Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Leonard-Achate. von Ba.s;L-
59 Platea, Franc. de, O. Min. S. Fr., opns restitutiojium, usurarum etexcommunicationum. Fol. Paduae, Leon. Achates, 1473. Rom. Type,40 Z. 173 BU. Pergtbd.
Hain-Wlnehip 13036. Proctor 6776. Der 2. Druck der ersten Presse des L0011-hardus Achates, sehr salten. Bl. 1 und 17 sauber angerandert, mit etnígenW~IL al~n Ran~naten und -Elecken. s~ scMI1!s~,:!?pla~. -
Karl W. Hiersemann ~eip~ig, Kijnigstr~asseª9.I .
BIBLIOTECAD~L
[oleglo Mayor de nueira ~eloradel Rosario
L~-~=~~~.~.~.~§,:~~i~j.:.>~...:~::'.~]f
"
I •
/
..... - ~":.l ',.'
, ~."..;...•"', .; .,;: ~'".
•
INCIPIT T ABvL~·Itt;5TrrVlrÓ~M VSYRARVM ..ET EXCOMVNICATIONVM·SE)lTA-l;>ER VENERABiLEM .OOMINVM FRATREM· t:RANCLSCVM DEPLftTEA'ORDI~lS MIMüR VM:·· .
l. ,..RE5TITVTIO PRIMO.
V trum re"ílittitio í!i:de neceílitate Ialutis, .,. i. Reftituti6.2.Q!;!isreneatur ad reíl'itutionem.·
De .réftitutione da mnificantiii in boms aie,Qy.id fi aliquis retrQxÍt aliquem a religionis ingrel1ü.
'.De bis qui inducunt aliquos ad peccatíi •..V t;e iduces alique ad peccatú 9[ulédo t3{ ceta renear ad refiitutó~Q!!id de mOlqui remprar pudiciciam alicuius mulierís,QE.id de illo qui uiruperauit aliquern iniufie.Ad quid teneatur Iedocens uel defIorans uirginem,
,Ad qd eeneatur.qfeflor ab[olué~ alique que m nó poterat,Ad quid reneatur dánifIcans aliquéex frauduléto cófilio. 'Atl quid tenearur c1ericus qui dimitrit ofhcium,QBid de illo qui fecit penitentiam úbi ipofitá ipeccato mortali.QBid de (acerdote q ,pmHit dicere milJ3s fanéti Gregorii.Q!.!id el' dñis tpalib? qui denegát pnia~ dánatis ultio [upplicio.
. De refijtutione daniflcatlú i bonis corpiseAd quid teneatur damniflcans.Qgid (j fiati morir nec aliq expe(e'f@~rúnti·medicig.~!id fi nuUam babuit arte,m-. Jo" •
V(cp ad quod tempus efiimabunt opere quibus cariturus,e.Ad gd teñt occides aliqu,e i neceBltate ieuitabili.i.gra fue d'fenGoisQgero cum in crimme lefe maiefiatis ex (ola fcientia teneatur.
reuelare ad quid teneatur ni{] reuelaueritAn iíti pardales cadant in crimine Ie(e maie1tatis.Ad ~d teñi ~ cómittit ,pditioné 9tra unú tyranno;c italie.(Bid ~ íl'atuentibus leges fur~s occidi.Qgid de [piculatore CUI pcipitur iterflcere ¡?"iudice lata {éntetia.<l!Jid de dominis terrarú qui mutilant homines 'ppter animalia
que capiuptuí contra e01f uoluntatem.Qgid ft ex domo tua ,pieétú e aIiquid ;ppter q~ mortu~ e pr meus.Q!!id fiequ~s tu? calce me percullit.QEid ti pecunia accepta.itelhgat remiGífe aétione iiuria;e.Q!:!id{jquis procuret aliquem iniufie i[eruitutem redigi.~id de méd~C?iperitó ex cujus,culpa, moritu,r infam?
"
.'.' ,. '., , " .
.. .,': '.
.~.i:,.i
.~. 2
'.~.~.,. ero.~. s:.,.6.,. 7'.,. 8.,. 9.,. io.~,ii.~' iJ.
.~. i~"'. iq.. ,- .~. ís:.~, i6.,. i7
,.~. i9.~. i9
"" 20.~. 2i'~.' 22
.~. 23.,. 2q:...,. 2~
, .~.. 26.~.~7~',2H
• .••• .. ;'., '.
• '!lI..• o,.
.."... " .,
:
Oe r~{titutione ~aniftc:.át~in bonisfottune . De raptoie.Refhtuere tener fur te cu ftuttib? fCeptis ac.q ~ipi po.l1UntV trum necelJitate famis uPnuditatis liceat furari.Vtrum liceat furari cau(a pietatis.
I?e noue generib' fauto;e g obligant - (olidú. fulIio.ConGlium. .~. ~q.. Con[en[us. .~. 3<; Palpo.i.adulator.Recur[us. .~. 37 Participans. .~. 39 Mutus. .,.' 3'1Non obftans. ,~, q..o Non.Manifeftans.D . De reftitutione ~metiú de furro ~reda uel rapina.
e.rapma. ,~, q..2 Q4td de predam emettbus.QWd fi ~mptor boc ne[ciebat ,pbabiliter tame boc credebat.Q!!~dú fc:iebatfaCtumred ignorabat íus fadi.Qy1d {i raptor donator uel ueditor [atiffecit plenarie de p-da datauel u~ndita.Q!!~dú quis emat rem de preda bonafIde ut reílituat. 'Q9td Gnon poteft reperid d.ominusvel ne[citur.De' . De refritut~one comederiú de rapina ufuta uFfurto.
~ISqut comedunt uel1n aliosu[usconuertunt.Q!!.!d de bis q comedút ac iduút.QBtd ~ predicatoribus qui comedunt. 1.
A. De reftitutione aCC1uiGto;Cper mertriciú.
n meretnx tenearur refiit1:ttre. 'Q!!.~dde muli~re Cjuerecepit pecunia .p opere carnali.Qgld de recuJari 'Jui recipit .p opere carnís a cóivgata.V t~ regul~~t~~o{ftta.v~oritate 'ppria refrituere q~ aécepit.Q!!~dde ftlus tllIusqU1UIuente uxore [ua duxit aliam.'Qy;~dde adultera que cócepit filivm ex adulterio.o"gld{i ~ulíer babet f¡}iumde adulterio occulto.De !efrttutione dotis. An dosrefiitui deat mulieriadultere.Q!!~do dos debeat refritui. .~. 60 Cuí deat dosreftitui.~l1d Gfundusefrimatvs datus e in dotem.An uir pollit cogere patretut det dotero fdie fve.An ,m.arit~spollir~x~eJ1e,~euxorem.nó (oluta dote ',pmiífa.Qs1d de Ulro~ reclplt ftlIa raptoris rufurarii i 9iugem.
. De refritutóne bel1antium•.An capt~ in bello[ubiaceant refritutioni.De.quin~ códitionibusrequifitis ad hoc ut bellum út iufiú.~td úahquod prediaorum defueiit.<:Bidde [equetibusdominú iíniufto belloQ!:!idÚ J'babiliter dubitant ut;e iufiú uel iniufiú Gro
.~. 29.,. 3°'.~. 3i.~. '~2.,. 33.,. 36
.,. q..i
.~, q..~
.~. q.q..
.,. 't-S
~'e:r6." q..7.,.q..8
.~. q..q
.,. So.,. Si
.,. S2.,. S~. .,. ser.;. ».~. S6.;. >7.;. sS«;. S9•;. 6i~. 61." 6~",. 6q...". 6S
~. 66.~·67.~.'69.".69.~. "'70
An (equentes iprum deum te~eatur in[o1idum~ . .Q!!id fi neuter rapto~ erat dns:[3GmP9uenerut equallter: ..- ."Q9id fi oes [equút'et {í un?[ol?potuilfet f fe facere an rene~ l~ltdu~id ú pofi multa damna fIat pa".& dam,nabinc i~deremlttatur
an remillio fe extendat ad bomtnes UtflU[q3partlsQ!!.idde f~bditi~mo~etib~ bellum ~~imperi~ dño;c [uo;e.Q!!.idde biSque raplutur tn ecc1eíil~Inbell~lufio.~id de bis qui incendunt'eccleíias 1.." bell~~ufto... ., .V qc racrilegisregib? idic~tl~? bel~utene~t .[ubdltlmIlites obealreAn occupata bodie per prmctpes xpla.nos,In ~ello
avtloritatepropria fubiaceant re{btu~10~I•.Q!!id de comitib? qui fine auCtoritate pnnclpls uaCallos
',ppriosbelloexbereditant. . .. .Q!!id de bellisfa¿bs a~ u~a.ciuitate altert Clultatt
fine auGloritate pnnclpls •Q!!id de partialibus expu.IGs'}tra.ciui:ate b:lla~t~bu~. --Q!!id de [ociahbusgentiu armoru q~l ad [uu ~t,bltudl[currut.Q!!íd de bis que rectlI?antur ab boíbbus I?mIlItes•An in bello iufto liceat pugnare non [oluro contra ~
. iniuriantem red etiam contra [uosua[a11os.. . .V trum recuperans rem úbi [ubtradam furtouel U1~lent1aueI
~quípol1entem furtive uP uiolenrer teneatur refiltuere. • __.~. 86Defamulo furtú fubtrabete a dúo 'ppter mercede negata •
An teneatur refiituere quod [ubtraxit. .~. g7. De re{l;itutione acquifttorum in ludo•
Anacquiíita in ludo [ubiaceant ~efti:u~ion2... . _ _. .... ,~, 89De re{l;itutióe notarlO:;'dantflcattu aItque J?J? lmperltla. .~. 89
Q!!id ú faciat falfum infiru~entum... . .. ., .. CjO~id de artiftcib~s a~erentlbvs [e perItos Inarte
[ua:ú ignorantta altquem ledant•De reftítutione medicorum.
De medicocuram egri dereliquete uf maJe recate egru~. :~. CJ 2Q!!idde medicis'luí grada lucriprolo~gant mor bos. .~. 9~ -<Bid de medico imperi:o. . '... - :''': qg.., De reftitvtioe acqGto;ef 11tlglu~ prtO<F accu(atortb9 cnou.
An taliter acquifita [ubiac~anrrefiitu~ioni _ .~. 9S:Q!!id de illoquipecunia accepta defIfrlr al, ~ccu~a.to~•._., ." 9
6
De reíbtutióe iudicis'1dolo [eu lpe~ttt~ tmq IudIcat. .~. 9;QBid{i (Ufflciese:[3n~gligit ~~der~ ac ~c male ludlcar. .~. '19(8íd,fi recipit pecuntam ut lntque ludtcet. "'. CJ?
. ;....... ~... - .... =.'....... -..1.- -..... '". ..' '. t,'.- .. , .'..... . "-. •• -.,..~ ..... .... • ti ~. • ,..., .¡ «, "
...... " •• e-. ~ .... ,-.6-'. .... .. . .... . ..,. .' ','; • a'" ,. .." -', . .. .. '. ;,. '
'ti. ..•••• fI. ..'
.~.7i
.~.72
.~.7~
~. 7'r.~. 7S-.~.76.~.77." 79
,~,79
.~. 90
.~. gi.,.82.~.8l.~. 8q..'
,~. 9~
.~. 'Ji
," " . .'",....- .,•
... '.. ,. "
\ ~.
Q!!id fi accepit p.ecúiáut bñ iudic2ret aur GmpJidter ut iudicaret.Q!!id Iiaccepir pecuiam ut nó iudicaret aur ut maJe. ,_Cui ftat refiitutio cum datio fa mala intetó~. 'QEid!i iudex ma1e iudicauir ignoráf p inprudetia al1erroris.
' Qgid de officialibus iudicú icitantibus eos ad iniufte iudicandú.Q!;id de iudicibus 8{ adminifhatoribus qui negligunt
facere iufiitiam 8{ defendere opprelfos.Q!idde iudice qui omittitcondemnatone expen[a~.
De reftituttone aduocatorum.De ea '1 fuerit j cu1pa.<.lano erar idoneus puta de p[onis ,pbibitis.Q!!id fi recepit imoderatum {alaríu!. ,CEid fi pignorada uPnegligetia dientuI? [uus arnilit litem. 'Q!;id de illis dolo quo.;c cotingunt dana ueI fraudes.
, De reíbrutione teíbú. De eorruptis teilib,.Vtrutn teftis po{fitacciFere [umprus necel13.rios.Cui reddet refils pecuniam acceptam p teftimonio lato.Q!!id'de tefte n01ente manifeftare ueritatez8C una 1'S teditur;
De extorquetíb' elemolinas p medaciü.8C yporri!im.Vt;c 9 Grnulatione reJígionis reqrít aliquid teneaturad fefritutoe~~id'de diuite metiendo {é paupere acquirete aJiSd-~'eodem.De mendicatíbus uaJidi,s'lui flngunt [e infumos.Littera qua dent bre quefrores elemoGna~ ab epis'~'eoaem.
De re1titutione facientium eP1asde alieno.An committant furtum:Vtrum monaebus pollit facere elemoGná-;'eode. 'V trum uxor PO{fltfacere elemoGna fine licentia uiri.V t;c ftli9famiJias polTitfacere elemoGna fine colen[u patris.V qc fur faciendo elemoúna de funo liheretur.V trum lictat furari cau!3 pietatis.
. De reftítutíone aC'1uifito1Cper malos artifíces~An taHa [ubíaeeant refiitutioni.
De reftitutione clericorum [ymoniaco;c.De illo qui redpit beneflciú [ymoniace [denter.Qy.id,de [ymoníaco in ordine 8{ dignítate.Q9id flendulD ,depecunia [ymoníace accepta~Q:!id de recipiente fimplex benefICÍú[ym oniace.Q!!id de deríds mOlleadmifirantibus admifiratíone ecdefi~.Q!!id de bis qui donant [ua inhoneíhs perfonis.Cui fiet reÍtitutio a talibus per[onis.male recipietibus.An i[ti ecc1efiaftici qui male dederunt debeant re[tituere
••
de bonis ecdeúaúicis an pIion~ali~us. " d nQ!!id de prelatís ecclefta~ quí aliquid legatls rmpen u t ,
uta [ubditis pl~s ~xtor_1ueanb~'f 'ú ut cog·noícat mre3 r [orore.~id de erICOCU1 epus corert n 1C1. "
. v . De re Ieieutione [u[pen.[orum. . _ - ii 8{ f: étuu.An CrIC?[u[pe[us ab ofhcio reneat a~ reftItt:to;3 bfi~lC:1_ fJlAn ipedíes alique a có[ecutóe bñfI~l1t~~eat a ",~e tI}:~;;udit ieo.
'd d 'H g uioIenter accupat bnflclU ~ut [clet:r _. ú .Q!!:d d::x~oicato recóciliato an ~ru~9 tpre e:c,0lcatols re tltuat.G!!¡d de bis qui freterunt, in fentent,l~ Ion~o tpre.Q!!;ieJde cóferentibus talIbus benefICIa[elenter.Qy. De refritutione religio[orum. ._., ,A fr ' m teneatur refiituere egredIetlld q~, .n mon~ erlU "./1. .
- - tT: l'p"e donauerat eldem monaueno.tepore ]O'rellUS 1. 1 1" 'd Jl.''d d °1" r. d obligati erant i [ecu o a lqm reu.ltuere.1'\.JI e re IgI01IS:j, ..'
A'B l" t'1jt reftituere 'ppr{a audorItate.n regu arls POUl , _ . - - l'De refiitutI0ne d.notu tepor~ l~mf
An maJe acquifita per' eOsdebeant re{ht~. ..Q!!id Greftitutio 6t difflcilis qUi3f~r"te no [ufflClunt bona.A !Ji d -s aliquid exígere a [ubd1tlS'. ".A,A po/t n e contra bannú portatas tene¡¡ntur tefhtuere.n aUrerentes r s ., ,
id de dominis exigentibus a (ubd1tls tahas. . .~id de exigentib~s pedagia Be tb:olonea antlqua. . 'Q91d de imponentlbus no~a,pedagla. ,QBíd decódentibus 1eg~s lOIquas. _ _ . ". id fi.dñs nó fadt id ,ppter quod lpo~t~m ~ p~dag1,um. .<8'd d' d-', egll'gentibus facere iufimamI[ens acdefendere.r\-ttl e nIs·n - . - 'b~'d d - 'h s malis offlCialibus8Cno.corrIgetl us eos. '1Ot!1 e utetl u • 1 Jn, .",A:t' [olus princ¡eps polIitl?Onef(~ col e~as. I
QJ.id el? uendentibus offlClapublIca. . d d .., De reftitutione [ubdito;C facIen a omI~ls. .;. iS'~
Vqc tales teneatur ad f~f1:itutóne ~ñis de male ablatIs., De fraudantlbus pedagla. - • _.. . <5
An fraudates datiú teneani ad pena ipo lita 1foro co[cu~ntle.. ~~::~ I~jd ~ portantibus merces ,pbibitas ad pa~tes pagano;c. .~_ i~g
id el? furante xpianos captiuo~ a [aracem~ det~ntos. m . >~id [¡xpiaq? captiu?furet a ÚlraceqO '1eu detlDet.~.eode. .~. is:o,i'ht 'd de [ubditis dammflcantlbus do mInOS. " _. _ _ J~I O" Jl.' • r:ubdt·tO'U!.l-ter [e el? bis qUladlulce extorquet.- e rell.1tutlone 11 T ' ., i60De ciuibus qui c~1Je¿lasdiuiferunt[uper aliosi . - .
,- ,~. -ieo,~, ioí-~,io.2-~,io~~, lOg...
~, ios:.~., i06
-~, ~Og-~, 1O-~,i09
-" 110
-~. 'iii'O"~ ii.2-~,iil.;.' ii'}
iiS(-~,
,~, ii6
.;. .. '.u7
." iig,~, ii')o,:' 120-~,i2i
~. Í.2.2 .;-
.;, i,21
"." üq...;, i.25-.~.i2Gl,~. '~.2~.~. 12~. i29
.~. i3G
.;, 131
..,. ,i3:2
� .• . :.
, ..
Q!!id de ~ftimantibus res plus uel minus odio uel iuidia ..~.i6iQ!!id'de malis eleétoribus. '- • J
Q!!id d~ ex~étori~us tr~bu!o;e pI? exigentlbos debi~o. .~: ..~~~De ~e[tltutl0ne cotr~betiu. Ad quid tales teneanj, .L. i6r1-Qy.td de comodarario, .., T
id 11 . ~. i6s:~t q: urente cómodato ultra locum determinatum.,. i66~~ dicátu,r ca[us f~rtuiti, .,. i67 Q!!id de depo·Gtar o. .,. i6BQ~9.dde blde,l1oCUIallignaíb lib;: tuum ~ alteri tradidit. ,L. i6aQgtd cr credttore pignoris. .., 7
A ' .~,.i7°n mter emptorem & uenditore cadat refiirutó;De qu.o teneatur [ocius.. ,~, i7i
. ,De :efbru,tione ei? 9 ob cám accepit 8C cá no e [ecuta. ',;. i72
Q!!;~dcF tllo,q~l acc~pJ~peeuniam 'ppter nuptias ~ no {unt {ecute. ::~. :Z/~~Qy;td cr aCCJpleteallquld ut Leruúmanumittat 8C non fadt.. T
D J1. ". i7~e r~Hi~utione geretium aliena negotía.>'De :utore ~bCUI?cam adul~o ~elpu~illo dánum ~l1atume. . , Í 6~ld fi quts uoleba,t dare ahqUIdpUpJJ10tí tutor lpediuit.,.eodem. ; 7
. De refi~tutJ.?ne n~goti~;: ~:fioris 9ñ dá~ú icurrit [ua ca•. ;, iDe refi~tut~e foct.o~.qn .a1t1 ea faClt expefas Fa1i~e dñs. .~, i7~De refhtutoe aCelpJetls ldebitum. 1:. ,7.D J1.' . ',' 170_e rellltUtlOne damnorú datorum ab aialibus íi ~ala1 tuum mibi damnú imulit. 'S
Qg~dfi e9uus :U?calce me percuílit ac crus fregit.:~: ~8~~~d fi alal tuu incitau~t meum tí m_eumdedit a1teri aamnú. .~. i82~:d Ú b~s tuus com~d1t berbam mea tí canis carnes 'SQ.g~dÚ éualia qs mittit icapum meum ~ fruges dep~fi:untur. .';.' :8JQBt~ fi p!e pe~ora intrauerú! in campum ~ frumetú comederút. .~. jSq.Qg~do d~s {e llberat dando ala1dánifícans 8C quado no. .~ 'g~Qgld ~ alal mordax tenes iuxta uiam tí ledit boiem L' \~
A~ ~ lnuenio ~Uetuá icápo meo poiTum.tenere • .,' 1 7I1!a quou~q; mibi fat1Ífece~is. . . 'S9
Q!!~dcr ledetlb? ag;c Pdo~u aIterius ign~ aut iumeto m:tlicio1é. .t:8Q!!~dcr boue cornup~ta no cuftodito a dño tí ledit alium. "7 ,9Q!.t.~dfi equ? tu~ inúdiado mulá meácrus meu frang~t. :~: ~9?'Q!!ld de babentl-bus columbaria. ~ ~<)1Q!!id.de ~enatorib? qui eócu1cant agros-quo.;c canes occidunt .~, i92
anImalIa pauperum tí Gmilia.M _ De refritutione excoicatorum. .
V tru ~urate_excoicatione c1ericus pollit retipere frea, fui bñfIciiOmnls ":XcoICatustenetur ad reftitutiontm.. •
Q!!.id <f bi~~xcoicatis qui tpr excoica.tois acquirút aliquid. .De reíbirutée inuento;: a. cafu Be fortuna.
An talia [ubiace-antrefritutioní.VttÚ quis pollit 'pbib~ri pifcari i flumib? publicis.Q!!id de feris beftiis piícibos ~ ~olu~ribus. . ..' .An fera beíha a te uulnerata efbciat tua (i alter capíat eam,An apes & uolucres Iiiper arbore tua fint tui iuris:Qgid de feris fa¿bs mifuetis ut pauones apes colúbe. _Qy;id de aialib? máruetis. .~, 201 Qyid de tbefauro tuento.~íd de infula nata in Mari. .. ,
De refiitutóe ac~(ito%pin nallfraglo.. . , De refi'itutoe dini q~ cá alicuíus darum efr.
'Q!!:~ poílit exepJiflcari dánum cFra comigiae. _Q!!id de eo ~ 3puit cifrerna:& animal alterius cecidit 1eam.
"'Q!!idú iimicus tu? icedít domú tuá:& mea ~ritur·.Q!!id Gberes uedit re depoGtá aut córnodata defunGto.Q!;id de offtciali qui negligit inquirere:an offlcialesfui relfe gerant fe in offJciis. I
Q!.1,idde offtCialiqui neg1igitpuni~e crimin~fos.QBid ti quís culpabili nég1igetia danum dedJt.Q!!id.de bis 'lui [unt imora tr3ded~ res ~ñis~ . _ .. ,
De refiitutione fame. .An lfamas ahque teneat refhtu~re.O!!0t roóis dániftcet quis alium in [ua fama.ytrú ~liquispoffit revelare malú alicuius fine peccato.Q!!.ot modis flat det¡;adio. .Qy.id {j quis de diuerfis Be. a diueríis infamatur. /"Qyid G ~s no iponit crime f, murmurat indílCrete. ..An aceu[at? negas ue;c crime Gbiipublicoipoíitú peccatmortalit.V qc f¡tilfaciendú!it detradoribus quibus móis pót.
De refi'itutóe qua nus tenetur pro alío.An :pater t~neai ex 9traétu fdl (~~.o c~m extr~neo. ,Q!!:ldde mercatorib? quí prepolJ~t J,n:finores fUIS apoteclS.An dñs ~ pater ten~átur eX9trad:u gefio p ¡uum tí fllium.An prindpaF ten~atui ftdeiu{{Drefuo .p eo quod foluit.Q!!id de eo qui facit fugere debitorem.Q:!id de occultate offú:iale~ tpr (cidicatus; .Vt.;c uxor teneat fi marit? mate admifrret OffiCIÚpublieú.Q9id de uxore que 'fécit furtú añ miionium uel prius.~id de notariis conf}petibus inftrumeta ularia.Q!:!íd fi ftlia dotetur in fraudem ereditorum.
J
.~. 196
.~, i97,~. i9g.,. i'J9.~. 200
~~, 20i.~. _.202.~. 20C}.~, 20,S;.~. 206
-" 2°1.~. 20~..~,io9.~. '2io.,. 2ii
.;. 2Ü~, 2i~.;. 2iq...~., 2is:.~. 2ió.~. 2i7.,. 2i9.,. 2i9.~. 220.~. 22i'.~, 222.~, 22;
.~. 22g..
.~.' 2JS
.," 226.~; 22-,.~, 229.~, 229~,'2,O,~, 23i.,. ,2~2
.~. 2~~
.'
.....-'
••.:', .
Qy.id de nito qui accepit f1Iiam raptoriS uel ufurarií. 'Q!¿id de fepelietibus uíurarios,Qy.id deminiílrrs uíirrariorum.Qy.id de'J'curatore tutore 8( curarore,
. De reítirueione edif1cátiú ¡foIofuo cum dáno uicíní, .De reftitutone edifzcátiurn in Iolo alieno de
[ua materia e<. aliis mulris caGbus.Qgid (i quís plantee planeare in alieno [010.Qgid ú feminaui in agro tuo frumentú meú.'Q!!.id ft [cripú in aliena carta uel pinxi in tabula aliena.Q!.!id (i'quis ex aliena materia uP ex [va e,c aliena fedt materiatu.Qy~¿'G qui.sb~na fIde [uir ue~lmet~ (uo manicá de aliena purpura.Q!!ld fi'QUlscofundat materia 'ppria cum aliena.
De reftitutione fruauó percepto;c. .QEid de a[portantibus frudus de catEpo.Qy.id ~ inuaCorerei aIterius imobilis. '
De reft~tut~e alienationis fade in fraude credito;c., De reftnutone alienationis fade per metum.
. ~ " I?e. refii~uti~ne facieda 'ei e;J urilit gellit negociú meu,Q!!td'G [olUlfil credltor1 meo ~ me liberafii.Q!!id ú tutor more ciuitatis mixta exenia mgro noie pupilliQ!!id fi redimo flliú tuú ab bofilbus fine mandato tuo. •
De reftitutione expenfa;c in iudido faGta;c.Pe bis qui temere Iitigant.
De refi~tut~one !~cjp~eti~ a~ bjs 'lui alienare ñpolTunt.. De re1hturoe utenu re allena cotra domini uoIútate.
Re{b,tuere tenetur qui comifit furtú inu[u reí licet noin ipía re ad efriatione illius u[us.~'eodem.
De rtft~tut~one factentiú fraudem legis.De r~ftltUtlone damnifIcátiú alium in [eruo
. uel debitore uel animalí.De occidente alienum [eruú uel animal. 'Q!!~dú 'luis copellit animal aIterius pr~cipitari.Q!!1d fi ex mi[erkordia dilfoIui !eruú aJienú P debitore.
, De'reftitutione mi[cetis turpitudin~ i uino alieno.De refbtutione daniflcátiií aIiquem piíciendo .
','. . uel effundendo aliquid de domo.De .refiltutlone damni dati ah arbore uel a Bumine.Q!!1d ft per aluuione terra agri rnei adiiciatur tuo.
~" De reftitutione danifIcátiú republicá aliquo modo •.
r I
/
.~. '21q...,. 23>.,.' 236~.,. 2~7.;. 238'
.;. 239,.,. 2q-.O.;. 2q.i.;. 2q.:2.~~ 2q..J.~. 2q.q...~. 2g..S;.;. 2q..6.;. 2C}7.;. 2q..9.,. ~q.-q
.. ;. 2s;a
.;. 2s:i
.,. 2S:2
.,. lS.J
.,. 2Sq..,. 2».,. lS:Ó
De ex a¿toribu~ tribu;orum qui aliquid retinent.,. r
Q.gid de eo qui pecu,n,ia(ibi datam in admjni~ratl0nerei.pu.partem rerrnet ue1.totam. , '
Q!!id de bis q,uífadunt ut anno~a ~af1~r u~~datur. M • : •
De reftitutione,pla.gtarlo;c.loqUl [ubtralfut f1110Sprlb?.Q!1id de abducenti~us ~xorem alt~riu.s._.:. , " , . .._
'De reftttutoe raptoJf tttrgtnu Uldua;.e& fanét1monlallU.,De multiplici re{l:itutione frenda reí publice. 'De refritutó~ ued~ntiú,()fftcia publica ec digni~tes~De refiitutione iniuriaruI;l. _De cOlcatione frat7,' facienaa p? trionero p~tris.,De tefbtutione beredum. ,
_ De ordine refiituedi creditoribps ~ legatariis •.Q!id de expenfis fa&is ab·bered:.- ". .I Pro quora pte ten~'lIÍt pered~~ {ifun'tplu~es GmuLPon~ 9' aligs mories h3 tres marchas auft q.uay una e de uka ,
, & dimittit eas tribus fJ1iis[uis nó determInas,que íit c:r uiuriafed géneraliter didt unam illaritelf~'
Pone '.1' uni confiat ~ duo. uolunt re{btue~e. \ .. . .Refiitutio tertto. _ Cut d3 fl~rl.Q!!id de ilIo 'lui plur~b? te~et 1& uult parte [oluere cú ñ poffit totúQ!..ri [unt potiores int creqltores.". .Cui lit facieda reíbtuto reí furtipe
- . R~{l:ituto,quarto. ~ádo debeat (leti. T
Q!!.id(i,isquí·ten~tur teftit1J~re nó pó~ ~du~ia~ reíl"irutione _fiati faciedá.nee creditor uult dare dl1atlone. '
, '. ' Refiitutio quinto." '"Q!!eadmodú ut debitor apud deú ~ bomin~s (~tj{faciat.Q!!id (i. aliquis offert totam' pecu~la m credItórt oité,ndens
plenariam uolunt~tem:cum no ~~~,~att.·V trú remi!lio Cemel'fad'a per penitetla teuocetur.Q90t funt modi tatilfadendi. ' "','
I ,Reftitu'tio fexto. . Q!!id fit.reltituendum.V t;c d~beat iíungí in foto cófcientie-Cj' 'luís [oluat penam
qua,mincurrit defraudando pedagium• "Q!!id tenetreftituere furo ,~. ~ Qy.id de-emente eam.
Reftitutio reptimo. . , ".Vbi facienda fit. _, , ReCtitutio oltauo. r QBad~ debitor nó e [oluendQ. .
Q!!ádo debitor'ñ é [olued~ 3n teneaipet~re_ ueni~'F dilatione •..Q!.!id ft debiror nó pót induei ad re[titutlOne [tatlmó .
,,
.~. 2<)1
'~"2sg.~. 2S'J.;. 260.~. 26i
.~. 262.~. 26;., . .26q..
t '!
J ,
- .
.~.~79 ''.,. -280.,.i I
_ .~ . .2
'.,. J'.~. q..;..~.i
.~. 2-
'."'~r.~ • .2.~. 3.~. q...,. i,
.~.1'
.~. q..-
.~,i
.,. "j
.,. 2.
:~·'.3
/ '.1
\
,..1 •
,\
Q!.!id Gfur uel raptor {ido extrema necelIitaie"~ot!unt ~ói ~e..ftitu~diSb? 9(ulit debitori ne ide[patoe31abai.
n .q~ de~ttor n e (?luedo (acerdos p~LIitdare d¡latione. .QE:td <f tIlts,g ú ueIlet dimittere[u,fluas expefas
po(Jent rapta re (tituere. . .Q!.!~dage,re debet penitens quando nó é [oluendo.Q!!ld Gdtfcr~pan.t ínter fe [poIiati in danda dílatione.
(f . ~e[tl~utlonono 9uátú ad ordine. Cai prius.flenda úr.Re.tltutl0 decfmo. (~lbus deber fleri re[titutio incertorú.
I .
FINIT TABYLA RESTITVTIONVM.
INGIPIT T ABVLA VSVRAR VM.
': VSVRA PR!MO S~ILICET IN CONTRACTV MYTVI.0.gJd {it ula. ..,. 1 In qUlbusreb? córnittitur.An fit mut~um {iquis dederit.io.ulnas panni a> aliis.io. '~' 1 '
reddendls ad certum terminum.~n u[ura excu[etur .ex paéto cóuenti~n~Ii partium. '
trum (ola [pes faclat u[urarium. .V qc ~~urarius itentionari? teneatur-ad .refiitutione.Qgare u[ura {it peccatum.
. ~are ~ecipe aIiqd ~ltra ~orte i mutuo {it peccatú:& p re tocata 'ñ.O.,Eareludex.[ecularls patItur ufurarios~uluere cum fint .
fures:& alIos_raptores non. .Qgare iu~e: ecc!eúafricus plus intromittit [e de pena
u[uranoru. qua -aliorú furumV - • .yt1f 1Iege ,!Jeteri pmjLTu~~rat iudeis d~re ad ulam alienigenis.V t;c mutu!s pollit naturale ?bligatione deducere iciuilem.V t;c mutu~s polIet ~]tra f?rte recipe Ruitiú fa¿ti ueI uerbi.
t;.emutuas pecuma ruCbco ut laboret po[eLIione ei? Gtcen[endus u[urarius. '
Re[pondeo ad argumentum in cótrarium.Q!!~d~ ueIlem emere u[q; ad Certum tempus terram frudiflCáte
.10. mgulo ann~~acfeciíb me celI3re a tah emptione ac tibimutuare pecu~la.E~ ego dico 9' cót~ntcr tibi mutuare cumboc ':J' te~eans mlbl d~re úngulo anno tantti quátum eífetfrultus I1h~eofiellio,t;is fi emilIet.an ht u[ura.
Pone 9' babeba p~cuma ~ uolebam ir~ ad núdinas ac ibi mercesemere Be ad alm locum Jeferre ud [eruare certo tempore ut
~
/-
Iucrarer.T u indiges pecunia iIIa:recipisiIIam mutuo ofreren!te patú iUamreíheuere cum lucro [perato an Gt u(ura '.
~id'G cariJJimú eft frumetum:&, data nunc certa -pecunla fttpaaum Cl' cerco tempore reddatur ei tatú frumeti gtú táepoterit babere .p illa pecuniaan liceat.
Q!!,idft mutuo tibí frumetú ad renouadúan licear.Q:1id {{'gsaccepit pecuniá a4 ufurá &, p~freaeandero. mutuat, amico [uOut reíl'ituat (ortero & dld:a u,fa3ufurano.·V qc iip1icis quib? -potefi lidt~ {,~núiferri l~cea~dar~ ad u,faro.Q!id de bis qui nolunt dare dl1.atlonemdebltorl uemente
tempore [olutionis nHi pro pecuni<t.•V qc liceat mutuare cu boc paao ut des aliquid pauperib~s:Pone <;l' quis mutuat pecuniam ticio u~vadat ad molelldlJn,u
[uum'alias non mutuatuí1:1s:an,eíl:ufüra. .Sed cuí flet refHtutio in predido ca(u.Sed qui~'{i moledinarius do~at pecu,n}áut uadam potius
ad molendinum fuum qua uicinoru.Vt~ i aliquib? caG~? liceat recipe ,:1tra~for.~e:~kit<1' fic in.i2.~a~b'Prio róe feudi. '~' 29 Sc<:l'oroe bl1_fIcllulolenter,occupatt.T ertio ,ró,edotis~~'30.u['1'ád. '~' _I'q.. Q1!;arto róe int~re[fe.QJito róe liberalis donatóis. '~' 36 _ SexEo.r~e more •Sep.tio.róe pene. '~- ló· ottauo roe terIDID1. .Nono'ró~ (~traditóis rei~uedite~ '~' ero Dedmo róe dubii.V ndecimo,quando pecunia {igiUatac~ceditu~ uF10catu1".' ,Duode'cimo quido aCfipitUf uCuraab inimicis !ldei. .'K2!Jidíimutuauí tibi.io.corb~s frumenti uf'1' ad pa(e! quando
ua1et corbis.2o.[olidos & pofiea in parca quando e tempus. [o1utionis ualet.q..o.an e u[uta ú.io.corbes frumenii recipii. .~). q.-q.. -
pu1cbre cócluficnes in materia montls'~ q.S.t<.· ~ . (' ..,. g..6QY;id~ qui~mutuat naúiga~ti uel eunti ~d nunditl3Scert~ ~e~unie
quatitate receptur? ali'juld ultra [ortem pro eo 9' reclplt In Cepiculú pecuie l'mercíú.i.fi pec~ía3 Pmerces [aluas pc:t'taue~lt~
Qy.idde .illoqui m_utuavit pecunia re(e,ptur~ ad ter mmu altenusgeneris moneta ue1aU1f ueI argentum.
Pone ~ debitor ularii mutuauit (ocio pecuiá eo pado <;1' reftituatuRario Corte & ulas deiñcurretes:an tahs mutUaS{it ufari9.
Q!!id de illoqui n1utuauit pecunia coitati boc paao''1' duráted~bito non teneretur ad cólledas. . '
pone 9' iiurias intuli [cmpr.onio·quá ob re mibi inimicatur d'pter'lcf me oportet fubire exp~[as florenó~.io.i mere J' (ecuritate
I
r&;. 7- .,. 8
'~' 9.,.i.,.i
.f:;. io.~' ii.~'il.;. i1,
J'
.;. iq..'~' iS
'~' i6
('
, ,
,
"'~'i7
~~,'iS\ '~' ·i9
..Jj. 20
.:.~..,2i .~111~- I
"~' 22"~f:;' 2~
.,. -q..7 :. "'.f:;. 'tS
'~' q..~"~' SO
"
\ ,
mea. Vñ ipú [empronio egenti mutuo Lentú cú palto ':I' mibi 'rernitrar (niuria:uel édine pad() red bac [pe duétus primaria:ut eius gra ui' beniuolétia P nenia al, eo recepta celIent expefe 'pJid"e.Nii ir ex ali'lua cariraee ~ Babeá ad illú.an Iim ufad? ..'
Qgid fi mibi debes.io.que no polfum recuperare ~ mutuo tibialia.io.tali pacto ut mibi [ati[des 9' inEra dictu1 tempus mibi
' -/{aluas.lo.an lit ufara. , ,V[ura fecundo cifca áni mélIia.
'()y;ero quare ,locádo equú 11aIigd aedpe- & no mUtuido pecuniá.Vtró quando eómittúrur animília nutrienda puta oues boues
e< pord pollir interuepire fraus u[uraria.Ouid de i1Iis~ emór ouesrboues.a pauperib~ quos forte ñ bñt;P'One q, do alieui pecora cú paao '1' pcipiá oes fruaus pecco.;c, 'luoaClu[~ 9\eCJuarlt~tú meú capital~ ~ pofrea fint~oia. l.
Q!!id de iUisqUItradunt boues ad medlatlonem.,F certls íéxtaruibladii eo pacto <:l' fi moriantur uf deteriorant eodudoi f ubeat 'lI1edietate piculi.!1át meliorái bea~ m~dietat! cOmodi•.
Qy.id de ouibus 8Calalibus que tradúnt ad lcremetum ..Pone q, dedi afiná meá in [ocidá in qui'lueniú ~ e de 9ruetu~ineq, in fIne quiquen'i diuídai aCtna~ fetus.ueI pecudes ac frua,.earum :interim aúna perit naturaliter nunquid rui1icus mibitene bitur ad aliq uid.. .
Pone ~ dedl boues cuidá cú pac!to '1' date clectt.2o.ftaria gtani ianoV[ura tenio in emptionibus.
V qc Uceat emere reddit? pdiaJes ad uitá úne uício uCure.Qgo iure uendes aJiquid ad uitam poteíl: iIIud retinere
quando emens parú [uperulxit eptóne.Qy.id de bis 'lui emút redditus a,li'luosad uita uenditoris
Juatis debitis drcúíl:antiis ex etate t( [anitate eptoris.Vtrú liceat emere reddítus prediales bereditaríe.Núquid polfunt uendi redditus pdpiendi pretio minorí eo 9'
ftati emes foluit ~ fi [olutó fingulis ánis differetur, _V t1f gratia expedationis reí uendite liceat plus accipere
a uenditore uel minus dare ab eptare.Qgid c:P ilIisquí agro femia,to em,út friJa? ¡,dpiédos ilIo anno.Qgid fi 'luís deat tibi [oIue~e cen'tú ducatos poft tres a~no~ ~ a~
pre[ens [oluit cú paéto'CJ' retineat fibi.is:.ducaros 'ppt intcurrestpus trió anno1f quo;c tenninú preuenít:an {it uJa. '
Q!.!id{i emi ab habente polIelJiones cen[um.io.corbiú frurneti'pprio quo baberentur po.aelIiones ex ~bu~babereni uerif1Ylter
I. • 1 - el' Gto i'J., de oibus bonís [uiúrie idifferenteldl¿le.lo.coroes a le '7 "
foluere teneatur. " 1 {i' rmo~afteri~ cereas poaeffion~~id de bis q em~nt ~ ecc ~ 115, 9 eo morte ad eccftas redeat.
tenéd~5 toro tpe U1:e~er~t:sut ~ecur~ate lnutui bypotecam.QBis pent am.t mutuu10 e .P 1" d paratas fum emere profi ,bono~.ego no o muruare le , 1UOf.,.. - - dd tjeoae~ ,d- - tia & uf" ad cereu tpus re ere d: \ ,)
eo e p .. aao de reuendenao.De cótraél:u emptorts,cum P dd' -, Guad tempore atrad:'. -d .. d ~ re ttuU 1U5-. 7,. ,<Eid fi qUlS ue at ~lplen o.,.. r. 1 . - flendá eertis tecmUllS .
ualet centú & qUla exped:at ..o utlone ,uuIt babere.ioo.20. , - dcredentia.
r\tl ero an aliquo cafud11~e~tued~re~a .bereditarie P ad uitá.~ l' ed ltus pecUJanos. ., .Vnf lceat emere r.v ,. . e Íolutionis pretIl relQ!!.ldá pu1cht:r~a(us u. antlclpatIon ,l~ , •
uendite".I6.17'&: _ _ - d't r? ~ rogafti me ut tlb!- f ulnetu no era uen 1 u - ~.1 b- -dr\lIid ú re puta r ' '11 d .b I 'bit tP-e quo ttece a ueete~ -d - . fU' petere 1 U qa. 11ae r. d
~e ~re.an po U3, <f ad íiscurrít f3 ti plus ua1etUl<J3 aQ!11<:l ft uenda t prde,tlllOdQI {1~i aetur:ú uero ininus ualet non
parca uult qua .1 U " P us 1 ,j
uult qcF pretium ~~nuatur. , . ortare ad alitlm locum ~'bi .Q!:~id{i babens merces~?leba~~~s p ni1:in loco tibi erat 9U1{ibl
\ierirlmiliter era?tcarl°ft~~' l:~~i{fét in lóc,oad quem illas,dat tantum qU'anetlm haoet~ P , 'intendebat deferte. ,_ d,.ad tempus puta.io.annorú
Pone-Qendit q~uisfr\l¿h11~e:rr:ePd~c:íter ualeant annuati centúpro milIe:cu frUaUS~l.~s pre .:. s ex nte eptoris.
~ .• r·"t"lUeC)traLIU F ,- d<.anquagaa.e ne' ~~ libras i bacbo alicul? recípled"s u[q; ª
Pone "1' petr? b3 el' "r eat ernere eas 1'.<60'qua~uor ~enks u.t;c ~ lCU1le it [al ianue e< uendidit ipCum
Q!!;ero <r tah cafu aJlquIs'porta~. do uando allis 9ui antecoit:a'tipro certO pret10 pe~dclplen-taqtl"uendiderunt fuerit
" r.l -' {e ~ el em COl 'pottáuerunt la, c;¡ Ip_ d· s noles tanto tepore eX1?eétare[atl{fadumtalt!aute~e~ e ro ebabet[upercoltatem(olutione ftenda:uendlt tura l~a qu . ,'minori preti~ .quá d:.be~t feclpereit~ minori pretio S ualeat
:F>one~,quis'e~lt terra.a :Jq:oi~~a certú temp?:{iue qñcú"re{1:itutur?ea .ppretl0 e e ,ooluerít uenditor. .J1. ianue emit a Martina .
de boc caru Petrus eXl11ens d" "o;::~nefes recipiedos'i fracia itahbus nun 1nIS.
,~, ~l
.~. >.~.6
.1;. ~.~..~.1.~..2 .
.~. 6
.~.7
.~. S
.~. io
. ~~. i~.~. ig...,. is:.,. ¡ca.,. 1'1
.~. 20
~ . 2i
~,.2i1.;. 2:~
.~. 2~
.~ . .26
, ~id Guendo tibi Madum uel re mea ~treddas mibi tantumstum ualebit itpte quo cariuserit boc annoran liceat. . :
Qgid {i:q~is.uendit bladum ~lteri pro.20.(011disimenfe-quod en:tantu.1S:.1npr.eflxQ~er.m.no 1m boni uirí eltimatóne ualitu,e8< pofte~ ~ema~~arl!ha 8C di&us ilIud bIadum uendatmúsd .prtm' uedlto.r alIsd eptori refhruere renerur, .'
<?Bid fi_tem~ore qua ~e~(ur3~dú e_granu~ pro quo tibi nune<;en:u de~l:puta do tlbl pretlum tepore meilium ~ me[uredebetur In pafca quando granú plus ualebit. " ..
VSura quano in cotra&u {ocietatis.Q!!e,ro.el boc:cafu ~liquis ciuis !anuenúscomittit pecuniam bone .
f18elaItenus ut mde lucretur ~ iufie &: babet inde partem inJucro. V trum Jiceat. .
Qgero. CJUóin comilJi'one,talís pecunie comittatut ufura.Q!!ot modís uariatur contra&us [ocietatis.. .Po~e <;p a~~quisponit in ~ocie~ate ope!á tat~:alius ponit libras.,o. ' .~dtertla partem_ I~cfl lSC dani boc e ad Iuqa ~ danum.io.ltbras~20.remanetlbus (emper [aluis:an licear. . ,
(Qgid ?e bis gui m_utuant pecuniá ad negociandú boc pado ~capl~ale fit (aluu:5Cfi q<11uc;Cinterueniát ill<1 diuidatur. .
QBero qU!1nd~unus poni~'p~c.unja tantu~ & alter opera ex ~busJ?t]bu~Jt~l!]guntur [OCllta In lucro qua in dano. .
Pone'J' 1dt~J~O~~f~cieta_tis,p~loga tp~a tJC mPt~s~abores P-' '.c~dete: n? ~~eJt Pl(: [01u capJtale faIuu:a.n,totu iP3 capitaledeat b.Te lde lIle~ lP3_po(ui~.an vera debeat equaIit diuidi.
J2>~ne'1' Ip[~m ca~1tale e perditú uPdimin.utú aduerfa fortunanU~'1uld.dIe gt11 ponir cperam teneatur aliquid conferre ei'JUI pOrmt pfcuniam.
Pone <;p i [o~ie~ate ute~:p1'onit mfxtim pec;:uni,am~ operam(, un' maJare pecuma ~ alter.augd J?teslucri erút equaIes ..
Ql¿ero exetr.pJa de damnis. . .An dás pecun_i~~ercatori ~t cPlucro fte bea~ comittit'u[nram.Pon~ '1' paé!.u e mter duos <;p unus ponir milJe alter operá.cP bis
m 1Hepar ~ re~a_rca(u for!ui:o. und~.0J'er~rlus no uult opera~. ponere P re fua q ~a~na e cu re (OC11.q~ua e''1uid Íurts úr. .,_;. i2.
Pone 9' duo [u~t (~Cll.OlU~ bono;.: pUta flliqs Iegitimus ~ [puri', .mo~~ pater lnfiltUlt ft11Um legitimú beredtm.queritur utrií'ah'1u1d aC'1uiratur [purio. "
Pone '1', pIures funtFocij omniú ~ono~ unus.ifro;e ex u(u;a~iaprauItate quefiult multa ~ cOlcauit fQci.ol:!el(fatrí ~ ~
~.i•, . .2.,. J
.;. 7
.~.8
.~. 9.,. io.;, ii
.;. H
-~. iq..
Pone'q, ego & tu cotra~imus(ocietatein _dur~turaquinqué~ioboc pa&o q, ego po~a ~ille & tu opera~etnde cafu fortaite
. añ quiqueniú perier'ut.nu'1uid eg~ cogar lte~ato'poner~. '.Nunquid me quí debet ponére oper.a J:uta n~ulg.ando ul' crrcum .., circa negociando debeat ponere If!a o'per~5U1S~xpen{is.In 'luot cafib? poíTitquis dare pecunia (ua &' In recIFe luqc.:Duo alii pulchri ca[us in [ocietate,~.eodem '..
VSura quinto. in cótraétu locttIoms.Q!!o!nodo cómittitur ufura in boccotráél:u •. '. .Nota diflerentia qtradus.~'2.~. .,. 3 De l1autlco fenore¡flAn códud-or teneatur de cafu fortuito.An locator teneatur remittere mercedem 9duGtori.In quOt eaib? l'quilin' pot ~xpelIi de domo p ip(um códuda' •
VSura [exto in céfradu pignerís. _ 'Vtrihenesaliquá rem pigneratá teneatur ~a r~ftituere cum.
. frnétJ b' (1úbi roluitur capirate .p qua fUlt plgnerat~. . l.
J2>one9' 'luís' ignerat equú .P n;.utuo fibi fado ~ (OI':ltCtbatl.et9.& íIle cui pigneratus e utit equo ad negoola.an ueura. .
Alius pulcher caCus~m!lis. . " _ '! •. vla reptlo 1'}traGtu ~mutatJonts 1arte numularlo;e.·Vtrum arscampCoriafit lióta. \ r
Q!!Ot IDodis dic!tur perrbutatiO'~'eodem. ' ..'n'y"~re caprói potefi r~dpere 111<:;': .perm~tando pecunlam. .Po~ <i' 'luís dat marcbam :trgentI pro alta marcba (oluenda. ~.
in tertó .tetmino.an frt ufurá. . _ l' _
Pon~ 'l' ali'1uisbabens pecunia ~ ~imet :epore futur'o 1?1oran~a .:ruó pretio 1m ftatuta terre:5C Ideo no uult ea .dare.mutuo nllí
, reddat ftbi iequali pt~ iquo ~tempote mut~l.an bceat. .}Done'l' depoCuipetunia :tpud capfore~ fine a1tquopa~o ~U.l,'
campror cú diéta pecunia fuit muItu lucratus tIC folult mlbl"pecunia cum.io.pro.ioo:an lit u[ura. .. ~ ...
Pone recípit 'luís pecuniam uebendam ultra mare ~ lb~r~dde~a .'certo pretio cofiituto.anAit ufura. ... . r . ,
<2!-t.ero campror cabiendor~_~ip~t unu~ denartu ~ Boreno.uel Indiftanti loco facit pecuma numeran.& ego blCdo.an fl.t ~Ia.
Qyid d~ cap[ore qui accipit aliquid ut pecuniam quam fíbl blC, [oluo facit alibí nurñerari; .' _ _ , .
V ~a oétauo gtií ad rtftitUtóe~~3 'luId refhtued~,~t. tV rh1 quis teneatur ad reftitutionem u[urar~ •. 'Vtrú quis teneatur rem- eabdelh numero re{btuere.'
.1
~; is:,~. i6.~. i-p
,~, {.
.~'~2..~. J
~'"i
~. 2-
t .~. ~
.~.~~.6
,.~. 1:r ...-4- ~9~
.~. ¡..,4, í
V rru fufñciat-q, quis nOn r~ttituat plu (~ accepi.t. . - .Vtrum bon:o tenea~ur refiitl.tere ea que legitima mercanria
, lucrares e de bonis ufíJrariis,~.q.-.8C. .yt?C uíirrarius tenearur ad qi~ú ~ icurrit ille a qu(ru,fas e"~Qr{i~~
. Vrura nono quantü ad reílitutione cuí facienda 1i t.~ui debe~ fleri reftitutio ufiirarum ~ carys in '1uibu~non debet
EJer1el a qua [un, extorte~ .Pone 'l' platus ecclre iiuíbe ilibtráxir.cui r.eri deber reftitlltioPone 9' xpianus recepit ufUTasa iudeo cuí refhtuet. t
Pon~ "'. e culpa j!X p:a~te acci~jentis 8C dands!l1 ~n~fip~¡iuria.alteulus. Vqc aCC1plen~pplTit retinere.
Sed ~ui<;lG p~eunia data út fym0DIace i iniuriá ecc1efie., veura decimo [q quis teneai ad reíhtutÍonerp.
Qgero an notarii qui {cjenter CóflcÍpn¡;lP{lrumenr;¡ {pper uiasteneantur ad refiitutionem.
~jd d' platis !igiltátibus 8C {ublhib~tib9 fe ¡íftrumétis ulariisQgid de bis qui t,empore melJíuro lIel uindemiar~ ePJút pjliPi '
.frumenta 8C. UlDaut uendapt carius.Qy.i~ cP mercatorib9 'lui ea ii1tention~ ~n'lPt monetas &
alias res uenale~t '.. ,-lDo~e 'l' u[urarius emir predj~ de FE'cuiaufuraria 8(, donat rem
dlam a1:eri ec pofiea Elt n~ (olue~do.V;1f il1equi [oluit uja~..P~fliteu ef!'edu petef~ re empta de ufuris ah ipfo po{leíToreC~J donata ei& ut~ i1le 1 fOfPpenitetie tepeatur teftituere ..
'f.!!~d fi ta1is po{fefliof'lleiat ad ilIú S (olperat lli<¡~~?'cá lUl;ratiua.<.;.&ld de beredlbus u[urarii. .'
. ~!d fi a~t~r h:.redií. fa~us e ñ (olue~o.núgd alter tenel ifolidú.QBl,dde J111sdnls.qUJm~lta re-cipiÚ.=fl iud:is u(urariis ~ uim.Q!!.td de gen~ro r:aptOfJSfuiarn nUEla pot a.ccife dofe a rocero.QB~dde cr~dlt~re nunqJ.lia pót acópe qel' {jbi tenei ~.l>uiario •.<:-:-l!~dde iUltorlb~ uiario1f qui eis feruiunt ¡ Offlciofenerandi.Q!!ld d.' eo 5ui di ue!let alictii mutilare p~~p\li~ grati~ ipqu?,it
me 'l' no mutuare nió [ub u[uris.· "Qgid el'ea qui eófulit alicui.Uf fell~retuF.
. Q!!~d <f e0'l peeuia ~at a~ico:r ~?[angui'neo grfJ,tislH fe~er~tur~Q!:!~ade eo g 9frablt fOclet~te (U "ho ~d.fep, e~en:endú. .Qg~d. de eo qu~~utu~t pecuniá ~iarip ;ld fticipatiop~ lucri \1~a"QgJd de e~ !jUJ pecumam depOnlt ¡1pu~~[1,lrafiost.Pe u{urano im;entionario. . 'An.inp;y~ [~4'afi9 [yp fp~3li~t)id pªf,e~dip~~~et.~
f~: s:f;' ~f~' <>
~.i~~, 2~~.~r~' c:pr~' S;.
t~, i .r~' ~
,~,~
~~.q.
'l~neatur~dr~n:itutón!m.V trum creditor cuí ex carita té mumanti debitot aYiquidulera
Iorrem cótulit no uoluneariefed ne indífcretus repurecur ueIel cetero no inueiat mutuáte teneatur ad ·reil:itutione.
Q!!id fi nó'Útcorrupta intentiocreditoris debircrramé .Fptermutuú' acceptú uel ulteri? retinendú dar ei aliquid.nunquidcreditor renetur reíbituere,
Q!!id de iI11s'luí adueniente {olutionis termino nolunt daredi1atione debitori 'lui iurameto aí1:riét9 eít [oluere niú 1 'data ei pecunia"uel e'luipollenti.
Núgd derici u,fas quas babuerút de rebus ecdeúe refrituere pfit,;Q!!idi coCuluitq, feneraretur uf dedit alicui pecuniá gratis
ut feneraret nú~d ilte tenetur ¡rolidú ad reftiturione.·Vt;c t,Jxorteneatur ad reftitutione pro marito defund-o u[urario,V t;C UXorviro uiuete·8( ip[o ignorante pollir refiituere. .Vt;e uxor ~ familia teneantur ad refiitutionem eOrum que
cedunt in u[um uire eorú. .Q!-~idd' recipietib9 ab uiariis munera eJymoúnas ~ obIatíones.QP.id de uxore u[urarii'qui qufcquid baber e ele u[ura.Qyid d' curator~ ~ tutore ~ dat pécuia~ pupilli f adulEiad ufam.Q!id de (eruientibus ~ mercenariis u.furariof 8( cr ementibus
~ uendentibus ab'eis.V t;e (autOr~5 Pfetinetes ularios i terra (ua ten ea; ad tefiitutoe3.Qy.id de illo qui tDutuauit no~ine alieno ~d u[uram.. .Q!:;id <P tutore & cura tóre.Q!!id de iUo']~i g~rit !1egociú aIienú & fine manclat~ eÍus
fenerati.tr ad opus il1iuscuius nego(:iú.gerit.QJid cP dIo g bona flde rog~t uRariú ad ifiatia paupis:ut iI1i mutuet~id cP ciuitatibus & coIJegiis dantibus pecuniam ad u{uram
nunquid o~nes tenentur ad ref1:itutione. .Sed núquid tenentur omnes ~n{oIidú.Q!Jid de regibus & aliis dñis qui cogút debitores Coluere U(ut3SO.1
V (ura undecimo qñ.f.debeat fleri refiitutio. .Q!!ero 'luido debet fleri reftitutio ufurarum.Pone- Cl' aliquis nó poteft refiituere fine grádí di[pendio [uorum, bono;c:forte quia nó iuenit 'lui uelit bona (ua erI!ere uF 'luia
¡Uecui reftitutio fIeda e·nimis difiat nec babet qui tielit ad eúdeferre pecuniam. .
Pone 9' ilIe 'lui debet refijtuere emuttum indiges.ytrum fufIidat ufurario in piculo mortis exifiellti condert <
.~. 20
.~. 2i
.~. 22
.~.2'.~. 2cf,
.~. 2S:,
.~. 26.~. 27
.~. 29
.~. 2~..~. 3°.~. 3i
.~ .. 32:~.n. ·~·3q...~. 3~
.~. 36
.,. 37
.~. 39~~. 39.~. q.o.~.i
.~.1o,. J
t~!la~en:ú [uper refiitution: m~Je abJato;c.Q!!td íi IS qUJufuras exrorfie ad lopia deueneríe,Q!!.~dagen.dum lit in foro peni;etiali de ralí lnopí,Q9:d fi 'lU15de~ ufurario modríi bladij pro uíura '11' modo ualet
~10.&p? annu ualer.zo.nunquíd ufurarius tenetur refritueremodiúbladii ilIj 'lui de.dit iu~I~re i 'lu~ mó.e F quo fuit qñ dedit:
- Yfura duodeclmo.[.~tu 3d locu Ubldebet fJeri refeieueio,Q!:!ero ubi debet fJeri refritutio maje ablatorum, _ .
_. . Y!a ~rtiodecio ~ tú ad ~rdin~ !le modú. refrituen-di.ytru reíb~utIo ULurarum deber fterI publtce uel pnuate. _V trum pnus lit f¡enda refiitutio male ablatorú;quá foludo
debitorú B(.legatorú.V t;c_ prius refritueda [unt maJe ablata g foluenda debita.Vtru flenda {it refbtutio prius uni Guam alted. .Qgid.~l b~redi;as nó ~uflJciat ad fa,titI'aciendú omnib?núquid ..
[aclÍ'faclendu {ir prImo uenientibus.. V (ura quarrodecimo quantú ad penam ururario;c.
Q!!ero de pena u(urario;c. .Q!!i~ ú certú e ~ notoriuro alIque fenebre pecunia exegÚre Be
cofiar ~ debltores 'luí foluerút no remittúti[ed repeeele nóaudent ,ppter potentiam exado1C.
.. V~ra ~uintodecimo quantú ad accipientem.An licltum !it reClpere ad u[uram.
! •
FINIT T ABVLA YSVRAR VM.
INCIPIT T ABVLA EXCCMMVNICATICNVM
EXCOMVNICATIO!'ES maiores.excoicado primo, c~ntra perronas ecde{ia1hcas.~.j. - .
Q!:!Icunq, g~r-it feyro papa nó eledus a. duabus partib? cardinaliúcum .ommbus cofentlentlbus úbi. . .
Epi~opus gre~~ no o.bediens latino per quem fuít deputarus.Qgl~~D'F .cIencJ aud1UDtIeges uPpbiGca.Clerlcl qUJmanifefris ufurariis alienigenis ad fenus exercendum .
domum tocant.Cler~c~ !le. ~~ú3 alii S icimitetiis eOfFá [epehút tpe interdí¿H.Cler~cIrelJglofi &. moniales cotrabentes matrimomú.Clencus babens oiflcium uicecomitis.Clerici & religioú ir.dt:centes ad_uouendú ut [epulturas apud
_'~ccIefía$ (uas etigant uel eIe8am non mu_t~nt. " . ..CiPd g {Ciet hereticos ~ eo;c fautores rradúe eccFlalbce [epuIce.Sacérdotes abfoluentes ab excoicationibus per proceIfum
Eugenii e:¡uanipromulgatis. _Contra religioCos. .~..2 Religioú quí exeunt cIauí1:ru (UUID
ad audlendum pbiíicam uel leges-Religioú profefli quí remere babitum [uu3dimi[erint.ReligioG religionú aholit31f recipietes alique ad [uum ordinem.ReHgiofi mendicantes 9ui de nouOrecipiunt loca {me
licentía Cedisapoftolice. ..Reltgioú Cl quoui[~ó retrabú~ aud~étes ~fo!~t~~ne deci~a.;c,.ReHgiofi qui eofltetibus úbi no 'facIunt co[cIet13 de declmls
_Coluendis~.predicatores requi(iti non predicante! •Religio{j qui decimasecdeúis ~ebitas Ctbiappropriat·
{juealjo modo defr3udant •Inventores nouarú religionú uel capientes ipra.f babitum.Re1jgiofi qui non feniant interdid:ú qd' eccPJamatrix [eruat.Fratres minores recipie.tes fratres uel forores de tenio
orcline ad diuina tempote interdiéti.·, Monacbi uel regulares canoni:l tran{feretes fe ad curiam
. roroanam ut prelatis [uís aut monafterio dánum inferant •.Monacbi infra repta monafieriorú [uorú tenentes arma
fme liCentia abbatis.Mulieres que begine uocatur ~ eas fouentes. .' _ .RelígioCl quicúep qui abfep lice~tia proprij facerdotls rOlenl~a~t
matrimonia.[aCÍ'a eucbarH'be coferunt ~ extreme uD¿hoDlS.ReligioG qui excoicatos a canone abColuunt. .Religioli inducen tes aliquos ad uouendum uc ellgant
fepulruras apud eos uel eledas non ~utent. w.. ..ReligioCi qui tempore interdidi {epebunt corpora 1CJmlterus
aut excoicatos publice:aut ufurarios aut interdiaos.Re\igioG cótFabentes matrimoníum.J:l.eligioú 'lui tradunt bereticos ecc1eliafiice lepulture.Religicfi menclicátes q trafeút ad alique ord~ne monacbaIe.·,Religioú qui procurarent uCurpad pet alique patronatum. cufiodiam aticuíus uaeantis ect1efie.Abbas uel prior faciéns uerberari alique cIeticú per laicum .... Contra impugnatores fIdei .~. 3.Qpicú" icidit iheref!3 iá danatá uel nouá adinuenit.Otlicialis fecularis 'luí cogno[ceret de cdmine,berefis.¡ .
C' -e:.'..,-r
"~; j-
·S· i.~. .l.;. J.~...tr.~. > ..~.'j
.~. ie
.~.i.~. 2
.' .,. J'
.,. q.;
.~. >
.~.6
.~. 7".~.8",. '}~. io'
,. ii
.~. i2·,..,. iJ
t~· iq..~. j~-
~. i6
,,~. 2i~! 2.2
~·i~. ).
\
Inquilitores b~retico;c nó re~e- exercente~ offidú ru~. .Inquiú~ores ?eretico;c qui quoui[modo extor'1uent pe(:uniá
a qUIbusUIS [ub prerextu officii fui.Q!!i p al13llínosquepiá xpianú interfici feceríe,Q!!icE'V bereticis ac. uiodeflÍtis arma feu preGdia miniftrant. .Portares arma [eu uedente-s cótra xpianos piraticis Iaraceneze aut
gbufi1.afiisipendetes auxiliú cóúliú idiCpendiú terre [anCte.Ordinati ad ordines per [cifmaticos aut al, eis recipientes
ecc1eúafiicas dígnitates.. .. Cótra ipugnatores ~cd',e ac miniftro;c ei? .~. q...
Qyl dIctt ~omanam eccleGam non eífe caput omniú eceIeGal'nec ei tanquam capiti obediendum.
~i icedit Pfragit ecd'Ja, F10cúreligiolüm uel que in eis (une.Incendiarii aliarum re~ quam eccleúa;c.Pacientes 1l'atuta feu obferuames uel [eruari mandantes
contra llbertatem eccleGe.Q!!icun'V de nouo u[urpant cuftodiam uacantiü ecde!ia~
uel piorú 1ocorum.Offendetes quouifmó romipetas ~ pl"grinos roma accedet~s.Falúncanres Htteras domini pape uel falCisutemes[cienter.1mpugnans litteras pape ante coronatione.In(ecutores cardina1iú ~ eo;c participes.OffIclales .qui no fecerint obferuare ea que fiatuuntur
. con·tra m[ecutores cardinaJium.In[e~ut.?res epo;c quouífmó.tJc i[ecutoribus prebetes alIen[um.1~ponetes e,:cl'tisuPcIericis exad'iones aliquas Pgrauamina.CopeUentes platos leu capitula [eu ecc1eúafiicas perronas ad
(~~mitte.dú fe Iaici~Falienádú bona imol,ilia tJcu[urpantes.~Jcuq; eXJgunt datiu ab ecc1efiafiicis per[onisDon:in~ teporales qui [ul,ditis interdicút ne e[onis eccFlafiicic
ahquJd uendant uel ob[equia exbibeant.[niícien! JDanusuioJentas icIericú ue1religio[um uFcouerfuQ1.Impedletes ne uid'ualia adducantur ad curiam romana.Q!:!ieunq; detiner uel inuadunt bofi'iliter ciuitates tJcinfulas
curie romane CubditasQ!!icúq; quoui[modo ofrendu":! recurretes ad fede ªpoftolicá
a~t ,pcurato!es eo.;cÚIper cais ~ negociJs aliqutbus.Fa~le~t~s paGtu u~lex p.ado re~ipietes aliquid pro aliqua
tu~Jtta ue1gratJa Obtlnenda In curia romana.Euntes ad terram fanCtam fineJicentia [edis ap.
'.
~. J
.~. q...,. s:
.~~ Q
"r 1.~.9
~.i.~. 1:.~. ~.~.'f.~. s:.~.ó.~. Q'.~..-"~.9
~"
.~. j()..~.ii ..~. i.!
.~. iJ
.~. iq...~. is:.~. i6.~.i7
~. i9J~. i<)
.~. J()
~. 2i
Recipientes in curia romana lirreras pa~e ab alio quama uicecácellario uel a papa uel bullatoribus, . ••.
Q!!icúq; dederít licentia grauandi illos qui Iententias exccrcators:. ,ptulerút Pquo;co;:caúone ,plate ~unt uel ipías obíeruantes-Cócedentes repre[al1as qtra éCCPlaíbcasperronas. .,~icúq; impedir Offlci~ dele~a~i uel iudlcis_~cdeGafr~cluel _
irnperatoris litte~aru dO~1nl pape ~U}?~~~ qu~ de}ure (peGtatadJo1f eccPlafticu quo mm? lIbere lUftltla obttnea~.•
Dñi tpales cópelIentes dericos realJignar: [ua benefICIa!Contra ipugnatore~religi~nu.~. $:
\ GIo[antes i[criptis declaratione Nícolal tertl1[uper regula frar1f minorú.. ._ . . •
Ingredientes monafie-ria momallu OrdlD1Spredlcatoruextra ca[us conceffos •
Ingredientes monafie-ria mo~ialiú [anGte cIare fineJicenda pape extra ca[us cocelT'os... . .
Q!!i iiecerit man~ triolen~asJ religio~un: rel1g10~JSappr..obate uel9uer[u1 Pnouitiú.~ mad~sfeu ratu bns ~u nOle faétu. '.
Impedientes in offJcio (uo Ulfitatores ~on.taI~um. . _Doc:iores ul' magifhi qui fdenter doc.et dlmItte~tes ba~ltu.
Cotra ipugnatores Cacrarn.eto1f ~ pno baptl[ml'~ 6.Grecus rebaprizans baptizatum a latmo & lauaf,ls
altare in quo latinus celebrauit. ..,Matrimonii. Contrabentes matrImOnIa fClenter
in gradibuscófanguinita,tis. _. • _ _ Jo'
Peitetie. Extorquetes ahquo rn~_abfolu,toe3a.fu[peGoe 8Cceta.Eucbariftie. CópeUerescelebrarllloco tnterdl¿to 8Ccetera.
Contra impugnatores [epulture ·~·7· _.' .."Q!i corp? alícui? defun~i ici~erit Fde~oxertt .f ollib? t.ra{fer~d15.Q!!i [epelíút corpa tpe ltdidl au! ~ubhce,e~Colcatos r l~terd~ltos.CrICI~ reIígiofi ~ iducút ad uouedu de ehgedo [epultura ape! eos.Sepelientes bereticos & defenfores & fautores eo;c. .
Cótra ipugnatores eIedo;c ~ ~alos eledores·,·8.Grauates F fe ueI per alios .el~a~res. uYaI?JC~Seorum.Qg.i loguitur fecrete uel mlttlt ~liCU1 cardl~alt occaíione
eleltionis pape 'luando [unt mcluft. ,..Redores & offlciales qui non [eruant coníbtutlone.C.
ubi perkuIum.extra de elec. . .Dirigentes monia1es in e}ed:ionib~s ni~ ~bfbneant ah bIS
. per 'iue po!Iet inter eas dl(cordla onn,
, 1
-4' 22
.~. 2~.~. 2q..
,
.~. l~.!.~. 26
...'~.i
~. J
.~.~'
.~. q..~~. s:.,~.6
(l.'·' -.7'" 1
.~. j
.~. 2..~. J.;.q.~.i
~ . .2
.;, ,~. q..
, Elig:.n~es ueJ ~oi~nt~s i_m perato~e pricipe aut 'qu~uis-alter!'ptans leu dIgnItatls rperpetuu Leuad tempus I Ieaaroremromanum [eu ultra annf ac obedietes eis.8C.ele¿b {¡có[en[erint~'fautores eorum. .- Cótra ipugnatores grade [piricus (an¿b'~'9.
Omnis fymoniacus quocúq; modo.Facientes pa¿tum uel 'pmiffionem pro aliqua grana aur
litteris obtinendis a Cedeap.- Q!idam ca[us [peciales.,.io.
M3~Hter ueI [colaris traGtans cu aliquo ciue bonoñ.dec.,?duGtionebo[pitii non requíGtis mquiJinis.
Q!!~do papa alique excoicauit noiatim [017 ab[oluit.Q"!!¡ldo~s }?ticiparcu excoicato icrle d ádo auxiliú 8C.cetera.Procurans 9' cóferuarores priuiIegiorií dati fe intromittant
qe bis que non licet eis.Fjn~ens_altquem ca[um 'ppter quern aliquis iudex uadat ad
ahqua 'muli~rem .p teftimonio. .<2!:!iabColut9fuit in mortis artIculo Ú adueniente [anitate .
~ó {e repre~entat ei a quo fuerat ab[oluendus. 'Q!!I ab{olutu~e a.~ede ap~.uel a Iegatis ~ i~j~Jngitur ei 9' [e rep'
[entet ordlnarJJs ueI alus [u[ceprur? penttentiam ~ offeníis-,[atiffaciat (i no fecerit cú cómode pollit.
Redores ciuitatum Be. offlciales qui ftatuta faciút 1?q s,sconpelIatur Coluereulas & cetera. '
Omne~ pirare & latrúculi marini & receptores eo;c.Impbnetes noua pedagia inrerris [uis.Excoicatus a legato.pape p9 ánú a foJopapa poteíl ab[oIui.Qy.i ~mp~~it[equeftratione frua uú mIus qui beneflciú ante per
trlenmu no pollederat lata contra ip[um [ententIa in curia., Excoicatio [ecundo.de eo 'lui gent [e pro papa non
. . el.edus a duabu~ ~art~~usc.ardII~alium.,.j.<2!:!ldúcardInales dent ptate nOlandl papa duob9 uel tribus.Q!!id G có[entiun't in ilIum qui gellit [e pro papa cum non
elfet a duabus partibus eleGtus.An papa pollit ehgereúbi fucceíTorem.An a-lbcogantur ti unns uel duo nolunt coprom íttere.An eledus a minof1¡?te gerens [e pro papa uitet excoicatione.An in numero duarum partiú cóputerur eledus.An cardinalis polIit tolleTe talem cófiitutione ~ aliter ordina eQgid fi papa (it beretlCus. .,. ca Q!;!id fi [ymoniacus. r.
'~'s.~' -j
~' 1
, '.:
"~' :i..~.2.,. 1
"'~'q...,. s:~,. '6
-.;. '7
~~'9'~' 9~,. io.." ji
"~'il
~' j
.,. :2.,. ~." q..,. s:-'~' 6.f:;. 7'~' 9
'Q!!ld {i bigam' '~' io An uxor p~terit pete~e elea~ ip.,~am.' '~'ii"<mid de ifante. .,. í2 Q!!~d de !alco.. '~' J~ 9!!1~ 6_no ~~canonice eleét9. .,. iq..Qy.ld de ltrOnl~ato 1?[edlt~ó~erlgemU' .;. is:
De epo greco depurare per epl[copum latmu.~·2. .Q!!ádo ciuítas babet pop~lú diu~r[e .lin~ue ~ó 'ppter boc babebíe. pIures epiléopo: fed efus 'pu~deblt ~.:ro~Idoneos:
An epus grecus no obedle~s latino Gt IpOl~r~ exCOlcatuS.RatIone loei potefi unus epus preeífe aIren.An de iure po{fit unus epus alium úbi uicarium confiituere.An talis uicarillSbabebit iurifdiétione ordinariá uel delegat!m.
De cPlcis 1?[onatisbñtib? qaudiút leges uFpbiúca:"1'Q!!id e per[onatus~ .,. i (lgid de bis qui babent benefIcIa
quibus eff cura anirna;c tnnexa. " ._(2!!0mod~ intelligit~r niú infra duo;C menfium [~at1U••_ , ._QBó faciunt pdiGt~cu Ieges únt utdes &.~cleG~ ~lS~tat.l1U~I~ado.
, De locatib? domos CuasuJarlts publtClsaltentgems.,.q.-.,. Ot!0d b~ccóftitútio fada eft 'ppter Borentinos & alios uíde ibi.Ad bOí:_~t bec 9ftit!1tio ?eat locu requi~it-~t ~ó~:iñ_or.iu.ndus.
, Q!!i dicat u ~arii malfefb.. .,. ~ . QylS dIcat C?rt~~91cIuttate.QBid 6 talis Gt ~ri~ndu~ l~ una C~Ul~;lte.~tamen m alta
ciuitate ei9dem dOr,nlDIpermlttlt habitare.Q!!~rirur quando ~u~rat temp9 ~riú me~fium.QWd (i un~s úmplt~l~er denunclat d.~~mo... • .~id (i iocaui u(urano quem ufuranu Ignoraba uel no l~au¡,
,ad exercendum fen? .0go intelligitur bec daufula. V:l alio.titulo co~cedat.An.expuHis ..urariis tecre e!'t}nt lterdtde., •.. ..
. ., pe bis 9 tpe in!diGti [epeliunt ~ort'a 1Cll~lterll:'~·>.Nota,q, itelligitur <f quocuJ ma(cuIo.femma.c1'!c~.lalco.r~lt~10íó..~· iNota 9' ttelligitur de cimiteriis ab epi[copo [~I~D1~er~~dl¿hs.. ~~' 2'Nota tres r:ónesquáliter corporafepeliuntur 1Clmltems. .". 3~id ft [epeliant in ampliatio~e cimiterii .•_ . . _ '~' q..
. Q!!id {j[epeliantcorpora cIerIco.~ ~uantIu 1Dterd!~u. . .,;. s:An tepore interdiGti licea: [epellre 1quatuor f~~lu.1ta~l~us. . -
[.natiuitatisdñi.paíCe.petecofies.& alfumptols ll1rgmls mane. '~' 6Nota Cl' itelligitur de exc~icatismaiori exc~icatiór:e. _.., ~~' 7
. Q!!is dicat publice excoicat9. '~' _g. ~~~o 'ls_t~~o~e lt,b¿h fepe1Itexcoicatos.r intedriGtos neceffiirla e clmlterll'reCOClhatlo. '~' 'JSi ~s eet occulte'excoicat9 8C.Cepeliesfciret ñ e loc~buic pene.~~·. ~,'~
, (&is dicarur ufurarius manife11us., ' . .,. 11
/
.~·í~,. 2-.,. ~.~' q...".s
'~' 2. ..,. ~'~' Q...•
'~' ~'~' ~'~' q..~' s:~' <i
. '~' '7
'~' ~'~'?'~' io
iQ!9dú in taIiappareát figna eótritionis.an poteritkpdiri.~ 'Q!!id liCepeliens ignorabat iflum que.fepeliuit ufurarium .- uel excomunicarem ~ cerera, .Qy.id de portantibus ad lépulehrú:uel cómittétibus fun'Js aue
fodientib9 fepuIcbrú.leu prelatís 8( clericís eccleíiaje ílIa;o. Írrquibus (~pe1iútur.!iue deporranríbus cereos 8( eruces.úmilii
-de dicentib, officium Cupra funus.Q9i dieantur Jlominatim interdidi.
-Q!!id de Cepeliente pubIiee excoicatú noiatim interdiél'um:- ~ u[urarium manifefrum tempore Ínterdi¿ti. .~. j6
An tales lepuIti debeant exhumad. '~" 17Q!!ibus deber heri Cati{fadio. .,. igAn -bec pena babeat locú in lépelientibus eos in aTiiscaGbus. .~ .. i9An excoicatis minoriexcoieatione negada lit eeeP1africa íepuIfa. '~'.20
, De déricis iíácris ~ reIígíoús 9trabetlb? nüioniú",6.Qgid Gcoad-e contrabant.an incidunt in banc penam. ,." iQgid {j contrabat [ed non confumit.. ., .. ,2
'~jd {jcotraxit[olum [pon:Glliaper uerl, .. defuturo. , '~'1. -An intelligat d~ religioGs ,pfeffis tacite uel e?J.,prelfe. ., .. q..
Q!!is dicatur tacite ,pfelIüs. .;. s:.Q!!id fi quis eotraxit eú moniali ignocans eam elfe moniaJem. ,~. 6'An tales pollint ab[oIui al, epífcopo. ' ". ::¡':An papa pollit di[penCare ut exifrens in facris cótrabat. ,." 8
. _ _O,e d'lCO~ b~officiú uicecoC?i~is.Yp~oúti lecularis'~'7. . ;,In f3erls coíbtutus no potefr bal,ere ofhclum ahquod temporaIe. .~, iQ!!id de eonftitutis in minoribus. . ,~, 2
. Q!:!idde officio annexo dignitati fue. ,~, l. An fit cano late {entetie. ,~. er, Cotra religiofos. ..
De religioGs exeuntib~ c1aufi;c Ut audiat Jeges rpbiGcá,~.9.<mare fad-a !ir bec probibitío. . ,,', iQg~d!i no ~xeát da~~~ f~ fiudeát aut l~~át ~n_da?~r~. ,~. 2
,-QWd fi uadu: 3d audJedu uc bonoret amJCU{uu 1pnCJpJo fiudii. ~. IQ!:!Jdú uulecontinue exire- ut' bonoret ipfum. , ", 'qcAn perrona ecdefiafiica pollit aliquibus [ociis priuatim _
_ legere. ue~~udire Ieges in clauaro. r ,~, s:\<h!ando tnCl~l~curfus duornm menGu;m. .,. 6Q!!~d fi.p~ ~~ltu,mu_tatopropoftto uadIt ad ~beoIogiam. ". 7
~Qg.ld ú defrlterlnt lfra duos.menfes pofiealteratOceperint. , .~, 9, Q!!id !i tantum tempus aUX!t de duobus menftbus uc non
pomt infra duos menfes redire ad cIaufirum •.
• Ir.. •: "-,' 12
.....,~. iJ
'~·-·9
.~. jo
.~. ji,~.íz,~.il,~. iq.·.~.. is:.;. i6
OJ- monacbí non pñt l1:uder~in feia bumana.An bec pena beat loeum in tacire ue]expíf: p~ofel1is._ . .Cérra facietes Iimr priuati [pe ,pmotols ad dlgnl~a~e.sno ad erdines,Q!!id G quis accedit ad frudiu~ tbeolog~~ (in~ Iteetla,~ c~_tera. _ .~id !i prelat? religioío ftudJo[o ~ docíli nolít dare heetla ftudedlñe' quo prelato inrelligirur. ' . .' . . .~id {jabbas uult accedere ad fiu~la li~e Ilcen~IaallCUlUS.Q!!,idfi uadit ad frudendum fine he,entla prelatJ¡[,¡
non di rnittit hi tum uel econtrano. ,De religiofis '1 temere bítú [u: religióis d~n:iíérint.'~'·9·
Qgid liportet bitú fed abC~oCu~. J ,', 1 Qgare dlCItUrtemere. .~, 2An in ledulo debeat defern habltus. ,_. _ :~. ~
De fratrib? carrate reHgióis g~ nOuoalIgue reclperet •.~·.lO.De religiofis medicatib? '1domos Floca ~ n?u~ reci~e:e~~.~ .•ii.
Q!!.om'odo inteIligit ifrud de n~uo. .;, i -Qg.la dlClt fine hcettap41pe.An {úfliciat licentia legat~ a Jate,re. , .~: 2
De religioGs dicentlbus alIqua uerba ut retrabant, a [olutione decimarum •.~ .•i2. .,
Aa bOeut bec pena babeatloeú duo re~ rútur uide ibi. . . ..~, ¡ln1:elligit bec pena ioibus qbufcú3 imonib? priuatis [eu publlClS. " .;. 2Hec p'ena nOnfe-extendit ad'CYicosfeculares. _ • _ .. '~' ~
De religioús q eofltetib? fibi ñ faciut c~(cla3 <P decJmJs•.~,.I3•.An fint al,[oluendi retentores decima;c fi qui inuetantur. .;, 1Nota' de predicatorib~ requiútisñ predicátib? ~ de eorum pena .;" 2 .An teneantur talía predicare cFids. o;. ,An teneantur fi nonfuerint requifiti. . .". q..Q:!id Ú requil'útur ialiis tpribus q~a in 9tentis in te~tu:. '~" s:U1:- tenerur iformare populú qualit teneatur ad declmas.' ." 6QB:i (unt ifria quibus poffunt requiri. .' _. .~' 7
De religiolis qui decirnas eccleúls'debltas u[urpat.,~,.Jq...Hee pena non babet loeum in cficis [ecularibus. ' . .~, :iHec pena conprebendit et feminas religio[as. l· '~'.2Hec pena intelligituf in decimis eecleGis debitas:f3 G
aliis priuatis pet[onis deberentur nó babet locum. .~. '~A quibusofflCiis fintfu[peft 5~tra_facie.nt~s. _ , .. ~, q..
, De religiofis ñ [eruattb? lterdldu qn matnx eceFla [eruat'~'lS, _~.:.Haé confbtutoe non ligantur cBci feculares. . ,', IAn intelligatur de interdiéto a iure. ". 2.pone, <J' matrix ecdeíia tale interdidum uult obíeruare an
reltgiofi non obferuantes fint excoicati •. ~'>3
Q!!élit, matrix eecleGa., .Q!!o~odo inteJligitur maeríx ecclefia ob[eruare interdiétum -An e~ePla ~et~o~olitana dieatur marrix quo ad iterdiaum- ,.
totJu:p~tneJe .lta ut.reIígiofi non ohruantes ligene bac pena.Q!!~dJi i1~tnt:rd1aa UJlI1afcall,e no bñs matrice eccfiam, .Qg~n~lltgan~ re_lígioGedre qñ matrix eccha {eruat interdi¿lum.QBt.d~,lnter~l<iu {it nupum J'pter appellarioné,(llild 6. marr:x eccfra no Juat ~bi e iuádú an religioú ceñáiiuare.
NSe~qUId{j epus ~~ndat ,luan,& capituIum mádat contrarium.,ota penas guas lnCurrunt.
, De fratribus ~inoribus recipientib9 ad diuina. . .. fra,tr~s de tento ordine.'·i6.
Q!.!Jdíi aI~l.reltgtoft ueI derid eos dedpiant.He~ pena babet I~cum nó o~fr:ntib? quibuíCúq; priuif giis.~td Gfra~res ~Inores rec1piat eos fed nó in [uis eccl'us.IIb de tenIO ordlne ga~dent priuilegío cJerieali.
D:monaebls ~ ca~onic~s r~~ularibus qui ', . , tratTe~~nt.fe a~ c~rlas prIneJpu.~,i7' ,
DHe~pena.b31ocu 1els .qUlbent aIiquam admini{hationem(uo requtruntur ad excoicatione bane ..
Q!!id fi intrant curiá aio dániflcandi ~ r'am- n' - 'd :fí '-. . e o amm lcat._' I?e monacblS qui fine Ii~entia abbatum
. mfra monafreria tenet arma.~'i9.He~ pena non extenditur ad regulares eanonicos.Q!!.ld {i teneant arma extra monafrerium.Qyid intl"Ilígitur nomine armorum. "0Y,id {i teneant arma no ad óffenfam red ad' all' GAl' . umu,um.
n e enCI ponant.es. a~ma pe~cent n-ortalirer.De re~lg10~lsmm1frranribus [acramenta eucbarifHe-
, ab~q;.1Jeentlaproprii [aeerdotjs.~ .ic.An credat rehgfo[uS parocbiano dicente re ba/bere l'e .~. 'd d r. J 'b lt 1 entlam.'-el , ~ ~ecu.art ~s mereenariís & firnilibus.An fufftelat hcent1a parocbialis qui nodum efr {b'An {i Ir, l' - . .. pre lter. ,
uUlclar fCentl.a~learl1 'lui gerit euram ordinariam ilIiusecdeft~ paro~b~aIls &: efr coHítutus ab epi [copo.
An fufflC1atIJCentladyoce[ani. - , ,QB~d'íi paroc_bian~.dicat dO,tl,bi,l~ce~tiáUt recipias a quo uis.
. ~ld r ~~cbta_n?dleat do tlb1 Ilcetia ut desfacrameta meis fubditis~-íb Jg~G e~ferentes fac~ameta baptifmi icidant excoicatór,e.~11 et acer es potefi íibl a{fvmere queeunCF in adlutorium
" ", '~" q.., ..~. s:.~,6.~.7.,. 8.~. ?'.~. ,ío.~.ii.;. J.l
.~.i•~. 2.~.~ '
.;. C}.
.~. i"~',2.,. f
.~.i.~; 2.~.~.~,,'-}.;: s: ;
.~.i
.~, 2
.~. J. '
.~. q..
.~, >
.~.6.~,7.§, 8
') ad tempus Iine éuiufqua líceneia- " .' ,, De religiofis ~ ah[oluút exeoieatos a canone·~·2o.
An religiof abColuentes a (nía lata ah boie ícidáti exccicancnem-:'Q!!i [unt Hli ca(us in quib~s po{f~ntabfoluere-Q!!id {i I'eligioú babent prlufIegtum ut poílint ab[oIuere •
a caGbus in jure poíirís, .Q!!e [unt i{le fententie a quibus no po{funt abfoluere •Anprelati collegiatarumeccFlarú porIint facere {tatuta
fine có[en(u epi[copi uel capituli eatbedraliüm. 'Q!!id ft ab[oluant [ocium uel religi~[um.a predidis.An ab[oluti incidant taguamparticipantes in crimie.Pone ~ frater minor abfoluat pculfore derid·nó a{enténtia
excoicationis red a peccato:nunquidligatur bae pena•An' peutiens dericú ~ ingrediens religione pollít abrolui.An' facerdos ab[oluens ali~uem ab illis peccatis a qUlbus
non poteft peccet mortaliter. ' . _ .:_'De c1'lcis[eeularib~ ~ retiglofis lducettb9 ad ,uode,luiucádú F 'pmittedú d' eligedo fepu1fa1 apd' eos.;;jj •
Nota úqtrafaélú fuerit taJis eleébo erit irrita.Q!!'id f1 inducant ad iurandum ~ ee.red iducú~ u: eligant.Q!:!id fI inducant ad uotiendum Be cetera'de eltgedo
(epulturam apud non (uam ecc1efiam.Q!!íd fi quis proprio motu iuraret uel uoueret.De refiitutione fadenda ab illis 'luí i\licite [epeliunt.Q!:tre ex delid~ uní? t~lit 9trafa,cie~is. tota ecc~l~patia~~a~nú.Q!!id fi eccYlaCUIUSden~? úedeltqul t e parocb,l~~lSfep~hedl. , 'Gt!id fi ecc1efiaapud qua de iure debebat [epeltrl erat mterdH~ta.~ illa que debebant reftitui eccl'te in qua debebat de iure fepe lid
ft nó fuillet íterdi<ia ~ebebúi eecYlead ~ corp? tráffertur.Q!!id de ui'!.~oribus~e~~denti~us. ,. '.. .'pone c:I' ~s 1eccfla n poterat íepellrl:qa elUltas eratlterdlaa ~
alibi [epultus e de fa<io ~ multa oblata funt.ibi.~n iIla ecdladebeat habere íl1auel paroebia'lis de illis quartam.
De quocúq; qui incidit in bereftm iam damnatam uelnoua ad inueit & generalit de quocú'1' beretico.~'22.
Q!!;is diEar-beretic? .~, i 'An beretici poffint recóciliari poilm'orte. .,. 2 Q!;!isdieatur bet'eticus 'ppter dubium fldei.' - .An'iudei fInt excoicatitá~ beretici. .~. q.... \ •An:beretidoccPti flnr excoicati. .~. S Q!!i dicúr eredetesberetico;c. ,~. 6 Q.:!id-~audietib? ¡mones & pdicatóeseo1C-
.~. - <J
,~...j-;. ;.2
.;.l, ~;. Cf'
.~, s:. .~.6.,. ;;¡'",'
-~.-9, ~§'9
.~.i.~, ,.1
-;,1.~, q...~,~.~.. '6.~. '7:",9.;. 91t~. io
.~. ji.
- ,ó§. 7
Qp;~cJ!cátrecepraeeres eo;e. ".. a (Si dicái defenfores ee •QBJ dICantur fautores eerum, " ,Vtrüm quisdicatur fanerebereticis uerbis-
De ~ñis ~pali~' g co~noíCú~ de 'officio iqulútioniso~'2~.De tnqu¡{itonbus qUIquouI[modo omittunt
, proced~re contra bereticos.,.2q...Q!!~d~o~~l1ttanrnmore uel pprer uitandum ícandalum,Q!!~sdleat [u(ped'? ~ l'qu~ (u[pitóne PÓt 9tra quepiá procedí,Q.y;tdIiuacar redes ~pofioltc~:an poait abfolui a collegic cardialiú.An p~ne [u[pe~úonts & exeOlCatl0nis ligent occultos."- " -, De t'lútorib? q extorquet pecuias róe fui Offlcii.L·2r"Q!.!antum debent [ariífacere. "-, >'
" ',. De bis qui mandant xpianos occidi ~"aaal1inos''-·26.(2!!1 dfcantur aíTallini." "'1
QB~dft m~ndat occidi iudeos uel paganos.Q!Jd Gmadauit Ss occidi xpianos & -re integra reuocauit.
, De f<:i(maticis& qui initútur eo;c ordiationibuso~'.27An ordJnat? a íéi(marico recipiat carad'erem. •AnFu(penlio procedat in infmitÓ. t~QylS dIcatur proprie (ci[matiOJs. "'1
Vtrum Gntbere~ici &.i~currant p~nas bereticorum. :~.."~ \V r,rum otnnes fcI[matICJ!int excolcati. . ~ .Q!!e differentia {it inter [cifma & bereGm. ". s: ,
~. ,De_~eretib9 feqc arma~ignamia ad ipugnádú xpianoS'~'l8~0 eS0!!td (j bUl?moJ [unt delata red ea Intentione Ut impugn - t .An {it alía pena ultra excoicatione. e ur., -" "1~id co~tineatur appellatione armorum. .~~ 2Q!!id'~e bis qu{exercent gubernationem in piraticis -~. ~
naulbus ~aracen_o:u~ non contra xpianos. "D~,fra_d',or.tb?[e~ l<:.e~Ja~iiseccPJa1C_¿se aIio;e loco;C"'2DJff~retJa mter lncedJaflOS eccFlaru ¿se religio[orú loc2rum ~
" a~Ja;cre.rum• ." i Q9i dicantur incendiarii.An-~I1e'IU1babet ius indicendi bellum iufl:um incendiarius
dJcatur uel qui.eius nomine incendit.Q!!~d d~ iI!o'luí incen~it propriam domú uel (egetem. :~~ ~(1g1sd1cat fraCtor eccl'te. ,Lo s: An frad'or eccl""Í.. út .. ~ q..0- . 6 A r _-, . ..lle ~ eXCOlcatusIpO Jure. .~. n lacnlegt únt excomunicati~íd Ú aliql1iscommittit in eccIefta altquid enorm"e. . .~. 7'A quo debent denunciari tales. o,. 8Anuigoreconfuetudinis tales fint ex~omunicati. ,', 'J
~o itl)
,~. <)"O oí", ii "
,~o i.40 2
.,~, ~,~o q..
.~, 1
.~.i". 2
." ~
I II1 "
An ~xcu{ét metusue t c01lHo queéúq; códitiona1is." De íl:atuentibuscontra libertatem ecc1e'úeo;.jo.
An' fc:ríptores 9filiaríi redores & cereri fint ipo iure.excoicati.- " .~, ~Q!!eritur quando dícanrur negli~entes in delende. _ . .~, 2<Bid fi certíflcatur de node uel In die feíto quadocoúhum generale
non poteft fieri ueI certihcatur dum ett inflemus. .~, ,Q9id {i conCiliariusdeditcontrariumcÓGlium. ." q...,An ligetur uniuerfitas propter ftatuturn fadum per aliquost ". >Q!!id intellígitur fleri contra libertatem eedeúe. ' "0 6An imperatores & eeges eótrafacientes ligentur bac pena. ",', 7~aliter debent idonee c~uere, t" caQ!!íd fi flat contra particulares có(uetudínes aliquarurn
eccleGarum vel perfonarum. " . ,~, qOuomodo intelligatur fIeri cótra libertatem ecc1efie. ' .•~. ioS~tutum fad'um per laicos non coartat clericos. . .~, jiVt;Cuiolatores ñ tatú eccfJe [3et imuí tatis {int ipo iure excoicati. ".~. i¡An cPlciuel [cbolares ad rua qúlia poilint in eccYI3cógregari. .~o i~An ordinarii porrmt dare licetiam Iaicis eótta itnunitflte ecc1efie. .~,. iq..~e'fintuetita ieccFlis fleri. ." iS An"9traa9 fa¿H ieccFta 'teneant. ,~, i() Q!:!id(i fleret ftatutú·9' ñ po[fet eccFJÍsdonari. .~, í-ZQ!!id ú fIát ftatutum ,gen~tale .'I~ uen~~t inc!u~ere dericos., "',~. i9
De bis q u[urpat Úbl·cuftodla uacattu ecc1efia1fo~·31.An mulieres q l;loc faceret {intexcoicate." ';'. i Q!!e dicantúrregalia. ,~.. 2. Qgando dkatur de nouo. .;. 3 Q!ó dicátur taHa-Fcutare. ,~, q.. crld p tpe"quo non gefendunt ecde!iantprpuentus recipere probibentur. ""._ ,Q!!id de 1110 Cl iufio titulo debet baberecufiodlá uacantIs eccYl(.'
, De falúfIcantibus litteras domini pa,pe'~'p" .:~id {i faIGrase ita Iatens 9' uideri etiam a perito nó poffit •.An "impetrans litteras domini pape tacita ueritate uel .
fuggefia faHitate {it ipfo iure excomunic~tus.~ _. ,(lliid d' illo ~ utitur litteris apoftolicis (ub alío nOle lpetratJS'~Q!!i funt modi fal!ifIcandi Jitteras papales. .An iuenies Iittera dñi pape cuius eflicacia J'áexpirauit ludo non- "
itetóne utedi littera male formata reformetur p-tinGtam.. Dein(ecutoribus cardinal1um';'33'
Nota decem & nauem penas cótra i(ecutores cardinalium.Q!!:id {i quis percuteret cardinalem fe-defendendó.Multis modis dicicttur C!Sdelinquere boftiliter in(equendo.Qgid {í reeeptator ifequetis eardi~lem fit có(angui~e~ reeeptati.,
.~,~
.~'6·
.~o i,,~,.1..~, 3.,: q.."';'~S\
-." i." -2".~. ~.~:' '}-' I
\
�i~.fi gs tPe3ifecutóne bahuit rata. tñ ñ [uít noie eíus f3éb •.Dicit bic <;1' ei9 edihcia dñt diruí:quid {j babuerit coern domum,Qge dlCatuícine·ciuitares. .~. 7 Qyó dicatcauere idonee.Q!!id Gcbriíhani nihil pollideant ultra mace quo tales
debenr pergere ad'uri penítentiam, ,~, ')Q!..!omodo inrelligarur quis dare auxilíum &: fauorem. .~. 10
. De re~orib? ciuitatú qui ñ puniúr ifecurores cardiaIiú'~'3q...De infecutoribus epifc:oporú 13C cetera.~.)s",
Nota dece penas eo;c. .~. i An be pene babeat Iocú iperfequeteepil(o um qui renúciauit epifcopatui.i.loco nó ordini. .; . .2An babeat locú bec pena iperfequete ele?tú nóJú co:ecratum. .~.. ~Qy;id úquis percutit epifcopum fe defendedo. .~. q.~jd fi qu's mádauit talía freri &: came nó e [ecurú malefIcium. .~. s:~id fI ifra no [unt fad'a eius nomine ~ is ratum babUlt. .;. 6 .Q:!:!idú aduocatus uule talem defendere in iudicio. .~. 7An per[ecutorum f1lii gui inbabiles [unt ad benefIcia obtinend. "
in taH dyoceCifint babites in alia. .,. 9.An ,ta les ?riu~ntu~ ?e~efl~iis ~am .obtentÍs. ~. .~. 'JQ!!ld faclendu de I1ItscadelIs cu qUlbus[unt excolcand1. .;. ioQ!!omodo itelligatur cómode po1lé{; repre[entare [e.ap. ,', iiAn i bo credat abCo]uto. .~. i2 An credat in foro penitetiali. .;. íJAn c~pie equú ,l'qu~ eStat Pres.quas [upra [e_po,rr,atexcoicac~ Gr. .~. iC}An ~lc,fad:a(a:1Íra¿hone a~oll~u!it im:rdld:,: ClU!tatls., .~. i;:A n {OClUS eXCOlcatusteneat·eultare [OClU eXCOlcatu. .~. i6Das cóüliú incurrit excoicatione De quo 9filio intelligitur bic. .~, ir___0 dicatur ciuitas deliquere iepm uc interdi8.o fubiaceat. .~, i8
· Si ~s ifultauit alique [ub porticu an dicatur í[ulta{fe ad domum. .;. i9De exigentibus &: excorquentibus talias ue!coUedas a c1ericis·'·36.
QBid {j no exigunt ab inuitis fed c1erici [ponte [oluunt.Ecc1eúa{bce per[one non debent grauari angariis.
· Q!!id de fratribus terril ordinis [andí franciíCi & buiufmodi. .· QBid fI occurrit neCea1tas nec tpus cófuledi papa uqc Ji grauetur
eccFla icurratur be pene. .~. q.. Qge dicái expeditiones. .~. s:Oue' lf era feu colIelta ft.;beat ecdeGa. .~. 6D~ o habet redor talis [atl[fa~ere anteCjuá ab(oluarur. .~. 7Q:gid Ú no us fuccelfor o¡?am dedit '1' bó dá~ú emedaret:r~ ñ poto .~. 8
De bis 9ui copelIunt preJatos [eu cJpitula a [ummÍttedú, la1c1suFalienádü bona immobilia'~'37. .
Hic exprimitur cau[a 'luare bec confiitutio fada út.
.~.~
.~.6
.~.9
~.i.,. .2.~, 3
..~.i
~,11
Hec ,pbibitio [olúbabet Iocú ,i~~eb~s imobil1b? ~ iurib? eccBe. ~~: .2
lura in corporalia ~nter 1~~bl!la iudicantur. . .~, 'lvlodi [ummiilionls prebibite m rextu numeran, ~ q..Pena prelaeorii & derico:;c có:r~facien~ium. .. .~: s:Pro ter deltdum dñi terra pot lOterdtGto fU?lCl._. ...; 6
p De exigentib9 pedagia & glJ~dag]a a ¡?fontsecCFtat1:1cls·'·38. .Q!.!id Ggniflcent pedagiú tributum.ueébgal cen[us penfIo~.. .,. 1Clerici imunes (unt in r-ebusquas no deferunt caufa.negocu.ergoft cá negocií deferút imu~es non [unto .
Cui debet fati{fleri de tati tra[gre{[tonef .....An eptores reddituú derico:;c r re:;ceiCdem prlUtlegus utt porGnt.Q!!.ísdicaturproprie negodator. .'. ..An derici teneantur tiendendo frullus de prebe?da (i flat {latutu
fí s uedat teneatur dare-duos denarios regt & cetera. .~. 6'1' ~ De bis 1cócedunt ref)[alias 9~~a J?fonaseccFla{bcas'~'39 • .
.Nota penas ti 9cedétiú iep[a1i~s ~ u!e~t1~ cotr~ tales perronas. .,. 1An bec pena babeat locú Ú.denc? p~lclpahs debttor captus
e.cui? occaúone reprefa1te ~unt cocelf:. _ _. . .Q!!e [unt pfone eccYtafrice co~r~ quas ~~ dn~ coced1repre[alie.V trUm pof'{intconcedi pr~ credltoclenct untus dyocefts
contra clericos alterius ¿Jyo~e(is.· _" _ , . ~An per ifrá decretale corrigat illcf~c:.quo9ced~t _rep[alte quado
ciuitas uidicare negligit qcf a [U15 l,pbe fallu e. '. .-Q!!id Ú jfra mefem fuerit ecc~t.1~ica pe_r[o~a o? ,altoplgn~r~ta.
, De impedietib? ofhciu cui9cu~ tud1Cls.eccPla{bc1'~'q.0.V q,e talis p~na fIt ipr}uata perfona & qUl~de c~enco {icagente.. ." jQ;!e [unt cauCeq Cpeltant ad fo;c ecc.Flafbcum. . .' .~. 2
De cópellentibus reaffignare ~eneflcla & dettnentlbuscitatos romam ne uadant·~·q..t.
Q9icl {i quisdetinet Jaicum citatum romamf .
Q:!id ft e!Ient alibí citati. .Ou:idÚcitatus ,peurat fe capi t' platum ecdefiaíbcum.Qgid (í detineantur m~lieres re~ulares.. 'Ad penaexcoicátionis lcurr:nd,:fola capt.t0.cUfficlt., b'lAn tFes '1priuát bñflciis obtetis.et ad obt1n~da fin,t lOba 1e~.J1Ifte [u[peüones [unt [dende sa et occultos]lgant tn foro pma ••
De percutiete religio(um uel cou~r~um:~ g..2..An cóuerú eccYla;efeculariú gaudeant ~aliprlud~gIC::. .~id íiquis percutit unú de tertio o~dlOe [an¿h Frac~fcl.1\--;' mandans occidi c1ericum& monens ante reuocatlOnem
.~' ..2.~. 3.~.' q...~. Si
.,. :2
,~, 3
.~. q..
'.,. s:·,·6
.~. i·~. :2.~. 3.~. q...~. s:.~. 6.,. 7
.,.i.~. :2
,
runc incurrae excoicarionem quando nlicius mádacú exequitur. .~. 1:Q!!;aliter mtelligarur enormis inie¿rio.. .;. er
De ipediétib~ off'lciúuifitato;a mOlaJiú feu canonieo;a.~.q.'1 •.An.deat pcedere monitio ipedimetú l'e9tra ut Iir loe? buic pene. 0;0 iAn {uff"lciatrnonirio general'. o;: 2
De dod-orib~ q [det docet illos qui di i[erút bitú [u~ reJtgioniso,.Q-q-*Q!!,id G monacb~ baber domú iuxra {cbolas Be audir i domo [ua. .~. i ,~id íimonacb~ nó uult exire:an pol1it expel1t extra [cbolas. o;. l.1Q!!id aget doCtor fi non potefi expelli..,~ ~
De 9tra~étib? mboniú i,gradu có[anguinitatis.~ q S:'Qyid Gqs 9trabatcu bñce maritú Piudea Ppagana ue! c·ognata
(piritu~li uel1egaIi. .~. i.Qyi~ li Ss 9:rabat jfra grad? ¡Lánguitatis Paff'mitatis cUJdI(pen[atone pape. .~. 2
(mi'" {j 'luis córraberet ignorái ignorária. fadi ,pbabili ñ affed'ata. .;. ~Qgíd fi 'luís ignorabat Íus u['l3ad quotú gradú exréderei ,pbibitio. .;. q..An am~o lig:.~tur íi [olú un? cótrabéttú [óenter cótraxit. .,. >,Q".y;íd{i 19norat 9rraxir a pricipío poltea {upuenit noticia. ,~, 6Q!:;id {i ~tra~i cú.ea ?1 cred.ebá 9[an~uineá:t1 í~erjtate nó.era~. .~. 7..
I?e- h!~qUl P UJ ue l n:et~ eXtorgu~t ab(oIutoe1 ab excOlcatlone~;.q.6'.Q!.!ld {i IluLta erar eXCOlcatlO. .~. 1 De qua [u[penGone l0'1Uaebic textos. .; . .2 Q:;id {i excoicatio e per metú exton3.Q:;jd fi ~s itullr metú tñ iudex PI? boc nolult abfoluere.Q!:!id!i nó excoicatus intulit meturn:[ed alius•.An in predid o caíll excoicatus &. ce.incurrÍ t hanc penam!i alius pro eo uel eius noie merú ¡tulir. .
~id fi ab[olutor 'lui l? rnetú ab(oIuerat potrea ratü.babuit.Q!¿id G 'luís ñ iferat metú icorpe [~¡> peñi amiaionis reru,.(&íd {j 9puJit p uanú metú. .~. 9 ~lS dicatur iuf1: metus.OEo cogno[cef ut;.ornetu publice prátis aliquid geratur.An metUs cóminate excois íit cen[endus iufr¡-.Slcut r.eq~iritur metus qui polJitcadere incófbote ui;Cita, requuit dol? gui-poGÍt cadere iprudentl!1imú.
.' r. _.D.e9P;lletib? c~lebrari in loco interdiao., q..7,~~d ~lepI co~~llat. .~. l. De quo Jter~ido loquit blC textus.Q.lld fi oecuItu e Cl'Joe? {it tterdictus;tame c1ericus [cit.Qgid fi ,pbibeát excoicatos exire nó a mi!Ia:[, ab ahis dinis OffICiis.De qua admonirione loquitur textus.. .Oui !i faciunt celebrari in [uis oratoriis.-,An tempore interdü~h poffinr camp,'oe pulf<ri ,ppter
.~.~
.;. q..~. s:.;. 6.~.7.~.g.;. ,ioo~. ji.~. Í2
predicationem l'capituJtim congre~~ndum.Publice excoicati-éc interdiai fí monín non exeunt cum
diuina celebrantur allá incurrut excoicationem.An ligat? pluribus [ententiis pofflt una abíolutione abíolui,
De [epelientibus bereticos.;.q..8. . oDe grauantíbus eletlores eo 9:' noluerinr elígereeos pro cuibus rogati [unt·;·q..9' " .
Qgid liepi boc facJt. .~. i Q!!e qkit r[one :ccrl~{bce. .~/::lAd quo~ [peétat eleltio <.f iure ~o~•• o~. 3 ~n p.c:s_tnduc~nt '..fyrnonia._ .;. q.. .Ca[us [~ecl~hs 1q.u~rcutIes lalcu ~eXCOlcatus..~' .,>An grauates eos qUl noluerut pntare dlu .p quo ro gatl [unt.
íint excoicati. .~~o6De m ittentibuscardinahb? icócJaui poGtis gratiaeleétionis pape núciú uel epIfiolam.~.~o. _ o "De reaorib? duitatú in ~b? fuerit celebrada elecho pape
. qui nó faciút ¡uad cófritutione ordina~á.;.s:i. ..Mortuo papa reGtor ciuitatis ilIiusdebet pr:efrare luramentu c.I'
ordine illius cóil:itutiónÍs obleruabit. i~ .. ¡Penas quas incurrit fi nó fadt diligenter obJuari. • .~. 2Difiriéte precipitur prelatis eccPle e< predicatorib9 ut exhórtetur ,
clerú & populú .p eleétione pape orandu. .. . . ..~. ~Qge [unt ilIaad q teñt dñs ciuitatis iqua morir papa facere obJuan .§. ~ili cardinales in eleétione pape nócitantur:[ed expeétantur ' .
per.io.dies:[ecus in aliis eleétoribus. .. w _ . "~o SAn G cardiales aliqui fint ita abñtes 9J ñ poCfent uelre lfra termlJ.io.die;c.AIii ftati añ pfatú t:rminú pomnt ad eledóne p:e~ere. . .~o 6An ali~s cardíalis ñ debito tpe expe~at? ~ofiit agere <.f coteptu. .~.-:¡Q!.!idfi ifri pñtes elfent pauciores qua tertla pars. _ '. .,. 9~e íic neceaitas qua cardíaPpo!1it bre duos ¡ui~~r~s 19c1aUl.~ ." "0 ')An cardia.Fl?E? iftritate pomt uowcirenúciar Be f.,edles~te;c~~rnlttat.. ~~o.ioAn cardinalis ueiens poil: diem leIuwre oétauu teneatur uttam
úcuc alii agere ipane ~ aqua. o .. .Vbi debeant cóuenire cardinales qñ papa montur 1marI.Qy;id fi eleGtiopape fit facta in ciuitate interdicta.Cardinales tenetur eligére idoneum. .Q!!id íi laicum ilJitteratum eligant.Nota cautelam adbibendam circa conc1aue.
. De bis qui uocátur addirigédas moniales & c:,,;0>2'~i [unt ini qui po{funt incurrere bane excomunic~tione ..~jd [¡uocarentur mulieres cótrafacietes. .
,.~.7
.~. g
.§o 'J
.~.ii.~'. iJ..~o i~.;. iq...~o is:.;. i6
, 11
l'III
Hec pena et re extedit ielectóe iUa;e q uiuut úcut canoici .tecFarés. .~. ~De eledorib~ 8( eledis ad regime urbis rQme.~.s:~.
Ratio quare fatta fuit bec ccníhirurro,Pene quas tales íncurrunr, .Ciues romani pñt eíle íenarores dúmó nó ultra annú.
De mgfis Be {colarih9 bononiefib~ códucetib? bofpitia alio;cañ códuéhonis tepus fine licencia ip[o~.~ ..s:q...
An {ocatares incidant in banc excoicatione.An hec Có{1:itutÍoallringat Iocatore ad locádú lo anno.An beccóftitutl0 ialiis [colari69 (it [eruáda ficut bononie.An (ufflciat epa bononie facere Iegi per léboIas.An bec ciiftitutio (it late (enrentie.An bec cóftitutio extendatur ad fc:riptores.
De !,ticipáre cú excoicato a papa in diuinis._~->~.Q!!iq; requirútur ad boc:ut bec pena babeat locum. .~. i
De pticipáte cú excoicato nedú a papa:f,a quocúep icr¡e.~.>6.Hóc itel1igitur de excoicato poft latáfententiam. .~. iQ!!id ft participat in locutione oratione doimJtione. .~. 2Hic inteIligitur de conlilium dante direde. .~. ~
De bis qui procurát ~ cófuatores dad [e itromittátde bis que eis non licet'~·S;7.
Conléruatores dantur a papa 8( [olum cogno(eút J maifefrisiniuriis. .~. i ~i dicátur có.fuatores. .~. l Q!!idli negetoffen(a notoria. .~. ~ An 9[eruator poLlitputee oEf"e[aliferedá.Q!!id!i ,ppter ignoráriá (e itromittút de nó manifefris.An tales cótr afacie ntes fint eríá fu(penfi a beneftcio.An alius quá papa pollit dar.e ifios eó[eruatores.
De eo qui flOgir aligue cafum .Fpter qu~iudex uadat,r uel mittat ad aliquá mulierem,p tefiimonio.~.~8.QBare fuit falta ifta cÓíbtutio. .~. i QJid fi uoletes ire uolút. .~. 2Q!!td.J mre tutrice fdio~. ~".;. A~ bec pe~a beat l~cú i iudice laico ,~. q..51quts ,peurator ueI pars nolar alIqua muliere in tefie ad fmem .
bunc:.ut iudex uadat uel mittat ad ea e excoicattls. .~. >An eo ipo 9' (js fIngat 9tra iftá cóíl:itutione {it exeoicat? .~. 6
De eo qui abColut9fuit iarticulo mortis cell"ante ca utpñtet fe illi a quo fuerat ab[o1uendus'~-S:9.
Q!!ó iteIligit eómode. .~. i Propter iufrú ipedimetú pót quisab(oIui ab alio?1ab eo a quo fuerat ab[oluendus.
An ilIa ab[olutio 'Jue cóceditur ppter iuftú ipedimetú 8Cce.beatlocú i excoicatis alía róe 9traéta.~ I? manuú inie¿honem.
.~.i.I:¡. .2.~.~
.~. .2
p
Cú qs ab[oIuiéab éxcoicátóe d~{átHra~eré iuxta pprias facuItatt~sf'V trum legati de larere poLliDtabíoluere iníícientes manu~
uiolentas in c1ericum. .An ialiis calib9 reiuatis pape pol1int legan ab(oluere ".An ahColutioah excoicatione po(Jit l? ,p~uratorem pen •
De recioribus ciuiratíi qui faciunt íbarura per quequi~cópellarur [ol.~er~ufu!as.I:¡.?o~
Paria funt aliquid facere l? uta dIrecta uell~dl.re~~m.Feneratoresdebent cópelli ad ,pducendum 10 IudICI0lIbrOS
rationum per cen[uram ecc1eíiafiicá. .o pdid:? ca? e [peciaFi quo.gs qpellit ~duc~.re.róes 9tra fe.(2:!!odappeUatione ecc1efiafiice een[ure tntellIgttur
excoiea tio.fufpenfio.in terdiétum.Qgid íidicat ufurarius uel ~eres fuus fe non babere
libros rationum uel perdldtf[e eos.Qgid de berede uCurarii qui nó iérir.ú: rónes in libro:Iuramentú faétum [uper feruando lmquo fiatuto no ualet.~id de ftatuto quod efi bergomi.Qgid fi flat fiatutum 9' nutruspro u(ura recipiat niú duos
denarios pro libra in menfe.Excomunicatio tertio.
QBidam caCusin quihus percutie~s dericum excoicatus efr.
Expliciunt tabule opérum utiJiLlimo;c lC3 Refi'itutionú V~LWar~~~ Excoicatónú reuerendi fratrís Franciféi qe platea bonon Ordln1Sminorú ~itilIimi in utr0'13 iure ac in (acra tbeologia.
LAVS DEO.
.;. t}
.~. s:'~'.6.~.7 .
.~. j
.~. 2
.~.l
.~. q...~. s:.~.6.~.7.,~9
.~.')
.~.f