p Coelho Paulo - Demon i Panna Prym

8/14/2019 p Coelho Paulo - Demon i Panna Prym

1/104

Paulo Coelho

Demon i panna Prym

1


2/104

Kto znakomitszy zwrci si do niego zapytaniem:

Nauczycielu dobry, co mam czyni, aby osign ycie wieczne?

Jezus mu odpowiedzia:

Czemu nazywasz Mnie dobrym?

Nikt nie jest dobry, tylko sam Bg.

ukasz: 18, 18-19

Od AutoraPierwsza opowie o Podziale powstaa w staroytnej Persji. Bg czasu,stworzywszy wszechwiat, by wiadom jego harmonii, lecz zabrako mu w niejczego niebywale wanego - towarzysza, z ktrym mgby cieszy si caym tympiknem.

Przez tysic lat modli si o potomka. Opowie nie objania, do kogo kierowa smody, jako e by wszechmocny, jedyny i najwyszy, jednake modli si tak dutak arliwie, e w kocu sta si brzemienny.

Gdy zda sobie spraw, e jego modlitwy zostay wysuchane, przerazi si. Wiedbowiem, i rwnowaga kosmosu jest bardzo chwiejna. Byo ju jednak za pno dziecko zostao poczte. Zdoa jedynie sprawi, by dzieci w jego onie podzielina dwoje.

Legenda gosi, i z modw boga czasu zrodzio si Dobro, Ormuzd, a z jegowyrzutw sumienia Zo, Aryman - bracia bliniacy.

Zaniepokojony, przygotowa wszystko tak, by Ormuzd pierwszy opuci jego onmg dopilnowa, by Aryman nie wywoa zamtu we wszechwiecie. Jednak Zosprytne i przebiege. Udao mu si odepchn Ormuzda w czasie porodu i pierwszujrzao wiato gwiazd.

Niepocieszony bg czasu postanowi da Ormuzdowi sprzymierzecw i stworzyludzki rd, ktry mia walczy u jego boku, aby pokona Arymana i uniemoliwipanowanie nad wiatem.

Wedug perskiej legendy ludzie s sprzymierzecami Dobra i w myl tradycji ma

kocu zwyciy. Natomiast inna opowie o Podziale w zgoa odmiennej wersjipojawia si wiele wiekw pniej - czowiek sta si w niej narzdziem Za.

2


3/104

Sdz, e wikszo czytelnikw wie, co mam na myli: mczyzna i kobieta ylrajskim ogrodzie, rozkoszujc si wszystkimi wspaniaociami, jakie tylko monasobie wymarzy. Istnia tam jeden tylko zakaz - nie wolno im byo pozna, co toDobro i Zo. Pan Wszechwadny mwi im (Gn: 2,17): z drzewa poznania dobra inie wolno ci je.

Lecz pewnego piknego dnia zjawi si w. Zapewnia, i poznanie waniejsze jod samego raju i dlatego powinni je posi. Kobieta wzbraniaa si, twierdzc, iBg zagrozi im mierci, lecz w uspokoi j, e wrcz przeciwnie, w dniu, w kpoznaj, co to Dobro i Zo, stan si rwni Bogu.

Przekonana w ten sposb Ewa zjada zakazany owoc, a poow daa Adamowi.Pierwotna harmonia raju zostaa wwczas zniweczona, a kobieta i mczyznawygnani i przeklci. Jednak Bg wypowiada wtedy niejasne i tajemnicze zdanie,

ktrym zdaje si przyznawa racj wowi: Oto czowiek sta si taki jak My: zndobro i zo.

Podobnie jak staroperski mit nie wyjania, do kogo modli si bg czasu, ktryprzecie jest panem wszechwadnym - Biblia te nie mwi do kogo wypowiada tesowa jedyny Bg, ani dlaczego, skoro jest jedyny, uywa sformuowania: taki jak

Jakby nie byo, od zarania swych dziejw czowiek jest skazany na ycie wodwiecznym Podziale na Dobro i Zo. My, ludzie wspczeni, ywimy te samewtpliwoci, co nasi przodkowie. Chciaem to pokaza w mojej ksice, dlatego twdzie na jej kartach pojawi si legendy i banie powtarzane od pokole w rnzaktkach ziemi.

Ksik Demon i panna Prym zamykam trylogi Za sidmego dnia..., w skadktrej wchodz jeszcze Na brzegu rzeki Piedry usiadam i pakaam [wyd. polskie1996] oraz Weronika postanawia umrze (wyd. polskie 2000]. Te trzy ksikiopowiadaj o tygodniu z ycia zwykych miertelnikw, ktrzy nagle staj twarztwarz z mioci, mierci i wadz. Zawsze byem zdania, e gbokie przemianyto jednego czowieka, czy caych spoeczestw, dokonuj si w bardzo krtkimczasie. Wtedy, gdy najmniej si tego spodziewamy, ycie stawia przed namiwyzwania, by podda prbie nasz odwag i pragnienie zmiany. W takich chwilaudawanie, e nic si nie stao, czy usprawiedliwianie, e jeszcze nie jestemy gotna niewiele si zda.

3


4/104


5/104

duej ni jeden dzie, a c dopiero wzbudzi zainteresowanie w kim tak wantak zajtym jak sam wysannik ciemnoci.

Prbowaa zaj myli czym innym, ale obraz nieznajomego nie dawa jej spokoNiebo, dotd rozwietlone socem, naraz zaczo zasnuwa si chmurami.

To normalne o tej porze roku - pomylaa. -Zwyky zbieg okolicznoci, ktry nienic wsplnego z nieznajomym.

Wtedy usyszaa jak przez niebo przetoczy si grzmot, a po nim trzy nastpne. Tmogo znaczy, e nadcignie ulewa, lecz jeli wierzy tutejszym przesdom, moto rwnie by skarga Boga rozgniewanego na obojtnych na Jego obecno ludz

Moe powinnam co zrobi? W kocu ta chwila, ktrej tak dugo oczekiwaam,

kocu nadesza.Przez czas jaki obserwowaa w skupieniu, co dzieje si wok. Chmury zbieray nad miasteczkiem, ale ju nie sycha byo adnego odgosu burzy. Jako, e niegdbya dobr katoliczk, nadal nie wierzya w gusa i zabobony, zwaszcza tewywodzce si z tradycji Yiscos, ktrej korzenie sigay cywilizacji Celtw,zamieszkujcych niegdy te ziemie.

Piorun to przecie naturalne zjawisko przyrody. Gdyby Bg chcia porozumie sludmi, signby po rodki bardziej bezporednie.

W chwili gdy ta myl przemkna jej przez gow, rozleg si znowu trzask piorutym razem znacznie bliej. Berta wstaa, zabraa krzeso i wesza do domu, zanimspady pierwsze krople deszczu. Teraz jednak jej serce przeszy lk, ktrego nieumiaa sobie wytumaczy.

Co tu pocz?.

Zapragna, by nieznajomy natychmiast std odszed. Za stara ju bya, by pomcsobie samej, caemu miastu czy - tym bardziej - Wszechmocnemu, ktry przecie

wybraby sobie kogo modszego, gdyby potrzebowa wsparcia. Wszystko to byo jakim urojeniem. Pewnie m z nudw wymyla, czym mogaby jako zabi cza

Ale to, e widziaa demona, co do tego nie miaa najmniejszej wtpliwoci. Demokrwi i koci, w przebraniu pielgrzyma.

W hotelu by sklep z regionalnymi specjaami, restauracja serwujca miejscowedania oraz bar, gdzie spotykali si mieszkacy Yiscos, by wymienia pogldy naniemiertelne tematy, takie jak pogoda czy obojtno modych na to, co dzieje siich rodzinnej miejscowoci. Dziewi miesicy zimy i trzy miesice pieka, jakzwykli byli mawia, gdy w cigu niespena dziewidziesiciu dni musieli wyko

5


6/104


7/104

takim jak to mg by obserwowany z ukrycia, dlatego przez niemal godzin nie nic.

Kiedy nabra pewnoci, e kady, kto prbowaby go podglda, musia si juznudzi i odej, tracc nadziej na sensacj, przybysz wykopa d w ziemi wpobliu ska przypominajcych ksztatem liter Y i tam schowa jedn ze sztabekzota. Wspi si wyej. Na kolejn godzin zastyg w gbokiej medytacji,podziwiajc przyrod. Potem wybra ska przypominajc ora i wykopa tam dow ktrym ukry pozostae dziesi sztabek.

Pierwsz osob, jak spotka w drodze powrotnej, bya moda dziewczyna. Siedzina brzegu strumienia, ktry utworzyy niezliczone potoczki spywajce z lodowcczytaa ksik. Podniosa wzrok na wdrowca i zaraz wrcia do lektury.

Z ca pewnoci matka uczya j, by nie rozmawia z nieznajomymi. Jednaknieznajomi przybywajcy w nowe miejsce maj prawo zjednywa sobie jegomieszkacw, dlatego obcy zbliy si do dziewczyny.

Dzie dobry - odezwa si. - Jest bardzo ciepo jak na t por roku.

Przytakna.

Chciabym co pani pokaza - nie dawa za wygran nieznajomy.

Dziewczyna, jak przystao na dobrze wychowan panienk, odoya ksik,wycigna rk i przedstawia si:

Jestem Chantal. Wieczorami pracuj w barze w hotelu, w ktrym si pan zatrzymzdziwio mnie, dlaczego wczoraj nie zszed pan na kolacj.

Nazywa si pan Carlos, pochodzi z Argentyny i mieszka przy ulicy Colombia - wcaym Yiscos ju o tym gono, bo kady, kto przyjeda tutaj poza sezonemowieckim, zawsze budzi powszechn ciekawo. Ma pan pidziesit lat, siwiejwosy i spojrzenie czowieka, ktry wiele przey. Jeli chce mi pan co pokaza,

gry dzikuj, bo znam te okolice jak wasn kiesze. To raczej ja mogabympokaza panu miejsca, ktrych nigdy pan nie widzia, ale z pewnoci jest panbardzo zajty.

Mam pidziesit dwa lata, nie nazywam si Carlos a w formularzu hotelowympodaem tylko faszywe dane.

Chantal bya zbita z tropu. Nieznajomy cign dalej:

Nie mam wcale zamiaru pokazywa pani Yiscos, lecz co, czego pani nigdy dotdnie widziaa.

7


8/104

Chantal znaa historie dziewczt, ktre poszy z nieznajomymi do lasu i wszelki po nich zagin. W pierwszej chwili ogarn j strach, lecz zaraz jego miejsce zajtsknota za przygod. Ten mczyzna nie odway si zrobi jej krzywdy. Przeciedopiero co powiedziaa mu, e wszyscy ju Onim wiedz, niezalenie czy dane, kpoda w hotelu, s zgodne z rzeczywistoci, czy nie.

Kim pan jest? - zapytaa. - Czy zdaje pan sobie spraw, e jeli prawd jest to, copan mwi, to mog na pana donie na policj za faszowanie danych osobowych

Obiecuj, e odpowiem na wszystkie pytania, ale najpierw prosz pj ze mn. Tzaledwie pi minut drogi std.

Chantal zamkna ksik, westchna gboko i pomodlia si w duchu, czujc, j jej serce ogarnia na przemian strach i podniecenie. Posza za nieznajomym, pewn

e bdzie to jeszcze jedno rozczarowanie w jej yciu obfitujcym w spotkania, ktna pierwszy rzut oka wydaj si pene obietnic, ale w kocu okazuj si tylkoniespenionym snem o mioci.

Mczyzna podszed do ska w ksztacie litery Y, wskaza wieo wzruszon ziempoprosi dziewczyn, by zacza kopa.

Pobrudz sobie rce - powiedziaa. - I ubranie.

Odama jak ga i poda dziewczynie. Zdziwio j jego zachowanie, ale

postanowia speni prob.Pi minut pniej ukazaa si przed ni tawa, zabrudzona sztabka metalu.

Wyglda na zoto - powiedziaa Chantal.

Bo to jest zoto. Moje zoto. Prosz zasypa je ziemi.

Posuchaa. Nieznajomy zaprowadzi j do nastpnej kryjwki. Znw zacza kopKu swemu zdumieniu odkrya wiele tych sztabek.

To te jest zoto i te jest moje - rzek mczyzna.

Chantal ju chciaa ponownie je zakopa, lecz poprosi, by tego nie robia. Usiadpobliskim kamieniu i zapali cygaro. Obojtnie popatrzy na horyzont.

Dlaczego mi pan to pokaza?

Nie odezwa si ani sowem.

Kim pan jest, u licha? I co pan tutaj robi? Dlaczego mi pan to pokaza? Przeciemog powiedzie wszystkim, co pan tu ukry!

8


9/104

Ile pyta naraz! - westchn nieznajomy, wpatrujc si w gry, jakby zapomnia obecnoci dziewczyny. - Wanie o to mi chodzi, eby dowiedzieli si o tym inni.

Obieca mi pan odpowiedzie na kade pytanie.

Niech pani nie wierzy w obietnice. wiat jest ich peen. Obietnic bogactwa,zbawienia, wiecznej mioci. Niektrzy sdz, e mog wszystko obieca, inni zato przystaj, bo udz si, e zapewni im to lepsz przyszo - tak chyba dzieje spani przypadku. Ci, ktrzy ami obietnice, czuj si bezsilni i sfrustrowani. To sadzieje si z tymi, ktrzy gorczkowo chwytaj si cudzych obietnic.

Rozgada si, opowiada chaotycznie o swoim yciu, o pewnej nocy, ktra odmiecakowicie jego los, o kamstwach, w ktre musia wierzy, bo inaczej nie sposbpogodzi si z rzeczywistoci. Wiedzia, e powinien wyraa si prociej, mw

jzykiem bardziej zrozumiaym dla dziewczyny. Jednak Chantal w lot poja, o cchodzi. Jak wszyscy starsi mczyni, chcia tylko uwie mod dziewczyn. Jakkady czowiek, uwaa, e za pienidze mona kupi wszystko. Jak wszyscyprzybysze, pewien by, e dziewczta z prowincji s wystarczajco naiwne, byprzyj kad propozycj, byle dawaa im bodaj cie szansy na wyrwanie si wwiat.

Nie by niestety ani pierwszym, ani ostatnim, ktry prbowa j omami w takpospolity sposb. Niepokoio j tylko zoto, jakie jej proponowa. Nigdy nie sdz jest a tyle warta. Pochlebiao jej to, ale jednoczenie przeraao.

Zbyt wiele dowiadczyam, aby wierzy obietnicom - odpowiedziaa, by zyska nczasie.

Cho zawsze w nie pani wierzya i nadal wierzy.

Myli si pan. Wiem, e yj w raju. Znam Bibli i nie popeni tego samego bdEwa, ktra nie potrafia zadowoli si tym, co miaa.

Oczywicie nie bya to prawda i Chantal zacza si obawia, e obcy zniechci sodejdzie. Prawd powiedziawszy, sama sprowokowaa to spotkanie w lesie,wybierajc sobie na czytanie ksiki miejsce, obok ktrego nieznajomy - czy tegochcia, czy nie - musia przej w drodze powrotnej i zagai rozmow. Mogo tooznacza now obietnic, kilka dni marze o nowej mioci i o podry w nieznadaleko od miejsca, w ktrym si urodzia. Jej serce zostao ju wielekro zranionmimo to wci wierzya, e spotka mczyzn swojego ycia. Na pocztkuprzepuszczaa wiele okazji, uwaajc, e to jeszcze nie ten. Dzisiaj wiedziaa ju,czas ucieka nieubaganie, i gotowa bya opuci Yiscos z pierwszym lepszym, ktzechce j std zabra, nawet gdyby nic do niego nie czua. Z pewnoci nauczy sgo kocha, bo mio to te tylko kwestia czasu.

9


10/104

To wanie chciabym wiedzie: czy yjemy w raju, czy w piekle? - przerwa jejrozmylania nieznajomy.

Wszystko przebiegao zgodnie z jej przewidywaniami - obcy wpada w sida.

W raju oczywicie. Tyle e jeli kto zbyt dugo yje w miejscu doskonaym, zaczsi nudzi.

Rzucia przynt. Chciaa przez to powiedzie: Jestem wolna i gotowa. Nastpn jego pytanie powinno brzmie: Tak jak pani?.

Tak jak pani? - spyta nieznajomy.

Musiaa by czujna i nie okazywa zanadto zainteresowania, bo mogaby gowystraszy. Kto ma wielkie pragnienie, nie powinien pi zachannie.

Czy ja wiem? Czasami myl, e tak, innym znw razem, e nie potrafiabym ydala od Yiscos.

Teraz naleao uda obojtno.

No c, skoro nie chce mi pan powiedzie nic o zocie, to podzikuj ju za spacWracam nad strumie, do mojej ksiki.

Chwileczk!

Zapa przynt.

Oczywicie, wytumacz, dlaczego zoto znalazo si wrd tych ska. Po c inaprzyprowadzabym pani tutaj?

Seks, pienidze, wadza, obietnice... Chantal udaa, e spodziewa si jakiegozaskakujcego wyjanienia. Mczyni uwielbiaj czu swoj przewag, nie zdajsobie sprawy, i w wikszoci przypadkw zachowuj si w sposb cakowicie

przewidywalny.Ma pan zapewne wielkie dowiadczenie yciowe i wiele moe mnie nauczy.

No wanie. Naleao poluzowa yk, rzuci troch pochlebstw, aby nie wystrasofiary. To jest podstawowa zasada.

Jednak musz przyzna, i ma pan fatalny zwyczaj prawienia moraw na tematobietnic i ludzkiej atwowiernoci, zamiast odpowiada na pytania wprost. Zprzyjemnoci zostan, jeli odpowie mi pan, kim jest i co tutaj robi.

10


11/104


12/104


13/104


14/104


15/104


16/104

panowa nad ca okolic, cigajc ogromne podatki od wieniakw, ktrzy starasi mimo wszystko jako wiza koniec z kocem i godnie y.

Pewnego dnia Sawin opuci swoj grot, uda si do domu Ahaba i poprosi onocleg.

Czyby nic o mnie nie sysza? - rozemia si szyderczo Ahab. - Jestem otrem,ktry ci wiele gw na tych ziemiach. Twoje ycie nic dla mnie nie znaczy.

Wiem o tym - odrzek Sawin. - Ale do ju mam mojej pustelni i chciabym spdprzynajmniej jedn noc pod twoim dachem.

Ahabowi nie w smak bya sawa witego, ktra moga si rwna tylko z jego s- nie chcia si ni dzieli z kim tak sabym jak Sawin. Dlatego postanowi zabi

jeszcze tej samej nocy, aby pokaza wszystkim, e to on jest jedynym prawowitywadc Yiscos.

Jaki czas gawdzili. Ahaba poruszyy sowa witego, jednak by czowiekiempodejrzliwym i od dawna nie wierzy ju w Dobro. Wskaza Sawinowi posanie iprzestrodze zacz ostrzy n. Sawin przyglda mu si przez jaki czas, po czymzamkn oczy i zasn.

Ahab ostrzy n przez ca noc. Wczesnym rankiem, gdy Sawin obudzi si, ujrzAhaba plczcego przy jego posaniu.

Nie wystraszye si mnie, ani te pochopnie nie osdzie. Ty pierwszy spdzienoc pod moim dachem, wierzc, e jestem dobry i zdolny da schronieniepotrzebujcym. Poniewa wierzye, e mog postpi uczciwie, nie mogem zroinaczej.

Z dnia na dzie Ahab porzuci bandyckie ycie i zacz na swoim terenie wprowazmiany. Wtedy to Yiscos przestao by przygraniczn kryjwk dla szumowin i ssi orodkiem handlu.

Oto co powinna wiedzie i o czym powinna zawsze pamita.Chantal wybuchna paczem, dzikujc babce za opowiedzenie jej tej historii. Jessiedzi byli dobrzy i moga im zaufa. Kiedy prbowaa na nowo zasn, przyszdo gowy myl, e wyjawi im, co wie o nieznajomym, tylko po to, eby zobaczyprzeraon min w chwili, gdy mieszkacy go std przepdz.

Wieczorem jak zwykle przybysz wszed do baru i zagai rozmow - zupenie jakturysta, udajcy, e obchodzi go sposb, w jaki strzye si tu owce czy wdzi miMieszkacom Yiscos zdawao si, e przyjezdnych zawsze fascynowa ich zdrownaturalny tryb ycia, dlatego powtarzali w nieskoczono te same opowieci ourokach ycia z dala od cywilizacji, cho kady z nich w gbi serca marzy o tym

16


17/104


18/104

Dobrze znaa cisz tej zapadej mieciny, cisz oznaczajc nie tyle spokj, ilecakowity brak nowych wydarze, o ktrych mona by opowiada.

Spojrzaa ku grom. Nie byo ich wida, bo chmury wisiay nisko, ale wiedziaa, gdzie tam jest ukryta sztabka zota - albo raczej czego tawego - ktr zakopanieznajomy. Pokaza jej kryjwk, jakby proszc, by odkopaa i wzia sobie tenskarb.

Wrcia do ka, przez pewien czas przekrcaa si z boku na bok, znowu wstaaposza do azienki. Obejrzaa w lustrze swoje nagie ciao. Ogarn j strach, e juwkrtce przestanie by pontne. Znw wesza do ka. aowaa, e nie wzia zsob pozostawionej na stole w barze paczki papierosw, ale wiedziaa, e wacicpo ni wrci. Domyliby si, kto j wzi. Yiscos takie ju byo: napoczta paczkpapierosw miaa swojego waciciela, zgubiony guzik od paszcza musia by

przechowywany do chwili, gdy kto si po niego zgosi. Reszt wypacano co dogrosza - zaokrglanie rachunku byo nie do pomylenia. Przeklte miejsce, gdziewszystko jest przewidywalne, zgodne z odwiecznym porzdkiem.

Gdy zdaa sobie spraw, e ju nie zanie, sprbowaa znowu modli si iprzypomnie sobie babci, ale jej myli wci kryy wok jednego obrazu: doktrym ley zabrudzony ziemi ty metal, a ona stoi nieopodal i trzyma w rkuga podobn do kostura pielgrzyma gotujcego si do drogi. Zasypiaa i budziawiele razy, lecz na zewntrz wci trwaa ta sama przytaczajca cisza, a ona wkko mylaa o tym samym.

Zaledwie pierwsze promienie soca wpady przez okno, Chantal ubraa si i poszw gry.

Cho ludzie w Yiscos zwykli wstawa o wicie, teraz byo jeszcze dla nich zbytwczenie. Sza pust ulic, niespokojnie ogldajc si za siebie, aby upewni si,czy nieznajomy jej nie ledzi, ale w gstej mgle trudno byo co zobaczy. Od czado czasu przystawaa, starajc si wyowi odgos obcych krokw, lecz syszaa jedynie przypieszone bicie wasnego serca.

W lesie skierowaa si do ska pitrzcych si na ksztat litery Y. Zawsze z lkiemzbliaa si do nich, bo wyglday tak, jakby za chwil miay run w d. Znalazga, ktr rzucia tu poprzednim razem. Zacza ni dry ziemi, dokadnie wtym miejscu, ktre uprzednio wskaza jej nieznajomy, woya rk do doka, by wsztabk. Nastawia uszu: las by spowity jak niesamowit cisz, jakby poraonyczyj obecnoci -zwierzta zamary, licie nie szeleciy.

Metal by zaskakujco ciki. Przetara sztabk i zobaczya jakie dwie pieczcieseri cyfr - nie miaa pojcia, co to znaczy.

18


19/104


20/104


21/104

Kurczowo zacisna donie na zocie. Nagle poczua si saba i zrozpaczona. Zpowrotem uoya sztabk w doku i przysypaa pieczoowicie ziemi. Nie potrafiukra, i nie miao to nic wsplnego z uczciwoci - po prostu ogarno j przeraenie.

Uwiadomia sobie, e istniej dwa powody, ktre nie pozwalaj ludziom speniswoich marze. Najczciej po prostu uwaaj je za nierealne. A czasem na skutenagej zmiany losu pojmuj, e spenienie marze staje si moliwe w chwili, gdytego najmniej spodziewaj. Wtedy jednak budzi si w nich strach przed wejciemciek, ktra prowadzi w nieznane, strach przed yciem rzucajcym nowewyzwania, strach przed utrat na zawsze tego, do czego przywykli.

Ludzie tskni za cakowit odmian, a jednoczenie pragn, by wszystko pozosttakie jak dawniej. Teraz musiaa rozwiza t zagadk, cho niewiele z niej

pojmowaa. Moe ju si zasiedziaa w Yiscos, pogodzia z brakiem nadziei i dlatkada szansa na odmian losu wydawaa jej si niczym brzemi nie doudwignicia?

Zapewne nieznajomy przesta ju na ni liczy i wybierze kogo innego, a moewyjedzie. Jednak nie miaa do odwagi, by podj wyzwanie i zacz nowe yci

O tej porze powinna by ju w pracy. Odwrcia si od skarbu i posza do hotelu,gdzie czekaa pracodawczyni z lekko uraon min, bo przecie dziewczyna miaposprzta bar, nim obudzi si jedyny go hotelowy.

Obawy Chantal byy bezpodstawne - nieznajomy nie wyjecha. Zjawi si tegowieczoru w barze, jeszcze bardziej uroczy ni zwykle. Snu opowieci, ktre monie miay wiele wsplnego z prawd, ale na pewno przey je silnie w wyobraniznw ich beznamitne spojrzenia tylko si skrzyoway, gdy podszed do baru, byzamwi jeszcze jedn kolejk dla wszystkich.

Chantal bya wyczerpana. Chciaa, by gocie poszli sobie jak najprdzej, alenieznajomy by dzi szczeglnie rozmowny i nie przestawa opowiada historii,ktrych wszyscy suchali z uwag i z tym politowania godnym respektem, czy rasualczoci, jak prowincjusze okazuj przybyszom z wielkich miast, bo uwaaich za bardziej wyksztaconych, obytych w wiecie, bardziej inteligentnych inowoczesnych.

Gupcy - mylaa w duchu. - Nie maj pojcia, jak s wani. Nie zdaj sobie sprae to tylko dziki ludziom takim jak oni, ludziom, ktrzy haruj od rana do nocy,uprawiaj ziemi w pocie czoa, troszcz si o swoje stada - tylko dziki nim innimog je. Ci zapracowani wieniacy s na wiecie bardziej potrzebni nimieszkacy wielkich miast, a mimo to zachowuj si jak istoty gorszego gatunku

21


22/104

Nieznajomy prbowa udowodni, e ogada i wyksztacenie daj mu przewag nkadym kto by w barze. Wskaza wiszcy na cianie obraz.

Czy wiecie, co to jest? To jedno z najbardziej znanych dzie na wiecie, ostatniawieczerza Jezusa z uczniami, namalowana przez Leonarda da Vinci.

Ten obraz nie moe by a tak znany - ode zwaa si wacicielka hotelu. - Kosztgrosze.

To tylko reprodukcja. Orygina znajduje si w jednym z kociow daleko std. Oobrazie kry legenda. Chcielibycie j pozna?

Wszyscy przytaknli, a Chantal po raz kolejny zawstydzia si, e jest jedn z nicsucha czowieka, ktry chepi si swoj prn wiedz tylko po to, by pokaza,

wie wicej ni inni.Tworzc to dzieo, Leonardo da Vinci natkn si na pewn trudno. Musianamalowa Dobro pod postaci Jezusa oraz Zo pod postaci Judasza - przyjacielktry zdradza go podczas ostatniej wieczerzy. Malarz zmuszony by przerwa pragdy poszukiwa modeli doskonaych.

Pewnego dnia w czasie wystpu chru chopicego, dostrzeg w jednym zepiewakw idealne uosobienie Chrystusa. Zaprosi go do swojej pracowni i wykokilka szkicw.

Miny trzy lata. Ostatnia wieczerza bya prawie gotowa, jednak Leonardo wciznalaz idealnego modelu Judasza. Kardyna zacz naciska, dajc, by mistrz jnajszybciej ukoczy obraz.

Pewnego dnia, po wielu tygodniach poszukiwa, malarz znalaz w rynsztokuprzedwczenie podstarzaego modzieca, obdartego i pijanego w sztok. Z trudemudao mu si nakoni swoich uczniw, by zabrali go prosto do kocioa, poniewamia ju czasu na szkicowanie.

Zaniesiono zdezorientowanego ndzarza do wityni. Uczniowie podtrzymywali podczas gdy Leonardo nanosi na fresk rysy wyraajce okruciestwo, grzech,samolubno, tak wyrazicie malujce si na tej twarzy.

W tym czasie ebrak nieco otrzewia. Otworzy oczy i ujrza przed sob malowi

Widziaem ju ten obraz! - wykrzykn z przeraeniem.

Kiedy? - spyta zaskoczony mistrz.

Przed trzema laty, zanim wszystko straciem.

22


23/104

piewaem wtedy w chrze, moje ycie byo pene marze i pewien artysta popromnie, abym mu pozowa do postaci Jezusa.

Nieznajomy zamilk. Wpatrywa si w sczcego piwo proboszcza, ale Chantalwiedziaa, e teraz mwi do niej.

Chc przez to powiedzie, e Dobro i Zo maj to samo oblicze, wszystko zaley jedynie od momentu, w ktrym stan na drodze czowieka.

Wsta od stou, przeprosi wszystkich i tumaczc si zmczeniem, poszed do swpokoju. Pozostali pacili rachunki i powoli wychodzili, spogldajc na tani reprodukcj synnego obrazu, pytajc siebie samych, w ktrym momencie swegoycia spotkali anioa, a w ktrym diaba. I cho nikt nie odezwa si ani sowem,doszli do wniosku, e co takiego mogo si zdarzy w Yiscos, zanim Ahab przyw

tu spokj. Teraz kady dzie by podobny do innych i nic si nie dziao.U kresu si, pracujca jak automat Chantal wiedziaa, e jest jedyn osob, ktramyli inaczej, bo czua uwodzicielsk rk Za, gaszczc j po twarzy. Dobro imaj to samo oblicze, wszystko zaley jedynie od momentu, w ktrym stan nadrodze czowieka. Pikne sowa, moe nawet prawdziwe, ale ona potrzebowaateraz tylko snu i niczego poza tym.

Pomylia si przy wydawaniu reszty, co rzadko si jej zdarzao. Kiedy ksidz iburmistrz, ktrzy z reguy wychodzili ostatni, opucili bar, zamkna kas, zebra

swoje rzeczy, woya grub, tani jesionk i posza do domu jak zawsze, od wiellat.

Trzeciej nocy stana przed Zem. Przejawio si ono w nieludzkim zmczeniu ibardzo wysokiej gorczce. Zapada w stan ni to snu, ni jawy i nie moga zasn. Zoknem nieprzerwanie wy wilk. Chwilami miaa wraenie, e majaczy, bo zdawa jej, e zwierz wtargno do pokoju i mwi do niej w nieznanym jzyku. Nagle wprzebysku wiadomoci prbowaa wsta, dowlec si do kocioa i prosi ksidzwezwa lekarza, bo jest chora, bardzo chora, ale poczua, e nogi odmawiaj jejposuszestwa i zrozumiaa, e nie jest w stanie uczyni nawet kroku.

A jeli nawet uda jej si pokona sabo i przej par metrw, to nie zdoa dojplebani.

Jeli za tam dotrze, to bdzie musiaa czeka, a ksidz si obudzi, ubierze,otworzy drzwi. W tym czasie przenikliwy chd j zabije - w miejscu, ktre niektzw witym.

atwo bdzie mnie pochowa, umr przy bramie cmentarnej - pomylaa z iron

23


24/104

Majaczya w gorczce przez ca noc, dopiero o wicie zasna spokojnie. Obudzznany dwik klaksonu, zwiastujcy przybycie piekarza. Trzeba byo wsta i zrobniadanie.

Nikt jej nie zmusza, by zesza po chleb, moga zosta w ku, jak dugo chciaazaczynaa prac dopiero o zmroku. Ale co si w niej zmienio. eby nie zwariowpotrzebowaa kontaktu ze wiatem. Chciaa znale si midzy ludmi, ktrzyzgromadzili si teraz wok maej zielonej furgonetki, zadowoleni, e zaczyna sinowy dzie, a oni maj, co je i co robi.

Pozdrowia wszystkich i usyszaa kilka zaniepokojonych pyta: Wygldasz nazmczon. Dobrze si czujesz?. Wszyscy tacy uprzejmi, serdeczni, zawsze gotonie pomoc, niewinni i prostoduszni w swej hojnoci, gdy tymczasem ona, nkastrachem, szamotaa si w nieprzerwanej walce o marzenia o bogactwie, przygod

i wadzy. Bardzo chciaa podzieli si z kim swoj tajemnic, ale wiedziaa, e wcaym Yiscos byoby o tym gono jeszcze przed nadejciem poudnia. Dlategopowinna podzikowa za trosk, wrci do domu i uporzdkowa myli.

Nic mi nie jest - odpowiedziaa. - Tylko wilk wy ca noc i nie da mi spa.

Nie syszaam adnego wilka - odezwaa si wacicielka hotelu, ktra te kupowchleb.

Ju od miesicy nie wyj u nas wilki - dodaa kobieta, ktra prowadzia hotelowy

sklepik. - Myliwi pewnie je wytrzebili, co nie wry nam dobrze. Jeli wilkirzeczywicie znikn, to turyci nie pojawi si tu na polowania. Wprawdzie to guzajcie, nikomu niepotrzebne wspzawodnictwo, ale zawsze zostawiali u nas trogrosza.

Nie mw w obecnoci piekarza, e nie ma tu wilkw - szepna jej do uchapracodawczyni Chantal. - Jeli rozniesie to po okolicy, nikt do Yiscos nie przyjed

Ale ja syszaam wilka, - To pewnie by ten przeklty wilk - dodaa ona burmistrktra nie przepadaa za Chantal, ale bya na tyle dobrze wychowana, by tego nieokaza.Nie ma adnego przekltego wilka - zdenerwowaa si wacicielka hotelu. - To bzwyky wilk, ktry jest ju pewnie gdzie daleko.

Ale pani burmistrzowa nie dawaa za wygran.

Przeklty czy nie, wszyscy wiemy, e jaki wilk wy tej nocy. Ta dziewczyna zbyu ciebie pracuje, jest przemczona i zaczyna mie halucynacje.

Chantal zostawia sprzeczajce si kobiety, wzia bochenek chleba i odesza.

24


25/104

Nikomu niepotrzebne wspzawodnictwo. Te sowa j uderzyy. Oni wszyscywanie tak pojmowali ycie - jako bezuyteczne wspzawodnictwo. Przed chwibya ju niemal skonna wyjawi im propozycj nieznajomego, aby sprawdzi, czzrezygnowani i ubodzy duchem ludzie gotowi s przystpi do prawdziwieuytecznego wspzawodnictwa: dziesi sztabek zota w zamian za zbrodni, ktzagwarantuje przyszo ich dzieciom i wnukom oraz powrt utraconej sawy Visz wilkami czy bez wilkw.

Ale zapanowaa nad sob. Podja decyzj -opowie ca histori jeszcze tegowieczoru w barze, w obecnoci wszystkich, tak aby nikt nie mg powiedzie, e usysza, czy nie zrozumia. Moe zaprowadz nieznajomego prosto na posterunepolicji, a jej pozwol wzi sztabk zota jako nagrod za zasugi dla spoecznocAlbo po prostu nie uwierz jej i nieznajomy odejdzie w przewiadczeniu, e wszytu s dobrzy - co nie bdzie prawd, bo ludzie tu s niewiadomi, naiwni i

zrezygnowani. Nie uwierzyliby w nic, co wykraczaoby poza to, w co przywykliwierzy. Boj si Boga. Wszyscy, z ni na czele, stchrzyliby, gdyby si okazao,mog odmieni swj los. Jeeli za chodzi o Dobro, to ono nie istnieje ani na ziempenej tchrzy, ani w niebie wszechwadnego Boga, ktry sieje rozpacz na chybitrafi, tylko po to, bymy przez cae ycie bagali Go, aby nas wycign z tarapat

Gorczka spada. Chantal nie spaa od trzech nocy, ale przygotowujc niadanie,poczua si wietnie. Nie bya jedynym tchrzem, cho moe jedynym tchrzemwiadomym swego tchrzostwa, bo inni nazywali ycie niepotrzebnymwspzawodnictwem i mylili strach z wielkodusznoci.

Przypomniaa sobie pewnego mieszkaca Viscos, ktry przez dwadziecia latpracowa w aptece w pobliskim miasteczku i nagle straci posad. Nie poprosi oadne odszkodowanie, bo jak twierdzi, by przyjacielem waciciela i nie chcia msprawi zawodu ani dorzuca zmartwie do kopotw finansowych, z powodu ktaptekarz go zwolni. Byo to wierutne kamstwo. w czowiek nie procesowa sipracodawc, bo by tchrzem. Chcia by lubiany za wszelk cen. Mia nadziejw ten sposb pozostanie na zawsze w oczach szefa czowiekiem szlachetnym iuczynnym. Jaki czas pniej, gdy poprosi aptekarza o drobn poyczk, zostawydrwiony, ale byo ju za pno. Dobrowolnie podpisa zwolnienie i nie mia prda nic wicej.

Tym gorzej dla niego - pomylaa Chantal z przeksem. Odgrywanie roliwspaniaomylnego nadaje si w sam raz dla tych, ktrzy boj si przyj na siebodpowiedzialno za wasne ycie. O ile prociej jest wierzy w swoj szlachetnni stawi czoo innym i walczy o swoje prawa.

O ile wygodniej jest wysucha obelgi i nie obrazi si, zamiast zdoby si naodwag i rzuci do walki z silniejszym przeciwnikiem. Mona przecie zawsze u

e rzucony w nas kamie chybi celu.

25


26/104


27/104

On jest bardzo niebezpieczny, gorszy od wszystkich myliwych, jakich dotdspotkaam -pomylaa.

Nagle uwiadomia sobie, e odkrya kogo rwnie niebezpiecznego co nieznajomsiebie sam. Jeszcze cztery dni temu nie zdawaa sobie sprawy, e ju dawnozrezygnowaa z walki o siebie, e pogodzia si z losem, bo ycie w Yiscos nie jeprzecie a tak ze, a latem napywaj tu tumnie turyci, ktrzy nazywaj tmiejscowo maym rajem na ziemi.

Teraz z jej duszy, jak z grobu zaczy wypeza potwory i sprawia, e poczua sinieszczliwa, pokrzywdzona, opuszczona przez Boga i oszukana przez wasneprzeznaczenie. Wrcia gorycz, ktra przepeniaa j w dzie i w nocy, w lesie i wpracy, podczas rzadkich spotka z przyjacimi i w czstych chwilach samotnoc

Niech bdzie przeklty ten czowiek, a ja razem z nim, bo sprawiam, eskrzyoway si nasze drogi.

Postanowia zawrci. aowaa kadej minuty swego ycia. Przeklinaa matk ze umara przy porodzie, babk, ktra pragna j wychowa na osob dobr iuczciw, przyjaci, bo j opucili, i swj wasny los, ktry odbiera jej poczuciewolnoci.

Berta wci tkwia na swoim posterunku.

Ledwo posza do lasu, a ju wracasz - odezwaa si. - Dokd ci tak spieszno?Usid tu koo mnie i chwil odsapnij.

Chantal przyja zaproszenie. Gotowa bya zrobi wszystko, byleby tylko czasszybciej mija.

Wyglda na to, e Yiscos zaczyna si zmienia - powiedziaa Berta. - Co dziwnewisi w powietrzu, a wczoraj wieczorem syszaam wycie przekltego wilka.

Dziewczyna odetchna z ulg. Przeklty czy nie, jaki wilk wy tej nocy i nie tyl

ona go syszaa.Ta miecina nigdy si nie zmieni - odpara Chantal. - Tu zmieniaj si tylko pory i wanie nadesza zima.

Nie o to mi chodzi! Raczej o przybycie tego nieznajomego.

Chantal drgna. Czyby zwierzy si ze swoich planw komu jeszcze?

Co ma wsplnego przybycie nieznajomego z naszym miastem?

27


28/104

Caymi dniami przygldam si wszystkiemu, co si wok mnie dzieje. Niektrzysdz, e to strata czasu, ale dla mnie to jedyny sposb, by pogodzi si z utrat tego, ktrego tak bardzo kochaam. Widz, jak nieodmiennie mijaj pory roku, jadrzewa trac i odzyskuj licie. Ale wiem, e ta nieodmienno moe zostanieodwracalnie zmieniona poprzez nieoczekiwane zdarzenie. Syszaam, eotaczajcy nas acuch gr powsta na skutek trzsienia ziemi przed wielomatysicami lat.

Dziewczyna przytakna - tego samego uczono j w szkole.

A zatem nic nie trwa wiecznie - mwia Berta - wszystko si zmienia. Boj si, teraz moe si tak sta.

Chantal miaa nieprzepart ochot powiedzie o sztabkach zota, bo podejrzewaa

e staruszka co wie na ten temat, ale nie wyrzeka ani sowa.Myl o Ahabie - cigna stara Berta - naszym wielkim reformatorze, naszymbohaterze, czowieku bogosawionym przez witego Sawina.

Dlaczego wanie o Ahabie?

Bo on rozumia, e nawet bahy szczeg moe zniweczy wszystko. Podobnopewnej nocy, niedugo po tym jak zaprowadzi ad w miasteczku i przepdzi ostazbirw, zaprosi przyjaci na kolacj. Przygotowa dla nich soczyst piecze. Na

zorientowa si, e w domu zabrako soli i nakaza synowi:Id do sklepu po sl. Tylko zapa uczciwie, ani za drogo, ani za tanio.

Syn by zaskoczony.

Rozumiem, ojcze, e nie mog przepaci. Ale jeli zdoam nieco wytargowa, tczemu nie zaoszczdzi troch grosza?.

W duym miecie byoby to nawet wskazane, lecz w miejscowoci tak maej jak

nasza mogoby si le skoczy.Syn wyszed, nie pytajc o nic wicej. Jednak gocie, ktrzy przysuchiwali sirozmowie, ciekawi byli, dlaczego nie mona si targowa. Ahab wtedy rzek:

Kto sprzedaje swj towar poniej ceny, robi tak, bo rozpaczliwie potrzebujepienidzy. Kto wykorzystuje t sytuacj, okazuje gbok pogard dla pracyczowieka, ktry w pocie czoa t rzecz wyprodukowa.

Ale to jeszcze zbyt mao, by doprowadzi do upadku cae miasto!.

28


29/104

Na pocztku wiata mao byo niesprawiedliwoci. Kade kolejne pokoleniedokadao malek cegiek od siebie, sdzc, e nie ma to znaczenia, i samiwidzicie, jaki wiat jest teraz.

Czy nieznajomy ma z tym jaki zwizek? - zapytaa Chantal, liczc na to, e Bertprzyzna si, e z nim rozmawiaa. Ale staruszka milczaa uparcie.

Nie rozumiem, czemu Ahab tak bardzo pragn ocali Yiscos - nie dawaa zawygran Chantal.

Kiedy bya to kryjwka otrw spod ciemnej gwiazdy, dzi to siedlisko tchrzy.

Staruszka z pewnoci musiaa co wiedzie. Trzeba byo tylko sprawdzi, czydowiedziaa si tego bezporednio od nieznajomego.

Prawd powiedziawszy, nie wiem, czy mona tu mwi o tchrzostwie - odezwaBerta. - Myl, e wszyscy boimy si zmian. Mieszkacy Yiscos pragn wciuprawia ziemi, hodowa bydo i owce, udziela gociny myliwym czy turystozawsze dokadnie wiedzie, co zdarzy si jutro, bo nieprzewidywalne s tu jedyniburze i wichury. By moe, jest to sposb na znalezienie spokoju, cho w jednymzgadzam si z tob: kady sdzi, e panuje nad wszystkim, gdy tymczasem niepanuje nad niczym.

To prawda, nie panuje si nad niczym - po wtrzya w zamyleniu Chantal.

Nikt nie moe dopisa ani jednej joty, ani jednej kropki do tego, co ju zapisane -odezwaa si staruszka, cytujc Ewangeli. - Wolimy y w takiej iluzji, bo to dajnam poczucie bezpieczestwa.

No c, to wybr jak kady inny, chocia gupot jest wierzy w zudnebezpieczestwo - to sprawia, e nie jestemy przygotowani do ycia. W najbardznieoczekiwanym momencie trzsienie ziemi powoduje powstanie gr, piorun powdrzewo zbierajce soki, by ponownie odrodzi si wiosn, gupi wypadek napolowaniu kadzie kres yciu uczciwego czowieka.

I po raz setny Berta opowiedziaa o okolicznociach mierci ma. By on jednymnajbardziej szanowanych przewodnikw w tym regionie; czowiekiem, ktry polunie tyle wyywa si dziko, ile skada hod tutejszej tradycji. Dziki niemu stworw Yiscos rezerwat dla zwierzt, gmina wydaa przepisy chronice niektre zagrogatunki, zaczto pobiera opaty za odstrzelenie kadej sztuki zwierzyny, a pynstd zyski przeznaczano na cele suce dobru caej spoecznoci.

M Berty stara si przekona modych myliwych, e owiectwo to w pewiensposb sztuka ycia. Gdy zjawia si kto zamony, ale mao dowiadczony, zabiego w ustronne miejsce. Tam na jakim kamieniu ustawia pust puszk po

29


30/104

konserwach. Odchodzi na pidziesit krokw i jednym celnym strzaem wyrzucwysoko w powietrze.

Jestem najlepszym strzelcem w okolicy - mawia. - Teraz pan nauczy si strzelarwnie celnie jak ja.

Ustawia ponownie puszk na kamieniu, odchodzi na t sam odlego, wycigaszalik z kieszeni i prosi, aby mu zawiza oczy. Po czym przykada strzelb doramienia i strzela na lepo.

Trafiem? - pyta, zdejmujc z oczu przepask.

Oczywicie, e nie - odpowiada mu wieo upieczony myliwy, zadowolony, e pyszakowaty instruktor tak si omieszy. - Kula przesza bardzo daleko od celu.

sdz, by mg mnie pan czegokolwiek nauczy.Wanie daem panu najwaniejsz lekcj ycia - odpowiada wtedy m Berty. -Ilekro zechce pan co osign, musi pan mie oczy szeroko otwarte i skupi sieby wiedzie, czego dokadnie pan pragnie. Nikt nie trafia do celu z zamknitymoczami.

Pewnego dnia, gdy ponownie ustawia puszk na kamieniu, ucze stwierdzi, eteraz kolej na niego i wypali za wczenie. Nie trafi jednak w puszk, lecz w gowma Berty. Nie zdy odebra wspaniaej lekcji koncentracji i celowoci dziaan

Pjd ju - odezwaa si Chantal. - Musz jeszcze zaatwi par spraw przedwieczorem.

Berta poegnaa j yczliwie i odprowadzia wzrokiem. Dugie lata spdzone przdomem, obserwacja grskich szczytw w oddali, chmur na niebie i ciche rozmowzmarym mem nauczyy j widzie ludzi. Brakowao jej sw, aby nazwa toodczuwaa w kontaktach z innymi, ale umiaa czyta w ludziach, znaa ichnamitnoci.

Wszystko zaczo si w dniu pogrzebu jej wielkiej i jedynej mioci. Pakaa, a wstojcy obok niej chopiec - ktry dzisiaj jest ju dorosym mczyzn i mieszkadaleko std - zapyta j, czemu jest smutna.

Berta nie chciaa wystraszy dziecka opowiadaniem o mierci i poegnaniach nazawsze, wic powiedziaa tylko, e jej m wyjecha i nieprdko wrci do Yiscos

On pani oszuka - odrzek chopiec. - Dopiero co widziaem go ukrytego za grobUmiecha si i trzyma w rku yk.

Matka skarcia go surowo. Dzieci zawsze co wymyl - usprawiedliwiaa synaJednak Bercie sowa chopca day wiele do mylenia. Przestaa paka. Jej m ja

30


31/104

zup tylko swoj ulubion yk. Bert bardzo to irytowao, bo przecie wszystkiyki s jednakowe i mieci si w nich tyle samo zupy. Nigdy nikomu nie mwiadziwactwie ma z obawy, e wezm go za wariata.

Zrozumiaa, e chopiec naprawd zobaczy jej ma, a yka bya tego najlepszydowodem. Dzieci po prostu widz rozmaite rzeczy.

Wtedy postanowia, e te nauczy si widzie, gdy bardzo chciaa porozmawimem, poczu go znowu u swojego boku, choby tylko duchem.

Zamkna si w domu na cztery spusty. Dugi czas spdzia w samotnoci. Miaanadziej, e w kocu jej ukochany m si pojawi. Pewnego dnia jakie niejasneprzeczucie popchno j na prg domu i odtd zacza patrze na ludzi. Zrozumiae m pragnie, by otworzya si na ycie i uczestniczya w tym, co dzieje si w

miasteczku.Wystawia krzeso przed dom i zacza przyglda si okolicy. W Yiscos mao ludchodzio po uliczkach, jednak tego wanie dnia ssiadka wrcia z pobliskiejmiejscowoci z wieci, e handlarze sprzedaj tam tanio sztuce cakiem dobrej jakoci i na dowd wyja z koszyka yk.

Berta zdaa sobie spraw, e nigdy wicej nie zobaczy ma, ale skoro prosi j, bobserwowaa tutejsze ycie, to uszanuje jego wol. Z czasem poczua jegoobecno. Miaa pewno, e on jest obok, po jej lewej stronie i uczy j widzenia

rzeczy, ktrych inni nie dostrzegaj, jak choby odczytywania wieci z ksztatuchmur. Dotrzymywa jej towarzystwa i chroni od niebezpieczestw, cho gdy stasi spojrze wprost na niego, czua, e jego obecno stawaa si mniej intensywnWkrtce zorientowaa si, e moe si z nim porozumiewa za pomoc intuicji, izaczli prowadzi dugie rozmowy.

Trzy lata pniej potrafia ju widzie to, co myl inni, a take sysze praktycrady ma, ktre wielokrotnie okazay si bardzo uyteczne. Na przykad nie posna ustpstwa ubezpieczycielom, ktrzy chcieli jej wypaci zbyt niskieodszkodowanie, innym znw razem udao jej si wycofa oszczdnoci z banku tprzed jego bankructwem, na czym stracio wielu okolicznych mieszkacw.

Ktrego dnia - nie pamitaa ju dokadnie kiedy - ostrzeg j, e Yiscos moezosta zniszczone. W pierwszej chwili pomylaa o trzsieniu ziemi, o powstaniunowego acucha gr na horyzoncie, ale uspokoi j, e nic takiego si nie stanieprzez najblisze tysic lat. Obawia si zniszczenia innego rodzaju, cho sam dobnie wiedzia jakiego. Poprosi j o zachowanie czujnoci. Byo to przecie jegorodzinne miasto, miejsce, ktre na tym wiecie kocha najbardziej.

Berta zacza zwraca coraz baczniejsz uwag na ludzi, na ksztat chmur na niebna przyjezdnych, ale nic nie wskazywao na to, e kto prbuje z ukrycia zniszczy

31


32/104

Bogu ducha winn miecin. Jednak m nalega, by wci bacznie obserwowaaona speniaa jego wol.

Trzy dni temu ujrzaa nieznajomego przybywajcego z demonem u boku izrozumiaa, e jej oczekiwanie dobiego kresu. Dzi natomiast dostrzega, edziewczynie towarzyszy i demon, i anio. Natychmiast skojarzya ze sob obydwfakty i dosza do wniosku, e w Yiscos dzieje si co dziwnego.

Umiechna si do siebie i posaa w lew stron dyskretny pocaunek. Nie, nie bnikomu niepotrzebn staruszk, miaa wan misj do spenienia - musiaa ocalimiasto, w ktrym si urodzia, cho nie wiedziaa jeszcze, jak si do tego zabra.

Chantal zostawia wdow zatopion w mylach i wrcia do domu. Wrdmieszkacw Yiscos kryy plotki, e Berta jest czarownic. Mwiono, e po m

ma zamkna si w domu na rok, by zgbia sztuki magiczne. Jedni twierdzili,sam diabe ukazywa si jej noc, inni opowiadali, e wywoywaa ducha celtyckikapana zaklciami, ktrych nauczyli j rodzice. Ale nikt si tym zbytnio nieprzejmowa. Berta bya niegrona i zawsze miaa co ciekawego do powiedzenia.do tego wszyscy byli zgodni.

Nagle Chantal zamara z rk na klamce do swego pokoju. Syszaa ju wiele razopowie o tym, jak zgin m Berty, jednak dopiero w tej chwili jasno zdaa sobspraw, e jest to wana lekcja dla niej samej. Przypomniaa sobie swj ostatnispacer przez las. Jak czua wtedy guch nienawi! Bya gotowa zniszczywszystko, co znalazoby si w zasigu jej rki - miasto, jej mieszkacw, ich dziesiebie sam, jeliby zasza taka potrzeba.

Ale tak naprawd jedynym celem by nieznajomy. Naleao si skoncentrowa,strzeli i zabi ofiar. Musiaa obmyli plan. Byoby gupot mwi dzisiaj cokoskoro sytuacja wymyka si spod kontroli. Chantal postanowia, e na razie niewspomni mieszkacom Yiscos o rozmowie z nieznajomym. Moe za dzie lub dw

Tego wieczoru, gdy jak zwykle nieznajomy paci za wszystkich, razem z pienidprzemyci Chantal list. Dziewczyna schowaa go do kieszeni, udajc obojtno, zauwaya, e mczyzna co pewien czas szuka jej niespokojnie wzrokiem. Terarole si odwrciy - to ona panowaa nad sytuacj, moga wybiera miejsce i czaswalki. Tak wanie postpowali wytrawni myliwi - to oni narzucali warunki, a ofsama wpadaa w ich sida.

Dopiero gdy wrcia do domu - z przeczuciem, e tym razem unie spokojnie -przeczytaa list. Nieznajomy prosi j o spotkanie w miejscu, w ktrym si pozna

Koczy list prob, by porozmawiali sam na sam, cho nie mia rwnie nic przeobecnoci wszystkich mieszkacw, jeli takie byoby jej yczenie.

32


33/104


34/104

Sza przed siebie w ulewnym deszczu i opowiedziaa nieznajomemu ca historiDwa lata temu kowal z Yiscos wybra si na spacer do lasu 1w pewnej chwili znasi oko w oko z wilkiem i jego modymi. Chocia przestraszy si ogromnie, nie szimnej krwi - chwyci lec nieopodal grub ga i niewiele mylc, rzuci si nzwierz.

Zazwyczaj w takiej sytuacji wilk ucieka, ale ten zaatakowa. Kowal jednak by sidb i cho ranny, natar po raz drugi tak gwatownie, e zmusi zwierz do ucieczWilk znikn z modymi w gstwinie i nikt go wicej nie widzia. Wiadomo jedynmia bia at na lewym uchu.

Dlaczego jest przeklty? - spyta nieznajomy.

Zwierzta, nawet te najdziksze, zazwyczaj atakuj tylko w wyjtkowych

okolicznociach, jak na przykad wtedy, gdy musz broni swojego potomstwa.Jednak gdy ju raz posmakuj ludzkiej krwi, staj si bardzo niebezpieczne. Bywe przemieniaj si wtedy w istnych mordercw. W Yiscos wszyscy uwaaj, e twilk pewnego dnia znw tu wrci, a wtedy moe by niebezpieczny.

To jest historia o mnie - pomyla nieznajomy.

Ledwie dotrzymywa jej kroku. Dziewczyna bya modsza, przywyka do dugich

wdrwek i chciaa zyska nad nim psychiczn przewag - zmczy go i poniyDotarli do maego, dobrze zamaskowanego szaasu, ktry suy myliwym zakryjwk podczas polowa. Przycupnli w rodku zdyszani, rozcierajc zzibnitdonie.

Czego pan chce? - odezwaa si. - Dlaczego napisa pan do mnie ten list?

Mam dla pani zagadk. Ktry dzie w naszym yciu nigdy nie nadchodzi?

Nie znaa odpowiedzi, wic milczaa.Jutro. Ale pani si udzi, e ten dzie nadejdzie i cigle odkada pani na jutrospenienie mojej proby. Dzi tydzie dobiega ju koca i jeli pani nic nie powietutejszym mieszkacom, sam to zrobi.

Chantal wysza z szaasu, odesza na bezpieczn odlego, otworzya pciennyworek i wyja strzelb. Nieznajomy udawa, e nic go to nie obchodzi.

Wiem, e zagldaa pani do mojej kryjwki - cign dalej. - Gdyby miaa pani

napisa ksik o tych przeyciach, to jak pani sdzi, czy wikszo czytelnikw,ktrzy borykaj si na co dzie z kopotami, cierpi, s niesprawiedliwie traktow

34


35/104

przez los, walcz o dach nad gow, nie maj pienidzy na szko dla dzieci, czasledwie wi koniec z kocem, czy ci ludzie yczyliby sobie, eby pani ucieka zsztabk zota?

Nie mam pojcia - odpowiedziaa, nabijajc strzelb.

Ja rwnie nie. I to jest wanie odpowied, ktr chc pozna.

Umiecia drugi nabj w magazynku.

Jest pani gotowa mnie zabi. Niech pani nie prbuje mnie zwodzi t histori o wZreszt w ten sposb daje mi pani odpowied na moje pytanie: ludzie s z gruntuzwyczajna kelnerka z gbokiej prowincji jest w stanie popeni zbrodni dlapienidzy. Umr, ale znam ju odpowied.

Umr zadowolony.

Prosz to wzi - Chantal podaa mu strzelb.

Wszystkie podane przez pana do rejestru hotelowego dane s faszywe, ale nikt otym nie wie, tylko ja. Moe pan wyjecha w kadej chwili. Jeli dobrze zrozumiama pan do pienidzy, eby uda si, dokd dusza zapragnie, nawet na koniecwiata.

eby zabi, wcale nie trzeba by wyborowym strzelcem, wystarczy skierowa lufmoim kierunku i pocign za spust. To strzelba na grubego zwierza, czowieka tmona z niej zabi. Rany wygldaj wprawdzie okropnie, ale moe pan odwrciwzrok, jeli jest pan wraliwy na krew.

Pooy palec na spucie i wzi dziewczyn na cel. Zaskoczyo j, e trzyma strzfachowo, niczym dowiadczony myliwy. Stali dugo naprzeciw siebie. Chantal bwiadoma, e bro moe w kadej chwili wypali - wystarczy jaki nieoczekiwanhaas czy trzask zamanej gazki w pobliskich zarolach. Pomylaa, e zachowasi dziecinnie. Rzucia wyzwanie dla samej przyjemnoci sprowokowania

nieznajomego, mwic mu w twarz, e nie jest zdolny uczyni tego, czego wymaod innych.

Cay czas trzyma j na muszce, nie drgna mu nawet powieka, nie zadray rceJeli da si sprowokowa i postanowi skoczy z ni raz na zawsze, nie miaaszans ucieczki. Ju zamierzaa prosi o przebaczenie, ale nieznajomy opucistrzelb, nim zdya otworzy usta.

35


36/104


37/104

Pewnie uwaa pani, e producenci broni s najgorszymi ludmi pod socem. Moma pani racj, ale faktem jest, e czowiek si ni posugiwa od epoki jaskiniowepocztku by polowa na zwierzta, potem by zdoby przewag nad innymi. wiamg istnie bez rolnictwa, bez hodowli, bez religii, bez muzyki, ale nigdy bez br

Podnis z ziemi kamie.

Prosz spojrze. Oto pierwsza bro podarowana wspaniaomylnie przez MatkNatur tym, ktrzy w czasach prehistorycznych musieli broni si przed dzikimizwierztami. Kamie taki jak ten ocali moe jakiego czowieka, a z tego czowipo wielu niezliczonych pokoleniach zrodzilimy si pani i ja. Gdyby nie ten kami jaki drapienik poarby naszego odlegego przodka i setki milionw ludzi nigdypojawioby si na tym wiecie.

Wiatr smaga ich bezlitonie, z nieba lay si strugi deszczu. Chantal suchaa zzapartym tchem, patrzc nieznajomemu prosto w oczy.

Sama pani wie, jak si sprawy maj: myliwych w Yiscos przyjmuje si z otwartyramiona mi, bo cay region z nich yje. Zazwyczaj ludzie nie znosz corridy, co wnie przeszkadza im w kupowaniu misa woowego, tumaczc sobie, e zwierzmiao w rzeni godn mier. Tak samo zachowuj si ci wszyscy, ktrzy potpproducentw broni, a jednoczenie popieraj ich dziaalno, bo dopki istnieje nwiecie cho jeden karabin, to musi by i drugi, inaczej rwnowaga si zostaabyniebezpiecznie zachwiana.

Co to ma wsplnego z moim miastem? - spytaa Chantal. - Co to ma wsplnego zamaniem przykaza, ze zbrodni, z kradzie., z istot ludzkiej natury, z DobremZem?

Nieznajomy spuci wzrok, jakby nagle zalaa go fala bezbrzenego smutku.

Prosz sobie przypomnie, co powiedziaem na pocztku: staraem si zawszeprowadzi interesy zgodnie z prawem, uwaaem siebie za kogo, o kim si mwporzdny czowiek. Pewnego dnia odebraem w biurze telefon. Kobiecy gos,delikatny, ale pozbawiony jakichkolwiek emocji, poinformowa mnie, e grupaterrorystw porwaa moj on i crki. dali okupu: duej iloci broni.

Gdybym si sprzeciwi lub zawiadomi policj, moim bliskim staaby si krzywda

Kobieta nakazaa mi, bym p godziny pniej czeka na stacji kolejowej wewskazanej budce telefonicznej, i przerwaa poczenie. Poszedem tam 1ten samgos w suchawce powtrzy, ebym si niczego nie obawia, e ona i crki s dobrze traktowane i wkrtce zostan uwolnione. Ja miaem tylko wysa faksempolecenie dostawy do jednej z naszych filii w pewnym kraju. Tak naprawd niechodzio nawet o kradzie, ale o sfingowan sprzeda, ktrej pewnie nikt w mojefirmie by nie zauway.

37


38/104

Jak przystao na praworzdnego obywatela, od razu zadzwoniem na policj. I w momencie przestaem by panem siebie i swojego losu, nie mogem podejmowadecyzji, przemieniem si w czowieka niezdolnego do obrony wasnej rodziny. Wmoim imieniu dziaa cay sztab ludzi. Technicy podczyli podziemnym kablemkabin telefoniczn na dworcu z najnowoczeniejszym sprztem, pozwalajcym nlokalizacj kryjwki porywaczy. Helikoptery czekay gotowe do startu, policyjneradiowozy zajy strategiczne pozycje, tamujc ruch w caym miecie, wy trenowuzbrojeni po zby ludzie stali w pogotowiu.

Dwa rzdy na dwch odlegych kontynentach zostay powiadomione o sprawie izabroniy jakichkolwiek negocjacji. Ja miaem by tylko posuszny poleceniom wpowtarza porywaczom dyktowane mi sowa i zachowywa si zgodnie zinstrukcjami.

Nie min dzie i ludzie z brygady antyterrorystycznej okryli kryjwk, gdzietrzymano zakadnikw. Porywacze - dwaj modzi mczyni i dziewczyna, zwykpionki potnej organizacji politycznej - zostali zabici, podziurawieni kulami jak Jednak tu przed mierci zdyli jeszcze zabi moj on i crki. Skoro nawet Bma swoje pieko, jakim jest Jego mio do ludzi, to tym bardziej czowiek ma piw zasigu rki - jest nim mio do wasnej rodziny.

Zamilk w obawie, e zdradzi uczucia, ktre za wszelk cen chcia ukry. Po chwwzi si w gar i cign dalej:

Zarwno policja, jak i porywacze uyli broni wyprodukowanej przez jedn z moifabryk. Nikt nie wie, jak trafia do rk terrorystw, i nie ma to najmniejszegoznaczenia. Pomimo mojej ostronoci, wszelkich stara, aby wszystko odbywao zgodnie z najsurowszymi normami produkcji i sprzeday, moja ona i crki zostazabite z broni, ktr kiedy sprzedaem, zapewne podczas biznesowego obiadu w jakiej drogiej restauracji, kiedy rozprawiaem ze swad o pogodzie bd o polity

Znowu zamilk. Gdy na nowo podj temat, wydawa si by ju innym czowiekktry mwi jak kto, kto nie mia z tym wszystkim nic wsplnego.

Znam dobrze bro i amunicj, ktrej uyto do zabicia mojej rodziny, i wiem, gdzcelowano w klatk piersiow. Wystrzelona kula robi zaledwie niewielk dziurkmniejsz od pani maego palca. Ale gdy natrafi na pierwsz ko, rozpada si nacztery kawaki, z ktrych kady pdzi w innym kierunku i rozrywa wszystko, conapotka na swej drodze: nerki, serce, wtrob, puca. Ilekro zetknie si z czym,stawia opr, jak choby koci krgosupa, zmienia ponownie kierunek, koczcdzieo wewntrznego spustoszenia i jak pozostae odamki wylatuje dziur wielkopici, rozbryzgujc dookoa krwawe strzpy.

Wszystko to nie trwa nawet sekundy. Jedna sekunda wydaje si niczym, ale w chwmierci czas pynie inaczej. Mam nadziej, e pani to rozumie...

38


39/104

Chantal skina potakujco gow.

Po tym wszystkim rzuciem prac - mwi dalej nieznajomy. - Wczyem si po wiecie, opakujc w samotnoci moj tragedi i prbujc zrozumie, jak istotaludzka moe by zdolna do takiego za. Straciem to, co dla czowieka najwanie- wiar w blinich. miaem si i pakaem nad ironi Boga, ktry pokaza mi wnajbardziej absurdalny sposb, e jestem narzdziem Dobra i Za.

Dzisiaj moje serce jest puste. y czy umrze - nie ma to dla mnie znaczenia. Aleprzez pami dla ony i crek musz poj, co zdarzyo si wtedy naprawd wkryjwce porywaczy. Rozumiem, e mona zabi z nienawici czy z mioci, alezabija bez powodu, w imi jakiej ideologii? Czy to moliwe?

By moe, caa ta historia wyda si pani zbyt uproszczona, w kocu kadego dni

ludzie zabijaj si nawzajem dla wadzy czy dla pienidzy, ale ja myl tylko o monie i crkach. Chc wiedzie, o czym myleli terroryci. Chc wiedzie, czychocia przez malek chwil czuli dla mojej ony i dzieci bodaj cie litoci, czyzamierzali je wypuci, czy w przebysku wspczucia chcieli im darowa ycie -przecie ich wojna nie dotyczya mojej rodziny. Chc wiedzie, czy istnieje jakiuamek sekundy, w ktrym Dobro mierzy si ze Zem, uamek sekundy, w ktrymDobro ma szans zwyciy.

Ale dlaczego wybra pan do tego Yiscos? Dlaczego moje miasto?

A dlaczego uyto broni z mojej fabryki, skoro na wiecie istnieje tyle innych, czacakiem nielegalnych? Odpowied jest prosta: przez przypadek. Szukaem maejmiejscowoci, gdzie wszyscy si znaj i s sobie yczliwi. W chwili gdy poznaj warto nagrody, Dobro i Zo znowu zmierz si ze sob i to, co zdarzyo si wtezdarzy si w waszym miasteczku.

Terroryci byli ju wtedy okreni i na straconej pozycji, a mimo to zabili trzyniewinne istoty, aby dopeni niepotrzebnego, okrutnego obowizku. Tutejszaspoeczno ma co, co mnie nie zostao dane: moliwo wyboru. Mieszkacwtrapi brak pienidzy, wolno im wierzy, e ich misj jest ochrona i ratowanie miaw dodatku maj prawo zadecydowa, czy zabij zakadnika. Interesuje mnie tylko jedno: czy inni ludzie postpiliby inaczej ni tamci stracecy.

Jak ju pani powiedziaem podczas naszego pierwszego spotkania, historia jednegczowieka jest histori caej ludzkoci. Jeli si przekonam, e ludzie s zdolni domiosierdzia, zrozumiem, e los obszed si wprawdzie ze mn okrutnie, ale eczasem bywa askawy dla innych. To w niczym nie zmniejszy mojej rozpaczy, nieprzywrci mi rodziny, ale przepdzi demona, ktry pozbawia mnie wszelkiej nad

A dlaczego chce pan wiedzie, czy jestem zdolna do kradziey?

39


40/104


41/104

wam drug histori, ktrej nie zna nikt oprcz naszego gocia. Gdy skocz, samosdzicie, czy postpiam susznie, zakcajc wam ten miy wieczr.

C za tupet! - pomyla ksidz. - Przecie ta dziewczyna nie moe wiedzie wini my. To biedna sierota bez rodkw do ycia, a ryzykuje utrat posady. C,posuchajmy. Pniej postaram si przekona wacicielk hotelu, by nie wyrzucaChantal z pracy. Chyba mi nie odmwi. Wszyscy mamy na sumieniu jakie drobngrzechy, przez dwa czy trzy dni jestemy peni skruchy, ale wkrtce grzeszymyznowu. A zreszt kto inny mgby pracowa w barze? To zajcie dla modych, a wYiscos prcz Chantal innych modych nie ma.

W Yiscos s trzy ulice, may plac z krzyem, kilka domw popadajcych w ruinkoci z cmentarzem... - zacza Chantal.

Chwileczk! - przerwa nieznajomy.Wyj z kieszeni dyktafon, wczy go i postawi na stole.

Interesuje mnie wszystko, co dotyczy historii Yiscos. Nie chciabym uroni ani swic mam nadziej, i nie bdzie pani przeszkadzao, e nagrywam.

Chantal byo to obojtne - nie miaa czasu do stracenia. Od wielu godzin walczywasnymi obawami, ale kiedy zebraa si ju na odwag, nic nie byo w stanie jejpowstrzyma.

W Yiscos s trzy ulice, may plac z krzyem porodku, kilka domw chylcych siupadkowi, kilka innych dobrze utrzymanych, hotel, skrzynka pocztowa na supie,koci z maym cmentarzem... - zacza raz jeszcze.

Ten opis by peniejszy. Nabieraa coraz wikszej pewnoci siebie.

Jak wszyscy wiemy, byo to niegdy siedlisko bandytw, a do dnia, gdy nasz wieprawodawca Ahab, nawrcony przez witego Sawina, zdoa przeksztaci Yiscomiejscowo zamieszkan przez ludzi dobrej woli.

Przypomn teraz o tym, o czym nie wie nasz go, a mianowicie, jak Ahab osignswj cel. Poniewa zna dobrze ludzk natur, wiedzia, e jego poddani myli buczciwo ze saboci i wkrtce zaczn wtpi w jego potg. Dlatego nie prbonikogo przekonywa. Sprowadzi cieli z ssiedniego miasteczka. Dniem i noc,przez blisko dziesi dni, mieszkacy syszeli zgrzytanie pi i stukanie motkw. Pupywie dziesiciu dni porodku placu, tam gdzie dzi jest krzy, stano gigantycrusztowanie przykryte ptnem. Ahab zwoa mieszkacw Yiscos na inauguracjtajemniczego obiektu.

Uroczystym gestem, bez zbdnych przemw, cign ptno, spod ktrego wyonsi szubienica gotowa do uycia, ze stryczkiem i klap, pokryta pszczelim woskie

41


42/104


43/104

Nie znam jego imienia. Wszystkie dane w formularzu hotelowym s faszywe. Nza nic nie paci kart kredytow. Nie wiemy, skd przyby ani dokd zmierza, natelefon na lotnisko mg by fikcj.

Wszyscy spojrzeli na nieznajomego, a on wpatrywa si w Chantal, ktra nie baczna nic cigna dalej.

Jednak gdy mwi prawd, wycie mu nie wierzyli. Rzeczywicie kierowa fabrykbroni, wiele przey, wciela si w rne postacie: od kochajce go ojca pobezwzgldnego negocjatora. Wy, ktrzy mieszkacie tutaj, nie zdajecie sobie sprawe ycie bywa o wiele bardziej zoone i bogate, ni wam si wydaje.

Lepiej niech ju przejdzie do rzeczy - pomylaa wacicielka hotelu. Chantal, jczytajc w jej mylach, przesza do sedna sprawy:

Cztery dni temu ten czowiek pokaza mi dziesi sztabek zota. Mogyby onezapewni byt wszystkim mieszkacom Yiscos przez najblisze trzydzieci lat. Dznim mona by wiele dokona: remonty, budow placu zabaw dla dzieci, w nadziekiedy si urodz, i wypeni miechem i radoci to miejsce. Ale potem ukry tesztabki gdzie w lesie, sama nie wiem gdzie.

Wszyscy spojrzeli znowu na nieznajomego, a on skinieniem gowy potwierdzi sChantal, ktra mwia dalej:

Jeli w cigu najbliszych trzech dni kto zostanie tu zamordowany, to zoto bdznalee do Yiscos. Jeli nikt nie zginie, nieznajomy odejdzie wraz ze swoim skarb

To wszystko, co miaam do powiedzenia. Na nowo wzniosam szubienic nagwnym placu Yiscos. Tym razem nie stana tam po to, abymy uniknli zbrodnale po to, by zawis na niej niewinny czowiek. Jego powicenie zapewni miasturozkwit i dobrobyt.

Na nieme pytanie goci nieznajomy znw skin gow.

Ta dziewczyna umie opowiada - odezwa si, wyczajc dyktafon i chowajc gokieszeni.

Chantal wrcia do swojej pracy i zacza zmywa kieliszki. Zdawao si, e w Yczas si zatrzyma, nie pado adne sowo. W gbokiej ciszy dziwnie gonoszemraa woda, pynca z kranu, dwiczao szko stawiane na marmurowym blaza oknami wiatr szumia w gaziach bezlistnych drzew.

Pierwszy odezwa si burmistrz.

Trzeba natychmiast wezwa policj!

43


44/104

Wspaniay pomys - rzek nieznajomy. - Prosz nie zapomina, e nagraem kadsowo. Ja powiedziaem jedynie: Ta dziewczyna umie opowiada.

Prosz pj do swego pokoju, spakowa rzeczy i natychmiast opuci miasto -rozkazaa tonem nie znoszcym sprzeciwu wacicielka hotelu.

Zapaciem za cay tydzie i zostan przez tydzie. Wzywanie policji niczego niezmieni.

Nie przyszo panu do gowy, e to pan moe zosta ofiar?

Owszem. I nie ma to dla mnie najmniejszego znaczenia. Warto tylko pamita, jeli tak uczynicie, popenicie zbrodni, ale nagroda przejdzie wam koo nosa.

Bywalcy baru powoli zaczli si rozchodzi do domw. W kocu zostali tylko Chi nieznajomy. Dziewczyna wzia torebk, woya paszcz, zanim jednak wyszaodwrcia si i powiedziaa:

Jest pan czowiekiem, ktry wiele wycierpia i pragnie zemsty. Paskie serce jestmartwe, a dusza bka si w ciemnociach. Demon, ktry panu towarzyszy,umiecha si, bo przystpi pan do gry, ktrej zasady on narzuci.

Dzikuj za spenienie mojej proby. I za ciekaw i prawdziw histori o szubien

W lesie powiedzia mi pan, e chce znale odpowied na kilka pyta, ale w mypaskiego planu tylko Zo bdzie nagrodzone. Jeli nikt nie zostanie zabity, Dobrpoza chwa, nic na tym nie zyska. A jak pan wie, chwaa nie napeni pustegoodka i nie uratuje podupadajcej mieciny. Pan nie szuka odpowiedzi na pytanlecz potwierdzenia tezy, w ktr rozpaczliwie chce pan wierzy -tezy, e wszyscyludzie s li.

Co w spojrzeniu nieznajomego si zmienio i Chantal to dostrzega.

Jeli wszyscy ludzie s li, to tragedia, ktra pana dotkna, ma swoje wytumacz

- cigna dalej. - atwiej bdzie panu pogodzi si ze strat ony i crek. Ale jeistniej te ludzie dobrzy, to paskie ycie stanie si nie do zniesienia - chocia sipan przed tym broni - bo los zastawi na pana puapk, a pan wie, e na to niezasuy. Wcale nie szuka pan wiata. Chce si pan upewni, e nie ma nic pozaciemnoci.

Do czego pani zmierza? - jego gos zdradza zdenerwowanie, nad ktrym usilniestara si zapanowa.

Do sprawiedliwszego zakadu. Jeli w cigu trzech dni nikt nie zostanie zabity, mi tak do stanie dziesi sztabek zota. W nagrod za prawo jego mieszkacw.

44


45/104

Nieznajomy umiechn si.

A ja dostan moj sztabk, jako zapat za udzia w tej podej grze - zakoczyadziewczyna.

Nie jestem gupi. Gdybym przysta na ten zakad, od razu rozpowiedziaaby pani tym caemu wiatu.

W tym tkwi ryzyko. Ale nie zrobi tego. Przysigam na gow mojej babki i na mwieczne zbawienie.

To nie wystarczy. Nikt nie wie, czy Bg sucha naszych przysig ani czy istniejezbawienie wieczne.

Bdzie pan wiedzia, e tego nie zrobiam, bo wzniosam tu now szubienic. atbdzie wykry jakiekolwiek krtactwo. Zreszt gdybym jutro skoro wit powtrzwszystkim to, o czym teraz rozmawiamy, nikt by mi nie uwierzy. To tak jakby ktprzyby do Yiscos i powiedzia: To zoto jest dla was bez wzgldu na to, czy speyczenie tego czowieka, czy nie zrobicie nic. Tutejsi ludzie przyzwyczajeni s dcikiej pracy, do walki w pocie czoa o kady grosz i nigdy nie uwierz, e zotosamo spada z nieba.

Nieznajomy zapali papierosa, dopi kieliszek wina i wsta. Chantal czekaa naodpowied w otwartych drzwiach. Chd wdziera si do baru.

Prosz ze mnie nie drwi - odezwa si. -

Umiem dawa sobie rad z ludmi, tak samo jak wasz Ahab.

Nie mam co do tego wtpliwoci. Czyli wyraa pan zgod?

Po raz kolejny tego wieczoru tylko kiwn gow.

I jeszcze jedno. Pan wci wierzy, e czowiek moe by dobry. W przeciwnym r

nie uknuby pan tej gupiej intrygi.Chantal zamkna za sob drzwi i nagle wy-buchna szlochem. Chcc nie chcc,zostaa wpltana w t gr. Postawia na ludzk dobro, mimo caego za wiata.Nigdy nie powie nikomu o swojej ostatniej rozmowie z nieznajomym, bo teraz i obya ciekawa wyniku tego zakadu.

Intuicja podpowiadaa jej, e zza firanek, z pogronych w ciemnoci okien ledzwszyscy mieszkacy Yiscos. Ale byo jej to obojtne, W takich ciemnociach nikmg dojrze ez spywajcych po jej twarzy.

45


46/104


47/104

przygldajcego si tej sielance z okien swego biura, paraliuje lk przed ludmi kontroli skarbowej, bo cho pracuje rzetelnie, oni zawsze znajd jakieniedopatrzenia.

W kadej z tych osb na cudownej play, o przepiknym zachodzie soca, mieszstrach. Strach przed samotnoci; strach przed ciemnoci, ktra zapeniawyobrani demonami; strach przed zrobieniem czegokolwiek, co wykracza pozaramy dobrego wychowania; strach przed Boskim sdem; strach przed ludzk ocenstrach przed sprawiedliwoci, ktra nieubaganie wytyka najmniejszy bd; stracprzed ryzykiem i przegran; strach przed powodzeniem i ludzk zawici; strachprzed mioci i odrzuceniem; strach przed prob o podwyk, przed przyjciemzaproszenia, przed podr w nieznane, przed zmianami, przed staroci, przedmierci; strach, e kto wytknie nam wady, e nikt nie doceni naszych zalet; strae nikt nas nie zauway mimo naszych wad i zalet...

Strach, strach, strach! ycie to dyktatura obezwadniajcego strachu, cie gilotynMam nadziej, e to ci uspokoi - szepn mu demon do ucha. -Wszyscy s przeraeni, nie jeste sam. Jedyna rnica polega na tym, e ty masz ju najgorszza sob. To, czego si obawiae najbardziej, stao si rzeczywistoci. Ty nie mas ju nic do stracenia, natomiast ci ludzie yj w cigym strachu. Jedni s go bardzwiadomi, inni prbuj go nie dopuci do gosu, odsun od siebie, ale wszyscywiedz, e wszechobecny strach w kocu ich dopadnie.

Cho mogo si to wydawa niewiarygodne, sowa te sprawiy mu ulg, tak jakbycierpienie innych ukoio jego wasny bl. Odtd coraz czciej sysza podszeptydemona. Dzieli z nim swoje ycie, a to, e demon cakowicie zawadn jego dusnie sprawiao mu ani smutku, ani radoci. Oswaja si z jego obecnoci i stara sdowiedzie czego wicej o rdle Za, ale na adne z pyta nie znajdowa jasnejodpowiedzi.

Na prno prbujesz odkry, dlaczego istniej - szepta demon. - Chceszwyjanienia? Po prostu jestem jedynym sposobem, jaki Bg odkry, by ukarasamego siebie za to, e w chwili nieuwagi zdecydowa si stworzy wszechwiat

Poniewa demon nie mwi wiele o sobie, mczyzna zacz zbiera wszelkiemoliwe informacje na temat pieka. Odkry, e w wikszoci religii istniao miekary, dokd udawaa si dusza niemiertelna, gdy popenia jakie przewinieniawobec spoecznoci (wygldao na to, e dotyczyo to spoecznoci, a nie jednostWedle jednej z tradycji duch oddzielony od ciaa przeprawia si na drugi brzeg rznapotyka psa i przekracza bram, ktra zatrzaskiwaa si za nim raz na zawsze.Poniewa zazwyczaj grzebano zwoki, owo miejsce kani utosamiano zwykle zciemn, mroczn jam gdzie we wntrzu ziemi, gdzie pon wieczny ogie -wulkany byy tego dowodem - i w ten sposb ludzka fantazja stworzya pomieni

ktre drczyy ndznych grzesznikw.

47


48/104


49/104

Demon zadra, ale postanowi milcze - nie mg pokaza, e i on si boi.Mczyzna bluni wobec Boga i tumaczy swoje uczynki, lecz po raz pierwszy dwch lat demon usysza, jak jego podopieczny zwrci si ku niebiosom.

To by zy znak.

To dobry znak - taka bya pierwsza myl Chantal na dwik klaksonu furgonetkpiekarza. ycie w Yiscos toczyo si zwykym rytmem, przywieziono chleb, ludzwychodzili z domw, mieli przed sob ca sobot i niedziel na roztrzsanieniedorzecznej propozycji, jak im zoy nieznajomy, a w poniedziaek poegnajpewn doz alu. Tego samego wieczoru Chantal opowie im o zakadzie orazoznajmi, e wygrali bitw i stali si bogaci.

Nigdy nie bdzie obwoana wit, tak jak Sawin, ale wiele nastpnych pokolebdzie uwaao, e to ona uratowaa miasto podczas powtrnego najazdu Za. Mopowstan o niej legendy? Ludzie bd j wspomina jako pikn kobiet, jedyn,ktra w modoci nie porzucia Yiscos, gdy bya wiadoma swojej misji. Pobonmatrony bd zapala w jej intencji wiece, a modzi chopcy wzdycha tsknie dbohaterki, ktrej nie dane im byo pozna.

Poczua wzbierajc dum. Ju sobie wyobraaa, jak to bdzie, gdy opowiebywalcom baru o nowym zakadzie... Uwiadomia sobie, e musi trzyma jzyk

zbami i nie moe wspomina o nalenym jej zocie, bo inaczej bdzie musiaa sinim podzieli, jeli pragnie by uznana za wit.

A przecie zasuguje na wito. W pewien sposb pomaga rwnie nieznajomew zbawieniu jego duszy i Bg wemie to pod uwag, gdy przyjdzie jej rozlicza swoich uczynkw. Jednak los tego czowieka niewiele j obchodzi, pragna tylkdwa nastpne dni miny jak najszybciej, bo trudno jej byo dochowa tajemnicy.

Mieszkacy Yiscos nie byli ani lepsi, ani gorsi od ludzi z pobliskich miejscowocnie popeni zbrodni dla pienidzy - co do tego miaa absolutn pewno. Teraz,kiedy caa sprawa nabraa rozgosu, nikt nie mg podj adnej samodzielnejinicjatywy. Po pierwsze dlatego, e nagroda miaa by podzielona na rwne czcChantal nie znaa nikogo, kto omieliby si przywaszczy sobie cudz wasnodrugie, gdyby zdecydowali si zrobi to, co jej nie miecio si w gowie, musieliliczy na udzia wszystkich, z wyjtkiem samej ofiary. Gdyby cho jedna osobaprzeciwstawia si temu zamiarowi - jeli nikt taki si nie znajdzie, ona bdzie t osob - mieszkacom Yiscos grozioby wizienie. A lepiej by biednym i uczciwyni bogatym za kratkami.

Chantal ju na schodach przypomniaa sobie, e nawet wybr burmistrza w miecz trzema ulicami na krzy wywoywa gorce dyskusje i wewntrzne podziay. Gdchciano zbudowa plac zabaw dla dzieci, doszo do takiej ktni, e projekt upad

49


50/104


51/104

Przeszy j ciarki.

Nie wierz wasnym uszom! Czyby kto z was wzi ten zakad na serio?

Dajcie jej spokj - odezwaa si wacicielka hotelu. - Chodmy lepiej na niadan

Ludzie powoli rozchodzili si po domach. Chantal draa, trzymajc kurczowo wbochenek chleba, niezdolna do jakiegokolwiek ruchu. Wszyscy ci ludzie, ktrzy cycie kcili si midzy sob, po raz pierwszy byli zgodni: uznali j za winn. Niwinien ani nieznajomy, ani cay ten zwariowany zakad, ale ona, Chantal Prym,podegaczka do zbrodni. wiat stan na gowie!

Zostawia chleb przy drzwiach i wysza z domu. Nie czua godu ani pragnienia, nnie czua. Zrozumiaa co bardzo wanego, co napeniao j lkiem, przeraeniem

absolutn zgroz.Nikt nie pisn ani sowa piekarzowi.

W tym miasteczku kade zdarzenie byo szeroko omawiane, z oburzeniem czy zkpin, ale tym razem piekarz, ktry rozwozi chleb i plotki po okolicy, wyjecha nmajc pojcia, co tak naprawd dzieje si w Yiscos. Mieszkacy nie mieli dotdczasu na omwienie wydarze wczorajszej nocy, cho kady ju z pewnoci pozdokadnie ich przebieg. A wic niewiadomie zawarli pakt milczenia.

Albo raczej kady z nich w gbi duszy rozwaa co, czego nie sposb rozwaawyobraa sobie niewyobraalne...

Berta zawoaa Chantal. Siedziaa jak zwykle przed domem - niepotrzebnie, czuwnad miasteczkiem, gdy niebezpieczestwo ju si tu zakrado.

Nie mam ochoty na rozmow - powiedziaa Chantal. - Nie jestem teraz w stanie amyle, ani mwi.

W takim razie tylko usid obok mnie.

Spord wszystkich ludzi, ktrych spotkaa od rana, tylko Berta potraktowaa j przyjanie.

Chantal rzucia si staruszce w ramiona. Siedziay jaki czas przytulone. W kocuBerta przerwaa milczenie:

Id do lasu i ocho troch, zbierz myli. Wiesz dobrze, e to nie twoja wina. Onito wiedz, ale potrzebuj winowajcy.

Winien jest nieznajomy!

51


52/104

I ty, i ja o tym wiemy, ale nikt poza nami.

Wszyscy wol wierzy, e ich zdradzia, e moga im powiedzie o wszystkimwczeniej, e nie miaa do nich zaufania.

S przekonani, e ich zdradziam?

Tak.

Dlaczego tak sdz?

Pomyl.

Chantal zastanowia si. Bo potrzebny im by kozio ofiarny.

Nie wiem, jak skoczy si caa ta historia - odezwaa si Berta. - W Yiscos yj luczciwi, ale jak sama zauwaya, nieco tchrzliwi. Dlatego moe byoby lepiej,gdyby wyjechaa std na jaki czas.

To chyba arty! Przecie nikt nie wemie na serio propozycji nieznajomego. NiktZreszt nie mam dokd jecha a poza tym nie sta mnie na podr.

Nie bya to prawda. Miaa przecie sztabk zota, bya bogata, ale nie chciaa nawtym myle.

W tej samej chwili, jakby na ironi losu, pojawi si nieznajomy. Skin im gowpowitanie i ruszy w stron gr, jak kadego ranka. Berta odprowadzia go wzrokChantal za rozgldaa si gorczkowo wok, czy aby nikt nie widzia ich spotkaPowiedziano by zaraz, e si zmwili i jakim tajemnym kodem przekazuj sobienawzajem informacje.

Chyba co go gnbi - zauwaya Berta. - To dziwne.

Moe zda sobie spraw, jak gupio z nas zakpi.

Nie, to co wicej. Nie wiem co, ale... tak jak by... Nie, nie wiem, co to jest.

Mj m bdzie wiedzia - pomylaa Berta. Czua nieprzyjemn falzdenerwowania napywajc z lewej strony, lecz to nie by waciwy moment narozmow z nim.

Przypomniaam sobie Ahaba - odezwaa si do Chantal. - A waciwie histori, kton opowiada.

52


53/104

Nie chc nic sysze o Ahabie, mam do wszystkich historii! Chc tylko, eby wznw by taki jak przedtem, eby Yiscos, ze wszystkimi swymi niedoskonaociamocalao, eby nie zmioto go z powierzchni ziemi szalestwo jednego czowieka!

Zdaje si, e bardzo kochasz to miasteczko.

Chantal trzsa si caa. Berta wzia j w ramiona, jakby to bya jej wasna crkaktrej nigdy nie miaa.

Posuchaj mnie. Posuchaj opowieci o niebie i piekle, ktr niegdy przekazywapokolenia na pokolenie, ale dzi nikt ju jej nie pamita.

Pewien czowiek wdrowa ze swym koniem i psem. Zaskoczya ich burza i schrosi pod ogromnym drzewem, w ktre uderzy piorun i wszyscy zginli. Jednak

czowiek w nie zorientowa si, e opuci ju ten wiat, i podj na nowo wdrze swymi towarzyszami. Czasami umarli potrzebuj troch czasu, by uwiadomisobie now sytuacj.

Berta pomylaa o mu, ktry nalega, aby odprawia dziewczyn, bo mia jej cowanego do powiedzenia. Moe nadszed czas, by mu uzmysowi, e dawno juumar i nie powinien przerywa jej w p sowa.

Czowiek, ko i pies wspinali si mozolnie po zboczu gry. Byli zlani potem i umz pragnienia, bo soce grzao niemiosiernie. Na zakrcie dostrzegli wspania

bram, ca z marmuru, prowadzc na wyoony bryami zota plac, gdzie biordo krystalicznie czystej wody. Wdrowiec zwrci si do stranika pilnujcewejcia:

Witaj!.

Witaj, wdrowcze!.

Powiedz mi, c to za pikne miejsce?.

To niebo.Jakie to szczcie, e trafilimy do nieba! Jestemy bardzo spragnieni.

Moesz wej i napi si do woli - odrzek stranik, wskazujc rdo.

Mj ko i pies take s spragnieni. Bardzo mi przykro, ale tutaj zwierzta nie prawa wstpu.

Wdrowcowi bardzo chciao si pi, ale nie zamierza opuszcza w biedzie swoic

przyjaci. Z alem podzikowa stranikowi i ruszyli w dalsz drog. Wspinali s jeszcze bardzo dugo i cakowicie ju wyczerpani dotarli do starych, zniszczonyc

53


54/104

wrt prowadzcych ku polnej drodze wysadzanej drzewami. W cieniu nieopodal czowiek z gow przykryt kapeluszem. Witaj! - odezwa si wdrowiec. Wyrwze snu mczyzna skin tylko gow. Umieramy z pragnienia, ja, mj ko i mjpies. Pord tych ska znajdziecie rdo. Moecie tam pi do woli.

Kiedy ju wszyscy ugasili pragnienie, wdrowiec podzikowa nieznajomemu.

Wracajcie tu, kiedy tylko przyjdzie wam na to ochota.

Powiedz mi, jak nazywa si to miejsce?.

Niebo.

Niebo? Przecie stranik marmurowej bramy powiedzia, e niebo jest tam!.

Tam nie byo nieba, tylko pieko. Wdrowiec poczu si zbity z tropu. Nic z terozumiem. Jak mog pieko nazywa niebem? Pewnie niejeden czowiek da sioszuka!.

Tak naprawd to oddaj nam wielk przysug, bo tam zostaj wszyscy, ktrzy szdolni porzuci w biedzie swoich najlepszych przyjaci....

Berta gadzia gow dziewczyny. Czua, e w duszy Chantal Dobro i Zo prowadwalk bez wytchnienia.

Id do lasu. Moe przyroda podpowie ci jakie szczliwe rozwizanie. Mam bowdziwne przeczucie, e jeste skonna porzuci przyjaci i nasz may raj otoczonygrami.

Mylisz si, Berto. Naleysz do innego pokolenia. W moich yach pynie mniej kzoczycw, ktrzy kiedy zamieszkiwali Yiscos. Ludzie std maj swoj godnoJeli j trac, trac te zaufa nie do siebie nawzajem. A kiedy trac zaufanie,zaczynaj si ba.

Dobrze ju, nie mam racji. Mimo to zrb, co mwi: id i posuchaj przyrody.Chantal odesza. Berta prbowaa przywoa ma do porzdku. Bya dorosa,wicej, bya w podeszym wieku i nikt nie powinien jej przerywa, gdy prbowadawa rady modym. Nauczya si ju troszczy o siebie, a teraz musiaa dba oswoje Yiscos.

M prosi, by bya ostrona. Aby nie dawaa zbyt wielu rad dziewczynie, boniewiadome, dokd moe doprowadzi caa ta historia.

54


55/104

Berta bya zaskoczona. Sdzia, e zmarli wiedz wszystko. Czy to nie on ostrzegprzed zbliajcym si niebezpieczestwem? Bez wtpienia si zestarza i oprcz jedzenia zupy zawsze t sam yk, zaczyna mie inne dziwactwa.

M odrzek, e to ona si zestarzaa, bo dla zmarych czas przestaje pyn. Ichocia wiedz nieco wicej ni ywi, to potrzeba im troch czasu, nim wejd dosiedziby wyszych aniow. On zmar stosunkowo niedawno (mino raptempitnacie lat od jego mierci), musi si jeszcze wiele nauczy, cho ju dzisiaj m jej udzieli wielu pomocnych rad.

Berta ciekawa bya, czy siedlisko wyszych aniow jest pikne i przytulne. Modpowiedzia jej, e powinna odsun arty na bok i skupi energi na ratowaniuYiscos. Nie byo to dla niego szczeglnie istotne, w kocu ju umar i nigdy do Ynie wrci. Niewiele wiedzia na temat reinkarnacji - sysza tylko, e bya moliw

takim przypadku pragn ponownie si narodzi nie tutaj, lecz w jakim nieznanymiejscu. Yiscos interesowao go o tyle, e pragn, by jego ona doya tutaj wspokoju swoich dni.

O mnie si nie martw - pomylaa Berta. - Nie wtykaj nosa w nie swoje sprawy

M nie dawa za wygran. By zdania, e Berta musi co zrobi. Gdyby Zozwyciyo, nawet w tak maej i zapomnianej miecinie jak Yiscos, mogobyrozprzestrzeni si po caej dolinie, okolicach, po kraju, po ldach i oceanach - pocaym wiecie.

Cho Yiscos liczyo dwustu osiemdziesiciu jeden mieszkacw, z ktrych Chantbya najmodsza, a Berta najstarsza, tak naprawd rzdzio nim sze osb:wacicielka hotelu, dbajca o turystw; ksidz proboszcz, sprawujcy piecz nadduszami; burmistrz, rkojmia prawa; pani burmistrzowa, majca duy wpyw na mi jego decyzje; kowal pogryziony przez przekltego wilka i cudownie ocalay orabogaty ziemianin, waciciel wikszoci terenw w okolicy. To wanie on byprzeciwny budowie placu zabaw dla dzieci, ywic nadziej, e za jaki czas dobsprzeda t ziemi, gdy doskonale nadawaa si pod budow luksusowychrezydencji.

Pozostaych mieszkacw niewiele obchodzio, co si dzieje w miecie, dopki mpa swoje owce, zbiera pszenic i dopki mieli co woy do garnka. Bywali whotelowym barze, chodzili na msz co niedziela, przestrzegali prawa, naprawialinarzdzia w kuni i od czasu do czasu kupowali jaki skrawek ki.

Ziemianin nigdy nie chodzi do baru. Dowiedzia si o caej historii od swojejpracownicy. Spdzia w barze w pamitny wieczr i wysza z wypiekami na twaGo hotelowy zdawa si czowiekiem majtnym, wpad jej wic do gowy pomyby go uwie, mie z nim dziecko i tym sposobem zdoby cho cz jego fortun

55


56/104

Zaniepokojony przyszoci, albo raczej tym, e historia panny Prym moe roznisi po okolicy i odstraszy od Yiscos myliwych i turystw, ziemianin zwoa walzebranie. W czasie gdy Chantal sza do lasu, nieznajomy odbywa swj tajemniczspacer, a Berta rozprawiaa z mem, grupa tutejszych notabli zasiada na narad zakrystii kocioa. Jako pierwszy gos zabra waciciel ziemski:

Powinnimy natychmiast wezwa policj.

Przecie to jasne jak soce, e nie ma adnego zo ta, a moim zdaniem ten czowprbuje uwie moj pracownic.

Nie wiesz, o czym mwisz, bo ciebie tam wtedy nie byo - achn si burmistrz.zoto istnie je. Panna Prym nie wystawiaaby na szwank swojej reputacji bez jakikonkretnego dowodu. Ale to nic nie zmienia, rzeczywicie powinnimy wezwa

policj. Nieznajomy jest pewnie poszukiwanym bandyt i prbuje u nas ukry swup. Jeli doniesiemy na niego policji, nagroda nas nie minie.

Ale to absurd! - odezwaa si ona burmistrza. - Bandyta staraby si by bardzidyskretny.

Tak czy inaczej musimy wezwa policj.

Co do tego wszyscy byli jednomylni. Ksidz poda wino, aby zaagodzi nieconastroje, lecz powsta nowy problem: co powiedzie policji, skoro tak naprawd n

mieli adnych dowodw przeciwko nieznajomemu. Najprawdopodobniej caa tasprawa skoczy si aresztowaniem panny Prym za podeganie do zbrodni.

Jedynym dowodem jest zoto. Bez zota niewiele wskramy.

To byo oczywiste. Ale gdzie jest to zoto? Widziaa je tylko jedna osoba i nawet nie miaa pojcia, gdzie zostao ukryte.

Proboszcz zaproponowa, aby powoa grup poszukiwawcz. Wacicielka hotelpodesza do okna, ktre wychodzio na cmentarz.

Potrzeba by byo stu ludzi i stu lat, by odnale to zoto - powiedziaa, wskazujcacuch gr otaczajcy dolin ze wszystkich stron.

Waciciel ziemski aowa w skrytoci ducha, e wanie tu powsta cmentarz - wstd by przepikny, a przecie nieboszczycy nie mieli z tego adnego poytku.

Przy innej okazji chciabym porozmawia o tym cmentarzu - zwrci si doproboszcza.

W zamian za t dziak obok kocioa mog zaproponowa dla zmarych inn lokalizacj, cakiem niedaleko std.

56


57/104

Kto zechce wybudowa dom tam, gdzie leay kiedy koci zmarych?

Na pewno nikt std, ale ludzie z wielkich miast marz o domu letniskowym z piwidokiem na gry. Wystarczy poprosi mieszkacw Viscos o dochowanie tajemDziki temu wicej pienidzy wpynoby do gminnej kasy, co bardzo by si namprzydao.

Masz cakowit racj. Wystarczy tylko nakoni wszystkich do milczenia, a to niepowinno by wcale trudne.

I nagle rozmowa si urwaa. Zapada cisza, duga cisza, ktrej nikt nie miaprzerwa. Obie kobiety podziwiay pikny widok z okna, ksidz gadzi figurk zbrzu, waciciel ziemski dola sobie wina, kowal przesznurowa obydwa buty,burmistrz bez przerwy spoglda na zegarek, jakby chcia da do zrozumienia, e

pieszy si na inne spotkanie.Ale kady z nich zdawa si by przykuty do swojego miejsca. Wszyscy wiedzielani jeden mieszkaniec Yiscos nie sprzeciwi si sprzeday przykocielnego terenugdy pojawi si pierwszy lepszy kupiec. Ludzie tylko na to czekali, aby do miecinktrej grozio zniknicie z mapy wiata, przyby na stae kto nowy, nawet gdybydostali za to ani grosza.

A gdyby mogli co zyska?

Gdyby mogli na tym zarobi do pienidzy, by starczyo do koca ycia im i ichdzieciom?...

Nagle uderzy ich podmuch gorcego powietrza. Ksidz postanowi przerwamilczenie.

Co wic proponujecie?

Pi par oczu spojrzao na niego.

Jeli mieszkacy istotnie dochowaj tajemnicy, to sdz, e moemy prowadzidalsze negocjacje - odezwa si waciciel ziemski, dobierajc z rozwag sowa,ktre mogy by odczytane na wiele sposobw, w zalenoci od punktu widzenia

To dzielni, pracowici i dyskretni ludzie - podja wacicielka hotelu, stosujc t sstrategi. - Przecie dzi rano, gdy piekarz rozwocy chleb prbowa si czegodowiedzie, nikt nie pisn ani sowa. Myl, e moemy im zaufa.

Znw zapada cisza. Tym razem cika, nieznona. Ale trzeba byo cign t grKowal zebra si na odwag i powiedzia:

57


58/104


59/104

Jedynie burmistrz zachowa spokj i na progu zakrystii zakoczy stanowczymtonem:

To bardzo ciekawe, co ksidz powiedzia. Wspaniay temat na pikne kazanie.Sdz, e wszyscy powinnimy si zjawi na dzisiejszej mszy.

Chantal sza zdecydowanym krokiem do ska uoonych w formie litery Y, rozmyo tym, co zrobi, gdy ju wemie zoto. Wrci do domu, przebierze si, schowa doplecaka dokumenty i skromne oszczdnoci, pjdzie szos w stron doliny i bdzapa jaki samochd. Tej decyzji ju nie zmieni. Ci ludzie nie zasugiwali na fortktra znalaza si w zasigu ich rki. Postanowia nie bra adnych bagay. Niechciaa, by wiedzieli, e na zawsze opuszcza Yiscos i jego pikne, ale nikomuniepotrzebne legendy, jego mieszkacw - poczciwych, ale tchrzy, peen co wiecbar, gdzie rozmowy kryy zawsze wok tych samych spraw, i koci, do ktrenigdy nie chodzia. Odsuna od siebie myl, e nieznajomy mg j wyda, e poczeka gdzie na ni po drodze. W tej chwili bya gotowa na wszystko.

Nienawi, jaka j ogarna p godziny temu, przeksztacia si teraz w duoprzyjemniejsze uczucie - ch zemsty.

Bya zadowolona, e pierwsza pokae tym ludziom zo ukryte w gbi ich dusz, dwprawdzie naiwnych, dobrotliwych ale i faszywych. Wszyscy myleli o zbrodni

byy to tylko mrzonki, ktrych nigdy nie odwayliby si wprowadzi w czyn. Przreszt swego ndznego ywota bd przekonywa siebie samych, e s szlachetniniezdolni nikomu wyrzdzi krzywdy, ale zarazem bd wiadomi, e tylko stracpowstrzyma ich przed zabiciem niewinnego czowieka. Co rano szczyci si bdswoj prawoci i co noc obwinia, e zaprzepacili wyjtkow szans.

Przez najblisze trzy miesice wszystkie rozmowy w barze skupia si bd jedyna uczciwoci szlachetnych mieszkacw Yiscos. A kiedy rozpocznie si sezonowiecki, na jaki czas zapomn o sprawie, bo przyjezdni lubi przecie miewraenie, e odwiedzili uroczy zaktek, gdzie wszyscy s do siebie przyjanieusposobieni, gdzie krluje dobro, natura jest hojna, a miejscowe specjaysprzedawane z pki, ktr wacicielka hotelu nazywaa grnolotnie sklepem,przepojone s aromatem panujcej wok serdecznoci.

Ale gdy sezon owiecki si skoczy, znw wrc do ulubionego tematu. Nkanimyl, e okazja zbicia fortuny przesza im koo nosa, nie przestan wyobraa stego, co mogoby si zdarzy, i bd pyta samych siebie: Dlaczego nikt nie zdobsi na odwag, by pod oson nocy zabi star, nikomu niepotrzebn Bert w zamza dziesi sztabek zota? Dlaczego w wypadku na polowaniu nie zgin pasterzSantiago, ktry co ranka pdzi swoje owce na grskie pastwiska? Bd aowa

59


60/104

-pocztkowo ze wstydem, potem z wciekoci -wspaniaej szansy, ktr zaprzepacili.

W rok pniej, przepenieni nienawici, bd si nawzajem oskara, e siedzielbezczynnie, gdy mogli zapewni dobrobyt sobie i swoim najbliszym. Bd rozpytywa o pann Prym, ktra znikna bez ladu - i moe zabraa ze sob zotonieznajomego. Nie zostawi na niej suchej nitki. Bd opowiada, e byaniewdziczn sierot, ktrej wszyscy starali si pomc po mierci babki; epracowaa w barze, bo nie udao jej si zapa ma i wyjecha; e sypiaa z gohotelowymi, z reguy starszymi od siebie; e przymilaa si kademu turycie, licna suty napiwek.

Spdz reszt ycia rozdarci pomidzy rozaleniem i pogard do siebie. Chantal nposiadaa si z radoci - oto bya jej zemsta. Nigdy nie zapomni spojrze ludzi

zgromadzonych wok furgonetki piekarza, bagajcych o przemilczenie sprawyzabjstwa, o ktrym wszyscy myleli, ale na ktre pod adnym pozorem by si niodwayli, a zaraz potem zwrconych przeciwko niej, jakby ona ponosia win za tchrzostwo, ktre w kocu wyszo na jaw.

Stana przed skaami o ksztacie litery Y, tu obok gazi, ktr odkopywaa d dni temu. Napawaa si chwil - zaraz z uczciwej dziewczyny przemieni si wzodziejk.

O nie! Wcale nie bdzie zodziejk! Nieznajomy sprowokowa j, a ona odpacaat sam monet. Nie krada, lecz odbieraa swoj naleno za odegranie rolirzecznika w tej farsie w zym gucie. Zasugiwaa na to zoto, a nawet na wiele w-za to, e musiaa znosi spojrzenia zabjcw niezdolnych do popenienia zbrodnto, e spdzia tu cae swoje ycie, e nie moga spa przez trzy noce z rzdu, za te jej dusza si zagubia, jeli w ogle istnieje dusza i moe si ona zagubi.

Chantal odgarna ziemi i zobaczya sztabk zota. Nagle jaki dwik dobieg duszu.

Kto j ledzi. Odruchowo przysypaa zoto garci ziemi, wiadomaniedorzecznoci swego gestu. Zerwaa si na rwne nogi, gotowa wyjani, e szskarbu, bo widziaa kiedy, jak nieznajomy spacerowa t ciek, a dzi zobaczytu wieo rozkopan ziemi.

Ale go

Documents

p Coelho Paulo - Demon i Panna Prym