitur 55,4 v. Consess. Haririi p. 20,-l. .2, et schol. ad h. v. , ed. de Sacy. - Mirum in modum variant in hoc versasecundum cod. de Sacyanum genera et numeri, quad quidem in linguisarientalibus non tain rarum est (e. g. Hos. 10, 5 m5331, ad quad refe-rantur 117p et mp3; 14, 1: wifis www-I Genes. 49, 6: 111:3 cum mm al.).Attamen nusquam, neque in-his lacis, varietur genus, quia specialis sit causa

a (v. Rosenmiilleri Schol. ad h. 1.), quia secundum certes fiat regelas (v.Gesenii Lelirgeb. d. hebr. Sprache 185 sq.). Quodammodo in ordiuemrediguntur acod. 1428; habet enim loco ergoiutrumque mas-culinum Gratin, quae ad referenda saut. Possit cuidam inmentem venire, duo haee mescaline singularia , sicum codice de Sacyanoplagal. 0).? legatur, redire ad sing. v1.34»; praesertim quam etiam anustantum juvenîs sil, qui videtur melius cum aube. quam cum nubibuscompareri. Sed impediuntnos, quominus banc sententiam amplexemur’quantumcunquel nabis arrideat, feminini generis voces, quae sequuntur’etad gifla» referuntur. --- fait bât sic schol. ad Consess. Il. Haririi p. 22,lin. 4, ed’ de Sacy. - 1.52:st plur. a 35:1» . Non primaria hujus vocis sig-nificatio est, quam Firuzabadus et Galius tanquam primera inducunt: mors,tormentum, snpplicium, quibus secundariam adjungunt: fulmien cum vehe-v’

inenti tonitru deorsum ruons. Sed haee, quam secundo loco ponant, estprime Vocis vis a bien: i. e. coelum fulminetetigit. Ergo primum signifienttLW-Sl ont ,U; dein vero eEectum fulminis vel ignis, ergo D’ail et.

enlaidi 315w, 9D.:V. l5. Continuetur com purotin cum nubibus et ostenditur pracstanti’a ejas

prae nubibus. - Vocabuli prima syllabe plerumque brevis est; non

l

si:

r- 41 --raro autem producitur, ac si esset 053, le. g. v. 28. 29 carra. Matenabbii inde Sacyi Chrest. Ar. p. 545. al. Eadem modo prima syllabe vocis lÀQ cor--ripitar et producitur. Scribitur interdum etiam L319, uti v. 1. carm. Mo-tenabbii, quad suscepit cl. Freytag. in adnott. ad historiam Halebi p. 151.cf. p. 152. in fine. Est genus quoddam seturationis, glacial uti dicunt Arabes.IV.de’Sacy Gr. Ar. t. H. 691, et Susenii schol. ad Antarae Moall. v. 55.Syllaba lange apparet etiam in Hebr. voce, Arabicae respondente, 135, quadinterdum quoqae candem habet significationem: sed, attamen e. g. Hos. 2,V16,- quam alias ergo, itague significet. 964?, (vatakdzibo). Secutus sumcad. 1428. Cad. de Sacyauus male: (takdzabo).

v. 14. Longe lateque dispersa fait Hosaiui gloria, sed noluit se aestimariposthabito Dei amare.’ Quare mandum dereliquit, ut ejas oblivisceretur.’

* Ast frustra. ’Ostendit ergo pacte in hoc versa auctoritatem ejas inter ho-mines; sed etiam abstinentiam a nimia glorias cupidine, tcf. v. 55 carminisMotenabbii in laudem Kafuri, quad ed. cl. Freytag in nott. ad liist. Halebip. 141. Omnino diverse est res in prioribus Arabum carminibus, Moallakiset Hemas’a, ubi Muhammedis religio nondurq Arabiam atque totum fera

terrarum orbem pervaserat et hominum cogitandi modum mutaverat.In bis enim poetae multum abstint, ut quendem laudem, quad ab illomandas atque venu gloria contemnatur; sed potins hortantur ad haee aco.quenda et ipsi ce quaerunt ubique et appetunt; non Deo, sed sibi dentglariamu Uti vero religio christiane ile et moslemitica banc cupidinemexpulit et hominum cogitetiones ad sublimiara direxit, ut haee caperentatque amurent, mandana vero coutemnerent. [me Muhammedis religi’oab hac re nomen Islam accepit. Hinc etiam inter Christianos et Muhamme-danos reverentia ille, quam erga cos fovœnt, qui exuerunt omnem cupidi-nem reram mandanarum et toti sese dederunl amori rerum caelestium. Cf.Consess. I. Haririi cd. de Sacy, praecipue p. 16. lin. 8, ubi talis vir vous-rendus adhortatur alios ad exuendam nimiam herum rerum cupidinem et lomnium sibi conciliat animas. -- ’ pute: Ml ibat,). -- LebLifi. cod.de Sacyan. male z. Laque cum Demma litorne Mira v. adnott. ’ad v. 5.,

6

-42..V. 15. Laudatnr abhinc usque ad v. 21 fortitude atque megnus Hosaini

enimus, quorum laus etiam in Moallakis magnum carminis partent cam-plectitur, Taraphae Moall. v. 57. 82, Amrui fera totum carmen, An-terae Moall. v. 41 sq. Dicit: nutrit encas capitibus et collés, acsi essentanimalia, quae alimenta postulatent, carnem et sanguinem homînum.Saepe veto Arabes hac utuntur figura. V. in excerptis ex Hamase Gram.-maticae Erpenii adjectis v. 1 carminis Abulatai p. 548, v. 92 cerna. Ta-abbatae Scharran p. 458, v. 5 cerm. Beshamae Ibn Hisni p. 550 v. 6.carm. Motenabbii, quad cd. cl. Freytag in nott. ad hist. Halebi p. 131.Findere capita et demetere colla etiam in Amrui Moall.est res gladiorum.Propius vero hic locus nostrae sententiae accedit, si cum cad. Gothanaet Schultensio in Hamasa p. 559 legimus loco secundumcod. Rarisiensem 1416 (v. Kosegarten. adnott. ad. h. vers.) -et cum viraillo cl. vertimus: iisdem pabulum largîmur colla, quibus pascant se.Huic cette nil obstat; imo versioni plecnasmus non inest, que Kosegar-teni versio laborst: demetunt colla, ita ut succidantur. 295354433, cod.de Sacyanus omnino corrupteur) hebuisse videtur lectionem banc URgbsXLgJi:

quare secutus sum lectionem alterius codicis de Sacyani. Ceterum gladiilndici ab Arabibus jam ante Muhammedem magni aestimantur et in car-minibus laudantur en g. in Antarae Moall. v. 55 et Tarephae v. 81;Caebi ben Zoheir v. 51, ad quem versum cf. Ibn-Nnhasi schol.; ed.Let-tins et nuperrime Freytag. In omnibus bis lacis autem data-A invenitur(quae vox in Golii Lexico desideratur, sed in VVillmeti Lex. illustratur);quam hic habemus formam , rarior esse videtur. Mg.» autem derivandumest a nomine M Indus, gens Indica, et id signifient, quad e materie,ad Indium pertinente confectum est, v. (le Sacy. Gr. Ar. t. I. 246, ergohicgladius ex ferra lndico cbnfectus. okgbm, ab eadem radice, per-tinet ad en adjectiva, quae Arabes 9M! ruïî vel solum appellent,cf. de ’Sacy. Gr. Ar. t. I. 646; ergo eadem gaudent significatione.Praeterea vero etiam anses ex Arabie felici i. e. ex Jemene magni étantaestimati, qui dicebantur a 55W, nomen vicarum in Arubia fel.,

.... 43 ..in quibus cases cndebantur, cf. v. 11 carminis Motenab. in nott. ad hist. .Halebi, ad. cl. Freytag. p. 151 , 135 et v. 5 carm. Motenab. in eadem.libro p. 141. ’-- (La plur. ab au!» , secundum Firuzab. in Kam.: Uni) 3&th

M8 a. fluo, la» M . Quamodo duae hac significationes cahae-reant, intelligitur ex illa fabula , quae inter Arabes antiquos circumfere-batur et a cl. Schultensio in excerptis ex Hamasa p. 558 narratur.

V. 16. 6.50.3 (alliha), al. et cad. 1428: 6.54." (alluha); utrumque locumhabere potest. Hoc loco sinus findi amulieribus arbatis, quarum mariti valfilii Hasaini gladio in proeliis cecidere, memoratur, tantum ut animum ejusbellicosum et ad balla gerenda aptum ostenderet poeta.-Et (sanguine)tinguntur illis (gladiis) barbue et capilli, non Hosaini et eorum, quicum illo orant, sed barbae et capilli occisorum. Caeterum inter Ara-bes id summum ornamentum et indicium magni animi A habetur, sipugnator ipse val ejas equus sanguine occisarum tincti sunt, v. Arum--’lKeisi Moall. v. 60, Amrui v. 44, Antarae v. 67. Quare etiam aliquishoc ad Hosainum ipsum et illas, .. qui cum illo erant, referendum esse,censere possit, nisi versus sententia huic repugnaret. Vox plur.V3.9» hic habet significationem: sinus 9estis. Haec autem est poetae sen-tentia, quum multi mariti et filii ab Hosaino sint accisi, mulieres or-qbatae hoc nuntio accepta ab dolorem vehementem sinum vestis lacerant..Similis huic locus existit in carmine Caabi v. 55.

V. 17. Videtur Hosainus fuisse instrumentum, quo Deus utatur ad.coercendos castigandosque homines, veluti secundum Hebraeorum pro-phetas usas est populis exteris ad puniend’os Judaeos. Illi vero potestatesua saepissime abusi sunt et ultra quam eis datum erat in Judaeas saevie-mut, quare etiam ipsi tandem interierunt. Hosainus autem illas tantumpersecutus est et occidit, quibus a fate jam destinata erat mars, absti-nuit ab aliis. Sed hoc tantum voluit indicare poeta, non supra modum,snevisse Hosainum; non omnes ab eo trucidatos esse z sed quosdam tantumcasque non insontes. Ad quam sententiam exprimendam variis utitur for-mulis, cf. v. 58 cama, quad ad. cl. Freytag. in nott. ad hist. Halebi

-44....141 ; v. 15 carm. a cl. de Saeyo in Chrest. Ar. p. 55a editi. -- , and.

. 1428: Triplex hoc in loco adhiberi passe videtur lectio, une

. cum punctis Activi, sed in sensu neutrius, altera mais, cum punais Passiviin sensu Passivi et tertîa cum punctis Activi et in sensu Activi,tut verbi lsubjectum sit Hosainus. ’ Facile autem in cod. literae k5, un et Ù in vocis

initia permutabantur, quia sine punctis diacriticis olim scriptae erant, cf.histoire de l’écriture parmi les Arabes p. 518 par S. de Sacy in libro: me-moires de littérature Tom. L. JeLè au: au» Un, quem fatum suum negligiti. i. vivere sinit, nondum marti destinavit. - De significatione vocis (5.85v. schol. Quod formam masculinam , junctam cum substantiva ferai-’-nino vel tâta attinet, v. Susenii schol. ad vocem et,» in Amrui’lKeîsî

Moall. v. 14 ed. Dr. Hengstenberg, satis dignum, quad hoc loco legatur:L51.» tôt, m2,. de, W) Mâwïll Ms 3.: La: 3p, os, La ses gars;ï 3.4l», 45Mo, U435 Les», me r1 a») au ,8 il») c986 Lei! un:fiable LèLÇXLÏr-Sülewl 0.01.9134: Wlôl spasmes...» Jusau: L433 dans à; sa.» ses, cf. etiam de Sacy Gr. Ar. t. I.

p. 951. I - -V. 18. Non ipse fortitudine virtuteque sua gloriatur, sed factaejus laquantur. -- Codd. de Sacyan’us et 1498: on; alter cod. de Sa-

, cyanus: Un . explicatur in scholio vocibus: in erroremiconjiciturab (quaestio explorandi ingenii gratin proposita Talis estsensus: Quump Hosainus nunquam praeclara facta anet quae peragit,praedicet, ce tamen gladio sua clam sunt, ut hic pro Hosaino ea narrarevideatur: hoc apud honnîmes aenigma est, ut unus alterum interroget,guis est loquens, et tamen mutas? Hosainus, qui non laquitur, sed cu-jus gladius facta praeclara narrat. Vocis LSD significatio ab deri-vari non passe videtur, sed potins haee ab illo derivanda est. Quare:pute, hoc modo significationes ordinandas’esse. L.5b secundum Golium

et nostrum schol. est: constitit I459; bine res, peculiariteequaestio, in que. quis haeret, substitit , quia ejus difficultates vinaere,liane solvere non potest, ergo aenigma.. Conjug. HI. consistera aliquem

-45-fecit, val difficultatibus, val gravioribns argumentis, vel aenigmatis dif-ficilibus propositis; bine silentium imposait, et triait-3. quare dicit Firu-

. zabadus: . iV. 19. Supra omnes omnino homines extollit poeta Hosainum, et nullum se

cognovisse ait, qui tante praestantia gaudeat, quanta .Hosainus, ita utmirari non. desinat. Eandem sententiam exprimit poeta v. 25 carmin!laudem Abu’lFadhli, quad edidit c1. Freytag. adjectum carmini Caabi ben

Zoheir, Banane 1829; v. 29 carm., quad idem ed. in animadv. ad hist.Halebi p. 141; v. 17 carra. , quad publiai juris fecit cl. Reiskius in animadv.ad Abulfedae Tabul. Syr. p. 208. - Animadvertas ad banc scholiastae notam,,13- nonnisi in tempore praeterita usurpari , de quo idiomate Lexica nil ha-bent, dein usum suffixi in «153 , quad secundum schol. idem est quad Ut 0,18

M sa m a»! 0,82 val M 6! «au. Non cognovi te i. e.non pulafi , aliquem , quem Te esse narrarunt homines, ra vera existera,ita ut mirari non desinerem hac praestantia cognita. Versus natrum , quiin hoc schol. accurit, est illius generis, quad Arabes MS (expansum) di-eunt et constat ex epitrito tertio et amphimacro bis repetitis hoc modo I

chu .1 (gifla fi 9:"

Le ---u-I-v4’-i---v--l-u-Sed nonnunquam pro epitrito tertio dijambum et pro amphimacroanapaestum recipit, est ergo

a 3 a a g aou sut-u a» cru-u

Le. u-v-gvv-l;-;?Ivv-secundum quad schema versus in scholia compositi sunt. Hue metri ex-positione adjuti statim in prima versus voce vitium cognoscemus et facileemendabimus. enim, quad praebent codd. , metra repugnat etalteri bemistiçhia omnino non congruit. Postulatur epitritus tertius’veldijambus, sed 613315, est.paeon quartas. Sine dubio legendum esttum sententiae tain metro convenions. ’

:2469:-V. sa. Paucis tantum verbis in hoc versu liberalitate ejas laudata

(quae inter Arabes magni aestimatur,j v. Taraphae Moall. v. 44; AntaraeM. v. 4o, æf. Willmeti animadvers. ad b. v. ; Amrulkeisi Moall. v. 46 etSusenii schol. ed. D. Hengstenberg; pulchrum illud et absolutissimumcarmen Hosaini Asadaei in laudem Maani .propter hujus liberalitatem inexcerptis ex Hamasa, Erpenii Grammaticae adjectis p. 554 sq.) redit paetaad fortitudinem magnumque ejus animum. Abel (ihtai) sic cod. 1428; cod. deSacyanus praebet des: (ahtai), quad secundum formam est plut. a singul. Un;val je; (am-van) (cf. de Sacy Gr. Ar. t. I., p. 266.), quae si tanquam no-mina actianes , qualia surit, considerantur, plurali carent. Si vero sub-7amatira ces voces deelaras, quae significent daman, ita ut vertendum sit:in dorais: reputandum est, neque a .Firuzabado, neque a Golio hîs voci-bus illam (tribui significationem. Quare sequimur C. 1428 Iegendo fila-cl(ihtai), quad secundum Firuzabadum in Kam. est: 53,1.th (largiri).

V. 21. Toties cum hostibusl pugnat, ut tandem hastae nullae super-sint ad dimicandum; etiam continuo tenta celeritate ultra citroque equi-.-tat in proelio,’ ut equi defatigati et exanimati concidant et paene nulliamplius adsint, in quibus equitans .pugnare possit.-- (cum Fatha inKuf), cod. de Sacyanus male: (cuvaesre sub Kuf); radix enim est(mediae Resre), ergo fut. A. (cum Kesre) a lissignificat: specta-runt et exspectarunt. - la; Neque Galius, neque Firuzabadus significa-tianem hujus vocis afi’erunt, quae huic loco prorsus accommodats sit.Firuzabadus haee habet: .....Lç,l) a; au bien), flue, guipât! L55 al me, la;afin) Un 5,83 Lêül ide, Quant primo loco posait significatîo propiustamen huic. sentenliae accedit, quam satana-omnes. Natatur voce Jait»:appâta, (1119011!!! arcte cohaeret: se’obtqut res alicui, ergo obvenit, quare

1290m mens haee est; Quum,tot tannique balla gerat, tot hastes confodiat,V5! eî agaçant hastae et equi. ad belle. prends ab.assiduum earum usum.Consentit spholiastes, quidicit; HSJA. le, 6;; la (ba-n Cam voce eademres est nq cum v, 1.; estenim adjectivale, quad de multis rebus dicipotest, hic autem ua’r’ 5603013: de equis «liciter. Quae-res non est rata in

Orientalibus , in quibus imo nomina propria tali mode oriuntur, tum versscriptoribus saepo ludendi materiam praebent. Exemple nabis sit locus illeJesaiao 65, 11.: qui) mm D513)! sus un, in quibus verbis (praecipuo un) m)commentatores in diversissimas Iabeunt partes v. Gesenii Comment. in Jes.ad h. l. - v Mihi videtur Jesaias voce m hic usus esse, ut simul memora-ret personam illam, quae in diebus antiquis (Ding in!) maximi fait et adhucest momenti, ut, quos in animo hebuit dies acouratius definiret, simul-vert)lusum aliquem proferret. Attamen hic non est nomen proprîum, sed parti-cip. verbi’mm sensu adjectiva usurpatum, et sententia haec est: Recordaj-tur (Jsrael) dierum antiquorum (et) servantis populum suum (i. o. Dei);vol, si ante nm) quad sequitur nm suppletur: Recardatur dierum antiqua-rum , in quibus servavit (Deus) populum suum.

V. 22. Pietas erga Deum et animus madestus, ob suas praestantias nonalatus commendatur’ea mente, que. v. 14. laudaverat posta, Hasainum a ’mundo reœssisso, ne nimia leude cum homines cumuleront; - ôhêl sic

- cad. 1428 in Accusativo; cod. de Sacyanus male: diu-3l in GenîtiVO- -(cum Damma in Kui); cod. de Sacyanus 5544.3 (cum Fatba). Secutussum cod. 1428. Golius etiam gis (cum Fatha) in eadem significationsnovît; et Firuzabadus, utroquo modo vocem enuntiari passe, adnotavit.

Verba ejus hic lubet adscribero: sans beaashit Ml zaïre, «950.35. - «.331: plur. idem fera significat, ac :564plur. 5,04: et cf. Amru’l. Keisi Moall. v. 9. 10. et Susenii schol. adv. g. et v. 50. ed. D. Hengstenberg. Dicit de bac voce Firuzabad: qui:Ml, 65.9.57 dût ,î ,3 6338, ergo quae ad maturam aetatempervenit, domi vero innupta atque custodita detenta est. - a propriodicitur de stalle, quae apparet et splendet teste Firuzabado: 3&5 Jet-W: 5’:vide infra v. 25. Hoc loco de vultu usurpatur, qui apparat, nitet. Sicdicit Hariri Makam. Il. p. 26. ed. de Sacy Ü» 61.: a”, ad quaesdwhliastesqu-P, 0a» 6L: Lofts; et,» L53.

V. 25. Omnes semper et ubique reminiscuntnr toi atque laudem tuam

celebrant. - (sajahja) sic cod. 1428; cod. de Sacy. (80’

- 43 ...juliji). Reperitur quidem etiam conjug. IV. hujus verbi in significationeintransitive, sed non ea, quae huic loco conveniat, quare secutus sumcod. praestantiorem 1428. vivent; uti somnus ;mars. vacatur,ita h. l. vigilare dicitur rivera. Je per te i. e. tu es causa, cur non ’dormiant, sed vigilant. Ergo tua memoria somnum depellitf Idem ani-’ -madvertendum de 11S.) , quad sequitur. - du." (alsammaro) sic ,cod.1428; OOdæ de Sacy. JLs-MJl (abîmera) male, quia metro repugnat; etquia .dubitari potest, au haee forma hujus vocis in usu oit, saltem Lexicaeam ignorant; quia in altero Lhemistichio etiam )Wl (alsofl’aro) legitur

let duo . haee hemistichia ad verbum sibi respondent. Firuzabads la.,Lle r9, ,5 5,44", l’un, qui non dormiunt, Golius addit; qui noctu sermo-nos caedunt. la h. l. significet quoad, quamdiu. Frustra quaeras banc sig-nificationem in de Sacyi Gr. Ar. t. I. ç. 8go. - ,sxss, sic cod. de Sacy. ; cod.1428 habet 50-59, v. de Sacy Gr. Ar. t. I. 5, 465. Sed utrumque ferri po-test; nom apud pactes fieri solet, ut Elif otiosum tali voci interdum addatur,ut v. 12 carminis Caabi ben Zoheir. Quod sententiam attinet cf. quae adv. 10. adnotavimus. - Expositio versus sententiae, quae in scholio Ibn-Dschinno tribuitur, certexfalsa est, quia a verbis aliena, non ab illam ratio-nem, quam afl’ert scholiastes. Quis autem ignorat, diu noctuque aliquidfacere, solennem esse formulam pro: semper illud facoro. Ait Horat. Ep.ad Pis. v. 269: vos exemplaria graeca

Nocturna versate manu , versate diurnal

V. 24. 25. Intime conjunctus est cum Deo atque fortune, ita ut ille in»,vito Hosaino nil faciat , ei nunquam resistat, et fortune nunqusm contracum agat.- p.513 Y, (tolu-imo) sic cod. 1428 et alter de Sac. ; 0.56 (tubromo)cod. de Sacyan. male. Potest quidem conjug. lm hic locum habere; nainsignifications cum 1Vm iconjug. convenit. Sed conj. I. in future cum Kesrescribitur, si valet prohibere. à), galon; codd. male: a); cadi Un, (minanus rasüon). Min omnino huic loco repugnat; quad rasilto loco radianlegendum attinot, vide supra natata.

J., Qp

r, V.- 25. Maximum Bassine tribuit in terris potestatem. »Quo’d fecit, tout»

parant fluxu non petit; mais, quae agit, a feta probaatur et confirman-tur. Cui haee legenti non in mentem veniunt illa, quae Christus primumPetro Apost., dein omnibus Apostolis apud Matth. 16 , 1g et 18, 18dixit? Satis natum est, quantum hi loci exercitati sint ab interpretibus.Quod ex hoc versu ad illas malins intolligendos quid conferre posait, hieante coulas panera a nostra re non alienum orit. Primum quidem vida-mus 3557 et 2.6va in N. T. louis dictiones translatas de clavi et de clau-donda et aperienda porta non necessario habendas esse. Nam in car-ymine Motenabbii de clavi sermo non est; et aperire et 1.53) chudere(portera) non signifient, sed illud findere, quad consutum est secun-dum Firuzabadum), et hac consacre, conjungere. Eandem vim habentleur et 35751:, et quantum ego memini de aperienda et. claudenda portanunquam adhibentur. Dicit quidem Christus apud Matth. 16, 19: Dabotibi claves regni coelorum. Et quodcunquo ligaveris etc. Sed duabus uti-tur imaginibus in hoc loco. Secundo intelligimus figura solvere et conjun-gere summum potestatem exprimi, et illi, cui potestas solvendi et jungenditribuatur, summum potestatem tribui; apastolis ergo summam potestatemin illis rebus, quae ad sacra christiana pertineant , ita ut omnia, quae ipsiin bis fecerint, a Christo probentur et confirmontur. (tafioko) siccod. 1428.; taftofo et tafiil’a cad. de Sacyanus. - .In scholiis animad-vertitur: je;le Jet; dm 6,44, et tum versus sensus non multo diversus.Nom carte significatio 106 fla] h. l. non multum discrepat ab jaël. Esttantummodo cantinens pro contenta positum, tempus pro decretis divinis,quae in hoc perficiuntur. Respondet ergo fiai uti )lsX5l av’pasq’i in N. T.

apud Matth. l. c. - (fatil-o), codd. male fatiÆon. Versus Asch-dschaei, qui in scholie citatur, et versus sententiam illustrat et ludumverbarum, qui v. 25. et 26. inest, ante coulas ponit. Eadem modo adhaee verbe. Haririi, Makam. Il. p. 22. cd. de Sacy: I

wîgbwjuubœlg GastwykmmLit-9’ da L35)": Le!) 593)) l lluà’) 53:3 t5)

7

æ(i. e. par illum depuli moererem menm et aspefi fortunam meam serenoA vultu, fulgentem splendore; hebui prapinqnitatem ejas cognationem , ldomum ojus quietem, aspectum ejus satietatem aquee, vultum ejas plu-.viam) addit scholiastes: (cl-Ml été t’a-,LJl U9 de

cm Huit: M fiât-J: kils resL-Ë’si. e. fides vestra est perfocta; preeca vester’liberalis; domus vestra quie-tem , gloria vestra commadum praebet. Animadverte- etiam formuleragâtait me U4: , pro que alioqnin semper vol dB Le! vel En 4,3 osts, reperitur.

Quod metrum hujus Aschdschaei versus attinet, dicitur sÙLële (con-

junctum), est bacchiacum et constat e quatuor, si versus est tetrameter,e tribus bacchiis , si est trimoter. Noster versus est tetrameter, sed ca-italecticus. Loco bacchii recipit hoc metrum saepe etiam amphibrachyn,qui pes in hoc quoque versa invenitur; ergo hoc est schema

’ 0 2 9. .946 03:” sans cesV. 26. Re vera abreptus est poeta magnis Hosaini virtutibus; nescitquibus cum amplius cumulet laudibus. Sed jam ultra procedere baudpotuit. Nam summa, quae de homino possunt praedicari, ei attribuit;ad sidere usque cum extulit; inter Deas quasi numoravit et rerum om-nium humenarum veluti gubernatorem dixit. Quid adhuc addendum?Intime commotus aptet, ut semper boue gaudeat fortune; suum testaturorge illum amorem , qui neminem preeter ipsum quaerat atque desideret.(Ladzikijah), Leadicea, urbs maritime, jam apud voteras clarissime, ,bono portu praedita, v. Abulfedao Tabul. Syr. p. 112, 115 ed. Kôl1ler;postea sub ditiono Halebi, v. locos supra p. 25. citatos. Hodie, si Scholziofides est habenda (Boise in die Gogend zwischon Alexandrien und Karac-tonium, die lyb. Wüste etc i. d. Jahren 1820 u. 21. p. 240, 251) dicitur(Ladakijeh); sed eadem modo scribit etiam Abulfeda in Tab. Syr. es.

Koehler p.57, nisi Koehler de sua punch vocalia imposuerit. In no-minibus propriis littorae a et à interdum commutantur. I

1V. 27. Preeter Hosaini urbem , preeter ejas aspectum societatemquinil porro defidcrare se dicit poeta. Haec esse votorum summa quae; se

...51...-expleta sint, omne studium destinera et quiescere. Nm dommn ejas ou.totum mundum, quam qui ingressus ait et inhabitaret , cum possidereomnia; Hosainum I esse omnes ’homines, ad quem qui fugiat, quem qui

anet, cum nullo desiderio erg. alios pouce affici. Tale quid de nulle.alio professa: est et ergs nullum alium tantum expresait desiderium.Dicit quidem v. 26 carminis in laudem Kafuri, quod publici jurisl fecitcl. Freytag in observatt. ad hist.’ Halebi p. 141 , ejus faciei desiderio seflagrasse; ejas faciem se sperme. Sed hoc multum abest ab illis dictis,quibus amorem suum ergo Hosainum exprimit.

sa! «sa,» cf. locum e Conseas. Haririi supra p. 4g. citatum.

Corrigenda:P. 1. l. 4 loco fait, lege fait- 4. o 19 - facta --- factua

. - 8. - 1 infra. - virutem - virtutem- 112. 3 -- salutat - salutatur- 16. 10 - 555 - q 555- -- 19 --- hominis,- -- ,hominis- 18. 1.6 3:,- quam -- quum

z - 19. 17 - L’a -- Un- - sa - gap)! -a- ŒJflî- ’- 94 - yin-29 - Un?)- 25. .8 - contemtu - contemtum- 57. 16 -- 0,3 -- 9.93- 48. 6 -- alsammaro - assommaro

i.

a.

5.

g.

.10.

Il.

la.« 13.

THESES CONTROVERSAE

ad disputandum .propositae.

Linguarum Semiticarugn antiquiqsima est Hebraica.

Theologica Veteria Testamenti interpretatia omnino vert: est.

Nova»: Test. nemo interpretari potest, qui non bene intelligit Vetus.

Sun! loci corrupti in Codice Heôraeorum, qui non ope versionurnantiquarum et codicum, sed cola conjectura passant canari.

Non ante exilium scripta: est liber Jobi.

Nondum nabis est historia Jrabum fide cligna.

Motenabbi ut homo et poeta non est apernendm.

Plurima, quae referunt Graecorum ccriptorea historici de belloGraecos inter et Ferme, fidem non merentur.

Cimonium, quad dicunt, cum Perais foulas nunquam ictum essevidetur.

Demomtrari non palan, Homerum caruisae aria ocribendi.

Mthologia Homeri et Hesiodi non fuit communia Graecorum tumtemporis religio.

Dubitare est plzilogophandi initium.

Dubitandi finis et philosophiae initiant est Dem.

VITAE CURRICULUM.

Natus sum Coloniae Agrippinae die XXIX Januarii anni MDC CICpatre Petro Casparo, doliario, maire Ida Loeflel, qui jam a prima meaaetate ad eruditionem .meam promovendam maxime erant intenli, mequescholae cathedrelis ludimagistro, ut elementa literarum prima discerem,tradidemnt. Qua aliquot [1er aunas frequentata et initia facto ab addiscendalingue vernacula, Latine et Francogallica in Gymnasium delatus, in classeminfimam, quae nunc sexte appellatur, susceptus sum. Gallorum adhucpremebamur potestate; sed dum equidem per classes securus ascendebam,magna foris agebantur, donec tandem ab iIIorum imperio liberaremur.Tum autem Gymnasium Coloniense in novam et eam, quam nunc habetformam muiatum est et classis quartae discipulus assumtus sum. Inde abhoc tempore non minus quam antea dignissimis praeceptoribus gavisuscum: celeberrimo Walrafiîo, ad tempus Rectore, dein cl. Sebero Rectore, iqui nunc Rhenanam, cl. Fussîo, qui nunc Leodiensem, cl. Dumbeckio,qui Lovaniensem, cl. Haufio, qui Gandavensem Academiam ornant, Heu-sera, nunc Gymnasii Colon. Rectore , cl. Goelleroi tandem et. Ohmio ad-huc ejusdem Gymnasii megistris. ClasSem primam ingressus jam Logicaeet Metaphysicae studio me dedere incepi ’ductus a Sebero, qui eademanno bas disciplinas privatim legendas ofi’erebat. -Mox vero par se:annos sexque menses in hoc Gymnasio commoratus petivi, ut ad examenadmitterer, cui voto mec satisfecerunt. Peracto autem examine cum testi-monio primae classis in Academiam Rhenanam migravi Theologiam am-plexurus , quam etiam nunc ardentissime colo. Magistros inveni omni etpiae memoriae et observantiae cultu prosequendos, cl. Freytagiurn etAugustium, quorum interpretationibus Veleris Test, cl. Gratzium, cujusinterpretationibus Novi Test. fruitus sum, cl Hermesium, quem Isagov-

. 454-gen in Theologiam, et Theologîam Dogmaticam Christianam ipsam, cl.Seberum, quem Theoldgiam Dogmaticam et Moralem, ,cl. Schwarzium,quem Historiam et Jus Ecclesiasticum , et Scholzium, quem BiblicamArchaeologiam docentes audivi. Etsi veto potissimum Theologiae,non tamen unice huic studui , sed illis etiam disciplinis , quae Phi-losophiae annumerantur; quare interfui lectionibus, quos cl. Delbrückiusde Platonis Philosophie, quos cl. Windischmannus de religionie Philoso-phie et de fiPhilosophiae Historia, cl Hiillmannus de recentiori GermaniaeHistoria habuerunt ; quare primo anno studiorum meorum benigne sus-ceptus a cl. Heinrichio Seminarium Regium Philologicum ingressus sumet tenquam sodalis ejas extraordinarius exercitationum, quae in illo di-rectorc cl. Heinrichio et inspectore cl. Naekio ducibus habentur, particepsfui. 111e autem hoc anno Hesiodi Theogoniam et Ciceronis Oratorem, hicPropertii Carmina et Platonis Apologiam Socratis interpretanda proposue-runt. Praéterea auctores Graecos atque Latinos, quales suut Pindarus,Aristophanes, Tacitus a cl. Naekio et VVelkero explicari et hunc deGraecae religionis Historia dissereniem audivi. Etiam studiis linguarumOrientalium , Hebraicae et Arabicae, non parvam operam navatidocente cl. Freytagio, .utpole, quae viam parant ad libros mm Veteristum Novi Test. explicandos, ideoque ad Theologiam ipsum codifi-candam. Explicavimus autem hoc viro cl. modéranle Lokmani et Bidpaifabulas, Coranum, Arabschiadis Vitam Timuri, Amanite, Amrui, Lebidi,Taraphae et Amru ’lKeisi Moallakas, exoerpta ex Hameau Carmina,Consessus Haririi, Caabi ben Zoheir Carmen in laudem Muhammedis.Linguam Syriacam mec Marte addiscere incepi.

In his meis studiis quantulascunque progressas feceram, quam N -taiitiis Augustissimis Regis nostri anno MDCCCXXI Amplissimus Cathoi.Theologorum Ordo banc quaestionem proposoisset: Num evangeliumquartum in tradendis Jesn sermonibus fide indignuml cum inter hos etillas in tribui prioribus narratos maxima intefcedat dfiremù? ausussum certamini me acciugere et libellum in arenam minera. Qui me nihil

--55.4-eiusmodi expectante unamini Ordinis consensu palmam retulit. In ejusfronte scripseram haec Ciceronis (ont. c. 2) verbe: prima sequentemhonestum est in secundis tertiisque’ consistere. Quae sententia solatiumlimihi praebuit anno subsequenti, quum illustris Philosophorum Ordo po-lstularet, ut Amrulkeisi Carmen Arabicum Moallakat appellation excodd. Parisiensibue cama Scholiis Zuzenii Grammatici secundum legeaortie criticae, metricae et grammaticae illustretur, et ego certamen rursusinirem, .sed id tantum assequerer, ut proxime me victori accessisse de-

.clararetur. Docere hucusque meum non fuit; nisi hoc ad docendi munusreferre volis, quad in Gymnasii Bonnensis superioribus classibus linguae

Hebraicae elementa tradani. l vQuod reliquum est, toi tantorumque beneficiorum in me collatorum

ne immemor videur, publice hic gratine agendae sunt quam maximae om-nibus hujus Academiae professoribus, quorum unquam doctes lectionesfrequentavi, et quorum fare nullus est, qui singulari benevolentia me nonprosecutus ait. Sed et gratiae referendae sunt Augustissimo Regi nostrocujus auspiciis stadia mea persecutus sum et qui condita hac musarumsede omnibus civibus Rhenanis viam patefecit ad assequendam bonam doc-trinam. Conservabit banc eadem, qualem ab initia esse volait!

- A *agufi J5 âO-r 54’08”: un. aun) Le tu?! 3, qui) Mi La (le?! , Yo

5’ 01’03” L53» à»: ou? 0* La? dut-æ ï :955 bhml 0* W

. guzlJLSU d 3553,.erg ce Visé-li en; 3, du; Ünwwi 8&3 Là

b a 17...: 0- 0’.- a lof 0’ . Lofnso. avqui 8.54033 6&9, Mi’fiswrljœfiéiefl H1L3! 6s a. «au mnNFsJLsrsgsÔmÙn 5,0...» la.) fisses:

QJALgïiMëil’t L368 daigfiàgtîsdgüfià,uîhïiælubi

a a I a 0E4 ,03. .10,» 4) -1»- :- ,oE 4’41

rififis ULMJÏlëLi-îgluuhglæül MXîVJLhJî dg;Gamiæuy-Îi, WLfla’NiéhufiflédiuflflWL-giæl, am

.3

- v1, --.6,0. 8-. 6’41011” r ...’°”.dlàÊJSIbAWUAVsSœÏ, n

www-Jeu Jeux: m i: g: 1,, and ,1 sa: üfii, du: *

i l Wïlôfiübmm, W24: 13 cogère, ces son ou 1., 6:33:53,æfiwiôœæuflôwfihbuflmâéuflâaùàiofloîofiî d’à!

q I l A .ûogfihdlàlésaüialàgümou; en: s, W? -î’ac.ïJsu:.êxssaî-îz r.

a ; a a a. æ a a a :4 4561511:, Léa La rg’ugsusïîwsx; n..aoîJLinynàiéLéhüiêffœuflnqujbæuüïcbfibèfiàîdfl ’

(sa-Sang: essangés 3S3! [à 3m, :5" u; rr09,3uxà3syî’îdiwiô 01527 Ùi USB 64.?) è:du» 9»be m surs: Ù: «au, ML, cm, Hg un. w,

G? ral, Gaz 5&0: t4 ,1:qu r04;3,1353 agames yang, ne): a)! rr

minis (pas? unissions 03459. osfiwb «5&2»: à)?» Mi cl3 goum and w «du MW 4M 0* (5)10)” Le v5! à h 9:5:a. 6, a); LA p5, xrlavLÈIJi J9 8M)Liawïi .3 «11.2Mo... i053, )Lsuw3i

kiwbmu’dî 5,1 54??)1-93 0* Je khôl (5)59 L3 sa Ml 0* (b)

bru, Mi et? Ni, mon. 03W Je" gap-"e! 6l cil Jusa sabin gai-né, Jill fifi Siam-.4 deflflle Ï ski-Æ Q3 6:33.19 x5153:

i , -05 cæsæofi :0: 54 «05 Oæ’fga .210: I,a

--. 1 a..-gym, Legs à. Lè’JLL; 3151;; . «1,5336, (en. I

ï’Nôüj-J-rë d’à cf Laid HIE; Logos 90.3861 0.9)- i

ûgJŒWSMrJnïJœ’nu?

’ fig»; qui; î; un oLËSQÂËqu ne 1°

950.3 ce. wons, dans ou; 6.5: ses L95040,, au», 0.4.31 au». Abuun Hauts, nidsïi w, soues (5132.53, Un): n «sa... L, ,9,w," ex... cab mæ (5331.55 6,34m Leçons u: du», me: cama

a 0581.3 a)!» dum au sa, kau)..." a)»aux? Mi ursgçusïxrçfim n

æ

Œùgæœswæ,ewwwçowfiowwiwgémœ- ’ûaloNiÜnnguÇil-q

3 a Je aucun-I ac!)- 5 alu-1.10. on -,--)œLæbiœïèHszMoadflmmdwlüéa-ôüæa. (aussi 33,45 ers-Jo, 6s multi: mali 0.. 1.9st que, Le us ex...

Il t nagLüëm-JtJ æ 0- ,0; o æ A) 5 «’0’ g a a a»)Œhfi) dhbbtqœLquiApas au: M la»)! insu: ms de, x3338 on a! a.)

Olgafil.) obi ubM ,6 larBiiôiMLÊrëjÜnWiMUnNüüij Haliwwœmwwsosws, wsmîsîëusahüwîo’ô w!w

,MLo-pŒbëæàœufibmwirfæï,;swudhqï0adtwwun* GUI-.439 ùl-FWJGUMJP val-1* sa

-°-i -pqæo :æoâæææ» 3)?) æo: 3U: -æo’. -.fJAQXIXJU,;JJL9LàÏ, insu:- Lès-9,»: 5.,-l ibi-sain

au,» WÂQWŒH auteurs: une me au: à?

,4) 50’. M7 . a: o I.:ÎÉ- Îæ 10;; oæEâ’æ

«Suffit jus, "4?, 0.9i, Je, Un sa son,pâli. on ÙLwJÏi 62» 9413i LOF» 51.5.»: à dom

’45 -)æ A15 a» u’æ-æ OæJnæ’o ont)»-

Wh) L99) m5), œïî ami on zou; 51.5 6,5;J913 J9: nm e? Lui-am) 0953i x4115 il .59: 6,343 ct? égaille L63)?”

J à 70- U,1* a a J avr w ’0’, A», æ æ 00’ ,05 »ruât gay, Leu; Un. loi Le; un)! Un nsa; Us j’ai-nu, Jeux ou au 1s (aux Un, au); a. ses Unsel-43 6,51 6151.25 mi 63,5, gifle-s nous: m, d’5 «et»: se: au; un v

. ’ au. L55» 33,121; ausi «5,5153, m 553i.7 æ: ’- o ,4 A) 0’ Sa) 4.40), a U ) , a z lz ÔT .ŒWlM’, Leu gfœfi ÆËJMUÀQLSMB Un"

au nous, 59st Ô? gaudi dB, rab.) un? Un si»; ww’oyfl 0,3:

gWLfl 5,2: 5.4.4.3, 34.5.3 92.10.36 9.2.48, a? a?!6,459 1525-5319: 31°53’ L935! bi" 3:4

gifla-li 029w à bi: Gabaanâ’ Lai-3,. bien

33L; ;5;J: sa; un? ï; lb; W °î- un 3 n-à": M à [4* me sans.» «mon: ,3. «me mi:ne, 04e Le? du» (manage. au M1 ou 6,13, 0.53 a.» and,

Û

-f-www ci skunks,» «En «sa? 0* se? «a osais» Le;W5 MM sa, 5L9 a? me 0l w æ Le sa bissa

MiŒMi ou: au Ln’ Un): kifs,» une»: s,» un)», w; os ubi! 01

5L9 559! I au: col), «à; gjfl,Œw.’ 35: ËW Abu.» Na.» (,0, sa: La ,1

’JLGHËOJDÙJJP. æsewîsæ,omr1

O r4 M), n 0:6, a, a 5 au 5 r 5 J a ’ a; a aau!» JE, 91;», W) X53, êbüài Outil un»: ioule F

si. 5h35 MJ Un): Un» ou un a)». mais, pué: 63,94 que: 325.1

.sw-c’i 3l «5L5 L5 ses: W ’. Mie des 9:3.» 0.»! W" I. r9": gr 3545:

4 ’ r) ’ æ; a æ J O a æ a æ ’ a r5".

a (554535 du?) (5534?: (53L? dût midi (53; au?) («cui sel-Ni Œwî

.) a; au «on am Out 404 a à au! æo v&W’LGMŒ’ŒJLQJÎŒÔUS) Le,» u.» 0301m!» a

wigwœmwsmæ, ëææual-(Jbüæogàdè’mL511-9»: gal-S» Wele-mïæ ŒJLÊ’) 53’ afin olM’œïL-PLQJJLË!

(,3; a,» Un wüsguus «Le... D3: (0100s «susu- sans a... au»; au!L444 erse-1.31: Les: ds KarJi a Dam L454 ou won: un: Un,

orbe-3:36

J æ 5 «0440404 a3») on o ’o 35’ C ,4 un:JJWÎ ULKæJàÔM,Va? (and, sans, wsiufia Mswsægmsu: Gus (53.in ou un. à...) a.) sud and: w: 00,3: de, (aux,

Ms Psi: urus», tu «au:mwaæbæwæm mwîoâwîowuæ

au» MUS» a.» «au emmi-û

’QJB’GÎAMÏïUSÇJËL; uèfilps

être!" a: NM W défié 0* UV le 0M 0.235535 eue-v.3.0: ï-JWJP

se and: sur, jam sa a: me 611...; ou, a»! un ,9 sa du: .55:au auné! Je, à? gogs, au», .hsww W" La 0ansa wbtèî sans. il, 3 L,» M La; cum mél J9 635:2 kil! ’14

0.1163 uæmswgaœwfibpofiuskræsüpmbsfin- a aigle, L’Jàjââ du qui! vos 533B ses sans Us 15m U... yflî du:

)»æ45115*oæo’. vQJ, :æææiææuæ’

3:5? ÀWY Le? MME L325: à dm: gym 0A «5L4! à: «à «5:9

U9: 5.,-3M la?» me! heur: W5, L3 U? 505 Lu: (Pull W:la», Un est» mu Un gel-’32 «si; 04-: W3. W533»!nœsmmw,filsungusu,ar au Mœwîfià ou;sa...» 52331.: 3016.3! guais, 099,338! ds; œwièsæi non (53,9 01

40a ’40, æ Op;s,3.’ài 3 La! U» Le); Ubiîo)» se, r

Ëçywi Un U313." 9,3! Un hg

A" a»)

1,8in fWiinflœmswsupœwautœwrœ Mimbhwhbdài,&stwpw,uuswœwwaswgasflç

flingua, w;le» wLeLWrmMuflôésæJf-lbsümok

lutatiJSgLyLUiL-rsD’êà àWbahæàAWiéiïiæœowvæææwwws WîWœFî-JiLa; oflags tuam ou: goba dans: un u 65:38 mimés-3.91.3! rusJE ùfb36Lâ’LàJLSÜi3LfiSÂoJiJLËSL’LIÀU)’,«taxi A553 Jflkww,»îrhwüw»îütchdgowümætnïuçawîd Les, and? à», nwîwbæsw, nous...»val-3:53 han PnëW La? "Je seul à tin-mP3 aimai, nous w, æWimÔJà, WEM MilMs, .55 pnhm,c,1;m,êu m3 0Mo; L5,»! m W!Mgwèwgaèbu,suswëaswfiàflpsb’ Emma),0459, yfigdæüfli Mati à?) (à MODE 03.; à ïJyâJi dans

a... L. 3,6458, avec darbshiirgo si. ou.» sp0. ŒfiïqALÀL

on ..: . a.