Isidore de Séville (saint ; 0560?-0636). Sancti Isidori,
hispalensis episcopi, Opera omnia, Romae anno Domini 1797 excusa,
recensente Faustino Arevalo, qui Isidoriana praemisit ;
variorum praefationes, notas, collationes, qua antea editas, qua
tunc primum edendas.... 1850.
1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la
plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le
domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753
du 17 juillet 1978 :
*La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et
gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment
du maintien de la mention de source.
*La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait
l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale
la revente de contenus sous forme de produits
élaborés ou de fourniture de service.
Cliquer ici pour accéder aux tarifs et à la licence
2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de
l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes
publiques.
3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation
particulier. Il s'agit :
*des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur
appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés,
sauf dans le cadre de la copie privée, sans
l'autorisation préalable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou
autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la
mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à
s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de
réutilisation.
4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le
producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du
code de la propriété intellectuelle.
5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica
sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue
dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur
de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce
pays.
6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions
d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en
matière de propriété intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende
prévue par la loi du 17 juillet 1978.
7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition,
contacter
[email protected].
OMIUM SS. PATRDM, DOCTORUM SCR1PT0MJMQBE ECCLESASTKOM
QUl
CXORCERONT;
j Vp,Nvp
IN OUA PRODKUNTPATKES,DOCTORESSCRIPTORESUUEECCLESLELAtIN.fi *~\\
<3i \ A GKEGORIOMAGNOADlNNOCENTiUilIII. ~\ :£.. \
Sttcuraiite 3.= . 9?Ugne, t /gH EISLIOTHECS CI.SRI DBlVEBSa, U"\^
/
SIVE y
PATROLOGIJE TOMUS LXXXIV.
SANCTI ISIDORI HISPALENSIS
SFD PETIT-MONTROUGE; .'.'"
1«S0
1850
QIME IN HOD TOMO CONTINENTUR.
Excerpla canonum. col. 25 Goncilia. 93 Epislolse decrelales. . 627
Disserlatio in veram et genuinam colleclionem canonum Eccles>i«o
.
Hispanre. 849
Ex lypisMIGNE,auPetit-Monlrouge.
assignando, nunc usque vario marte fuisse pugnatum, nobisqne ideo
aiicipitis originis iiio- ntimenta facilem prBetermitlendi patuisse
viain. Quam tamen ne Smplecteremur, duplex nos causa impulit:
prima, quod hanc litem non indignam judicaverinlusquae sub judicio
lecto- ris reponeretur; altera, quod immensam traditionis
calholicae catenam in nostro Patrologice cursu coniplexuri, tam
pretiosis Antiquitatis ecclesiasticse reliquiis lectorem fraudare
reli--
gioni habuerimus. Cseterum erudilissimam de hac canonum collectione
dissertationem Garoli de la Serna Santander ad calcem lomi
exhibebimus.
LECTORI BENEVOLO.
Antiquas canonum collectiones Grceci,nonnullas paulo post
oblinuerunt Latini. Collegerunt illi canones suos, et usque ad
nonum sseculumquinquenumerant colleciiones, quarum postrema Plioiii
nominecircum- fertur ac Nomocanonappellatur. Ipsarum commentatores
exstitisse pluriinosliquet, quos inter Joannes Bal- sanion, J
oannes Zonaras et Alexius Aristenus prsedicandi.CongessereLalini
Nicaenosac Sardicenses cano- nes. Probabile salis esthos solumab
ipsis observatos usquead concilium Chalcedonense, post cujus cele-
brationem quaecunquemOrientalibus collecianeis continebantur
canonicseregulaeLaiino suiit sermoni do- natse. ln Codicibus a J
usielo et Pascbali Quesnellioeditis hujusce primsecoliectionis
characteres et signa d.esideraraus.Dionysius, vulgo Exiguus, Scytha
natu, Romanus autem civis, rogatus ab amico, ut ipse ait aliam
confingendamsuscepit et edidit sub initium sa culisexti; cui aliud
sublexuit opus, in quo quaicunque exRomanaEcclesiaiScriniis educi
potuerunt poniificumepistolas summadiligentiarecensuit.
Tanlamdeinde sibiea colleclio in catholica Ecclesia conciliaverat
auctorilalem, ut Codexcanonumabomnibus fere nun- cuparetur.
Amplectebatur eam GallicanaEcclesia: EcelesjseGermanica atqueltala
illamrecipiebant; Anglica vero, cumeamqusesub nomineTheodori
archiepiscopi Cantuarensis evulgabaturmagnoprosequeretur siu-
•
dio, post hujus viriobitum illametiam quaeHibernica dicitur
secutaest. Veniamus.jamnunc ad Hispaniam. Prioribus
Christianaereligionis saeculistot tantseque furentes persecu-
tionnm procellaem hac. regione etexortmet exagilaiaesunt, ni, nisi
qui historias ecclesiasticsevolumiiia nedum a liminesalutaveru,
nullus sit qui earum recolens memoriamnon contremiscat ac
lamenlelur. Post- quamveroperniciosissimamstragemin ultimasterras
amandarevisumjestjomnipoteutiDeo, doctrinaj morum- que seventate,
synodorumcelebratione, et quampluriumvirorumsanclitate et litteris
Hispaniasplendescere ccepit. Tria solummodoconcilia,
Eliberitanum nempe, Csesaraugustanum,-et Toletanum primum, constat
saeculoquario-celebrata: vensimile tamen est alia quoque ea
lempestaie exstitisse concilia. Lusitanum quoddaminnuunt
Tolelanaepnmaesynodi Paires canone primo; aliud Cordubaj ab Osio
congregatuui pro- fen synodicus aJustelo editus libellus : alterum
anno 562 babitum commendat D. Joaniies a Ferreras, sancli Aihanasii
aucioniate niuniius; quoddamdemum Toleii quatuor anriis ante
eamquarn primam nun- cupamussynodum, ednum fuisseeruditissimus P.
HenricusFlorez multis iisquegravibus rationumponderi- bus oslendere
conamr. Hispaniam,'ferventi in
disciplinae.ecclesiasticoeobservantiani ardore pollenlem qua;-
cunque.adhanc sarlam leclamque servandam opporiuna atque aptiora
videbantur praestitisse, quis in du- bium revocare ausit ? Osnisne,
1010orbe celeber Osius, illique Hispani comites episcopi, qui
Nicaenaeac Sardicensi synodis mterfuere, harum et
praecedentiumAncyrilana?, Neocaesariensisatque Laodicena?acta atque
decreta ad oranemEcclesiam ailinentia suis sedibusac
dicecesibusminime evulgassent? DumIlliberi tuiic. Caesaraugustaeet
Toleli congregarentur Hispani praesules, plurimasque reclissimas
sanctiones profer- reiii, verisimiluudinis metas iransgressus
existimabilur quisiiuis.Codicem canonum«x nostrorum
concilia--.
PATROL.LXXXIV. i
Sed non defuere qui dixerint priorera
illamTlqua,glojaaxnuivDionysii,Exigui fuisse collectionem. Verum
eiiimveio aliquaqua; ex ipsis conc iiis deprompsimus monuiuenta
hujus viri aelatem praecessere: prae.ter-, qfiatii
qJibdHiagfwnriiiiec e?as
diaeri}ijen?vfil-uiiiuis';beuli.'fclussoliicitusanima"dv/erjeft,sci!uiator;
l osiiraioano- nes;apwMlie©s;nt.aa»«rypI*Oa ^
prepiuaeratGraefiOjfuairfcancilioiumrveiisio,;DioiiysiusaliaversioneiususrfueEatirQuaeiDionysiamiSuscepeEeuar-
tiones;iiullam aitiam«intenoiiiim:saeeutai.
re&igereleBiaruint',nossub ipsius.centariaefineni
.qu&ffi"MarijnjiSr
TuToaerisisyBraCareiisisqitiejiuetJfopoliiaiiMSpimfiallt;,adiiiisiinusvQuardejeausa
hujusiuodi;eoileetioneiij quae:
Eixcerpioruiw;nomeniobliiiuij,,§>.;Martiitus' eSprainere
curassel', ini praefafiojiis;v.erbisiCfijiciliosBracsrreBsi.ns.
iusertis aiqueiabipsanistepkcoipofprolarisrcertqcerliusappa ruai;
sexagiiuaei octo.priiiruui'locrimoibtimettJeside:episcojiiset
cJeriei*,:reliquiivero;de--laicis;disserunfeNon,
Graicorumcanosnijm:lilieramautdeverbo
in-verbwmtrairslanionejM'siSilliftceJJ
eetaBeisaufcesceEptisrpjijrquiras inenlem
solmwa*:se»siiiB;jnljJtaqueuii.Qconieflta.tituloeeclesiastie»sta>tutareperias.-,
,
MSrarisaiis noftpossuuiusprsefatuniiefflinentissimumsanctaj BalMoae
UtuIss ihaleni collectionen»iIIaru: quai lsidori
MerCaVorfeseBPeccatorisiMjmine-cjrcumfertuT!,quainque
piurimis'episitelissupposiiitiis et spu-' riis- obslrusam videniusj
erudiiO'piisesuli:ac exiuiie pio lsWor»Uispatensi affisissei
atque;iiisuaJseuteMtise ex-pbiriatioBeuifconjeelusassoium;et levia
coacer*asse;foBdameiita.iMiraiiiriFTursus eum.adiv rsseopiiiiottisi
gi viores raiiones tifia hae refeliere «urasse qua nimiruiii'
tintinitpereiiitqti* itf-*aiioiiu«ir,coll*GtiotWiaat-
Baiieti'dociOris!iieilipOi'-e^ptoteriora atitfmdecoraiet;
rudi'ffaiamoexeulpta sttitt; aftalTOqiropiaiivattetore exa*; raiSi
Si!-emiiiemissimijs!iil#vif Codices««siros- et pertegisse. etiriv
tigasset, «lnBe-proposiiumsujtin:it»; nihilJ
iiifcecidfsgeti;la«JliusnB?era5U:cum-«rudiiissiraisviriscollettw^
ribus peracta cst,,sancti praesulisopuspropriuiii asseier&j
iUiusquepstiiiiodum-eJxempiarquoddaiHa=falsa- rio liBriiirievWatWm
QatdaMudi qiuavsumusiHilvuere ^co|ebatiuiAgjiiMusy duin
coricifioriimacepistwlaram de'ereta>usque;id-liitpalensis
sjiiodi aeraui,a,sancto doctoie;€0ileeiavqltfsecuriqueverbdeiiiiil
cauoneconstant alralio subifiWSdueta:testatur?
IsHbri-M WSWris-eoieeWiiBq*e e* ffispaniaortuiiiduxu neque'Hispahi
bomihi's;optts-fiiitvNullusoctavi, vet uoni sxciiJ i Scriptor,
autiiispiitius aut exter, hiijiis Mercktofisaui<paiius
falisaruni iHeroitnivveriditOris, uietaiiiisseiiiveiiitur-.Miluiii'
in-GhrOHicis1Gerinanieis etUiiter Hispanos1receptis illhis Isidorij
sed iiec-Pa-- cefels ab
arino-'Si:l'usqU-ea;d1S'4vestigiiiiif exstat.. Viisiimet
episcopuiii tatfcaeapiid: J iostrates auetoritatisv qui
oetbgihia'«piscoporunVet allofUmsacerdbtuui rogatu
cOBectioiieuicarionuiivaggiessus est etcdrijplevit;. ab
Otriiiffiusejus seviscriptoribus silentio praelermissuiiiquis
credat?:Neeoctogiiifeillr episeopi ih'>Bispaiiiis' assidiiaciade
acpersecutiffne exagitalis adesse poierant: quamohfevMsuperius'
n*eiiujrat<jIsidbro-Pacensii qui Clironicon ffludbreve regum
Gothdruiii ac Saraceiioruurscripsisse-terturi eacblleeiio merito
aitribui noivpotesti.NiilliniiaMqwriii atquegeTuiariioperis
characteribus iiisighitumCodiceJn, quieam Isidori Mer-: catoris
coilectiohemexhibeat1,iu liostraregibiie reperire ias est;, ut
aiebat praedecessornosferilliisirissiuius D. Franciseus Perez
BayKr:ili-noiis ad;fficoiai;iAritoniiveterem Bibiioiliecairi,
asseverabat eriidiiissimus-I Aiidi-easiJ urriel', nosque
poitiuiillas diligeriiissiiiiiisHuvestigaiioiJ espleho ore
profiiemiir. Geriuinampatriai'
nosirse-colleciioneiivasservanjiitoiimes tere Ecciesiav:
oiviniaauiem illius supposhiiiaescripta periere? Ubi- uain iiuer
aiitiquissiiiianionumentaiiiiiaistius metfioriapersistit
?Quodhamfuit octogintaepjscoporuivi,qilo- ruiu! aucluritaiij-
coinpeilebatur iitventbr, de ipsajudicium? Quoiiam ecciesiastico
coelh; quibus1tifuiisj it>
Jegibus probalissimos scriplores. •,.„,, Sedetilla*uopondere
corruit sententia quaeauctorem iiujus collectiqnis
IsidprumepiscopumSe.taji|eij-
em (a):affirmabat. Praesul iiic cuiusdamtnonaclii ope usus illud
opuscirca Tiiiem!sseculi oeJavi jcpngess ,
jevulgavit,;actandemanno80Se vilaexcessit, ut innuitliispene
verbis clarissimus vir D."LaureptiusRaipir
rez <ieBr.adoin,opere,quod ChroniconappeHaturatquesub
Suliarii Toletani ribmineediditf Proh deijramjiii
Junji! Julianus Quiricoin episcopatu successit anno 680, et
depraedicti 'Setabiensis jsidofi operibu,s;ac.jrjaji -
Je centumquindecimannis postquamsepullusest
teslimoniumperhibebat?'
-.GQmmeniitiusitaquefuitIsidorus ille, indebitae gloriaeMercator,
ac. cerle Peccator, qui sancti d.o.ctprig .J
fispalensisnomine*rnalus esl,. qui praefa*ti0nemex capite 16lib. vi
Elymologiarum desijmptamsuo yitiar -yilac exculpsit aere,
quiquerectum quoddam exempiar
'canonumex Hispariiain Galljasinvexit, ebrrjjpijt, delurpavit.
Nullus aderat eascstatelocus, quoeximii doctoris noslri doctrina,
yirtuteset fama non psrve- riissent.
iQccasipnemarripuil-sverusdlle•antiquitatum•ecciesi.asiicarumdepravatpr:
pecasip patronos ac Ij*a3r ceiiatesJ ecitcredulos probosque viros,
praeserlimRiculpliumMoguntinum, qui primus falsis ojiustani ijip-
iHmieni.iscollectioneminGermaniam induxisse fertur : Pccasioni
favebant rerum publicarumstatus, saiculi
jgnpramia, belia,imperiorum:excidia, sordidaqubrumdam hominum
lucra, honorum in aliisninlis studipsa alque laerymabilisambitio.
;Blanditiis-alliciebnnt Pseudo-Isidoriana commenla; nuUuseorum
refutaiioneni aggrediebatur:silebaul populi, clerusin
caiionemrefereb.at,'Ecciesiae.praes.ulesobmutgisse videbanlur, Tanr
tani igiiurinteriotnationes, inler tot alioqui reclissimos
vir6s3post lot lenip.oraauctoritatem si.blconcilias- se
CQlIectipneni.islammirari quisquedesinet, simiseram aevi iibni
cpiiditiprieilvaninip eyplvere ijori detrer clet. Et
eamienebatJGermania? et llaiia lenebat1 ettenebant OaTliae?et
tptiispene Qrjens tenehat? Et.ieiiiiit tandem post
anullasaeculafelix Hispania? Hispania profeeto iiunquam illim in
suunv cpntullsset ,§remiuiii, si.preliosissimDs-eccIesiarumsuarum
thesauros perscrutari, tineaimacpulverein ex yetusiissinjis
membra-
iisexcuterevolursset. In malam, eia,-lucem abeant quicunque fsidpri
Mercaloris coiiipilatipn.em-ygl,ia Hispania confeciam,vel Hispaui
lipminis-exstiiisseparium aut asserereaui
excogitarepotuerinf.
'Canonum*bsfirvaniissimaatqueadeo tenax npstra regio fuit, ut
aiieiiiite saeculpundecipip\ex Latino jj Arabicumsermonem
eosvertere curaverit. !Gum'enimtotani perie. li speriam
Biauritanipccupassent,'puni ejus vernaculalinguapost ssecula
periisset, cunvdisciplina ecclesiastica in praeceps,rueret, tanta
exslilit Vjncentiicujusdampresbyteri dibgentia, ut
canonumcollectionenvArabicoidiomati dpnarel, atque adps.iiijj
nobilissimi episcopi Jpannis Danielis die decima septima
Qctobris, aera 1087, Cbristi yerp,1,0.19,<!ompieriej, qub sub
Maurico jugo oppressi Chrisliani rectam ttdeiac morum
doctrinam facllius mempria refinerent. Iiujusce Arabicae
olleciionisiexemplar membranaeeum, cuphicis exaraiuni lifleris,
i.psayetusiate in qqjbBS.T
dam¥elniiiiilumveloblitleralum,foliis4SSconstans,quoflyueiiosmeiipsicpnspeximusa,c
lensihililioihecainvenitD.MicbaelGasiriv quieamLatinarii
fecit,nptisillus.iravit,atque ipsiusiraiiscriptuinfld
MalrilensemIianciperduxit bibliovhecam.Goiitulerunldeinisiam
versipnem D..EliasScidiac, Siro Marpnitji, ac D. EaulusiLozano,
quiex aulograpliofolia, titulosacintegras periodps dehpere videntes
xiGpdice Vi? gilannsupplere non sunt dedignati. Faxit
Deus;utqiiamvisoperosa, ac maximis peragpnda .impejisis, Arar bica,
reapsemosira,eanonum«cpllectippublicamtandehi
aiiquandbiucemaspicefe valeat. ipsa.namque.piun)
reclumqueilispaniaedn canonibusaddiscendis zelumet studium
iuculeiitissimjs pstendet.argiimentis, hanc* que
quamedimuseollectionem, si iidesadhuciiecessaria est, firmiibit
robbrabitque Viiicenliiipresbyteri m\i imilari voluit Joseph
EI SsahirBil Tabib
EI-MerxumEl-Messii,eccIesiaeAlexandrinaepraefeptus,anno!598 ad
sacerdotii honorem provectus, qui Paraphrasim
GraecorumcanonumArabice, ed nnn ita feliciter, tra? didit.
Incultpmslylum, faslidiosasrepelitiones, sensumnon satls aptumiri
ea percurras.
Astnostram jamoratipnemrevocat quaenunc edicitur genuina
canenum flispana Cpllectie. Fermam ac methodumex conciiibToletano
quarto obtinuisse nuper aflirmavimus:
aliarumpostmodum}ncpnciliismh- sequentibuset in
iRpmanorumpontificumepistoliseditarum sanctionum addiljpnp auclam
nuliaterius du-r biumerit.Hine-faclum est utnonnullalegere liceat
in quibusdam Cpdicibusquaein aliis desiderantur, et omnia usquead
ejusdemconcilii aeramin orimibusconlineri, ut in
unoquoqueiipslraeeditionis locoadnpr tatumlector respiciet.
Accuratissimaautein fidecustoditi Codicesilli aliis
oJiriitranscribenflisdeseryiebant, sicque*venit;utquamvis
nullussaeculonono transcripfus ad nostra usque temppra peryenisse
jnveniatuiv saeculotamen decimo exaratps Codicesante
oCuloshabeamus. Dolebaritpiissimi yiri yeteribus solummem- branis
mandatam fidei ac morura disciplinamBx hominummehioria delendam;
pieias ejs,stiniulpsaddidit: codicumtranscriptaimeditaii
acadeptisunt. Asservabaut monasteria, eeclesiae retinebant, ;nullus
perqui- rendos cogitabat. Quid? Illuxit tandemvere nobis-aureum
saeculum7decimumsextum, qup.omneiii,scientia>!
Tumet artium doctiiuamexcolebant Hispani,
aniiquissimarimabantur mpnumenta, aique ad summum us- queverticem
yeluti perennem erudilionis fontemconsceudere cupIebantvM3xinJ uni
hic honorem exhiben duni judicarmusPetro deMarca, qui primusin suis
•opusculis (81..206 d caput .s.ecundunipost concilium
Chalcedonensede nostro cauonumCodice astaverba faciebal: Rriorem.
iWam.(coljectipnem)/iacienasigno-: tam
exCodicibusduobusmanuscripiismonuslerii RivipuUensisin
Catalpnia,favenleNuinine,erutamhic expli- camws.Explicuit certe: at
perillustri vhuicarchiepiscopo Parisiensi, colleclion.emipsam non
Hispanaeso- lummodo Ecclesiaepropriam,-sed et Rpmanae,Gallicseatque
Africanaeconimuneriiexsiiiisseaf'firmaini,imi- nimeplacet
corisenlire.Aucior npbis est PetTusCoustant in
praetaliprie:ad jSpislpIas,'Romanppuni pQiilifi- cum, numero
151. CumParisiensis aniistes:mbrem fuisse Latinis
symbplumCpnsiantinppolitanumpublico' recilare autumasset; si
nullam, nisi Uispauam'Ecclesiam,ab anno 589 et 636 illud
praedicassemonstramus, nonne collectioneinin hac regione factam,
atque quotidiano usu receplam jpre.meritpconclud.emuSi At- qui
isludostendere nihil negotii est. Gailos saeculo octavo,
ftpnvanosrijuitpserlus rilum iiuna adnvisisse constat. DeGallis
quidem tesiimohiuiii perhibet ValaMdusStrabo, duni cap. 2'2 eps
symboli.J jujuscanendi usumnec ante Caroli Magniaevum, nec riisi
post Felicis Urgelitani darivnatipnemaniplesos esseleslatur.
DeRomanis vero iidemfacit Beriio augiensis idemque testis oculalus
lib. deRebus ad Missamperlineiitir bus cap; % QuemAfri morem
lenuerint, nulia nos moninvenla dpcent; sedeos coileciionenostra,
uti haec
(o)Isidorum hunceminentissimus Aguirre, Rami- rez ci eruditi alii
irjri Setubeiisem diseranl. Qui
Hispanorumconcilioruivi-subscriplipuesaltente per- legatiiostrarii
correctionemsatis aptamdeprehendet
Antiquitatum s.iudiumpraecedentisseculoavidiusexcoli coepit, cumque
reconditiores explorarerilur an- guli, plures inventi fuere praaier
omnium exspectaiionem canonum Codices. Eorum invenlioerexit proii-
nUsmenlem dOctissimipraVdecessorisnosiri D, Blasii INasarre, qui
omriium quotquot haberi potuerunt lranscriplionem lilteris
mandavi!, qui propriis«os observationibus collustravii, ac inler
seseconferendos statuebat; morte lamen praereplusminime perlicere
valuit. Qmnes ipsius annolationes perspeximus ac commendamus. Anno
dein 1798 isiius colleclionis edilionem meditabalur anlecessor
ilidem nosler illus- trissimus D. Petrus I a«rdovicusBlanco,
ejusquerationemac formam in speciinine typis mandalo protulit.
ilsgriificeritissimam, inguain, medilabaiur editionem, aeneis
figuris exsculpiam, omnium quaein Vigilano Cbdice exstant regum,
scriploruni, arborum, veniorum, elc., informibus iniaginibus
caelatam; cui perfi- ciendaeimmerissepeneaerarii opes ininime
sutficere pOluissent. Cogitabateiiam omnia prout in Codicibus
legiintur verba, mendaorta ex scripiorumignorantia, et quaesensum
quaudoquevariant vel incertumred- diirii, omnesqrie, prout
inscribuniur y.elin raedio periodi vel eliam dictionis,
niajusculas, ut aiuht, litteras i raphiceexactissimequeinjus
publicUmproferre. Laudamus viri iideni : eam lamennos
nullatenusfregisse credimus, si rectam orthographiam, si periodorum
diyisionem, si litteras vocibus cohsentaneas substitUere nbn
diibitavimus. Excellentissimo et perillustri ex bonorum
omniumlaudibus, ac de militari, ecclesiastica et litteraria
republica optinvemerjto D. Petro deSilvaetMeneses eadem nobiscuni
fuit mens, idemConsi-
TiUiri.ln excudendislibris, qui assidueevolvendi sunt,
communi ulilitaii ac parcimoniae consuleiKiumarbi- trabamur, si
iidelissima, prout licuerit, omnibus ninneris absoluta, ad
archetypuin exactiora, non jmpen- eissima, Jioninendis
referla, nou confusaautimplicata yoluminalectoribus traderenlur. Eo
pacio collaiio-' riemCbdicumautographoruiii, qui regio jussu
huc advecti sunt, Matritensisbibiioihecaanno 1806 coinfi- ciendam
aggressaest : variantes eprumlectiOnes animadversionedignas
designabat, annotationes luslrabat a praedecessbribuspratlibatas,
rimabatur commentaria, ecclesiasticassanciiones in quibusdam aiit
mutiias aut commistasex aliorumCodicumlectiorieveraetidei
restituebat, dum Toleli ex eminenlissimi cardinalis de Scala
maiidatbduos antiquos, qui iueametropblitana ecclesia asservantur,
Codicescum iranscripto hinc missb eruditissimi D. Emmariuel lpola,
reverendissiniusP. Fr. Laurentius Frias, ordinis sancti August.irii
feremita, D. Raimuridus Fernandez de Loaisa et D.
BalthasarFernandez conferebaut. Cumautem tlubia quaedamorirenlur,
inTolelanamurbemiler fecimus, atque ejusdern R, P. Frias auxilio et
erudiiione sul- fiilti Codicesillos denuo evolvimus, et quaeobscura
ac incertafuerani in bonarii lucem redigere studuimus.
TumGbibica, Hispaivapbtius et antiqiia canonum collectio,
quaeconciliorum statuta coniiiiet, anno 1808 typis regiis mahdaia
fuit. Illatamen ipsiuscolleclionispars, quaeRomanorum
ponlificumdecreta comple- ctitur;alque niineexeussa esi, proptei'
noiissimaspublici reginiinis ac imperii vicissiludinesusque ad
prae- senstempus mansit iri scriptis. ." "
v• Si jamdecretorunvnielhoduinet ordinem, si
conciliorumuniuscujusqueprovincia».vel regionisdivisioriem, si unam
scriplorum irieiitemperpenfjerevelis, praecipuamac notabilem in
Codicihusvarietaiemnusquam comperies: quosvel
sa;culum,velignoratio, vel indiligentiaerrores
pepereruntoperaepretiumest animadver- tas. UnOtantumeyoluto
canonumvetusto Codice, suiiiinamrei canonicae,inventumauro
pretiosiiis, rarissi- mammargarilam adeptos gloriabanlur critices
el erudiiionis bominesversatissimi. Quidnunc Hispanis per-
oplaiidum sUperestcuin pluresahliquissimoscanonuiriCodicesvidere,
conlreciare, introspicere, conferre et edere coiiligerit?TJ
tinarii, dum haecscribimus, ex alio nos leiraetraclu duxisseortuin
osieiidere pbssemus, ii.lfelicissimiehuic lberaeregioni
quamniaxiiiiodebemusobsequiogratularemur, utgue omnis a nobis amo-
yeretur immeriiaium lauduminvidiosasuspicio. Sed nescit
patriamyerura;;ante irrefulabile Codicumtribu- nal sislimus :
illbrum auctoritatem ac praestaiitiamcoramendat antiquitas ,
quamajor hucusquenon exorta esf : mutuamillorumiliter sese in
praecipuisconyeiiienli;iinIeclor annoiahit. Illudautem silenlio
praetennit- tere nonpOssuraus,Cbdicesriostrosnon in unaaui
duabushujus regni provinciis, sedin disjuncti* ejusdem regionibiis,
diversimodecustoditis tahulariis, alios in liberis populis, ahos
inoppidjs oppressorum jugo sub-
jacentibus asservaibs; Iisdeni
cohseiitaneosRivlpullensesillos, quos vidit Peirusde Marca,
ecclesiaeitem Suessioneiisis, ecclesiarumdemumLaudunensis,
NovibmensisatqueBellovacensisCodices(siiriiilribus-his "treseiiairi
spurias epistblasin lsiddri Mercatorisofhcinacusasexcipias)
Hispanisferein omnibussimiles esse crilici viri litteris
prodiderunt.
Evidenshincdeduximuslestimpniuma.dcolleciionisnostraedebitam justam-"
qriecommenUaiibnem,ln posilis longiuscivitatibus, inter tot
lantasque yicissiliidines/inter aliernos dyna-
, starUiri hucillucdoniinaniiumterminos, in dispanbus
hominumsentelitiiSj illaesi,uniformes,aequalesel.inte- gri
iGodicespermariserunt. 0 mirabile undequaqueporieiitum!
INemoprpfecto de illorum jam -fideusquam dubiiahit.
QUamnamiri Codicumcollalioneac editionesecuti sinius methodumin
sequenlibusarliculis exhibemus. 1. AlveldensisseuVigilanus
Codexexemplar praecipuuraseu archetypum iuil. Variantes aliorunv
lectio-
nes, suis disiincioenumeris, in loliorumfineadnotaiaesunt. 2.
CumAlveldensisCodicislectioaut mutila, aut superabundans, aut
aequivoca,aut obscura, auterronea
depreheiidilur, recta ex ailiisCodicibusdesuinplaest, perpetuoin
calce notata. .'-"'- i 3. Litteras unius organi facileinier se,
vocales autemein i, i in e, o in u, u in o,
commutabantscripto-
res. Sic-bablisma,subscriblioncm,liubtias,neglegenliam,elegaiur,
cutechumini,Aurilianense,adolalores,peco- dumi adulescentulialiaque
similia inscribebani, Dipliiliongiillis ignotseerant; periodoruni
divisio minime'
i. Fere semper scribunt Codicesmici pro mihi, calecizatipro
catechizati, mcilominuspro nihilominus,inra- tionabilileryro
irrationabililer, conlaiiopro collatio, comunicarepro
communicare,anticus pro antiquus, plu- rimaque hujusmodi. In rectam
orihographiain omnia haecel similia transduximus : ratio operis sic
suade- bat; praeterquamquod in ipsis quoqueCpdicibuset vel in uno
Codicerectam aliquoties verborum scriptu- ram deprehendisse terque
quaterque promulgamus.
S. Tituli quandoquein ipsas canoriicas sanctiones jnserti sunt;
separavimus : nulla inter has aliquando divisio fit; distinximus :
repetila adsunt verba in quibusdamlocisoscitatipnis causa;
expunximus : transpo- sila in aliisexisiunl decreta; in
propriamsedem restituimus. Verumniliil liorum nostro
perfecimusarbilrio : Codicesipsi ansam praebuerunl : annoiationes
nostras consulentibus constabit.
Excerpta Canonum, quae indicem dixerynt alii, decemconiprehensa
libris, in Codicibuspraescribuntur. CumeminentissimusAguirreet
CajetanusCenni hoecedita posteris reliquisseni, eaiterumiiernmque
repelere in animo nonfuit. Sed cum nostris illorum
cbmparationeminstituenles nimiain iiiier uiraqiie differenliam
animadveriimus, alque ea correcta et castigata in jus
publicumtertio emitiere coacli sumus. Exeerploruiu auclorem
pluribus postsanctum Isidorum annis vixisse rudes et inconsoni
versus, synodorum longe posle- riorum inscriptio, verborum et
argumentorum quaedaminordiuatio, sanclionum inconciniiitas,
obscurusque quandoquesensus patefaciunt.
Praefationemex cap. 16, lib. vi Etymologiarum sancti Isidori
deprompsit sive sanctus.doclor sive quisquis aliusexstiteril
collector. Integram praefationem totumpene caput illud sextum
praesefert : quaevero verba ad reminopporlunavidebanlur-ex
prsefationescriptor expumit. Devocibusautem illis :
Quorumeliamgesla in hoecorporeconditacontinentur , instituta est
inter eruditos quajstio, num praefatiocaput iliud Etymolo- giarum,
num caput priefatioiiempraecesserit, ut ex quonamfonte ad
alterumtranslaiac s.intdeducalur. Ah in- certis abstinemus : yerum
parliculam etiam in antiquissimis operum
praesulisHispalensisCodicibusdeside- rari compertumhabemus.
Unamlantum variamleclionemdeprehendas in exemplari Vaticanonumero
5764, uti Arevalusin sancti Isidori Operum editione alfirmai legens
: quorumgesiain hoc cxpla corporecondila cpniinentur. Quidsi
noslris Codicibuspraefixamliancpraefationemeum illa quampraeposuil
Isidorus Merca- tor comparare velimusVNoverinlquieonfereiidam
suscipiant. . ':
Dt canonicas synodorumac epistolarum decreialium sancliones leclor
faciliuspossit invenire, lecuplelissi- inum argumentorum ac
verumomnium quas liispana complectitur carionumcollectio, elenchum
aut indicem ulilitati publicaeconsuleules paravimusd
contexuimus.
Jam vero accuratam
praestantissimoruinCodicumdescr-iptionemaggredi pro proloquii
coronide par est. Atqueut ab omniumnilidissimo exemplaii
exordianuir, Alveldense lllud diclum est ab Aiyeldaemonaslerio
nonprocul aLucroniOi provinciaeRuconiaesiveRivogiaecivitale
notissima. Vigilanumiteni, quoniam a mo- naclio quodamVigilanomine
fuerit conscriplum, appellari consuevit. Cum autem Ambrosiumde
Morales illud elucidasse haud pridem protulerimus, ut in omnibus
commeiidetur lectori fides nostra/illius viri judi- cium de hoc
insigni volumine ex aulographo recensemus. «Codex profecto est
mullis de causis magnifa- c ciendus, et lanquam ingens thesaurus
digne asservandus. Est enim inprimis vel de sola vetustate, quae «
ubiqueveneralionem mereiur, reverenter suscipiendus. Scriptus
namquefuit anno Dojninicaenativilatis < nongentesimo
septuagesimo sexto, et mensisMaii dievigesinjo quinto finitus. Hpc
scriptor ipse in fineCo- « dicis non unoln loco, non unomodo
testatur. Etenim asclepiadei canninis ibidem- positi acrostiehae
lit- « terae, quibus versus fiuiuniur, hoc ipsumreferuni, ipsum
carmen coinmemorai, iambicum sequens re- « petii, et regum Sanctii,
Ranemiri, et Urracae, qui nominaniur, tempora confirmant.-
Acrostichas autem
.« litleras Graeci vocant, quae, cum versus aut inclibant aul
finiunt, alio etiam peculiari quidpiam per se «
signiiicandimurierefunguntur. Hocilaque anno,.qui nunc est,
dominicavnalivilatis millesimo quingenlesiiiio « sepiuagesimo
priino, mensis Maii die vigesimo quarto, anno expletj sunt
quingenti noriaginta.quinque- « postquamCodex fuit finitus.
« Scripsit auiem CodicemVigila, presbyler monasterii- sancti
Martini de Alvelda, ducentis monachis in- « habiiati. Quod in eodem
illo carmine asclepiadeo demonstratur. Sociurivhabuit in scribendo
Sarracinum « sacerdotem, Garsiameiiam discipulum. Hoc
acrostichseejusdem carminis versus inchoaiitespstendunt, et «
picluraad finemCodicispositacumtitulis eliamdocet. , ,
« Ea praetereaquaetoto libro continentur, ingens ejus pretium
magnopere exaugent. Neque enim dnbium « est quin multasint
emendatissimescripia, et cuin insigni utililate ad corrigendos
excusos Codicesmirum <in modum juvatura, si quis euni.
laborem, pium cum primis et in lanii moinenti scriptisvalde
necessa- « rium, velit desnmere. Nostratem deinde, hoc esf,
Hispanorum bisloriam quanto operejuvare possit hic « Codex, paucis
hic verbis non possim cxprimere. Verum enihj veroiiludhabet anie
alia hic Codex exi- « mium, et nunquam salis pro dignilale
celebrandum, quod insunt quaedam-in conciliis quae excusa non- «
dumsunt, el nullibi nisi hic fortasse reperientur. Ejusmodi est
Gundemari regis Gothorum, qui Wilterico « successit, concilium :
concilium etiam Caesarauguslanumsub. Egicarege; et quaedamalia,
quaein indice « quemsubjeciuiuscontinentur. Inest
etiamlegumGothicarumIiber, qui vulgo Forum judicum nuncupatur.
< Et quamvis non pauca ejus libri per Hispaniamreperiantur
manuseripta exemplaria, verumtamen hoc, « laritaeanliquilalis ergo,
reliqua omnia/aeile praecellit.
<Piclura etiamipsa, quantumvis deformis, quantumvis inconciima,
nonnihil lamendocere polesl, ut qua « yeste, quo cultu reges,
episcopi, sacerdotes et monachi scriptoris tempore ulerentur, quo
ordine in con-
.« ciiio"omnescensiderenl, et quaedamejusmodi aliquaex parte
inlelligamus. lndex eorumomniumquai lololibro conlinentur.
« Secunda primi folii pagina Vigilambabet depictum scribenlis
habitu. Supernescriptum estquanta ab *
scribeudpdifficultaiedeierrerelur, et quo tandemanirao fuerit
exorsus. i '
<Seqiiutiiurversus Trochaici, quibus VigilaDei
auxiliumimplorat. « Duosequentia foliaimplexamhabent et in
seserevolutam sciibendi formam, qualis in Silonisregis epi-
« taphio Oveti conspicilur. ldemlegas si in anteriora pergas, si
retrorsum cedas, si inleriores, si superiores « litteras sequaris,
si lalera, si angulosvextransverso circumspicias. Fuit illis
Vigilaeteinporibushoc tantum « ingenii acumeiveximium, etplurimi
habitumet usurpalum.
-«bi,mbJtosannpscp.iJfprroatjis/ , . ."....' « Deveniis
quaevjamcumpictura. ,
.«-flpciisque pmnia yeluli; proceniiaet quasiparerga essc videnlur*
Sequitur deincepsrid, quod prajeipuum«:
tpjto, jibrocQiitinetiii',;co)>cilia.sa.€!;a;vide]icei,,noti,.periemporas-
sed.per nationes disiributa, cum simul ;ea ,«epnjungan
'« Iiisunt "multaeetiampost liaecsummpruni
ppnlificumiepistplaeidecretales., _....«.Liberdiyi
Isidori:Gpnj,i.aJpdaeos.. - ' - .' «;.Brev.e:CIiroriicoivugqu ...
-
J.n.prirjGtpipadesl. br evissioia.:aniji,:saeculi et mundi
aelatumdgscriptjOj,seu coneisa, ab.-orbe,condito ad
,§ajyatbr.isiiisq_ue_J esu,Chrisii.ivipntem.chronologia,
Coivipu.to adi.nyepienflanv.to datus.,; ,;;; ...- .-. . fie.ABte
ajrilhinelicaejjisque.partibus notjtia, .,....-
. _"T rnesjjpisparadisidescrjplio
etrptula.quajdainiquatuopmundi.TplagasidesigijaiiSi.
-_ _.. r_u_K<iJM_PQJi'i|)S6qiptipn@JQQQ aptg
ihtelligeiid.a.. . , -.<-' , , :,
!EaiJonHpi;excei;ptay,etonJnjumicpncilioruroacepiSWla umdedretaiium
epn)pletissimus-,Gbd.ex.,
JQrdoidevceiebrandPiConciliOi, -::, .-.,-; ....... :
Aniistjtum .sedisHispalensis,;T;oIelah8eetilIliberilaiiS
Gatalogus,,nempee»Hispalensi:ecclesia a Mai«elIo usqueiad Payidem:J
uiianum :;ex;Toletana a Pelagio,ad.Joannem:qui;obit!8erar.964;rei
es Hliberitanaa;Cae-
xalio usque.ad Gupiuinv ;..;-; ; .... -.-€onciliumiAquisgranense. ,
v .. -,:: .-.; .
T ,Velusia.HJspaniarumidivJ siOjiniqua
prpyinciaeiGalleciEe,Lusitaniaei-BelicaeVGartliaginensisv.T
rjracflnensis .etjGaUise.esprimunlur;, - :--.--; -
:•: JOTum: JudiCumi in; cujusippslremo folio
optifflatuiin etireghmqniillud coiitexueruntrfigurafesejisicoiies
eifinigunturi, : - : , :. >•".'•, ; ;- ;• ; , ; . '.'..-.'; ',
••-'
Consilia et praeceplaqu* ex
sacrislitterisiad;in:eundainter,consanguineos
conjugia'.congeri?possunti::ar- bores quoque, agnationis et
cognalionisgradus denjonslrantes. -
Laterculum quo Quadragesiinae et Tasclise' Miiuiift' dignoscatiir :
aliudque de feriis annuis, quod tolius
prsestantissimiiliuiusGodicisiest.Gomplementunu. --"., :- ;,;; ;
>
Istud exemplar a fearsiaLoaisa
subHJspalensisnomineifuissesdescripiumrSupefiestianimadyertamusi
si- mius ille vir perperani Hispalenseliuiicupayit namastc.nunqusin
Godexad Hispalim!perlinuit„et.qunlioc Vene.insigniehatur, nomine
et,tiful0,.die %mensis: Junii, anno ifiM-,,iniEscurJalensi
inenasteria: combuslus «yanuit.
OmijiumijEmilian.en.sisGodicis:tTaciatuumi
ooijjpeiidiuivvyernacula, nosira=lingua; ab Ajnbrpao de
MoralesTaietumeonspexiimus:. ";, -.•'-. > .
Ad Toletanae Ecclesiaepervetusla canonumi
exenjpiariaideiiiieaiidai pr.o:gradiamur;ijEo.rum;pi;iufcet:anli-
quius, niembranaceum, foliis 315, tribus in uno.quoquefolio
columnis ccnstans, rciundis Gotbiciscliaracie-
iSet!ijiiduni«jusden)•J
ToleianBefEtdlesia3»pirepMUni _canonuinJesemplttr,'flt bus
etfarifttitii cbtiimriis,*littferj.s
-4ii>n;raqiife'tiifidisvdepiotumisr-a;d;t33,SniCompluteiiBi
cMta"te>sei>ibebat#Iter J ulianUS, rtt efx'IIitallHgia«u-
snstofioiieipe piGuuniiegl.iJ in mcripsitikicujm
esijiadjiivtiifteiDomiwo,titdbiims"<ift'Alkalnfifu&sifa&HMp&rkampimtpairMlfflem
iviferiiityui KalendasAprilisceraMCXXXIH.Dehoe codice P. Andreas
Merinoiii sua Palaeograpli'iaip3g. 'g6,'-iioiilamen rectum
inWmnibus, TsermonemiinBiituit. Illum acta concilioruni el
epistolarum decreta solummodo com-
plectitmonstiiamUs.iNec-desnritiiiiiasin'(DdletanoCodicumgazophylacio
ad nostram collectionein testandam
,inpniiiJ
i_aiHa_-,(juQrjim.p_i.:ftU_enmiUinHisi_de_6_Gr,iplianei__i__^
Principio ei (inemutilus, memhranaceus, littera i°, riumero 21
insignitus, foliis 545 conslans, Gotiiicis
prbtensiSAchaFflcteijibustsoriptus,<inhac>MatrUensi|pub!icaibibliftl,hec_arGode_x.canortumias6ervfltur.
tnifine decimi-s ecUli -el nitio indecinii«xaraltiHh lfttbraruiii
forriva apefi* 'prouvt. De Isbc-praeiiiarMitno€013106 illud notatu
dignum cognovimuscommunibus scilicet ae facile dignoscendis inendis
eum sicut et reliquos scatere; dumautem'verba quibus
canonicaecpm.nentur.sflnciiones non apte coliaerent, aut-sensus
obscu- rus intricatusque apparet,
ipsumcaeteToseme"ndai3eiatquei*orrigere.In tergo primi folii
epislolam perlegas beati Bonifacii papae, qui quartus fuit post
Gregorium, in qua licere monachis sacerdolale officium ubique
celebrareasseriiur.tLabyrinihi - paeimenidiyjeTSJ
sornatumicoIoribusTnprospftctu esIiibeun', in quo per een- tum
octoginla septemfglobolBBSB"queblia_'uri£CribuJituratjjue
muHoties-per ,onmes aiigiilos repetita sunt verba : Superi [iorie
Isiip ripjii]iubbali J ibriWn.;'dhSatioheiftCodicjsJh
jjuswbcjb.us|;qntiiieri pulamus. Non- nullain hoc voluiriiriedesunt
foiia~quae"suissemper IbcisTn hacriosira ediiiohe adnotarilur.
Pervetustus iste Godexconiinet excerpta canonum,
synndos..e.t4e.cxeia4»TavsulumRomanorum. Quisfuerit ejus scriptor
nos omnino latet: constal tamen illuni adD.
GarstaeLoaisa jus.pertinuisse, atgue a sancli Viiicentii
Fralrum Praedicatorumlllaseiitiaeusberiobio-iiiihahc ^ .'-.':;.:
:..;'.'
Escurialensis Tertii, quia sancti Laurenlii monasierii
proprius exslat, nolam assignavinius alleri, post Vigilanum;EiJ
Emilianensem id"iidem*ceeifobiuinperiinentes,
canonumiCollieiimisntbrariaceo iquiiprihciptb et
fine,mulihisaiullum nohis
signvjro_pravslat;adtempus.qup_seript.us.fuerit
«djgivQSeend.um..Characterum
formam,per.pendenlesad,ppstreriibssaeculi deciini vel pripres
tiiidechiii annos si voluminis hujiis inscriptio-
TjemTefSraiiius,'n"ori'niultutnabscdpo abefrare
arbilranuir.'Pbst incompleta canonum excerpta Tolela- num»deGimumel
undecimum conciliuma suis sedibus sejunetuni,
%'teBSlerislvero'Ottiniuni'GoaiCunvseT-
yatamsSeriomsquisyisdn.lioe*xeniplaDi4per.s.piflie:t. :..., .
,,...-..•Aliud etiam-ypl.umenevolvinius.j.adejusdeni
.poenobiisancti Lauren.t.iijbibliolliecamipertin.ens,cui.faGilius
designantto'Escurialensis Quarti nomen indidimiis. Nitidis
illiidfxoraium iiiteris,'f6TusT5S coristaiVs,"omrii ex
partetiuUtilunjjipbst mflecimittimidiurn ;s'aefculiscriptutn
sedifji6iniu*s.'Praeter iHispaiiiaehdBitatooncilia quoddam
aliuddivhoc
ifiodiee.fHisiraiguieraSi:iomniaetiamJllttinanorumipH»suluinfledreta,
rquaeanicsjteris
scribuntur-Cpdicibus,,inGassumfperscr-uterAs. _ ,..
..-,... '.
,iniBgrainiv8roitMnoiium'COlleGtionemcontiiietjfti quaedam'exbipia
'SUisiper'petUb%'c'is'adri6tanda.fQuainvis nuilum
r.K.jinjjuaJHteriis snandfttus.tsil, lyestjgiumin ipso coniperias,
*char.acteruintambn;for>mamperspi- ciens atijue.
.cum.aiiiseius.dem-EcclesiKJieculiaribusiet aniiquis.inppunien.iis
pinjarans. AdtSaeculi decimi finenTvel urideeiriiiinitiuni si
referas, ncriTbngea.cerlitudiiiedeclinasse videberis,
GerunderisislEeeiesla3T>rbpfiusKiodex,•ihenibranis cbmmissus,
"589'fdliis constans, !i'n'prQmpfu4iiiit;Pri-
mum,ejus(foIiian_,iposieDiusrsuperimpolituai. juodque
voluminissinvolueJunjiFeGliUis-itiixerliiniGonfimulatio-.
nemfpa,cistac,induGiarumin.Ger-nnilensi cpnpilipanno1038 initam
compleciilur, eQund:uuij.!i!eapse,priinuiii,
CodicisToHumdivisionem.j_)rovinciar,uriiac
metrbpolitanarumsediumexhibei : vividisac rubris iulgeritesco-
loribus'BeprilheriSuiituTeOiIcilioruini%pist'dlarumet canonumtituli
i ast scriptoris"nonibn fiulllbi lieuiWepe- riri.
iDrgelitanoiGodiciiliunc appiiimefsimilBmAognoscei-qui-eos ihier
sbse cdifferrie iqueiltiistrasslorigius. adnotationes
percurTere-.vpluerit. J taflue
rGiJriindensemnonIoiigO'PQSl,<uiid.GGiwivprofePtp
8eculi)dimidio, lempore seripium aus.picamur.
Decrfftaiibusepistolis superaddita.iiJ vepiuntur.in.jpsp
quaedanicolleclanea.
JoannemBajjtistam.Perez.et Joannexii Vazquez.del
Marmols=quiomnium.fluaecunque,iu jllis conlinebantur
extiriplaribiis perfeclahi ilescriptioneni posferis!reliquisse
curarunt. Pdblicaui haiic Tecif %. *P."Fr. Eiiinia-
ftiU lfRiseo iriTlispaniaesacraetomo quaaragesimo.
AulograjjihUin Joahnis MarmOl'scfipiumlin 1».'Fihrez
biblioihBca-aiobisqjrDspiGereiannodSeJ iatqueaJonferrelicuit
:ijjplemus autem nuiic, wehenisiiterque ttole-
jnus illud.exjerum humanarum.yicissitudiue etiadversa
fortuna.deperiisse. Godicpmailiinn ad.Escurialen- 'sein
bibliolhecamperlinentem, qui Hieroiiymi Zuritaefuisse videtur.ex
nota ejusdem jnaou exscujpta, vidit et cttni AlvelUenSi
eontuliteruditus D. BlasiusNasarre, cujus etiani bbservaiioiies aii
iiaiib etiitioiieni Thnaii suinus.JSepieniiiecimaantum
qSoletanatcoiicilia,ac Ferdiriandi-regisUiiqus ioMiriispfiriii
feGTefaiexempk
.illudnepjnpIeGtebatur.-JGonsooi,uniformes>aCrSup_erslitibusex
,igne lexemplariiius.-.onjiiiiivodotftons.eiiiaiieiHi-
spaleusis-atgue iiucensis Coiiices erant. i?riprein
illum Jueunte saeculodecimo, ..postremumhunc.posl an- num sOSl
cbnscripiuiu viri eTudiiissimitestaritur.
Initialihus litteris Codiees, quihus usi suraus, iu operis
ci./ntextu''seu'aririOlatibnibus e Igii'aVitnU /tpi'Oui
s.equensexuiijei labella.:
&. • . .-sigiiificatAlvelderisbm,-seii Vigila"riUin"Gbtliceln.
M Emilianensem. -
T. 1. . . . . . Tolelanum priiiium. '
,. •• , E. 3. . ,.- .;-... .- Escurialensem tertium. E. &. . ..
. • .-• Escurialensemquarlum. 0. . ... . . . Urgelilanum. G.......
. Gerundensem.
Uisuiit ergo vetustissimi,.,celebres ac summa: diligenlia
conservati Codices, e quibus veluti purissimis foniibus antiquam
Ilispanae Ecclesiae canonicain-doctrinam in. jus publicum emittere
conati sumus. labprem npstrum piis eruditisque viris gratum,
fidelibus pppulissalutiferum, rectitudini fovendaeperutile atque
Ibericaetandera regioni forehonoraiissimum rsperamus. Dabam
MarituaeCarpetanoriiin pridie ldus Septemhris annoDomini
1821.;
,. Franciscus AntoniusGonzales, _ ,
PublicaeMatrhensisbibliothecaepravfectus.
; INCIPIT
I. J>Celsa terribili Codexqui sedelocaris .
Quis tu es? R. c Vitalis ordo. I. Quod1inest tibi
f nomen?
R. Ccelestisdicor sancterum regula vpce. , "
/. Qui sunt hi quibus IIPClitulo censere juberis? R. Totius
orbis jus imperiale tenetttes.
1, . Tii, queiri lot validaprocerum sententia forniat,
Quidslatuere vales? tibi quavpotentia.subslat? R. 0 teuuem tenerp
nutantem ccrde clieutem!
. Mecelebremfaraa totum correxit In orbem,
l.". Et te cur latebrafovet hic miseranda vetustas ?.
R. AMme, si visme nosse* ad raeconvertere totus,
Arcanisque tuis proriiptus me illabere totunv.
/Auscultajam quid possuntmea prpniere signa: Et si possesubest libi
sic agnoscererecta, , €celis quaeyeritas teneatur nuntioterris
:
Terrigenas coelismillo, darislinquereierras. Stans in sublimi
«rectorum deprimo colla, Ardua dumculpis jubeb
disponere jura.
Excelsa sistens eievaius peTferor arce
Dum.subjeciaprpmpyalidusjtow ordinesacio: mied_ecet«ximie narrantem
conclo,verax,
Pum berie cuncta simul.iuox me.reboariietace-
[scunl: Cuncla treinunt, pono dumcunctisjura tremoris.
Me valida riietuunt, miliimagiiaparere jubentur, Schisnia perit,
errprresilit, faliaeja-npii eSt,
Qbscenus.fugityiinpurus ruit_ impius extra esl, Gula
cadit>ebrius nec erit, etpompa recedit.
Non curvare caput saxis, nbnpOnereUiura
Difiinonibus jubeo; rerum auc.tor,non erit alter, Nec
creatura"dabit operi GreatorisTipnorem. Ordine componocuncla, rego
brdine cuncta, Ordinibus pollens facio totaordine pulchra.
» Mrt\., Tol. i, In nominetriplo, simplodivinoin-
cipitliberCanonum.i> J, Hoc signum indicat inierrogationem
lectoris,
A .Dicofidemsacram, tribuo mysteria sacra : Altare, lemplUm,
veslis, vas, sedis honorque, Chrisnia ,, caro, sanguisque sacer,
baptisina sa-
[cratuu!, Janitor, acolytus, leetor, psalmisla canorus,
Exorcisia pptens actu minorque levitis,1Vocelevita.;valens,praesul
et presbyter, alma Virgo, jugum nuptae, caelebsviduaque
recliivis . Quaequleiidemnonienque Dei censentur habere, Ordiiubus
discreta meis ceieberrima constant Et distincta meo formam de
limite seryant:
Cumqiie suis plena possent subsistere causis, Sunt tamen ordiiiata
meis haecbmnia jussis.
I. Me, rogOj me sine ipsemodo narrare quodppto, Si fas adtribuis
mihi dentur jura loquendi.
" R. DicitoquaeqUevoles, el firriiapectore vota. I. Postquam te
nosse yplui ei cognoscere quivi,
Ac sublime tuum posse niihi nossededisti, Appeto planesatis tua
raecum volvere jussa,
Etsiscire Deus dederitscrutareprofunda, Sicque per:orbem verborum
te seminesparsum Sirilbus adgregare meis,"utacumine mehtis
Teadgressus stringam dislentutn corpore multo,
: Dispersaquetrahens nectamconiiuenta sub UU3:1
Qupdum judiciumquaeret sententia discors, Quidquid.velle libet
totum concordia proestet: Sicquenoyum corpus
primaevisariubus.impletts .
J ngeniis brevia formem conipendiatardis. R. Ignara [T. i,
magna], libet, perge celer, blia
_ . '.' '_ [nulla retardent: Si feceris plane facies
quod prosit ubique :
- Esto Deustecum, per mehaccdispersa,reducens, Ut facias in me
digna compendia multis.
« JR..Sigimm islud Codicis responsionem desi- gnat; ''''',. ".
V
' ';' ''"' ' '-"'
TITTJ LUSI. Dequibusnonsuntcierici ordinandi.
De eunuchis qui seipsos abscidunt. Conc. Nic., tit. I, cap.
1.
Item dehisquiseipsosabscidunt, aut ab aliisfiunt. In excerptis
Martiui, lit. 21, c. 64.
Item de his qui seipsos abscidunt. Cpnc. Arelat. n, lil. 7, c. 22.
',
Item de iisqui seipsos abscidunt. Decretuni Gela- sii generale 82,
tit. 5.
Si quis volens partem sibi corporis amputaverit, clericus esse non
pptest. Epist. Innocentii ad Feli- cem, 9,lit. 5. • ''"'".'
De nescientibus litteras , et parte corporis immi- nutis. Decret.
Gelas. gener. 82, tit. 18.
Uxoris adulterae vir laicus dericus non erit. Si auiem adulterae
uxoris vir sit clericus aut repudiet, aut a clero cesset. Conc.
Neocaes.lit. 8, c. 3._
De his quorum uxores nioecliantur, neclerici sint. ln
exeerp.iisMartini, tii. 28, c. 64.
Episcopus viduaevel repudiataemaritum in elerum promoveus
deponatur. Couc. Carthag. iv, lit. 69, cap. 15.
Laiei, qui post uxoremquamcunquemuliereni co- •gnoverini, inclero
non admitlantur. Conc. Gerund.- tit. 8, c. 60.
Dehis qui viduas iiut dimissas ducunt, vel in ma- lis consiliis
misli sunt. In excerplis Martini. tit. 26, cap. 64.
Utvirginitatem profilentes si moechaverint, inter digamoshabeantur.
Conc. Ancyrit. lit. 18, c. 2.
Utsi laicusviduamduxerit clericus non sit. Epist. Innoc. ad Victor.
7, lit. 5.'
Qui secundam duxerit uxorem clericus non sit. Epist.ejusdemad
eumdem, tit. 6. "
Quoddigami ad clerura admiltiiion possini. Epist. Innoc. ad Felic.
9, tit. 2.
Dl bigamus, aut viduaevel corruptae maritus, cle- ricus nonsit.
Decret. Hilarii synod., 74, tit; 2.
Debigamisac pene omnibus personis , de quibus clerici non sint.
Decret. Gelas. gener., 82, tit. 5.
Dedigamis neconsecrentur in clerum. Conc. Va- lent., tit. 5, c. 45.
.'.•".--
Utsi sacerdos, yel quilibet ex clero viduamuxo- rem duxerit vel
abjeciam, nec ad clerum adniit- lantur, eta clero removearitjjr.
Epist. Inrioc. ad Ru- fum, 26, tit. 1. -
De clericis qui yiduam aut secundam cpnjugem duxerini, ul omni
dignitate priventur. Episl. Syric. ad Eumer. 3, iit. 11.
Ut quicunque ad sacerdotium, viduarummariti, vel hahentes numerosa
conjugia , promoli fuerinl, ab ecclesiasticis officiis arceantur.
Epist. Leon. ad universos episcoposper Gampaniamet tiiversas pro-
viocias,64, lit. 2.
Dehis qui priusquam ordinarentur incontinentes invehli sum. Cpnc.
Arausic. lit. 24, c. 27.
Ulmcnachus si clericus factus fuerit propositum servet, et quod
nullus monachus vel clericus cor-
a Abhisvocibusincipit codex BibliotliecaeRegiae.! Pibl. Reg.,
Tolei. 1, 2, ne.
A ruptus baptizatus uxerem et henprem haberc potest. "Epist. Innoc.
ad Victor. 7, tit. 10.
, Isquiante baptismumuxorem habuitet post ba- ptismum.aliam duxit,
clericus nonflat. Epist. Iniioc. ad universos in Tolosa, 27,
tit. 6.
Inexploratae vitae homines aut corruplaih uxcrem . accipientes
clerici non sint. Epist. Syric, ad Euiner.
3, lil. 8. Catechumeriuspost lavacrum alleram uxprem du-
cens non erit clericus, et quod in baptismosola pec- cata
dimittanlur, rion uxoriim humerus deleatur. Epist, Innoc. ad
Victor. 7, titi 6. •
Dediscretione pcenitertlium: qui possint ad ho- nores
ecclesiasticos prbvehi, vel qui non-possint. Conc. Tolet. iv, tit.
54, c. 49.
DedisCretipiie libertorum :-qui ad ecelesiasticos honbres pervenire
possunt, vel qUi proveiii prbhi- behtur. Conc. Tolet. iv, tit. 73,
c. 49.
Delibertis familiarum Ecclesiae qui VeLqualiter j>ad
sacerdotium promoveantur, et de rebus eoruui
quid fiat. Conc. Tolel. iv, tit. 74, c. 49. Ex pcenitentibus
ordinaius clericus deponatur.
ConCiCarthag, iv, tit. 68, c, 15. Ut digami vel pcenileniesvel
repudiatarum mar
rili ad elerum non promoveantur. €onc. Arelat. lu,- tit. 3, c. 23.
Depceriiienlibus clericus non sit. Diaconus quo-
que noii mihistret, nec presbyfer altare consecret. Conc. Agath.
tit. 43, c. 30.
De poeriitentibusaseu digamis aut viduae iriari- tis: non b
admittantur ad clerurii. Epist. Syricii ad Eumer. 3, tit. 15:
'."''
Ut pcenitentes inscii litteraruin vel defectu nie_m- brorum aut
decissioneautquid minus habentes Cle - Vicinon sint. Decrel. Hilar.
synod."74, tit. 3..
Quod post pcenitentiara nullus ad clerum possit admitti. Epist.
Innoc. ad Agap. et reliquos ex inte- gro, 11.
_ - Ulimplicali negotiis alienis anle reddilam ralio- *
nemclerici non fiant. Conc. Carthag. i, tit. 8, c. 12.
Ut nullus obligaium cuiquani absque consensu domini vel patroni
clericum faciat. Conc. Tolet. i, tit. 10,c. 46.
Deconditionalibus absque cortsensu dohiini vel patroni non
ordinandis. In excerptis.Martini, iit. 46,
"
cap. 64, , '' ' :
Qrii «'patroni .in saeculo fuerint ad clerum non v proveharitur.
Epist. Innoc. ad VictOr/7, iit. 11. '
Originarius absque doniini consensu ordinelur. Decret.
Gelas..gener. 82, tit, 16, .
Ex curialibus vel qui funcliones injunctas habent clerici non sinl
propfer diaboli voluptates, Epist. Innoc. ad Victor. 7, lit. 11.
J
De Tai.cis fidelibus qui causas portaverint, sive
administraverint. Epist. Innoc. ad Exuperium, 8, tit. 5.'
Causidici et curiales vel "saecularimililiaededili ad Clerumuon
admittantur. Episl. Innoc. ad uni-
D versos in Tolosa; 27,.tit. 2. Post baptismastatim baptizati
adclerutn noii ad-
plicenlur: et qui prsecedenti tempoTemorfale pec- j
catunvadmiseruht clerici non-sint. ,Cpnc. 2Nic.4it. 2, c.l. ; ."
':-;.;;.;;", ;;;:';",/:;;-;
Rebaptizati ad nujluth clericafus gradum jpromo- vendi. Conc.
Carthag. v, lil. 11, e.i6. . ,
Deiiis qui ab haerelicis baptiMraut-rebapfrzati' sunt, ut ad
ecclesiasticam militiarn non pertinganLL Epist. Felicis ad
episcoposper Siciliam, 79, tit. 5.
Neophyti, id est nuper baptizati, mpkfcTeiiiCinbh sint. ln
excerptisMartini tit. 22, c. 64.
Qui post baptismuni cingulum.imjl.iljteaise.oularis:. acceperunt
cleriei non erunt. Epist. Innnc. ad Vi- ctoric. 7, tit. 2.
-,.
;De.:iTiajistral,ib;us.;jef 4uj4my.irvs,ne,:ad:;plemih|pT0-,
Soveantur. -CbricwTliiber.;ftt,;j):6 e;38„. , iSedilionarjii.e
Msiijrariiblericu
/IDeJcririji.ijpsis, ne43 <Jlerum,.prfl!hpv,earifii"r,.3)e-]
*cr&. 'Ge']as"iigeher. c/St, tit;'20.
'
,TjerTtit;24;c.m:.;'-;.,;;'.;,.,,;-;,.;;"_.-...7,; „..;;,; t. Qjiod
dfemoniacis;,7;.]aiiiB.gii . p'assipifi __4i;firir itis
njiriis'leria;'sacrattractafe ubri 1iceat.;fccreU Geiasii
Tgenef: 82,"tit.*21." ':;'_ 77 "'•".:;.;;'," ...'.•
_.,,peiipei;so;pis..pen.ebmiiihus ,de qhibujjclepdimon ' H
3pist.T_nri^'
*DeHispanbjsuih jeprelierislone.qiii inordiiiate,cpn-
.Stitu.unt:clerjcos. TSjist. Innoc. iaji .uriiversosiri Tu-
W&,'%:iti.% ;';;,".,;,:.,";. ..;'-;;;; .',,
" "'" ' "'".-" ;,'.". ";
%eriiIi.iDoric.'TblSt;"ii,;'til. T,c: % ;7"-,"7 ;
XJe.persopis,jnulierum .quas.xrin| iiii3iervcisicb-
jSliillrii'et si ;B-escieiii'e;episcbpbclericiisdiicat uxo-
Ifehi.TJbrib. olet.jy iit, fb„ c.v'M-,"".,, ','',';, '„
De"cdnju.gibus'eltfibbfuhv.'T.pist. .'SiTicii.adiEu-
0mm,%.ii\.'9,.";..
' ,'7" '...'."'"' :.'\":
De adulteris uxoribus ciericcrum, Cbhe.iEiibefjt.
%.W4?&&:,'t:"Z..:"'' ''\';;;':.;;'"?';":'',..'..,
-'''-Df clerifcus,ciijrisusibrpeccavcfil,"pfaeter;necejiJ .
-pntestatem.habeat distringendieam, et..cufii;£'a;ci-
feuWttbh'iuhiat.tCpnc..:Tple_t.i,iit.;7, c."i6,; . .-,.
_ iUjiCujuscuiiqp ipTdiiiis cleriCorumrgentilibus,
TiBeretiGis,;,/jVbl4ciiismalicis
.njalrinvonip.-auilaienus
. B. R., onminofiant.
•: -De, damnatione filiorum mii ex sacerdotibus el'
Thiriistrisgehiti 'ebmprobanlur. Conc. Tolet. ix, lit.
L.-iiLx; 54.
TITULUS V. - *Dehmredilatibusclericorum.
:rlnt nomiria,epr,nmsadaltaiieinoujrecite.ntur, .ettpost mortein
anatliema eis dieatur. Inexcusabiies, enim
,Bruiit-aspercipien.daidamnaiioneieliarivaiidiscesserint B
intestati: quiatenVporeconseeratipnissuaetreiiprppria;
-,;":"„;.,„•- o;. JpuiiUS W!. ; s De relictis cieticofuhi.
i ..reiipia jprbsbyleri yel iiiacprii «se cuipurigue
cenjunxerit, aut castigati separentur, antiexcnminu-
aiiicationejpleplanmr..GonC.Aurel,.-!,stit, , ,c..31.
Si viduae.piscQpi,presbyleri, ivel:diac,oni;nupserit, r
umjjullpiciiristiajjo cpnyjyens, taniumaniJ tine,,ci)m-
.fliujiicet.iJneicerpt. Mariini.;tit.,-29_ •«.M.
Si saberdblis vidua.yeii.eyitaemaiatum'Taeceperii:, in.Tme'taniiini
comittuniefit.. Gonje. Toiet. j, ail.; 18,: c. -46.
IITUDTJS*¥IH. - -dbstiluliorie ii UibiHatevig'enudfumel
'sefiUium
clericorum. De absplutione a "laboribiis
yel._in3istiiiclioriibus
;bleficorum>irigenuoi!um:.iConc. Tblet.jy,, lit.#7,
•'<•'»&•'.
'' ' ' ... , . ; ,'r, . "
. -rege pbsuilet: ei,gui:acceperit,Jrr.ita ialis-.doiiatio jpaneat,
, onc. Tolet. ,III,tlt. 8, .C.-48.
- Suod sefvilibus clericjs dare debeaiit epis.cppi J
ihertalem.iCouc. Tou.t.jx., jXuM- Sk.,
.'.;.~-; • TaTUUUS"jX. -' ''""'; Ve ipm iis clenc A^ .,;
CleiciciJqjiam tlcnc,'Cartliag. iv, tii.l.'S'!,c. TS. ' '
> . . .gualiter -clericisibi .viclumiic
vesiithmjquaerflrit.
-- TITUIJUSIX. ' " -
'
^M., exacloribus.
29 EXCERPTA GArCDNiJJii." LFB.I; 50
niverirfia"clerfebfum et civiuni; Cbiic. Caftliag; iv, j tit. 22,
c. 15.
f if ULUS xii.
offieiomabciparurit, qUOtempbreihbiprafritfibrioribus subli.marl,
vel si pfofessahi eohirriebfiarii yiblejii (it. sacrilegi
hsibeairitur'.Cbric;Tolef. ii, tit. 1; e. 47"; '.
Dehis qui publicepoenilenliamnon accipfunf, sed tantum
vialicurifi _ ut iiiv clerb proirioveahtuf. Cbnc. Geruhd.
tit, 9; c. 4(f.
De discretioiib libeftbfliiii,' piMecelesTMrebs lienpres pervenire
possunt, v,ef qrii pibvehi pfbrii- ljentuT. eo*iC. Totet.
iv, tif. 73, c.M:.
Ut si de laieis eligantur ad cTetiitnqiianttiri tehi- poris
observetur.Decref. GelSs. gen. 82, tit. 4.
Quales debeant.clerici fieri; ae.de conjug.iisiet gradihuseorum.
Epfst. -Siricii afl' Eumer. "5 tit. &.
De his qui selate grandavvi ad sacram mililiam. fesiinanf, et de
temporibus ebruni. Irilqpff siipra, tit. 10. ' ' ' ;
-'_•-' De monachis promovendis ad cler.um et qudliter
per giadus ei tempbra pf Ombveahiuf; Epist; Sfricii ad Eumer.
3, tit. 13; 7 " 7";"
Se laicis qui. poMrit cTeficriierf, Sif pdst Eapti-
smumclericis velmonacbis juncli sint, TeTcpncbfe- nam ac
pellicemriusqUamBoverlnt. Epist. Innoc. ad Felic. 8, tit.4. . ,
.
Detemporibus in cferi ordinibus immorandis. In «jUtfsUpfa.tit. Si '
'", ',"',-,
Quales eligendl sunt in or.dineclerlcoruih'. Epist. fcriec.
atfunivefsoiS iii TbiPsa, £/Y lii.15.
Ut nullus nisi per gradus ecclesiasticbs debe'at"a'd sacerdotium
pervenwe;: Ep»i Decret. Zosimi ad HesychiumSalonitaiiumi 28>tit.
1.
Quae.in singulis, clericorum.gradibus tempora sint praehxa, ef
sf"tffrinfahtia ecclesiasticis- mihisMriis riomendederunt,
Epist.:eadeni,,28.,,tit._;i;,,".;','.
TJtcum,defuef int clerici, jfie itioriacfe.eligarilur;''
aWtjuaies-sfhf, veTiri quaifabliTciapef (piaoia,;et qualia
tempora transeant. Decret.. G t "g Mf 82,
fiV.3v '"'.' '" ' ' "'"' ':',"-" ._-_
Dequalitaie tonsurav a cunctis clericis vel iectbri- bus communiter
IiabBnda.Gbnci Tolel. IV, tit. M, c. 49. "'.•; • ... ;
Deattpndendaceriiacierfccrum et habilu ordinalo. ln excefjitis
Ma*rihi,*tit1.66; C. 64 " '7,7 ' '777
Glerici nee comam nutriant nec barbam radabt. €bhcvGartiiag
rV>fvf.&, c: 1S." ' - "'''" ''
De-cler.Icisqnrebnvam-iiUtfiuhtCbhc1.Agaiilj. iit. 20, c. 30,
' "" 7 . ' '
BbclericiWqufpperari;ribbpbssuht;:'artificiola et lilteras discant.
Gonc: Gafthag;Tv",,{i!t.:55,C.T .
Ut dioecesani clerici septimanas, teflbaht-, ef "die
sabbatoomries'ihunuffi cbriveniant. Cbhc. Taffaicon. lit. 7, c.
59.
Deeo quod!nori*iieeat cleVicosdle dbihiriibb ab ecclesia
absentafi,,sedmi_ssarum soleni.riibusibtef-
esse" jb]unbsVIberceriJtis:Martirii, tit.
&&,<£.64;.
D.eclericis qui ab ecclesiaeofdciodieiius solejniii-
•BUS'desuht.Cbric'.Agath.tit; 6'4','ti. JO."
' ""'
'""- ,'-'''- '••'
Clerici qui vigiliisdesunt slipendiis privandi. Couc, eodein, tit.
24, c. 15.
A Ut cujuslibetbfdiriis'blerKifs si 'tarditis "M efcele- siam
venerit deponatur. Coiic. Tolet. i, tit.'§, ei 4S. :
G6ntuhiSe"e'sclefici eT adbfficliiiWtardiusvenienies
xcommuniceritur. Conc. Agath. tit. 2, c, 50, ;,,.'•" Clbflci
ab*efficibiii tSSife';cbhteiiiHK 'ritei:;Sfbitrio
episcopi coerebahttif; fioM; Abfaiarii. f, tif/ 4, •«;>3i'.;"-
;••'' •.-•' ""-
;;;"- "; ";";." :: "
" - Clerici sahi jejuiisl p61Ibentes miri%fe's:li-Sbehdi.
Gone-reafth8: .,W; tif. 62vb. 15. 7 '7- .'"J •;;;
1 " Clericus jutiibr' seiflofi rio%-pfEep%riaitif.GtMfe.
Apihi•ri(i-»23if&;>3i5i>.:•"'."';.' '" ''.' "
e coihtirahiteivfiif .' bbfcGsesaf j(ii|ust; i,
0:'6]& 41. - Cfefici,; Itff' 'iiioha*chbfiim:pfopbsituW
-appeiabt» idipsum licitum hsBeaiit; Coiic. Tofe't: iv,"til.-
50,
«.-m-"-• ' '- -.7"' ••,> •"' ''.''_ m Clerici,
maledicr-tfegfadeiithr. Cbfic.-Catthag; IV,
Mte&K&iS: "''-' ' ' ' -"";•
- ''"-, •;' ' •.
" , Non debere clerieos et miMstfbs"sivtflaico^ ad
"agapehf ypcatbS pSrfem ;t6lIfefe;"GoriC''fcbba; til.
•27,--'fcV'T.'-•""'" •' ' "' :"; ••-• •"•<•"'"."'' ""'
. Clerici inter epulas cantantes severissiriie;;cbeY '- •cendr.
Gbiic;Cafthai. iV, tit.*6^c; 15; 77 "".,.,'
Ut clerici nuptialia vitent. Conc. Agaflh tit/ 59, 'ciSO.- : - -;"
"'- ;:' '"-' ;''•'"
"'r;- •. Nbrir-JideftJ^ffliriisifbs1aitaris*ygi't'atefbf,;qiibsT
t
speclaculis quaeautin nuptiis aut cojnis bxhibeiitur ->
'Ti>hifefe sev;e /LaojJ .,iif;"54>':C;
'•'"" " '' '- Nbtflieer&sacbftfbtibus vef
cfeficESspifctSiyfilMitt—
Gfericf se"tfffil'e'se't'vefbiS tufplbtfe p&rafes 1
,ab 'tJffifeibdetfiSBendf;CbtfcrCafttfsfg.it, m W.
4- T5.
Descurrihbus et jo_cularibus.Gonc. Agath. tfl. "fO,
•:&>88-.' .""-" '''''. ''."•'",". ;''•' ."
Clericrper creatufas jurWhtbsaceffiiiiebbpfgarric*!. i
'"CbnC".Caffliag; fy', tii;. 61; -6.715. • ; - '
Clerici invidf.hoh prbhiovetnluY;'Cbflt?.reftti&i), -fft. 54,
bi *&. ' -->•"- <'- " : , "•":?;
i CfeicfaduMoTTgseilprMitoresidbgf •iGafthagviy, -M::0, &W.'! .
:-.•";"— *>
Ut proditores, fratruhf ve! asbfiiiii 'sfaiJ fbftih1'ts"eu ,
«cfipiura-foW cMi vefberibtis i€$oi&titM Ctonc.
Arelat. i,tit. 13, c. 21V ' ;- ; "
";."". '/-"""" , " Si fclefibus'-fufttfftf febefit bcbMi*.
.Gbirb;Agath.
lit.75,c.30. . •..,""" 77 77>' , '"'Ut siyblurifarfe
Cleficbsecclesiffi;dMhjJfri jfe*cerit . et satisfaciat,
excefriiijnriicetfit. CoiJc*.'ei6iferij,:tft. ,-Pie, c. 30:vv;
"*
y ;
Nonlicere clerieosmagosvei1ibcabtafpT SbsWaTit 1
phyIacteriafacere."G6hG;.>I>,abd/tit.36, c. 7.
De-sof-MWgis',a!ufralig iTia,obseY vaw-Dibuu*-abEc- '
clesiasepaTeijtur. Gpnc.Agath..tity4a,:Ci.3() •.--:
Deee quod nOniliceatsacerdoifibu vef cltericis";iri-
, .cahtaturas vel'eoiiifarias' ligaVQrasp,focereV Conc. Bracar. ii,
lit; 59f c 64.- '" '
', "'7 - fib levitis vei1cftricis' rievnVagi7aut ihbantatbres sint.
Conc. Agath. tit. M, C. 30;"""
De sacerdotibus,"leviiis ¥ei>clericis magos aut aruspices
«onsuleniibusK Gpncv-loletT.,;iv# titv, 29,
, ,9,-49.. .. , ... >.., . , ,.-. . ,.. ..:,,:';1Clerici pbf
pTafeas et aridfbnas ribri ariibiifent. ,,_ -Conq. Carthag..iy,
tit. 47, c. 1,5. , , .,» , ,
crencVqurafeque'riece ^^ in
,e.-i5. ' "
b.30. ..... Cjerici taberhas non ingrediantur absqueperegri-
halipnis necessitate. Cenc, Carlhag. m, tit. 27, c 14. Noh opoftere
ex oirini gradu usque ad miiiimum
clericum tabernas inlrare. Conc. Laod. tit,24, c; 7.
Nonlipereclericis 'hsurani. Vel sexcupla aceipere.
Conc. Laod. tit. 5, c. 7. Clerici in omhi gradu non
er.untconductores, pro-
curatores, atit negotlaipres, vel tufpia luera seclan- tes. Coric.
Carthag. uifiit. 15, c. li. -
Deusuris «t ijegbtiorumlucris ne a clericis agan- tur.
Coric/Bracar. u, tit. 62, c. 64,.
Giefipi non erunt usufaf ji dando ininus et acci- piendo
plus, nec alia riisi quae dederint accipiant. Conc, Carthag. in,
tit. 16, c, .14.
Clerici si solidum praesiiterint sine usura reci- piant. Ccnc.
Tarrac. tit. 3, c, 39. .«.
Noii liceai clericis foenerari. Gbnc. Carthag.. i,J tit.I3, c. 12.
,, ,
'.'..Clericifoeneratores excommuniCentifr..Conc.Are- lat. i, tit.
12, c. 21.
. Glerici usuram ponaccipiant. Conc. Arelat. n, fit. rt,
c.22.
"" ",,".',:; ''.-. 7.-..,;, _-
Declericis negotiaet nundirias sectahtibus. Conc. Eliber. tit. 19,
c, 38. ..".; 7 ; De;clericis usuram aut ampliatioiierii accipienti-
bus vel lufpia lucra sectanlibus. Conc".ISicaen.lit.
.18, c. 1. , 7 "... De clericis et laicis usurariis. Conc. Eliber.
tit.
20,c.38,"\ ;„::"7,,7_>::"7..,, ">.7'7,.",. 7 Uf nuilus
cleficorum negotiatipnes inhones,as vel
tnrpia lucra Sectetur. Decretum Gelasii generale. .82,
iijf.17.
" .7"7;"' ".: ..'
Cf clericus nec- alienp' nec sup nptriine .foehus; exerceat.
Epistola Leonis ad episcopos perGanipa-'« iiialri. 64, tit;.-4.
•'','.'• Qupdnon oporteat episCopos, clericos. aut rivona- chos"
pfaedia"saecularia suscipere. Conc. Ghalced.
"tu.3,c.li. ,.;". - - ; ": ;, Clerici aclus saecularium vel
procuratibhes non
juscipiant, Conc. Carthag., l, lit. 6, c. 12. Laici clerjcos
actbres yel faijbcinatores sibi non
-ConstituantiConc,. eod. tif. 9, c. 12;"" Decleficis qui
adsavculares confugiuntprbpter di-
striclioneni episcopi. Conc. Agallh tft. 8,_.c. 3Q. De clericis qui
in muniam cswlempfofuhipunt.
Cbnc. llerdens. lit.ll, c, 44-,.'". .'''... De clericis qiii afma
surivpserintvel sumpserunt.
Gonc. Tolet. iv, lif. 45, c. 49. 7 . Declericis sepUlcra
dembiientibus. Conc.eodem,
'tit.i6,'c.:49: '"""7 7" 7 7 ' *'""
'/':"'" 77:,: De his qui altari-_seryiutit uf a sanguine'
absti-
neant. Cbnc.llerd.lit. 1, c.44. 7; De Clericis el nipriaehis non
manenlibiis iri suo I
.pfoposito.Gonc- Chajced, lit, 7, c.711. .-.__."; Dehiinistils nein
secretafium ingredianluf. Conc. , Agath. tit.66, c.30. ;
. TITULUS XIV. .. . .. . uehonoreclericorum:et' laicqrumfidelium.
.
Dehis qui prolide persecuiiones ab vnfldelibus '
patiuntur. Conc. eodem, tit..:43, c. 15, _ De senibus et
pauperibus ecclesia; honorandis.
Coiic. eodem, tit.83, c. 15. . ; ' '
"'.- , . ; ; TITULUS XV. ''.'" Qnodnonaboleaiiiurcrimina
ordmationumeollatione. .
»• '
nus sacerdotisnon .accipiant,"nec jaicus postpceni-lentiam «lericus
flat. Episfola Siricii ad Eumerium. 3, iit. 147
-Quodpresbyter aut diacpnus, si in aliquo crimitie lapsi fuerint,
nbn possunt per manus impositionem poenitenii-e remediiimconsequi.
Epistola Leonis ad
. Rusticum, 66, tjt.2. Ut lapsis sacefdotibus manus sicut.laicis
non im-
- ponaniur, Cpric.7Carthag.v, lil. 11, c. 16. TITULUS
XVII.
De religiosis ulriusque sexus comprobandis, sive de- " '
religiosisvdgis.;
^ ,Dehis qui in .'Parvaaetateporamparentibus reii- gionis habilum
tehuerint. Conc. Tolet. 5, tit.
. 6,c. 55. .., , '. , .'.; Dereligipsis vagis quljiec inter
clericos nec inter
mbnaclfos liaberitnr. Conc. Tolei.,iy,, tit;;55,c. 49. De reclusis
honestis'sivevagis. Cohc. ,Tolet. VII,
x ,.tit. 5,b.:52. .'' '"-'.";".-. "'' '-.'.. TITIILUS XYIIL
Depsalmistis. •
Qiialiler psalmisla ordinefur. Cbnc. Carthag. iv,
til.l0,c.l5.
Depsalmista :.non debere orario utl. Conc. Laod. tit. 22, c. 7. :
'
; :'' -':';,"..".',": .TITUL USXIX.-.. .
' - - , : ~Debstiarik. •'.' ''"•-' : '• - Qualitsr osiiarii
ordineniur. ConCsCafthag. iy,. tit. 9,c.l5. .C Non oportere
minisffbs id :est pstiarios secreia-
riurii irigredi aut vasadoininica langere. Conc. Laod. lit.2ii,
C.7.
Ostiarii tabernas nbn intrent. Cenc. eddem. tit.* 24, c. 7.
x Ministrcs id est ostiarios ab osliis et ab oralinne npn debere
deesse, Cenc. epdem.:lit. 45, c. 7.
. Poenitens, si necessilascpgat, ostiarius aut Iector fiai, yel
dequibus poehiientibusdicif. Cbnc. Tnlet.1, tit. 2, c. 46.
Pdenitens, si usus exegerit, inter estiarios depute- tur, vel de
quibris pcenitentiliusdicit. In excerplis.". Marlini tit. 23, c.
64,
. "-'•"' - 7 : TITULUS XX. - , Delectoribus.
Qualiter leclcres ofdinentur. Gohc. Garthag. ir, . lit. 8, c,
15,-
Quod cleficbrum nomen.etiam lectores, psalmist_e )3)el osliarii
retineant. Gbnc. Garlhag. iv, iit. 8, 9,'ei lo; c; 15.
Leclores orario non utantur.. Conc. Laod. tit.* 22, c. 7. '
."' Quodlectoresheque in liabitu seculariumpsallere
heqbe granosdimiltere permittaritur. Gopc. Brac. 1, tit. 11, c.
r63, .
- "' Quodlectores eontingerealtarls vasaproliibeantur.
Conc. Bfac. 1,tit. 10, c. 63. s - Lectores tabernasnon
ingrediantur. Conc. Laod..
tit. 24, c. 7. . '
Lectores populos rtonsalutent. Conc.Garthag. 111, 111.4 0. 14.
;
Pceiiitens si necessilas cogat leclpr flat. Conc. Tolet. 1,
tit. 2, c. 46. -
* - Poenitens,siuS!isexegferi(;interlecioresdeputelur. e In
excerpiis Marlini lit. 23, c. 64.
' .
"
34
Non ascendat in pulpitum nisi lector, In eisdem, } tit. 45, c.
64.
Si leclor bigamus sit aut viduam ducat, non atn-
plius"qpamsubdiacoriusfiat. In iisdem, tit. 43, c. 64.
TITULUSXXI. Deexorcisiis.
Ul exorcistse tabernas non ingrediantur. Conc. Laod. lit..24, c.
7.
Nonoporlereexorcisare, id est panesdare, qui non Stintab
episcopisordinati. Gonc.epdem, tit. 25, c. 7*
TITULUS XXI I. .. - . Deacolytis.
Qualiter acolyti ordinentur." Conc. Cafthag. iv, tit. 6, c.
15.
.Acolythustabernas non ingrediatur. Cone. Laod. tit. 24, c. 7.
j
TITULUS XXIII. Desubdiaconibus.
Quallter subdiacones fiant.Cenc. Carthag. iv, tit. 5, c. 15.
Si probati yiri conjugia duplicaverint non plus
quamsubdiaconesfiant. Conc. Arausic. tit. 25, c. 22.
Qui post lavacrummcecliati sunt subdiacones non erunt. Cohc.
Eliber. fit. 30, c. 58.
Subdiaconus, si defuncta uxore aliaraduxerit, ab- jiciatur,
vel si lertiam ducat, quod riec dici poterit nec audiri. Conc.
Tolet. i, tit. 4, c. 46.
Subdiaconusbigamus inier lectores vel ostiarios habealur. In
excerptis Martini, tit. 44, e. 64.
Subdiaconuspcenitensad altiores gradus non ye- niat. Cenc. Tolet,
i, "lit. 2, c. 46.
Id ipsumdeeodem. Gonc. Bracar. n, lit. 23, c. 64. Non liceat
ministeria fangere nisi sulK iiaconum
aut acolytum. In excerptis Martini tit. 41, c. 64.,
TITULUSXXIV. .
Dequibusordinandi diacones nonsihl,
Neophytusdiacorius aut preshyier non erit. Conc. Atelat. n, tit. 1,
c. 22.
Meophyti sive laici diacones vel sacerdotes non erunt quod etjam
cum obteslatione nominis-divini decernitur. Epistola Siricii ad
diversos, 5, tit. 3.
Bigamiac poenitenteset repudiatarum mariti dia- conesnon erunt.
Cenc. Arelai. m, tit. 3, c. 23.
Cleriei coiijugaii nisi continentiam proflteantur diacones non
erunt. Conc. Arausic. tit. 22, c. 27.
Digami diacones vel presbyleri "non .minisireirt. Conc. Agath. tit.
1, c. 50.-
Ut bigainus aul viiiuaemarilus nullo honore sit dignus. Decreiuin
Hilarii, 74, tit. 2,
Qui viduas acceperint diacones non efflcianiur. Conc. Tolet. i,
tit. 3, c. 46.
Deeo qui post baptismummilitaverit ul ad diaco- nium non
promoveatur. Conc. Tolet. i,,.tit. 8, c. 46.:
TITULUSXXV. -" Deeleclioneel conjugiisdiaconorum.
Nonlicere pepulis ministros altaris eligere. Conc. Laod. tit. 13,
c. 7.
Dehis qui ad diaconium eliguntur inter conjugia. In excerptis
Mariini, lit. 39, c. 64.
Dum ordinantur diaconi de conjugio interrogen- tur. Conc. Ancyr.
tit. 10, c. 2.
TITULUSXXVI. Decelateel lemporibusdiaconorum.
Ut leviiseante viginti quinque annos nou conse-" cfenlur. Cone.
Garthag. iu, lit. 4, c. 14.
Id ipsumdeeodem: de consensu etiam et profes-siOneconjugati. Cbnc.
Agath. iit. 16, c. 30. Denumero annorum quo sacerdotes et levitai
or-
dinenlur. Conc.Tolet, iv, tit. 30, c. 49.
A Ut laicus ante anntim conversionis diaconus non fiat. Conc.
Arelat. ni, tit. 2, "c.23.
Deordlnatione diaconi vel totius ofdhiis, iitiii die
dominicOcelebretur,et utbrdinaris etbrdinaridus sab-
balo jejurient. EpistolaLeonisadDloscorum,72, tii. 1.
Deordinatione tolius ordinis, qtiibusinensibus et temporibus fiat:
nec quemtibet cujuscunqueutilitatis causa his praeferrequi anie
ipsos ordihati sunt. De- cretum Gelasii generale, 82, tit. 13.
.
TITULUS XXVII. • Deregulis et numero diaconorum.
Non licere diaconibus semolim populos colligere. Cpnc. Aniioch.
lit. 5, c. 6.:
Dehonofe diaconi erga presbyterps, et clericorum erga
diacoiios.,Conc. Laod. tit. 20, c, 7.
. Deobedientia diacoribrumerga presbyleros. Conc. Carlhag. iv, tit.
37, c. 15.
Ut diaconus nihil sine presbytero suo agat. Gonc. B Areiat. i, tit.
18, c. 21.
. Diaconus tabernas noningrediatur. Conc. Laod. tit. 24, c.
7.
Ui episcopus, presbyter vel diaconus Canibu? ad verianduiu et
accipilrjbiis non ulantur. Conc. Agalh. tit. 55,C 50.'
Quod diaconibus nec otfefre "nec presbyleri.s cpr- pus Ghristi
.tradere nec anie eos communicare vel-1 sederesitlicilum. Coric.
piic. tit. 14, c. 1..
Ut ievitaenon offefant. Conc. Arelat. i, tit. 15, : c. 2i. -'
-'.. . . JSonlicere ministris panemdare aut calicem bene-
dicere. Gone.Laod. tjt. 25, c. 7. " .
Ne diaconus coram pfesbyterb sedeat aut euclia- ristlain tradat.
Cone, Arelat. n, lif. 15, c., 22. '
DiaconUs.eucharistiampracsente vel jubente prn- sbytero
proiiecessilale populis det. Coiic.Carth.iv7' til, 38, c.15.
Diacoriuspfesbyteroiubente sedeat. Coric.eodem Q tit. 39, c. 15. .
, ' .
Diaconuscbram presbytero interrogatus loquatuf.Conc. eodem, til.
40, c. 15. De levitis ne sine jussupresbyteri sedeant.
Gonc.
Agath. tit, 65, c. 30. Quod non liceat diaconum non jussum
sedere;
j Conc. Bracar. n, tit. 40, c. 64. Diaconus tempore taiitum
oblaiionis et. lectibnis
alba utalur. Conc. Carthag.iv, tit. 41, c. 15. Deuno orario
diacoiilbus utendo, nec ornalo, sed
, puro. Conc. Tolef. IV,tit. 40, c.49. '; . , Deorario
diaconibusnonabsconse sedsuperpbsjto
scapulaeutendo. Coric.Braear. i,.tii. 9„c. 63, Si diaconus vel
presbyter crimen capiiale.coinmi-
. serint. Gonc.Aurelian. i, tit. 6, c. 31. Ut diacones mensuram
propriam juxta patrum
-decreta custodjani, nec liapiizent nisi necessilale co- gente.
Decretum Gelasii generale 82, tit. 9.
Diacones lantum septeni eriint quamvis iniuagiia' ncivitate. Cbnc.
Neocaesar.lit. 14, c. 31 ~;
IQuodiliaconi nec in presbyterio sedere possint, nec sacri corporis
propagalionem. jus habeani exer- cendi. Decretum Gelasii
generale, 82, fit. 10.
TiT-ULUSXXVIII. De ordinationediaconorum.
'
Nbnlicere coramcatechunienisclericosfieri. Conc Laod. tit. 4, c,
7.
Necdiacenes sed riec sacerdotes ordinaudi, nisi oranes qui cum eis
sunl fideles existant. Goitc.
;- Garlh. III, tit. 18, c. 14.
TITULUS XXIX: Dequibuspresbyieri ordinan&inon sunt.
Deneopliytis presbyter nonordinetur. Gonc. Aro-. lat. n,"lit. 1,:c.
22,
'..',fl&Pip.hj$..-$v&teffl$r&layten<n,onernnt.
Epistola J Slficii pef divefsos,S, tii; 5..: . ., ; .. _
;;:J )ig,ami jjcenit ntesi yel repudiataruim jmaritj
_pre-
• FJ.e'wf7|W!rii--#.Dt.'<3jpBjB;.Ar l i::iua.».i_i>.,-c.
.3]5. ;De Uigaipisafl prpsbyteriuni v-eLd&cbnaluni«ofl
pibmgpnjifs; jGpnc;Hjy.ai.,ii, Jit. 4, c.-. j8**_ ...„
.:.7,pig9iiius jaijj.:yidj#:.maritus presbyler non erit.
tjfiemsum J J jiarii, 7$?.iit. 2, T..*
Hiqui"iii «gritjidinjebaBiizatjiuntpresbyleriapa erunt, nisi
fidee.eiiarilaiecogente, Conc. E_Ieocaesar. lit. 12, c. 3.
~"
"_D"e.'pfbTes.s5bne'pfes tefgfjjiij ypl- ,fli'acbnprjjji)
episcbpofacienda ,v'cuih ih 'parbcliils iprdfhauliip. Conc.TpIet.
i.v,tit.ZT,..<i,_£% • _. 77:'
' • "'Nobiicefepresij.y|eiTS cbntpmptpjepispopps inptg
tjt. 5,c. 6.- ; 7 .;' '."-', .;;;., ;'"•.;,."" 777" """
•'-;SPrbsbyterfnvhistrumnon ordifietnec altarevpbn- secret. Coup.
Agath.-.jil. 43, C..30.•.-., ,-'...
-%t pfesbyierV^ autecclesiam
y&la]tare;cp.risec'fare;,,a"bpfiicipdepb- nStufT.Conc.TB^
'.','."".",'
-PresJjyter'behe,d;icVipii(etu;$uj; pcen.itenflajndar.e nbhpf'0
mi.f 4' ~' ih.'i}i.-^ &M,7 7, .
'
ebhciliet; Cbrfd'.'Caftliag. ii;, tjt. .4.,c. 13. 7". . ;
Qupujpdppresbyter aijspnie ep}_>cb"pb:bb ..becegsi-
-tatenf recbnciiiet pcehileUteni. Cphc. flaitliag, iu, tit. 52, c.
1,4. ... _.. ... ,, "," ;77'7,;:7„;"
-1.1presbyief et behedjpate]tco!jfifhiel:negphyt(iiPi
Cpnc.BLegien;,tit, Cgg'.'''"" 7' '.'.,".'.' ""tjt'-'pre
Byier-iricfthsulib;episcopp.yii ghieint\6\>; cpn.secret et
-_chfi|i_ha
' nunquam cflhfifiiai. Cbnc.
.-:-".' .Utpresbyter diacbnumaut pTesbytefumiiphiOr-
diriet. fiohc. tfispal;/i,:tit;.5, c76,7. :, i .grie y -*.|PrcpnJ
ultp 'gr<$seiite;p__)!S,pppR:agqri—
da*m;ee'lcbiavefiti.hphbfe'pfivetuf, Cbhc.Carth, JI, tit...§j.,c.
1.3. ''.':.." 7T"
"" ".": ;">"7 .''•"
, J ilonlicjere pres)}yfefuhvpr sen gpisppjipcliri- shiafe.
,ln excef .ij^artini,7.|yU'%'£-Mv:': .-. . ;:-
. ,?5qnappi:te,tp;re§b;yler:ii'm7anteip.gressumepiscp,pi ihiredi
el.sedere.iii
,*fK6'nlicet pfesljyterb'' iiie pj)iscppuin Jn baptistfe rium
intrbire.' CbncVBracaf.ii, titV53, c".'64.
Debaptizalis ut nihil'acbipiat .bTerus.Cenc. Eli- ijer. tjt. 48,
c:. 8. ,. .; :; - ;:-
Ut dp b ptizaiis"nullus a(:cipiat pi semium.Cqnc.
Kacaf;-ii;-tit;;S3,"c:'i) ."
" "' "•-.- ;1"'. "; Depresbjflerisut in
secundas jiuplias,npnvadant.
In'excer'piis'Maftihi, titV5S; e. 64. '7 Nepresbyteri ibrastici
preesenieepiscppbye]:pre-
sbylerb1civitatis a"ii(ieahlTniiiistiare.' iu" excefpiis
MaTtini,iit.;5B,c.fi4.•"'•''
'"" -•--•-'•; - ' — -•-_
-,Ut"nullus minister- sine chrismate bfoficiscalur. Conc. Araus.
lit. 2, c.27. "-
A .. Si diaconus.y.elpresbyler capitale «rimen a.dmi- ser.it. Conc.
Aurelianen. lit. 6, c,31. -- '
Si presbyter aut tfiaconusde«linisterio eeclesi_e
aliqujdyendiderint. JConc:-Bracar.ii, lii. 17,.c. -iA~.
Si presliyteri parpphitaiij aiit .per seaut per saeri- ' sias suos
accipiat chrishva; Cojic. Carlhae. iv tit 38, c. 15. ,-.:-•• »
,»
''"'-. *"
TITBLBS XXXI.
. ualiter-presby-terlordinenlur.'GbnciiGaTiiiag.iv, g tit. 3, c.
15. v
Presbyter non nrtJinelUrnisi .binnes fldeles sint qui cum eo sunt.
ppcvllafjliag, III, tit. 18, c. 14.
.Qualitei bonjugaii a dsacerdbtiuni promjjyeanlur. Gohc;Af«laiVii,
tit. 2, c."22.
''' '"' '"''" """"_'
Laicus' presbyter noii ertlihelur iiisi per .grftdus'
ecclesiasticbs iransiefit; £0119.';.BracAfVir-tit. 'iD,c. 63. '" -"
'' > '_'"-• "• • --•-•
PresTjyter mlriusirigiivta aiinpruhi ,nbp prfjineiiir
quamyispfobataeyitae;.Cbric."Nfbpse af;ilt,1 j"|7c.3VUt
diaconusanteiiiginii uiiigueiiijjesbbh-OTili- netur.-Gonc. Agaili.
lit.lb", fi'.':'Sp..7
' "'.' '"'_.'" .
excerptis'Mahini, tit. 2Q, c '.'#£,.7''7 '".",'".'. p Ut•'ordinatio
presbyiefi sabbalp.vespere celebfb-u tur. EpistolaLeonis ad
i.ibscorum, lil. 1, c. 72.
Deordiiialione-iotius ordinis quibus anehsibus el temporibus fiat.
aecreium Gelasii generale, ,82, tit.4. •>•"• ...:":.". 'v.
...
'"_,,.. . TITIJL.US:XX&H. ::'."''
Dehonoresacerdoium-etnon cdntemnendisoMa.iomfm.1
Dbhoncohtemiiehdaby.atiojiefpfesbyleri conju* gati. Cone. Gaiigren.
tit..&',%'&.
' 777"'- ""'":"['"
Ul "peregririb episcopb Ibcus sacriiicanjli deiur, Cpnc.Arelat. 1,
tit. i9,'c'. 21. '7 7 '"..".""."""-''"""" "" '
flfULUS XXXIII._ DeAmreticiseischismaiicisepiscopisii
catholicifiant.
; tlt. 3, c. 26.,,.,Y .> -:;-; , >.••
.,- . - TITULUS XXXIV.- . -: Dequibusepiscopiordinandi
nonsunt.
' '"7. '.""..'." ....
Deneopljytis sacerdos non flat. Conc. Laod. tit.'' 3, c. 7.
""'
De hebpliytis ministri et sacerdoles nph sint, Con.c.Arelat. n,
lil. 1, c. 1$.
Neephyii vellaici episeppi ncn siht. J lpistpIaSiri^ cii per
divefsos, 5, tit. 57 '".'.' '"'':'"77•
"De Aggaroet Tibef iaiib.gui ex iaicisiueruht pr(l,|-'"•'
iia.ti.EpisiolaiLeoiijs adAifficaribsiW, iii'. 3.'
EiLpcenitenlibiisquamyis bonisepiscopusnon sit,, Conc. Carthag. iv,
lit. "1,c. 15;
Piganji, paj.nilentesel. repudiatartihr mariii epi scopi
non.sjiit.,Cbhc..Arelat. iii, tii. 3, c. 33.
Vidiiafommariii' vei'iiabeiitesnuinefosa' eoniugj_i: epispppi
npn.ant..Q.u,-erendaetiamdignitas-hataliuiiv et
morumVEpistola'LeonVs.abiunivefsos, 64;,.tit, 4.
A mtrtropoiitni)is.nnn.laicU,nonividuajjiin).mawji,
nonid.iganii,seAi|_rppr!ehfi.n__ib|Iespr4i Leonisad Anastasium,
67",titV. V;
Poenileiiteaet insoii'litteraTum _aw#fecUi. mem-
brpigitnjv.elidecisippg;ali.quid.ininus. l)abenies,,epi_- scopi
nojiisijjti Decrelum,_liiariJ ,.3(4.l4t. 3« .7
JSoaiIjabeaniucepiscopLqups nec_ cLericiis,elegit nec
populusesquisivit.J ipistoia Leonisad Rvisticufn,, 66, tit. 1..
.
' "
De perniciosa consuetbdijie vel de,bmniljuspeiie pensoniade
qujbiis,epjscppi npn jSin,t'_Vaede rempr veiidisbis; ,et ne ih
una ecclesia dub epiiscbpi;ha-
beaaiiui...EpisioJ.a.Hilarii.ad.A.sc.ani.um,7,5,titV'&:
Deoriiiiialione epSscppi.:aq' djepmnibus, pefsqiiis
de_ qiiilvus,epi.sfibpiprdiiiajidi,npn.eflint,.,yeii|iialiter
vel ubi bfdineiur episcopus. Gonc»Tblet. iy<,ti*t.\9l,,
«.4»*..'
" *.':.",'• "'".* :,
.Ot -nullus,cpjalra' ofdihem efJ Jciatuf episCOpiis.
Epistpl.aImipcentii ad Aurelium ex.;in'(egr.o,,1.77
-Qu,q*lhonepbneat cyntenipiis,cleri&.bcclesiaruni
derlaicis.epjscopps ordinari.. iipistola Qcblesfinipir, Apuliam,
.35, lit. 2.
- •' •- TiTDLU& XXXV.
iu,,i3,:c 2, ^ .' '
'."" .,_' .', '""; Epistolasformaias
sblichprepis,c,pp,itf-icji"ah't.Cppc.7
pra, lii. 10. '
Laod. tit. 13, c'.7. '
Idipsum deepdemsubsequenier. Epislpla J Hiiarii ad Ascaiiium,
75; lit. i, _.Idi.psumde ejeciione episcopi. Ih.excerpfis
Mair- tini, lit. 1, c. 64. ". -
..Dum,eligi.tur episcopus,,§i contradictbres Jiabeai, quinque vel
sex episcopi, conveniant. Conc. C'a'r- tliag. III, tii, 40, c.
i-i.
Si in eiectioiie episcopi contenlio sit, obtiiieat
s.e!!tentia,plurimoriini : et de primatihus uietrbpb- liiauorum,
Goiic,Njc, tit, .6, c. !• "
A Ut episcopus ante trigihta ahnos non ordinetur.
GoriC;Ar-elat;Hi.tit., 1, c. 23; -- •.:•.•_.-. ... .-.
Quaseiate.epkcQpus.v£lipriesbyier! iidinetUK.;CpnCi, ath. lit. 17
c. 30. - ' "
Ut'laifeusante;arinum conve-isioijjsefii opus hoji
ordihei«r-.;Gbnc..Arelafc.iiivtit1.i2,c. 2 ,17 ,",",. ':.': ,
Ex laico nisi statula temporaeWofhcia transierjt- non
liaeepiscopus.vGonc;,Bracar;:i»tjjj..J & .c.h%f::,'•"' Exliaieb
minister.etepiscopiis;i»»n §§% nisis.ein-,
porapraelixacustodierit. EpisljjlalniiOGeilti ad.Feli-;
cemJj-tif.,-5. 7:7 •Monachi vel laici,.
nisipejBigpdjjg.;«Qclesjaaticps,
transierintj episcopi, non sint., Epistola, Zosiini, "aii .
Hesycl._umi28.,iit..i., - . ','_'-",. ."..,„
Delemporibus; gradibusetoffiRiiSiq.i| .riJ si uii y}q},,
transieiiitssacerdosnon erat;tlnibiiJ it,3s; ..,* "'"[ .'•''"
Episcopus noij; ordinelup' nisi;onjnesj .qjii,cuni, epj ,
sunf
fldele:sexi&tant.,Gone;(ii»tjjagi,ni,jtij>iM,,<fai&
Qupdiper.gr,adus:ecclesiasiico.s;adiep_j£.cppaiu%(jflh.- n beat
ofJiciumperveniri, et quodUBjlusvin4i;g()ug;.()_r4ih:;
netur- episcopusi, Epistoia-,CoalesJiiij.:aii-Vepis|.ofips'
Galiiaey.54, tit.-.3v, , . ...-,..' . 7. 7...
TITULUS XXXVJI. -...Vi Ne per pmmiurii
ordineniunepiscopi;
DemonaoliisvellaicispepprajiftiuiivoTdinatisufccum ordiuaioribijs
Simo]|is,,criiiifiij inpujTJjij..,Decretunj Gelasii generale, 82,
tit..2(i, 7 : "',.-." "7 *':.', .
Nuilusj.lioijoiiej»;ecGjjusiasjifium;g u l et,pfseflnifb
accipiat.Epistola&"yininacli.ja d sarium-,, 85,;tjjL |A
..
Dedfffflnatione,clertcfiTunjpfjjfp.eeiihiaiie e( ,j s.- !
tieos; gradusi adsfiq,uenj um;..C'McvT;oJet..v;4;iiL
duobusepiscopisnofclfabendisjnejiueduas calhedras ab
unq.e.piscqpoob.lhiendas,
j? r ambiiumnull.hs"orfiiiieii repis,cop'us,iSpistbla:
Bpnifacii aiHbnpfiuih Auguslumex iiifegfp.y; ;'
"
Ut in; tina-ecclesia dup episeopi;,iion:_habe.?.ntU5i__ vel
dehi
