φ

hlst oriol a

POÉSEOS PROVINCIALIS,

CUJUS PARTEΜ POSTERIOREM,

CO NSt AMPL. OR D. PHILOS. UPSAL.

PUBLICO EXAMINX SUBJICIUNT

Mag CHRISTOPHORUS DAHL,LITTER. HUMAN. DOCENS

ET

olavus kolmodin,VESTROGOTHUS.

IN AUDIT. GUST. MAJ. D. XXX. JUN. MDCCLXXXIV.

UPSALIAE, TYPIS JOH. EDMAN.

Ψ ) IJ ( Φ§. VI.

Optimum Poétarum Magiftrum Amorem efle, dog-ma TiOubadourum fuit, quod repetitum ab iis faepius,cxemplis etiam fiiis, ad toedium ufque multiplicatis, con·firmatum iverunr, quippe quorum per continuos fereamorum errores Muik divagatae funt. Equidem nec du-bito, illud, quod in feminis falutandis colendisque poii-tum erat Équeftris dignitatis officium, omnium maximead Provinciaiis poefeos culturam contuliiTe. Conftat te-nerrimum Amoris affe&um, ut fovet omnia atque vivi-ficat , ita ad excitanda ac kiflammanda ingenia hominumaptiilimum elfe, tantaque non raro vi proditum, ut omnisdifciplinae exfortium ferarumque gentium ora in cantiun-culas refolverit. Illi vero, poftquam hic ita indultumeit, ut publica non tantum au&oritate & fua quafi civi-tate donaretur, quidquid mollitiei ac tenerarum umquamconcipi artium poiTetj fed ipfi Religioni etiam a latereire jufTa libido iit, per aulas feminis, Deo San£lisqueper Templa promifcue & eadem fere religione cantita·tum ac fupplicatum eft ρ). Nec defuerunt, quos tantaccelum ipfum petere ffultitia haut pceniruerit, ut difper-dita multa Divinae Sapientise effata amatoriis fuis canti-lenis admifcere non dubitarint q). Evenit. interim Trou·

C ba-

p) Libidini facram etiam aedem, ad monafterii formam, exftru-xifTe, qnem fupra nominavimus,· Guilielmus ix. narratur* Fcedumdictu in v en tum fatis tc-ftatur , quam nihil leges ipfaque Religio iinemoribus proficiant.

q) Präster multa S. fcripturae loca turpiter adeo detorta, vocabu-lis etiam e ritibus Ecclefiafticis in hunc uftfm detraftis: e. g. excom-fnuuicntiones amorum, carminum, pcenitentia, caritatis opera iifc ; dele&arifveverunt Provinciales. Tantum abeft autcm, ut petulanti cuidam acaudaci, quae, nefcio quomodo , hodiernis ingeniis feftivitas faspiusplacuit, impietati iftam vaniloquentiam adfcripferim; ut credam potius,& multis quidem rationibus indu&us, ianéte adeo ac intime Equeftriahsec habita Eleufinia fuiiTe, ut liaec, haut minus, ac bellica virtus.

ψ ) 16 ( ψbadourum plerisque , ur feminas follicirarint fibimet nonremper facillimas r), quo fieret, ut rum affe&us, cumingenii vehementia inrendererur, Amorque non niii ti-midior eaque commendabilior verecundia, quam in car-minibus laudamus, fuos reftari ignes fuitinerer Fålesfefe nobis ofFerunr, inter alios, Bernh de Ventadour ,Guibekt Amiels &, prae cereris iniignes, Petrus Rogi-ers & Guilielmus de Montagnagoutj hic, fupra rera-rem & quam dici poteft, Magifter amoris ingenuus, can-didus , venuihis; ille in perftringeodis zelotypiae viriismemorabilior, nec minus acer ac asvo fuo fuperior, Cercrum, Tunt pleraque bujus generis carmina ejus feremoneta?, ur, quae i bi adiunr, pulchrirudines in vafto veluti nantes gurgire confpiciantur · unde, ii quid earum-dem fpecimen afFerarur , necefte erir carptim illud Sc,tamquam inrer fpineta flofculos, delibare. Levern tetatinoftrae hane fore jaeturam ratus, nolui, remotiffimae ac

in-

cutn Religione ipfa faepius confunderéntur. Quam ierio amatoriae resaftse fint, memorabile éxemplum Guilielmi de Balau^, in hujusvita , legitur, qui, ut ab amoribus , jam etjam fe pertsefas, Dominaede Joviac , ad alios, dimitteretur , abfolutionem a Sacerdote legiti¬me impetratum iret.

r) Memorise proditum, quantos labores pertulifie amantibus hifcePoetis grave vifum non fit. Notiifima inter eos fuit biftoria Akdre^cujusdam de Frange, quem amore miferabiiiter interiiffe ferunt:imitari quidem nulli placuit, fed, inter dura tamen plurima perpefiosTroubadoures, fingularis poena Guiételmi de Balaun fuit, quinon nifi refefto &, ut Hora tiana Barine, uno turpior ungue, iratamfibi amicam placandi, viam invenit. Hiftoria autem fua, Troubadou-rum alius, Geoefrot Rudel immoderatiffimum fane amorem tefia-tur: ille enim ad Tripolitante cujusdam Comitis , quam a peregrinato-ribus ob eximiam formam laudari audiverat, folum nomen ita exar-fifife narratur, ut hane in votis ac cantibus, qui plures in ipfius glo-riam confe&i iuperfunt, habens unice , valedicere Patriae, abire Tri-polin couftituerit: fra£ta autem adeo , five maris five amoris intem-perie , valetudo illius eft, ut exanimis fere in terram delatus, advo-eata fubinde muliere, in vifae amplexibus exfpirarit.

) τ7 ( Ψ-

intim# vetuftatis futtlitatibus, noftrasmer ipiorum au&umire j fed quoniam inftituti non Ii vit ratio, ut generi poé-marum, in quo fere regnant ProvinciaTes, abftineremomnino , non tam follicitus, ut hunc illumve au£lorem ,

quam potius ipiius ab his exculr# poefeos habitum fe-querer, ex iis, quibus apriilime poflem, imaginibus, car-men vel, ii mavis, centonem confinxi , ita tamen } utelegi# Provincialis forma atque argumentum fatis accu-rate ferventur.

ElEGIA Provtnct alts.

Dulcis Amor plures, quam fecit Apollo , Poetas,Quaeque placent, dulcis carmina diftat Amor.

Ille facem qualTat : veniunt nova lumitia menti ,

Atque abit in flammas voxque manusque fuas :Felices, fua quos faciunt modo gaudia Vätes,

Et trall it in molles mollis amica modos.Sic fleri maliern teneri Philomela rofeti,

Qui jam , ut ctengetites , erro per alta, grues.Nam me durus Amor, durae faftusque puellae

Hos docuit gemitus, has lacrimasque dedit.Sed ne frendentes, fubrideo faepe, dolores ,

Ne fociis conftent murmura , faepe cano.Laetitiam vultu, torvam gero peftore mortem,

Dicere, cum cecidi, me cecidiffe, vetor j).Saepe fuga miferam volui tentare falutem ,

At fequitur Dominae femper imago meae.Quo fugere ? in quovis Tua ridet gratia flore ,

Fert Zephyrus geftum, liber ubique, Tuum.Durior es faxis, filveftri triftior umbra,

Plenaque funt iris iilva nemusque Tuis.Et mifero tamen invideo fua raftra colono ,

Vicinos tenui qui ftipe vertit agros.Neve ego Romano vel Papa verendus in Oftro,

Quam maliern in famulis infimus elfe Tuis.C 2 Quos

s) Recurrit venuftiiiimum Itali Poetae :

Sentirfi, oh Dei, tnorir ,

Ε non poter tnai dir :Morir mi finto 1 Metast.

ψ ) χ8 ( ·φ·Quos quoties video , quoddam ceu Numen habentes,

Atque Tuae fan&os lucis honore, colo.Scilicet afpeftu his, & eadem vefcier aura,

Atque Tuam formam combibere ufque licet.O! perfeiba Jovis, coelo feu ridet, Imago ,

Seu vibrat infefta fuigura dira manu :Deponas fac, ut Ille, Tuum quandoque furorem,

Aptius exemplar, cum miferetur, erit.Principibus modo tanta viris, modo Regibus eliet

Succiduo, fateor, forma colenda genu.Sed, quas non dignas habet orbis, fperne coronas ;

Peftoris , haut fortis , munera curat Amor.Et minimae voci, modo fit pia, velie favere,

Eft meritis magnos pcene referre Deos.O ! quam mortali non audeo dicere verfu,

Nec, niii fufpirans, mulTo vocare Meam :Quo vel jam periiile juvat, quam laetior igne

Viverem, &, hoc animos dante , Poéta forem!Non equidem tantas ilnerem mea carmina dotes,

Culmina il pollen t tendere ad ifta, fequi;Scilicet aut fingens aut Te cecinifle putarer,

Deque Helena fierent undique bella mea.Sed dulces lacrimae gemitusque levesque timores;

Cetera, quae bene fcit, quse bene curat amans,Me doceant niveis componere carmen in ulnis ,

Myrthea deque Tua ferta merere manu.Quod ii me audieris , mea Lux , gemituque probaris,

Fac totum Pindum plaudere, furdus ero t).§. VII.

V 1 ' I I ■ I II ■ I » I ■ I ■ I

t) Hujus generis larga flofculorum meffis poifet decerpi: unumalterumve adjiciam : e. g.

Elegiam, ubi in Aznlais fpeeulum , illam ipfi fuperbiam male fva-dens, invebitur Pons de Cabdueil.

Pulcerrimam fententiam Bernhardt de Ventadour , quafidehtaicm , quam fua quisque Amic it debet, in to (itatn exiftimat, quodde illa uibil, illi vero dicere omnia, oportent,

Belle admodum Cabestaing : Kornen ipfius (amicae) fcire vis?At in columba alis ne penna quidem eft, qua jine crimine fcriheretur.

Incerti amoris impatientiam & graviiTimos labores, Afiaticaquadarnfublimifate, ita exprimit Richakdus de Bakbesieu: In fufferen-do i pr t: fiti mtrior: igne devoranti in tenebris coufumor.

4" ) Γ9 ( 4"§. VII.

Ad omnia, quibus hsec obruta aetas eft,mala debellan-da, ullae nec copise, nec ferrum, nec ipia Achillis ira ful-fe&ra videbantur. Arma interdum alia, eam nempe elo-quentiam , quarn , in locum teli repertam, apud Quincti-iianum aut Tacitum, Aper in Dialogo dieit, Troubadou-rum haut pauci adhibuerunt. Ita enim appellare voluiplurimas eorum birvents, aculeatum poématis genus, quodcontinere fölet Satyras jam, vituperationes , minas, que-relas,* jam exhortationes , confilia, illuftrium hominumlaudes, ad quas pertinent elogia defun£lorum cet. quibusvarie verfarentur animi & ad emendanda vitia errores·que repellendos incirarentur. Qua demum ipiimet mo-rum difciplina fefe praeftiterint Poétae, haut quidem nosin magno ponamus difcrimine , quippe quos non aliaseorum laudes, quam quas poématis fuis meritiiint, inirejuvat: ceterum praecepra, quam obfequia dare, fcriptisquequam exemplis, Do£torem effe humanae naturse numquamnon facilius fuir. Ut vero jam de iis carminibus, quaeSatyram & vituperationem fpe£tant, primum difleratur,nae is fruftrarum fe percipiat, qui urbaniores fåles jocos-que quaefiverit apud Provinciales aliarumque Poétas gen-tium, quarum mores non dum emollire aetas fuilinuerit.Scilicet, qui praeferox illud ac fubagrefte ingenium, quofui induuntur heroés, vitio Homero verterit; eodem fa-cile jure illud ipii objiciet, quod di&eriis fibimet invi-cem inceflantes non Gallicis potius, quam Graecis, hoceit, ab aetate genteque fua alienis maxime ac abhorren-tibus , induxerit. Neque vero Provincialium PoétarumHeroés minus iracundi, duri, acres iiftuntur, aut intereos χννος illud vocabulum, quam in Uiade, minus familia-re offendimus. Ita enim, qui Richardi, Angliae Regis,cum affine fuo, Delphino Alvernensi colloquium vehe-mens legerit, ubi pa&arum fibimet opum fidem violatam

C 3 huic

φ ) 20 ( φhuic ille iticrepirat, fe certe Agamemnonis & Achillis,fuper Briseida, rixis interefle, vel ionaviam fratri objici-enrem Hectora audire credar. His & hujusmodi for-mulis Temet invicein jam excepiiTe aequalis inter ie for-tis dignitatisque homines , non miror; Ted fuir etiam in-ter Troubadoures, eosque turpis, ut fic, adulationis ilu-diofores plerumque, gravis non numquam ac imperter-rita aliqua Theriitis vox, quam tutior certe , quae iilen-tio eiTet, merces cohibcre non potuit, quominus ipfisterrarum Dominis haut parcerent Nat de Mons, Ar.naud de Marveil, Elias Cairelsw)· Praecipue vero,poilquam omne, quidquid obliqui umquam & contume-liofe dici poteft, fuas jam Scholas refonare Theologi do-cuiiTent, eos inprimis, qui litteras profitebantur, mfana-bile illud occupaturum eiTet calumniandi cacoethes, Tuis-que venenis fcripta eorum di£laque plurima, ut ht, per-iperfa , vermiculata quaii redditurum. Quemadmodumautem, nullo non tempore , in Araneas, quae a fe de-vorantur mvicem , eultores fuos, ut de Arachne fabulaeil, vertere Pallas videtur, ita Poétis praefertim , furiishaut rarius, quam Apolline, afflatis

— Non vultus, non color unus,Non comta man[ere cornat —«

Suum Provincialibus neque defuiiTe Archilochum con·ilat: hoc enim nomen, ut mittam ceteros, in primismeruifle videtur Petrus Alvernensis , cujus exilant inquosdam £ui temporis poétas iambi fatis mordaces , ea-que, quam de Satyra Tupra commemoravi, acrimonia

diffi.

u) In omnium ordinum homines animadvertit Folquet de Lu-NEL, MäRCABRE, GuiLIELMUS DE MONTAGNAGOUT, CujllS me-morabilior tamen erga Sacerdotes Satyra eil, ubi veftibus ac externohabitu dumtaxat quasiitam illis, cetera ferocibus, fubmiffiorem fpeci-em falfiiTime irridet. Feminas fui temporis perftringunt Petrus deBucignac, alii.

«ψ- ) 21 ( «φ*difficillimum Au&orem fpirantes, quippe qui, ut Plau-tinis utar verbis,

feUe efl fecundiflimus,Guflu dat dulce, amavum usque ad Jatietatem aggerit.

Et ut erant pacis inimiciiiima haec tempora, ipfa etiampro ea, qua tum inducebatur, aufteritate , omnes difci-plinas artesque perofa Religio Sacerdotibus fvafit, ut pri¬vata fua in Troubadoures odia exercerenr: quo fieri nonpotuit, quin hi viciifim iambis, genus armorum eft Poe-tis proprium, ulturi injurias , quidquid Clerici eflet, o-mni, quo poflent, vitiorum ac ignorantise dedecore for-didatum inducerent x). Immo fuerunt, quos fua non fu-perftitio &, quae maxima tum erat, de San&itate Ro¬mani Pontificis, opinio non deterrere tamen pqtuit, quinSasculi etiam hoc non violabile Numen graviifime adgre-derentur. Mirae hujus, nec illis temporibus tutiifimse au-daciae exempla dederunt Bertrand d'alamanon infigniin Innocentium iv. Satyraj praecipue vero Figuera &Petrus Cardinalis , quorum hunc Satyricorum omniumPrincipem nuncupare nonvereor; illi, Valdenfium etiamerroris iufpe&o, alius Troubadourum, idemque Domi-nicanorum acerrimus, Izarn refpondere videtur eoquerepugnare argumentorum apparatu, quem hujus temporisTheologias per vices fuppeditabant Bibliorum & Inquiii-tionis inihumenta. Denique ex altera parte, non taciriTroubadoures fuerunt feftimatores virtutum , quas tantapaflim ferre setatis barbaries potuit; fed, qui hofpitaiescomes, liberales egerint ipforum Patronos amicosque,

&

x) Adferri Satyrse poffunt Guilielmi Raynols d'Apt, Ber-trandi Marsiliensis, cui Sacer ille ordo bonum ubique pradienre,ubique mala ipfe , qua potuerit, perpetrare dicitur. Acerrimus autemomnium invehitur in eos Petrus Cardinalis , quem tantam etiamcepifle rabiem conftat, ut, horrendum diffcu, carmini non abftinuerit,quo injuiiitias Deum accufat, ii extrem o judicio ipfum eflet damnaturus.

ty ) 22 ( ty& vivos celebrarunt & mortuorum memoriam pofte-ris devenerandam dederunt. Saepe etiam fuperiora fae-cula {le vieux bon tems\ quafi magis aurea, lan data apudTroubadoures videmus; licet afiequi non fatis poifimus,cdo£ti horum hiftoria temporum, quo demum majorimorum decore ac integritate prueftiterint citérioribus;fed in eo humani ingenii numquam non fen il is queedamratio fuit, quod, a&i modo temporis laudatores, ipfiusetiam apatis

Virtutem incolumem odimus,Sublatam ex oculis quxrimus invidi.

Quos ita, quidquid modo eife deiierit, religiofa quadamfuperftitione colere protenus haut piguit, fieri etiam cer-te poteft, ut Provinciales Poetae, cum ad defunttorumfuorum laudes acceiTerint, quadam eos Apotheofi nonnumquam bearint mortuos , qui, dum vita fuit, vix autne ne vix quidem cogniti homines fint: vereor tamen,ne, qui in ceteris fuerint noftris Poetis inferiores, adillud etiam Poéticum, quod in fingendo audendoquequidlibet, fe fuaeque vaniloquentiae perniittere folent prae-ficae noftratium Mufae, numquam illi accefierint. Ut-cumque erit , infignis Ode eft Aimeri de Belenvi in abi-tum Sanchez: nominandi etiam Guilielmus de Berge¬dan in funere fenis Marchionis de Mataplana; Ogierin illo Trancaval de Bezier; in Richardi, Angliae Re¬gis, ac Beatricis, Provinciae Comitis, mortem planclusGaucelm Faidit; nec non ingeniofiillma elegia, qua ere-ptum fuis Blacam conqueftus , Sordel, per partes quafi,lingula defunfti decora vicinis Optimatibus difiribuit,quo nihil,vel ad ea, quse in uno confluxerant, merita,vel ad fuperftitum vitia indicanda, excogitari melius po-tuit. Omnium autem venuftiifimam Odam in Berlande,puellae & forma & rariori his temporibus virtutum o-mnium decore doratifiimae, praematura fata tenerrimus

ClGA-

•φ' ) 23 ( "φ*Cigaije doloL* mediratus eft, quam ut fobrii haut minasquam amantiiiimi Poetae fuiis decenter lacrimis plcnamica reddere conati fumus:

Numquam facrilega mors adeo manu,Nec tantum potuit dira prins nefas,Quod ventura quidem faecula vel decemUnum non reparaverint.

Nimirum Lalages ipfius, ipfius !Non nomen, poterat quod tamen haut morx,Quod per to.t gemitns fpirat. amantium,Largse nec lacrimse fiient:

Non vox , non ea vox, imperium cuiVirtus ipfa fuum , forma fuum dedit:Non fax illa probos , fulmen & improbosHis quondam ex oculis petens :

Heu ! Ditem potuit tangere ferreum ,Quin cascam jaceret furdus arundinemEt, Provincia, Te, funere in unius,.Totam interiiceret fere.

Nunc defiderio moefta fuperftiteAmiifae Lalages , vivere lacrimas ,

Curas vivere, ubi cetera mors tulit,Letho ducis acerbius.

At, cui non fulmus digna fodalitas ,

Regnat nunc hilares mixta per Angelös ,Virtuti folium naftaque par fuaeHsec fubfellia defpicit.

Quas non Illa fitit, parcite lacrimis :Non audit : querulis parcite nrnniis ,

Nam, quidquid querimur, nos fuperaveritPlaudens coelicolum chorus.

D §. VIII.

4 ) 24 ( 4-§. vm·

Cultam Provincialibus Poéiin , quam vocanr Dra-maticam, aiierenti Nostradamo fidem? quae hactenusoccurrerunt, Troubadourum exemplaria faccre non viden-tur. Dialogos vero , Tenjons, /. Jeux partis dixere, fre-quentiiilme per aulas iniliruros fuiile conitat, quibus va-rie inter Poetas difputatum ac, in srbitrium vocato Pa-laemone nobiliorum aliquo; cerrarum invenimus. Morisnempe erat, ut Principum & Optirnatum , iive domi fl.ve peregre verfarentur» fuo quisque uterctur Poeta,quein provocare in medium ac cui Ii ber opponere poifecallide dicenti y) in praecipuis fuis deliciis habuerunr.Propoiitis rum fubtilioribus ac captioiae difiiculratis quae-ftiunculis j femet Troubadoures excipere Sc, quinam in·genii feftivirare aut acumine praeflaret alreri, in univerfieisepiiiime aulae praefentia, experiri iolebanr z), Qiiee res,mi-

y) Argutiis, falibus ac facete dictis (bons möts) ftudere Trouba¬dourum interfuit maximi : qua in re usque adeo Guiliklmus ixexcelluifle dicitur, ut movendorum rifuum nemo habitus ii t ficientior.

ζ) A Petrarcha laudatiifimus Troubadourum ille Princeps ,Arnaud Daniel, urin ejus vita narratur, Joculatorem quemdamin aula Anglise Regis offenderat, qui ipfum ad certamen, fecum in-eundum , provocans, Dtfficihot um pccmntum, quo gloriaris , artificio, in-quit, riter alteii praftiterit, fac , exper inmur. Scilicet pbfervandumTroubadourum nonnfillos, inque bis Danielem, in fubobicuro non-nuinquam ac perplexo dicendi genere ftudii plurimum atque laudispofuirfe. Convenit inter eos, condendoqne carmini qnindecim dierumtempus a Rege datum. Daniel r autem, qui in faciendo vel un o ver.iiculo ungues fruilra rodebat, tertio jam die, fuperveniéns Joculator,/f/e paratum, ait. Ille vero, ad iftud negotiolum nihil adhuc animife adjecifle, fingens, perinvita denuo Minerva moliebatur, eratquejam, quo fe verteret, nefcius, cum per parietem, qui utrique con-clavi communis fuit, Joculatorem integri fui carminis fatis clarumrecitatorem audiret. Angi ille primum animo, fed cum , exercitii gra-tia, hoc pluries ab altero repetitum eifet, laetari tum, admovere au-rem, aufcultare fingula atque memorise mandare. Stato die Regem

Φ ) 25 ( "φ

mirum, quantum ad inflammanda fubigendaque ingeniafaceret: in prirnis cum vi&ores cerre indieli numquamhocce curriculo, fed benevolentiifimis adflanris coronae

plaufibus ac Patronorurn corollariis ornati abirenr, Inmigas nihilominus hae plerumque Troubadourum difce-ptariones abire & fere femper Amores eos fpe£tare,quos, mirurn, quam ferio Si, ur in nullas non partesverfarentur, diale£lice eriarn coli jubebar aetatis ftultitia.Verum ex omnibus praeclarum nominaile iufiiciar, interGui d'Uisel & EliaMj Dialogum, utpote pulcerrimas Con-jugalis, qui tum certe temporis negle&iilimus erar, amo-ris vindicias gravirer Si dulce iimul agentem. Legituretiam inter Rambaud & la Comtesse de Die Dialogus,ob id unum nobis non reticendus, quod cum venuitiili-mo iilo inter Horatium ac Lydiam magna ipfi iimilirudointeriit. Odam Romani Poetae, tamquam imitandum iibiexemplar, ante oculos habuifle Provincialem, certo equi-dem haut affirmaverim ; erit ramen hic locus afferendi,neque Horatium, neque Ovidium Troubadonrum pleris-que ignota nomina fuiife. Siquidem in multis horumcarminibus integra pafiim reperiuntur, defumta e Latinis,difticha, Si Bernhardum de Ventadour, ubi fvavium cumAchillis hafla, vulnus eadem Si medelam faciente, com·parat, quis negaverit, iatis ingeniofe fuo ufum fuifle autHomero aut Ovidio ? Atque enumeratis jam plurimisTroubadourum poematis, peropportuna hac lubentiifimeoccaiione uror fingulare opus commemorandi, quo omnesfere fcientias comprehenfurus, Petrus Corbian fui tem¬poris eruditionem ante oculos ponit, &, inter infi-nitam rerurn farraginem, Mythologiam utique a), Grte-

D 2 cam

adeunt, priorqne Daniel Joculatoris carmen recitare adgreditur; hicvero hserere, verfari, rubere vifus , fuum tandem ejft, poftulabat. Nonindeleftatus dolo, Rex magnis utrumque muneribus dimilit.

λ) Ex antiqua Mythologia, Deorum Dearumque miniiteriis par-

Φ ) 25 C 4*cam Romanamque Hiftoriam ac utriusque gentis Scripto·res iibi quadam tenus fuiife cognitos , teitatur υ).res quanturrr ad ingeniorum culruram fecerit, nemononfp o η te fua intelligit: at, fub cruciatas expeditiones, cumin Homeri atque PhidijE patriam translati iunt iiouba·dourum haut pauci, hisque, inter ipfas quafi tantorum in.geniorum unibras errabundis, voluptuofa Alias vefci auratotque auguila vetuftatis monumenta ocuiis ac mente u-furpare contigit, neicio fåne, an Iiaec oninia novum, id-que fecundius, lumen prästen fura ingeniis eiiet, quamquidquid domi Aristotelis Poetica ac indigena ille Phce.bus, qui per vafta jam Scholafticorum fpatia,

— — loca (enta fitn nottemque profundam ,

ipfe, ut inducitur apud Homerum, wxti zomms errabat, il·lis imperriifle credatur.

§. IX.Supereft jam, ut illud addam Provincialis Poefeos

genus, quod narratiunculas, Nouvettes audiunt, rerummemorabilium, aut vere geftarum & Poetico indutarumhabitu, aut fictarum omnino, comprehendit. Tales com-

ρο·

ciffime ufi Provincialcs, Amorem fere unice adhibent, cui, novumiibique pecaliare fingentes Numen, Merci, Gratiarum quafi unam, fo-roris loco, addunt, quae nifi adfuerit puellisque placidum infpiraveritanimum , vanum Amorem eiTe , diftitant. Profopopoeias figura, quainanimatis rebus vita, fenfus, vox tribuuntur, mirifice Troubadouresdeleftari, präster alios, Gui teftatur, quem inter fuamque chlamydemDialogus iollemne inftitutus reperitur.

Λ) DifTufifiimam nec omnem hane hodie parabilem eruditionemEncyclopsedias titulus mentitur, quippe qua Septetn artes liberales, Gram·matica, Litigua Lntina, Dinlectita, Rhetorica, Jura ac Decreta, Muflca,Aritbinetica , Gengraphia, Afironomia , Chronologin} Computus Ecclefi/tfli.ens, Medicitia, Tbeoretica & Practica, Pharmacia, Chirurgia, omniumtemporum gentiumque Hiftoria continentnr: accedunt Necromattcia, Geo-mancia, Magin & ceterae ejusmodi nobis jam deperditae artes.

4* ) 27 ( 4"

pofuiiTe inter alios in primis Petrum & Raimondum c) Vi-dal conilat, quarum tamen aliquid proferre in mediumeo magis mihi videtur fupervacaneum, quo certius eft,eas, ut recitatac per aulas placerent, η il nifi decantatiifi-mis amantium erroribus & hujuscemodi aliis abfolvi,quibus nos aetatemque noftram plane obruunt Fabulae iicdiftae Romanenfes. IndicaiTe praeftabit, has ipfas, inquibus tam frequenter hodie ac dulce deiipimus, hifto-rias e Troubadourum, quse Romanca appellari ivevit,lingua , Romanenfium (Roman ) nomen traxiife d), &illis etiam temporibus fcribendi genus familiare fuiile,quod au&ores amatoresque femper plures tulit, fempernequiores &, vereor, mox progeniem daturos vitioiio-rem. Memoriae autem Troubadourum ut hoc non ho-norificentiiiimum eft3 & quo adeo non optime illos con-clamatum iverimusj in eas potius laudes, quas patentio-ribus in litreras meritis adepti iunt, hujus, quidquid fu-erit, parentalis officii ac opellae noftrae epilogum defiru-rum eiTe maluimus. Scilicethis, quae recenftiimus modo,ceterisque carminibus Troubadoures univerfae, facile di-xerim, Europas admirationem ac ftudia experti, circa fe,tamquam ad Ifmarias fonum Lyras, congregari, fe fe-qui jufferunt fera & faxea gentium pe&ora, Gallos,Italos, HifpanoSj Brirannos, ipiösque, jam filvas fuas per-ofos, Germaniae populos. Qui primum invaferat animos,rei novae ituporem, ut fit, ardor excepit & imitandi ftu-

D 3 dium,c) Nec leftu injucunda , nec nullius frugis hujus fabnla eft, quie

infcribitur: Le jalonx chdtié; & maritis molefte diligentibus fatis often-dit vanam omnis zelotypise perfpicaciam efle, quippe cui nebulas of-fundere callide norit multiplex ac verfatile illud mullebrp ingenium,adeo ut, quod dicit Auétor, ivfarum nutu, verum fa/ii feliutnque veripra fe fpeciem fernt,

d) Huetius l. c. p. 84, 85· Originem harum fabularum, qur.mad Provinciales multi referunt, altius ille ab iEgyptiis usque, Syris,Chaldseis , repetit.

φ ).28 C φdium, quo reliquae feniim linguae excoli Se fu,s tandemPostis ίοηare cceperunt. Etenim huic oetari liovinci·ales quidem fuam vernaculam optime adeo probatumiverunt, ut vel diu fuit, cum, quidquid placiturum es-fet, hujus idiomate expo-neretur» vel itudiofe deinde fa¬ktum, ut ceterae, ope hujus ? locupletatae Sc ad quaro-dam ipiius imaginem formatae fint. Ita Dante, Bocaceac, initar omnium, hodiernae illud Littcraturae immorta-le Decus , Petrarcha , qui fe Provincialibus haut poeni-tendis Magiftris ufum ipfe profiterur, Italae fuae non pa-rum coloris j puritans ac elegantiae conciiiarunt: atquee Provinciali etiam in Anglicam, fterililfimam antealinguam, plurimum opum venerumque transtuliile Chau-ceiT, fecundum Rymer, teftis Dryden eft; Gallicam ma·ture excoluiife Poetas, Troubadourum aemulos, conflat;nec fuis caruiiTe Germanos, Principibus etiam iis Duci-busque, qui, Provincialium fecuri veftigia , carmina ad-ornaverint, nuperrime detexit Lib. Bar. de Zur - Lau-ben e). Hane numerofam adeo ac laetiilimam Provin-cialis Poefis prolem tuljt, fed matricidam, quippe quae,poftquam adoleverat, omnium infe amores unice vertit,ut obmutefceret illa demum ac penitus emorererur. Trou¬badourum autem quae adhuc faex manfit, viriis fuis nomenadeoinvifum Europae fecit, ut, tamquam aliqua reipublicaefentina, ejici ac faceifere usquequaque juffi, in turba circula-torum evanuerint; nec multis poit annis factum, ut omnisProvincialium memoria, altius jam altiusque conclamata, exorbe Litterario pariter exulare videretur.

e) Memoires de l'Acndemie des Infcriptions & Belles Lettres, 1773*Tom. XL, pag. 154.