30
ii^' ^ iV, ^, %^^ ^4^*-^ ^^^^^BF'' % >: .^ ' W^~ f^. 'W K' ^^' '• ^^ 'ir tiiÀ ¥^t. ''<iC^. MM ^m^'' \--i Obra protegida por direitos de autor

Pombalina | Biblioteca de Livros Electrónicos da Imprensa da ...^Ellafovaci"ia5aQdomtjndo:aqttalacabea&fczDeos(regu* do otexto frg. ado)em efpa^odetcnodereisdias*.eriiosquaèss produzio

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • ii^'^

    iV,

    ^,

    %^^

    ^4^*-^

    ^^^^^BF'' % >: .^ 'W^~ f^. 'WK' ^^' '• ^^ 'ir tiiÀ

    ¥^t.''

  • fem^^^^^^^t^^

    m0îREPORTORIO

    DOS TEM POS,muytocuriofb:

    acrecentado Scemendado

    denouo.

    Bmefla imprefaorefofmaJo i^

    ^xpurgaio coformeaanatia€om

    Jiitui^oclofiriiltJ?moTap4

    Sixto qumto.que tirou

    osahujos.

    E o cjue nelle fé conteemfcverànafuaTauoada.

    Com Ikema dofanBoofficio mprejjoy

    em Cambra por /intanto de Barrejray

    ^;t^mpr£^dayrÀuerftMe^Jnnoàt^9 0. .F^

    Obra protegida por direitos de autor

  • Ltcenca.

    O Pad re que tcm'a cargo de reueroslibros na cìdadcdeCcimbrIt -poderi dar hcen& de outr^cou fas,qu e nor feus d * fc j r fosiè caufam,necelTarias& proueitoras pcffll^Éf^ vtìt Mjtì&ino o pode»*--ram tato pcrfei^'oarosgi© principiarào qd eixaiTe de ter necefsid ade deiimicascouf^Sj.Sc|>orqleIl^ fé ajudào niuìtas peffoas, af&i no Efcclefia-ilico corno lecLìlar^ pera à nauegai^aoda rnàr,& faude do corpa,^;uI-thù^ioàa. tèrsra, foy iTeceflario bnilar 6cver muyeos orjginaespèra féémendar,5c pondo tudo o q no paQado aoia por boa ordea> ^ coi elle féacreceacoudeoutra&tnuita6COufas

  • COMECA O REPORTORIO DOSTcmpos. E primeiramentc da Eternidadc.

    Etcrnidadehch'jcfpafoqcarccc de princi-

    pio^fim^nc téeoufhalgijade fuceffào,E Tem-

    pre ellaem hu fcr 6rem hùa pei manécia. ChaQiaratia algus Philofofos Efpaco continuo,

    nàopoi'cjue tiuefle partes corno aquàcidade

    concinua, fenaoporquejamaisdeixou deTei'e& naiiCittaica nempodefaltar,6ciempreeftàincómutaueleniunierna^naoacquirindo,né perdendo nada de fi, fempreefta4'> eai lìufcr pre(éncial,& inuaciauel.E por iffo diz S.Agofti-

    nholeciverd^dcicaEcernidadehaaverdadeiraincóraucabi-iliade.Tem aeternidade cres nuy exceilcntes pcopcicdades,S^5^^ "V ^^'" T^-'^ Principio: Secfcameyo: Set (em fim.Temaill tnelaio hua :nuy grande eAce!lécja,que he cftar em o mef-mo Deos,criador ^ fazedor de todas as coufas: em o qual nàohapnncipio,rneyo ne nhin. Porq hehuafubilancia ìmenra,increaca,cterna,per[eii:iffimi por UÌ^abÌuT:ente,omnipocence:cai qiie n lo hàcoafa niaior,né me nor, orimeira,né dee radei*i:a,ha iuaimo ba,de qué codo o bé ?^ faade depende,

    DO EVVO,Vuohehuaduri49àoqtemprincipiOj8rcarece de firn.Eaiopriiiieiro inlhacedo Euuoforàcriados os Arìjososquae^"hucatefamfiai,po'T:o qtiuerain pLÌneipio,6^

    affi (arameiifurados por Euao. Seaiejhanteaiéce osceos.^ o$eieaicatoSjS^asal.nisdos corpos humanos, fam meriuiradospopEu'io.porqdesdo inflrante q fora cnados por Deosjamaisreriecerao.OeuuoiiTiicà a etctaid ade ern certa maneira.E affic|iz AbefcoqaEtecaidadefc haemcal proporrlo cóoEuuo,co no hù recraco oa tceflado. Porque o Etiuo carcce de nieio,fe carecc de tim.E niflo imita aecernidade,poc einfalta6

  • i REPORTORIOtcue^netn C^r^, eui|pLamftanteqfoi ccfado o ceo fei cheo de Anjps.Deftas

    qiiat£:acoufas qfocamper iadas ances do tempo, as tres fam nié-

    fiiiadaspor Euao,porqj;amais.teram fini,6^eftas fam osceos^ps.

    clemencos^Ds Anjps.Eoremo tempo fcnecerà quando ceflac#mouimeto do cco,&: iftò feia emò vltimo dia^quando Deo&mecajulgatosYÌuos.&oimortos..

    fDo tcmpov& que coufà Rc^^lEmpo heaquellapartedo Euuo^què comefpu der^! do inftante-q Deosx riou o eco& a terra, ate o atoI moprerente^Etamhé fé.chama tempo apartedotempo qiiecome5acdcsdecfte prefcnteatoni05&:durar ateo vltimo dia final; E cntrecodas as cou-

    fasqhano mundOjO tegohearaaispreciofa3&: maÌ5 comù aaii^dos,?^ da que. menos tem todos^porq^nao fé tcm delle fenao;iiuaaninima patterà quachamaa atamo^,que qr dizer indiui-Sacì^^ eltcatomo he o Tépo ptefente.E confidcrando a patteqjie foi primeiraa efteatomojaqlla fechamaTempo paflado,,^ aq,fc.fegvie3tempo por vir.E foi coufa neceffariaqp tempo)tiuelle algua ccrtcza porqueascoufasneceflacias anoffovi'-UcrfeJiftinguiirem pormcdida& certacóta, E affi osantigoiidiuidira o tépo e cerras partes^ ?^ entrc ellas tornata poc iiieic:aq.uella qcfaamara dia.E affi^as partcs emqdiuidiramos tepoiiBùasfam mcnores que o diX^^outras fammayores. AsparteiiueBQr.es fam Atoraos^yncias^MS'i^i«t05,P^iitos^Quadratej!

    "7~' - ... ^jObra protegida por direitos de autor

  • REPORTORIO \(fe horas .As partcs maiores fam Semanas,Mcfcs, Annos, Luf-

    tcos,indÌ96es,Eras,5c^^rcs^:idades, Eporqueodiahe omeiopor o qua! 6r e cujo cefpeico i:({'ds p atces fé numera, tratanios

    primeiramétedos pcimeirosdias q cuuc,no5 quacs Deos nofibSciihor crioQj^ffctfcicanicreacaboucodaaviìinerfiil ma-china do mundo,cointodasascoufasde]Ìc,aiìivifiacis corno

    inuifiueis.

    C^

    CDaCriafSodetodasascounis.RiouDeoinopciuieiro diaoCco,^acerra5rmadou^

    / fobre o info emc Chaoi q eftaua, folle feica &c aparcceffeailuzr&logofcy teicaaluz.E vendo Deos qucerabòaapartoìihadas tceuas,&:aaluzchamoudia,&aascrcuasnoice.

    ^No legundo dia fez Deos o fii'maraenro no meyo das agoas:éi'apartouasagias Pape riorcs das infe rio res.

    ^Noteiceiro dia mandou Deos àsagoas queeftauaodebaixòdo firmamento que fé ajancafl'em em hùlugaUjSr apareceile atei 1 1,^ affifoi feico.E aolugai* onde ie as agoas ajùcaram^chà-

    aioumar . E no mefmo dia produzio 6l Gtlou da cerra cod as àspcariCai6cecuis,8iaruoresfrudifeios.

    CNo quarto diacriou Deos o Sol,^ aLua,5r as Efl:reIas:&^feZo mayot OC mais infigncdos lumeSjqhco Sol,peraq foiTepre»-fente STdominaffeiio dia, B outro menor que he a Lua cm 4iioite, E afsi foflbmdiuididbs & conhecidos o:s cempocs.^No quintodiacriou Deos os peixcs qucandào Xiafs;rg(>as5&as aueyq voào polos àres,^ be^nzeo os a i^doSjdizendo.Crecci&nmlnplicai.

    ^ No fexto diacriou Deos todos OS animaisreptiiros dà cererà,écà todas asbefl:as,&: atodo gene ro de ani maesyafsi g randesconio pi quenos, diftindos em.dpecie hùs dosout ros^& no cabò& vlcimodetudocrioLi Deosaohomé afuaimaoem^feme-Ihancaiao qua! benzco,dizendolhc. Oecei&: mukiplicai:^n-^hcy a Terrai fogigailia,?£dominailbb4:e os peixesdo màrj^fobre as aues do ar,& fobre todos 00 animaes q le niouem em

    A iij atei:-Obra protegida por direitos de autor

  • 4 RSPORTORIOaccrr.i. E afsi olhou Dcos todasas coufasque nuiacti;KÌo,8ceftiuùo inni IO ba.15.5^: beni acabadas,

    ^ No {cptimo diajfcndo acabado o ornamento dos ceosj&f to-dasascouf'as datcrra^folgouo Senhai,nao dagéragaodascriaitiu'as^como mediaiitedlCjScem elle viuamas,?^ mcdiaiite elle

    tcuhamos ferilcnao diz ie quedcfcanlbu & fo'^ou naocriàdo)aigùa cucca nona fubftancia de mais dasjactiadas. Eaeftediaibcn2C0& fanSificoLi.,^Ellafov aci"ia5aQdo mtjndo: aqttalacabea&fczDeos(regu*

    do otexto frg. ado)em efpa^o detcnodereisdias*. eriiosquaèssproduzio ao Lei q ccm codas as ctiatutas quc ranTjaisias.vifiucisscorno as inuifiueis.

    Da diuifam do Tempo,

    FOy coufaconueniccc,que o cciiipo tiuelTe algu.t€CJ:ttdlo)porqueiii ascoufas neceirariasanoflo viuec toflcradiftiiai

    guidas^por riieGida& ceitaconca. Eaisi os antigos diuidiran^i

    o tempoem cettas patteSjComolhes paiecco^^ cntre eftas to-m^-raopormeyo aquella qchamàrào dia : & afsias partcs cn\\qucdiuiditam otcmpo,huasfanimcnoiesqueodia^&: outcassmayores. As, meiioces fam Achomos^Viicias, Momento s^,Pontos^ Quadrantcs, &Horas. A& mayores fam Semanas^,Wcfes» AnnoSj, Luftros, Indigóes, Eias, Segrcs, Idades: De caadahùadai quaes,em que afsi le diuidio o tempo, fé tratacàcmipatticular nefte libta,

    ^Do Anno,6^ que confa he. &do anno Lunar^

    A& Anno Solar.

    Nno (comoefcreuc A teia Capito) fignifica Cjrrcu{9a03dacempo.Difiuaaosvocabuhflasdeaar^quequcrdizeir

    CKcun\,8cnouas, queifìgnificanadar: porque circulat mentenada& reuolue no efpa^o de doze mefes. E achamos duas ma^neyras de anno: bum dclles fc chamaLunat ^-bieue^outrooSoi.it 5: grande, O anno lunac he de vinte none diasSc nieyoj

    Obra protegida por direitos de autor

  • DOS TEMPOS. S&

  • d RE POR rollioprincipio dcftesquartosS^fcusfins. Saiiiftolfidco Arccbifpo

    deSeuilha, efcLCuecoaiccar océpodo Veiào aos vince dous

    de Fcuciey ro. E o.EftiQ a viace qiiatro de Mayo. E o Ourono

    4 Vìiite.qiiatr.o^deAgpn:o..E oimiernaa xxiij,, de Nouembro,€Oi Gregps&: Roxngnps ce.ixoucra opeaiàoi& os AftrologosoLUra,q ueane parere Cct amelhor,& he riisi, Diuidé o annoemqu4troparccf,8 cftetempoXoenxauer muitas. enfer*'niidades 5^ tor mcncas da o aiar,Óiurps,dize..aiier(exhamadq)^autumacioae fruttuum,porq uè eiaaqudletépo fam j i ma-feps.tpiips.as tiuclos da tetra: Eftc ceuipo hccomparadoauj

    de-Obra protegida por direitos de autor

  • 3f B EPCRTCRIO 40Conftanti^opla, Roma, Napolcs^NarboBa,T^ledo& Lisboa,Suas cafu iiocicculo4Q:=Zbciuco lanvTaui Ui & Libra.Chamajfc Veaus,que deccnrdadc Vcna^qpe quer db^^^^de fangue le gcsaaictmaiura,fco.amQi ;&poc ilio a ehamatio©santigos Yciius^^ a fi2etanisde,ol'adaiermotii:a,& deainor.

    E fibgi:cm:iì;Os p^oecas^qucSatutito^corià^^^^ osaiébio^. de gétarà fei> pay Cdio,?c ejiuplc3f^s,crar.fònguc:os deicou no mar, 6r da-guclte fengae^coalhado-fètornoufemi efcam^Hc£lan^E^à,temininOji^fuaqua^id He

    muuOiboin pìam;ca,.queinflue multo beni im^^^eoniOniiolKcrmujco feratofòjf^^

    mo Ce pod'e,encubrir,ances (cdefcobtc i*^ manifcn-a publica-wence. Emos.mccaesXobreafufttiia,.&^a ar-

    menicovazernetc.Sobreasjtiyas^ OLCas,& cod^s ct-.uù

    gcesj&flores. Euj as,alimaiiaslobre,oscoi^as,gat0s,tcLuns^^^^

    jfbbr^codas,avoii|:rasque:iiin:rnaiu:.badas. Eni asaues (/ bre ass

    g.oaiba«,,.poupa!),fé [obre as cobi .i^/ormigas,aranhas,,£m as arr

    WPtes.Obie as.rnaceiraSjalbicoi'ques,& t.t^aasasoutn^^^^

    lom.cheixo.,Dosycfti.dos OS bi.osl^^ Das^xo io as ; bt e ncaijijdeciiaantesia-v^fd^rs.. Dasquarto paEte^domundbrcoffiaip^'bieaLcuance^Seadiahe vieuìj(is;ou:Sefta fcita abora^pris^

    mei):;a^Sua.no4xe:he:aiieTei:^teua,6caHora.omm

    he iejce^^ps:a':dwnce^5c fece acras>Em^^éÌ2 Igmio) aauarde ou pela menhaa, he bo peta t'azer cauos.^poronde hade.vii.aiioa dàs, fontes..

    ... v^ *

    ff Do qaacto^Ceo^6^dò Sbl,que He quarto pianeta.r^Qii'^f ^'^ ceo,he onde tem leu al'ento o Sol,que he o quart

  • DOS TEMPOS 41S ol di. clan'ffade de fi

    niefmo ,.&;. eife-iii^ece

    as oatras effi ell.is.. Ecorno dìZem.os^fjhi-

    loibfos o Sol 5^ o ho-

    mern i^erào ao homeque qacrdizer queo-ho ai eiii nao fé podc-ria gérai 5.fc cxn u co-

    alhodcaqha materianaoeftiueiìe o Sol.C

    ..«^ ^__ .._,

    ,

    a esfo rgada calo r na-

    iiiraf. Piataraano coni abarba longa,5^ os cabelios delle d0U>

    :ados, que figfìilìeaos rayoslitzenccsq l.inja.gor todo o muii-

    lo ntcendo. 6c por iffo diictao osantigosque por rodo?© muio laigauafcta!».. Hc:plkncta.rna(cuhno, lliaquaiidade he tjué-

    icrSc feca cépcnidainéace, Tcin fcahorio fobre aclandade Se!iaì OS mecjesibbteo ou i o,JSta^.preciofaSj &-perofas orièu^5C pa^os reaes. àinas alinari js (bbrc os4i5es,caualos^ cat ney-

    fOS, 5^-dcagv^s . Ein.as..ìi uai es/obre av palaiejras,.parrcv ras,fi-

    ?aevtas,,tofas^alhikquere?v'gtaà, & codas as.cou^^^iivicuieza quence. Scu.du.he DomirigOj^llia horahc a pri-^eyraSc oiiauayfua Q^:>iCcLdequincafcvxà^6cfuuhoraapr

    ra8i oitaua..& das q uatrap.i e cesdo iiiund o moftra iobxc o Je-aante. A caba (cu cuculo Citi 36^^\dias,&cincohoras,^^^liijnucos^ Heluafoifriqiimzegraosadiaiice,^ c.^

    ^Db quihco Cèoj&doderradeiroPianeta qiie he Mais.

    f^ Quinto cèo he onde Mar s teaifeuj^aHenro,^ que Kc o ter-^ cey ro pianeta, ponfticujdo no tecceyxo ci rculo d . Sphera,Sr'erneipa^odcqinnze-arìnoiconfume;^

    di^ tctceyi:aciitaaoudeelU.HietuiàÌeaì^Pàinalco

    C iiij, TunezObra protegida por direitos de autor

  • 43 REPORTORIO 44Tuncz.SiiascarasnocircuIodo Zodiaco, fam Ancs,& Scof-pio- Chamafe Mi^rs porque deceiidq^s? Mar??f^^aris,q quer dizer rnacho.6^ pocque foo aosmachospertcnccm as batalhas,

    ,

    por iiibos antigos o venerarào>& lìonrarao por deofe das ba-; talhas. E pprque fempre faai iiicerros os fins dasgticr ras^fingi-r^ìm OS Poetas que Marsfoy adtilcero^Picacanno rodo armado(alno ospeitos,perafignificac qucesfor9gidamenre,&femefti-

    mar pengo nenhum oshomésfeoffejreceniabacalba, Hcpla»neca marculino,èr fua qualidade he reqa& quente eni exceflb.Tcm fenbofio emos mctaes fobrco cobre,(a]itre5ferco,vidro,

    ,

    &xodos OS fornos: nas ali marias fobre os cacs&: liócs pardos.Em as anes (bbre os afoces, bafalircos, falamandcasS^ alacracs.

    ,

    ; Em asamores fobrc ccdasasdeefpmhoj&pimenta, nw>ftai:daicominhos. Em as lemcntes fobre osrab|os,porros, cebolas àC':tlbos,arnrda^,€icamonca& a^afrio.Seudia he Martes,ou terrai

    feira, 8^:fuahocahe apriuieù*a6ioicaua,fuarioiceado Sabadq,,

    ahoraprimeiraS^oicauaj^dasquattopartes domando moftraifpbre o Po^ncnce.Sua forja he oj tograos adiaiue^oito aerale

    CDo fcxro Ceo,^ deiupiter quéh^-ofegundo Pianeta.

    3| jp\SextoGeo,heoni

    i V^delupicGctefeaiart*enro,quehe ofcgu'

    do pianeta, còftitui-do nocicculo fcgùdo)da Sphera:ycoiumcc

    ; feucirculo em dozc:

    I

    annos.He fenhoc do3

    {fegundo c]inia,oiido:

    Icftà Alcmanha/Suas

    jcafasiio circulo da

    1/ Zodiaco fafiiSagira^

    Obra protegida por direitos de autor

  • DOStEMPOS 4,io&Pi(ces.GhamafeIapitcrjqueqnerdizer ajudaao padre,!^:defceadedeiuuoiuuaS5que querdizerajudar,oude Pacei-,q

    4tofigni(ica còrno ajuda ao padte^ queellche o q nutiga amaiciade Saturno, o qua! (eguado ospocdis efcceuéfoy auòde,upiEcr.Pincaràno osantìgosdesbai-bado^todo doaiiìdoco

    aiisafoutesnamào direica^S^na e2querdamuicasefpinhas,S^:

    hùrayo^cóasquacscoulabdemoftraaspotencivisderuadtgni-

    dade.-aoqual chamaram ^ honraramosancigospor Rcy, cudeofedosoutrosdeofes. He pleneta mafculino, fuaquahdadehe quente de humed:^todo temperadoj& he melhor de codos

    osoucros planecas. Tem fcnhorio emosmetaeslbbre ocll:a*nho.Sobreas pedraSjO jacmco>tutia^crifl:a!^;afiras. Nasbeftas

    fcbieas quetcm vnha fendida. EtnasauesfobrcgaJinhaSjpa-uóes&bichosdagraà. Emasfementes, fobie ocrigOjCeuadaj

    graos3arroz5VÌoIas3& codas as eruas de bò cheit o Se (abor^fi^ fo^

    breoalnìifquerCjCanfora, ambac&hnhaloes. Sobie osvefti-

    dosdefeda. Dasquaccopaccesdoniundomoftra fobrco not-

    te. Seu diahe loues, ouquiiitafeirajò

  • 42 REPORTORIÒMeroes.Siias cafas no circulo do2odiaco,fatn Capticornio,8^Aquario, Chamafe Saturno de Satui:8ranus,q fignifica annofarco,quehe or]geni&:principiodotempoquefcfarca,& cu-pre por annos. Outrosdizem q Saturno querdizcr tatocomofaaieadorjporqueellefoy opnnieiroqenfinou a femear/Ia-urar,/\' pratar e Iralia:5^ por iflo o pintarà comfouce nanrao& cornen io leus filhos, porq todas as coufts que o tempo crìa,elle racimo as c5fume:&: afsi o honrarampor deofcdos tépos.HepIunetamafculinOjfuacalidadehe fria&:feca, contraria a :humanacopoficao.SenoreanosmetaeSjfobreochùboS^ ferrol:errugcato,& fbbre as pedras negras 5r de ceuar, de todapedrapeiada,alcai:or:nasbeftasvfobreosElefantes,CanieIos,porcos

    caeSjgacos negros,nas auès fobre a Ema,Aguia^coruo, niorce-go,coruja,puìgas3porccuejos5niofcas,ratos.Nasaruoresfobre

    asdosbu2alhos,aIferrobas,enzinhas.Em as fementes fobre le—

    tilbas,cramo50s,milho,&todaacoufahumeda,fria,6^:feca.6i

    das qiiatro parces do mundo moftra fobre o Leuantc. Seudiaikedo Sabado,^fuaiioraaprinieira:&anoiteadequartafei--ra, Tua bora a oitaua. He fua forfanoue graos auan£e& nouc:acras.

    IfDooitauoCèo.

    OOitauocèo quanto a nos,6^terceironaordcm naturalihe onde osdozefignosremfeuaiTentOjd^eftam fituadass

    as eftrelas fixadas, foy chamado firmamento^como fediffcra-mos diiFcrente,ou mouedor das eftrelas firnies6^fixas porquc;ha nelle tancaSjg^ taminnumeraueiseftrellaSjquantasnuncaa

    antes doje foy pofsiuel.nem pode nenhunihomeai numerar..Elle oitauy cèo,fegudo ci Rey dom Afonfo,conté em fi tress

    nioiiìmécos: hiuiiq elle rem proprio, 6^dous alheyos, temhiiimouiménto

    ,qlli:: nosvemosfazcrem vinte quatrohoras,&i

    e^te he proprio do primeyro mobiì^ou decima fphera, moucnid iicfbmp.edeoccidenteaoriente^Sccumpreo eai 4^ooooj.

    aiiaosjò^' cfte he proprio do noueno cèojCem o mouimétopro]priaObra protegida por direitos de autor

  • DOSTBMPOS 45riofeu^oqualo fcizcm feteniil&hechaiiia^o moui mentoe ccepida^ào, onde acceiTo: aiouelè emcada dia/egundoftc mouimenco de tcepidajao trinca tCLceiros^ Se em cadannocicsminucos.

    DonoucnoCco.

    ONoiieno cèo em quanto anòs,^ fegundo na ocdentnaturala: a qucni Pcholonieo chaniou primeyromo-biljSielRey dairt Afonfo confiderà por fegundo mo-

    lirefte/cgundo aopimao do:» AìcologosScPhilofophos.nao

    em eftrellaSjS^poc (uigr^ndc dùphinidade Ihe chaniaraohriitalino , oaccosdizciiL qiie cai cdc cdo ertani as agoas que

    ^leai no pcLaeyco do GeUetìs, oc fegundo o cantar dos tres

    1Ì050S. Benedicite aquse qua: fupcr coelos funt. Algus dizem,

    eg indo tiras B:eda, cueeftas agoas fé ouucirem aquiguardadoj)eraairaniunda5àodadLlnuioiouccosafirmào que fepofecào

    .qui peraceAi^^ecan^ada grande quentuiaS^ fogOjque o mo-li.ncnto do ca'^Sieftclla^ caufain;&: dizeiu eftar eftas agoas

    nuy claras/ubtis, S^ muy cranfpacenieSj^pot iiVa aigùs cha-a II àoclleceo Aquario^ oucridalmo,pelagrande tran{paré^;ia, 5^ di iphanidade (Ua> tern dou> aiouiaiencos, hiì he alhcy o

    :UufadodadeciiiaSphera ou pririieyro paoDiljComefpaco de

    Mnteq^iatro lu>cas:oucio inouiaienco ccm,quc he feu proprio

    > qu il le cu.npre eni ctpa(;o de quaréta^ noiic miIannos,nìO-

    ijfe cadadia quatro tercciros &em cada anno vìntafi L icgii-los.S^e "'e iiioui nento hechaniado^iiiouiinencodoa 3.iv^c!i^Scias elle ellayfi 5cas,o qua! fé faz coni cci ta Equa^'ao^ feguiido hc-

    aocorio aos Tabuiuìas,

    Obra protegida por direitos de autor

  • REPORTORIODo 2odìaco,6i dos dozefignos^

    Os Philofophos antiguos co-fidcràram no cèo hùcirculamaior, quc tcm de largo dozegtaosjpor mcio do qual,paflahuaJinha q o diuidcem coni-prido, & deixa a cada parteicìs graos: ao circulo chania-

    ram Zodiaco,& à linhadiflc-ram linha eciiptica^&todaadiftancia queha defde ertalaiihaaalgiimdos Polos fecha;

    ma lacicudo: Se fé conta pers.o Nortecliamare Septentri-i

    onaljpcrao Sul meridional. Naterrahatambem latitudo^mascontafe da linha equinoilial ateo Polo, decorno o Solfe mou2feinpredebaixodefta linha nuca tcralaticudo: todososoucroi)

    Planetasfe aparcamdeftalinha, fazcndoreScptentcionaes,oii

    Mecidionaes. Diuidefe eftccirculoemdoze partes iguaes, a & porqueZodioncniGrego tantiquecdizcr corno animai, por liTo fé chamou ocirculo Zodiiaco, corno fé diireramoscirculo dò anfmaes.Cada figno dcfefediuidc emcrinta paites,aqchamaograos, 5inmiciplicandidoze por trinca refultao trinta efeis que fam os emq fé diuidltodo o cèo, e qualquercirculo,cadagrao fediuidc emfeffentt

    p irtes quc chanuo minutos , a

  • :xix e

    a:VI II f

    :xvij gKVJ ATXXV'bXlll^ e

    Xtij aKIJ e

    ^} f

    % SIX Avìi] b

    jEu fouMar^o qas vinlaaspodando, Lugar àofot Dedina^a* Ho. MuAfcgriasfa^oo tempo andando. G>. M^n. Gr. M. ras^ nat,t d ^i Santo Albino bjfpo,

    i Sam Simplicio bifpo,3 Sara DcmetriOj&Celedom.

    4 Santo Adnào mare.5 santo Eufebio mart.

    6 SaiiiViaor,(Sc Vióloriiio.

    7 Santa Perpetua& Fclicitas.8 Sam Tomasdc Aquino*^ Os quaranta niartyres.10 Sani[Ale)candi:e papa, mar,

    11 Sam Guilhelmo martyr.n Sam Gregorio Papa doftor. ^^15 Sam Leandro bifpo.

    ^ij e 14 Santa Florenciavirge.

    d if Sani Longinom art.e 16 Sam Ciriaco mare.

    ti] , f i7 Sani Patricio bi fpo,

    ij g i8 Saitt Gabriel A rcanj'o.

    j A 19 Sati ÌGJcph confeilbr,b lO Sam Vulf'fioconfeflbr*' -e 21 Santo Bento Abade.

    d II Sam Pauhnobiipo. (gg^e 25 Sam Serapiio Abbade.f 24 Vigilia,

    g 1$ Anuncia^àodenofTaS*A 26 Sam Caltor mait,b 27 Sam Robe to bifpo.e 28 Sam Marcelo Papa.d 19 Sam Quintmo mare.e 30 S.Segundo& feus copanhe.f 31 Santa Sabina.

    Jefte mes no crecente da F^ua he bo de roargulhar,la^af de cabecajiè[hor quado a vide ianga q dàtes. E a enxertia de frudo tardio,ccpiarlo,

  • ABRIL,i|Ku fon AbriI JjJoce dormir, LngardofoLpMna^aJ^HoMh

    i^o!iT-> coiii bonuias&auesouuir. ^ - ^. <^

    xTTi ^ monùcrfainda Madsnela.XKs'iij A i Santa riieodoiìavirgiiii,XXVI) b 3 Sanca Maria EgypcUca.ir Kxvjc 4 Santo Ambrofio bifpt>.xx/z^d 5 s.Viccteda ordédospre^a,xxiij e ^ Siin Diogsnes martyr.

    x:^!) f 7 samCeleltino papa.

    x,cobrir aruores q elhuct e ejiiercaua.^ as vjdes.

  • MAYO.rEtt Con \faya,que para folgar, Lugar iofoUpeclìnA^i:Ho-W.

    sxvii). b iSamFeltpe^c Santiago. ^ ii o i; S 9 13 37Kxv^ij e 2 Sà'OtaAtanalIobifpOé \ - li o ly Z7 38 •

    fcxvj, d 3 A iaucn^atiefiaataCruri^ 15 «> i> 46 42fc^xxvre 4 SamFlamo-mart. 14 o 10 4 45Kxiiij f f samGotardobifpo. if o i

    |ìii) e 2; santo Vrbam>P^pa, 3 fo 21 r 14 20"

    j f 26 Beda facerdocc. 4 47 21 12 zi

    y g 27 sam loào Papa, y 44 21 23 22.j. A2^* sam Guilherino bifpow 6 41 21 31 231t b 29 sara Maximo bifpo^ 7 $8 21 4L 2;

    pt^ix e 3asa,m PeUcesPapa ócmarCo 8 3^21 fi 2

    Obra protegida por direitos de autor

  • IVNHO,fEli fou Iiinho q colho 6 grào, LugdriùfoU T>eclina(ia\tìóM4porq omeu fruito a todoshefào. Grd,MinJGrd. M$Jra5ynut.

    stxvij e I SamNkoinediomart/ io 30 21 5 7 14 3^- - /• - santo Marcelino Papa. 11 17 ^^ 16 2^

    samErafoiobifpo&mart, 12 14 iz 23 37sam Cerino ni^rt. 13 21 ^l 31 375am Bonifacio bifpo, 14 i?5 22 37 37sam Claudio bifpo, if ,^ 22 44 38^sam Luciano bifpo. 1^ li 22 jo 29sani Medardo biipo. 17 ^ 22 f^ 39Sam Primo (ScFeliciano. 18

  • rVLHO.fEu fbu Tuiho, 5i dcbniho as cyras, Lugdr iofoUpecUnét^aJHù- MuPera encher detrito cidadcs & aldeas. Grd. Miy Grd. Mi. \ ras.nuuxxvj g ^ 06laua de fam loào. 9 o i-^ S ì$ 14 ^6irxxv A ^ AYificagiode noifaS. t 9 f5> 2^ a 35xxiiij b 3 samTheobaldobifpo^ 10 s Vigli, o 3S 20 4 12j € 2S SatiagoApoll.&s,Criiloua. I 35: 19 ^i io

    jd 25 santa Anna. ^ ^5 19 37 8

    t e 27 samSimeàOf?cs.B^rtoIdo. 3, 30 19 25 eskìx f 28 sam Pancaliàomartyr^ 4 2^ 19 11 4

    Come^ào OS eanicularcSfKxvii] g 29 Santa Beatriz,&s. Marta* 5 2- 18 57 2xxvij A 30 santo Abdonèc Sene». C 23 lìi 42 2tjxxvjbji saraGermiobifpo. 7 21 18 27 13 5*9

    INeftemesemocreccnteda Lua,hebadecobrirascepas, que as mo:onie o fo\,Si cortar a grama que nào come a nacer : bolir com a terrak poo acerca da cepa,òcc5i(Vo Grece asvuas Bo he feoiear moilarda.^Eno mmgaantchebodcGolhcr asamédoas^E hedanofoodofmirdapeiodia, nemdeaede entrarem banhos.

  • AGOSTO.fEu Con Agorto q amanho as cubas Lugar dùfeL'ÙccUna^a^^tìo- 3^1Pipas Se quartos pera o (^unio das vuas. Grd.Mi%\ Crd.Mr

    2 f xxiiij Ci Carcere de iain Vedm .xxiij d i s.Eileuào Papa «Sem ar.xxij e 3 iniicn^ào de s. Eftenao,xx| f 4 san) Doiningosccnf.XX ^ ^ Sanca Maria das Neujes* ^XIX A 6 Transi^uxa^àodoSenor,xwij b 7 s.Dojiatobifj&Affrayirg.xv^ij .e 8 sarti CiriacQ bifpo.

    xvj d 9 sani Eomào, VigilÌAt •XV e IO Sam Lo«ren(^o martyr. ^xiiij f II «.Tibmcio,sàtaSiirana.in.

    xiij g li Santa Clara VIrgQm*xi} À 13 santo Ypollto mart,Xj b 14 s.Euièbio. Vigilia;

    X e i^ Airump^àodciioflaS* ^tix ^ d \6 sam Rogue confeffor.vii] e 17 samMamedemart, ' .vij i 18 ««Agapito mar,& s.Ekna,vj g f saniJUuysbifpOo

    y A 20 sanvBernardo abbadfi,4 h 2C santo Anaftafio martyr.ìij e Zi sam Tymoteo*,ij d ij sam Za^ gì) sam LuysRcy de Franca,xjcix gi 5 sani S^Uerino martyr.

    xxvlij A 27 sam Ruffo confclTor.x

  • SETEMBRO.;Fai (oh Setebro.cj 1^ viias .n tiuras Lr^^^r do foLDcPa^o bó vinho 55£^n,do ascubas.

    icTì] F'TSa'ai CiirAbbcìdtì,

    xij ^ i san;© Amerigo duque

    xj A -J sam Ma .(Iiecobirp^.V b 4 sa lu Moy fes con fé ifor.ix cr f sani Marcdlomartyrr

    ^iij d 6 santo Eugenio bifpo.^^ij e 7 saHjZa'carias profeta,

    vj £ 8 A nacéqade nolTa Sefiora ^'^ g 9 sam Gorgonió martyr.

    iiij A IO sam Nicòiao deTolentino.ili h II sam Proto (Se Zazinco.ij e iz samMaximiliaQobrfpo^

    j d 13 $am Mauriolobifpo.e 14 Exalca^ào de fanta Cruz»

    f' 15 sam Nicomedio mart.

    i| g^fó Santa Eufemia virgem.* A 17 sam Lamberto bijftjo*

    b. 18^ sam Richarte emperador.e !9 samlanuario bJfpo^

    \^d zó Santa Faufta.. Vigila,

    e ZI sam MatheoApoftolo. -ì»f 2i sam Maitric10 martyr.gij sam Leào papa, ^^''^^^

    t A 24 sam Roberto bifpo.cix b 25: samFìrttvianobiipo.

    vii] e 25' sa mi Cypnano xxvje 28 ^am Vencelao duque*tv 2 4. f 2p Sam ^iiguel Arcanjo, ^:iij g 30 sam Hieronymo doótor,.

    Nfefte mes em ocrecence da Lua, he multo bo femear cei teo,

  • iTaupaJapcla ordem do Aìfabcto, do quc fénei^e Reporcorio, fegundo a |*e'prtna

  • TAVOADAEftrda,forma& materia clcllas,55 Lunàrio & fua ordem. %.atc!oEfircla do Norte pera fé rcgerpor LugardofoJnosfignosdccadamc

    154

    64

    no Calendario, em cada dia,Lua forma,roflo }c claridade [6

    MfMayo mes. Ko Caien darloMarco mes, noCaJendMars pianeta.Mercurio Piaaetà.

    .ella.

  • COPIOSAf Quatro virtudes fortificati- Scorpio (Tgna,uas.

    ^16

    Quatrocanipkixoes. ni

    Quadrante conio te ha d€ naue-

    oar per elle,

    Re^iftodo tpe fé coatena taucda

    do Lanario. it5

    Rayo. Rociodamcnhaa. ^f ^

    gi Reiaiupagos» 6^

    S^Sagitariolìgno, 5^

    Sangn as qu a ndo fam boa s» 12 3Sangnas^uandofam maa^. 124Sagcador q aparelhosdeaetcc. i^5

    Saturno pianeta. 4t

    Semana porqne (è chama afil. io

    O^ i e aipò pera purgar. 9

    ,

    Tauoade algus lugares de Pouiigal^^ doiitros.

    figno anda ' fol

  • Obra protegida por direitos de autor

  • Obra protegida por direitos de autor

  • ^^

    Obra protegida por direitos de autor

  • fv-^

    cKo.MJMlL:A5A. i'^T^>

    PL'RCHASED FROM THE INCOMK OF THK

    JOSIAH H. BEXTOX FUXD

    ^hi- A-^^^f^^^-'eu^l C(yy^,A.^À£Mi

    ,^^Obra protegida por direitos de autor