ความสมพนธของอนดบความนาเชอถอขององคกรและลกษณะหนสนกบ

คาธรรมเนยมการสอบบญชของบรษททจดทะเบยน

ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

โดย

นางสาวชลธชา ปานขวญ

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

บญชมหาบณฑต ภาควชาการบญช สาขาบญช

คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปการศกษา 2558

ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

ความสมพนธของอนดบความนาเชอถอขององคกรและลกษณะหนสนกบ

คาธรรมเนยมการสอบบญชของบรษททจดทะเบยน

ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

โดย

นางสาวชลธชา ปานขวญ

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

บญชมหาบณฑต ภาควชาการบญช สาขาบญช

คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปการศกษา 2558

ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

THE ASSOCIATION BETWEEN FIRM’S CREDIT RATING, CHARACTERISTICS OF THE LIABILITY AND AUDIT

FEES OF COMPANIES LISTED IN THE STOCK EXCHANGE OF THAILAND

BY

MISS CHONTHICHA PHANKWAN

ANINDEPENDENT STUDY SSUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF

THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF ACCOUNTING

FACULTY OF COMMERCE AND ACCOUNTANCY THAMMASAT UNIVERSITY

ACADEMIC YEAR 2015

COPYRIGHT OF THAMMASAT UNIVERSITY

(1)

หวขอการคนควาอสระ ความสมพนธของอนดบความนาเชอถอขององคกรและลกษณะหนสนกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

ชอผเขยน นางสาวชลธชา ปานขวญ

ชอปรญญา บญชมหาบณฑต

สาขาวชา/คณะ/มหาวทยาลย บญชพาณชยศาสตรและการบญชมหาวทยาลยธรรมศาสตร

อาจารยทปรกษาการคนควาอสระ ผชวยศาสตราจารย ดร.ปญญา อสระวรวาณช

ปการศกษา 2558

บทคดยอ

งานวจยนไดศกษาถงความสมพนธระหวางคาธรรมเนยมการสอบบญช กบ (ก.) อนดบความ

นาเชอถอขององคกรและ (ข.) ลกษณะหนสน โดยขอมลทใชในการศกษาครงน ไดแก บรษททจดทะเบยนใน ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในระหวางปพ.ศ. 2551–2558 รวมจ านวนทงสน 715 กลมตวอยาง โดยการศกษานใชการทดสอบจากวเคราะหความแตกตางของคา เฉลย (t-test) วเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธอยางงาย (Simple Correlation Analysis) และวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis)

ผลการศกษาพบวากจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (Firm’s credit rating) จะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวากจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร อกทงการทกจการทมอนดบความนาเชอถอทสงกวา จะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทมอนดบความนาเชอถอท ต ากวา งสอดคลองกบงานวจยของ Goodwin and Gul (2010) นอกจากนแลวลกษณะหนสนกมผลตอคาธรรมเนยมการสอบบญช โดยการทกจการมหนสนหมนเวยนทมากกวา จะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทมหนสนไมหมนเวยนทสงกวา ค าส าคญ : คาธรรมเนยมการสอบบญช, อนดบความนาเชอถอขององคกร, ลกษณะหนสน

(2)

ABSTRACT

This research aims to study the relationship between audit fees and (a.)

firm’s credit rating, and (b.) characteristics of the liability in the Stock Exchange of Thailand during 2008–2015. Total sample size is 715. This study uses t-test, the simple correlation analysis and multiple regression analysis.

The results show that companies with firm’s credit rating have lower audit fees than companies without firm’s credit rating. Consistent with Goodwin and Gul (2010), a company with higher firm’s credit rating has lower audit fees than companies with lower firm’s credit rating. Besides, characteristics of the liability are related to audit fees. Companies with higher proportion of current liabilities have lower audit fees than companies with higher proportion of non-current liabilities. Keywords : Audit fees, Firm’s credit rating, Characteristics of the liability

Independent Study Title The association between firm’s credit rating, characteristics of the liability and audit fees of companies listed in the Stock Exchange of Thailand

Author Miss Chonthicha Phankwan

Degree Master of Accounting

Department/Faculty/University Accounting Commerce and Accountancy

Thammasat University

Independent Study Advisor Asst. Prof. Dr. Panya Issarawornrawanich

Academic Years 2015

(3)

กตตกรรมประกาศ

ความส าเรจของการท างานวจยฉบบนส าเรจลลวงไดดวยความอนเคราะหจากผชวยศาสตราจารย ดร.ปญญา อสระวรวาณช ทใหค าแนะน า ชแนะแนวทางแกไขปรบปรงงานวจยเปนอยางด ผวจยขอกราบขอบพระคณอาจารยเปนอยางสงทไดใหความกรณาเปนทปรกษาในงานวจยฉบบนและขอขอบพระคณอาจารย ดร.ชาญชย ตงเรอนรตนทกรณามาเปนกรรมการใหค าแนะน าเพอใหงานวจยฉบบนมความสมบรณมากยงขน

ผวจยขอขอบพระคณคณาจารยในหลกสตรทกทานทไดถายทอดวชาความรพรอมทงการปลกฝงคณธรรมใหแกผวจย และขอบคณเจาหนาทโครงการปรญญาโททางการบญชทกทานทชวยสนบสนนและประสานงานใหงานวจยนส าเรจลลวงไปไดดวยด ขอบคณพๆเพอนๆ MAP11 ทกทาน โดยเฉพาะกลม Twenty two ทง 7 ทานทคอยใหก าลงใจ แบงบนความร และคอยชวยเหลอผวจยตลอดมา นอกจากนขอขอบคณพอนชารตทเขาใจและคอยชวยเหลอผวจยเสมอมาในระหวางการท างานวจยฉบบน

สดทายนขอคณประโยชนอนเกดจากงานวจยฉบบน ผวจยขอมอบใหเปนความดทงหมดใหแกอาจารยทกทานทไดประสาทวชาความรแกผวจย บดามารดาผมพระคณอยางสง รวมถงผมพระคณทกทานทไดกลาวมาขางตน แตหากงานวจยครงนมขอผดพลาดประการใด ผวจยขอนอมรบไวแตเพยงผเดยว

นางสาวชลธชา ปานขวญ มหาวทยาลยธรรมศาสตร พ.ศ. 2558

(4)

สารบญ

หนา

บทคดยอภาษาไทย (1) บทคดยอภาษาองกฤษ (2) กตตกรรมประกาศ (3)

สารบญตาราง (6) บทท 1 บทน า 1

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคของการวจย 3 1.3 ขอบเขตของการวจย 3 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากงานวจย 4

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ 5

2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบอนดบความนาเชอถอขององคกร 5 2.2 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบคาธรรมเนยมการสอบบญช 8 2.3 แนวคดของอนดบความนาเชอถอและลกษณะของหนสนทมผล 12 ตอคาธรรมเนยมการสอบบญช 2.4 กรอบแนวคดงานวจย 14

บทท 3 ระเบยบวธวจย 15 3.1 ประชากรและตวอยางในการวจย 15 3.2 การเกบรวบรวมขอมล 16

(5)

3.3 รปแบบการวจย 16 3.4 การวเคราะหขอมล 19

บทท 4 ผลการวจย 20 บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 42

5.1 สรปผลการวจย 42 5.2 ขอจ ากดในการวจย 44 5.3 ขอเสนอแนะการวจย 45

รายการอางอง 46 ประวตการศกษา 48

(6)

สารบญตาราง

ตารางท หนา

4.1 จ านวนกลมตวอยางทใชในการศกษาของ สวนท 1 กจการทมการจดอนดบ 21 ความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอ ขององคกร 4.2 ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยของสนทรพยรวมระหวางกลมกจการ 22 ทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบ ความนาเชอถอขององคกรในแตละกลมอตสาหกรรม (n=715) 4.3 ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยของคาธรรมเนยมการสอบบญช 23 ระหวางกลมกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการท ไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรในแตละกลมอตสาหกรรม (n=715) 4.4 ผลการวเคราะหขอมลเชงพรรณนา (Descriptive Statistic Analysis) ของ 25

สวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมม การจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=715)

4.5 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนและแบบสเปยรแมน 27 (Pearson's and Spearman's Correlation Coefficients) ของ สวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจด อนดบความนาเชอถอขององคกร (n=715) 4.6 ผลการตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระโดยใชคา Tolerance 29 และ VIF ของ สวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและ กจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=715) 4.7 ผลการวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis) ของ 30 ความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของ สวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจด อนดบความนาเชอถอขององคกร (n=715)

(7)

4.8 จ านวนกลมตวอยางทใชในการศกษาของ สวนท 2 กจการทมการจดอนดบ 33 ความนาเชอถอขององคกร 4.9 ผลการวเคราะหขอมลเชงพรรณนา (Descriptive Statistic Analysis) ของ 34 สวนท 2 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=357) 4.10 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนและแบบสเปยรแมน 36 (Pearson's and Spearman's Correlation Coefficients) ของ สวนท 2 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=357) 4.11 ผลการตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระโดยใชคา Tolerance 38 และ VIF ของ สวนท 2 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=357) 4.12 ผลการวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis) ของ 39 ความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของ สวนท 2 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=357)

5.1 สรปผลจากการวจย สวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร 43 และกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององค 5.2 สรปผลจากการวจย สวนท 2 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร 44

1

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา

อนดบความนาเชอถอขององคกร (Firm’s credit rating) เปนหนงในแหลงของขอมลท

สามารถแสดงถงสถานะของบรษท เนองจากอนดบความนาเชอถอของบรษทสามารถสะทอนใหเหนถงความสามารถและความเสยงในการช าระหนและดอกเบยในระยะเวลาทก าหนด โดยในการประเมนเพอจดอนดบใหแกบรษทตางๆนน ขอมลทใชจะประกอบดวย การวเคราะหความเสยงทางดานธรกจโดยจะประเมนถงแนวโนมของอตสาหกรรม คแขง ความสามารถของผบรหาร เปนตน นอกจากนแลวยงประเมนถงความเสยงทางดานการเงนโดยจะใชขอมลจากงบการเงนและนโยบายทางการเงนเพอประกอบการประเมน (บรษท ทรสเรทตง จ ากด, 2550) การประเมนอนดบความนาเชอถอนนเปนหนาทของสถาบนจดอนดบความนาเชอถอ โดยสถาบนจดอนดบความนาเชอถอของตางชาตทมชอเสยงระดบโลก ไดแก S&P, Moody’s และ Fitch Ratings โดยในประเทศไทยมสถาบนจดอนดบความนาเชอถอทไดรบความเหนชอบจาก ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย จ านวน 2 แหงคอ บรษท ฟทชเรทตงส (ประเทศไทย) จ ากด และบรษท ทรสเรทตง จ ากด โดยแนวทางในการจดอนดบความนาเชอถอของแตละสถาบนจดอนดบความนาเชอถอจะมขอตกลงและไดรบการถายทอดวชาการมาจากสถาบนจดอนดบทมชอเสยงของตางประเทศเช นเดยวกน อยางไรกตามกยงคงมความแตกตางระหวางแนวทางในการจดอนดบความนาเชอถอระหวางสถาบนจดอนดบในไทยกบสถาบนจดอนดบของตางประเทศอยบาง โดยสถาบนจดอนดบความนาเชอถ อในประเทศไทยจะน าแนวทางดงกลาวมาประยกตใชใหเหมาะสมกบลกษณะหรอสภาวะการทางเศรษฐกจของประเทศไทย โดยประโยชนของการมอนดบความนาเชอถอทดนน ท าใหกจการสามารถจดหาเงนทนไดงาย และมตนทนกยมทต า โดยในสวนของนกลงทนกจะสามารถน าอนดบความนาเชอเปนหนงในเครองมอวดความเสยงในการลงทนกบกจการ โดยงานวจยของ Goodwin and Gul (2010) ไดกลาวถงประโยชนของการมอนดบความนาเชอถอทด พบวามความสมพนธระหวางอนดบความนาเชอถอกบคาธรรมเนยมการสอบบญชมทศทางตรงกนขาม อาจจะกลาวไดอกนยวากจการทมอนดบความนาเชอถอทสงกวาจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวาเมอเทยบกบกจการทมอนดบความนาเชอถอทต ากวา ถาทงสองกจการมปจจยอนๆทคลายคลงกน นอกจากการจดอนดบความนาเชอจะถกประเมนโดยส านกงานจดอนดบความนาเชอถอโดยผานการประเมนความเสยงทางดานตางๆ แลว ลกษณะของหนสนประเภทตางๆ กยงมความเสยงท

2

แตกตางกนอาจจะกลาวไดวาหนสนระยะสนจะมความเสยงทต ากวาหนสนระยะยาว งสอดคลองกบงานวจยของ Myers (1977) พบวาเงนกยมระยะสนจะมระบบการตรวจสอบหรอระยะการพจารณาไดบอยครงมากกวาเงนกยมระยะยาว เนองจากเงนกยมระยะสนจะครบก าหนดกอน งจะท าใหมการก ากบดแลในการปลอยสนเชอในครงถดไปงจะท าใหหนสนทเกดดงกลาวจะมความเสยงทต ากวา แตอยางไรกตามในกจการทมประเภทและปรมาณของหนสนทเทากน กอาจจะมความเสยงของหนสนทแตกตางกนได ขนอยกบอนดบความนาเชอถอของกจการ และเมอมหนสนเพมมากขนความเสยงดานสภาพคลองของกจการกจะสงตามไปดวยจงสงผลใหคาธรรมเนยมการสอบบญชสงขนตามไปดวย (Basioudis and Francis, 2007)

โดยคาธรรมเนยมการสอบบญชเปนการก าหนดคาธรรมเนยมโดยอางองจากความเสยงของงานจากการประเมนความเสยงของผสอบบญชในขนตอนการประเมนความเสยงในการตรวจสอบบญชและความตองการของลกคาทมากกวามาตรฐานการปฏบต เพอวางแผนการตรวจสอบบญช งคาธรรมเนยมการสอบบญชกถอเปนคาใชจายทส าคญรายการหนง เนองจากกจการจะตองจดท างบการเงนเปนประจ าทกป หรอทกรายไตรมาสในสวนของกจการทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยกจการจะใชบรการผสอบบญชรบอนญาตเพอตรวจสอบหรอสอบทานงบการเงน ถากจการสามารถบรหารคาใชจายดงกลาวใหลดลงได กจะเปนประโยชนแกกจการในแงของการบรหารตนทนในการด าเนนงาน โดยในปจจบนจะเหนไดวาในการด าเนนธรกจ กจการตางๆ มแนวโนมทตนทนในการด าเนนงานจะสงขนเรอยๆ ผบรหารจงควรบรหารตนทนในการด า เนนงาน งการมอนดบความนาเชอถอทดจะสามารถชวยใหกจการมตนทนกยมทต าลง อกทงยงรวมถงการทคาธรรมเนยมการสอบบญชจะมโอกาสลดลงอยางเหมาะสมสอดคลองกบความเสยงของกจการ

ผวจยนจงตองการศกษาถงความสมพนธของอนดบความนาเชอถอของและลกษณะหนสนประกอบดวยหนสนระยะสนและหนสนระยะยาว กบคาธรรมเนยมการสอบบญชงการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชนนมหลกพจารณาถงปจจยความเสยงในการตรวจสอบ ความบอนของธรกจ ขนาดของบรษททถกตรวจสอบและขนาดของส านกงานสอบบญช ของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

3

1.2 วตถประสงคของงานวจย

เพอศกษาถงความสมพนธของอนดบความนาเชอถอขององคกรและลกษณะหนสนกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย 1.3 ขอบเขตของการวจย

ขอมลทใชในงานวจยนมลกษณะเปนขอมลทตยภม (Secondary Data) งขอมลระระหวาง

ป พ.ศ. 2551–2558 เนองจากป พ.ศ. 2551 เปนชวงของการเปลยนแปลงบงคบใชมาตรฐานการบญชครงส าคญงมการประกาศใชจ านวน 13 ฉบบ เพอใหสอดคลองกบมาตรฐานการบญชระหวางประเทศ (IFRS) โดยใชขอมลของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยทกบรษท

ยกเวนกลมธรกจการเงนและกจการทก าลงฟนฟกจการงประกอบดวย ขอมลทางการเงนโดยขอมลทน ามาศกษาจะเปนการรวบรวมขอมลจากงบการเงนเดยวประจ าปส าหรบกจการทไมเปนกลมธรกจ งบการเงนรวมประจ าปส าหรบกจการทเปนกลมธรกจ อนดบความนาเชอถอองคกร (Firm’s credit rating) ของกจการทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยทถกจดอนดบจากสถาบนจดอนดบความนาเชอถอ บรษท ทรสเรทตง จ ากดเนองจากการพจารณาอนดบความน าเชอถอของ บรษท ทรสเรทตง จ ากด ส าหรบกจการทเปนกลมธรกจ จะพจารณาจากงบการเงนรวมมากกวางบการเงนเฉพาะกจการ เพอปองกนการถายเทผลก าไรไปยงบรษทอนในกลมและเปนการตดรายการระหวางกนเพอสะทอนความสามารถในการช าระหนทแทจรง และขอมลคาธรรมเนยมการสอบบญชโดยเกบขอมลจากแบบแสดงรายการขอมล (แบบ 56-1) และแบบแสดงรายงานประจ าป 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากงานวจย

1.4.1 เพอใหเปนหลกฐานเชงประจกษใหทราบถงความสมพนธระหวางอนดบความนาเชอถอ

ขององคกรและลกษณะหนสนงประกอบดวยหนสนระยะสนและหนสนระยะยาวกบคาธรรมเนยมการสอบบญช

1.4.2 เพอใหเปนหลกฐานเชงประจกษใหทราบถงความสมพนธของอนดบความนาเชอถอขององคกรกบคาธรรมเนยมการสอบบญช ระหวางกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอ กบกจการทไมมการจดอนอนดบความนาเชอถอ

4

1.4.3 เพอเปนขอมลใหผสอบบญชใชเปนแนวทางก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชโดยพจารณาถงอนดบความนาเชอถอของกจการจากอนดบความนาเชอถอขององคกรและลกษณะของหนสน

1.4.4 เพอใหกจการเหนความส าคญในการรกษาระดบของอนดบความนาเชอถอของกจการและหนสนใหอยในระดบท เหมาะสม นอกจากจะชวยลดตนทนกยมแลวยงจะสามารถท าใหคาธรรมเนยมในการสอบบญชมโอกาสลดลงอกดวย

5

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

จากการศกษาคนควาเอกสารงานวจยทเกยวของกบการศกษา “ความสมพนธของอนดบ

ความนาเชอถอขององคกรและลกษณะหนสนกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย” พบวาสามารถจ าแนกความรทเกยวของออกไดเปน 3 สวนหลกๆ ดงน

2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบอนดบความนาเชอถอขององคกร 2.2 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบคาธรรมเนยมการสอบบญช 2.3 แนวคดของอนดบความนาเชอถอขององคกรและลกษณะของหนสนทมผลตอ

คาธรรมเนยมการสอบบญช 2.4 กรอบแนวคดงานวจย

2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบอนดบความนาเชอถอขององคกร

2.1.1 ความส าคญของอนดบความนาเชอถอ การจดอนดบความนาเชอถอเปนการวดความสามารถของกจการในการช าระคนหนของเงน

ตนและดอกเบยตามทระบในสญญากยมเงนไดอยางตรงเวลา งอนดบความนาเชอถอนนจะเปนความเหนของสถาบนจดอนดบความนาเชอถอเกยวกบความเสยงทางดานเครดต โดยจะมาจากการวเคราะหทงในเชงคณภาพและเชงปรมาณ โดยอนดบความนาเชอถอจะสะทอนถงความเสยงของกจการตลอดชวงระยะเวลาด าเนนงานของธรกจ โดยจะครอบคลมถงระยะเวลาอยางนอย 3 – 5 ป งจะกอใหเกดประโยชนตอผมสวนเกยวของกบกจการไดแก กจการทถกจดอนดบความนาเชอถอ โดยจะท าใหกจการสามารถจดหาแหลงเงนทนในการด าเนนธรกจไดงายและรวดเรว งสอดคลองกบงานวจยเรองการศกษาการจดอนดบความนาเชอถอของ Boot, Todd, and Anjolein (2003) ทพบวาความเหนของสถาบนจดอนดบความนาเชอถอไดผานการวเคราะหทงในเชงคณภาพและเชงปรมาณ ท าใหการเผยแพรขอมลดงกลาวสามารถกระจายออกสตลาดไดอยางรวดเรว นอกจากนสามารถชวยใหกจการสามารถลดตนทนในการจดหาเงนทนได เนองจากอนดบความนาเชอถอจะถกเปดเผยออกสภายนอก งขอมลอนดบความนาเชอถอสามารถน าไปยดเปนเกณฑใหแกผลงทนพจารณาได งนกลงทนจะใชอนดบความนาเชอถอในการตดสนใจลงทนไมวาจะเปนการลงทนในตราสารหนงใชขอมลอนดบความนาเชอถอของตราสารหนหรอผใหกยมกจะสามารถใชอนดบความ

6

นาเชอถอขององคกรเพอใชในการประเมนความเสยงและเพอก าหนดอตราดอกเบยหรอผลตอบแทนทคาดวาจะไดรบ นอกจากนหนวยงานดานการก ากบดแลทางดานตลาดเงน ตลาดทนและสถาบนการเงนทเปนตวแทนในการออกตราสารหนจะใชอนดบความนาเชอถอในการพจารณาการออกตราสารใหมของกจการเพอใชในการพจารณาถงราคาและผลตอบแทนทเหมาะสม งจะสอดคลองกบงานวจยเรองอตสาหกรรมการจดอนดบความนาเชอถอของ Cantor and Frank (1994) ทพบวา หนวยงานก ากบดแลทางดานการเงนและธนาคารพาณชยไดใหความเชอถอในการใชอนดบความนาเชอถอในการพจารณาตราสารหนของกจการอยในระดบสง โดยอนดบความนาเชอถอจะถอวาเปนเครองมอทสามารถบงบอกถงปรมาณความเสยงไดอยางเหมาะสมและทนเวลา เนองจากความเหนของสถาบนจดอนดบไดพจารณาถงความเสยงตางๆ อยางรอบดานและจะมการตดตามประเมนผลอยางตอเนอง งสอดคลองกบงานวจยเรองรปแบบของขอมลทถกรวบรวมโดยสถาบนจดอนดบความนาเชอถอของ Millon and Anjon (1985) ทพบวา อนดบความนาเชอถอทไดผานการประมวลผลจากสถาบนจดอนดบความนาเชอถอ นนสามารถสะทอนและแสดงไดถงมลคาและความเสยงทแทจรงของกจการได

2.1.2 สถาบนจดอนดบความนาเชอถอ อนดบความนาเชอถอ เปนความเหนของสถาบนจดอนดบความนาเชอถอ (Credit Rating

Agency) งสถาบนจดอนดบอนดบความนาเชอถอของตางชาตทมชอเสยงระดบโลก เชน Standard & Poor's, Moody’s และ Fitch Ratings อยางไรกตามในประเทศไทยยงมสถาบนจดอนดบความนาเชอถอทไดรบความเหนชอบจาก ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย จ านวน 2 แหงคอ บรษท ฟทชเรทตงส (ประเทศไทย) จ ากด และบรษท ทรสเรทตง จ ากด โดยแนวทางในการจดอนดบความนาเชอถอของแตละสถาบนจดอนดบความนาเชอถอจ ะมความคลายคลงกนเนองจากมขอตกลงและไดรบการถายทอดวชาการมาจากสถาบนจดอนดบทมชอเสยงของตางประเทศเชนเดยวกน อยางไรกตามกยงคงมความแตกตางระหวางแนวทางในการจดอนดบความนาเชอถอระหวางสถาบนจดอนดบในไทยกบสถาบนจดอนดบของตางประเทศ โดยบรษท ทรสเรทตง จ ากด จดอนดบความนาเชอถอตราสารหน เฉพาะในสกลเงนบาทและใชเกณฑการจดอนดบภายในประเทศ งหมายถงความเหนในอนดบความนาเชอถอจาก บรษท ทรสเรทตง จ ากด จะแสดงระดบของอนดบความนาเชอถอขององคกรหรอตราสารหนขององคกร โดยจะเปรยบเทยบกบระดบของอนดบความนาเชอถอขององคกรหรอตราสารหนขององคกรทอย ในประเทศไทยเทานน นอกจากนอนดบความนาเชอถอภายในประเทศไทยจะพจารณาถงปจจยความเสยงเฉพาะของประเทศไทย และเฉพาะในขอบเขตทภาคธรกจหนงๆ ทผออกตราสารหนในประเทศไทยแตละรายจะไดรบผลกระทบเทานน โดยอนดบความนาเชอถอสงสดจะอยทระดบ AAA งจะมความแตกตางไปจากอนดบความนาเชอถอทใหความเหนโดยสถาบนจดอนดบความนาเชอถอของตางประเทศทเปน

7

การเปรยบเทยบของระดบความนาเชอถอในระดบของระหวางประเทศ นอกจากนยงค านงถงความเสยงตางๆ ทเปนการเปรยบเทยบในระดบของระหวางประเทศ เชน ระดบความนาเชอถอของรฐบาลในประเทศตางๆทบรษทตงอยหรอจะเปนความเสยงจากอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ เปนตน

จากการศกษาขอมลขางตน ในการจดอนดบความนาเชอถอโดยบรษท ทรสเรทตง จ ากด มการพจารณาทค านงถงปจจยความเสยงเฉพาะของประเทศไทยเปนหลก นอกจากนบรษท ทรสเรทตง จ ากดยงไดรบการยอมรบจากบรษทสวนใหญทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ใหมการจดอนดบความนาเชอถอใหแกองคกร ดวยเหตน ผวจยจงเลอกทจะศกษาขอมลกลมบรษทเปาหมายทไดรบการทจดอนดบความนาเชอถอขององคกรจากบรษท ทรสเรทตง จ ากด

2.1.3 เกณฑในการจดอนดบความนาเชอถอ เกณฑในการจดอนดบความนาเชอถอของบรษท ทรสเรทตง จ ากด จะมเกณฑในการ

วเคราะหเพอจดความอนดบความนาเชอถอ งจะเปนไปตามแนวทางของ บรษท ทรสเรทตง จ ากด(บรษท ทรสเรทตง จ ากด, 2550) โดยจะแบงออกเปน 2 สวนหลกคอ

การวเคราะหความเสยงดานธรกจ งเปนการวเคราะหขอมลเชงคณภาพมากกวาปรมาณโดยเกยวของกบความเสยงทมตอกจการเนองจากผลกระทบจากสภาวะเศรษฐกจโดยรวมและผลจากการด าเนนงานของกจการเอง ไดแก แนวโนมของอตสาหกรรมและเศรษฐกจ คแขงของกจการ กฎเกณฑและกฎหมายทเกยวของในการด าเนนธรกจ นโยบายและกลยทธในการด าเนนธรกจของกจการ ความสามารถของผบรหาร เปนตน

การวเคราะหความเสยงทางดานการเงน งเปนการวเคราะหขอมลเชงปรมาณจากขอมลจากงบการเงนเปนหลกโดยจะครอบคลมถงการวเคราะหคณภาพของงบการเงนเนองจากขอมลทใชในการพจารณาในดานนจะอาศยขอมลจากงบการเงนเปนหลก นอกจากนแลวยงพจารณาถงนโยบายทางการเงนเนองจากนโยบายทางการเงนจะตองสอดคลองกบแนวทางในการบรหารกจการ โดยผบรหารจะตองมความตงใจในการด าเนนการตามนโยบายทไดก าหนดไว และอตราสวนทางการเงนทส าคญ เปนตน

เนองจากการวเคราะหทง 2 สวนมความส าคญเทาเทยมกน ดงนนบรษท ทรสเรทตง จ ากด จะใหน าหนกในการวเคราะหทงสวนเทากน ผลการจดอนดบความนาเชอถอจะสะทอนถงความเสยงของทง 2 สวน อยางไรกตามในปจจบนกระบวนการในการจดอนดบความนาเชอถอของ บรษท ทรสเรทตง จ ากด ยงคงไมมการจดสรรน าหนกแบบตายตวเนองจากลกษณะทางธรกจของธรกจแตละประเภทจะมลกษณะเฉพาะตวตลอดจนจดแขงและจดออนของบรษททแตกตางกน งการจดสรรน าหนกแบบตายตวทเทากนทกประเภทธรกจ อาจจะท าใหอนดบความนาเชอถอทประกาศออกมาจะมความคลาดเคลอนจากความเปนจรงได จากค ากลาวขางตนจะเหนไดวาการจดอนดบความนาเชอถอ

8

ขององคกรเปนขอมลทมประโยชน โดยสามารถน ามาประกอบการตดสนใจในการประเมนความเสยงและผลตอบแทนในการลงทน หรอใชเปนแนวทางในการพฒนาและปรบปรงใหกจการได

2.2 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบคาธรรมเนยมการสอบบญช

2.2.1 แนวคดของการสอบบญช

การตรวจสอบบญชของผสอบบญชจะมวตถประสงคเพอใหไดความเชอมนอยางสมเหตสมผลวา งบการเงนโดยรวมปราศจากการแสดงขอมลทขดตอขอเทจจรงอยางเปนสาระส าคญ ไมวาจะเกดจากการทจรตหรอขอผดพลาด งชวยใหผสอบบญชสามารถแสดงความเหนไดวา งบการเงนไดจดท าขนในสาระส าคญตามแมบทการรายงานทางการเงนทเกยวของหรอไม โดยในการสอบบญช ผสอบบญชจะตองรวบรวมหลกฐานตางๆ เพอใชประกอบการแสดงความเหนใหกบรายงานผสอบ โดยหลกฐานดงกลาวทไดมานนจะเปนสงทผบรหารไดใหการรบรองไวเกยวของกบงบการเงน และความเสยงทผสบบญชไดประเมนไว (นพนธ เหนโชคชยชนะ และ ศลปพร ศรจนเพชร, 2554)

2.2.2 แนวคดของการก าหนดคาสอบบญช ในการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชของผสอบบญช มแนวคดการก าหนดคาสอบบญช

อย 2 แนวคดหลก คอ ก าหนดโดยอางองจากความเสยง และก าหนดโดยอางองจากความตองการคณภาพของงาน งสอดคลองกบงานวจยของ Lifschutz, Jacobi, and Feldshetein (2010) เรองลกษณะการก ากบดแลกจการและคาธรรมเนยมการสอบบญช งจะกลาวไดอกอยางวา การก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญช โดยอางองจากความเสยงของงานเกดจากการประเมนความเสยงของผสอบบญชในขนตอนการประเมนความเสยงในการสอบบญช เพอวางแผนการตรวจสอบบญช ถาผสอบบญชพบวาความเสยงในการตรวจสอบบญชมาก ผสอบบญชจะเพมระดบการตรวจสอบบญชโดยตองการหลกฐานการสอบบญชทมากขน งจะท าใหปรมาณงานและระยะเวลาในการปฏบตงานของผสอบบญชมากขนและจะสงผลท าใหคาสอบบญชสงขนตามงานวจยของ Simunic (1980) เรองทฤษฏของการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชอยางไรกตาม นอกจากความเสยงทผสอบบญชจะใชในการประเมนคาธรรมเนยมการสอบบญชแลวยงมความตองการของลกคาทมากกวามาตรฐานการปฏบต งจะท าใหปรมาณการปฏบตงานของผสอบบญช เพมมากขนเชนเดยวกน (Hardies, Breesch, and Branson, 2015)

2.2.3 ความเสยงในการสอบบญช ความเสยงในการสอบบญช เปนปจจยส าคญทสงผลตอระดบความมสาระส าคญและ

กระบวนการตรวจสอบของผสอบบญช งถามความเสยงในการสอบบญชในระดบทสง ผสอบบญชจะ

9

ก าหนดระดบความมสาระส าคญไวในระดบต า และจะสงผลใหมกระบวนการตรวจสอบเพอใหไดหลกฐานการสอบบญชทมากขน งความเสยงในการสอบบญชจะประกอบดวยความเสยงดงตอไปน(นพนธ เหนโชคชยชนะ และ ศลปพร ศรจนเพชร, 2554)

ความเสยงสบเนอง เปนความเสยงทมอยในกจการและในอตสาหกรรมทกจการอย โดยจะเปนความเสยงทเกดจากลกษณะหรอประเภทของการด าเนนธรกจตามปกตของกจการ เชน สภาวะเศรษฐกจ คณลกษณะของผบรหาร ความมนคงของกจการ เปนตน งมโอกาสทจะท าใหยอดคงเหลอของรายการทางบญชจะแสดงขอมลทขดตอขอเทจจรง

ความเสยงจากการควบคมภายใน เปนความเสยงทเกดจากการควบคมภายในของกจการทอาจจะไมสามารถปองกนหรอตรวจพบและแกไขความผดพลาดของรายการทางบญชและการแสดงขอมลทขดตอขอเทจจรงไดอยางทนเวลา

ความเสยงจากการตรวจสอบ เปนความเสยงทเกดจากผสอบบญชทอาจไมสามารถตรวจพบรายการทมความผดปกตของรายการทางบญชในการตรวจสอบเนอหาสาระ รวมถงการสรปความเหนไดอยางผดพลาด

2.2.4 ตวแบบทใชวดคาธรรมเนยมการสอบบญช ในการพจารณาคาธรรมเนยมการสอบบญช ผสอบบญชจะค านงถงความเสยงในการ

ตรวจสอบบญชงจะเปนตวก าหนดแผนการตรวจสอบบญชใหสอดคลองกบความเสยงทพบเชนเดยวกนกบการจดอนดบความนาเชอถอกมเกณฑในการวเคราะหความเสยงทงดานธรกจและความเสยงทางดานการเงน และลกษณะของหนสนแตละประเภททมความบอยครงในการตรวจสอบหรอพจารณาทแตกตางกน เชนหนสนระยะสนจะมระบบการตรวจสอบหรอพจารณาโดยเจาหนทบอยครงมากกวาเงนกยมระยะยาวงจะท าใหหนสนระยะสนมความเสยงทต ากวา จะเหนไดวาทงสามสงนตางกมการค านงถงความเสยงในแงมมตางๆ งกมงานวจยในอดตทไดศกษาและสรางแบบจ าลองเพอใชในการวดปจจยทสงผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญช งมประเดนพจารณาถงความเสยงไวดวยโดยแบบจ าลองนไดถกพฒนาโดย Simunic (1980) และตอมาถกพฒนาตอโดย Simunic and Stein (1996) ถอเปนหนงในแบบจ าลองทไดรบความนยม งแบบจ าลองนสามารถอธบายถงตวแปรและปจจยตางๆ ทมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชไดแก ขนาดของบรษททถกตรวจสอบ ความบอนของธรกจ ขนาดและชอเสยงของผสอบบญช และ ความเสยงในการตรวจสอบ โดยมงานวจยจ านวนมากทน าตวแบบของ Simunic (1980) และ Simunic and Stein (1996) ไปประยกตใชในงานวจยตางๆ เชน งานวจยของ Goodwin and Gul (2010) ทไดศกษาถงหนสนระยะสนและอนดบความนาเชอถอขององคกรกบการตงคาธรรมเนยมการสอบบญช กไดน าตวแบบดงกลาวไปประยกตใชเชนเดยวกน การศกษาครงนจะประยกตใชตวแบบจากทง 3 ตว

10

แบบกลาวคอ ตวแบบของ Simunic (1980) , Simunic and Stein (1996) และ Goodwin and Gul (2010)

2.2.5 บททวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของกบตวแปรควบคม ความเสยงในการตรวจสอบ

ความเสยงในการตรวจสอบบญชเปนความเสยงทผสอบบญชไดท าการตรวจสอบยอดคงเหลอของรายการทางบญชทจะแสดงขอมลทขดตอขอเทจจรงงอาจเกดจากความตงใจหรอไมตงใจของกจการในการแสดงรายการดงกลาว โดยกจการทมผลการด าเนนงานทย าแยมความเสยงทจะแสดงขอมลในงบการเงนทขดตอขอเทจจรงสงผลใหผสอบบญชจะมความเสยงในการตรวจสอบ งสอดคลองกบงานวจยของ Simunic (1980) เชนเดยวกนกบกจการทมหนสนจ านวนมากงสอดคลองกบงานวจยของ Basioudis and Francis (2007) นอกจากกจการทมผลการด าเนนทย าแยแลวกจการทมผลประกอบการดกอาจจะแสดงผลการด าเนนงานทขดตอขอเทจจรงไดเชนกน เนองจากกจการจ าเปนตองตอบสนองตอความคาดหวงของผใชงบการเงนงสอดคลองกบงานวจยของ Johnstone and Bedard (2004) งจากงานวจยขางตน สามารถจ าแนกตวแปรควบคมทใชในงานวจยครงนออกเปน 3 ตวแปร โดยมงานวจยทเกยวของในแตละตวแปร ดงน (1) ผลขาดทนของบรษท (LOSS) จากงานวจยเรองทฤษฏของการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Simunic (1980) ในการทดสอบกลมตวอยางในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา ผลขาดทนของบรษทจะมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชใหสงขน อกทงจากงานวจยเรองคาธรรมเนยมสวนเพมของส านกงานสอบบญชขนาดใหญ 4 แหงของ Basioudis and Francis (2007) ในการทดสอบกลมตวอยางในประเทศองกฤษ พบวา ผลขาดทนของบรษทจะมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชใหสงขนเชนเดยวกน (2) หนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม (LEV) จากงานวจยเรองผลกระทบของความเสยงจากการถกด าเนนคดกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Simunic and Stein (1996) ในการทดสอบกลมตวอยางในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา หนสนของบรษทจะมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชใหสงขน อกทงจากงานวจยเรองหนสนระยะสนและคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Goodwin and Gul (2010) กบ เรองความเสยงในการตกแตงก าไรกบการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Johnstone and Bedard (2004) ในการทดสอบทดสอบกลมตวอยางในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา หนสนของบรษทจะมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชใหสงขนเชนเดยวกน (3) ผลตอบแทนตอสนทรพย (ROA) จากงานวจยเรองหนสนระยะสนและคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Goodwin and Gul (2010) ในการทดสอบทดสอบกลมตวอยางในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา ผลตอบแทนตอสนทรพยของบรษทจะมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชใหสงขน โดยจากตวแปรควบคมทกลาวมานน ผวจยน ามาใชวดความเสยงในการตรวจสอบโดยผวจยคาดคะเนวา ความเสยงในการตรวจสอบจะมผลทางบวกกบคาธรรมเนยมผสอบบญช

11

ความซบซอนของธรกจ ในบรษททมความบอนในรายการทางธรกจทมาก งจะท าใหการตรวจสอบบญชของ

ผสอบบญชใชเวลามากกวาบรษททไมมความบอนในรายการทางธรกจ โดยผสอบบญชจะตองใชเวลาและปรมาณบคคลากรทมากขนเพอการตรวจสอบความบอนของรายการทางบญชเหลานน สงผลใหคาธรรมเนยมการสอบบญชสงขน งสอดคลองกบงานวจยของ Simunic (1980) และJohnstone and Bedard (2004) โดยใชตวแประตางๆ ดงน รายการลกหนตอสนทรพยรวม (REC/Size) รายการสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม (INV/Size) และจ านวนของบรษทลก (SUB) เนองจากงานวจยเรองทฤษฏของการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Simunic (1980) และ เรองความเสยงในการตกแตงก าไรกบการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Johnstone and Bedard (2004) ทท าการทดสอบกลมตวอยางในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา ทงรายการลกหน สนคาคงเหลอและจ านวนบรษทลกของบรษทจะมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชใหสงขน อกทงจากงานวจยของ Francis and Stokes (1986) ในการทดสอบทดสอบกลมตวอยางในประเทศออสเตรเลย พบวา ทงรายการลกหน สนคาคงเหลอและจ านวนบรษทลกของบรษทจะมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชใหสงขนเชนเดยวกน โดยงานวจยนใชตวแปรดงกลาวมาใชวดความบอนของธรกจ จากงานวจยขางตน ผวจยจงคาดคะเนวาความบอนของธรกจจะสงผลในทางบวกตอคาธรรมเนยมการสอบบญช

ขนาดของบรษททถกตรวจสอบ ในบรษททมขนาดใหญโดยวดจากสนทรพยรวมของกจการ (Size) จะมรายการทางธรกจใน

ปรมาณมาก งจะท าใหการตรวจสอบบญชของผสอบบญชนนตองใชเวลาและปรมาณบคคลากรทมากขน สงผลใหคาธรรมเนยมการสอบบญชสงขน งสอดคลองกบงานวจยเรองทฤษฏของการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Simunic (1980) เรองคาธรรมเนยมการสอบบญชกบขนาดบรษทของ Palmrose (1986) และเรองความเสยงในการตกแตงก าไรกบการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Johnstone and Bedard (2004) ในการทดสอบกลมตวอยางในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา ขนาดสนทรพยของบรษทจะมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชใหสงขน นอกจากนยงพบความสมพนธดงกลาวใน ในประเทศออสเตรเลยจากงานวจยเรองขนาดของบรษทกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Francis (1984) และ ในประเทศองกฤษจากงานวจยเรองการวเคราะหคาธรรมเนยมการสอบบญชของ Taylor and Baker (1981) ดงนนจากงานวจยขางตน ผวจยจงคาดคะเนวาขนาดของบรษททถกตรวจสอบจะมผลทางบวกตอคาธรรมเนยมผสอบบญช

12

ขนาดของส านกงานสอบบญช เนองจากชอเสยงและคณภาพของงานตรวจสอบทสงของส านกงานตรวจสอบบญชขนาดใหญ

4 แหง ท าใหผสอบบญชของส านกงานตรวจสอบบญชขนาดใหญ 4 แหง มโอกาสทจะเรยกเกบคาธรรมเนยมการสอบบญชสงกวาส านกงานขนาดเลกอนๆ งสอดคลองกบงานวจยเรองคาธรรมการสอบบญชของส านกงานสอบบญชขนาดใหญ 4 แหงของ Choi, Kim, Liu, Simunic, and Dan (2008) ในการทดสอบกลมตวอยางในประเทศสหรฐอเมรกาพบวาส านกงานสอบบญชขนาดใหญ 4 แหงจะสามารถก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชไดสงมากกวาส านกงานสอบบญชอน ดงนนผวจยจงคาดคะเนวาขนาดและชอเสยงของส านกงานสอบบญชจะสงผลดานบวกกบกบคาธรรมเนยมผสอบบญช 2.3 แนวคดของอนดบความนาเชอถอขององคกรและลกษณะของหนสนทมผลตอคาธรรมเนยมการสอบบญช

2.3.1 แนวคดของอนดบความนาเชอถอขององคกรทมผลตอคาธรรมเนยมสอบบญช ในการประเมนอนดบความนาเชอถอของกจการ นอกจากการพจารณาความเสยงทางดาน

การเงนแลว สถาบนจดอนดบความนาเชอถอจะพจารณาถงระบบการควบคมภายในของกจการ เชนเดยวกบผสอบบญชทจะตองพจารณาถงระบบการควบคมภายในของกจการ เพอประเมนความเสยงในการตรวจสอบ นอกจากระบบการควบคมภายในแลว สถาบนจดอนดบความนาเชอถอและผสอบบญชยงพจารณาถง ขอมลทางดานอตสาหกรรม และขอมลทางเศรษฐกจ งลกษณะการพจารณาของทงสถาบนจดอนดบความนาเชอถอและผสอบบญชมลกษณะคลายคลงกน โดยแนวคดดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของ Crouhy, Galai, and Mark (2001) เรองรปแบบการประเมนความเสยง

สบเนองจากการทบวนงานวจยขางตนท าใหเชอไดวาอนดบความนาเชอถอขององคกรงเปนความเหนของสถาบนจดอนดบความนาเชอถอไดพจารณาถงความเสยงทางดานตางๆ ไดอยางครอบคลมและคลายคลงกบการพจารณาความเสยงของผสอบบญช โดยงานวจยนไดคาดคะเนวาอนดบความนาเชอถอขององคกรจะมความสมพนธเช งลบกบคาธรรมเนยมการสอบบญช จงตงสมมตฐานทวา H1a: กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวากจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร H1b: กจการทมอนดบความนาเชอถอขององคกรทสงกวาจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวา

13

2.3.2 แนวคดของลกษณะของหนสนทมผลตอคาธรรมเนยมการสอบบญช เนองจากงานวจยของ Basioudis and Francis (2007) เรองความเสยงในการตกแตงก าไรกบการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญช พบวา กจการทมหนสนจ านวนมากมความเสยงทจะแสดงขอมลในงบการเงนทขดตอขอเทจจรงสงผลใหผสอบบญชจะมความเสยงในการตรวจสอบมากขนและสงผลใหคาธรรมเนยมการสอบบญชสงขน อยางไรกตามจากงานวจยของ Goodwin and Gul (2010) เรองหนสนระยะสนและคาธรรมเนยมการสอบบญช พบวา หนสนระยะสนจะมความสมพนธในเชงลบกบคาธรรมเนยมการสอบบญช กลาวไดอกนยหนงวาถากจการมหนสนระยะสนในสดสวนทมากกวาแทนทจะเปนหนสนระยะยาวจะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชนนต าลง งสอดคลองกบงานวจยของ Rajan and Winton (1995) เรองหลกประกนและแรงจงใจในการพจารณาหนสนและงานวจยของ Myers (1977) เรองปจจยการกยมเงนโดยบรษท พบวา หนสนระยะสนจะมระบบการตรวจสอบหรอพจารณาโดยเจาหนไดบอยครงมากกวาเงนกยมระยะยาว เนองจากเงนกยมระยะสนจะครบก าหนดในระยะเวลาอนสน งจะท าใหมการก ากบดแลการปลอยสนเชอไดบอยครงงจะท าใหหนสนทเกดใหม ดงกลาวจะมความเสยงทต ากวา

สบเนองจากการทบวนงานวจยขางตนท าใหเชอไดวาหนสนระยะสนจะมความเสยงทต ากวาหนสนระยะยาว โดยงานวจยนผวจยไดคาดคะเนวาหนสนระยะสนจะมความสมพนธเชงลบกบคาธรรมเนยมการสอบบญช และหนสนระยะยาวจะมความสมพนธในเชงบวกกบคาธรรมเนยมการสอบบญช จงตงสมมตฐานทวา

H2a: กจการทมหนสนหมนเวยนมากกวา จะมคาธรรมเนยมในการสอบบญชทต ากวา H2b: กจการทมหนสนไมหมนเวยนมากกวา จะมคาธรรมเนยมในการสอบบญชทสงกวา

14

2.4 กรอบแนวคดงานวจย

ตวแปรอสระ (Independent Variables) 1. อนดบความนาเชอถอขององคกร 2. ประเภทของหนสน

2.1 หนสนหมนเวยน

2.2 หนสนไมหมนเวยน

ตวแปรตาม

(Dependent Variables)

1.คาธรรมเนยมการสอบบญช ตวแปรควบคม (Control Variables)

1. สนทรพยรวมของบรษท 2. อตราสวนลกหนตอสนทรพยรวม 3. อตราสวนสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม 4. จ านวนของบรษทลก 5. อตราสวนผลตอบแทนตอสนทรพย 6. ผลประกอบการบรษทมผลขาดทน 7. อตราสวนหนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม 8. ผสอบบญชเปน Big 4

15

บทท 3 ระเบยบวธวจย

งานวจยนไดท าการศกษาเรอง “ความสมพนธของอนดบความนาเชอถอขององคกรและ

ลกษณะหนสนกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย” เพอใหทราบถงผลกระทบของอนดบความนาเชอถอขององคกรและลกษณะหนสนงประกอบดวยหนสนระยะสนและหนสนระยะยาวกบคาธรรมเนยมการสอบบญช ในกรณทกจการทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยทมอนดบความนาเชอถอขององคกรจากสถาบนจดอนดบความนาเชอถอ บรษท ทรสเรทตง จ ากด งจะเสนอรายละเอยดตามหวขอตางๆ อนประกอบดวย

3.1 ประชากรและตวอยางในการวจย

3.2 การเกบรวบรวมขอมล

3.3 รปแบบการวจย

3.4 การวเคราะหขอมล

3.1 ประชากรและตวอยางในการวจย

ประชากรทใชในการศกษาครงน ไดแก บรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในระหวางป 2551–2558 รวมระยะเวลา 8 ป ทกบรษทยกเวนกลมธรกจการเงนและบรษททอยในชวงฟนฟกจการ โดยประชากรทงหมด จะแบงเปน 2 กลมตวอยาง ไดแก กลมบรษททมการถกจดอนดบความนาเชอถอขององคกรจากสถาบนจดอนดบความนาเชอถอ บรษท ทรสเรทต ง และกลมบรษททไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรจากสถาบนจดอนดบความนาเชอถอ บรษท ทรสเรทตง

16

3.2 การเกบรวบรวมขอมล

ขอมลในการวจยมลกษณะเปนขอมลทตยภม (Secondary Data) ไดแก 3.2.1 อนดบเครดตองคกรของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยจาก

ฐานขอมลการจดอนดบเครดตในเวบไตของบรษทจดอนดบความนาเชอถอ บรษท ทรสเรทตง จ ากด

(www.trisrating.com)

3.2.2 ขอมลทางการเงนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยทเกบจากฐานขอมลงบการเงนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยจาก SET SMART และเกบขอมลจากแบบแสดงรายการขอมล (แบบ 56-1) และแบบแสดงรายงานประจ าปในระหวางป พ.ศ. 2551–2558

3.3 รปแบบการวจย

การศกษาความสมพนธของอนดบความนาเชอถอขององคกรและลกษณะหนสนกบ

คาธรรมเนยมการสอบบญชของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยน ไดใชตวแบบในการวจย ดงน

AuFeeit = α0(Ratingit) + α1(CLit/TLit) + α2(NCLit/TLit) + α3(Sizeit) +α4(RECit/Sizeit)

+ α5(INVit/Sizeit) + α6(SUBit) + α7(ROAit) + α8(LOSSit) + α9(LEVit) +

α10(BIG4it) โดยท AuFee = คาลอการทมของคาธรรมเนยมผสอบบญช (Goodwin and

Gul, 2010) Rating = ในการทดสอบครงนไดแบงการทดสอบออกเปน 2 สวน โดย

แบงตามกลมตวอยางทใชในการทดสอบ งจะมการวดคาของตวแปรทแตกตางกน ดงน

17

สวนท 1 ส าหรบทดสอบสมมตฐาน H1a กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร โดยวดคาตวแปร ดงน

ตวแปรหน แทนคา 1 เมอกจการมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและแทนคา 0 เมอกจการไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร

สวนท 2 ส าหรบทดสอบสมมตฐาน H1b กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร โดยวดคาตวแปร ดงน

ตวแปรมคาตงแต 1 – 20 ตามคะแนนอนดบความนาเชอถอขององคกร

CL/TL = อตราสวนหนสนหมนเวยนตอหนสนทงหมด NCL/TL = อตราสวนหนสนไมหมนเวยนตอหนสนทงหมด Size = คาลอการทมของสนทรพยรวมของบรษท REC/Size = อตราสวนลกหนตอสนทรพยรวม INV/Size = อตราสวนสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม SUB = จ านวนของบรษทลก ROA = ผลตอบแทนตอสนทรพย LOSS = ตวแปรหน แทนคา 1 เมอบรษทมผลประกอบการขาดทนและ แทนคา 0 อนๆ LEV = อตราสวนหนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม BIG4 = ตวแปรหน แทนคา 1 เมอผสอบบญชเปน Big 4 และ แทนคา 0 อนๆ

18

ส าหรบตวแปรอสระ Rating ในการศกษาสวนท 2 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร คาตวแปร คอระดบของอนดบความนาเชอถอ โดยระดบต าสด คอ D งแทนคาคะแนนเทากบ 1 ไปจนถงระดบสงสดคอ AAA งแทนคาคะแนนเทากบ 20 โดยมรายละเอยดดงน

ระดบความนาเชอถอ คะแนน

AAA 20 AA+ 19 AA 18 AA- 17 A+ 16 A 15 A- 14 BBB+ 13 BBB 12 BBB- 11 BB+ 10 BB 9 BB- 8 B+ 7 B 6 B- 5 C+ 4 C 3 C- 2 D 1

19

3.4 การวเคราะหขอมล

3.4.1 สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic) จะเปนการสรปผลขอมลตางๆ ทเกยวของกบตวแปรทมความสมพนธกบคาธรรมเนยมการ

สอบบญชดวยสถตเบองตน ไดแก คาเฉลย คาสงสด คาต าสด และคาสวนเบยงแบนมาตรฐาน 3.4.2 สถตเชงอนมาน (Inference Statistic) ภายหลงการเกบรวบรวมขอมลผวจยจะน าขอมลมาวเคราะห เพอการทดสอบสมมตฐานโดย

ใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถตทดสอบจากคานยส าคญทางสถตของคาสมประสทธสหสมพนธอยางงาย ของ Pearson Correlation Coefficient และ Spearman’s Correlation Coefficient เพอทดสอบระดบความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบตวแปรตามและวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis) และใชสถตทดสอบ t-test เพอท าการทดสอบทดสอบความแตกตางของคาเฉลยเพอวเคราะหความสามารถของการเปรยบเทยบกนของขอมลและวเคราะหวามความแตกตางกนอยางมนยส าคญหรอไม

20

บทท 4 ผลการวจย

งานวจยนไดท าการศกษาเรอง “ความสมพนธของอนดบความนาเชอถอขององคกรและ

ลกษณะหนสนกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย” ขอมลทใชในการศกษาครงน ไดแก บรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในระหวางป พ.ศ. 2551–2558 รวมระยะเวลา 8 ป ทกบรษทยกเวนกลมธรกจการเงนและบรษททก าลงฟนฟกจการ และไดท าการตดกลมตวอยางทมขอมลผดปกต (Outlier) โดยใชโปรแกรมทางสถต (SPSS)

จากฐานขอมลทางการเงนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยจาก SET SMART แบบแสดงรายการขอมล (แบบ 56-1) แบบแสดงรายงานประจ าป และจากฐานขอมลการจดอนดบเครดตในเวบไตของบรษทจดอนดบความนาเชอถอ บรษท ทรสเรทตง จ ากด จะไดกลมตวอยางบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในระหวางป พ.ศ. 2551–2558 จ านวน 715 กลมตวอยาง โดยบทนจะแสดงผลการวจยอนประกอบดวย 2 สวน ดงน สวนท 1 ผลการวจยของกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรอนประกอบดวยเรอง ดงน 4.1 กลมตวอยางทใชในการศกษา 4.2 การเปรยบเทยบคาเฉลยของสนทรพยรวม 4.3 การเปรยบเทยบคาเฉลยของคาธรรมเนยมการสอบบญช

4.4 ผลการวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic Analysis) 4.5 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธอยางงาย (Simple Correlation Analysis) 4.6 ผลการวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis ) สวนท 2 ผลการวจยของกจการทมอนดบความนาเชอถอขององคกรอนประกอบดวยเรอง ดงน

4.7 กลมตวอยางทใชในการศกษา 4.8 ผลการวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic Analysis)

4.9 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธอยางงาย (Simple Correlation Analysis) 4.10 ผลการวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis)

21

4.1 กลมตวอยางทใชในการศกษา ในการศกษาครงนน ากลมตวอยางจากกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรจ านวน 388 ตวอยาง งเปนขอมลของกจการทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยยกเวนกลมอตสาหกรรมธรกจการเงนและบรษททก าลงฟนฟกจการในระหวางป พ.ศ. 2551-2558 และไดมาท าการ Match pair กบกลมตวอยางจากกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร โดยเลอกจากกจการทมสนทรพยรวมทอาจมคามากกวาหรอนอยกวาโดยแตกตางกนไมเกน 10% กบกลมตวอยางจากกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรทกลาวไวขางตน พบวามกลมตวอยางทงสนจ านวน 776 กลมตวอยาง หลงจากนนน ากลมตวอยางดงกลาวมาทดสอบดวยวธทางสถตโดยใชสนทรพยรวมของกจการในทดสอบหาขอมลทผดปกต (Outlier) ดวยโปรแกรมทางสถต (SPSS) พบวามกลมตวอยางทผดปกตรวมทงสนเปนจ านวน 61 กลมตวอยางและตดกลมตวอยางทผดปกตนนออกไป จงเหลอกลมตวอยางทใชในการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยสนทรพยรวมระหวางกลมกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกลมกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรทงสนจ านวน 715 กลมตวอยาง ทจะมาท าการทดสอบดวยวธทางสต t-test เพอวเคราะหความสามารถในการเปรยบเทยบกนของขอมล โดยผวจยคาดคะเนผลการทดสอบวาคาเฉลยสนทรพยรวมของกจการในแตละกลมอตสาหกรรมจะไมมความแตกตางกน โดยการเลอกจ านวนกลมตวอยางสามารถสรปไดตามตารางท 4.1 ดงน

ตารางท 4.1 จ านวนกลมตวอยางทใชในการศกษาของ สวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร

และกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร

ค าอธบาย จ านวน

กลมตวอยางของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยยกเวนกลมธรกจการเงนและบรษททก าลงฟนฟกจการทไดมการ Match pair 776

หก กลมตวอยางทมขอมลผดปกต (61) กลมตวอยางใชในการศกษาสวนท 1 715

22

4.2 การเปรยบเทยบคาเฉลยของสนทรพยรวม ในการทดสอบการเปรยบเทยบคาเฉลยของสนทรพยรวมระหวางกลมกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกลมกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรเพอวเคราะหความสามารถเปรยบเทยบกนไดของขอมล จะทดสอบดวยวธทดสอบทางสถต t-test for independent samples โดยแบงการทดสอบในแตละกลมอตสาหกรรมเพอใหผลการวเคราะหนนมความสมพนธกนทงมลคาสนทรพยรวมและเปรยบเทยบกบกจการทมลกษณะธรกจทใกลเคยง โดยผลการทดสอบสามารถสรปไดตามตารางท 4.2 ดงน

ตารางท 4.2 ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยของสนทรพยรวมระหวางกลมกจการทมการจดอนดบความ

นาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรในแตละกลมอตสาหกรรม (n=715)

กลมอตสาหกรรม

Mean S

Std. Deviation

95% Confidence Interval of the

Difference t N Sig. บรษททม

อนดบ ความ

นาเชอถอ

บรษททไมมอนดบ ความ

นาเชอถอ

Difference Lower Upper

อสงหารมทรพยและกอสราง 29,294.09 29,472.21 -178.12 2,351.94 -4,803.51 4,447.28 -0.08 359 0.94

สนคาอปโภคบรโภค 16,917.05 17,127.92 -210.86 2,383.76 -4,651.81 5,573.53 0.19 16 0.85

สนคาอตสาหกรรม 22,599.50 28,898.31 -6,298.81 10,909.74 -28,646.40 16,048.79 -0.58 29 0.57

ทรพยากร 52,410.75 40,338.53 12,072.21 8,654.56 -5,197.70 29,342.13 1.39 81 0.17

เทคโนโลย 36,934.40 46,761.74 -9,827.33 10,189.57 -30,609.09 10,954.43 -0.96 33 0.34

บรการ 23,826.85 28,343.22 -4,516.38 3,180.92 -10,799.93 1767.18 -1.42 161 0.16

เกษตรและอตสาหกรรมอาหาร 11,513.64 10,521.73 991.92 2,207.53 -5,478.17 3,494.33 -0.45 36 0.06

* Paired Differences is significant at the 0.05 level (2-tailed). จากตาราง 4.2 แสดงใหเหนการเปรยบเทยบคาเฉลยของสนทรพยรวมกจการทมการจด

อนดบความนาเชอถอขององคกรกบกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรในแตละกลมอตสาหกรรม พบวาคาเฉลยของกลมทมการจดอนดบและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอ

23

ขององคกรในแตละกลมอตสาหกรรมนน ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญ กลาวคอขอมลดงกลาวมความสามารถในการเปรยบเทยบกนของขอมลได ดงนนในการวจยนจงสามารถน าคาเฉลยของคาธรรมเนยมการสอบบญชในแตละกลมอตสาหกรรมมาทดสอบได 4.3 การเปรยบเทยบคาเฉลยของคาธรรมเนยมการสอบบญช

ตารางท 4.3 ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยของคาธรรมเนยมการสอบบญชระหวางกลมกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรในแตละ

กลมอตสาหกรรม (n=715)

กลมอตสาหกรรม

Mean S

Std. Deviation

95% Confidence Interval of the

Difference

t N Sig. บรษททมอนดบ ความ

นาเชอถอ

บรษททไมมอนดบ ความ

นาเชอถอ

Difference Lower Upper

อสงหารมทรพยและกอสราง 3.91 5.22 -1.31 0.30 -1.89 -0.73 -4.43 359 0.00*

สนคาอปโภคบรโภค 3.30 6.71 -3.42 0.95 1.38 5.46 3.59 16 0.01*

สนคาอตสาหกรรม 2.36 4.44 -2.08 0.41 -2.92 -1.23 -5.02 29 0.00*

ทรพยากร 3.82 5.90 -2.62 0.67 -3.96 -1.28 -3.91 81 0.00*

เทคโนโลย 7.55 11.33 -3.78 0.70 -5.21 -2.36 -5.41 33 0.00*

บรการ 5.48 8.60 -3.12 0.70 -4.51 -1.74 -4.46 161 0.00*

เกษตรและอตสาหกรรมอาหาร 3.07 4.10 -1.03 0.54 -0.08 2.13 1.89 36 0.05*

* Paired Differences is significant at the 0.05 level (2-tailed). จากตาราง 4.3 แสดงใหเหนการเปรยบเทยบคาเฉลยของคาธรรมเนยมการสอบบญชระหวาง

กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรกบกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรโดยแยกแตละอตสาหกรรม พบวาคาเฉลยของคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร นนจะมคามากกวากจการทมการจดอนดบความนาเชอถอ

24

ขององคกรอยางมนยส าคญ ทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จะเหนไดวากจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรโดยรวมแลวจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทสงกวากจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร

ดงนนจากตารางท 4.3 จะเหนไดวากจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวากจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรอยางมนยส าคญเปนไปตามสมมตฐานท H1a: กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวากจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร

อยางไรกตามการทดสอบดงกลาว ยงไมไดค านงถงตวแปรอนๆ ทอาจมผลกระทบก บคาธรรมเนยมการสอบบญช ดงนนผวจยจะไดท าการทดสอบความแตกตางระหวางกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร โดยทดสอบคาสมประสทธสหสมพนธ

25

4.4 ผลการวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic Analysis)

การวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic Analysis) ของการศกษาในสวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร สามารถสรปผลขอมลตางๆ ทเกยวของกบตวแปรทมความสมพนธกบคาธรรมเนยมการสอบบญชดวยสถตเบองตน ไดแก คาเฉลย คาสงสด คาต าสด และคาสวนเบยงแบนมาตรฐาน ไดตามตารางท 4.4 ดงน

ตารางท 4.4 ผลการวเคราะหขอมลเชงพรรณนา (Descriptive Statistic Analysis) ของสวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=715)

ตวแปร คาเฉลย คาสงสด คาต าสด สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

AuFee (Log) 3.63 4.36 2.81 0.31 Rating 0.50 1.00 0.00 0.50 CL/TL 0.54 1.00 0.07 0.25 NCL/TL 0.46 0.93 0.00 0.25 Size (Log) 7.32 8.01 6.25 0.36 REC/Size 0.10 0.65 0.00 0.13 INV/Size 0.23 0.95 0.00 0.27 SUB 10.15 58.00 0.00 10.62 ROA 0.06 0.46 -0.25 0.07 LOSS 0.13 1.00 0.00 0.33 LEV 0.31 0.87 0.02 0.17 BIG4 0.80 1.00 0.00 0.40

จากตาราง 4.4 ผลการวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic

Analysis) ของกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร ในสวนของตวแปรตาม (Dependent Variable) พบวาคาธรรมเนยมสอบบญช

26

งวดโดยใชคาลอการทมธรรมชาต (Natural Logarithm) มคาเฉลยเทากบ 3.63 เปนจ านวน 5.21 ลานบาท โดยคาต าสดคอ 0.65 ลานบาท คาสงสดคอ 23.17 ลานบาท

ตวแปรอสระ (Independent Variable) ส าหรบการศกษาครงนใชตวแปร 3 ตว ในการศกษาความสมพนธ (1) อนดบความนาเชอถอขององคกร พบวามคาเฉลยเทากบ 0.50 เนองจากเปนกลมตวอยางทมความสามารถของการเปรยบเทยบกนของขอมล (Match Paired) จงมจ านวนกลมตวอยางของกจการมอนดบความนาเชอถอขององคกรจ านวน 357 ตวอยาง จากทงหมด 715 กลมตวอยาง หรอคดเปนรอยละ 50 ของกลมตวอยางทงหมด (2) สดสวนหนสนหมนเวยนตอหนสนรวมพบวามคาเฉลยเทากบ 0.54 กจการสวนใหญมหนสนหมนเวยนทสงกวาหนสนไมหมนเวยน หรอคดเปนรอยละ 54 ของหนสนรวม คาต าสดมคาเทากบ 0.07 คาสงสดเทากบ 1.00 (3) สดสวนหนสนไมหมนเวยนตอหนสนรวมพบวามคาเฉลยเทากบ 0.46คาต าสดมคาเทากบ 0.00 คาสงสดเทากบ 0.93

ในสวนของตวแปรควบคม (Control Variable) พบวา ขนาดของกจการ (Size) งวดโดยใชคาลอการทมธรรมชาต (Natural Logarithm) ของสนทรพยรวมของกจการมคาเฉลยเทากบ 7.32 หรอเปนจ านวน 28,870 ลานบาท โดยคาต าสดคอ 1,793 ลานบาท คาสงสดคอ 102,335 ลานบาทนอกจากน ความบอนของธรกจในรายการลกหนตอสนทรพยรวม (REC/Size) มคาเฉลยเทากบ 0.10 เทา ความบอนของธรกจในรายการสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม (INV/Size) มคาเฉลยเทากบ 0.23 เทา ความบอนของธรกจในจ านวนของบรษทยอย (SUB) มคาเฉลยเทากบ 10.15 บรษท ความเสยงในการตรวจสอบในขนาดของรายได (ROA) มคาเฉลยเทากบ 0.06 เทา ความเสยงในการตรวจสอบในผลขาดทนของบรษท (LOSS) มคาเฉลยเทากบ 0.13 แสดงวากลมตวอยางรอยละ 13 แสดงผลประกอบการขาดทน ความเสยงในการตรวจสอบในอตราหนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม (LEV) มคาเฉลยเทากบ 0.31 เทา ขนาดส านกงานของผสอบบญช (BIG4) มคาเฉลยเทากบ 0.80 แสดงวากลมตวอยางรอยละ 80 ใชบรการสอบบญชจากส านกงานสอบบญชขนาดใหญ

27

4.5 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธอยางงาย (Simple Correlation Analysis)

จากการทดสอบจากคานยส าคญทางสถตของคาสมประสทธสหสมพนธ ของ Pearson Correlation Coefficient และ Spearman’s Correlation Coefficient เพอทดสอบระดบความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบตวแปรตามของ สวนท 1 สามารถสรปผลไดตามตารางท 4.5 ดงน

ตารางท 4.5 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนและแบบสเปยรแมน (Pearson's and

Spearman's Correlation Coefficients) ของ สวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=715)

Spearman's Correlation

[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12]

Pearson Correlation

[1] -.361** -.140** .140** .395** .188** -.197** .643** -0.055 .122** .159** .147**

Pearson Correlation

[2] -.368** -.191** .191** -0.027 -.094* .083* -.090* -0.008 -.172** -.255** .086*

Pearson Correlation

[3] -.109** -.191** -1.000** -.308** .231** .226** -.188** .104** 0.009 .510** -0.064

Pearson Correlation

[4] .109** .191** -1.000** .308** -.231** -.226** .188** -.104** -0.009 -.510** 0.064

Pearson Correlation

[5] .397** 0.006 -.283** .283** -.183** -.097** .396** 0.064 -0.048 -0.021 .145**

Pearson Correlation

[6] .111** -.144** .292** -.292** -.232** -.230** 0.035 -0.061 0.062 .297** -0.005

Pearson Correlation

[7] -.268** -0.018 .120** -.120** -.097** -.286** -.219** -0.036 -0.019 .217** -.154**

Pearson Correlation

[8] .582** -.125** -.195** .195** .355** -0.010 -.238** 0.044 -0.029 0.049 .188**

Pearson Correlation

[9] -0.023 .075* .106** -.106** 0.041 -.087* -0.014 0.070 -.578** -.109** .103**

Pearson Correlation

[10] .130** -.172** 0.008 -0.008 -0.050 0.057 -0.066 -0.014 -.553** .125** -.099**

Pearson Correlation

[11] .182** -.243** .525** -.525** -0.011 .469** .079* -0.041 -.145** .148** -0.003

Pearson Correlation

[12] .156** .086* -0.070 0.070 .131** -.079* -.120** .136** 0.000 -.099** -0.022

* Correlation is significant at the 0.05 level and **Significant at the 0.01 level (2-tailed).

28

โดยท [1] = คาลอการทมของคาธรรมเนยมผสอบบญช (AuFee) [2] = ตวแปรหน แทนคา 1 เมอกจการมการจดอนดบความ

นาเชอถอขององคกรและแทนคา 0 เมอกจการไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (Rating)

[3] = อตราสวนหนสนหมนเวยนตอหนสนทงหมด (CL/TL) [4] = อตราสวนหนสนไมหมนเวยนตอหนสนทงหมด (NCL/TL) [5] = คาลอการทมของสนทรพยรวมของบรษท (Size) [6] = อตราสวนลกหนตอสนทรพยรวม (REC/Size) [7] = อตราสวนสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม (INV/Size) [8] = จ านวนของบรษทลก (SUB) [9] = อตราสวนผลตอบแทนตอสนทรพย (ROA) [10] = ตวแปรหน แทนคา 1 เมอบรษทมผลขาดทน (LOSS) และ แทนคา 0 เมอบรษทมผลก าไร [11] = อตราสวนหนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม (LEV) [12] = ตวแปรหน แทนคา 1 เมอผสอบบญชเปน Big 4 (BIG4) และ แทนคา 0 เมอผสอบบญชไมเปน Big 4 จากตารางท 4.5 คาสมประสทธสหสมพนธของ Pearson Correlation Coefficient และ

Spearman’s Correlation Coefficient แสดงผลการทดสอบวดความสมพนธเบองตนระหวางตวแปรวามความสมพนธสอดคลองกนจรงหรอไม โดยจากตารางขางตน พบความสมพนธระหวางคาธรรมเนยมผสอบบญช (AuFee) กบอตราสวนหนสนไมหมนเวยนตอหนสนทงหมด (NCL/TL) สนทรพยรวมของบรษท (Size) อตราสวนลกหนตอสนทรพยรวม (REC/Size) จ านวนของบรษทลก (SUB) บรษทมผลขาดทน(LOSS) อตราสวนหนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม (LEV) ผสอบบญชเปน Big 4 (BIG4) มความสมพนธเปนไปในทศทางเดยวกน นอกจากนยงพบความสมพนธในทศทางตรงกนขามระหวางคาธรรมเนยมผสอบบญช (AuFee) กบอนดบความนาเชอถอขององคกร (Credit rating) อตราสวนหนสนหมนเวยนตอหนสนทงหมด (CL/TL) และอตราสวนสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม (INV/Size) อยางไรกตามการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธ เปนเพยงการดความสมพนธระหวางตวแปรแตละตวในเบองตนเทานนงยงไมไดพจารณาผลกระทบของตวแปรอนๆ ดงนนงานวจยฉบบนจงใชการวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression

29

Analysis) มาใชทดสอบสมมตฐานเพอดความสมพนธเชงปรมาณระหวางตวแปรตามและตวแปรอสระ

4.6 ผลการวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis )

ตารางท 4.6 ผลการตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระโดยใชคา Tolerance และ VIF ของ สวนท 1

กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=715)

จากตาราง 4.6 พจารณาคา Tolerance คอคาความคาดเคลอนทยอมรบไดของตวแปรอสระ

งมคามากกวา 0.100 และคา VIF คอคาการขยายตวของความแปรปรวน มคานอยกวา 10 งจะหมายความวา ตวแปรแตละตวไมมความสมพนธกนเองเกนกวาระดบทสามารถยอมรบ ได จงไมเกดปญหา Multicollinearity (Myers, 1990; Menard, 1995)

Model Collinearity Statistics

Tolerance VIF

Rating 0.87 1.16 CL/TL 0.59 1.68 NCL/TL 0.59 1.68 Size 0.73 1.38 REC/Size 0.59 1.69 INV/Size 0.76 1.32 SUB 0.81 1.24 ROA 0.63 1.58 LOSS 0.64 1.55 LEV 0.50 2.01 BIG4 0.93 1.08

30

ตารางท 4.7 ผลการวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis) ของความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของ สวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอของ

องคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=715)

AuFeeit = α0(Ratingit) + α1(CLit/TLit) + α2(NCLit/TLit) + α3(Sizeit) +α4(RECit/Sizeit)

+ α5(INVit/Sizeit) + α6(SUBit) + α7(ROAit) + α8(LOSSit) + α9(LEVit) + α10(BIG4it)

Model Expected

Sign

Unstandardized Coefficients t p-value

B Std. Error

(Constant) 2.22 0.19 11.77 0.00***

Rating - -0.17 0.02 -10.24 0.00***

CL/TL - -0.13 0.04 -3.19 0.00***

NCL/TL + 0.13 0.04 3.19 0.00***

Size + 0.17 0.03 6.87 0.00***

REC/Size + 0.19 0.08 2.43 0.02**

INV/Size + -0.09 0.03 -2.68 0.01***

SUB + 0.01 0.00 15.22 0.00***

ROA + 0.11 0.14 0.78 0.43

LOSS + 0.08 0.03 2.84 0.00***

LEV + 0.25 0.06 4.00 0.00***

BIG4 + 0.07 0.02 3.56 0.00***

F-value 80.804 P-value 0.000

R Square 0.535

Adjusted R Square 0.528

***Sig=0.01,**Sig=0.05,*Sig=0.1 จากตาราง 4.7 การทดสอบความสมพนธระหวาง พจารณาคา Adjusted R Square จะสามารถสรปไดวาตวแปรอสระใน Model นสามารถอธบายตวแปรตามไดรอยละ 52.8 และนอกจากนการทดสอบดวยการวเคราะหความถดถอยเ พอวเคราะหตวแปรอสระวามอทธพลตอคาธรรมเนยมการสอบบญช ทระดบนยส าคญท 0.01 แสดงวาตวแปรอสระอยางนอย 1 ตว มความสมพนธอยางมนยส าคญทางสถตตอคาธรรมเนยมการสอบบญช

31

จากตาราง 4.7 สามารถสรปการวเคราะหตวแปรทมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการทมอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอองคกรไดดงน

1. ผลการศกษาพบวา คาสมประสทธสหสมพนธของ อนดบความนาเชอถอขององคกร (Rating) มคาเทากบ -0.17 ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 แสดงวากจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรมความสมพนธทางลบกบคาธรรมเนยมการสอบบญชงหมายความวาการทกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรจะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร งเปนไปตามสมมตฐานทท H1a: กจการทมอนดบความนาเชอถอขององคกรจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวากจการทไมไดท า และจะสอดคลองกบงานวจยของ Crouhy, Galai, and Mark (2001) โดยกจการทมอนดบความนาเชอถอจะเสมอนถกพจารณาถงความเสยงดานตางๆ ประกอบกบการพจารณาก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชมลกษณะการประเมนทคลายคลงกน สงผลใหอนดบความนาเชอถอทประกาศออกมาโดยการไดรบการจดอนดบความนาเชอถอทสงกวาอาจจะมความเสยงตอการตรวจสอบบญชนอยกวา ดงนนการจดอนดบความนาเชอถออาจสามารถสะทอนใหเหนถงความเปนไปไดของคาธรรมเนยมการสอบบญชทจะตองจายได

2. ผลการศกษาพบวา คาสมประสทธสหสมพนธของสดสวนหนสนระยะสนตอหนสนรวม (CL/TL) มคาเทากบ -0.13 ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 แสดงวาหนสนระยะสนมการแปรผกผนกบคาธรรมเนยมการสอบบญช งหมายความวาการทกจการมหนสนระยะสนทมากกวาทงกจการทมอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมอนดบความนาเชอถอขององคกรจะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทมสดสวนหนสนระยะสนตอหนสนรวมทต ากวา งสอดคลองกบสมมตฐานท H2a: กจการทมหนสนระยะสนมากกวา จะมคาธรรมเนยมในการสอบบญชทนอยกวางสอดคลองกบงานวจยของ Goodwin and Gul (2010) พบวาหนสนระยะสนจะมความสมพนธในเชงลบกบคาธรรมเนยมการสอบบญช

3. ส าหรบผลการศกษา คาสมประสทธสหสมพนธของสดสวนของหนสนระยะยาวตอหนสนรวม (NCL/TL) พบวามคาเทากบ 0.13 ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 แสดงวามสดสวนของหนสนระยะยาวตอหนสนรวมมความสมพนธทางบวกกบคาธรรมเนยมการสอบบญช อาจกลาวไดวากจการทมหนสนระยะยาวทมากกวาจะมแนวโนมท าใหบรษทมคาธรรมเนยมการสอบบญชทสงกวาเมอเทยบกบกจการทมสดสวนของหนสนระยะยาวตอหนสนรวมทต ากวางสอดคลองกบสมมตฐานท H2b: กจการทมหนสนระยะยาวมากกวา จะมคาธรรมเนยมในการสอบบญชทสงกวา เนองจากในหนสนระยะยาวจะประกอบดวยประมาณการทางบญชตางๆ เชน ผลประโยชนพนกงาน งมความบอน จะท าใหผสอบบญชตองใชทรพยากรในการปฏบตงานทเพมขน งสอดคลองกบงานวจยของ

32

Goodwin and Gul (2010) พบวาหนสนระยะยาวจะมความสมพนธในเชงบวกกบคาธรรมเนยมการสอบบญช

นอกจากนแลวตาราง 4.7 ยงพบความสมพนธทางบวกระหวางขนาดของกจการ (Size) กบคาธรรมเนยมการสอบบญช (AuFee) ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 แสดงวากจการทมขนาดใหญจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทมากกวา นอกจากนยงพบความสมพนธทางบวกของความบอนของธรกจ ในรายการลกหนตอสนทรพยรวม (REC/Size) กบคาธรรมเนยมการสอบบญช ทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 และพบความสมพนธทางบวกระหวาง ความเสยงในการตรวจสอบในผลขาดทนของบรษท (LOSS) กบคาธรรมเนยมการสอบบญช ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 และพบความบอนของธรกจในจ านวนของบรษทยอย (SUB) กบคาธรรมเนยมการสอบบญช ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 แสดงวากจการทมความบอนของธรกจและมความเสยงในการตรวจสอบ ไดแก การทบรษทมผลขาดทน การมลกหน สนคาและจ านวนบรษทยอยทมากขน จะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทมากกวา อยางไรกตาม การศกษาครงนพบความสมพนธทางลบระหวาง ความบอนของธรกจในรายการสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม (INV/Size) กบ คาธรรมเนยมการสอบบญชทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 แสดงวากจการทมความบอนในสวนของสนคาคงเหลอทมากกวา กลบมคาธรรมเนยมการสอบทนอยกวา งไมสอดคลองกบงานวจยในอดต นอกจากน ยงพบวาอตราหนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม (LEV) และส านกงานของผสอบบญช (BIG4) มความสมพนธทางบวกกบคาธรรมเนยมการสอบบญช หมายความวากจการทมอตราสวนหนสนตอสนทรพยทมากกวาและการใชการตรวจสอบโดยส านกงานสอบขนาดใหญ จะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทมากกวา อาจเปนเพราะกจการทมหนสนมากจะมความเสยงมากสอดคลองกบ งานวจยของ Basioudis and Francis (2007) ส าหรบส านกงานสอบบญชขนาดใหญมตนทนทางดานการบรหารจดการและชอเสยงทมากกวา จงมการคดคาธรรมเนยมการสอบบญชทมากกวา สอดคลองกบงานวจยของ Choi, Kim, Liu, Simunic, and Dan (2008) อยางไรกตามการศกษาครงนไมพบความสมพนธระหวางอตราผลตอบแทนตอสนทรพย (ROA) กบคาธรรมเนยมการสอบบญช (AuFee)

33

4.7 กลมตวอยางทใชในการศกษา ในการศกษาสวนท 2 นจะท าการทดสอบเฉพาะกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรเทานน ดงนน จากกลมตวอยางทใชในการศกษาสวนท 1 จงตดกลมตวอยางทเปนกจการทไมมการจดความนาเชอถอขององคกรออกไปจ านวน 358 กลมตวอยาง ท าใหเหลอกลมตวอยางทใชศกษาในสวนท 2 ทงสนจ านวน 357 กลมตวอยาง โดยการเลอกจ านวนกลมตวอยางสามารถสรปไดตามตารางท 4.8 ดงน

ตารางท 4.8 จ านวนกลมตวอยางทใชในการศกษาของ สวนท 2 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร

ค าอธบาย จ านวน กลมตวอยางของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยยกเวนกลมธรกจการเงนและบรษททก าลงฟนฟกจการทไดมการ Match pair 776 หก กลมตวอยางทมขอมลผดปกต (61) กลมตวอยางใชในการศกษาสวนท 1 715 หก กลมตวอยางกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (358) กลมตวอยางใชในการศกษาสวนท 2 357

4.8 ผลการวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic Analysis)

การวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic Analysis) ของการศกษาในสวนท 2 กจการมอนดบความนาเชอถอขององคกร สามารถสรปผลขอมลตางๆ ทเกยวของกบตวแปรทมความสมพนธกบคาธรรมเนยมการสอบบญชดวยสถตเบองตน ไดแก คาเฉลย คาสงสด คาต าสด และคาสวนเบยงแบนมาตรฐาน ไดตามตารางท 4.9 ดงน

34

ตารางท 4.9 ผลการวเคราะหขอมลเชงพรรณนา (Descriptive Statistic Analysis) ของสวนท 2 กจการทมการจด

อนดบความนาเชอถอขององคกร (n=357)

ตวแปร คาเฉลย คาสงสด คาต าสด สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

AuFee (Log) 3.53 4.36 2.81 0.33 Rating 13.92 20.00 10.00 1.88 CL/TL 0.50 1.00 0.07 0.23 NCL/TL 0.50 0.93 0.00 0.23 Size (Log) 7.31 8.01 6.25 0.40 REC/Size 0.09 0.60 0.00 0.12 INV/Size 0.25 0.95 0.00 0.30 SUB 9.19 56.00 0.00 10.37 ROA 0.05 0.19 -0.17 0.04 LOSS 0.07 1.00 0.00 0.26 LEV 0.26 0.69 0.04 0.15 BIG4 0.83 1.00 0.00 0.37

จากตาราง 4.9 ผลการวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic

Analysis) ของกจการมอนดบความนาเชอถอขององคกร ในสวนของตวแปรตาม (Dependent Variable) พบวาคาธรรมเนยมสอบบญชงวดโดยใชคาลอการทมธรรมชาต (Natural Logarithm) มคาเฉลยเทากบ 3.53 เปนจ านวน 4.19 ลานบาท โดยคาต าสดคอ 0.65 ลานบาท คาสงสดคอ 23.17 ลานบาท

ตวแปรอสระ (Independent Variable) ส าหรบการศกษาครงนใชตวแปร 3 ตว ในการศกษาความสมพนธ (1) อนดบความนาเชอถอขององคกร พบวามคาเฉลยเทากบ 13.92 คะแนน คาต าสดมคาเทากบ 10.00 คะแนน คาสงสดเทากบ 20.00 คะแนน (2) สดสวนหนสนหมนเวยนตอหนสนรวมพบวามคาเฉลยเทากบ 0.50 คาต าสดมคาเทากบ 0.07 คาสงสดเทากบ 1.00 (3) สดสวนหนสนไมหมนเวยนตอหนสนรวมพบวามคาเฉลยเทากบ 0.50 คาต าสดมคาเทากบ 0.00 คาสงสดเทากบ 0.93

35

ในสวนของตวแปรควบคม (Control Variable) พบวา ขนาดของกจการ (Size) งวดโดยใชคาลอการทมธรรมชาต (Natural Logarithm) ของสนทรพยรวมของกจการมคาเฉลยเทากบ 7.31 หรอเปนจ านวน 29,674 ลานบาท โดยคาต าสดคอ 1,793 ลานบาท คาสงสดคอ 102,335 ลานบาทนอกจากน ความบอนของธรกจในรายการลกหนตอสนทรพยรวม (REC/Size) มคาเฉลยเทากบ 0.09 เทา ความบอนของธรกจในรายการสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม (INV/Size) มคาเฉลยเทากบ 0.25 เทา ความบอนของธรกจในจ านวนของบรษทยอย (SUB) มคาเฉลยเทากบ 9.19 บรษท ความเสยงในการตรวจสอบในขนาดของรายได (ROA) มคาเฉลยเทากบ 0.05 เทา ความเสยงในการตรวจสอบในผลขาดทนของบรษท (LOSS) มคาเฉลยเทากบ 0.07 แสดงวากลมตวอยางสวนใหญมผลก าไรมากกวากลมตวอยางทแสดงผลขาดทน ความเสยงในการตรวจสอบในอตราหนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม (LEV) มคาเฉลยเทากบ 0.26 เทา ขนาดส านกงานของผสอบบญช (BIG4it) มคาเฉลยเทากบ 0.83 แสดงวากลมตวอยางสวนใหญใชบรการสอบบญชจากส านกงานสอบบญชขนาดใหญ 4.9 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธอยางงาย (Simple Correlation Analysis)

จากการทดสอบจากคานยส าคญทางสถตของคาสมประสทธสหสมพนธของ Pearson Correlation Coefficient และ Spearman’s Correlation Coefficient เพอทดสอบระดบความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบตวแปรตามของสวนท 2 กจการทมอนดบความนาเชอถอขององคกร สามารถสรปผลไดตามตารางท 4.10 ดงน

36

ตารางท 4.10 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนและแบบสเปยรแมน (Pearson's and

Spearman's Correlation Coefficients) ของ สวนท 2 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=357)

Spearman's Correlation

[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12]

Pearson Correlation

[1] 0.079 -.221** .221** .387** .215** -0.064 .682** -0.088 .136* .276** .174**

Pearson Correlation

[2] 0.038 -0.062 0.062 .510** 0.011 -.323** .212** .430** -.199** -.217** .265**

Pearson Correlation

[3] -.240** -0.017 -1.000** -.327** .133* .204** -.270** .120* -0.072 .394** 0.064

Pearson Correlation

[4] .240** 0.017 -1.000** .327** -.133* -.204** .270** -.120* 0.072 -.394** -0.064

Pearson Correlation

[5] .376** .514** -.316** .316** -.128* -0.083 .504** 0.047 -0.023 0.049 .162**

Pearson Correlation

[6] .121* -.190** .230** -.230** -.252** -.274** 0.050 -.125* .142** .200** -0.091

Pearson Correlation

[7] -.136* -.268** .118* -.118* -0.059 -.329** -.137** 0.020 -0.076 .182** -.247**

Pearson Correlation

[8] .649** .224** -.305** .305** .462** 0.024 -.150** 0.073 -0.016 .156** .150**

Pearson Correlation

[9] -.112* .356** .122* -.122* 0.027 -.124* .121* 0.057 -.442** -.123* .216**

Pearson Correlation

[10] .143** -.193** -0.073 0.073 -0.044 .131* -.139** -0.037 -.553** .139** -.111*

Pearson Correlation

[11] .246** -.216** .416** -.416** 0.035 .455** 0.043 0.056 -.165** .157** -0.010

Pearson Correlation

[12] .161** .244** 0.038 -0.038 .159** -.122* -.156** 0.075 .200** -.111* -0.019

* Correlation is significant at the 0.05 level and **Significant at the 0.01 level (2-tailed).

โดยท [1] = คาลอการทมของคาธรรมเนยมผสอบบญช (AuFee) [2] = ตวแปรมคาตงแต 1 – 20 ตามคะแนนอนดบความนาเชอถอ

ขององคกร [3] = อตราสวนหนสนหมนเวยนตอหนสนทงหมด (CL/TL) [4] = อตราสวนหนสนไมหมนเวยนตอหนสนทงหมด (NCL/TL)

37

[5] = คาลอการทมของสนทรพยรวมของบรษท (Size) [6] = อตราสวนลกหนตอสนทรพยรวม (REC/Size) [7] = อตราสวนสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม (INV/Size) [8] = จ านวนของบรษทลก (SUB) [9] = อตราสวนผลตอบแทนตอสนทรพย (ROA) [10] = ตวแปรหน แทนคา 1 เมอบรษทมผลขาดทน (LOSS) และ แทนคา 0 เมอบรษทมผลก าไร [11] = อตราสวนหนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม (LEV) [12] = ตวแปรหน แทนคา 1 เมอผสอบบญชเปน Big 4 และ แทนคา 0 เมอผสอบบญชไมเปน Big 4 (BIG4) จากตารางท 4.10 คาสมประสทธสหสมพนธของ Pearson Correlation Coefficient และ

Spearman’s Correlation Coefficient แสดงผลการทดสอบวดความสมพนธเบองตนระหวางตวแปรวามความสมพนธสอดคลองกนจรงหรอไม โดยจากตารางขางตน พบความสมพนธระหวางคาธรรมเนยมผสอบบญช (AuFee) กบอตราสวนหนสนไมหมนเวยนตอหนสนทงหมด (NCL/TL) อตราสวนสนทรพยรวมของบรษท (Size) อตราสวนลกหนตอสนทรพยรวม (REC/Size) จ านวนของบรษทลก (SUB) บรษทมผลขาดทน (LOSS) อตราสวนหนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม (LEV) ผสอบบญชเปน Big 4 (BIG4) มความสมพนธเปนไปในทศทางเดยวกน นอกจากนยงพบความสมพนธในทศทางตรงกนขามระหวางคาธรรมเนยมผสอบบญช (AuFee) กบ อตราสวนหนสนหมนเวยนตอหนสนทงหมด (CL/TL) อตราสวนสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม (INV/Size) และอตราสวนผลตอบแทนตอสนทรพย (ROA) อยางไรกตามการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธ เปนเพยงการดความสมพนธระหวางตวแปรแตละตวในเบองตนเทานนงยงไมไดพจารณาผลกระทบของตวแปรอนๆ ดงนนงานวจยฉบบนจงใชการวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis) มาใชทดสอบสมมตฐานเพอดความสมพนธเชงปรมาณระหวางตวแปรตามและตวแปรอสระ

38

4.10 ผลการวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis)

ตารางท 4.11 ผลการตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระโดยใชคา Tolerance และ VIF ของ สวนท 2

กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร (n=357)

จากตาราง 4.11 พจารณาคา Tolerance คอคาความคาดเคลอนทยอมรบไดของตวแปรอสระงมคามากกวา 0.100 และคา VIF คอคาการขยายตวของความแปรปรวน มคานอยกวา 10 งจะหมายความวา ตวแปรแตละตวไมมความสมพนธกนเองเกนกวาระดบทสามารถยอมรบได จงไมเกดปญหา Multicollinearity (Myers, 1990; Menard, 1995)

Model Collinearity Statistics

Tolerance VIF

Rating 0.45 2.21 CL/TL 0.56 1.79 NCL/TL 0.56 1.79 Size 0.44 2.30 REC/Size 0.56 1.78 INV/Size 0.65 1.55 SUB 0.71 1.41 ROA 0.57 1.76 LOSS 0.68 1.47 LEV 0.50 1.98 BIG4 0.87 1.15

39

ตารางท 4.12 ผลการวเคราะหสมการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis) ของความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของ สวนท 2 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอของ

องคกร (n=357)

AuFeeit = α0(Ratingit) + α1(CLit/TLit) + α2(NCLit/TLit) + α3(Sizeit) +α4(RECit/Sizeit)

+ α5(INVit/Sizeit) + α6(SUBit) + α7(ROAit) + α8(LOSSit) + α9(LEVit) + α10(BIG4it)

Model Expected

Sign

Unstandardized Coefficients t p-value

B Std. Error

(Constant) 2.74 0.29 9.54 0.00***

Rating - -0.02 0.01 -2.05 0.04**

CL/TL - -0.17 0.07 -2.41 0.02**

NCL/TL + 0.17 0.07 2.41 0.02**

Size + 0.10 0.05 2.23 0.03**

REC/Size + 0.15 0.13 1.17 0.24

INV/Size + -0.01 0.05 -0.17 0.87

SUB + 0.02 0.00 12.84 0.00***

ROA + -0.22 0.38 -0.59 0.56

LOSS + 0.13 0.06 2.29 0.02**

LEV + 0.43 0.12 3.70 0.00***

BIG4 + 0.14 0.03 4.01 0.00***

F-value 39.474 P-value 0.000

R Square 0.533

Adjusted R Square 0.519

***Sig=0.01,**Sig=0.05,*Sig=0.1 จากตาราง 4.12 การทดสอบความสมพนธระหวาง พจารณาคา Adjusted R Square จะสามารถสรปไดวาตวแปรอสระใน Model นสามารถอธบายตวแปรตามไดรอยละ 51.9 และนอกจากนการทดสอบดวยการวเคราะหความถดถอยเพอวเคราะหตวแปรอสระวามอทธพลตอคาธรรมเนยมการสอบบญช ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 แสดงวาตวแปรอสระอยางนอย 1 ตว มความสมพนธอยางมนยส าคญทางสถตตอคาธรรมเนยมการสอบบญช

40

จากตาราง 4.12 สามารถสรปการวเคราะหตวแปรทมผลตอการก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการทมอนดบความนาเชอถอขององคกรไดดงน

1. ผลการศกษาพบวา คาสมประสทธสหสมพนธของอนดบความนาเชอถอขององคกร (Rating) มคาเทากบ -0.02 ทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 แสดงวาอนดบความนาเชอถอขององคกรมความสมพนธทางลบกบคาธรรมเนยมการสอบบญช งหมายความวาการทกจการมอนดบความนาเชอถอทสงกวา จะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทมอนดบความนาเชอถอทต ากวา งเปนไปตามสมมตฐานท H1b: กจการทมอนดบความนาเชอถอขององคกรทสงกวาจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวา และจะสอดคลองกบงานวจยของ Crouhy, Galai, and Mark, (2001) โดยกจการทมอนดบความนาเชอถอจะเสมอนถกพจารณาถงความเสยงดานตางๆ ประกอบกบการพจารณาก าหนดคาธรรมเนยมการสอบบญชมลกษณะการประเมนทคลายคลงกน สงผลใหอนดบความนาเชอถอทประกาศออกมาโดยการไดรบการจดอนดบความนาเชอถอทสงกวาอาจจะมความเสยงตอการตรวจสอบบญชนอยกวา ดงนนการจดอนดบความนาเชอถออาจสามารถสะทอนใหเหนถงความเปนไปไดของคาธรรมเนยมการสอบบญชทจะตองจายได

2. ผลการศกษาพบวา คาสมประสทธสหสมพนธของสดสวนหนสนระยะสนตอหนสนรวม (CL/TL) มคาเทากบ -0.17 ทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 แสดงวาหนสนระยะสนมการแปรผกผนกบคาธรรมเนยมการสอบบญช งหมายความวาการทกจการมหนสนระยะสนทมากกวา จะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทมสดสวนหนสนระยะสนตอหนสนรวมทต ากวา งสอดคลองกบสมมตฐานท H2a: กจการทมหนสนระยะสนมากกวา จะมคาธรรมเนยมในการสอบบญชทนอยกวา งสอดคลองกบงานวจยของ Goodwin and Gul (2010) พบวา หนสนระยะสนจะมความสมพนธในเชงลบกบคาธรรมเนยมการสอบบญช

3. ส าหรบผลการศกษา คาสมประสทธสหสมพนธของสดสวนของหนสนระยะยาวตอหนสนรวม (NCL/TL) พบวามคาเทากบ 0.17 ทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 แสดงวาสดสวนของหนสนระยะยาวตอหนสนรวมมความสมพนธทางบวกกบกบคาธรรมเนยมการสอบบญช อาจกลาวไดวากจการทมหนสนระยะยาวทมากกวาจะมแนวโนมท าใหบรษทมคาธรรมเนยมการสอบบญชทสงกวาเมอเทยบกบกจการทมสดสวนของหนสนระยะยาวตอหนสนรวมทต ากวางสอดคลองกบสมมตฐานท H2b: กจการทมหนสนระยะยาวมากกวา จะมคาธรรมเนยมในการสอบบญชทสงกวาเนองจากในหนสนระยะยาวจะประกอบดวยประมาณการทางบญชตางๆ เชน ผลประโยชนพนกงาน งมความบอน จะท าใหผสอบบญชตองใชทรพยากรในการปฏบตงานทเพมขน งสอดคลองกบงานวจยของ Goodwin and Gul (2010) พบวาหนสนระยะยาวจะมความสมพนธในเชงบวกกบคาธรรมเนยมการสอบบญช

41

นอกจากนแลวตาราง 4.12 ยงพบความสมพนธทางบวกระหวางขนาดของกจการ (Size) กบคาธรรมเนยมการสอบบญช ทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 แสดงวากจการทมขนาดใหญจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทมากกวา นอกจากนยงพบความสมพนธทางบวกของความบอนของธรกจในจ านวนของบรษทยอย (SUB) กบคาธรรมเนยมการสอบบญช ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 แสดงวากจการทมความบอนของธรกจ ในจ านวนบรษทยอยทมากขน จะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทมากกวา และพบวามความสมพนธทางบวกระหวาง ความเสยงในการตรวจสอบในอตราหนสนหมนเวยนตอสนทรพยรวม (LEV) กบคาธรรมเนยมการสอบบญช ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 หมายความวากจการทมอตราสวนหนสนตอสนทรพยทมากกวาและการใชการตรวจสอบโดยส านกงานสอบขนาดใหญ จะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทมากกวา อาจเปนเพราะกจการทมหนสนมากจะมความเสยงมากสอดคลองกบงานวจยของ Basioudis and Francis (2007) นอกจากนยงพบความสมพนธทางบวกระหวาง ความเสยงในการตรวจสอบในการทบรษทมผลขาดทน (LOSS) ทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 แสดงวากจการทมความเสยงในการตรวจสอบ จะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทมากกวา นอกจากน ยงพบวาส านกงานของผสอบบญช (BIG4) มความสมพนธทางบวกกบคาธรรมเนยมการสอบบญช ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 หมายความวาส านกงานสอบบญชขนาดใหญมตนทนทางดานการบรหารจดการและชอเสยงทมากกวา จงมการคดคาธรรมเนยมการสอบบญชทมากกวา สอดคลองกบงานวจยของ Choi, Kim, Liu, Simunic, and Dan (2008) อยางไรกตามการศกษาครงนไมพบความสมพนธระหวางอตราผลตอบแทนตอสนทรพย (ROA) ความบอนของธรกจในรายการลกหนตอสนทรพยรวม (REC/Size) ความบอนของธรกจในรายการสนคาคงเหลอตอสนทรพยรวม (INV/Size) กบคาธรรมเนยมการสอบบญช

42

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการวจย

งานวจยนไดท าการศกษาเรอง “ความสมพนธของอนดบความนาเชอถอขององคกรและ

ลกษณะหนสนกบคาธรรมเนยมการสอบบญชของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย” กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน ไดแก บรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในระหวางป 2551–2558 รวมระยะเวลา 8 ป ทกบรษทยกเวนกลมธรกจการเงนและบรษททอยในชวงฟนฟกจการ และไดท าการตดกลมตวอยางทมขอมลผดปกต (Outlier) โดยใชโปรแกรมทางสถต (SPSS) รวมจ านวน 715 กลมตวอยาง โดยสามารถแยกไดเปน 4 สมมตฐานดงน

1. กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร จะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวากจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร 2. กจการทมอนดบความนาเชอถอขององคกรทสงกวา จะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวากจการทมอนดบความนาเชอถอต ากวา 3. กจการทมหนสนหมนเวยนมากกวา จะมคาธรรมเนยมในการสอบบญชทต ากวา 4. กจการทมหนสนไมหมนเวยนมากกวา จะมคาธรรมเนยมในการสอบบญชทสงกวา

ผลการวจยจากตารางท 5.1 และ 5.2 สรปไดวา กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรจะมคาธรรมเนยมการสอบบญชทต ากวากจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร อกทงการทกจการทมอนดบความนาเชอถอทสงกวา จะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทมอนดบความนาเชอถอทต ากวานอกจากนแลวลกษณะของหนสนกมผลตอคาธรรมเนยมการสอบบญช โดยการทกจการมหนสนหมนเวยนทมากกวา จะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทมสดสวนหนสนหมนเวยนตอหนสนรวมทต ากวา เนองจากหนสนหมนเวยนกจการจะตองถกพจารณาบอยครงกวาหนสนไมหมนเวยน อกทงหนสนไมหมนเวยนจะประกอบดวยประมาณการทางบญชตางๆ งมความบอนของรายการทางบญชประกอบอย งจะท าใหผสอบบญชจะตองใชเวลาในการปฏบตงานทเพมขนสงผลใหสอบเพมขน โดยมการสรปผลการศกษาจากการวเคราะหสมการถดถอยเชงพหคณงแบงเปน 2 สวน ดงแสดงตามตารางท 5.1 และ ตารางท 5.2 ดงน

43

ตารางท 5.1 สรปผลจากการวจย สวนท 1 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรและกจการทไมมการ

จดอนดบความนาเชอถอขององค

Expected Sign คาทพบจากงานวจย

Sign Sig Independent Variables: Rating (Dummy) - - *** CL/TL - - *** NCL/TL + + *** Control Variables:

Size + + *** REC/Size + + ** INV/Size + - *** SUB + + *** ROA + ไมพบความสมพนธ LOSS + + *** LEV + + *** BIG4 + + ***

***Sig = 0.01, **Sig = 0.05

44

ตารางท 5.2 สรปผลจากการวจย สวนท 2 กจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร

Expected Sign คาทพบจากงานวจย Sign Sig

Independent Variables: Rating - - ** CL/TL - - ** NCL/TL + + ** Control Variables: Size + + ** REC/Size + ไมพบความสมพนธ INV/Size + ไมพบความสมพนธ SUB + + *** ROA + ไมพบความสมพนธ LOSS + + ** LEV + + *** BIG4 + + ***

***Sig = 0.01, **Sig = 0.05 5.2 ขอจ ากดในการวจย

กลมตวอยางในงานวจยนครอบคลมเพยงบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย แตไมรวมถงธรกจการเงนกจการทอยในชวงฟนฟกจการ ทมอนดบความนาเชอถอองคกร รวมถงบรษททไมไดจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยแตมอนดบความนาเชอถอ โดยงานวจยนอาจจะไมสามารถอธบายไดครอบคลมทงหมดเกยวกบคาธรรมเนยมการสอบบญชกบกลมบรษทดงกลาว นอกจากนแลวในกลมของกจการทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยและจดอนดบความนาเชอถอ งานวจยนยงครอบคลมเฉพาะกจการทอยในตลาดหลกทรพยทมอนดบความนาเชอถองจดโดย บรษท ทรสเรทตง จ ากดเทานน

45

5.3 ขอเสนอแนะการวจย

จากการศกษาความสมพนธระหวางอนดบความนาเชอถอขององคกรและลกษณะของหนสน กบคาธรรมเนยมการสอบบญช ผวจยไดมขอเสนอแนะของการวจยดงน

ขอเสนอแนะส าหรบผมสวนเกยวของ งจากผลวจยทไดวา การทกจการทมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกรจะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทไมมการจดอนดบความนาเชอถอขององคกร อกทงการทกจการมอนดบความนาเชอถอทสงกวา จะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทมอนดบความนาเชอถอทต ากวา นอกจากนแลวลกษณะของหนสนกมผลตอคาธรรมเนยมการสอบบญช โดยการทกจการมหนสนระยะสนทมากกวา จะท าใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการนนต ากวาเมอเทยบกบกจการทมสดสวนหนสนระยะสนตอหนสนรวมทต ากวา โดยงานวจยนจะสามารถเปนประโยชนใหแก ผสอบบญช ผประกอบการ และหนวยงานก ากบดแลตางๆ เพอตระหนกถงความส าคญของอนดบความนาเชอถอขององคกรและสดสวนของหนสนระยะสน งไมเพยงแตจะท าใหตนทนทางการเงนของกจการต าลงแลว ยงสงผลใหคาธรรมเนยมการสอบบญชของกจการต าลงดวย

ขอเสนอแนะส าหรบผทสนใจในการท างานวจยตอเนองในอนาคต เนองจากสมมตฐานของงานวจยน สนใจศกษาเพยงบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย แตไมรวมถงธรกจการเงน กจการทอยในชวงฟนฟกจการ ทมอนดบความนาเชอถอองคกร รวมถงบรษททไมไดจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยแตมอนดบความนาเชอถอ โดยงานวจยนอาจจะไมสามารถอธบายไดครอบคลมทงหมดเกยวกบคาธรรมเนยมการสอบบญชกบกลมบรษทดงกลาว นอกจากนแลวในกลมของกจการทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยและจดอนดบความนาเชอถอ งานวจยนยงครอบคลมเฉพาะกจการทอยในตลาดหลกทรพย ทมอนดบความนาเชอถองจดโดย บรษท ทรสเรทตง จ ากดเทานนโดยผทสนใจทจะตอยอดงานวจยในอนาคตอาจจะเพมกลมตวอยางในการศกษาใหคลอบคลมถงตวอยางดงกลาวทไมไดน ามาทดสอบในงานวจยน หรออาจเลอกใชบรษทจดอนดบความนาเชอถออนนอกจากบรษท ทรสเรทตง มาท าการทดสอบ

46

รายการอางอง

นพนธ เหนโชคชยชนะ และ ศลปะพร ศรจนเพชร. (2554). การสอบบญช. กรงเทพมหานคร : หาง

หนสวนจ ากด ท พ เอน เพรส. บรษท ทรสเรทตง จ ากด. (2550). วธการจดอนดบเครดตธรกจทวไป. สบคน เมอวนท 19 มนาคม พ.ศ. 2559, จาก

http://www.trisrating.com/th/ratingcriteria-t/60-ratingmethodologycorporate.html Basioudis, I. G., and J. R. Francis. 2007. Big 4 audit fee premiums for national and

office-level industry leadership in the United Kingdom. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 26, 143–166.

Bedard, J. C., and K. M. Johnstone. (2004). Earnings manipulation risk, corporate governance risk, and auditors’ planning and pricing decisions.The accounting review, 79 (2), 277-304.

Bhojraj, S., and P. Sengupta. (2003). The effect of corporate governance mechanisms on bond ratings and yields: The role of institutional investors and outside directors. The Journal of Business, 76, 455–475.

Boot, A. W. A., Todd, T. M., &Anjolein, S. (2003). Credit ratings as coordination mechanisms.Working paper.Washington University, St. Louis.

Cantor, R., & Frank, P. (1994). The credit rating industry. Federal Reserve Bank of New York Quarterly Review, 19, 1-26.

Choi, J., Kim, J., Liu, X., Simunic and Dan, A. (2008). Audit Pricing, Legal liability Regimes, and Big 4 Premiums: Theory and Cross-country Evidence. Contemporary Accounting Research, 25, 55-99.

Crouhy, M., D. Galai, and R. Mark. (2001). Prototype risk rating system. Journal of Banking & Finance, 25, 47–95.

Francis, J. R. (1984). The Effect of Audit Firm Size on Audit Prices. Journal of Accounting and Economics, 6, 133-151.

Goodwin, J. and Gul, F.A, (2010).Short-Term Debt Maturity Structures, Credit Ratings, and the Pricing of Audit Services. The Accounting Review, 85 (3), 887–909.

47

Hardies, K. Breesch, D., and Branson, J. (2015).The Female Audit Fee Premium.A

journal of Practice and Theory, 34, 171-195. J. R. Francis. And D. J. Stokes 1986. Audit Prices, Product Differentiation, and Scale

Economies: Further Evidence from the Australian Market. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 26, 143–166.

Lifschutz S., Jacobi A., and Feldshtein S. (2010). Corporate Governance Characteristics and External Audit Fees: A Study of Large Public Companies in Israel. International Journal of Business and Management Vol.5, 3, 109-116.

Menard, S. (1995). Applied logistic regression analysis. Thousand Oaks: Sage University paper series on quantitative applications in the social sciences, 07-106.

Millon, M. H., &Anjon, V. T. (1985). Moral hazard and information sharing: A model of financial information gathering agencies. Journal of Finance, 40, 1403-1422.

Myers, R. (1990). Classical and modern regression with applications. Boston: Duxbury. Myers, S. (1977). Determinants of corporate borrowing. Journal of Financial

Economics, 5, 147–175. Palmrose, Z. (1986). Audit Fees and Auditor Size: Further Evidence. Journal of

Accounting Research, Spring, 97-110. Rajan, R., and A., Winton. (1995). Covenants and collateral as incentives to monitor.

The Journal of Finance, 50, 1113–1146. Simunic, D. A. 1980. The pricing of audit services: Theory and evidence. Journal of

Accounting Research, 22, 161–190. Simunic, D. A. and M. T. Stein. 1996. The impact of litigation risk on audit pricing: A

review of the economics and the evidence. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 15, 119–134.

Taylor, M. and Baker, R. (1981).An analysis of the External Audit Fee. Accounting and Business Research, Winter, 55-60.

48

ประวตการศกษา

ชอ นางสาวชลธชา ปานขวญ

วนเดอนปเกด 17 กนยายน 2534

วฒการศกษา ปการศกษา 2557: บญชบณฑต

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

ต าแหนง ผชวยผสอบบญช

บรษท ดลอยททชโธมทส ไชยยศ สอบบญช จ ากด

ประสบการณท างาน 2557-ปจจบน : ผชวยผสอบบญช

บรษท ดลอยททชโธมทส ไชยยศ สอบบญช จ ากด