70
ანგარიში შექმნილია პროექტის „სამოქალაქო საზოგადოების განვითარების ინიციატივის“ ფარგლებში, ევროკავშირის და კონრად ადენაუერის ფონდის დაფინანსებით და სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტის მხარდაჭერით. მის შინაარსზე სრულად პასუხისმგებელია „დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრების ქსელი“ და შესაძლოა იგი არ გამოხატავდეს ევროკავშირის, კონრად ადენაუერის ფონდის და სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტის შეხედულებებს. პროექტი „სამოქალაქო საზოგადოების განვითარების ინიციატივა“ ხორციელდება კონრად ადენაუერის ფონდის (KAS) მიერ, სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტთან (CSI), საქართველოს სტრატეგიული კვლევებისა და განვითარების ცენტრთან (CSRDG), კონსულტაციის და ტრენინგის ცენტრთან (CTC) და განათლების განვითარების და დასაქმების ცენტრთან (EDEC) თანამშრომლობით, ევროკავშირისა და კონრად ადენაუერის ფონდის დაფინანსებით.

sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

  • Upload
    others

  • View
    19

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

ანგარიში შექმნილია პროექტის „სამოქალაქო საზოგადოების განვითარების ინიციატივის“ ფარგლებში, ევროკავშირის და კონრად ადენაუერის ფონდის

დაფინანსებით და სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტის მხარდაჭერით. მის შინაარსზე სრულად პასუხისმგებელია „დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრების ქსელი“ და შესაძლოა იგი არ გამოხატავდეს ევროკავშირის, კონრად ადენაუერის

ფონდის და სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტის შეხედულებებს.

პროექტი „სამოქალაქო საზოგადოების განვითარების ინიციატივა“ ხორციელდება კონრად ადენაუერის ფონდის (KAS) მიერ, სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტთან (CSI), საქართველოს სტრატეგიული კვლევებისა და განვითარების ცენტრთან (CSRDG), კონსულტაციის და ტრენინგის

ცენტრთან (CTC) და განათლების განვითარების და დასაქმების ცენტრთან (EDEC) თანამშრომლობით, ევროკავშირისა და კონრად ადენაუერის ფონდის დაფინანსებით.

Page 2: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

2

Page 3: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

3

sarCevi

madlierebis niSnad ..................................................................................................... 4 mokle mimoxilva..............................................................................................................5Semoklebebi da terminTa ganmarteba................................................................7 I. Sesavali.............................................................................................................................8 II. kvlevis monacemTa mopoveba da meTodologia........................................9

1.samagido kvleva da sajaro informaciis gamoTxova........................................92.naxevrad struqturirebuli interviu da fokusjgufebi..........................113.kvlevis procesSi warmoqmnili winaaRmdegobebi............................................12

III. saxelmwifo grantebis gacemis 2017 wlis praqtikis mimoxilva.........13

1.grantis gacemis maregulirebeli sakanonmdeblo normebis mimoxilva......13 2.2017 wels gacemuli saxelmwifo grantebis zogadi statistika...............17 cxrili 2: 2017 wels gacemuli grantebis miznobrioba da statistika...18

IV. saxelmwifo grantebis gacemis monitoringis ZiriTadi daskvne-bi da mignebebi...............................................................................................................20

1.sajaro institutebis mier grantis gacemis dagegmva...................................212.sajaro institutebis mier grantis gacemis procesi................................252.1.sagranto konkursis gamocxadeba...................................................................252.2.sagranto ganacxadebis miReba.........................................................................292.3.Semfasebeli organos (komisia/sabWo) formireba.....................................32

3.sakonkurso ganacxadebis Sefaseba da saboloo gadawyvetilebis miReba......363.1.gasaCivrebis meqanizmi........................................................................................39

4.sajaro institutis mier sagranto proeqtebis ganxorcielebis monitoringi da Sefaseba.............................................................................................415.zogadi mignebebi..........................................................................................................44

V. rekomendaciebi.........................................................................................................47 danarTebi..........................................................................................................................51gamoyenebuli masalebi.............................................................................................68

Page 4: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

4

madlierebis niSnadupirveles yovlisa, gvinda madliereba

gamovxatoT im pirebis mimarT, romelTac wvlili Seitanes kvlevis warmoebis pro-cesSi. winamdebare kvlevis ganxorcie-leba warmoudgeneli iqneboda grantis gamcem sajaro institutebTan mWidro TanamSromlobis gareSe. monitoringis ganxorcielebis procesSi TiToeulma maTganma aqtiurad Seuwyo xeli Rirebuli codnis Seqmnas mkvlevarTa jgufisTvis informaciis Riad miwodebisa da gamocdi-lebis gaziarebis gziT.

amasTanave, kvlevaSi aqtiurad monawi-leobdnen im organizaciis warmomadgen-lebi, romelTac 2017 wels monawileoba miiRes sagranto konkursSi da romelTa nawilmac warmatebiT moipova saxelmwifo dafinanseba. TiToeuli respodentis mier sakiTxTan dakavSirebuli praqtikuli gamocdilebis gaziareba fasdaudebeli aRmoCnda kvlevis ZiriTadi mignebebis ga-movlenisa da rekomendaciis SemuSavebis procesSi.

gansakuTrebuli madloba gvinda gada-vuxadoT samoqalaqo sazogadoebis insti-tutsa da proeqtis „samoqalaqo sazoga-doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis.

Page 5: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

5

mokle mimoxilva

a(a)ip „demokratiuli CarTulobis centrebis qselma“, samoqalaqo sazogadoebis institutis xelSewyobiT da evrokavSiris da konrad adenaueris fondis finansuri mxardaWeriT, ganaxorciela 2017 wels sajaro institutebis mier sabiujeto saxsrebidan sagranto dafi-nansebis gacemis monitoringi.

saqarTveloSi sajaro dawesebulebebi kompetenciis sferoebis mixedviT gascemen grantebs. dafinansebis sagranto meqanizmis ga-moyeneba xdeba kanonmdeblobiT dadgenili miznobriobiT, mimarTu-lebiTa da kanonmdeblobiTve gansazRvruli sajaro uwyebebis mier. winamdebare angariSi ar moicavs saxelmwifo grantebis farglebSi ganxorcielebuli proeqtebis Sinaarsisa Tu xarisxis Sefasebis mi-marTulebas. is, erTi mxriv, yuradRebas amaxvilebs imaze, Tu ramde-nad aris winaswar gansazRvruli grantis gacemasTan dakavSirebuli sakiTxebi, ramdenad da rogor asrulebs grantis gamcemi sajaro dawesebuleba Tavis valdebulebebs grantis gacemisa da ganxorcie-lebis yvela etapze, xolo, meore mxriv, cdilobs, gaaanalizos, Tu ra gamocdileba aqvT sagranto konkursSi monawile da grantis mimReb organizaciebs saxelmwifo dafinansebis administrirebis kuTxiT.

monitoringis procesisTvis saWiro informacia mowodebulia ro-gorc saxelmwifo grantis gamcemi uwyebebis, ise sagranto konkurs-Si monawile da grantis mimRebi organizaciebis mxridan. kvlevisTvis saWiro informaciisa da monacemTa analizs win uZRoda, erTi mxriv, sajaro informaciis mopoveba da damuSaveba, xolo, meore mxriv, in-terviuebisa da fokusjgufebis Sedegad miRebuli codnis analizi. mopovebul informaciaze dayrdnobiT ganxorcielda saxelmwifo grantebis gacemis dagegmvis, grantebis gacemis procesis da Semdgo-mi administrirebis Seswavla da analizi. amrigad, Sedegebze dayrd-nobiT, mocemuli angariSi mimoixilavs monitoringis procesis Ziri-

Page 6: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

6

Tad mignebebsa da daskvnebs saxelmwifo grantis gacemis TiToeul etapze da adgens Sesabamis rekomendaciebs procesis efeqturobis, sandoobisa da gamWvirvalobis gaumjobesebis mizniT.

mocemuli angariSi erTgvari mcdeloba da win gadadgmuli nabijia saxelmwifo grantebis gacemis monitoringis meqanizmis gaZliere-bis, procesis efeqturobisa da xarisxis gaumjobesebis xelSewyobis-Tvis. kvlevis farglebSi warmodgneilia saxelmwifo grantebis gace-mis administrirebis rogorc kargi, aseve susti mxareebi. amasTanave, kvlevis Sedegad gamovlenili mignebebisa da SemuSavebuli rekomen-daciebis gaTvaliswineba emsaxureba saxelmwifo grantebis gamcemi uwyebebisa da grantis mimRebi organizanaciebis TanamSromlobis xelSewyobas da saxelmwifo dafinansebis gacemis procesis gaumjo-besebas.

Page 7: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

7

granti„grantebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis me-2 muxlis pirveli punqtiT gaTvaliswinebuli mniSvneloba.

granti, romelic saxelmwifo biujetis an/da avtonomiuri respublikis biujetis saxsrebis farglebSi gaica. grantis gasacemad aseve gamoiyeneba arasabiujeto saxsrebi, magali-Tad, donori organizaciidan miRebuli saxsrebi. Tumca, es me-Todologia faravs mxolod sabiujeto saxsrebis farglebSi gacemuli sagranto dafinansebis monitoringis sakiTxebs.

saqarTvelos saministro da saqarTvelos saxelmwifo minis-tris aparati, avtonomiuri respublikis saministro, sajaro samarTlis iuridiuli piri an mTavrobis/saministros an sa-jaro samarTlis iuridiuli piris mier dafuZnebuli arasa-mewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piri.

grantis gamcemi sajaro institutis mier SemuSavebuli doku-menti, romelic moicavs monacemebs sagranto Temis aqtualu-robis, miznebis, mimarTulebebis (prioritetebis), Sesrule-bis savaraudo vadebisa da Tanxebis Sesaxeb.

saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis me-2 muxlis pirveli nawilis „d“ an „e“ qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli normatiuli an/da individualuri administraciul-samarT-lebrivi aqtebi.

saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis me-2 muxlis pirveli nawilis „d“ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli indivi-dualuri administraciul-samarTlebrivi aqti.

saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis me-2 muxlis pirveli nawilis „e“ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli normatiu-li administraciul-samarTlebrivi aqti.

arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piri

sajaro samarTlis iuridiuli piri

saxelmwifo granti

sajaro instu-ti /dawesebu-leba/uwyeba

sagranto programa

samarTlebrivi aqti

individualuri administra-

ciul-samarTle-brivi aqti

normatiuli aqti

a(a)ip

ssip

Semoklebebi

Semoklebebi da terminTa ganmarteba

ganmartebebi

Page 8: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

8

I. Sesavali

saqarTveloSi sajaro institutebi kompetenciis sferoebis mixedviT gascemen grantebs. dafinansebis sagranto meqanizmis ga-moyeneba xdeba kanonmdeblobiT dadgenili miznobriobiT, mimarTu-lebiTa da kanonmdeblobiTve gansazRvruli sajaro dawesebulebis mier. aRniSnuli angariSi moicavs sajaro institutebis mier 2017 wels gacemuli sagranto dafinansebis monitoringis Sedegebs. kvle-vis interesis sferos warmoadgens 2017 wels arasamewarmeo (arako-merciul) iuridiul pirebze (a(a)ip) gacemuli saxelmwifo dafinanse-ba. miuxedavad imisa, rom kvlevis interess warmoadgens saxelmwifo dafinansebis sagranto programebi, mniSvnelovania aRiniSnos, rom kvlevis farglebSi aseve Seswavlilia ssip bavSvTa da axalgazrdo-bis ganviTarebis fondic, romelic 2017 wels iyenebda dafinansebis arasagranto meqanizmebs, rac gulisxmobs saxelmwifo subsidirebas an/da sxvadasxva sabiujeto programis farglebSi sakonkurso wesiT dafinansebis gacemas . sagulisxmoa, rom subsidirebis meTods sxva sajaro dawesebulebebic iyeneben, Tumca ssip bavSvTa da axalgazr-dobis ganviTarebis fondis SemTxvevaSi dafinansebis arasagranto meqanizmis mniSvnelovani nawili Tavisi arsiT da miznobriobiT hgavs sagranto dafinansebas da swored amitom gaxda winamdebare kvlevis sagani. aRsaniSnavia, rom 2018 wlis 24 maisidan ssip bavSvTa da axal-gazrdobis ganviTarebis fondi grantis gamcemad aris gansazRvruli

sajaro institutebis mier grantis gacema xdeba sxvadasxva sa-marTlebrivi aqtis safuZvelze, romlebic erTmaneTisagan gansxvav-deba regulirebis moculobisa da Sinaarsis TvalsazrisiT.

winamdebare kvlevis meore Tavi eTmoba kvlevis monacemTa mopove-basa da meTodologias, mesame TavSi ganxilulia grantis gacemis ma-regulirebeli sakanonmdeblo normebi da 2017 wels gacemuli gran-tebis zogadi praqtika/statistika, meoTxe Tavi eZRvneba saxelmwi-

Page 9: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

9

fo grantebis gacemis monitoringis ZiriTad daskvnebs da mignebebs, xolo mexuTe TavSi warmodgenilia rekomendaciebi im saxelmwifo institutebis mimarT, romlebmac ukve gasces an gegmaven grantebis gacemas. angariSs Tan axlavs kvlevis ganmavlobaSi gamoyenebuli we-rilebis/kiTxvarebis nimuSi da masalebis CamonaTvali.

I I. kvlevis monacemTa mopoveba da meTodologia

kvlevis miznebidan gamomdinare, monitoringisTvis SeirCa Sesa-bamisi meTodologia da kvlevis Semdegi instrumentebi: samagido kvleva (sajaro informaciis gamoTxova), interviuebisa da fokusj-gufebis organizeba sajaro dawesebulebebis warmomadgenlebTan, sagranto konkursSi monawile da grantis mimReb organizaciebTan - aaip-ebTan. savele samuSaoebi Catarebulia 2018 wlis 1 noembridan 2019 wlis 31 maisamde. kvlevis amocanebisa da meTodologiis gaTva-liswinebiT, saxelmwifo grantebis monitoringi warimarTa ramdeni-me etapad:

1. samagido kvleva da sajaro informaciis gamoTxova

imis dasadgenad, Tu ramdenad aris winaswar gansazRvruli gran-tis gacemasTan dakavSirebuli sakiTxebi, rogor asrulebs gran-tis gamcemi sajaro dawesebuleba masze dakisrebul valdebulebebs grantis gacemisa da ganxorcielebis yvela etapze, Catarda samagido kvleva, romelic moicavda dokumentaciisa da onlainresursebis (sa-jaro dawesebulebis oficialuri vebgverdebi) Seswavlas. am etapze ganxorcielda Sesabamisi normatiuli aqtebisa (kanonebi, kanonqvem-debare aqtebi, brZanebebi, debulebebi da a.S.) da sajaro institu-tebis mier grantis gacemis wesebis Seswavla (wyaro: ssip „saqarTve-los sakanonmdeblo macnes“ oficialuri portali - www.matsne.gov.ge

1 aRsaniSnavia, rom 2018 wels, mTavrobis 24 maisis N248 dadgenilebiT, ssip bavSvTa da axal-gazrdobis ganviTarebis fondi ganisazRvra grantis gamcem sajaro dawesebulebad.

Page 10: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

10

da grantis gamcemi institutebis vebgverdebi). amasTanave, moxda saqarTvelos kanonmdeblobiT uflebamosili im sajaro institu-tebis identificireba, romelTac SeuZliaT a(a)ip-ebze saxelmwifo dafinansebis grantis an subsidiis saxiT gacema. samagido kvlevis farglebSi yuradReba gamaxvilda grantis gamcemi sajaro dawese-bulebebis oficialur vebportalebsa da masSi arsebul „sajaro in-formaciis“ gverdebze. am nawilSi gaanalizda sagranto konkursis gamocxadebisas gamoqveynebuli informacia (ganacxadis wardgenis moTxovnebi, vadebi, Sefasebis kriteriumebi da sxva) da ganacxadebis miRebis/grantebis marTvis onlain sistemebi.

kvlevis Semdeg etapze, winaswar Sedgenili werilis safuZvelze, romelSic gansazRvruli iyo Sesabamisi dokumentaciis nusxa (da-narTi #1), gamoTxovilia uflebamosili sajaro dawesebulebebidan sajaro informacia. pasuxismgebelma pirebma warmoadgines doku-mentaciis nusxa werilobiTi saxiT. Tumca, calkeul SemTxvevebSi dairRva dokumentaciis miRebis kanoniT dadgenili vada (dauyovne-bliv, araugvianes 10 samuSao dRe). zogierT SemTxvevaSi (okupirebu-li teritoriebidan devnilTa, Sromis, janmrTelobisa da socialu-ri dacvis saministro, ssip SoTa rusTavelis saxelobis samecniero fondi) dokumentacia warmodgenili iyo arasrulad, Sesabamisad, am SemTxvevebSi miRebuli sajaro informaciisa da siRrmiseuli inter-viuebis/fokusjgufis farglebSi miRebuli informaciis safuZvel-ze nawilobriv ganxorcielda grantis gacemis procesis Seswavla. miRebuli sajaro informaciis damuSavebisas yuradReba gamaxvilda grantis gacemis wesis Seswavlaze, warmodgenili xelSekrulebebis, angariSebisa da monitoringis Sedegebze.

kvlevis am etapzeve SemuSavda kiTxvari (danarTi ##2, ##3, ##4) inter-viuebisa da fokusjgufebisTvis.

Page 11: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

11

2. naxevrad struqturirebuli interviu da fokusjgufebi

naxevrad struqturirebuli interviu SeirCa Tvisobrivi infor-maciis misaRebad. is kargi instrumentia gansxvavebuli mosazrebebis Sesaxeb damatebiTi informaciis mosapoveblad, specifikuri mdgoma-reobis Sesaswavlad an sxva wyaroebidan miRebuli informaciis gada-samowmeblad. intervius Catareba mizanSewonili aRmoCnda yvela im grantis gamcemi sajaro uwyebis warmomadgenlebTan, sxvadasxva do-nis menejerTan da sagranto programis Seqmnaze pasuxismgebel pir-Tan, romelTac gasces saxelmwifo dafinanseba a(a)ip-ebze 2017 wels.

amrigad, interviuebi Catarda Semdeg uwyebebTan:

•saqarTvelos iusticiis saministro; •saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan devnilTa, Sromis,

janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro; •ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnuli centri;•ssip SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondi; •ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis

centri; •ssip saqarTvelos inovaciebisa da teqnologiebis saagento; •ssip bavSvTa da axalgazrdobis ganviTarebis fondi.

amasTanave, grantebis miRebasTan dakavSirebuli praqtikis gada-samowmeblad Catarda siRrmiseuli interviuebi im organizaciebTan, romelTac 2017 wels miiRes monawileoba sagranto konkursSi da ro-melTa nawilmac warmatebiT moipova dafinanseba. sagranto konkur-sSi monawileobasa da Semdgomi administrirebis procesTan dakavSi-rebuli barierebis gamosavlenad interviuSi monawileoba miiRes im organizaciebis warmomadgenlebmac, romelTac konkursis Sedegad ver moipoves dafinanseba, aseve im organizaciebmac, romelTac saer-Tod ar miuRiaT konkursSi monawileoba da ar icnoben saxelmwifo dafinansebis mopovebis gzebs. am ukanasknelTa gamocdilebis ga-Tvaliswineba kvlevis procesSi mniSvnelovani aRmoCnda im bariere-

Page 12: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

12

bis gamosavlenad, romelTac organizaciebi awydebian saxelmwifo sagranto programebiT sargeblobisas. kvlevis farglebSi, garda 7 sajaro dawesebulebebisa, CarTuli iyo 12 a(a)ip-is warmomadgeneli. monitoringi ganxorcilda 2017 wels gaformebul 60 sagranto xel-Sekrulebaze.

interviuebis dasrulebis Semdgom pirveli fokusjgufi gaimarTa im sajaro institutebis warmomadgenlebTan, romelTac 2017 wels gasces saxelmwifo dafinanseba grantis (xolo gamonaklis SemTxveva-Si, subsidiis) saxiT, xolo meore fokusjgufi gaimarTa im organiza-ciebTan, romelTac 2017 wels moipoves dafinanseba. fokusjgufebis mizans warmoadgenda damatebiTi sakiTxebis gamovlena da rekomenda-ciebze msjeloba.

garda aRniSnuli meTodisa, damatebiT momzadda onlain kiTxvari, romelic daegzavnaT 2017 wels dedaqalaqSi da regionSi momuSave grantis mimRebi organizaciebis warmomadgenlebs. es meTodi gamovi-yeneT kvlevis arealis gafarToebis mizniT .

3. kvlevis procesSi warmoqmnili winaaRmdegobebi aRsaniSnavia, rom calkeul SemTxvevebSi sajaro dawesebulebebis

mxridan ver moxerxda saxelmwifo sagranto programis farglebSi arsebuli sajaro informaciis srulad mowodeba. kvlevis procesSi okupirebuli teritoriebidan devnilTa, Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrom srulad ar mogvawoda moTxovnili informacia, ris oficialur safuZvladac 2018 wels ganxorciele-buli restruqturizacia da dokumentebis inventarizacia daasaxe-la. (moTxovnili saarqivo masalebi okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaadgilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa yofi-li saministros im nawilis saqmianobas ukavSirdeboda, romelic ze-moT aRniSnuli saministros SemadgelnobaSia). Sesabamisad, kvlevaSi gamoyenebuli codna efuZneba sajaro institutis warmomadgenleb-Tan interviusa da fokusjgufis Sedegebs da sagranto programis

Page 13: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

13

dokumentaciis im nawils, romlis mowodebac SesaZlebeli gaxda.aseve, arasruli dokumentacia iyo mowodebuli ssip SoTa rus-

Tavelis saqarTvelos samecniero erovnuli fondidan. aRniSnuli uwyebidan sajaro informaciis saxiT warmodgenili dokumentacia Seadgenda mxolod konkursis gamocxadebis Sesaxeb brZanebebs, Sesa-bamisad, monitringi ganxorcielda nawilobriv informaciasa da in-terviuze dayrdnobiT. III. saxelmwifo grantebis gacemis 2017 wlis praqtikis

mimoxilva 1. grantis gacemis maregulirebeli sakanonmdeblo normebis mimoxilva

saqarTveloSi grantebis gacemis saerTo principebs „grantebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni gansazRravs, romelic 1996 wlis 28 ivniss aris miRebuli. aRniSnuli kanoni aregulirebs grantis cnebas da adgens, Tu vin SeiZleba iyos grantis gamcemi da mimRebi. saxelmwi-fos mier grantad miCneulia grantis gamcemis (donoris) mier gran-tis mimRebisaTvis usasyidlod gadacemuli miznobrivi saxsrebi fuladi an naturaluri formiT, romlebic gamoiyeneba konkretuli humanuri, saganmanaTleblo, samecniero-kvleviTi, janmrTelobis dacvis, kulturuli, sportuli, ekologiuri, sasoflo-sameurneo ganviTarebisa da socialuri proeqtebis, agreTve saxelmwifoebrivi an sazogadoebrivi mniSvnelobis programebis ganxorcielebisaTvis

am kanonis me-2 muxlis 1-li punqtis „g“ da „d“ qvepunqtebis mixed-viT, saxelmwifo dawesebulebebidan grantis gamcemebi SeiZleba iyvnen saqarTvelos saministroebi, saqarTvelos saxelmwifo minis-tris aparati, afxazeTisa da aWaris avtonomiuri respublikebis sa-ministroebi da saqarTvelos mTavrobis mier gansazRvruli sajaro samarTlis iuridiuli pirebi.

saqarTvelos saministroebisTvis savaldebuloa, rom grantis gacemis Sesaxeb dokumentebi warudginon saqarTvelos mTavrobas grantis gacemis miznis, grantis moculobisa da saxsrebis gamoye-

Page 14: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

14

nebis konkretuli mimarTulebis winaswari SefasebisaTvis. saqar-Tvelos mTavrobis 2011 wlis 14 martis ##126 dadgenilebis mixedviT, saministroebs aqvT valdebuleba, 50 000 (ormocdaaTi aTasi) laram-de granti gascen mxolod premier-ministris Tanxobis Semdeg, xolo Tu grantis moculoba aRemateba 50 000 (ormocdaaTi aTasi) lars, maSin saministro valdebulia, winaswar moipovos finansTa saminis-tros daskvna grantis gacemis winaswari dokumentis Sesaxeb da Sem-deg dokumentebis erToblioba warudginos saqarTvelos mTavrobas. Sesabamisi gankargulebis miRebis Semdeg ministri aformebs sagran-to xelSekrulebas. aRsaniSnavia, rom arc erTi zemoT aRniSnuli saknonmdeblo aqti ar gansazRvravs vadas, romlis ganmavlobaSic saministrom unda waradginos, xolo mTavrobam/premier-ministr-ma ganixilos moTxovna da miiRos Sesabamisi gadawyetileba. kvlevis farglebSi miRebuli dokumentebidan irkveva, rom 2017 wels gace-muli grantebis safuZveli premier-ministris/mTavrobis Tanxmobaa, Tumca kanonmdeblobiT ar aris gaTvaliswinebuli is kriteriumebi, romelTa mixedviTac iRebs gadawyvetilebas premier-ministri an/da mTavroba, ra SeiZleba gaxdes uaris Tqmis safuZveli maSin, roca sa-granto konkursi ukve Catarebulia da gamarjvebuls aqvs xelSekru-lebis dadebis molodini.

aRniSnuli dokumentebis garda, grantis gamcem yvela sajaro dawesebulebas sxvadasxva samarTlebrivi aqtiT aqvs daregulirebu-li grantis gacemis procedurebi sagranto konkursis gamocxadebi-dan proeqtebis Sesrulebis etapamde.

radgan winamdebare kvleva exeba 2017 wels gacemuli saxelmwifo grantebis procesis Sefasebas, kvlevis farglebSi Seswavlilia im sajaro dawesebulebebis mier damtkicebuli da 2017 wlisTvis moq-medi grantis gacemis maregulirebeli normebi, romlebmac 2017 wels a(a)ip-ebze gasces granti. Sesabamisad, kvleva ar Seexo ssip saarsebo wyaroebiT uzrunvelyofis saagentos, radgan, miuxedavad imisa, rom saamiso uflebamosileba aqvs, saagentodan miRebuli informaciis mixedviT 2017 wels a(a)ip-ebze granti ar gacemula.

Page 15: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

15

cxrili 1: kvlevis farglebSi Seswavlili 2017 wels gacemuli

grantebis samarTlebrivi safuZvlebi

2 2017 wels granti aqvs gacemuli saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT ga-daadgilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa saministros, romelic, „saqarTvelos mTa-vrobis struqturis, uflebamosilebisa da saqmianobis wesis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonSi 2018 wels ganxorcielebuli cvlilebebis Sesabamisad, amJamad saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan devnilTa, Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros Sema-dgenlobaSia;

saqarTvelos iusticiis saministro

www.justice.gov.ge

saqarTvelos okupirebuli

teritoriebidan iZulebiT

gadaadgilebul pirTa, gansaxlebisa da

ltolvilTa saministro2

www.moh.gov.ge

ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTare-

„grantebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni - me-3 muxlis pirveli punqtis „d“ qvepunqti; saqar-Tvelos mTavrobis 2013 wlis 30 dekembris N№389 dadgenileba „saqarTvelos iusticiis samini- stros debulebis damtkicebis Sesaxeb“; saqar-Tvelos iusticiis ministris 2011 wlis 29 de-kembris N№160 brZaneba „saqarTvelo iusticiis saministros sistemaSi grantis gacemis wesis damtkicebis Sesaxeb“.

„grantebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni - me-3 mu-xlis pirveli punqtis „d“ qvepunqti; saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaad-gilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa mi-nistris 2015 wlis 18 Tebervlis N№246 brZaneba „sa-qarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZu- lebiT gadaadgilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa saministros sistemaSi grantis ga-cemis wesis damtkicebis Sesaxeb“.

„grantebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni“ - me-3 muxlis pirveli punqtis „g“ qvepunqti; saqarTve-los mTavrobis 2016 wlis 29 noembris N№525 da-dgenileba; centris debulebis me-2 muxlis me-2 punqtis „m“qvepunqti da me-3 punqtis „C“ qvepun-qti.

2017 wels grantis gamcemi sajaro

dawesebuleba

grantis gacemis samarTlebrivi safuZveli 2017 wels

bis erovnuli centri www.tpdc.ge

Page 16: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

16

ssip SoTa rusTavelis erovnuli samecniero

fondi www.rustaveli.org.ge

ssip SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondi

www.rustaveli.org.ge

ssip saqarTvelos inova-ciebisa da teqnologiebis

„grantebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni“ - me-3 muxlis pirveli punqtis „g“ qvepunqti;„mecnierebis, teqnologiebisa da maTi ganviTa-rebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni - 51-e muxl- is pirveli punqtis „e“ qvepunqti; saqarTvelos mTavrobis 2010 wlis 10 seqtembris N№273 dadge-nileba; fondis debulebis me-2 muxlis pirveli punqtis „a“ qvepunqti.

„moqalaqeTa politikuri gaerTianebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni - 301-e muxli;centris debulebis me-2 muxlis me-2 punqtis „v.b“ qvepunqti.

„grantebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni“ – me-2 muxli, me-3 muxlis pirveli punqtis „g“ qvepunq-ti; „inovaciebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni;saqarTvelos mTavrobis 2014 wlis 10 seqtembris NN1554 gankarguleba.

saqarTvelos kanoni „bavSvTa da axalgazrdu-li kavSirebis saxelmwifoebrivi mxardaWeris“ Sesaxeb; saqarTvelos axalgazrdobis saqmeTa saxelmwifo departamentis Tavmjdomaris 2001

wlis 15 Tebervlis brZaneba ##2 „saxelmwifoe-brivi mxardaWeris mosapoveblad bavSvTa da axalgazrduli kavSirebis mier SemuSavebuli proeqtebis konkursis Catarebis vadis, wesisa da pirobebis debulebis damtkicebis Sesaxeb“; sa-qarTvelos axalgazrdobis saqmeTa saxelmwifo departamentis Tavmjdomaris 2001 wlis 15 Te-bervalis brZaneba №4 „saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros saTaTbiros debule-bis damtkicebis“ Sesaxeb.

saagento www.gita.gov.ge

ssip bavSTa da axalgazrdobis

ganviTarebis fondi3 www.fondi.gov.ge

3 fondi 2017 wels ar gascemda grantebs - saxelmwifoebrivi mxardaWeris farglebSi gascemda saxelmwifo dafinansebas.

Page 17: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

17

2. 2017 wels gacemuli saxelmwifo grantebis zogadi statistika

sajaro informaciis gamoTxovis Sedegad movipoveT informacia im sajaro dawesebulebebidan, romlebmac 2017 wels a(a)ip-ebze sabiu-jeto saxsrebidan gasces sagranto dafinanseba.

informaciis damuSavebis Semdeg dadginda dasamonitoringebe-li grantebis SerCevis kriteriumebi: proeqtis vadebi (SerCeulia moklevadiani da grZelvadiani proeqtebi); proeqtis biujeti (Ser-Ceulia ramdenime mcirebiujetiani da maRalbiujetiani proeqti); aTvisebuli biujetis odenoba (SerCeulia ramdenime proeqti auTvi-sebeli grantis odenobis gamo); proeqtis ganxorcielebis adgili; dadebuli sagranto xelSekrulebebis odenoba.

miRebuli informaciis analizis Sedegad irkveva, rom saqarTve-los saministroebidan mxolod ors: saqarTvelos iusticiis sami-nistros da saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaadgilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa saministros, romelic, „saqarTvelos mTavrobis struqturis, uflebamosile-bisa da saqmianobis wesis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonSi 2018 wels ganxorcielebuli cvlilebebis Sesabamisad, amJamad saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan devnilTa, Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros SemadgenlobaSia - aqvT 2017 wels gacemuli grantebi. rac Seexeba ssip-ebs, xuTma daafinansa a(a)ip-ebis iniciirebuli proeqtebi. aqedan oTxi iyo sagranto dafinanse-ba, xolo erTi (ssip bavSvTa da axalgazrdobis ganviTarebis fondis SemTxvevaSi) - miznobrivi subsidia, romelic Tavisi arsiT sagranto dafinansebis msgavs meqanizmebs Seicavs.

sajaro institutebidan miRebuli informaciis mixedviT, sabiu-jeto saxsrebis farglebSi a(a)ip-ebTan gaformebulia 121 sagranto xelSekruleba, romelTa jamuri Rirebuleba Seadgens 6.264.975 (eq-vsi milion oras samocdaoTxi aTas cxraas samocdaTxuTmeti) lars. gaformebuli sagranto xelSekrulebebis nawili mravalwliania da, Sesabamisad, biujeti ramdenime welzea ganawilebuli.

Page 18: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

18

2017 wels grantis gamcemi sajaro dawesebuleba

saqarTvelos iusti-ciis saministro www.justice.gov.ge

yofil patimarTa biznesinicia- tivebis mxardaWera; narkotikebis

avadmoxmarebiT gamowveuli zianisa da quCSi mcxovrebi an/da momuSave bavSvTa mimarT adamianiT vaWrobis

(trefikingis) prevencia;

samSobloSi dabrunebul migrantTa reintegraciis

xelSewyoba

ganaTlebis sferoSi swavla- swavlebis xarisxis gaumjobeseba

samecniero kvlevebis xelSewyoba

amomrCevelTa informirebisa da cnobierebis amaRleba; politiku- ri partiebis saarCevno SesaZle-

blobebis ganviTarebis xelSewyoba

inovaciebisa da teqnologiebis ganviTarebis xelSewyoba

mudmivad mimdinare

bavSvTa da axalgazrduli kavSire- bis saxelmwifoebrivi mxardaWera- (dasaqmebis xelSewyoba da arafor-

maluri ganaTleba, cxovrebis jansaRis wesi, samoqalaqo monawi-

leobis gazrdis xelSewyoba).

saqarTvelos okupi- rebuli teritori-

ebidan iZulebiT gadaadgilebul pir-Ta, gansaxlebisa da

ltolvilTa saminis-tro www.moh.gov.ge

ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTa-rebis erovnuli cen-

tri www.tpdc.ge

ssip SoTa rusTavelis erovnuli samecnie-

ro fondi www.rustaveli.org.ge

ssip saqarTvelos inovaciebisa da teq-nologiebis saagento

www.gita.gov.ge

ssip bavSvTa da axalgazrdobis

ganviTarebis fondi4 www.fondi.gov.ge

ssip saarCevno siste-mebis ganviTarebis, reformebisa da swa-

vlebis centri www.electionreforms.ge

grantis gacemis mizani2017 wels gamocxa-debuli konkurse-

bis raodenoba

4

1

10

4

2

1

4 fondis mier 2017 wels ar gaica granti misi formaluri gagebiT- es iyo miznobrivi subsidia

cxrili 2: 2017 wels gacemuli grantebis miznobrioba da statistika

Page 19: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

19

2 2 0 8.600

grantis gacemis mizani

2017 wels gacemu-li grantebis rao-denoba a(a)ip-ebze

Sewyvetili sagranto xelSe-

krulebebi

2017 wels dakontraq-tebuli grantebis ja-muri biujeti larSi

11 3 0 163.882

13 6 0 590.000

43 9 0 276.090

27 16 0 2.083.551

134 46 0 2.399.014

151 39 0 743.837.95

Page 20: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

20

IV. saxelmwifo grantebis gacemis monitoringis ZiriTadi daskvnebi da mignebebi

sajaro institutebis mier saxelmwifo dafinansebis gacemis moni-toringi ganxorcielda saxelmwifo grantebis marTvis ciklis Sesa-bamisad (ix. cxrili #3), romelic sam ZiriTad etapad iyofa: grantebis gacemis dagegmva, grantebis gacemis procesi da grantebis monito-ringi da Sefaseba.

cxrili 3: saxelmwifo grantebis marTvis cikli

mniSvnelovania, kidev erTxel aRiniSnos, rom, kvlevis miznebidan gamomdinare, moxda TiToeuli etapis Seswavla da gaanalizeba, ro-gorc sajaro informaciis mopovebis gziT, aseve sajaro institu-tebis sagranto programis marTvaSi CarTul pirebTan Catarebuli

grantebis gacemis

dagegmva

grantebis gacemis procesi

grantebis monitoringi da Sefaseba

sagranto programis Seqmna grantebis gacemis dagegmva

konkursis gamocxadeba komisiis formireba ganacxadebis Sefaseba gadawyvetilebis miReba gasaCivreba

grantebis ganxorcie-lebis monitoringi sagranto programis Sefaseba

Page 21: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

21

CaRrmavebuli interviuebisa da fokusjgufebis gamarTvis saSuale-biT. amasTanave, monitoringis farglebSi mniSvnelovani aRmoCnda im organizaciebis gamocdilebis gaziarebac, romelTac 2017 wels mii-Res saxelmwifo dafinanseba.

amrigad, Sedegebis analizisas, SesaZlebeli gaxda rogorc saja-ro institutebis mier grantebis gacemis administrirebis ZiriTadi etapebis monitoringi, aseve am dafinansebis mimRebTa gamocdilebis gaziarebac. kvlevis ZiriTadi mignebebi warmodgenilia grantis ga-cemis etapebis Sesabamisad. TiToeuli mignebis ganxilvisas ki gaTva-liswinebulia saxelmwifo grantis gamcemi dawesebulebebisa da a(a)ip-ebis gamocdileba da xedva. garda grantis administrirebis eta-pebTan dakavSirebuli konkretuli monitoringis Sedegebisa, aqvea warmodgenili kvlevis etapze gamokveTili zogadi saxis mignebebi, romlebic mniSvnelovani aRmoCnda zogadi daskvnebis gakeTebisa da rekomendaciebis SemuSavebisas.

1. sajaro institutebis mier grantis gacemis dagegmva saxelmwifo grantebis sistemis monitoringis erT-erTi mniSvne-

lovani nawilia sajaro institutebis mier grantebis gacemis dageg-mvis etapis Sefaseba. am mizniT gaanalizda sajaro dawesebulebebis mier grantis gacemis dagegmvis procesSi sagranto programis Seqm-nis, sagranto konkursis gamocxadebis Sesaxeb informaciebi, romle-bic moicavs monacemebs sagranto Temis aqtualurobis, miznebis, mimarTulebebis (prioritetebis), Sesrulebis savaraudo vadebisa da Tanxebis Sesaxeb. aRniSnuli informacia eyrdnoba dokumentebis analizs, romelic gadamowmda CaRrmavebuli interviudan miRebuli informaciis safuZvelze.

aRsaniSnavia, rom kvlevis farglebSi Seswavlil yvela sajaro uw-yebas aqvs kanonmdeblobis moTxovnili formiT damtkicebuli gran-tis gacemis wesi, romelic aregulirebs konkretuli sajaro uwyebis mier grantis gacemis procesis administrirebis ZiriTad principebs.

Page 22: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

22

2017 wels yvela uwyebas, garda ssip inovaciebisa da teqnologie-bis saagentosi, gamocxadebuli aqvs sagranto konkursebi, romlebic droSi SezRudulia. ssip inovaciebisa da teqnologiebis saagentos SemTxvevaSi moqmedebs mcire grantebis programa, romelic 2015 wli-dan daiwyo da masSi monawileoba droSi SeuzRudavad aris SesaZle-beli. sxva danarCen SemTxvevaSi arsebobs 2017 wels gamocemuli sa-marTlebrivi aqti, romelic gansazRvravs konkretuli periodis-Tvis grantis gacemis savaraudo Tematikasa da mimarTulebebs.

kvlevis am etapze gamoikveTa, rom 2017 wlisaTvis gamocxadebuli sagranto konkursebi, grantis gacemis wesis Sesabamisad, asaxavdnen sajaro uwyebis kompetenciis sferoSi aqtualuri da sazogadoebri-vad mniSvnelovani sakiTxebis gadaWris saWiroebebsa da mimarTule-bebs. Tumca aRsaniSnavia, rom sagranto programis ZiriTadi mimar-Tulebebis gamokveTisas naklebadaa gamoyenebuli da/an miTiTebuli regularuli da ganaxlebuli empiriuli kvlevis monacemebi, romle-bic gaamyarebs sagranto programis saWiroebasa da aqtualurobas. sajaro uwyebebs msgavsi kvlevis valdebuleba an saWiroebebis kvle-viT gamyarebis valdebuleba kanonmdeblobiT ar aqvT gansazRvru-li, Tumca kvlevaSi monawile organizaciebi miiCneven, rom Sesabami-si argumentacia aucilebelia. sajaro dokumentaciis analizisa da interviuebis Sedegad gamoikveTa, rom zogierT SemTxvevaSi (ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnuli centri, saqar-Tvelos iusticiis saministro) prioritetebis gansazRvrisas gaTva-liswinebulia Sida mokvlevis Sedegebi (mag. socialuri muSakebis ga-mokiTxva, samizne jgufis gamokiTxva), Tumca ver saxeldeba konkre-tuli kvleva an monacemTa wyaro, romelic sakonkurso programis prioritetebisa da ZiriTadi mimarTulebebis SemuSavebas daedo sa-fuZvlad. am etapis kvlevisas sajaro institutebis warmomadgenel-Ta nawilma aRniSna, rom zogierTi prioriteti, romelic sagranto konkursiT aris gansazRvruli, saWiroebs periodul gadaxedvas da ganaxlebul monacemebze dayrdnobiT Sesabamisi mimarTulebebis ga-daazrebas, Sedegebisa da biujetis gaTvaliswinebiT.

garda amisa, monitoringis am etapze gamoikveTa, rom TiTqmis ar

Page 23: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

23

arsebobs sxvadasxva dainteresebuli piris, maT Soris potenciuri mosargebleebis (sainiciativo jgufebi, a(a)ip-ebi), sagranto konkur-sis prioritetebis gansazRvris procesSi CarTvis praqtika. msgavsi CarTulobis meqanizmi ar aris gawerili sagranto programis maregu-lirebel samarTlebriv aqtSi, Tumca zogierTi instituti sagran-to programis prioritetebis gansazRvrisas iTvaliswinebs gasuli sagranto konkursis gamarjvebulebis rekomendaciebsa da gamocdi-lebas momavali sagranto konkursis dagegmarebis procesSi. msgavs formalizebul praqtikas iyenebs mxolod centraluri saarCevno komisiis (cesko) ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebi-sa da swavlebis centri, romlis Tanaxmadac, yoveli sagranto ciklis dasrulebis Semdgom imarTeba forumi, romlis farglebSic progra-mis gamarjvebulebs proeqtebis ganxorcielebis Semdgom saSualeba eZlevaT, gauziaron sagranto programis TanamSromlebs sakuTari gamocdileba, mignebebi da rekomendaciebi, romelTa gaTvaliswine-bac xdeba momavali sagranto ciklis dagegmvisas.

„yvela proeqtis ganxorcielebis Semdeg an wlis bolos, saar-Cevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis cen-tris warmomadgenelebi atareben Sexvedras dafinansebul orga-nizaciebTan da erToblivad ganixilaven momavali wlis mimar-Tulebebs da SesaZlo prioritetebs. am gziT monawile mxareebi CarTulni arian im prioritetebis gansazRvraSi, romlebic aq-tualuria sazogadoebisTvis“. (grantis mimRebi organizaciis warmomadgeneli)

garda arasamTavrobo organizaciebis CarTulobisa, dagegmvis procesSi mniSvnelovania seqtoris eqspertebisa da profesionale-bis monawileobac. ssip danaSaulis prevenciis centris magaliTze gamoikveTa, rom xSiria dagegmvis etapze amave centris socialuri muSakebisa da sxva specialistebis CarTuloba, romlebic floben in-formacias potenciuri mosargebleebis saWiroebebis Sesaxeb. aRniS-nuli midgoma dadebiTad Sefasda kvlevaSi monawile organizaciebis mier.

Page 24: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

24

miuxedavad imisa, rom dainteresebul pirTa monawileoba sagran-to programis prioritetebis SemuSavebis mimarTulebiT ar aris damkvidrebuli praqtika da arc erTi sajaro uwyebis grantis gace-mis wesis moTxovna, kvlevaSi CarTuli organizaciebis didi nawili miiCnevs, rom unda Seiqmnas garkveuli monawileobiTi platforma/meqanizmi, vinaidan es kidev ufro Seuwyobs xels programis gamWvir-valobis gazrdas da eqspertizisa da gamocdilebis gaziarebas orga-nizaciebisa da specialistebis mxridan.

kvlevisas gamoikveTa, rom grantebis gacemis dagegmvis etapze yve-la uwyebas srulad aqvs daculi samarTlebrivi aqtebis moTxovnebi da, Sesabamisad, winaswar aris gansazRvruli ganacxadis wardgenis-Tvis saWiro procedurebi, sakvalifikacio moTxovnebi, vadebi, Se-fasebis kriteriumebi da warsadgeni dokumentaciis nusxa. garda ami-sa, TiToeul instituts aqvs grantis gacemis administrirebisTvis saWiro organo - samdivno/sabWo/komisia, romelic uzrunvelyofs grantebis gacemisTvis yvela saWiro proceduris Sesrulebasa da dacvas.

ganacxadis wardgenisTvis saWiro procedurebi, sakvalifikacio moTxovnebi, vadebi, Sefasebis kriteriumebi da warsadgeni dokumen-taciis nusxa gansxvavdeba sagranto konkursis Sinaarsisa da sajaro institutis miznebis Sesabamisad. gansxvavebulia Sefasebis krite-riumebic da ganacxadis miRebis vadebic. ssip inovaciebisa da teq-nologiebis saagento ganacxadebis Sefasebis kriteriumebSi moica-vs iseT komponents (mag. proeqtis komercializaciis potenciali), romelic sxva saxelmwifo institutebis magaliTze ar gvxvdeba. es gansxvaveba gamowveulia sagranto konkursis Sinaarsidan da mizno-briobidan gamomdinare.

2. sajaro institutebis mier grantis gacemis procesi

saxelmwifo grantebis sistemis monitoringis momdevno mniSvne-lovani nawilia sajaro institutebis mier grantis gacemis procesi. am etapze xdeba sagranto konkursis gamocxadeba, informaciis ga-

Page 25: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

25

vrceleba, ganacxadebis miReba da gamarjvebulTa SerCeva. am etapis kvlevisas yuradReba gamaxvilda grantis gamcemi institutis Sesaba-mis samarTlebriv aqtSi grantebis gacemis procedurebze da masTan Sesabamisobis kuTxiT Sefasda procesis jerovnad warmarTva.

2.1. sagranto konkursis gamocxadeba

sagranto konkursis gamocxadebis Sesaxeb informacia efuZneba samagido kvlevis Sedegad miRebul codnas. wyarod gamoyenebulia kvlevis farglebSi Seswavlili sajaro dawesebulebebis grantis gacemis wesi. aRsaniSnavia, rom samagido kvlevis Sedegad miRebuli informacia dazustda Tvisobrivi kvlevis farglebSi mopovebuli informaciiT. sagranto konkursis Sesaxeb informaciis sajarod gamoqveynebis val-debuleba yvela Seswavlili uwyebis SemTxvevaSi gawerilia grantis gamcemi institutebis Sesabamis samarTlebriv aqtebSi. informaciis gavrcelebis ZiriTadi savaldebulo saSualeba gulisxmobs sajaro institutis oficialur vebgverds, xolo damatebiTi saSualebebi gulisxmobs socialur medias, gancxadebebis gamoqveynebis sxvadasx-va vebgverds (mag. Jobs.ge; HR.ge), romelTa Sorisaa regionaluri por-talebic. ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis centris magaliTze, informaciis gavrcelebis ZiriTadi wyaroebis garda, informaciis ganTavseba xdeba arasamTavrobo or-ganizaciebis eleqtronuli cnobaris gamoyenebiT (https://csogeorgia.

org/), romlis ZiriTadi momxmareblebi swored a(a)ip-ebi arian. saqar-Tvelos iusticiis saministros SemTxvevaSi informaciis gavrcele-ba xdeba rogorc saxelmwifo Sesyidvebis erTiani eleqtronuli sis-temis saSualebiT (http://procurement.gov.ge/), aseve saqarTvelos iusti-ciis saministros oficialur da sxva sainformacio vebgverdebze. aRsaniSnavia, rom saxelmwifo Sesyidvebis erTiani eleqtronuli sistemis gamoyenebis praqtika savaldebuloa mxolod aRniSnuli sa-jaro dawesebulebisTvis. damatebiT unda aRiniSnos, rom calkeul SemTxvevebSi, informaciis farTod gavrcelebis mizniT, sajaro dawesebulebam mimarTa satelevizio gancxadebas. 2017 wels am praq-

Page 26: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

26

tikas iyenebda okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaadgile-bul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa saministro, reintegraciis mizniT gamocxadebuli sagranto programis farglebSi.

garda tradiciuli da onlain media saSualebebisa, zogierTi sa-jaro dawesebuleba mimarTavs sajaro Sexvedrebis praqtikas. ssip bavSvTa da axalgazrdobis ganviTarebis fondi sagranto konkursis Sesaxeb informaciis gavrcelebis mizniT awyobs regionalur turs saqarTvelos masStabiT, romlis farglebSic regionul centrebSi ewyoba Sexvedrebi dainteresebul organizaciebTan.

„msgavsi Sexvedrebi Catarda saqarTvelos regionebSi, sadac piradad SevxvdiT dainteresebul organizaciebs, avuxseniT programis miznebi da amocanebi, gavacaniT Sefasebis kriteriu-mebi da maqsimalurad ganvumarteT ganacxadis Semotanis proce-durebi. aseTi Sexvedra kargi saSualebaa regionuli organiza-ciebisTvis informaciis misawvdenad, romelTac sxva SemTxveva-Si SesaZloa ver moaxerxon informaciis moZieba. “

(ssip - bavSvTa da axalgazrdobis ganviTarebis fondis warmoma-dgeneli)

informaciis gavrcelebis saSualebebis gamoyeneba dadebiTad Sefasda kvlevis monawile organizaciebis mxridan. rogorc maTTan saubrisas aRiniSna, informaciis miRebis yvelaze efeqturi gza ofi-cialuri vebportalisa da socialuri mediis gamoyenebaa.

kvlevis monawileebi erTxmad aRniSnavdnen, rom amomwuravi iyo gavrcelebuli informacia. aseve, xelmisawvdomi iyo yvela saWiro dokumentacia: ganacxadisa da biujetis Sevsebis forma, konkur-santebis mimarT wayenebuli moTxovnebi, warsadgeni dokumentaci-is nusxa, ganacxadebis Sefasebis kriteriumebi, gadawyvetilebebis miRebis procedurebi, gasaCivrebis meqanizmi da vadebi. kvlevis mo-nawileebis TqmiT, winaswar gansazRvruli vadebi sruliad sakmarisi

Page 27: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

27

aRmoCnda ganacxadis mosamzadeblad da saWiro dokumentaciis war-sadgenad. maregulirebeli sakanonmdeblo aqtiT dadgenili mini-maluri vadebi praqtikaSi gaxangrZlivebulia da meryeobs ori kvi-ridan erT Tvemde, rac kvlevaSi gamoxatuli zogadi SefasebiT adek-vaturad gansazRvruli vadaa.

Page 28: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

28

saqarTvelos iusticiis saministro www.justice.gov.ge

saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT ga-

daadgilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa

saministro www.moh.gov.ge

ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis

erovnuli centri www.tpdc.ge

ssip SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondi

www.rustaveli.org.ge

ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa

da swavlebis centri www.electionreforms.ge/

ssip saqarTvelos inovaciebisa da teqnologiebis saagento

www.gita.gov.ge/

ssip bavSvTa da axalgazrdo- bis ganviTarebis fondi

www.fondi.gov.ge

sajaro dawesebulebagrantis gacemis wesiT gansazRvru- li sagranto ganacxadebis Setanis

minimaluri vada

aranakleb 5 samuSao dRisa

ar aris gansazRvuli minimaluri vada

ar aris gansazRvuli minimaluri vada

ar aris gansazRvuli minimaluri vada

ar aris gansazRvuli minimaluri vada

aranakleb 10 samuSao dRisa

mudmivad mimdinare

cxrili 4: grantis gacemis wesiT gansazRvruli sagranto gana-

cxadis Setanis minimaluri vadebi

kvlevis am etapze gamovlinda, rom, miuxedavad imisa, rom dainte-resebuli mxareebisaTvis konsultaciis savaldebulooba ar aris da-dgenili grantis gacemis arc erTi wesiT, damatebiTi kiTxvebis Sem-TxvevaSi sajaro dawesebuleba konsultaciebis ramdenime saSuale-bas iyenebs. aRniSnuli moicavs: komunikacias elfostis saSualebiT, satelefono konsultacias da miRebis saaTebs. garda amisa, calkeul

Page 29: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

29

SemTxvevebSi, sajaro uwyeba (ssip SoTa rusTavelis saqarTvelos erovnuli samecniero fondi, ssip bavSvTa da axalgazrdobis ganvi-Tarebis fondi; ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis centri) mimarTavs sajaro prezentacias da/an Ria karis dRes, rodesac xdeba sagranto konkursis wardgena da procedurebis ganxilva. kvlevaSi monawile organizaciebis Tanaxmad, damatebiTi informaciis miRebis aRniSnuli gzebis gamoyenebisas aranairi wi-naaRmdegoba ar warmoqmnila.

2.2. sagranto ganacxadebis miReba

sagranto ganacxadebis miRebis Sesaxeb damuSavebuli informacia efuZneba samagido kvlevis Sedegebs, kerZod, grantis gacemis we-sis analizsa da vebgverdebis Seswavlas. aRsaniSnavia, rom samagido kvlevis Sedegad miRbuli informacia dazustda Tvisobrivi kvlevis farglebSi mopovebuli informaciiT.

sakonkurso ganacxadebis da dokumentebis wardgenis ramdenime gza arsebobs. umetes SemTxvevaSi, sakonkurso ganacxadebis wardge-na xdeba eleqtronulad, sajaro uwyebis mier Seqmnili specialuri portalis an veb-gverdis gamoyenebiT. am kuTxiT, TiToeuli saja-ro dawesebuleba gansxvavebul Sida Tu gare portals iyenebs. maga-liTad, ssip - inovaciebisa da teqnologiebis saagento ganacxadebs iRebs mxolod Sida portalis saSualebiT. msgavsi sistema aqvs ssip SoTa rusTavelis saqarTvelos erovnul samecniero fondsac, rome-lic sakonkurso ganacxadebis misaRebad iyenebs grantebis marTvis erTian sistemas (GMUGGMUS). ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTare-bis erovnuli centric amJamad Sida eleqtronuli sistemiT iRebs sagranto ganacxadebs, Tumca 2017 wels ganacxadebs eleqtronuli fostiT iRebda.

gansxvavebuli praqtika gvxvdeba saqarTvelos iusticiis saminis-tros SemTxvevaSi, romelic sakonkurso ganacxadebisTvis iyenebs saxelmwifo Sesyidvebis erTian eleqtronul sistemas, romelic sa-ministros Sida portals ar warmoadgens. aRsaniSnavia, rom es siste-

Page 30: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

30

ma 2017 wels dainerga da misi gamoyeneba savaldebuloa. 2017 wlamde ganacxadebi miiReboda eleqtronuli fostis saSualebiT. sajaro institutis warmomadgenlis gancxadebiT, aRniSnuli sistema maqsi-malurad uzrunvelyofs monawileTa anonimurobas, rac, Tavis mxriv, xels uwyobs obieqturobis gaumjobesebas. sagranto programis ad-ministrirebis organo sakonkurso vadis dasrulebamde ver adgens konkursSi monawile subieqtis vinaobas da, Sesabamisad, ar aqvs wv-doma maT mier mowodebul informaciasTan. amrigad, konkursis vadis amowurvamde informacia monawileebisa da maT mier Semotanili gana-cxadis Sesaxeb rCeba anonimuri.

am mxriv gansxvavebul midgomas iyenebs ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis centri, sadac sakonkurso ganacxadebis wardgena xdeba fizikurad. werilobiT dokumentacias Tan axlavs eleqtronuli dokumentacia, romelic konkursSi monawi-le organizaciam unda warmoadginos centris samdivnoSi. kvlevam calsaxad aCvena, rom msgavsi midgoma arcTu ise moqnilia da gar-kveul winaaRmdegobas uqmnis konkursSi monawile a(a)ip-ebs. maTi TqmiT, eleqtronuli sistemis gamoyeneba bevrad ufro swrafi, mo-qnili da ekologiurad gamarTlebuli meTodia, romelic ganmcxade-bels exmareba srulad waradginos saWiro dokumentacia da gagzavnis momentisTanave miiRos dasturi ganacxadis Cabarebaze. garda amisa, ganacxadis fizikurad wardgenis gza mniSvnelovan bariers qmnis re-gionaluri organizaciebisTvis, romelTac, distanciidan gamomdi-nare, damatebiTi dro sWirdebaT dedaqalaqSi Camosasvlelad da sam-divnoSi ganacxadis Casabareblad. garda amisa, am midgomis erT-erTi uaryofiTi mxare isicaa, rom sajaro institutis warmomadgenlebs uwevT dokumentaciis materialuri formiT daarqiveba, rac didi fi-zikur sivrcesa da dros moiTxovs.

Page 31: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

31

cxrili 5: sagranto ganacxadebis miRebis formebi

saqarTvelos iusticiis

saministro

ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTare-

bis erovnuli centri

ssip SoTa rusTavelis erovnuli samecniero

fondi

ssip saarCevno siste-mebis ganviTarebis,

reformebisa da swavle-bis centri

ssip saqarTvelos ino-vaciebisa da teqnolo-

giebis saagento

ssip bavSTa da axal-gazrdobis ganviTare-

bis fondi

saqarTvelos okupire-buli teritoriebidan iZulebiT gadaadgile-

bul pirTa, gansaxle-bisa da ltolvilTa

saministro

2017 wels grantis gamcemi sajaro

dawesebuleba

sagranto ganacxadebis miRebis forma 2017 wlis

mdgomareobiTkomentari

2017 wlidan ganacxa-debi miiReba mxolod eleqtronuli por-talis saSualebiT, nacvlad eleqtro-nuli fostisa; el-

sistemis saSualebiT SesaZlebelia stumris statusiT konkursis

mimdinareobis Sesaxeb informaciis miReba

daluquli konverti ixsneba sagranto ko-

mitetis sxdomaze

ganacxadis Cabarebi-sas ixsneba konverti,

mowmdeba ZiriTadi dokumentacia

sagranto konkursis mimdinareobisas ele-qtronuli saaplika-

cio forma ixsneba

2017 wels mxolod imeiliT iRebdnen

ganacxadebs; amJamad satesto reJimSi

muSaobs eleqtro-nuli portali http://

competitions.tpdc.ge

daluquli konvertis saxiT

imeili

daluquli konvertis saxiT diskTan erTad

www.tenders.procurement.gov.ge;

www.grants.gov.ge

www.gmus.rustaveli.org.ge

www.fondi.gov.ge

Page 32: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

32

2.3. Semfasebeli organos (komisia/sabWo) formireba Semfasebeli organos formirebis sakiTxze arsebuli mignebebi

efuZneba dokumentur analizs, kerZod, TiToeuli sajaro institu-tis grantis gacemis wesis Seswavlas. aRniSnulic, rogorc yvela sxva SemTxvevaSi, Sedarda Tvisobrivi kvlevis Sedegad miRebul informa-ciasTan.

grantis gacemis maregulirebeli samarTlebrivi aqti yvela Sem-TxvevaSi iTvaliswinebs Semfasebeli organos (komisia/sabWo) for-mirebis valdebulebas. Semfasebeli organos (komisia/sabWo) for-mirebis dros srulad iyo daculi Sesabamisi samarTlebrivi aqtiT/grantis gacemis wesiT gaTvaliswinebuli moTxovnebi. komisiis for-mirebis sakiTxze samarTlebrivi aqtebiT gansazRvruli gansxvavebu-li midgoma arsebobs.

ssip inovaciebisa da teqnologiebis ganviTarebis sagentos SemTx-vevaSi, saagentos Tavmjdomare ministrTan SeTanxmebiT qmnis sagran-to sabWos. sabWos wevrad SeiZleba dainiSnos sxva administraciuli organos an iuridiuli piris warmomadgeneli da umaRlesi ganaTle-bis mqone nebismieri qmedunariani fizikuri piri. sabWos wevri ar Sei-Zleba iyos saagentos TanamSromeli an politikuri partiis wevri. sabWom SeiZleba miiRos gadawyvetileba saTaTbiro xmis uflebiT Se-sabamisi dargis eqspertebis mowvevis Sesaxeb, romelTa raodenobac unda iyos luwi. aseve, grantis gacemis maregulirebeli samarTle-brivi aqti iTvaliswinebs ZiriTad principebsa da uflebamosilebas.saqarTvelos iusticiis saministros sagranto programis fargleb-Si sagranto konkursis gamocxadebis, sagranto ganacxadebis miRe-bisa da ganxilvis da sagranto konkursSi gamarjvebuli konkursis monawilis gamovlenis mizniT ministri qmnis sagranto sabWos. sabWos wevrad SeiZleba dainiSnos saministrosa da misi mmarTvelobis sfe-roSi moqmedi sajaro samarTlis iuridiuli piris TanamSromeli an umaRlesi ganaTlebis mqone nebismieri qmedunariani fizikuri piri. yofili saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT ga-daadgilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa saministros, ius-ticiis saministros msgavsad, sagranto komisia iqmneba ministris

Page 33: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

33

mier da misi wevri SeiZleba iyos saministros sistemis mosamsaxure, an/da saqarTveloSi moqmedi saerTaSoriso da adgilobrivi arasam-Tavrobo organizaciis, an/da saxelmwifo dawesebulebis warmomad-geneli.

ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnuli centris SemTxvevaSi, sagranto komisia iqmneba centris direqtoris indivi-dualuri administraciul-samarTlebrivi aqtiT. sxva Seswavlili uwyebebisgan gansxvavebiT, komiisis wevrTa Semadgenloba dakonkre-tebuli ar aris.

ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis centris SemTxvevaSi, sabWos Semadgenlobas amtkicebs saarCevno sis-temebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis centris direqtori ceskos TanxmobiT. komisiaSi gadawyvetilebis miRebaze uflebamo-sil wevrad SeiZleba mowveul iqnen saerTaSoriso organizaciebisa da arasamTavrobo organizaciis, akademiuri seqtoris, saqarTvelos saarCevno administraciis moxeleebi (garda ceskos wevrebisa), saxa-zino/sabiujeto dawesebulebebis komisiis warmomadgenlebi. garda amisa, komisiis SemadgenlobaSi saTaTbiro xmis uflebiT miwveuli unda iqnes, sul mcire sami saerTaSoriso organizaciis an Sesabamisi gamocdilebis mqone ucxouri fondis warmomadgeneli.ssip SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondi sagranto gana-cxadebs afasebs damoukidebel eqspertTa jgufis mier. maTi Sema-dgneloba konfidencialuria da kvlevis farglebSi ver moxerxdeba damatebiTi informaciis moZieba Semfasebeli komisiis formirebis sakiTxTan dakavSirebiT.

rac Seexeba ssip bavSvTa da axalgazrdobis ganviTarebis fonds, proeqtebis saxelmwifoebrivi mxardaWeris sakiTxs wyvets saTaTbi-ro organo, romelsac 2017 wels moqmedi kanonmdeblobis Sesabamisad amtkicebda saqarTvelos sportisa da axalgazrdobis ministri.

rogorc gamoikveTa, calkeul SemTxvevebSi, xSiria sakonkurso komisiis SemadgenlobaSi, saerTaSoriso organizaciebis warmomad-genlebis garda, seqtoris profesionalebisa da eqspertebis CarTu-lobac. aRniSnuli praqtika kvlevaSi monawile organizaciebis mxri-

Page 34: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

34

dan erTxmad Sefasda, rogorc obieqturobis, gamWvirvalobisa da sandoobis uzrunvelyofis mniSvnelovani kriteriumi.

cxrili 6: sagranto komisiis wevrTa Semadgenloba

saqarTvelos iusticiis saministro

www.justice.gov.ge

ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTa-

rebis erovnuli centri www.tpdc.ge

ssip SoTa rusTave- lis erovnuli

samecniero fond www.rustaveli.org.ge

ssip saarCevno siste-mebis ganviTarebis,

reformebisa da swavlebis centriwww.electionreforms.ge

saqarTvelos okupire-buli teritoriebidan iZulebiT gadaadgile-bul pirTa, gansaxlebi-sa da ltolvilTa sami-

nistro www.moh.gov.ge

sajaro dawesebuleba

sagranto komisiis mini-maluri Semadgenoba

2017 wels moqmedi regulirebis mixedviT

sagranto komisi-is Semadgenloba 2017 wlis praqti-

kis mixedviT

7 wevri; maT Soris 5 -grantis gamcemi an mas daqvemdebarebu-li sajaro uwyebi-dan, 1 - sxva sajaro

dawesebulebidan da 1 - ucxouri arasa-

mewarmeo organiza-ciidan

7 wevri; maT Soris grantis gamcemis 6

warmomadgeneli da 1 wevri saerTaSoriso

organizaciidan

9 wevri; arc erTi maTgani ar aris

grantis gamcemis warmomadgeneli;

10 wevri; wevrebis vinaobis/ Tanamdebo-

bebis Sesaxeb informa-cia ar gasajarovda

ar gaasajaroves informacia

sul mcire, 5 wevri

ar aris dadgenili minimaluri raodenoba

sul mcire, 3 wevri

sul mcire, 5 wevri

ar aris dadgenili minimaluri raodenoba

Page 35: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

35

Semfasebeli organos Semadgenlobis sajarod gamoqveynebis saki-Txi ganisazRvreba grantis gacemis maregulirebeli samarTlebrivi aqtiT. kvlevaSi monawile organizaciebis mosazrebiT, sabWos Sema-dgenlobis sajarod gamoqveyneba mniSvnelovani nawilia procesis gamWvirvalobisTvis. Tumca, aucilebelia aRiniSnos am informaciis gamoqveynebis perioduloba. monawileTa TqmiT, sagranto konkur-sis gamocxadebisTanave sabWos Semadgenlobis sajarod gamoqveyneba SesaZloa riskis Semcveli aRmoCndes, vinaidan potenciurma monawi-leebma SesaZloa aramiznobrivad gamoiyenon es informacia.

sagranto ganacxadebis SemfasebelTa vinaobas winaswar sajarod aqveynebs mxolod saqarTvelos iusticiis saministro da ssip saar-Cevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis centri. oficialuri wesiT gamoTxovis Semdeg informacia srulad gaasaja-roves ssip bavSvTa da axalgazrdobis ganviTarebis fondma, ssip sa-qarTvelos inovaciebisa da teqnologiebis saagentom, saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan devnilTa, Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrom. mxolod Tanamdebobis pirebis Ca-monaTvali gaasajarova, danarCenebis ki daluqa ssip maswavlebelTa

ssip saqarTvelos inovaciebisa da teqnologiebis

saagento www.gita.gov.ge

ssip bavSvTa da axalgazrdobis

ganviTarebis fondiwww.fondi.gov.ge

11 wevri; maT Soris 9 wevri grantis

gamcemi an mas daq-vemdebarebuli uw-yebidan; 2 mowveuli wevri komerciuli

organiaciidan

9 wevri; sportisa da axalgazrdobis

ministri, bavSTa da axalgazrduli

kavSirebis sami warmomadgeneli,

2 warmomadgeneli saministrodan, 3 -

fondidan

sul mcire, 3 wevri

9 wevri

Page 36: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

36

profesiuli ganviTarebis erovnulma centrma, xolo ssip SoTa rus-Tavelis erovnulma samecniero fondma Semfaseblebis monacemebi, maT Soris saxeli da Tanamdeboba, konfidencialurad gansazRvra.

„erTi mxriv, Zalian kargia sabWos Semadgenlobis sajarod gamoqveyneba. es faqti zrdis Cvens [igulisxmeba arasamTavro-bo seqtori] sandoobas procesis mimarT. dadebiTia is, rom Se-gviZlia vnaxoT, Tu vin Seafasa ganacxadi, romeli seqtorisa Tu organizaciis warmomadgenelma. Tumca, amis gamoqveyneba sasur-velia procesis dasasruls da ara dasawyisSi. Cveni adgilobri-vi konteqstis gaTvaliswinebiT, SesaZloa zogierTma monawilem ise gamoiyenos es informacia, rogorc ar aris mizanSewonili procesisTvis. magaliTad, Seecados garigebis warmoebas sabWos wevrTan, gamoiyenos piradi kontaqtebi da a.S.“

(saxelmwifo grantis mimRebi organizaciis warmomadgeneli)

aRsaniSnavia, rom yvela Seswavlili uwyebis grantis gacemis mare-gulirebeli aqtiT regulirdeba ganacxadebis Semfasebeli organos wevrebis interesTa konfliqtis sakiTxi. zedmiwevniTaa gawerili, interesTa konfliqtis aRmoCenis SemTxvevaSi, rogor unda ganxor-cieldes TviTacilebisa da kandidaturis moxsnis procedura. in-teresTa konfliqtis gamo TviTacilebis praqtika gamovlenil iqna orjer ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnuli cen-tris sagranto konkursis farglebSi, Tumca safuZveli ar aris naT-lad ganmartebuli, aseve ar dgindeba, erTsa da imave wevrs exeba Tu ara interesTa konfliqti.

3. sakonkurso ganacxadebis Sefaseba da saboloo gadawyvetilebis miReba

am qveTavSi mocemuli mignebebi efuZneba dokumentur analizsa da sajaro informaciis Sedegad miRebuli sxdomis oqmebis Seswavlas. ganacxadebis Sesaxeb saboloo gadawyvetilebis miRebis sakiTxis

Page 37: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

37

ganxilva ganxorcielda interviuebisa da fokus jgufebis mimdina-reobisas, ramac xeli Seuwyo daskvnis gadamowmebas da ganmtkicebas. rogorc zemoT aRiniSna, yvela SemTxvevaSi iyo gansazRvruli da ga-moqveynebuli ganacxadis Sefasebis kriteriumebi. kvlevis monawile-Ta ganmartebiT, kriteriumebis winaswar gamoqveyneba xels uwyobs monawile organizaciebs, gaaumjobeson ganacxadis xarisxi. grantis gacemis maregulirebeli samarTlebrivi aqtiT, yvela SemTxvevaSi gaTvaliswinebulia ganacxadSi xarvezis Sevsebis/gamosworebis wese-bi. ganacxadis miRebis Semdeg sagranto programis administrirebis organo (sabWo/samdivno/aparati) amowmebs ganacxadebis xarisxs da xarvezis aRmoCenis SemTxvevaSi ukavSirdeba ganmcxadebel organiza-cias, raTa garkveuli vadis farglebSi (2-5 samuSao dRe) aRmofxvras xarvezi. im organizaciebis mosazrebiT, romelTac hqoniaT msgavsi gamocdileba, gawerili dro sruliad sakmarisia xarvezis aRmosafx-vrelad, garda im SemTxvevebisa, rodesac ganmcxadebels uwevs xar-vezis Sevsebis mizniT dokumentaciis fizikurad wardgena. es vrcel-deba im sajaro dawesebulebebze, romlebic ganacxadebis miRebas axorcieleben fizikuri da ara eleqtronuli formiT.

ganacxadebis Sefasebisas yvela sajaro uwyeba iyenebs qulaTa sistemas, garda ssip saqarTvelos inovaciebisa da teqnologiebis saagentosi, romelic xmis micemiT wyvets ganacxadebis dafinanse-bis sakiTxs. yvela Seswavlili uwyebis magaliTze, sabWos gadawyveti-lebis dokumenturi gaformeba xdeba oqmis saxiT, romelic, uwyebis praqtikisa da regulaciebis Sesabamisad (mag. saqarTvelos iustici-is saministro; ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis centri), qveyndeba sajaro informaciis saxiT. maregu-lirebeli kanonmdeblobiT dadgenilia sakiTxebi, romlebsac unda Seicavdes oqmi. es moTxovnebi yvela uwyebis SemTxvevaSi srulad da-culia. aRsaniSnavia, rom gadawyvetilebis komentaris saxiT dasabu-Teba arc erT SemTxvevaSi ar aris moTxovnili sakanonmdeblo aqtiT. miuxedavad imisa, rom Semfaseblebs aqvT saSualeba, miniWebul qu-lasTan erTad mcire ganmartebac daurTon Tan, am meqanizms nakle-bad iyeneben praqtikaSi. im organizaciebis dakvirvebiT, romelTac

Page 38: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

38

2017 wels konkursSi miiRes monawileoba, magram dafinanseba ver moi-poves, gamoqveynebuli oqmebi srulad ar asaxavs gadawyvetilebis miRebis safuZvels. monawileTa nawilis gancxadebiT, sasurveli iq-neba, Tu TiToeul kriteriums da misTvis miniWebul qulas da/an da-debiT-uaryofiT Sefasebas daemateba naratiuli ganmartebac, raTa Sefaseba ufro gazomvadi da ganWvretadi gaxdes.

cxrili 7: sagranto ganacxadebis Sefasebis meqanizmi

saqarTvelos iusticiis saministro

www.justice.gov.ge

saqarTvelos okupire-buli teritoriebidan iZulebiT gadaadgile-

bul pirTa, gansaxle-bisa da ltolvilTa

saministro www.moh.gov.ge

ssip maswavlebelTa profesiuli

ganviTarebis erovnuli centri

www.tpdc.ge

ssip SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fond www.rustaveli.org.ge

sajaro dawesebuleba

sagranto ganacxadebis

ganxilvis vada

gadawyvetile-bis miRebis wesi/

saSualo qulis barieri

saSualo ariTmeti-kuli/Tu naklebia

50 qulaze, SesaZle-belia ganacxadis

uaryofa

qulaTa sistemiT/ar aris minimaluri qula

dadgenili

ssip maswavlebelTa profesiuli ganvi-Tarebis erovnuli centri www.tpdc.ge

15 kalendaruli dRe minimum 24 qula maqsimaluri 33

qulidan; sul mcire 15 qula maqsimaluri

30 qulidan

minimum 33 qula ma-qsimaluri 55 quli-dan (gansxvavebulia konkursis mixedviT)

10 samuSao dRe

15 samuSao dRe

15 kalendaruli dRe

ar aris gansazRvruli

Page 39: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

39

sagranto konkursis Sedegebis Sesaxeb informacia vrceldeba gran-tis gamcemi uwyebis oficilauri vebgverdis saSualebiT, gamarjve-buli proeqtis Sesaxeb zogadi inforamciis miTiTebiT.

3.1. gasaCivrebis meqanizmi

kvlevis am etapze yuradReba gamaxvilda gasaCivrebis Sida da gare meqanizmis gamoyenebis sakiTxze. saqarTvelos zogadi administra-ciuli kodeqsis mixedviT, individualuri administraciul-samarT-lebrivi aqtis (grantis gamcemis mier miRebuli gadawyvetileba ga-marjvebulis gamovlenis Sesaxeb) gasaCivrebis vada Seadgens 30 dRes. arsebuli kanonmdeblobis mixedviT, arsebobs Sida gasaCivrebis meqa-nizmi - ganacxadis Sedegis gasaCivreba zemdgom administraciul or-ganoSi da gare meqanizmi - ganacxadis Sedegis gasaCivreba sasamarT-loSi.

kvlevis farglebSi Seswavlili sajaro institutebis mier gran-tis gacemis wesSi, garda ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTare-bisa erovnuli centrisa, naTladaa ganmartebuli gasaCivrebis meqa-nizmebi konkursis monawileebisTvis, Tumca, organizaciebis gancxa-debiT, aRniSnul meqanizms iSviaTad an TiTqmis ar mimarTaven. maTi TqmiT, administraciuli kodeqsiT gaTvaliswinebuli procedurebi

ssip saqarTvelos inovaciebisa da teqnologiebis

saagento www.gita.gov.ge

ssip bavSvTa da axalgazrdobis

ganviTarebis fondiwww.fondi.gov.ge

damswreTa xmaTa umravlesoba

saSualo ariTmeti-kuli/maqsimaluri

100 qula; Tavdapir-velad dadgenili iyo minimaluri 40

qula, romelic, saTaTbiros gadawve-tilebiT, gaizarda

70 qulamde

90 kalendaruli dRe

ar aris gansazRvruli

Page 40: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

40

droSi gawelilia da damatebiT resurss saWiroebs. amrigad, monawi-leebi xSirad Tavs arideben am meqanizmiT sargeblobas.

„mniSvnelovania aRiniSnos, rom ramdenjerme viRebdiT mo-nawileobas konkursSi da movaxerxeT warmatebiT mogvepove-bina granti. danarCen SemTxvevebSi, SegveZlo migvemarTa gasa-CivrebisTvis, Tumca, gadavwyviteT, rom mainc ar gvecada. amis mizezi ZiriTadad procesTan dakavSirebuli biurokratiaa. Zalian didi dro da organizaciis mxridan damatebiTi resursi dasWirdeboda.“

(sagranto konkursSi monawile organizaciis warmomadgeneli)

rac Seexeba ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrs, maTi sagranto konkursis debuleba ar iTvaliswi-nebs gasaCivrebis proceduras da gadawyvetilebis miRebidan 5 dRis vadaSi sagranto xelSekrulebis dadebis valdebulebas gansazR-vravs. miuxedavad amisa, zemoT aRniSnuli zogadi norma administra-ciul kodeqsSi mainc moqmedebs da dainteresebul pirs aqvs ufleba, Sesabamisi wesiT gaasaCivros miRebuli gadawyvetileba. aqedan gamom-dinare, sagranto xelSekrulebis dasadebad gansazRvruli vada ka-nonTan Sesabamisi araa.

kanonmdeblobiT dadgenili gasaCivrebis wesisgan damatebiT gansxvavebul pirobas Seicavs iusticiis saministros sistemaSi gran-tis gacemis wesis 23-e muxlis me-4 punqti, romlis mixedviTac gasa-Civrebis SemTxvevaSi ar Cerdeba aqtis moqmedeba da grantis mimRebi uflebamosilia, gaaformos xelSekruleba. aRniSnuli Canaweri qmnis mniSvnelovan winaaRmdegobas zemdgom normatiul aqtebTan. miu-xedavad imisa, rom amgvari regulireba emsaxureba grantis gacemis procesis efeqturobis xarisxis gaumjobesebas, raTa droSi ar gaWia-nurdes da safrTxe ar Seeqmnas sagranto programis miznebis droul Sesrulebas, mniSvnelovania, am sakiTxis regulireba moxdes sakanon-mdeblo doneze, rac, pirvel rigSi, „grantebis Sesaxeb“ kanonSi cvli-lebebs gulisxmobs.

Page 41: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

41

4. sajaro institutis mier sagranto proeqtebis ganxorcielebis monitoringi da Sefaseba

am etapze, monitoringis miznebidan gamomdinare, yuradReba ga-maxvilda, Tu ra meqanizmebiT afasebs grantis gamcemi sajaro dawe-sebuleba mis mier gacemuli grantis ganxorcielebas. am kuTxiT, Zi-riTadi mignebebi efuZneba rogorc dokumentur analizs, maT Soris grantis mimRebTan gaformebuli xelSekrulebebis, ise interviuebis da fokusjgufebis Sedegad mopovebul informacias. grantis gamcem yvela sajaro instituts grantis ganxorcielebasa da monitoringTan dakavSirebiT sxvadasxva procedura aqvs, Tumca, unda aRiniSnos, rom kvlevis farglebSi Seswavlili grantis gamce-mi yvela uwyeba afasebs gacemuli grantis ganxorcielebis Sesabami-sobas gacemis miznobriobasa da dagegmil aqtivobebTan. aRniSnuli Sefaseba moicavs monitoringisa da angariSgebis (programul da Si-naarsobriv) komponentebs.

grantis gacemis Sesaxeb gadawyvetilebis miRebis Semdgom yvela uwyebas aqvs xelSekrulebis dadebis valdebuleba, romelSic gawe-rilia monitoringisa da angariSgebis perioduloba da forma. xel-SekrulebiTve regulirdeba finansuri da programuli angariSgebis meqanizmebi: Sualeduri da saboloo programuli angariSebi, finan-suri angariSi da calkeul SemTxvevebSi auditis daskvnac. monito-ringis ganxorcielebis valdebuleba, grantis gacemis maregulire-beli wesiT, yvela Seswavlil uwyebas aqvs. monitoringis ganxorcie-lebis TvalsazrisiT gansxvavebuli praqtika arsebobs. sajaro ins-titutebi monitorings axorcieleben winaswar gawerili meTodolo-giisa da dagegmili aqtivobebis Sesabamisad, rac aRniSnulia grantis mimRebTan gaformebul xelSekrulebaSi da SeTanxmebulia mxareebis mier. monitoringis meqanizmi moicavs satelefono komunikacias, savele vizitebs da RonisZiebebze daswrebas. savele vizitebi, Cveu-lebriv, xorcieldeba grantis mimReb organizaciasTan SeTanxmebis safuZvelze da winaswar Sedgenili grafikiT. ssip saarCevno siste-mebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis centrs, ssip maswa-

Page 42: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

42

vlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrs, okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaadgilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa yofil saministros aqvT proeqtis monitoringis doku-menturad dadasturebuli angariSebi. sxva uwyebebis SemTxvevaSi ga-formebulia miReba-Cabarebis aqti mxareebs Soris, rac adasturebs Sesrulebul samuSaos. am uwyebebis SemTxvevaSi ar arsebobs grantis gamcemis mier proeqtis aqtivobebis monitoringis ganxorcielebis damadasturebeli dokumentebi. warmodgenilia mxolod grantis mimRebis mier samuSaos Sesrulebis angariSebi da gaformebulia mi-Reba-Cabarebis aqtebi.

monitoringis perioduloba yvela uwyebis SemTxvevaSi sxvadasx-vaa - calkeul SemTxvevebSi gvxvdeba kvartaluri, yovelTviuri da yovelkvireuli angariSebi. yovelkvireuli monitoringis praqti-kas mimarTavs saqarTvelos iusticiis saministro5. rogorc kvlevis procesSi gamoikveTa, am kuTxiT grantis mimReb organizaciebs Soris araerTgvarovani damokidebuleba arsebobs. maTi nawilis azriT, in-tensiuri monitoringi xels uwyobs organizaciebis organizebulo-bis gaZlierebasa da procesis efeqturad marTvas. organizaciebis nawili aseve miiCnevs, rom intensiuri angariSgeba grantis mimRebis mxridan did administraciul resurssa da dros moiTxovs, rac, Ta-vis mxriv, SesaZloa gamoyenebul iqnas ufro efeqturad programu-li aqtivobebis gansaxorcieleblad.

„angariSgebis intensiuroba, garkveulwilad, exmareba proeq-tis menejerebs, ukeT dagegmon da gaweron aqtivobebi, Tumca Cvens SemTxvevaSi intensiuri angariSgeba cota xelis SemSlelia, vinaidan, imis nacvlad, rom velze meti dro gavataroT da pro-gramul aqtivobebs mivxedoT, angariSebis weraze gviwevs fiqri“.

(grantis mimRebi organizaciis warmomadgeneli)

5 2017 wlis mdgomareobiT, ssip - danaSaulisa prevenciis centri mimarTavda yovelTviu-ri angariSgebis pratikas, Tumca, Sesabamisis cvlilebebis ganxorcielebis Sedegad, 2019 wlis maisis mdgomareobiT iyenebs angariSgebis yovelkvireul meqanizms.

Page 43: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

43

garda monitoringis meqanizmebisa, kvlevis farglebSi Seswavlil iqna angariSgebis finansuri da programuli nawili. Sualeduri monitoringis garda, organizaciebi valdebulni arian waradgi-non saboloo angariSi, romelic moicavs ganxorcielebuli proeq-tis Sedegebsa da miRweul miznebs. arsebuli praqtikis mixedviT, programul angariSs Tan axlavs saWiro dokumentacia: daswrebis blanki, monawileTa Sefasebebi, foto-video arqivi, programis far-glebSi Seqmnili masala da a.S. aRsaniSnavia, rom sajaro institu-tebi, mowodebul dokumentaciaze dayrdnobiT, xSirad axdenen in-formaciis gadamowmebas a(a)ip-s mier ganxorcielebuli proeqtis beneficiarebTan satelefono konsultaciis gziT, programis das-rulebis Semdeg - savele vizitebiT da sxva msgavsi RonisZiebebiT.

„saboloo angariSebze dayrdnobiT vcdilobT gadavamowmoT informaciis namdviloba da is, Tu ramdenad mdgradia proeqtiT miRweuli Sedegi. magaliTad, xSirad vurekavT treningis monawi-leebs da vamowmebT kmayofilebis dones“

(ssip - maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnuli cen-tris warmomadgeneli)

programuli angariSgebis paralelurad moxda finansuri angariS-gebis sakiTxis Seswavlac. am kuTxiT gansxvavebuli praqtika gamoik-veTa sajaro uwyebebs Soris. umetes SemTxvevaSi, sajaro dawesebule-bebi finansuri angariSis kontrols da proeqtis Tanxebis miznobriv xarjvas Tavad amowmeben da xSirad ar arsebobs gare auditis daskvna. Seswavlili sajaro institutebidan, gare auditis Catarebis praqti-kas mimarTavs ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swavlebis centri: finansuri angariSis kontroli xorcildeba institutis gareT - levan samxaraulis eqspertizis erovnuli biu-ros saSualebiT. aRniSnuli praqtika organizaciebisa da sajaro ins-titutebis mxridan erToblivad Sefasda, rogorc dadebiTi praqti-ka, romelic xels uwyobs obieqturobisa da gamWvirvalobis zrdas.

Page 44: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

44

kvlevis mimdinareobisas Sefasda biujetis aTvisebis sakiTxic. zogadi praqtikis mixedviT, romelic xelSekrulebiT regulirdeba, is Tanxa, romlis aTvisebac ar xdeba proeqtis farglebSi, brundeba ukan, saxelmwifo xazinaSi. msgavs SemTxvevebSi, zogierTi sajaro uw-yeba adgens oqms, romelic ganmartavs cvlilebis mizezs (beneficia-rebis naklebi raodenobis mobilizeba, momsaxurebis SeZena gaTva-liswinebulze nakleb Tanxad da a.S.).

kvlevis am etapze sagranto programis efeqturobis Sefasebis sa-kiTxis ganxilvac moxda. sagranto programis efeqturobis Sefaseba ar aris grantis gacemis maregulirebeli normebiT gaTvaliswinebu-li valdebuleba. Sesabamisad,sajaro institutebs ar aqvT ganxor-cielebuli efeqturobis Sefasebis farTomasStabiani kvleva, rome-lic gansazRvravs zogadad sagranto programis ganxorcielebis Se-degad miRweul miznebs. kvlevaSi monawile organizaciebi da sajaro dawesebulebebi aRniSnaven, rom msgavsi tipis kvlevebis ganxorcie-leba mniSnvelovani win gadadgmuli nabiji iqneba sazogadoebisTvis aqtualuri sakiTxebis mogvarebisa da am procesSi sagranto progra-mis rolis gansazRvris kuTxiT. maTi azriT, sasurvelia, aRniSnuli tipis mokvleva ganxorcieldes garkveuli periodulobiT, gansaku-TrebiT mudmivmoqmedi sagranto programis SemTxvevebSi.

5. zogadi mignebebikvlevis procesSi, interviuebisa da fokusjgufebis Catarebisas,

garda ZiriTadi kiTxvebis ganxilvisa, damatebiT wamoiWra ramdenime sakiTxi, romlebic ukavSirdeba grantebis gacemis procesis sandoo-bis da gamWvirvalobis xarisxis amaRlebas da, Sesabamisad, mniSvne-lovania maTi mignebebis saxiT gaziareba.

grantis gacemis erTiani eleqtronuli sistemeba: aRsaniSnavia, rom TiToeul sajaro dawesebulebas, romelic uflebamosialia gasces saxelmwifo dafinanseba, grantis gacemis gansxvavebuli pro-cedurebi aqvs da iyenebs Sesabamis eleqtronul sistemas, garda im

Page 45: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

45

gamonaklisi SemTxvevebisa, romlebic ganxilulia zeda qveTavSi.Tvisobrivi kvlevis procesSi, fokusjgufSi wamoWril iqna grantis administrirebis erTiani eleqtronuli sistemis danergvis SesaZle-bloba, im mizniT, rom gagverkvia, msgavsi midgoma xom ar gaaadvi-lebda grantebis Sesaxeb informaciis erT sivrceSi ganTavseba/mo-povebas da misi Semdgomi administrirebis process. mniSvnelovania aRiniSnos, rom kvlevaSi CarTuli sajaro dawesebulebebis umravle-soba ukve iyenebs eleqtronul sistemebs (mag. ganacxadebis miRebis etapze), romlebic Tavad grantis gamcemis mier iqna SemuSavebuli da, Sesabamisad, morgebulia maT procedurebs. miuxedavad amisa, erTia-ni eleqtronuli sistemis arseboba, romelic morgebuli iqneba Ti-Toeuli sajaro institutis saWiroebebsa da sagranto procedure-bze, dadebiTad Sefasda kvlevaSi CarTuli organizaciebisa da saja-ro dawesebulebebis mxridan. maTi TqmiT, mniSvnelovania procesebis cifrul reJimSi warmarTva, rac gaaumjobesebs gamWvirvalobisa da efeqturobis xarisxs. garda amisa, erTiani eleqtronuli sistemis arseboba xels Seuwyobs sagranto konkursebis erT sivrceSi ganTav-sebas, rac, Tavis mxriv, dadebiTad aisaxeba konkursis monawileebze, informaciis mopovebisa da sagranto ganacxadebis gadamowmebis ku-TxiT.

biujetis dagegmva: kvlevis mimdinareobisas gamoikveTa, rom biu-jetis dagegmvisas sajaro institutebi mimarTaven xarjebis (admi-nistraciuli da programuli) procentuli gadanawilebis praqti-kas. magaliTad, calkeul SemTxvevebSi, biujetis Sedgenisas, adminis-traciuli xarji (proeqtis marTvisaTvis gankuTvnili honorarebi, ijara, komunalurebi da sxva arapirdapiri xarjebi) ar unda aRemate-bodes saerTo xarjis 30 procents (saqarTvelos iusticiis saminis-tro). am sakiTxze organizaciebs araerTgvarovani Sexeduleba aqvT. maTi nawili fiqrobs, rom administraciul xarjze gamoyofili Tanxa arasakmarisia kvalificiuri kadrebis daqiravebisTvis, xolo nawili miiCnevs, rom amgvari dayofa xels uwyobs programuli nawilisTvis sakmarisi Tanxis gadanawilebas. kvlevis monawile organizaciebma

Page 46: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

46

ganacxades, rom sagranto konkursis farglebSi gamoyofili Tanxa arasakmarisia proeqtis mdgradi Sedegebis misaRwevad. amasTanave, kvlevis mimdinareobisas gamoikveTa proeqtis vadebisa da xangrZli-vobis sakiTxic. organizaciebis azriT, moklevadiani proeqtebi ver uzrunvelyofs problemis mogvarebis grZelvadian perspeqtivas.

„albaT, umjobesia, Semcirdes dafinansebuli proeqtebis raodenoba da gaizardos biujetis zeda zRvari. am kuTxiT, SesaZlebeli gaxdeba ufro farTomasStabiani da xangrZlivi proeqtebis gakeTeba, rac mniSvnelovania mdgradobis komponen-tis gaZlierebisTvis“.

(grantis mimRebi organizaciis warmomadgeneli)

saxelmwifo dafinanseba da arasamTavrobo seqtori: aRsaniSnavia, rom kvlevis procesSi gamoikveTa arasamTavrobo organizaciebis araerTgvarovani damokidebuleba saxelmwifo sagranto dafinanse-bis mimarT. im organizaciebis TqmiT, romelTac moipoves saxelmwi-fo granti, msgavsi tipis SesaZleblobebis ganviTareba xels uwyobs samoqalaqo seqtoris ganviTarebas. Tumca, organizaciebis nawili aRniSnavs, rom sajaro institutebis mier gacemuli granti naklebad mimzidveli da prestiJulia saerTaSoriso organizaciebis mier ga-cemul grantTan SedarebiT. maTi TqmiT, saerTaSoriso donorebTan SedarebiT, saxelmwifo dafinansebis farglebSi gaTvaliswinebuli Tanxa mcirea, xolo proeqtebi - moklevadiani, rac xels uSlis pro-blemis mogvarebis grZelvadian perspeqtivas.

„saerTaSoriso donorebTan muSoba ufro mimzidveli da prestiJulia. iTvleba, rom ,Tu romelime saerTaSoriso organi-zaciis granti moipove, ufro gamocdili da kvalificiuri xar. es SesaZloa sulac ar niSnavdes amas, magram aseTi damokidebu-leba namdvilad arsebobs“.

(adgilobrivi arasamTavrobo organizaciis warmomadgeneli )

Page 47: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

47

grantis mimRebi organizaciebis nawili aRniSnavs, rom xSiria pra-qtika, rodesac saxelmwifo grantis mimRebi wlebis ganmavlobaSi erTi da igive organizaciebi arian. maTi TqmiT, miuxedavad imisa, rom maT obieqturad moipoves dafinanseba da sruliad gamWvirvaled mo-nawileobdnen konkursSi, Cndeba damokidebuleba, rom isini saxelmwi-fo dawesebulebasTan asocirebuli subieqtebi xdebian. meore mxriv, sajaro institutebis azriT, es faqti gamowveulia imiT, rom or-ganizaciebis nawili, romelTac ukve garkveuli gamocdileba aqvT, qmnian ufro xarisxian ganacxadebs da, Sesabamisad, axerxeben saxel-mwifo grantis mopovebas. Tumca, amasTanave, sajaro institutebisa da organizaciebis warmomadgenlebis mosazrebiT, meti Zalisxmevaa saWiro, rom axalbeda da naklebad gamocdil organizaciebsac mieces ganviTarebis saSualeba. organizaciebis nawili am sakiTxis mogvare-bis gzas ganacxadis momzadebis etapze damatebiTi treningebis SeTa-vazebaSi xedavs.

Page 48: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

48

V. rekomendaciebi

kvlevis Sedegebis mixedviT, gamoikveTa sakiTxebi, romlebic xels Seuwyobs sajaro institutebis mier grantebis gacemis proce-sis gaumjobesebas gamWvirvalobisa da sandoobis donis amaRlebis mxriv. kvlevis ZiriTad mignebebze dayrdnobiT, sajaro institute-bisa da procesSi CarTuli ssip-ebis gamocdilebis gaTvaliswinebiT, gamoikveTa rekomendaciebi, romelTa ganxorcieleba, procesSi Car-Tuli monawileebis azriT, xels Seuwyobs administrirebis proce-sis, xarisxis, sandoobisa da gamWvirvalobis gaumjobesebas. rekomendaciebi:

Rrma da yovlismomcveli empiriuli kvleviTi mimarTulebis gaZliereba da misi SedegebiT gamyarebuli sagranto programis Zi-riTadi mimarTulebebis/prioritetebis gansazRvra. sagranto pro-gramaSi aRwerili problemis dasabuTebisas, mniSvnelovania, naTlad iyos miTiTebuli Sesabamisi wyaro da prioritetebis gansazRvris sa-fuZveli.

sagranto programis SemuSavebisas monawileobiTi meqanizmis Seqmna seqtoris eqspertebisa da potenciuri mosargebleebisaTvis, rac mniSvnelovnad Seuwyobs xels seqtorSi arsebuli codnis gazia-rebas da samoqalaqo seqtoris monawileobas sagranto mimarTulebe-bis sworad gansazRvris procesSi.

grantis Sesaxeb informaciis gamocxadebis procesSi, garda on-lain media saSualebebisa, sajaro prezentaciis organizeba da dain-teresebuli mxareebisTvis konsultaciis sxvadasxva formatis gan-sazRvra grantis gacemis wesis mixedviT. grantebis gacemis praqtikam aCvena, rom sajaro prezentacia/konsultaciis sxvadasxva meTodi

Page 49: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

49

xels uwyobs informirebulobis zrdas, gansakuTrebiT im organiza-ciebSi, romlebic pirvelad iReben konkurSi monawileobas.

konkursSi monawile organizaciebis kompetenciebisa da SesaZle-blobis gaZlierebis mizniT grantis gamcemi sajaro dawesebulebis mier, maTi standartebis Sesabamisad, damatebiTi treningebis or-ganizeba proeqtis werasa da biujetirebaSi. aRniSnuli rekomenda-cia mniSvnelovania im sajaro institutebisTvis, romelTaTvisac mniSvnelovania samoqalaqo seqtoris mxardaWera da konkursSi mo-nawile organizaciebis kompetenciebis gaZliereba.

ganacxadebis miRebis eleqtronuli sistemebis danergva da gaum-jobeseba. aRniSnulis gaTvaliswineba xels Seuwyobs procesis efeq-tur da swraf warmarTvas. im SemTxvevebSi, rodesac eleqtronuli sistemebi ukve arsebobs, maTi daxvewa da gaumjobeseba mniSvnelova-nia anonimurobisa da obieqturobis uzrunvelsayofad.

sagranto ganacxadebis Sefasebis meqanizmebis gaumjobeseba. qu-laTa sistemis an sxva gazomvadi Sefasebis instrumentebis gamoyene-ba. garda raodenobrivi Sefasebisa, Sinaarsobrivi Sefasebis SemoRe-ba/gaumjobeseba.

sagranto ganacxadebis Semfasebeli komisiis SemadgenlobaSi sa-moqalaqo seqtorisa da Sesabamisi dargis eqspertebis CarTulobis gazrda, rac, Tavis mxriv, xels Seuwyobs gamWvirvalobisa da sandoo-bis xarisxis gaumjobesebas.

gasaCivrebis meqanizmis gaumjobeseba procedurebis gamartive-bisa da gasaCivrebis vadebis Semcirebis gziT. aRniSnuli rekomenda-cia SesaZloa saWiroebdes institutebis sagranto programis mare-gulirebel aqtebsa da sakanonmdeblo CarCoSi cvlilebebis ganxor-cielebas.

Page 50: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

50

informaciis sajarod gamoqveynebis meqanizmis gaZliereba, maT Soris, Semfasebeli komisiis Semadgenlobis sajarod gamoqveyneba, sakonkurso procesis dasrulebis Semdgom.

sajaro informaciis xelmisawvdomobis gazrda da TiToeuli institutis mier gacemuli grantebis Sesaxeb uwyebis vebgverdze in-formaciis proaqtiulad gamoqveyneba, saqarTvelos mTavrobis 2013 wlis 26 agvistos ##219 dadgenilebis Sesabamisad.

sajaro informaciis gacemisas fizikuri piris personaluri mo-nacemebis dafarvis uzrunvelyofa. kvlevis farglebSi mowodebuli informacia, xelSekrulebebi da angariSebi Seicavda piradi saxis mo-nacemebs, rogorebicaa: piradi nomeri, misamarTi, sabanko rekvizite-bi da sxva. aRniSnuli sakiTxis uzrunvelyofa mniSvnelovani win ga-dadgmuli nabijia personaluri monacemebis dacvis TvalsazrisiT.

sagranto programebis efeqturobis Sefasebis kvlevis ganxor-cieleba. aRniSnuli rekomendacia gansakuTrebiT mniSvnelovania im sajaro uwyebebisaTvis, romelTac aqvT mudmivmoqmedi sagranto programa. sasurvelia, efeqturobis kvlevis Catareba garkveuli pe-riodulobiT.

specialuri platformis Seqmna saxelmwifo grantis gamcemi sa-jaro uwyebebisaTvis, programis administrirebaSi CarTuli pire-bisa da menejerebisaTvis grantis gacemis procesSi dagrovebuli codnis, gamocdilebisa da saukeTeso praqtikis gaziarebis mizniT. msgavs platformas SesaZloa hqondes yovelwliuri forumis, sesiis an kongresis saxe.

Page 51: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

51

danarTebidanarTi #1:

sajaro informaciis gacemaze pasuxismgebel pirs

gancxadeba(sajaro informaciis miRebis moTxovniT)

saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis 37-e, 38-e da me-40 muxlebis safuZvelze, gTxovT, gvacnoboT, aris Tu ara uflebamosi-li da gascems Tu ara saqarTvelos iusticiis saministro an/da misi mmarTvelobis qveS moqmedi romelime sajaro samarTlis iuridiuli piri arakomerciul iuridiul pirebze grantebs. dadebiTi pasuxis SemTxevaSi, gTxovT, SeavsoT TandarTuli cxrili

(danarTi ##1 sam furclad) da damatebiT upasuxoT Semdeg kiTxvebs:1. ramdeni sagranto konkursi gamocxadda 2017 wels?2. ramdeni sagranto xelSekruleba gaformda 2017 wels?3. gTxovT, mogvawodoT grantis gacemis wesi da yvela samarT- lebrivi dokumenti, romlebic aregulirebs grantis gacemis process.4. ras Seadgenda 2017 wels sagranto proeqtebisTvis gamoyofili jamuri biujeti da ramdenis aTviseba moxda 2017 wels?

aRniSnuli informacia, gTxovT, momawodoT saqarTvelos zo-gadi administraciuli kodeqsiT dadgenil vadebSi. saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis 37-e muxlis Tanaxmad, gTxovT, TandarTuli cxrili, aseve, is informacia, romelic iwarmoeba ele-qtronulad an/da SesaZlebelia misi eleqtronul formatSi gaday-vana, momawodoT eleqtronuli dokumentis saxiT Semdeg misamarTze

xolo danarCeni informacia qseroaslis saxiT misamarTze: ;

gacnobebT, rom mzad var, gadavixado „sajaro informaciis aslis gadaRebis mosakreblis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT dadgenili mo-sakrebeli.

pativiscemiT,

Page 52: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

52

sajaro informaciis gamoTxovis mizniT, gamoyenebuli werilis nimuSi (gamoTxovili dokumentaciis detaluri CamonaTvali).

ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis,

reformebisa da swavlebis centris sajaro informaciis gacemaze pasuxismgebel pirs

gancxadeba

(sajaro informaciis miRebis moTxovniT)

saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis 37-e, 38-e da me-40 muxlebis safuZvelze, gTxovT mogvawodoT:

1. ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swa-vlebis centris mier 2017 wlis 3 Tebervals gamocxadebuli sa-granto konkursis administrirebasTan dakavSirebuli yvela brZaneba;2. ssip saarCevno sistemebis ganviTarebis, reformebisa da swa-vlebis centris mier 2017 wlis 31 maiss gamocxadebuli sagran-to konkursis administrirebasTan dakavSirebuli yvela brZa-neba;3. 2017 wlis yvela sagranto programa da programaSi werilis mi-Rebis momentamde Setanili cvlilebebi (arsebobis SemTxvevaSi);4. yvela samarTlebrivi aqti sagranto programis administri-rebisTvis Seqmnili organos (sabWo/komisia) dafuZnebis Sesaxeb;5. sagranto programis administrirebisTvis Seqmnili organos (sabWo/komisia) sxdomis oqmebi;6. grantis gacemis/sagranto konkursis oficialuri ganacxadi da TandarTuli dokumentacia da Sefasebis kriteriumebi (2017 wels TiToeul gamocxadebul grantze/konkursze cal-calke);7. sakomunikacio saSualebebis CamonaTvali, romelTa saSuale-biTac gavrcelda informacia /konkursis oficialuri ganacxa-

danarTi #1.1:

Page 53: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

53

di (2017 wels TiToeul gamocxadebul grantze/konkursze cal-calke);8. grantis Semfasebeli organos (komisia/sabWo) dakompleqte-basTan dakavSirebiT miRebuli samarTlebrivi aqti (2017 wels TiToeul gamocxadebul grantze/konkursze cal-calke); 9. grantis Semfasebeli organos (komisia/sabWo) sxdomebis oqme-bi (TiToeul gamocxadebul grantze/konkursze cal-calke);10. grantis Semfasebeli organos (komisia/sabWo) mier konkur-santebis Sefasebis damadasturebeli dokumentacia;11. 2017 wlis 1 ianvridan 2017 wlis 31 dekembris CaTvliT gamo-cxadebuli konkursebis procedurebTan da miRebul gadawyve-tilebebTan dakavSirebuli saCivrebi - saCivris teqsti, mxareTa argumentacia, davebis ganmxilveli organos daskvna (TiToeul gamocxadebul grantze/konkursze cal-calke, arsebobis Sem-TxvevaSi);12. 2017 wlis 1 ianvridan 2017 wlis 31 dekembris CaTvliT gace-muli grantebis mimRebebTan dadebuli ##1, ##2, ##3, ##5, ##6, ##10, №12. №13, №15, №20, №22, №26, №27, №28, №30, №39, №35 sagranto xelSekrulebebi danarTebiT (TiToeul gacemul grantze cal-calke);13. 2017 wlis 1 ianvridan 2017 wlis 31 dekembris CaTvliT gace-muli grantebis mimRebebTan dadebuli №1, №2, №3, №5, №6, №10, №12. №13, №15, №20, №22, №26, №27, №28, №30, №39, №35 sagranto xelSekrulebis farglebSi grantis mimRebebis mier Cabarebuli finansuri da programuli (yovelTviuri/Sualeduri da sabo-loo) angariSebi da miReba-Cabarebis aqtebi(TiToeul gacemul grantze cal-calke);14. amave xelSekrulebebis an/da 2017 wlis 1 ianvridan 2017 wlis 31 dekembris CaTvliT gacemuli grantebis auditi da daskvna (TiToeul gacemul grantze cal-calke);15. amave xelSekrulebebis farglebSi gacemuli grantebis ganxorcielebis monitoringis meTodologia (TiToeul gace-mul grantze cal-calke);

Page 54: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

54

16. amave xelSekrulebebis farglebSi gacemuli grantebis ganxorcielebis monitoringis daskvnebi (TiToeul gacemul grantze cal-calke);17. amave xelSekrulebebis farglebSi gacemuli grantebis da-finansebis cvlilebis an Sewyvetis damadasturebeli dokumen-tebi da Sesabamisi gadawyvetilebebi (TiToeul gacemul grant-ze cal-calke);18. amave xelSekrulebebis farglebSi gacemuli grantebis efeq-tianobis Sefasebis dokumenti (TiToeul gacemul grantze cal-calke);19. 2017 wlis sagranto programis Sefasebis damadasturebeli dokumenti;

amasTan, kvlevis efeqturad Catarebis mizniT, gvsurs SevxvdeT sa-granto saqmianobaze pasuxismgebel pirs. gTxovT, mogvawodoT misi sakontaqto informacia.

gTxovT, aRniSnuli informacia momawodoT saqarTvelos zogadi ad-ministraciuli kodeqsiT dadgenil vadebSi. saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis 37-muxlis Tanaxmad, gTxovT, is infor-macia, romelic iwarmoeba eleqtronulad an/da SesaZlebelia misi eleqtronul formatSi gadayvana, momawodoT eleqtronuli doku-mentis saxiT Semdeg misamarTze xolo danarCeni informa-cia qseroaslis saxiT misamarTze: ;

gacnobebT, rom mzad var gadavixado „sajaro informaciis aslis ga-daRebis mosakreblis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT dadgenili mo-sakrebeli.

pativiscemiT,

Page 55: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

55

danarTi ## #2:

saxelmwifo grantebis gacemis monitoringi

Tanxmobis forma

„saxelmwifo grantebis gacemis monitorings“ axorcielebs a(a)ip „de-mokratiuli CarTulobis centrebis qseli“ a(a)ip „konrad adenaue-ris fondis warmomadgenloba saqarTveloSi“ da evropis gaerTiane-bas Soris gaformebuli #ENI/2016/381-129 sagranto xelSekrulebis (proeqti: „samoqalaqo sazogadoebis ganviTarebis iniciativa“) far-glebSi.

kvlevis procesSi Rirebuli codnis Sesaqmnelad dagegmilia inter-viuebisa da fokusjgufebis seriis Catareba. intervius xangrZlivo-ba moicavs 45-55 wuTs. mis dawyebamde respodentebi gaecnobian kvle-vis miznebs da survilis SemTxvevaSi, Tanxmobis formis safuZvelze, daadastureben monawileobas. Tanxmobis forma moicavs informacias kvlevis amocanebze da Sedegebis gamoyenebaze. intervius mimdina-reobisas moxdeba xmis Cawera, respodent(eb)is Tanxmobis gaTvaliswi-nebiT.

respodents SeuZlia nebismier dros (intervius mimdinareobisas an mis Semdeg) Sewyvitos da uari ganacxados kvlevaSi Semdgom monawi-leobaze.

gTxovT, gaiTvaliswinoT, rom:

- kvlevis dros miRebuli informacia mkacrad konfidencialuria;- kvlevis gamoqveynebisas respodentis saxelebi ar iqneba naxsenebi;- respodents SeuZlia nebismier dros uari ganacxados kvlevaSi monawileobaze;- kvlevis Sedegad miRebuli informacia gamoqveynebuli iqneba an-gariSis saxiT.

Page 56: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

56

am dokumentis gacnobis Semdeg vadastureb kvlevaSi monawileobas da vamowmeb xelmoweriT:

respodentis saxeli: TariRi: xelmowera

damatebiTi informaciisTvis gTxovT dagvikavSirdeT qvemoT miTi-Tebul misamarTze. madlobas gixdiT kvlevaSi monawileobisTvis!

sakontaqto informacia:

Page 57: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

57

intervius TariRi:

grantis gamcemi saxelmwifo

struqtura:

respodentis pozicia:

procesis dawyebamde, darwmundiT, rom: respodenti informirebulia intervius miznebis, droisa da adgilis Sesaxeb;respodenti acxadebs (werilobiT) Tanxmobas kvlevaSi Car-Tvaze; SearCieT wynari adgili da mosaxerxebeli dro interviusTvis; moamzadeT diqtofoni, SeamowmeT da Tan iqonieT damatebiTi elementebi; intervius dawyebamde moamzadeT furceli da kalami komenta-rebis mosaniSnad.

procesis mimdinareobisas, yuradReba miaqcieT:

araverbalur niSnebs, emociebsa da Jestikulacias; intervius dawyebamde gaecaniT respodents da saSualeba mie-ciT Tavi komfortulad igrZnos. es dagexmarebaT ndobis mo-povebaSi; CauRrmavdiT SekiTxvebs; gamoiyeneT frazebi: „SegiZliaT moi-yvanoT magaliTi; iqneb ufro detalurad aRweroT“; da a.S); saWiroebis SemTxvevaSi kiTxva daakonkreteT, xolo perifra-zis saxiT daazusteT miRebuli informaciis interpretacia; ganxilvis bolos SeajameT intervius dros wamoWrili saki-Txebi.

danarTi #3:

CaRrmavebuli intervius kiTxvari (grantis gamcemi uwyebis warmomadgeneli)

Page 58: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

58

procesis dasrulebis Semdeg: moamzadeT intervius Semajamebeli angariSi; moamzadeT Canaweris transkripti.

simboloebi:

(*) - damatebiTi informaciis moZiebis mizniT dasmuli SekiTxva

[...] - kiTxvisTvis miniWebuli specialuri kodi (gankuTvnilia ana-

lizis gasamartiveblad.

Page 59: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

59

nawili I: grantebis gacemis dagegmva

etapi: I.I. sagranto programis Seqmna

1. gTxovT daaxasiaToT sagranto programa da misi ZiriTadi mi-marTulebebi. 2. [prioritetebi]dafuZnebulia Tu ara sagranto programa saja-ro institutisTvis aqtualuri da sazogadoebrivi mniSvnelo-bis sakiTxebis gadaWraze? efuZneba Tu ara programis mimarTu-lebebi empiriul kvlevas (statistikur monacemebs, angariSebs a.S.)? 3. *CarTulni iyvnen Tu ara sxvadasxva dainteresebuli pirebi programis SemuSavebis procesSi (mag. potenciuri mosargeblee-bi da a.S.) ?

etapi : I.II. grantebis gacemis dagegmva

4. [administracia] arsebobs Tu ara grantebis administrirebis organo (sabWo/komisia)? 5. [administracia] gansazRvrulia Tu ara sagranto ganacxadis wardgenis moTxovnebi, warsadgeni dokumentebi da ganacxadis ganxilvis procedurebi? 6. SemuSavda Tu ara ganacxadis Sefasebis kriteriumebi winaswar? 7. winaswar dadginda Tu ara ganacxadis warsadgeni vadebi?8. gansazRvrulia Tu ara biujetis zeda zRvari? qveda zRvari?9. [gamWvirvaloba] winaswar ganisazRvra Tu ara sagranto konkur-sis gamWvirvalobis komponenti: * ra informacia unda gamoqveyndes winaswar (gancxadeba, mo-Txovnebi, Sefasebis kriteriumebi)? * ra gziT unda gavrceldes informacia (soc. qselebi, vebgverdi, saxelmwifo Sesyidvebis sistema da sxva)?*gamoqveyndes unda Tu ara ganacxadis Sesaxeb miRebuli gadawy-vetilebebi?

Page 60: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

60

nawili II: grantebis gacemis procesi

etapi: II.I. konkursis gamocxadeba

10. [gamWvirvaloba | administrireba] ra saSualebiT gavrcelda informacia sagranto konkursis Sesaxeb?11. [gamWvirvaloba | administrireba] ramdenad iyo gavrcele-buli informacia amomwuravi? iyo Tu ara xelmisawvdomi yvela saWiro dokumentacia, moTxovnebi, Sefasebis kriteriumebi, ga-dawyvetilebis miRebis procedurebi da gasaCivrebis meqanizmi ganmartebuli? 12. ganacxadis miRebis da dokumentebis wardgenis ra formebs iyenebT (eleqtronuli, werilobiTi. a.S.)?13. saWiroebis SemTxvevaSi, konsultaciis gacemis ra gzebs sTa-vazobs instituti dainteresebul pirebs (miRebis saaTebi, el fosta..) ?14. rogor fiqrobT, am etapze raime xarvezi xom ar aris?

etapi: II.II. SesarCevi komisiis formireba

15. rogor mimdinareobda Semfasebeli organos formireba? gan-sazRvrulia Tu ara es sakiTxi samarTlebrivi aqtiT? 16. rogor ganisazRvra organos warmomadgenlobiToba da Sema-dgenloba? 17. [gamWvirvaloba] gaTvaliswinebuli iyo Tu ara interesTa kon-fliqtis sakiTxi? es sakiTxi rogor regulirdeba?

etapi: II.III. sakonkurso ganacxadis Sefaseba da

gadawyvetilebis miReba

18. ganisazRvra Tu ara winaswar ganacxadis Sefasebis parametre-bi ? [makontrolebeli kiTxva] *arsebobda Tu ara qulaTa siste-ma? ra principiT gamovlinda gamarjvebuli?19. sul ramdeni ganacxadi iyo warmodgenili? (Tu mxolod ram-denime, Tqveni azriT, ra iyo amis mizezi?) ramdeni ganixiles?

Page 61: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

61

ramdenis ganxilvaze Tqves uari? xom ar SegiZliaT gaixsenoT mi-zezi? 20. *gansazRvrulia Tu ara ganacxadSi aRmoCenili xarvezebis gamosworebis/Sevsebis wesebi (mag. damatebiTi konsultaciebi)? 21. ras TvliT, rom SeiZleba gaumjobesdes ganacxadebis Sefase-bis am etapze? 22. [gamWvirvaloba]rogor uzrunvelyofT interesTa konfliq-tis ararsebobas Semfasebel komisiasa da konkursantebs Soris?23. gavrcelda Tu ara informacia gamarjvebulis Sesaxeb da ra gziT? xelmisawvdomi iyo Tu ara detalebi gamarjvebuli proeq-tis Sesaxeb?

etapi: II.IV. gasaCivrebis meqanizmi

24. arsebobs Tu ara gasaCivrebis meqanizmi? 25. gasaCivrebula Tu ara romelime ganacaxadi da ra SedegiT dasrulda igi?26. gamoqveynda Tu ara gasaCivrebis Sedegebi da ra saSualebiT?

nawili III: grantebis ganxorcielebis monitoringi

27. [monitoringi] axorcielebT Tu ara gacemuli grantebis mo-nitorings? 28. arsebobs Tu ara grantis mimRebTan xelSekrulebis dadebis valdebuleba da rogori praqtika moqmedebs am mxriv? 29. xelSekrulebiT gawerilia Tu ara monitoringis valdebule-ba da Sedegebis Sefasebis sistema? SegiZliaT daakonkretoT ra saxiT? 30. iTvaliswinebs Tu ara xelSekruleba proeqtis Sesrulebis finansur da programul angariSebs (Sualeduri, saboloo, au-ditis daskvna)?31. rogor fiqrobT, ra aris am mxriv gasaumjobesebeli? 32. xelSekrulebis darRvevis SemTxvevaSi ra meqanizmi moqme-debs? rogoria am mxriv praqtika?

Page 62: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

62

33. gansazRvrulia Tu ara monitoringis gegma da meTodologia?34. ramdenad xelmisawvdomi iyo informacia proeqtis ganxor-cielebis Sesaxeb dainteresebuli pirebisTvis? ra gziT? 35. arsebobs Tu ara xelSekrulebis cvlilebis praqtika da ra aris amis mizezi?

III.I. efeqtianobis Sefaseba

36. iTvaliswinebs Tu ara sagranto programa Sefasebis indika-torebs da Sefasebis procesis ganxorcielebis sakiTxebs? ra sixSiriT unda ganxorcieldes efeqtianobis Sefaseba?37. rogor afasebT proeqtis Sedegebis Sesabamisobas sagranto programis miznebTan?38. afasebT Tu ara beneficiarTa kmayofilebis dones? Tu ki, ro-gor?39. iTvaliswinebT Tu ara proeqtis Sefasebisas gamovlenil sa-kiTxebs sagranto programaSi rekomendaciis saxiT? 40. xelmisawvdomia Tu ara Sefasebis Sedegebi dainteresebuli pirebisTvis? 41. rogor unda gaumjobesdes procesi?

zogadi komentarebi:

Page 63: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

63

TariRi:

grantis mimRebi

organizacia:

respodentis pozicia:

procesis dawyebamde, darwmundiT, rom: respodenti informirebulia intervius miznebis, droisa da adgilis Sesaxeb;respodenti acxadebs (werilobiT) Tanxmobas kvlevaSi Car-Tvaze;SearCieT wynari adgili da mosaxerxebeli dro interviusTvis; moamzadeT diqtofoni, SeamowmeT da Tan iqonieT damatebiTi batareebi;

danarTi #4:

CaRrmavebuli intervius kiTxvari (grantis mimRebi organizaciis warmomadgeneli)

intervius dawyebamde moamzadeT furceli da kalami komenta-rebis mosaniSnad.

procesis mimdinareobisas, yuradReba miaqcieT:

araverbalur niSnebs, emociebsa da Jestikulacias; intervius dawyebamde gaecaniT respodents da saSualeba mie-ciT Tavi komfortulad igrZnos. es dagexmarebaT ndobis mo-povebaSi; CauRrmavdiT SekiTxvebs; gamoiyenebT frazebi: „SegiZliaT moiyvanoT magaliTi; iqneb ufro detalurad aRweroT“; da a.S); saWiroebis SemTxvevaSi kiTxva daakonkreteT, xolo perifra-zis saxiT daazusteT miRebuli informaciis interpretacia;

Page 64: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

64

simboloebi:

(*) - damatebiTi informaciis moZiebis mizniT dasmuli SekiTxva

[...] - kiTxvisTvis miniWebuli specialuri kodi (gankuTvnilia ana-

lizis gasamartiveblad.

ganxilvis bolos SeajameT intervius dros wamoWrili saki-Txebi.

procesis dasrulebis Semdeg:

moamzadeT intervius Semajamebeli angariSi; moamzadeT Canaweris transkripti.

Page 65: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

65

nawili I: grantebis gacemis administrireba

1. [gamWvirvaloba] rogor gaigeT sagranto konkursis Sesaxeb, ra gziT (soc. media; veb-gverdi, da a.S. 2. pirvelad iRebdiT Tu ara monawileobas? *Tu ara, ra SedegiT dasrulda adreuli mcdeloba?3. [prioritetebi]Tqveni azriT, ramdenad Seesabameboda sagran-to programis prioritetebi sajaro institutis miznebs? 4. [prioritetebi] Tqveni azriT, ramdenad asaxavda sagranto programa sajaro institutisTvis aqtualuri da sazogadoebri-vi mniSvnelobis sakiTxebs? *Tu ara, maSin, rogor SeiZleba maTi ukeT gansazRvra? 5. rogor fiqrobT, CarTulni unda iyvnen Tu ara sxvadasxva dain-teresebuli pirebi programis SemuSavebis procesSi (mag. poten-ciuri mosargebleebi da a.S.) ?

6. [gamWvirvaloba | administrireba] ramdenad iyo gavrcelebu-li informacia amomwuravi? gansazRvruli iyo Tu ara sagranto ganacxadis wardgenis moTxovnebi, warsadgeni dokumentebi da ganacxadis ganxilvis procedurebi? 7. xelmisawvdomi iyo Tu ara ganacxadis Sefasebis kriteriumebi winaswar? 8. gansazRvruli iyo Tu ara ganacxadis warsadgeni vadebi?9. gansazRvruli iyo Tu ara biujetis zeda zRvari? qveda zRvari (TiToeuli aplikantisTvis)? 10. iyo Tu ara xelmisawvdomi informacia gadawyvetilebis miRe-bis procedurebisa da gasaCivrebis meqanizmi Sesaxeb ganmarte-buli?11. ganacxadis miRebisa da dokumentebis wardgenis ra forma iqna gamoyenebuli (eleqtronuli, werilobiTi. a.S.)?12. raime sirTuleebs xom ar gadaawydiT ganacxadis Sevsebisas (gTxovT moiyvanoT magaliTi)?13. saWiroebis SemTxvevaSi, konsultaciis gacemis ra gzebs sTa-

Page 66: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

66

vazobda instituti, dainteresebul pirebs (miRebis saaTebi, el fosta..) ?14. rogor fiqrobT, am etapze raime xarvezi xom ar aris?

nawili II: sakonkurso ganacxadis Sefaseba da

gadawyvetilebis miReba

15. ra principiT gamovlinda gamarjvebuli? *arsebobda Tu ara qulaTa sistema? infromirebuli iyaviT Tu ara winaswar ganacxa-dis Sefasebis parametrebis Sesaxeb? [makontrolebeli kiTxva] 16. saWiroebis SemTxvevaSi iyo Tu ara damatebiTi konsultacie-bis moTxovnis saSualeba? 17. [gamWvirvaloba | interesTa konfliqti] gqondaT Tu ara wi-naswar informacia SesarCevi komisiis Semadgenlobis Sesaxeb? (magaliTad veb-gverdis saSualebiT).18. rogor/ra formiT gacnobes komisiis gadawyvetilebis Se-saxeb? [gamWvirvaloba] gamoqveynda Tu ara ganacxadis Sesaxeb mi-Rebuli gadawyvetilebebi? 19. xelmisawvdomi iyo Tu ara detalebi gamarjvebuli proeqtis Sesaxeb? 20. ras TvliT, rom SeiZleba gaumjobesdes ganacxadebis Sefase-bis am etapze?21. informirebuli iyaviT Tu ara gasaCivrebis meqanizmis Sesaxeb da saWiroebis SemTxvevaSi gamoiyenebdiT Tu ara mas? Tu ara, ra-tom ar gamoiyenebdiT?

nawili III: grantebis ganxorcielebis monitoringi da

efeqtianobis Sefaseba

22. [monitoringi] axorcielebda Tu ara grantis gamcemi uwyeba Tqveni grantis monitorings?23. gaaformeT Tu ara xelSekruleba grantis gamcemTan?

Page 67: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

67

24. xelSekrulebiT gawerili iyo Tu ara monitoringis valdebu-leba da Sedegebis Sefasebis sistema? SegiZliaT daakonkretoT ra saxiT? 25. iTvaliswinebda Tu ara xelSekruleba proeqtis Sesrulebis finansur da programul angariSebs (Sualeduri, saboloo, audi-tis daskvna)?26. rogor fiqrobT, ra aris am mxriv gasaumjobesebeli? 27. xelSekrulebis darRvevis SemTxvevaSi ra meqanizmi moqmedeb-da? iyaviT Tu ara amis Sesaxeb informirebuli winaswar?28. ganxorcielda Tu ara proeqtis efeqtianobis Sefaseba gran-tis gamcemi uwyebis mier? Tqven mier?29. afasebT Tu ara beneficiarTa kmayofilebis dones? Tu ki, ro-gor?30. gauziareT Tu ara proeqtis Sefasebisas gamovlenili saki-Txebi grantis gamcem organizacias rekomendaciis saxiT? 31. fiqrobT Tu ara, rom procesi saWiroebs gaumjobesebas? ro-gor?

zogadi komentarebi:

Page 68: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

68

gamoyenebuli masalebi

1. saxelmwifo grantebis monitoringis saxelmZRvanelo (2017);2. saqarTveloSi sazogadoebrivi organizaciebis saxelmwifo da

finansebis meqanizmebi (2017)3. „grantebis Sesaxeb“ saqarTvlos kanoni;4. saqarTvelos mTavrobis 2011 wlis 14 martis ##126 dadgenileba;5. saqarTvelos iusticiis sistemaSi grantis gacemis wesis dam

tkicebis Sesaxeb saqarTvelos iusticiis ministris 2011 wlis 30 dekembris ##160 brZaneba;

6. „moqalaqeTa politikuri gaerTianebis Sesaxeb“ saqarTvelos ka-noni;

7. „inovaciebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni8. „mecnierebis, teqnologiebisa da maTi ganviTarebis Sesaxeb“ sa-

qarTvelos kanoni;9. „maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis sagranto konkursis

debulebisa da sagranto proeqtebis Sefasebis kriteriumebis damtkicebis Sesaxeb“ saqarTvlos ganaTlebisa da mecnierebis mi-nistris 2017 wlis 13 ivnisis ##106/n brZaneba;

10. sajaro samarTlis iuridiuli piris – maswavlebelTa profesiu-li ganviTarebis erovnuli centris mier grantebis gacemis wesis, sagranto konkursis debulebisa da sagranto proeqtebis Sefase-bis kriteriumebis damtkicebis Sesaxeb saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis ministris 2017 wlis 7 Tebervlis ##19/n brZaneba;

11. saqarTvelos centraluri saarCevno komisiis 2014 wlis 11 Te-bervlis dadgenileba №2/2014 ;

12. saqarTvelos centraluri saarCevno komisiis 2015 wlis 6 martis dadgenileba №8/2015;

13. saqarTvelos centraluri saarCevno komisiis 2017 wlis 2 Teber-vlis N№7/2017 gankarguleba;

14. saqarTvelos centraluri saarCevno komisiis 2017 wlis 22 maisis №33/2017 gankarguleba;

15. „axalgazrda mecnierTa kvlevebis grantiT dafinansebis wesis da

Page 69: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

69

pirobebis damtkicebis Sesaxeb“ saqarTvelos ganaTlebisa da mec-nierebis ministris 2015 wlis 13 oqtomberi №135/n brZaneba;

16. „fundamenturi kvlevebisaTvis saxelmwifo samecniero grante-bis Sesaxeb“ saqarTvelos mTavrobis 2011 wlis 16 Tebervali N№84 dadgenileba;

17. „miznobrivi kvlevebisa da ganviTarebis iniciativebis programis farglebSi gamocxadebuli konkursisaTvis saxelmwifo samecnie-ro grantebis Sesaxeb debulebis damtkicebis Taobaze“ saqarTve-los mTavrobis 2011 wlis 16 Tebervali №86 dadgenileba;

18. saqarTvelos ekonomikisa da mdgradi ganviTarebis ministris 2014 wlis 1 oqtombris brZaneba №1-1/282 „sajaro samarTlis iu-ridiuli pirisaTvis – saqarTvelos inovaciebis da teqnologie-bis saagentos mier grantis gacemis wesis damtkicebis Sesaxeb“;

19. ssip - saqarTvelos inovaciebis da teqnologiebis saagentos Ta-vmjdomaris 2014 wlis 1 dekembris ##47 brZaneba;

20. „saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaad-gilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa saministros siste-maSi grantis gacemis wesis damtkicebis Sesaxeb“ 2015 wlis 18 Te-bervlis ##246 brZaneba;

21. saqarTvelos mTavrobis 2013 wlis 26 agvistos #219 dadgenileba „sajaro informaciis eleqtronuli formiT moTxovnisa da proa-qtiulad gamoqveynebis Sesaxeb“;

22. „saqarTvelos mTavrobis struqturis, uflebamosilebisa da saq-mianobis wesis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni;

23. „sajaro samarTlis iuridiuli piris – saqarTvelos bavSvTa da axalgazrdobis ganviTarebis fondis grantis gamcemad gansazR-vris Sesaxeb“ saqarTvelos mTavrobis 2018 wlis 24 maisis ##248 da-dgenileba.

Page 70: sarCevi › storage › app › uploads › public › ... · doebis iniciativa“ donorebs - evrokav-Sirsa da konrad adenaueris fonds - kvle-vis finansuri mxardaWerisTvis. 5 mokle

70