Viveiro pdf

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    1/16

    Captulo ICatro pinceladas sobre os viveiros

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    2/16

    Que un viveiro de plantas?Un viveiro un conxunto de instalacins que tencomo propsito fundamental a producin deplantas. Este tipo de infraestrutura constite omellor medio para seleccionar, producir e propagarmasivamente especies tiles home.

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    3/16

    Plantas novas frxiles e vulnerables...Independentemente da orixe dunha planta, xa sexa apartir dunha semente, dun segmento ou por cultivode tecidos, os primeiros das de vida son os miscrticos para a sa supervivencia. Co propsito delograr que un maior nmero de plantas sobreviva aesta etapa utilzanse instalacins especiais nas que semanexan as condicins ambientais axeitadas e

    proporcinanse as condicins de crecemento misfavorables para que as novas plantas continen o seudesenrolo e adquiran a fortaleza necesaria paratransplantalas lugar no cal pasarn o resto da savida. Por isto, o deseo dun viveiro un aspectofundamental para chegar a obter plantas listas para asa sementeira.

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    4/16

    Home precavido vale por dousA producin de plantas en viveiros permite previr econtrolar os efectos dos depredadores e de enfermidadesque danan s plntulas na sa etapa de maiorvulnerabilidade. Grazas a que se lles proporcionan oscoidados necesarios e as condicins propicias para lograrun bo desenvolvemento, as plantas teen maioresprobabilidades de supervivencia e adaptacin cando se

    lles transplanta ao seu lugar definitivo.

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    5/16

    A necesidade de investigar...Debido aos fortes problemas de deforestacin, perdade biodiversidade e gran necesidade de reforestar, osviveiros poden funcionar non s como fonte produtorade plantas, senn tamn como sitios de investigacinonde se experimente coas especies nativas de interese,coa finalidade de propiciar a formacin de bancostemporais de germoplasma e plntulas de especies

    nativas que permitan a sa caracterizacin, seleccin emanexo. Isto permitir desear, coecer e adecuar astcnicas mis sinxelas para a propagacin masivadestas especies. Ademais, os viveiros tamn poderanser sitios de capacitacin de onde xurdisen os futurospromotores destas tcnicas.

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    6/16

    Segn a finalidade: viveiros temporais ou permanentesViveiro temporal ou volante

    Establcese en reas de difcil acceso,

    pero estn moi prximos s zonas ondese realizar a plantacin; a saproducin predominante a de plantasforestais. Xeralmente sitanse en clarosdo bosque e traballan por perodoscurtos (de 2 a 4 anos cando moito) entermitentes, xa que a producin debe

    coincidir coa tempada de chuvias. Para oseu funcionamento requrese poucanfraestrutura e o investimento baixo.

    A sa desvantaxe radica en que, comoestn situados en reas de dificil acceso,non son doados de vixiar e polo tanto aproducin queda mis exposta a danospor animais. Ademais, polas sascaractersticas de infraestrutura, spoden implementarse en zonas debosques mornos e selvas hmidas.

    Viveiro permanente a extensin de terreo dedicado

    obtencin de plantas con diferentes fins(reforestacin, froiteiras e ornamentais),xa sexa en reas rurais ou centrosurbanos. A sa instalacin require uninvestimento maior en equipo, man deobra e extensin do terreo, e debecontar con vas de acceso que permitansatisfacer oportunamente a demanda deplantas.As vantaxes dun viveiro permanente: Establcese nos mellores sitios Capacitacin do persoal constante Facilita a mecanizacin Mellor control na organizacin,

    execucin,rendemento,optimizacin e concentracinde recursos.

    Mellor calidade de plantas

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    7/16

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    8/16

    Construccin do viveiroUnha vez que se elixe o terreo onde se construir oviveiro inciase unha serie de actividades relacionadascoa instalacin e construcin da infraestrutura necesariapara o seu funcionamento. Estas actividades, varan enfuncin do tipo de plantas que se desexa propagar e dosrecursos econmicos dispoibles. Basicamente o viveirodebe contar coas seguintes instalacins: viveiros, rea de

    envasado, platabandas (estruturas que sombrean splantas), lotes de crecemento, adega, equipo einfraestrutura de rega, umbrculo, invernadeiro depolicarbonato, invernadeiro de cristal, embalse, terrenode cultivo aire libre.E pode ter, no caso de ser mis complexo: laboratorios,lismetro de pesada, estacin meteorolxica e parcelasexperimentais.

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    9/16

    Mtodos de cultivoAntes de iniciar a sementeira de sementes no viveiro preciso ter claro cal o mtodo de cultivo que se usar,pois a sa eleccin est directamente relacionada co seudesenvolvemento e manexo, tanto no viveiro coma nossitios de plantacin.Os mtodos de cultivo en viveiros divdense en: Cultivo a raz nua

    En camas de crecemento (camellones) En cepelln En envases de crecemento (utilizando recipientes de

    gran variedade de materiais e dimensins)

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    10/16

    Caractersticas do cultivo de plntulas para viveiro con uso de envasesde crecemento en comparacin co mtodo de cultivo a raz desnuda

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    11/16

    Cm o tratar e coidar das criaturas...ara cultivar en viveiro dbese ter especial coidado durante a sementeira, o

    ransplante e o crecemento inicial das plntulas. Tamn sern importantesrega, o desherbe, a xestin de pragas e enfermidades e o manexo das

    allas axeitadas

    1. Sementeira das sementesA sementeira realzase basicamente en viveiros,camas de crecemento ou en envases individuais.Cando se elixen envases individuais para asementeira dbese escoller un bo medio dexerminacin e crecemento. Existe granvariedade e cada un ten diferentescaractersticas. En gran parte, o xito dasementeira depende da linaxe ou calidade do

    lote de sementes, da poca e profundidade enque a sementeira se realice e da densidade desementeira.A poca de sementeira determnase segundo ascaractersticas propias das plantas que sequeiran propagar, o clima da rexin e a pocaen que se desexe realizar a plantacin.Recomndase que a sementeira se realice

    durante a primavera ou un pouco antes, candonon se presentan riscos de xeadas; ademais, astemperaturas clidas favorecen a xerminacin eo crecemento das plantas. Se os invernos sonbenignos ou as especies por cultivar sonresistentes s baixas temperaturas, a sementeirapdese facer en outono, para que as sementesxerminen antes dos fros e as plntulas logren

    alcanzar unha talla que lles permita soportar oinverno.

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    12/16

    2. TransplanteO transplante efectase rapidamentedespois da xerminacin, en canto sedesenvolven algunhas follas ou

    agullas. Dende calquera punto de vista preferible realizalo prematuramente,pois as garntese unha boarecuperacin e elimnase a posibilidadeda detencin pasaxeira do crecemento(crise do transplante). Tamn axuda acolocar verticalmente raz nova naterra sen curvala e sen que se danen as

    raicias. As plntulas transplntanse acamas ou envases dous ou tressemanas despois da xerminacin, andaque o tempo pode variar ata cincosemanas, dependendo da especie.Como regra xeral, isto dbese realizarcando a plntula se est a desenvolvera expensas dos cotiledns ou follas

    cotiledonarias e as raicias laterais nonse desenvolveron, pois unha vez queaparecen as follas verdadeiras e raceslaterais o transplante pode resultarprexudicial para elas.O obxecto do transplante ser:

    Diminula competencia que existe

    na sementeira Aumentar o espazo vital entre asplantas novas

    Desenvolver o sistema radicular(particularmente as raicias misfinas)

    Favorecer o acceso aos elementosnutritivos

    Formar moitas ramificacinsradiculares.

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    13/16

    3. Crecemento inicial das plntulasDespois da sementeira e o transplante presntase un perodo crtico noviveiro durante o cal as sementes e as plntulas son vulnerables aosfactores do ambiente e aos diversos depredadores e patxenos. Por isodeben extremarse os coidados nos viveiros, camas e envases decrecemento, pois pola contra se presentan perdas cuantiosas neste

    perodo. Por exemplo, se as condicins non son as apropiadas para axerminacin das sementes e a estas non se lles brindan os coidadosnecesarios, pode ser que non xerminen ou que sexan atacadas pordepredadores e enfermidades, que continan sendo un problemaanda despois de que as plntulas emerxeron. As mesmo, a presenzade malas herbas pode afectar o seu ritmo de crecemento, e ataprovocar a sa morte, ao competir con elas por auga, luz e nutrientes.Para diminur os riscos na producin dbese coidar a rega, o desherbe,

    a aparicin de pragas e enfermidades e dbese seleccionar que a talladas plantas producidas sexa a axeitada.

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    14/16

    4. A regaA rega moi importante debido a que a perda excesiva de humidadedo chan ocasiona que as sementes se sequen e se perdan osbeneficios obtidos co tratamento prexerminativo, xa que axerminacin se reduce considerablemente. Tamn hai que coidar apresin da auga, pois se moita ou cae directamente sobre assementes pode ocasionar que se desenterren e queden expostas, oque provocara o seu desecamento. Por outra parte, o exceso dehumidade promove o decaemento da xerminacin pola incidencia domal do viveiro (damping-off) e por outros axentes patxenos. importante recalcar que os regos non deben aplicarse nas horas demaior incidencia de calor, porque isto aumenta considerablemente aevapotranspiracin e provoca lesins nas plntulas e mesmo a samorte. Anda que as temperaturas do chan consideradas comocrticas varan segundo a idade e a especie, est comprobado que odano acontece con mis frecuencia en plantas novas. Cando sepresentan temperaturas crticas no viveiro, a intensidade e afrecuencia axeitada dos regos variable e depende parcialmente dotipo de chan. O sombreo evita unha excesiva insolacin, pero candoas temperaturas superficiais do chan excedan os 30C, unha axeitadaaplicacin do rego regula a temperatura

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    15/16

    5. DesherbeO desherbe manual ou mecnicoevita problemas de competenciapor luz, auga e nutrintes, polo

    que ademais de eliminar as malasherbas importante ter coidadoco nmero de plntulas queemerxen das bolsas nas que sesementaron dous ou tressementes, en cuxo caso se suxireque soamente se mantea aplanta mis vigorosa e se

    eliminen as restantes. O desherbecon herbicidas trae consigo riscostanto para o cultivo coma para oambiente, polo que se debe termoita precaucin.

    6. Manexo das tallas axeitadasO xito no establecemento dasplantas nas zonas que se desexaplantar depende en boa medidado seu vigor e tamao, as comoda poca do ano en que se realiceo transplante. As, para que unviveiro produza as tallas

    requiridas para a plantacin necesaria o planeamento eorganizacin, de todos ostraballos relacionados naproducin de plantas. Cando aproducin se fai en camellones aestancia no viveiro maior quecando se fai por envases de

    crecemento.

  • 8/7/2019 Viveiro pdf

    16/16

    7. Pragas e enfermidadesUnha das enfermidades mis importantes o "mal do viveiro" ouDamping-of ou tamn chamado marchitamento do Phythium.E o mtodo que mis se emprega para eliminar o fungo que o produce

    a fumigacin. Unha opcin para evitar o uso de funxicidas cubrir assementes cunha capa de area de 5 cm de espesor, que favorece areducin da humidade arredor da semente e incrementa a temperaturana superficie do chan. Debido a que o "mal do viveiro" un problemaconstante nos viveiros recomndase efectuar revisins continuas nocultivo, co propsito de detectar oportunamente a sa presenza ou adalgunha outra enfermidade. Deste xeito pdese prescribir e aplicarinmediatamente o tratamento axeitado e evitar a perda significativa de

    plantas.